TVP Historia Niedziela, 01.03.2020 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 1 MARCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1933 - otwarcie magistrali kolejowej łączącej Górny Śląsk z Gdynią; 1936 - pierwsza audycja dla zagranicy Polskiego Radia; 1945 - MBP przeniesiono z Lublina do Warszawy, a Aleje Ujazdowskie przemianowano na al. Stalina; 1963 - pierwszy przeszczep wątroby; 07:00 PLEMIENNA SZTUKA PRZETRWANIA - LEGENDA O KANIBALACH ODC. 1/8 (EP. 1) Film dokumentalny, 43 min, USA, 2015 Reżyseria: Anthony Barwell Wykonawcy: Marek Ciunel Hazen Audel, instruktor survivalu i przewodnik po najtrudniejszych terenach, podróżuje do ośmiu najbardziej ekstremalnych miejsc na świecie, podejmując w pojedynkę kolejne wyzwania, które sprawdzą granice jego wytrzymałości, jego wiedzę i umiejętności. Żeby przetrwać, będzie musiał polegać na starożytnej wiedzy ludów plemiennych, które żyły w tych środowiskach przez tysiące lat. Hazen w poszukiwaniu dawnej wioski łowieckiej odwiedza, zamieszkiwane przez krokodyle, lasy deszczowe Papui Nowej Gwinei, aby bezpiecznie przeprowadzić 200 reniferów do miejsc, w których rodzą swoje młode. Trafia na koło podbiegunowe, wspina się na szczyt czynnego wulkanu, żeby złożyć ofiarę w imieniu swojego plemienia. Od gorących pustyń, przez zamarznięte rzeki, wysokogórskie tereny z ubogim w tlen powietrzem, czy śmiercionośne wodospady, widzowie podążają z Hazenem, obserwując jego walkę z otaczającym go środowiskiem. Mężczyzna cały czas próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie: jak można tutaj przetrwać? 08:00 NASZ PROFESOR PAPIEŻEM Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2013 Reżyseria: Grzegorz Linkowski Scenariusz: Grzegorz Linkowski Zdjęcia: Jacek Piotr Tarasiuk 16 października 1978 roku, zaraz po wyborze, studenci KUL - u spontanicznie ogłosili "Nasz profesor papieżem". Transparent z tym hasłem przez kilka tygodni, nietknięty przez SB, wisiał na frontonie uczelni. W 2000 roku Jan Paweł II sam niejako odpowiedział na to wyznanie: "Moje uniwersytety to UJ, KUL i Angelicum w Rzymie". Tam studiował i pracował. 24 lata pracy w Katedrze Etyki KUL - u to czas namysłu wokół spraw tak ważnych jak człowiek i moralność filozofii, która ukształtowała się w okresie lubelskim i dlatego ten okres pracy uniwersyteckiej jest tak ważny. Ciąg dalszy tej "posługi myślenia" stanowi cały pontyfikat Jana Pawła II. Jest to pierwszy film dokumentalny (w 60. rocznicę rozpoczęcia pracy na KUL - u) pokazujący znaczenie naukowego dorobku, który Karol Wojtyła wypracował w ciągu niespełna 25 lat w położonej na wschodzie Polski niewielkiej uczelni, a która stała się jednak intelektualnym fundamentem jego papiestwa. Film opowiada o niezwykłych więzach Karola Wojtyły z Lublinem. Przybliża jego 24 - letnią pracę na Wydziale Filozoficznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Katedrze Etyki. 09:05 U PANA BOGA W OGRÓDKU - ODC. 8/12 Serial komediowy, 41 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jacek Bromski Scenariusz: Jacek Bromski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Aktorzy: Krzysztof Dzierma, Andrzej Beya-Zaborski, Emilian Kamiński, Jan Wieczorkowski, Agata Kryska, Wojciech Solarz, Irina Łaczina, Mieczysław Fiodorow, Małgorzata Sadowska, Alicja Bach Marian żeni się z Luśką, zachwyconą jego bohaterską postawą, a Jerzy Bocian planuje ślub ze Struzikową, którą do niedawna niebezpiecznie interesował się organista Witek, mąż Marusi i ojciec czwórki dzieci. Do Królowego Mostu przychodzi wiadomość, że oratorium Witka zostanie wykonane w kościele na Jasnej Górze. W finale dumny i szczęśliwy kompozytor dyryguje orkiestrą i chórem podczas premierowego wykonania jego oratorium. Nie mniej dumni mieszkańcy miasteczka oglądają go w telewizji. 09:55 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - ZIELONA KUCHNIA Magazyn, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) Kiedy kończy się zima, instynktownie odczuwamy chęć jedzenia potraw lżejszych, tęsknimy za nowalijkami, mamy ochotę na coś zielonego. Ale kiedy wyjdziemy na pole, wszystko jest jeszcze szare i bure, nie ma śladu wegetacji. Dlatego w tym odcinku Karol zabierze widzów do jednej z największych i najnowocześniejszych szklarni w Polsce pod Piotrkowem Trybunalskim, gdzie na kilku hektarach rosną różnego rodzaju sałaty, zioła, nowalijki. Tu jest zielono przez cały rok. Przy okazji Karol Okrasa pokaże widzom, że nowoczesna uprawa ziół i sałat zapewnia wysoką jakość, a konsument otrzymuje w pełni wartościowy i zdrowy produkt. W niezwykłej scenerii wielkiej, zielonej łąki pod szkłem Karol przygotuje trzy potrawy z sałat i ziół. 1/ Sałata rybna z podpieczonym łososiem; 2/ Krokiety z ciecierzycy w kremowym sosie śledziowym; 3/ Sałatka z gotowanego kurczaka ze świeżymi warzywami i orientalnym sosem. 10:25 MAGICZNY MALBORK Film dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Reżyseria: Rafał Geremek Scenariusz: Rafał Geremek Film o historii miasta Malbork, nie tylko jako stolicy zakonu krzyżackiego, ale także strategicznego punktu na politycznej mapie miasta przechodzącego z rąk do rąk. Co z tego wynika dla współczesności jego mieszkańców? O kształtowaniu się kulturowych korzeni współczesnych mieszkańców Malborka, o dylematach związanych z wielokulturowością, a także o tajemnicach niezwykłego miasta. 11:00 BLIŻEJ NIEDŹWIEDZI - CZ. 1/2 (GREAT BEAR STAKEOUT) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2013 Reżyseria: Jeff Wilson, David Marks Dwuczęściowa opowieść o niedźwiedziach grizzly, które gromadzą się każdego roku w Ameryce Północnej, aby walczyć o partnerki, dominację i pożywienie. Filmowcy podpatrują sceny z życia kilku bohaterów w ich naturalnym środowisku. Dzięki zdjęciom z ukrytych kamer i nowoczesnemu sprzętowi widać te niebezpieczne zwierzęta z odległości kilku centymetrów. Grizzly zamieszkują głównie Amerykę Północną. Są dość duże, długość ich ciała dochodzi do ponad 3 m, a masa do 700 kg. Na szczęście ten niedźwiedź jest wszystkożerny, odżywia się głównie pokarmem roślinnym, padliną, drobnymi zwierzętami, poluje także na większe ssaki. Zazwyczaj ponad 100 tysięcy niedźwiedzi grizzly przemierzało zachodnią część Ameryki Północnej, od ubogich terenów Arktyki aż po góry i wyżyny centralnego Meksyku. Obecnie północnoamerykańskie niedźwiedzie grizzly spotkać można jedynie w Kolumbii Brytyjskiej oraz w rejonie Parku Narodowego Yellowstone i na Alasce. 12:05 DZIKIE KONIE KANADYJSKICH GÓR SKALISTYCH (WILD HORSES OF THE CANADIAN ROCKIES) Film dokumentalny, 44 min, Francja, 2008 Reżyseria: Matt Embry Stone Child jest źrebakiem żyjącym w stadzie dzikich koni w otoczeniu przepięknych krajobrazów Gór Skalistych. Film przedstawia najważniejsze wydarzenia w pierwszym roku życia źrebaka, pokazuje jego relacje z członkami rodziny, ale także identyfikuje czyhające na niego niebezpieczeństwa: szare wilki, kuguary i niedźwiedzie grizzly, ale też pożary i trudne warunki atmosferyczne oraz... ludzi. Przeżycie w tym środowisku to prawdziwe wyzwanie. 13:00 WIELKIE WIDOWISKA NATURY. - WIELKA UCZTA ODC. 6/6 (NATURE’S GREAT EVENTS. THE GREAT FEAST.) Cykl dokumentalny, Wielka Brytania, 2009 Narracja: David Attenborough W rozległych obszarach Oceanu Spokojnego u wybrzeży Ameryki Północnej co roku dochodzi do prawdziwej eksplozji życia. A wszystko za sprawą miliardów małych organizmów, które służą za pożywienie rybom. Te z kolei padają ofiarą większych drapieżników. Największe z nich wieloryby humbaki potrafią zjeść tonę śledzi dziennie. Ów kulinarny festiwal, w którym uczestniczy ogromna liczba przedstawicieli morskiej fauny, to następne wielkie widowisko natury zarejestrowane kamerą telewizji BBC. Morza wzdłuż wybrzeży Alaski i Kolumbii Brytyjskiej słusznie uchodzą za największe zbiorowiska żywych organizmów na ziemi. Jednak w styczniu trudno w to uwierzyć. Mała ilość słońca i niska temperatura nie ułatwiają zdobywania pożywienia i wychowywania młodych. Jeszcze wiele miesięcy musi upłynąć, by nastąpił czas wielkiego ucztowania. Przy minus piętnastu stopniach Celsjusza uchatki grzywiaste skupiają się jak najbliżej siebie, by zachować tyle ciepła, ile tylko możliwe. Ławice ryb, którymi się żywią, spędzają zimę ukryte głęboko w wodzie, toteż niełatwo na nie polować. Tymczasem pięć tysięcy kilometrów stąd, u wybrzeży Hawajów, wieloryby humbaki szykują się już do wielkiej wędrówki. Instynkt niezawodnie podpowiada im, że w chwili, gdy dotrą do Alaski i Kolumbii Brytyjskiej, tamtejsze wody będą tak pełne pożywienia, że zwabią zwierzęta z całego Pacyfiku. Zarówno podczas pobytu w ciepłych wodach Hawajów, jak i podczas trzymiesięcznej peregrynacji na północ dorosłe humbaki nic nie jedzą. Ich post trwa w sumie około pół roku. W tym czasie młody humbak dostaje od samicy około czterystu litrów mleka dziennie. Nic dziwnego, że dorosłe wieloryby po przybyciu do celu podróży są niezwykle głodne i wychudzone. Na szczęście u wybrzeży Alaski nadchodzi marzec. Słońce świeci mocniej i dłużej. Ciepło dociera coraz głębiej do warstw bogatych w związki mineralne, aktywizując znajdujące się nich związki fosforu i azotu. Dzięki temu w wodzie pojawia się fitoplankton - organizmy samożywne wielkości drobiny kurzu, których ilość rośnie niemal w oczach. Wzrastająca temperatura morza sprawia, że ku przybrzeżnym płyciznom kierują się liczące setki milionów ryb ławice pacyficznych śledzi, dla których nadszedł właśnie czas rozmnażania. To z kolei prawdziwa gratka dla wygłodniałych uchatek. Jednak szybko pojawia się poważna konkurencja, miliony migrujących ptaków, dla których śledzie to również przysmak. Tymczasem rozwój fitoplanktonu szybko postępuje. Całe pasy morza pokrywają się zielonym osadem. W maju fitoplanktonu jest już tak dużo, że nawet laik przestaje się dziwić, skąd wzięło się określenie zakwit morza. Rozwijają się też prymitywne organizmy zwierzęce, tzw. zooplankton, skądinąd żerujący na swym roślinnym odpowiedniku. Rosnąca ilość fitoplanktonu zwabia coraz liczniejsze zastępy śledzi. Te z kolei przyciągają ptaki, delfiny i uchatki. Uchatki zaś przyciągają większe drapieżniki, np. orki. Wielkie ucztowanie zaczyna się w najlepsze. Jego ukoronowaniem staje się przybycie potężnych humbaków. Instynkt ich nie zawiódł. Jedzenia jest w bród. Przez kilkanaście tygodni na pewno zdołają powrócić do zwykłej masy ciała i zapewnić sobie energetyczne zapasy na kolejny półroczny post. 14:05 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - RADIO "SOLIDARNOŚĆ" Magazyn, 29 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) Pielgrzym wolności Ronald Reagan powtarzał: Ten papież pomoże zmienić świat. Prezydent USA pamiętał, jak pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny zelektryzowała naród i dała początek Solidarności. A ileż zdarzeń miało dopiero nastąpić! Kogóż bardziej potrzebowali Polacy w czarnej nocy stanu wojennego? Pielgrzym wolności w czasach beznadziejnych pomaga uwierzyć, że wolność nadejdzie. W czasach Solidarności wierzyć w siebie. W stanie wojennym wytrwać. Komunizm nie runąłby w 1989 roku bez Jana Pawła II. Mówią o tym dr Andrzej Gralewski, prof. Antoni Dudek i niezwykłe archiwalia. TVP Historia prezentuje cykl autorstwa Andrzeja Mietkowskiego i Jana Sosińskiego, oparty m.in. na unikatowych nagraniach z weteranami tej wojny, która zdaniem wielu ekspertów wciąż trwa. Zobaczymy mało znane nagrania i archiwa z tamtego okresu, przypomnimy wydarzenia, które w dużym stopniu kształtowały późniejszy układ sił. Cykl powstaje we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej. 14:40 MĘSKIE SPRAWY Dramat historyczny, 102 min, Polska, 1988 Reżyseria: Jan Kidawa Błoński Scenariusz: Jan Kidawa Błoński, Jacek Kondracki Zdjęcia: Andrzej Wolf Muzyka: Zbigniew Raj Aktorzy: Karolina Czernicka, Jerzy Bińczycki, Maciej Robakiewicz, Dorota Stalińska, Krzysztof Kowalewski, Krzysztof Zaleski, Henryk Bista, Andrzej Buszewicz, Zdzisław Kuźniar, Bronisław Pawlik, Zdzisław Wardejn, Marcin Kuźmiński, Łukasz Rybarski, Jakub Jabłoński, Andrzej Pośniak, Jerzy Maksymiuk (gościnnie w roli Paderewskiego) Akcja filmu rozgrywa się w listopadzie i grudniu 1918 r. w bliżej nieokreślonym mieście niedaleko Poznania. Bohaterami są kilkunastoletni chłopcy, którzy rwą się do walki z Niemcami: wypisują hasła na ścianach, konspirują i marzą o zdobyciu niemieckich koszar. Za przystąpieniem do walki jest też Maks, dezerter z armii niemieckiej, kuzyn Turowskich, miejscowych właścicieli browaru, rodziny o starych tradycjach powstańczych. Ale Józef Turowski, senior rodu, uważa, że trzeba spokojnie poczekać na postanowienia konferencji pokojowej. Tymczasem w mieście komitet obywatelski powołuje legalną Straż Ludową do pilnowania porządku i bezpieczeństwa. Chłopcy nie dają jednak za wygraną i wreszcie udaje im się zdobyć potrzebną broń. Gdy w Wigilię jeden z nich - Jasio Ministrant - ginie od ciosu nożem zadanego przez niemieckiego wyrostka, młodzi nieodwołalnie postanawiają wyruszyć do walki, zwłaszcza że w Poznaniu trwa już powstanie. Gdy dochodzi do strzelaniny, ginie Zyga, wnuk Turowskiego. To ostatecznie przełamuje skrupuły dziadka, który wraz z młodymi przystępuje do szturmu koszar. Akcja kończy się zwycięstwem, ale Turowski przypłaca je życiem. Po jego pogrzebie bracia Klingerowie proponują Gundzi, 10 - letniej wnuczce Turowskiego i jedynej jego spadkobierczyni, by sprzedała rodzinny browar, ale dziewczynka nie wyraża na to zgody. Wprawdzie akcja filmu prowadzona jest z pozycji narratora obiektywnego, jednak Gundzia, grana przez Karolinę Czernicką piekielna dziewczynka, typ starej - malutkiej, sprytnej, palącej wszystko, w czym jest choć odrobina nikotyny i ogrywającej bezlitośnie dorosłych w kości, cały czas przewija się przez film, wnosząc pierwiastek humoru, ironii, dystansując się od owych "męskich spraw". 16:35 WYKLĘCI PRZEZ KOMUNISTÓW ŻOŁNIERZE NIEZŁOMNI Artystyczne/estradowe (widowisko), 43 min, Polska, 2017 Reżyseria: Mariusz Malec, Rinke Rooijens, Mariusz Malec, Rinke Rooyens Scenariusz: Krzysztof Gureczny, Bartosz Kubera, Bartosz Kubera Wykonawcy: Olga Szomańska, Anna Karwan, Dariusz Odija, Robert Gonera, Jerzy Grzechnik, Jacek Lenartowicz, Stanisław Banasiuk, Lech Mackiewicz, Marcin Kołaczkowski Widowisko "Żołnierze Niezłomni", będące częścią prezentacji serii monet, przygotowanej przez Narodowy Bank Polski, jest osnute na historii jednego bohatera, który walkę z sowietyzacją Polski okupił życiem. Leitmotivem opowieści są wydarzenia, dziejące się na sali sądowej, na której widzowie wcielają się w rolę publiczności podczas procesu żołnierza, oskarżonego o zdradę, któremu grozi najwyższy wymiar kary. Pretekstem do opowiedzenia całej historii jest - błaha z pozoru - współczesna rozmowa między dziennikarzem i jego operatorem. Ekipa filmowa przyjechała w to miejsce, żeby nakręcić krótką relację z otwarcia jakiejś wystawy. Rzucone od niechcenia przez dziennikarza słowa uruchamiają pełną skupienia i emocji rozmowę na temat tragicznej historii tego miejsca. Dopiero po jakimś czasie okazuje się, że dziadek operatora właśnie na tej sali został skazany na karę śmierci. Spektakl rozgrywa się w dwóch płaszczyznach czasowych - współcześnie i 65 lat temu, oraz w kilku przestrzeniach: współcześnie w sali, w której kiedyś funkcjonował sąd, 65 lat temu na tej samej sali sądowej i w celach więziennych. Wszelkie retrospekcje są pokazane w formie filmów wkomponowanych w przestrzeń sceniczną. Spektakl uzupełniają występy wokalistów, współczesne piosenki brzmią zupełnie inaczej w kontekście dramatycznych, historycznych wydarzeń. 17:55 CHŁOPI - ODC. 3/13 - ZRĘKOWINY Serial obyczajowy, 51 min, Polska, 1972 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Jan Rybkowski, Ryszard Kosiński Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Adam Sławiński Aktorzy: Władysław Hańcza, Jadwiga Chojnacka, Ignacy Gogolewski, August Kowalczyk, Aleksander Fogiel, Tadeusz Fijewski, Magda Wołłejko, Tadeusz Janczar, Bronisław Pawlik, Franciszek Pieczka, Barbara Burska, Irena Karel, Józef Nowak, Emilia Krakowska, Krystyna Królówna Maciej Boryna stara się o rękę pięknej Jagny. Zgodnie ze zwyczajem wysyła swatów do domu Dominikowej. Nie wie, że jego przyszła żona spotyka się wieczorami z Antkiem. Tymczasem rodzina Boryny, zaniepokojona pojawieniem się dodatkowej osoby do podziału majątku, zaczyna domagać się swoich praw. Rozwścieczony ojciec wypędza z domu Antka wraz z żoną i dziećmi. 19:00 ŻOŁNIERZ RZECZYPOSPOLITEJ Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2020 Reżyseria: Wojciech Niebelski, Marek Wrona Scenariusz: Zdzisław Bzymek Aktorzy: Wojciech Niemczyk - Narrator Film dokumentalny o Edwardzie Bzymku - Strzałkowskim. To wybitna postać podziemia niepodległościowego, intelektualista, oficer Września, szef wywiadu i kontrwywiadu AK południowych okręgów Generalnego Gubernatorstwa, szef Brygad Wywiadowczych. Jego siatka w trakcie wojny rozpracowywała niemieckie struktury i instytucje, demaskowała kolaborantów, uczestniczyła w zabezpieczeniu słynnej akcji Most III, zwieńczonej przerzutem pocisku V2 na Zachód. Przygotowywała się również do działania w warunkach przewidywanej okupacji sowieckiej, rozpracowując struktury podziemia komunistycznego. Po zakończeniu działań wojennych Brygady Wywiadowcze wchodzą w skład organizacji Wolność i Niezawisłość, zaś Edward Bzymek - Strzałkowski wchodzi w skład jej II Zarządu. Dwa dni po aresztowaniu w 1946 r. , Edward podejmuje desperacki krok i aby chronić swoich współtowarzyszy, wyskakuje z II piętra kamienicy w krakowskiej siedzibie Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego przy placu Inwalidów. Przeżywa, lecz w ciężkim stanie, nieprzytomny, zostaje przetransportowany do szpitala więziennego na Montelupich. Gdy tylko odzyskuje przytomność, rozpoczyna się bestialskie, trwające wiele miesięcy śledztwo, w wyniku którego Bzymek zostaje skazany na karę śmierci w tzw. procesie krakowskim, zamienioną ostatecznie na wieloletnie więzienie. Do końca życia jest inwigilowany. W 1992 roku zostaje zrehabilitowany, zaś władze Krakowa nazywają jego imieniem jedną z ulic miasta. W 2011 roku odznaczony zostaje pośmiertnie przez prezydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. 21:00 MÓJ PRZYJACIEL LALUŚ Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2018 Reżyseria: Dariusz Walusiak Scenariusz: Dariusz Walusiak Zdjęcia: Michał Bożek Film opowiada historię sierżanta Józefa Franczaka Lalusia, ostatniego Wyklętego, zastrzelonego 21 października 1963 roku podczas obławy w Majdanie Kozic Górnych. Ten przedwojenny podoficer żandarmerii wojskowej, żołnierz AK, podkomendny Uskoka, kilkakrotnie ranny, po śmierci swojego dowódcy i kolegów z oddziału pozostał sam. 18 lat ścigany jak zwierzę, do końca pozostał niezłomny. Laluś marzył o normalnym życiu, o rodzinie. Wiedział, że tego nie może mieć. Podczas ostatniego spotkania z przyjacielem, Wacławem Szaconiem Czarnym, powiedział: pragnę, by po śmierci chociaż moje kości spoczęły w grobie rodzinnym. Dokument oparty jest na wspomnieniach przyjaciela Józefa Franczaka Lalusia Wacława Szaconia Czarnego oraz dzieci Żołnierzy Wyklętych (m.in. Magdy Zarzyckiej i Marka Franczaka syna bohatera filmu). W filmie wykorzystano fragmenty "Pamiętnika Zdzisława Brońskiego"Uskoka", pieśń Andrzeja Kołakowskiego"Niewolnictwo"do słów Zdzisława Brońśkiego "Uskoka". 22:10 WYKLĘTY Dramat wojenny, 107 min, Polska, 2017 Reżyseria: Konrad Łęcki Scenariusz: Konrad Łęcki Zdjęcia: Karol Łakomiec Muzyka: Szymon Szewczyk Aktorzy: Wojciech Niemczyk, Janusz Chabior, Robert Wrzosek, Marcin Kwaśny, Hanna Świętnicka Scenariusz filmu został oparty na faktach. Akcja rozgrywa się w Polsce, w drugiej połowie lat 40. Bohaterami są członkowie zbrojnego podziemia niepodległościowego, walczący z władzą ludową o powojenny kształt Polski. Ludzie, którzy mimo olbrzymiej przewagi resortu bezpieczeństwa, wspieranego przez radzieckie NKWD, walczyli do końca o swoją sprawę. 00:10 MAŁA MOSKWA KONTRA MAŁY LONDYN Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2018 Reżyseria: Sławomir Koehler Scenariusz: Sławomir Koehler Film o mało znanej, komunistycznej zbrodni, na żołnierzach AK, NSZ i księdzu, w wąwozie Puziowe Doły. Jeszcze żyją mieszkańcy, którzy mogą dostarczyć nowych, wstrząsających informacji. Tymczasem rozkazodawcy i zbrodniarze otrzymali ordery, a też doczekali pochówku z honorami wojskowymi. Opowiemy o kulisach brutalnego mordu w gminie Trzydnik Duży, dokonanego w kwietniu 1946 roku. Wówczas komunistyczne ugrupowania spod znaku AL I GL, głównie z tak zwanej Małej Moskwy, brutalnie zamordowały 13 osób z NSZ, AK i innych, antykomunistycznych ugrupowań, zamieszkałych w kilku wioskach, zwanych Małym Londynem. Ciała zamordowanych prawdopodobnie zakopano w pobliskim wąwozie Puziowe Doły. Zginęli mieszkańcy wsi Potok - Stany i Dąbrówka. 01:05 POLSKIE 100 LAT - POLSKIE PAŃSTW PODZIEMNE. ASPEKTY CYWILNE Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Ewa Sochacka - Krasko Scenariusz: Mirosław Chojecki, Piotr Weychert Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Kazimierz Kaczor, Tomasz Marzecki W grudniu 1942 roku utworzono Kierownictwo Walki Cywilnej z takimi wydziałami jak: sądowy, sabotażowo - dywersyjny, informacji radiowej czy rejestracji zbrodni hitlerowskich. W 1943 roku połączono je z Kierownictwem Walki Konspiracyjnej i powstało Kierownictwo Walki Podziemnej. Działało także Biuro Ziem Nowych przygotowujące plany przejęcia po wojnie Prus Wschodnich, Pomorza Zachodniego i Śląska Opolskiego. Od początku 1944 roku działała Rada Jedności Narodowej, pełniąc funkcję polskiego podziemnego parlamentu. W marcu 1945 roku Sowieci aresztowali 16 przywódców Polski Podziemnej. W Moskwie urządzili słynny proces szesnastu, w wyniku którego Stanisław Jankowski, Stanisław Jasiukiewicz i Leopold Okulicki nie wyszli już z więzienia. Zmarli lub zostali zamordowani. 01:40 KABARET ŚMIERCI Film dokumentalny, 95 min, Polska, 2013 Reżyseria: Andrzej Celiński Scenariusz: Andrzej Celiński Zdjęcia: Aleksander Dyl Aktorzy: Rafał Gąsowski, Feliks Szajnert, Piotr Dąbrowski, Jacek Milczanowski, Magdalena Wojnarowska, Andrzej Deskur, Krzysztof Szczepaniak, Miłosz Pietruski, Piotr Piecha, Sławomir Grzymkowski, Szymon Kuśmider, Rafał Jędrzejczyk, Ryszarda Bielicka-Celińska, Beata Deutschman, Jakub Giel Wojenna opowieść o artystach żydowskiego pochodzenia, walczących o przetrwanie za pomocą jedynej dostępnej im broni - twórczości muzycznej, teatralnej i filmowej. Przed niemieckim aparatem represji, bronią się za pomocą żartu, przedstawień kabaretowych, skeczy, spektakli, piosenek, koncertów. Organizują je w obozach koncentracyjnych i gettach. Walczą o życie, ale przede wszystkim - jak sami podkreślają - o duszę i godność. W serii fabularnie inscenizowanych epizodów, będących wierną rekonstrukcją faktów, śledzimy jak muzyka, skecz i żydowski szmonces stają się bronią w bitwie o podtrzymanie woli życia i ducha oporu, w grających artystach i tych, którzy ich występy oglądają, wycieńczonych katorżniczą pracą i głodem współwięźniach. Pokazujemy, jak funkcjonował humor i subtelne szyderstwo, czytelne dla ofiar, a niezrozumiałe dla ich strażników i oprawców. Grałem o życie - mówi jeden z bohaterów filmu, streszczając w krótkim zdaniu istotę tego, czym były jego występy przed komendantem obozu koncentracyjnego. Grałem tym, którzy rozstrzeliwali i grałem tym, którzy byli rozstrzeliwani... Symbolicznym przewodnikiem po pełnym paradoksów, nieprawdopodobnych wydarzeń i dramatycznych spięć świecie obozowych kabareciarzy, gwiazd wiedeńskich i warszawskich scen, aktorów, muzyków i popularnych przed wojną filmowców jest legendarna postać getta warszawskiego - uliczny błazen Rubinstein. W filmowej podróży docieramy do warszawskiego getta, obozów w Kurowicach, Jaktorowie, Buchenwaldzie, Theresienstadt, Auschwitz, Ravensbruck. W roli komentatorów wydarzeń występują współcześni artyści i pisarze, którzy zgłębiali w swojej twórczości temat sztuki za kolczastym drutem, oraz ostatni żyjący uczestnicy i świadkowie wydarzeń.