TVP Kultura Poniedziałek, 24.02.2020 08:45 NIEPOSPOLITA Film historyczny, fabularyzowany, 21 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Dobosz Scenariusz: Danuta Nierada, Miłosz Lodowski Zdjęcia: Marcin Magiera Aktorzy: Patryk Szwichtenberg, Agata Różycka, Marek Karpowicz, Andrzej Szeremeta, Szymon Mysłakowski Pisarz Tadeusz Dołęga - Mostowicz w roku 1939 podróżuje po Polsce ze swoją uroczą asystentką Dianą i przeprowadza wywiady z ludźmi sukcesu. Na swojej drodze spotyka m.in. Melchiora Wańkowicza, o. Maksymiliana Kolbe, Janusza Kusocińskiego, Eugeniusza Kwiatkowskiego i Hankę Ordonównę. 09:20 HOMOLKOWIE NA URLOPIE (HOMOLKA A TOBOLKA) Film komediowy, Czechosłowacja 1972 Scenariusz i reżyseria: Jaroslav Papousek Aktorzy: Ladislav Smoljak, Frantisek Husak, Iva Janzurova, Marie Mottlova Po "Strasznych skutkach awarii telewizora" i "Hogo - fogo Homolka" to już trzecia komedia obyczajowa nawiązująca do tradycji rubasznych komedii czeskich. I tym razem reżyserem i autorem scenariusza jest Jaroslav Papousek. Jego Homolkowie to typowi współcześni czescy mieszczanie z całym bagażem swoich wad i śmieszności. Jak wskazuje tytuł filmu, bohaterowie wybierają się na zasłużony urlop. Rodzina praskiego taksówkarza w komplecie ruszają na zimowe wczasy. Jadą w Karkonosze, gdzie zamierzają porządnie się zabawić. 11:00 MARIA CURIE - ODC. 1/3 (MARIA CURIE UNE FEMME HONORABLE) Film biograficzny, 82 min, 3 odc. , Francja/Polska 1990 Reżyseria: Michel Boisrond Scenariusz na podstawie własnej powieści: Franoise Giroud Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Jean - Marie Senia Wykonawcy: Tadeusz Karolak Aktorzy: Marie Christine Barrault, Jean-Luc Moreau, Roger Van Hool, Wanda Neumann, Andrzej Szczepkowski, Monika Scatti, Luigi Diberti, Aleksander Bardini, Piotr Machalica, Mirosława Marcheluk, Maria Czubasiewicz, Joanna Jędryka, Krzysztof Kołbasiuk, Jerzy Kryszak, Ryszard Barycz Nagrodzona Złotą Nimfą dla najlepszego serialu i Srebrną Nimfą za rolę żeńską dla Marie - Christine Barrault na Festiwalu Filmowym w Monte Carlo w 1991 r. adaptacja książki Franoise Giroud o jednej z najsłynniejszych i najwybitniejszych kobiet XX w. Maria Skłodowska - Curie, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla, nie tylko zrewolucjonizowała naukę, ale także wywarła istotny wpływ na zmianę obyczajów, torując kobietom drogę do działalności naukowej. Była pierwszą kobietą, która otrzymała tytuł profesora i prowadziła wykłady w katedrze fizyki na Sorbonie, jako pierwsza kobieta w historii została też przyjęta do Akademii Francuskiej, a za swoje zasługi została pochowana w Panteonie. Przy tym wszystkim była kobietą skromną i szlachetną, oddaną mężowi i córkom. Młodziutka Maria Skłodowska, panna z szanowanej, ale niezbyt zamożnej rodziny, pracuje jako guwernantka w majątku szlacheckim. Rodzice zakochanego w niej panicza nie wyrażają jednak zgody na małżeństwo syna z dziewczyną niższego stanu. Odrzucona Maria przenosi się do Warszawy, a trzy lata później, korzystając z zaproszenia siostry Broni, która skończyła studia medyczne w Paryżu i tam wyszła za mąż, udaje się do Francji. Zapisuje się na wydział fizyki na Sorbonie, później także na wydział matematyczny. Po następnych trzech latach 27 - letnia panna Skłodowska może się już pochwalić dwoma dyplomami. Na przyjęciu u prof. Kowalskiego Maria poznaje Piotra Curie, młodego francuskiego nauczyciela fizyki i chemii, człowieka prawego, lecz nieśmiałego i roztargnionego, bez tytułu naukowego, mającego za to żywy umysł i ogromny szacunek dla nauki. Młodzi od razu przypadają sobie do gustu i w 1895 r. biorą ślub. Na świat przychodzi ich córka, Irenka. Maria marzy o własnym laboratorium, gdzie mogłaby prowadzić badania nad zjawiskiem, które określiła mianem radioaktywności. Przypisuje je istnieniu nowego pierwiastka, który proponuje nazwać radem. Jego uzyskanie w czystej postaci okazuje się jednak katorżniczą pracą. Zainteresowany wynikami badań żony Piotr włącza się do jej pracy. Złe warunki w zimnym, wilgotnym laboratorium, brak pieniędzy, złe samopoczucie wywołane napromieniowaniem obojga sprawiają, że po kilku miesiącach Piotr jest gotów się poddać i przyjąć propozycję objęcia katedrę fizyki w Genewie. Zostaje jednak w Paryżu ze względu na żonę. Dostaje pracę na Sorbonie, Maria zaś w Ecole Normale. Po dwóch latach pracy, w 1903 r. , udaje im się wreszcie wyodrębnić czysty rad i określić jego właściwości. Maria, będąca drugi raz w ciąży, traci dziecko wskutek poronienia. W tym samym czasie małżonkowie otrzymują wiadomość o przyznaniu im, wespół z Henrim Becquerelem, Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. 12:35 CZARNA SUKNIA Dramat, 44 min, Polska, 1967 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Janusz Majewski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Andrzej Salamon Aktorzy: Ida Kamińska, Aleksandra Śląska, Maria Broniewska, Ewa Milde, Andrzej May, Andrzej Jędrzejewski, Tadeusz Osiński, Bohdan Sobiesiak, Henryk Szletyński Akcja filmu rozgrywa się po wojnie. Synowa nie ma odwagi powiedzieć teściowej, że jej syn nie żyje. Kłamstwa rodzą kłamstwa. Teściowa zaczyna jednak domyślać się bolesnej prawdy i wkłada czarną suknię, aby potwierdzić swoje przypuszczenia. Nagroda za reżyserię oraz za świetną rolę kobiecą (dla Aleksandry Śląskiej) na MFTv Złota Praga w 1967 roku. 13:40 OCALENI PRZEZ CHOPINA (CHOPIN SAVED MY LIFE) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2012 Reżyseria: James Kent "Ocaleni przez Chopina" (Chopin Saved My Life) to film dokumentalny o Balladzie nr 1 g - moll Fryderyka Chopina. Utwór ten jest niezwykle skomplikowany i niełatwy do zagrania. W tym emocjonującym dokumencie poznajemy historie dwóch różnych osób. Dla nastoletniej Japonki Momoki i ucznia szkockiej szkoły muzycznej Paula ta kompozycja była czymś, co odmieniło ich życie. Dzieło Chopina komentują także światowej sławy pianiści: Lang Lang, Władimir Aszkenazi, Imogen Cooper i Stephen Cough. 14:40 MUSZLA Film animowany, 9 min, Polska, 1975 Reżyseria: Jerzy Kalina Film animowany z 1975 r. autorstwa Jerzego Kaliny przedstawiający gorączkowe życie współczesnego miasta. Zdobywca Złotej Plakietki na 14. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Chicago w 1978 r. 15:10 NIEDZIELA Z... EMILIĄ KRAKOWSKĄ Dysk./wywiad/debata, 41 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Agnieszka Szydłowska (prowadząca) Kolejny odcinek cyklicznego programu "Niedziela z..." poświęcony jest Emilii Krakowskiej. Nasza bohaterka ma na swoim koncie setki ról. Wśród nich były chłopki i damy, była Żydówka, pani Dulska i płatne zabójczynie. Nieustannie powtarza, że kocha teatr w sobie, a nie siebie w teatrze. Zawód aktorki traktuje jako rzemiosło, ale i misję. Kiedy dostaję rolę, wyciska ją jak cytrynę, ze wszystkich soków. 16:00 WARSZAWA Film obyczajowy, 104 min, Polska 2003 Reżyseria: Dariusz Gajewski Scenariusz: Dariusz Gajewski, Mateusz Bednarkiewicz Zdjęcia: Wojciech Szepel Muzyka: Kormorany Aktorzy: Dominika Ostałowska, Agnieszka Grochowska, Łukasz Garlicki, Sławomir Orzechowski, Lech Mackiewicz, Andrzej Szenajch, Jacek Braciak, Ewa Kasprzyk, Jack Recknitz, Katarzyna Bujakiewicz, Bartosz Żukowski, Witold Wieliński, Sławomir Grzymkowski i inni Deszcz nagród spadł w 2003 r. na pełnometrażowy debiut Dariusza Gajewskiego, twórcy znanego wcześniej z kilku filmów dokumentalnych i telewizyjnego off - owego "AlaRmu" pokazanego w konkursie kina niezależnego podczas FPFF w Gdyni w 2002 r. Jego "Warszawa" zdobyła nie tylko Złote Lwy dla najlepszego filmu, ale także nagrodę za reżyserię, scenariusz, drugoplanową rolę kobiecą (Ostałowska) i montaż oraz nagrodę Stowarzyszenia Filmowców Polskich za twórcze przedstawienie współczesności. Wywołało to prawdziwą burzę w środowisku, podzieliło krytykę i pierwszych festiwalowych widzów. Do kin wchodziła więc "Warszawa" w atmosferze sensacji i skandalu, co poniekąd stanowiło dodatkową jej reklamę. "Warszawa" to współczesna, wielowątkowa opowieść o pięciorgu obcych sobie ludziach, którzy pewnego zimowego dnia z różnych powodów przyjeżdżają do stolicy. W ciągu kolejnych 18 godzin próbują załatwić tu ważne życiowe sprawy, znaleźć swoje miejsce. Drogi bohaterów będą się przecinać, a spotkania te odmienią ich losy. Młodziutka Klara przyjeżdża do Warszawy z walizką w nadziei, że zamieszka ze swoim poznanym w czasie wakacji chłopakiem. Niestety, ten okazuje się żonaty i nie kwapi się do rozstania z żoną. W ostateczności mógłby pomóc Klarze gdzieś się zaczepić, ale zawiedziona, oszukana dziewczyna unosi się honorem. Paweł, wychowanek domu dziecka, jej przygodny towarzysz podróży z pociągu, właśnie opuścił bezpieczne mury placówki opiekuńczej i z finansową wyprawką w kieszeni w wielkim mieście szuka pracy. Jedyny kumpel nie jest jednak w stanie mu pomóc, sam zdany na łaskę i niełaskę władczej szefowej - właścicielki salonu samochodowego. Paweł dostrzeże w Klarze bratnią, zagubioną duszę, między młodymi zakiełkuje uczucie. Wiktoria zerwała na szosie ze swoim partnerem i zbuntowana, żądna nowych wrażeń, wsiadła do samochodu rzekomego biznesmena, który w rzeczywistości robi mocno podejrzane interesy z obleśnym cudzoziemcem. Dziewczyna nie traci rezonu, podejmuje grę i kontynuuje ją nawet wtedy, gdy zorientuje się już w jej nieczystych regułach. Zrywa dopiero wtedy, gdy nowy znajomy, Andrzej, okazuje się cynicznym, bezdusznym draniem, którego nic nie obchodzi życie innego człowieka. Sam zostanie za to "ukarany", gdy przypadkowo natknie się na dwóch młodzieńców z prowincji poszukujących w mieście Klary, która odrzuciła miłość jednego z nich dla "obcego" ze stolicy. Jan Gołębiewski, sadownik spod Radomia, szuka natomiast w Warszawie córki, Eli, która przyjechała na studia, ale od paru miesięcy nie daje znaku życia. Mężczyzna odwiedza mieszkania domniemanych współlokatorek dziewczyny, zanim w końcu skonstatuje, że wszystko, co Ela mu opowiadała, było kłamstwem, a ona sama wybrała niejasną "wolność" na Zachodzie. Nie będzie jednak miał odwagi wyjawić bolesnej prawdy żonie, przynajmniej nie od razu. Między nimi krąży stary warszawiak, weteran powstania, który - straciwszy pamięć - błąka się po mieście, bo zapomniał adresu, a miasto dookoła "takie inne". Warszawa nie spełnia nadziei przybyszów, okazuje się nieprzyjazna, twarda, bez skrupułów, nie tylko dla obcych, ale i dla tych, którzy od dawna w niej mieszkają. Ale i tu ktoś znajdzie swoją szansę, ktoś inny miłość. 18:00 LEGENDY POLSKIEGO TEATRU - JUŻ NIE MOGĘ PRZESTAĆ BYĆ DAMĄ Film dokumentalny, 39 min, Polska, 1996 Scenariusz: Jolanta Kessler-Chojecka Wykonawcy: Nina Andrycz, Krystyna Usarek, Urszula Cieciersk, Andrzej Hausbrandt, Andrzej Łapicki Nie sposób "zostać" damą. Nią się po prostu jest... Wielka, a wedle wielu, pierwsza dama polskiego teatru króluje na scenie od ponad sześćdziesięciu lat! Młoda, śliczna debiutowała na deskach Teatru Polskiego w Warszawie w 1935 roku u boku Marii Przybyłko - Potockiej w "Lecie w Nohat" Iwaszkiewicza w roli Solange, odnosząc spektakularny sukces. W kolejnej inscenizacji "Lukrecji Borgii" - Nina Andrycz nie grała już obok Kazimierza Junoszy - Stępowskiego, to znakomity aktor patronował wschodzącej gwieździe sceny. Portret artystki, obchodzącej przed dwoma laty jubileusz sześćdziesięciolecia pracy zawodowej, jest dziełem grona kolegów i koleżanek aktorki oraz krytyków: Urszuli Ciecierskiej, Krystyny Usarek, Andrzeja Hausbrandta, Bogusława Kaczyńskiego, Andrzeja Łapickiego, Henryka Izydora Rogackiego, lecz przede wszystkim autoportretem tworzonym przez samą bohaterkę. Nina Andrycz nie może przecież nie grać głównej roli w filmie jej poświęconym. Włada niepodzielnie każdym kadrem, tak jak jej słowo i gest dominowało w przywoływanych we fragmentach przedstawieniach - dramatach Szekspira, Shawa, Tołstoja, Goethe'go, Lope de Vegi. Bogaty materiał archiwalny pochodzi z rejestracji telewizyjnych: Nina Andrycz już w 1958 roku nawiązała współpracę z Teatrem Telewizji, działając na tej największej w kraju scenie, i nie porzucając przy tym desek Teatru Polskiego. Grywała najczęściej silne i władcze kobiety, damy i królowe. Tym większym zaskoczeniem dla wielu było wcielenie się przez artystkę w rolę krzykliwej kołtunki, pani Dulskiej w sztuce Gabrieli Zapolskiej. Czy wyszła z tej próby zwycięsko? Zdania krytyków są podzielone. Niektórzy z nich mają za złe aktorce powielanie wizerunku interpretowanych postaci. Jest zawsze "taka sama" - mówią. Nie wciela się w odtwarzane postacie, ale obdarza je własną osobowością. Dlaczego podobna ocena, będąca jakże często komplementem, w przypadku Niny Andrycz zamienia się w zarzut? Część środowiska do dziś nie może chyba zapomnieć artystce długoletniego małżeństwa z Józefem Cyrankiewiczem (świadkiem na ślubie, obok Arnolda Szyfmana, był Władysław Gomułka), narzucania reżyserom własnej wizji postaci, tępienia przez cenzurę niepochlebnych recenzji o aktorskich dokonaniach "premierowej", i - nade wszystko - powrotów z licznych zagranicznych wojaży specjalnym samolotem na warszawskie lotnisko, a stąd rządową limuzyną wprost pod garderobę Teatru Polskiego. Ale czyż pierwsza dama sceny miała podróżować kuszetką i z dworca gnać do tramwaju? 18:40 LEGENDY POLSKIEGO TEATRU - GWIAZDY TAMTYCH LAT - HANKA BIELICKA Film dokumentalny, 27 min, Polska, 1994 Reżyseria: Janusz Horodniczy, Krzysztof Wojciechowski Scenariusz: Janusz Horodniczy, Krzysztof Wojciechowski Zdjęcia: Jerzy Fronk Wykonawcy: Hanka Bielicka, Zbigniew Korpolewski, Zygmunt Broniarek, Andrzej Bekanowski W cyklicznej audycji "Gwiazdy tamtych lat" prezentowane są wybitne osobowości estrady, teatru i kina okresu powojennego. Każda audycja jest filmowo zarejestrowanym portretem gwiazdy, ale jest też opowieścią o człowieku, o jego pasjach, problemach, nawet nieszczęściach, jakie mu się przytrafiły. Artystów tamtych lat spotykmy najczęściej we własnym domu, w rodzinnym gronie, wśród przyjaciół, przy ulubionych zajęciach. Autorzy audycji starają się odpowiedzieć na pytanie: jacy są teraz ci, niegdyś wielcy i jak sobie radzą w zupełnie zwyczajnym życiu. Często okazuje się, że są oni nadal niezwykli nawet w swej codzienności. Ta edycja audycji poświęcona nieżyjącej już Hance Bielickiej. Autorzy towarzyszyli aktorce w ciągu jednego dnia pracy: od porannych czynności po występ wieczorny w teatrze Syrena. Dokonania artystki są bogato ilustrowane fragmentami jej ról filmowych i estradowych. 20:30 PANORAMA KINA POLSKIEGO - DZIKIE RÓŻE Dramat, 93 min, Polska, 2017 Reżyseria: Anna Jadowska Scenariusz: Anna Jadowska Zdjęcia: Małgorzata Szyłak Muzyka: Agnieszka Stulgińska Aktorzy: Marta Nieradkiewicz, Michał Żurawski, Halina Rasiakówna, Konrad Skolimowski Młoda kobieta, chcąc znowu poczuć się kochaną i adorowaną, wplątuje się w romans z nastolatkiem. Niestety za tą chwilę zapomnienia przyjdzie zapłacić jej wysoką cenę. Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, gdy wraca mąż. Podejrzenia, plotki i oskarżenia będą przeplatać się z inną tragedią - na plantacji dzikich róż, gdzie pracuje kobieta, zaginie jej 2 - letni synek Jasio. Czy chłopiec się odnajdzie? Czy ta rodzina ma szansę przetrwać? I wreszcie, czy Ewa pogodzi rolę walczącej o małżeństwo kobiety z rolą matki, która być może będzie musiała porzucić własne dziecko? 22:05 POWIDOKI - MARTIN HEIDEGGER Dysk./wywiad/debata, 12 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Barbara Schabowska (prowadząca), Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku przedmiotem dyskusji są dwa eseje Martina Heideggera. Pierwszy "Platońska nauka o prawdzie" pochodzi z tomu "Znaki drogi" (Wegmarken), drugi o czasie światoobrazu można znaleźć w "Drogach lasu" (Holzwege). To nie są rzeczy łatwe w lekturze. Po co je dziś czytać, po co się tak męczyć? Czy teksty te faktycznie ułatwiają nam rozumienie rzeczywistości? Czy Heidegger ma nam coś jeszcze do powiedzenia? 22:20 ANTYFONIE - MICROMELANCOLIE/GAAP KVULT Film dokumentalny, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Andrzej Załęski Scenariusz: Jacek Staniszewski, Andrzej Załęski W kolejnym odcinku odkryjemy dwóch artystów podążających ścieżkami wytyczonymi przez eksperymenty elektroniczne z lat 60. Micromelancolie to istniejący od 2002 roku projekt Roberta Skrzyńskiego. Tworzy on utwory z pogranicza ambientu, elektroakustyki i field recordingu. Jego eksperymentalne nagrania ukazały się nakładem takich wydawnictw jak A Beard of Snails (DK), Already Dead Tapes (US), Ghetto Naturalist Series (US), Jozik Records (FI). Gaap Kvlt to artystyczny pseudonim Macieja Maćkowskiego, muzyka pochodzącego z Płocka. Jawi się jako tajemnicza postać w kapturze, a jego twórczość to szeroko rozumiana muzyka ambient i dark ambient. W 2014 roku ukazała się jego debiutancka płyta Void. Maciej Maćkowski rozwija też drugi projekt Botanica, który w dużej mierze oparty jest na field recordingu. Łączy w nim odgłosy natury z elektroniką. 22:50 WIĘCEJ NIŻ FIKCJA - CZYŚCICIELE INTERNETU (THE CLEANERS) Film dokumentalny, 85 min, Brazylia/Niemcy, 2018 Reżyseria: Hans Block, Moritz Riesewieck Scenariusz: Hans Block Każdego dnia co minutę 500 godzin materiału filmowego jest przesyłanych na YouTube, 450 000 tweetów jest publikowanych na Twitterze, a 2, 5 miliona postów na Facebooku. Jego współzałożyciel Mark Zuckerberg obiecał kiedyś, że Facebook będzie bez ograniczeń dzielić się wszystkim z każdym, ale okazało się, że jest zupełnie inaczej. Internet nie jest wcale tak neutralny, demokratyczny i wolny, jak się nam z pozoru wydaje. Tysiące moderatorów treści na Filipinach dzień w dzień decyduje o tym, co pojawia się, a co nie w mediach społecznościowych. To właśnie oni akceptują lub odrzucają publikowane przez nas filmy i zdjęcia. I o ile trudno się spierać z potrzebą monitorowania wszelkich obrazów przemocy, to we wszystkich innych przestrzeniach taka cenzura wydaje się dyskusyjna. A już na pewno wiele wątpliwości budzić może przypadek pochodzącego z Los Angeles artysty Illmy Gore'a, który chciał umieścić na Facebooku nagiego Donalda Trumpa z małym penisem, ale zdecydowano o usunięciu go z sieci, ponieważ pogarszał wizerunek amerykańskiego prezydenta. Co więcej konto Gore'a na Facebooku zostało zamknięte. Film przedstawia kulisy, skutki i ofiary internetowej cenzury, która de facto okazuje się idealnym narzędziem do sterowania rzeczywistością. Wysoko postawieni eksperci techniczni i byli czyściciele sieci opowiadają o potrzebie i praktyce takich działań. Okazuje się, że media społecznościowe negocjują z niektórymi krajami dostęp do materiałów krytycznych wobec ich rządów. Jak to możliwe, że wielkie internetowe korporacje, takie jak Facebook czy Instagram o niewielkiej lub zerowej odpowiedzialności wobec swoich klientów mają dziś taką władzę, o jakiej do tej pory większość państw mogłaby tylko pomarzyć? 00:30 ŻELAZNA KLASYKA - PRZEZ CAŁĄ NOC (ALL NIGHT LONG) Dramat, 87 min, Wielka Brytania, 1962 Reżyseria: Basil Dearden Scenariusz: Nel King Zdjęcia: Edward Scaife Muzyka: Philip Green Aktorzy: Patrick Mcgoohan, Richard Attenborough, Keith Michell, Betsy Blair, Paul Harris Pulsująca jazzem, niezwykła adaptacja "Otella". Reżyser umiejscowił akcję w środowisku muzyków jazzowych, świętujących pierwszą rocznicę ślubu Rexa i Delii, pianisty i wokalistki. Wychodząc za mąż, Delia zdecydowała się zrezygnować z własnej kariery. Tęskni jednak za śpiewaniem, co dla własnych celów postanawia wykorzystać jeden z muzyków, Johnny Cousin. Jeśli namówi wokalistkę, by weszła do jego zespołu, zdobędzie pieniądze od klubowego potentata. Postanawia więc skłócić przyjaciół i rozbudzić zazdrość w Reksie. Film "Przez całą noc" (All Night Long) to przede wszystkim fantastyczny popis jazzowy. Można tu zobaczyć i posłuchać największych muzyków tamtego okresu: Charliego Mingusa, Dave’a Brubecka, Johna Dankwortha czy Berta Courtleya. (źródło: Karolina Kosińska, http: //www.kinonh.pl) 02:30 PAT GARRETT I BILLY KID (PAT GARRETT & BILLY THE KID) Western, 102 min, USA 1973 Reżyseria: Sam Peckinpah Scenariusz: Rudolph Wurlitzer Zdjęcia: John Coquillon Muzyka: Bob Dylan Aktorzy: James Coburn, Kris Kristofferson, Bob Dylan, Richard Jaeckel, Katy Jurado, Slim Pickens, Chill Wills, Jason Robards, R. G. Armstrong, Luke Askew, John Beck, Rita Coolidge i inni Pat Garrett i Billy Kid - legendarne postaci Dzikiego Zachodu - ich burzliwe dzieje były tematem wielu westernów. William Bonney znany jako Billy Kid uchodził za jednego z najgroźniejszych bandytów w XIX - wiecznym Teksasie. Wielokrotny zabójca wstąpił na drogę przestępstwa, mając podobno zaledwie 12 lat. Za głowę wyjętego spod prawa rewolwerowca wyznaczono wysoką nagrodę. Został pojmany przez Pata Garretta i powieszony. Według jednak innych przekazań zginął ponoć w pojedynku z Garrettem, mając 22 lata. Taką właśnie wersję przedstawiają w większości twórcy westernów. Pat Garret i Billy Kid byli kiedyś przyjaciółmi. Garrett porzucił jednak przestępczą działalność. Był szeryfem w kilku miastach w Teksasie. Potem stał się zawodowym łowcą nagród, tropił ściganych przez prawo bandytów. To właśnie Pata Garretta uczynił głównym bohaterem swojego brutalnego i zarazem melancholijnego filmu Sam Peckinpah, reżyser "Strzałów o zmierzchu", "Majora Dundee", "Dzikiej bandy", "Ucieczki gangstera" "Konwoju". Człowieka, który w imieniu prawa zabija dawnego przyjaciela zagrał James Coburn, wysoki, szczupły blondyn, specjalizujący się w rolach twardych, cynicznych facetów o silnym charakterze. Był gwiazdą słynnego westernu Johna Sturgesa "Siedmiu wspaniałych", bohaterem wielu innych dzieł Sama Peckinpaha ("Wielka ucieczka", "Major Dundee", "Żelazny krzyż"), duży rozgłos przyniosła mu seria szpiegowskich filmów o superagencie Flincie. Jako Billy Kid Jamesowi Coburnowi partneruje znany piosenkarz i kompozytor country, Kris Kristofferson ("Narodziny gwiazdy", "Konwój"). Propozycję stworzenia muzyki do filmu otrzymał Bob Dylan, poeta, autor tekstów, kompozytor, producent nagrań. Wspaniałe, nastrojowe utwory ukazały się w lipcu 1973 roku na długogrającej płycie, która podbiła rynek muzyczny. Na planie zdjęciowym w Durango w Meksyku Bob Dylan zgodził się zagrać dopisaną na poczekaniu dla niego rolę Aliasa, jednego z kompanów Billy'ego Kida. Był to debiut ekranowy znanego muzyka. Na ścieżce dźwiękowej do filmu znalazła się słynna ballada rockowa "Knockin’ on Heaven’s Door" napisana przez Boba Dylana. Utwór stał się jednym z największych przebojów Dylana. Warto dodać, że reżyser filmu wprowadził do scenariusza scenę, w której 17 lat później głównego bohatera, podstarzałego już Pata Garretta, zabijają ci sami ludzie, którzy zlecili mu zlikwidowanie Billy'ego Kida. W wersji kinowej usunięto jednak tę scenę, podobnie jak wiele innych fragmentów okrutnej i nostalgicznej ballady Sama Peckinpaha. Podczas montażu wycięto kilkanaście minut filmu i wprowadzono różne zmiany. Ingerencja producentów była na tyle duża, iż reżyser nosił się z zamiarem wycofania swego nazwiska z czołówki filmu. Pat Garrett i Billy Kid spotykają się w filmie zaledwie dwa razy. Najpierw, gdy Billy zostaje osadzony za swoje czyny w więzieniu, skąd zresztą ucieka, potem, gdy ścigający go szeryf Garrett dopada w końcu zbiega. Rewolwerowiec Billy Kid trafia za kratki, lekceważąc ostrzeżenia starego przyjaciela, który nakłania go do opuszczenia terytorium Nowego Meksyku. Dochodzi do strzelaniny i Billy zostaje pojmany. Czeka go kara śmierci. Wyznaczono już dzień egzekucji. Ucieka jednak z więzienia w mieście Lincoln, zabijając dwóch zastępców szeryfa. Wraca do swojej bandy. W pościgu za zbiegiem biorą udział szeryf Pat Garrett, jego nowy zastępca Alamos Bill i Poe, przysłany do pomocy przez gubernatora Wallace'a.