TVP Historia Wtorek, 24.03.2020 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 24 MARCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1794 - przysięga Kościuszki na Rynku w Krakowie; 1903 - urodził się Igor Abramow Newerly, pisarz; 1945 - powstanie "Tygodnika Powszechnego" 1976 - zmarł gen. Stanisław Kopański; 07:20 CZAS HONORU - POWSTANIE - ODC. 4 "KAMIEŃ NA KAMIENIU" Serial wojenny, 45 min, Polska, 2014 Reżyseria: Jan Hryniak Scenariusz: Jarosław Sokół Aktorzy: Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Jakub Wesołowski, Maciej Zakościelny "Kamień na kamieniu" Do Warszawy przyjeżdża bezwzględny i sadystyczny generał von Hackel. Ku przerażeniu Rainera, od razu zabiera się do pacyfikacji miasta. Pluton Władka wraca do fabryki na Woli w nowych panterkach, wzbudzając powszechny podziw. Młodzi żołnierze są podekscytowani, niedługo czeka ich pierwsze natarcie na niemieckie pozycje w sąsiadującej z fabryką szkole. Młodzi powstańcy przeżywają pierwsze miłości. Mickiewicz kocha Zosię, ta zadurzyła się w Apaczu, który kompletnie nie jest zainteresowany łączniczką. Pluton, w którym walczą Janek i Bronek, przedzierając się na Wolę, wspomaga Batalion Zośka w ataku na niemiecki czołg. Słowiński wyznacza Michałowi misję, to ważne zadanie do wykonania w siedzibie Komendy Głównej AK. W drodze do komendy jest świadkiem rzezi cywilów. Decyduje się powiedzieć dowódcom. Kamienica Heleny i Leny jest pod ostrzałem. Kobiety ukrywają się w piwnicy, gdzie próbuje znaleźć schronienie również Róża Knapik. Wanda wraz z siostrą Apacza, Ireną, eskortuje rannych powstańców do szpitala, w którym leży Celina. Przerażona brakiem informacji o Michale Celina chce go szukać na własną rękę. 08:35 HISTORIA POLSKI - KTO RATUJE JEDNO ŻYCIE Film dokumentalny, 48 min, Polska, 1998 Reżyseria: Ewa Kurek Scenariusz: Ewa Kurek Zdjęcia: Michał Góral Wykonawcy: Grażyna Ruszewska, Jan Nowacki Film przedstawia relacje i przeżycia osób narodowości żydowskiej, które w czasie II wojny światowej, jako dzieci, zostały uratowane przez siostry zakonne przed Holocaustem. 09:35 SENSACJE XX WIEKU - SKARBY TRZECIEJ RZESZY Kameralne i studyjne (widowisko), 48 min, Polska, 2003 Reżyseria: Bogusław Wołoszański, Adek Drabiński Wykonawcy: Bogusław Wołoszański Jedna z najbardziej tajemniczych spraw II wojny - zaginięcie części skarbu III Rzeszy, rezerw walutowych i złota Reichsbanku. Miliardy dolarów zostały wykradzione w celu finansowania ucieczek esesmanów i tworzeniu organizacji neonazistowskich po wojnie. Widowisko przedstawia, jak przebiegał rabunek i ukrywanie skarbów Rzeszy w końcu wojny. 10:35 SPÓR O HISTORIĘ - POLACY, TWÓRCY ARMII BELGII Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2019 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Tomasz Muller (prowadzący) Po upadku powstania listopadowego, w drodze do Francji część polskich emigrantów wojskowych zatrzymała się w Królestwie Belgii. Król Leopold I planował sformować z nich oddziały przy powstającej armii belgijskiej. Skończyło się na kilkudziesięciu oficerach instruktorach i organizatorach kawalerii, artylerii i piechoty. Nadzieje polskich oficerów odżyły w 1839 roku, gdy wobec narastającego konfliktu z Holandią, król planował powierzyć dowództwo armii zbiegłemu z internowania w Pradze generałowi Janowi Skrzyneckiemu. Zapobiegła temu interwencja Rosji, Prus i Austrii. Wobec zagrożenia ze strony Francji, która po wstąpieniu na tron Napoleona III w 1848 roku zażądała przywrócenia wschodnich granic z 1815 roku, Belgowie ratowali się zawarciem przymierza z Rosją. Car przystał na to pod warunkiem usunięcia z armii belgijskiej wszystkich Francuzów i Polaków. Polacy zdjęli belgijskie mundury, ale czy Belgowie o nich zapomnieli? Dyskusja w studiu: Upadek powstania listopadowego. Oddziały armii polskiej internowane są na południowej granicy z Cesarstwem Austro - Węgierskim i na północnej z Prusami. Zamierzają przedostać się do Francji. Jakimi drogami i z czyją pomocą? Po drodze do Francji mijają powstałe rok wcześniej Królestwo Belgii. Z upoważnienia króla Leopolda I podpułkownik Feliks Prot Pruszyński werbuje ich do tworzonej armii belgijskiej. Jednym z pierwszych przyjętych oficerów był płk Ignacy Marceli Kruszewski. Dlaczego nie spełniły się nadzieje? Dlaczego nie udało się zatrzymać w armii belgijskiej generałów Józefa Bema i Wojciecha Chrzanowskiego? Do końca 1832 roku przyjęto do armii 37 polskich oficerów w stopniach od podporucznika do pułkownika. Wielu z nich uczestniczyło w 1839 roku w wyprawie XII Korpusu armii belgijskiej do granicy z Luksemburgiem. Wojna z Holandią wisiała na przysłowiowym włosku, ostatecznie zakończyła się podpisaniem pokoju między obu państwami. Jak przyjęli to oficerowie Polacy? W pierwszych dniach kwietnia 1848 roku Centralny Komitet Narodowy w Poznańskiem powołał gen. Ignacego Marcelego Kruszewskiego na naczelnego wodza polskiej powstańczej armii formującej się w obozach we Wrześni, Pleszewie, Książu i Miłosławiu. Dlaczego gen. Kruszewski nie objął dowództwa? Dymisje polskich oficerów z armii Królestwa Belgii rozpoczęły się po nawiązaniu przyjaznych stosunków belgijsko - rosyjskich. Jako pierwszy opuścił armię gen. Skrzynecki, po nim gen. Kruszewski. Po nich zwolniono pozostałych 14 oficerów. Jak reagowali i co czuli, opuszczając po przeszło 20 latach armię Królestwa Belgii? 12:30 CZTERDZIESTOLATEK - ODC. 17/21 - CWANA BESTIA, CZYLI KRYSZTAŁ Serial komediowy, 53 min, Polska, 1974 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Aktorzy: Anna Seniuk, Irena Kwiatkowska, Andrzej Kopiczyński, Roman Kłosowski, Leonard Pietraszak Dyrektor Karwowski wyjeżdża służbowo do Budapesztu. W czasie powitania na lotnisku w drobny mak rozbija się kryształowy wazon, który polska delegacja miała wręczyć węgierskiemiu ministrowi. Na szczęście, panu Stefanowi udaje się odkupić identyczny kryształ od przygodnie spotkanego rodaka. Na pożegnanie węgierski minister wręcza dyrektorowi Karwowskiemu wazon z przeznaczeniem dla polskiego kolegi. Nauczony smutnym doświadczeniem bohater chroni prezent tyleż pieczołowicie, co nieskutecznie. 13:35 JEGO IMIĘ POLSKA. TADEUSZ KOŚCIUSZKO Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2006 Reżyseria: Lucyna Smolińska, Mieczysław Sroka Scenariusz: Lucyna Smolińska, Mieczysław Sroka Film przedstawia sylwetkę Tadeusza Kościuszki, bohatera dwojga narodów - Polski i Stanów Zjednoczonych, którego życie i dokonania żyją w legendzie. Urodził się w Siechnowicach, nauki pobierał w Szkole Rycerskiej w Warszawie, m. in. u księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego, później studiował w Paryżu w Królewskiej Akademii Malarstwa i Rzeźby. Doskonalił również swoje zainteresowania w dziedzinie inżynierii wojskowej, architekturze i malarstwie. Rozgoryczony sytuacją osobistą wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie przebywał 8 lat, walcząc o niepodległość tego kraju i zdobywając wysokie uznanie wśród amerykańskich dowódców. Do dziś cieszy się tam popularnością; wystawiono mu wiele pomników, jego imieniem nazwano miasta i ulice. Po powrocie do Polski otrzymał podpisaną przez króla nominację na generała majora wojsk koronnych. Jego dokonania w czasie Insurekcji zapisały się na zawsze na kartach historii. Po niewoli i uwięzieniu przez cara wyjechał na emigrację do Francji i Szwajcarii, gdzie w Solurze spędził ostatnie dni swego życia i tam zmarł. 14:45 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - JUAN CARLOS, KRÓL HISZPANÓW (JUAN CARLOS) Film dokumentalny, 92 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel Jeden z ostatnich władców europejskiej monarchii - król, który dzięki osobistej odwadze i szczeremu patriotyzmowi zdobył przyjaźń i szacunek swoich hiszpańskich poddanych. Juan Carlos - spadkobierca dyktatury generała Franco, który wyznaczył go na swego następcę. Bardzo ciekawie opowiedziana historia władcy, znakomicie zrealizowany film, który ukazuje przepiękne pałace hiszpańskiej monarchii, zwykle niedostępne dla obiektywu kamery. 16:25 MARZYCIELE - KOŚCIUSZKO W KRAKOWIE Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Sylwester Szefer Scenariusz: Sylwester Szefer Zdjęcia: Wojciech Kursa Muzyka: Krzysztof Suchodolski Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący), Paweł Nowakowski Na krakowskim Rynku 24 marca 1794 roku generał Tadeusz Kościuszko złożył przysięgę, że będzie walczył o "równość, całość i niepodległość" dla Rzeczypospolitej. Drugim szczególnym miejscem związanym z Naczelnikiem jest Kopiec Kościuszki usypany w latach 1820 - 1823 na wzgórzu bł. Bronisławy. Kopiec stanął na jednej mordze wiedeńskiej i przez cały okres zaborów był jedynym fragmentem polskiej ziemi należącym do Narodu, administrowanym przez Komitet Kopca Kościuszki, który działa nieprzerwanie do dziś. W programie redaktor Piotr Legutko rozmawia o Naczelniku z Michałem Niezabitowskim, dyrektorem Muzeum Historycznego Miasta Krakowa oraz z prof. Mieczysławem Rokoszem, prezesem Komitetu Kopca Kościuszki. Narrator, Paweł Nowakowski, spotyka Tadeusza Kościuszkę i jego sekretarza Józefa Pawlikowskiego w jednej z kawiarni na krakowskim Rynku, a także zaprasza na Kopiec Kościuszki. 16:55 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - SZABLA CHORĄŻEGO FONDERA Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki 1/ Szabla chorążego Fondera Trzy wielkie kataklizmy: pierwsza wojna światowa, wojna bolszewicka oraz druga wojna światowa przemieliły indywidualne losy całego pokolenia Polaków urodzonych u progu XX wieku. Czasy komuny podzieliły wojenne wydarzenia na słuszne i niesłuszne. Czasy tego zamętu najskuteczniej przetrwały przekazy rodzinne i w ich echo wsłuchujemy się z wielkim przejęciem. Dziś posłuchamy opowieści wnuka, któremu po latach udało się odzyskać szablę dziadka, kawalera orderu Virtuti Militari. Szabla po dwukrotnej wędrówce przez ocean i emigracji do Stanów Zjednoczonych wróciła na swoje miejsce. 2/ Chlewiska hutą sławne Wielokrotnie wędrując szlakami majora Hubala u podnóża Gór Świętokrzyskich, wyznaczaliśmy sobie punkt startu w Chlewiskach. Dziś poznamy bliżej tę miejscowość. Znajduje się tu prawdziwa XIX - wieczna huta znajdująca się pod opieką narodowego Muzeum Techniki. W dawnych pomieszczeniach zakładu znajdują się obecnie wystawy, m. in. obrabiarek polskiej produkcji lub polskiego sprzętu motoryzacyjnego. 17:55 HISTORIA POLSKI - PASZPORTY PARAGWAJU Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2019 Reżyseria: Robert Kaczmarek Film "Paszporty Paragwaju" opowiada o działalności grupy Aleksandra Ładosia, czyli nielegalnej polsko - żydowskiej struktury, zajmującej się masowym fałszowaniem dokumentów dla ratowania Żydów podczas II wojny światowej. Dotyczy to głównie okresu tzw. Akcji Reinhardt, której celem była zagłada ludności żydowskiej. "To Polacy pomogli najwięcej, polskie państwo nie mogło zrobić więcej. Przede wszystkim polskie państwo nie miało terytorium, było okupowane, więc dyplomaci i polski rząd na uchodźstwie robili, co mogli" - powiedział jeden z bohaterów filmu, Markus Blechner, konsul honorowy RP w Szwajcarii. W skład grupy wchodzili dyplomaci żydowskiego i polskiego pochodzenia, m.in. konsul Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie w latach 1939 - 45 Konstanty Rokicki, ambasador Aleksander Ładoś, jego zastępca Stefan Ryniewicz i dyplomata Juliusz Kuehl. Należeli do niej także poseł na Sejm II RP Abraham Silberschein oraz przedstawiciel organizacji żydowskich Chaim Eiss. Paszporty krajów latynoskich, głównie Paragwaju, Salwadoru, Hondurasu, Boliwii, Peru i Haiti, chroniły swoich posiadaczy w gettach przed wywózką do niemieckich obozów zagłady. Ich właścicieli kierowano do obozów dla internowanych, gdzie pewna część z nich doczekała końca wojny. 19:05 CZAS HONORU - POWSTANIE - ODC. 5 "MODLITWA O ŻYCIE" Serial wojenny, 44 min, Polska, 2014 Reżyseria: Jan Hryniak Scenariusz: Jarosław Sokół Aktorzy: Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Jakub Wesołowski, Maciej Zakościelny Rainer jest załamany rozwojem sytuacji w mieście. Pabst informuje go, że do Warszawy przyjeżdżają jeszcze gorsi degeneraci niż von Hackel, Brygada Dirlewangera i RONA - Rosyjska Wyzwoleńcza Armia Narodowa. Rainer postanawia prosić Fischera o przeniesienie. Chce być jak najdalej od epicentrum zbrodni. Przyda mu się do tego Emilia. W siedzibie powstańców w fabryce na Woli żołnierze przygotowują się do ataku na niemieckie więzienie na Gęsiej, gdzie przetrzymywany jest między innymi Romek Sajkowski. Pluton Władka rusza do akcji z pomocą batalionu Zośka i dwoma zdobycznymi czołgami niemieckimi. Mickiewicz postanawia wyznać Zosi miłość... Wilk świetnie dogaduje się z Rudą, co zdecydowanie nie podoba się Władkowi. Helena wraz z Leną i innymi mieszkańcami kamienicy wciąż ukrywa się w piwnicy. Strzały na Ochocie w końcu milkną i mieszkańcy postanawiają wyjść na ulicę. Helena ostrzega ich przed niebezpieczeństwem, jednak sąsiedzi ignorują ją... Niemcy z pomocą ronowców kontynuują brutalną pacyfikację Warszawy. Rosyjscy kolaboranci zdobywają szpital. Wanda stara się ukryć ranną Celinę. Michał spostrzega pod hotelem Victoria węszącego Karkowskiego z Emilią. Konfident zostaje złapany, jednak Emilia ucieka. 21:00 HISTORIA SZKOCKICH KLANÓW - DOMINACJA BRUCE’A ODC. 1/3 (RISE OF THE CLANS) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Rachel Bell Zdjęcia: Carlo D'Alessandro Wykonawcy: Neil Oliver, Darren Mitchell, Hannah Young Dawne szkockie klany to owiani legendą, jedni z najsłynniejszych wojowników w historii. To dzikie plemiona ukształtowane przez surowe i niedostępne góry i doliny Szkocji. W tej fascynującej serii widzowie będą mogli poznać opowieści o bohaterstwie i niegodziwości kultowych postaci Szkocji: Roberta Bruce ’a czy Mary, królowej Szkotów. Widzowie dowiedzą się, jak zjednoczone klany pokonały największą potęgę militarną Europy, by zdobyć niepodległość Szkocji i jak wykorzystały swoje wpływy, aby obalić władców i zmienić bieg historii. To prawdziwa szkocka gra o tron: epicka walka o władzę, opowiedziana z punktu widzenia zwaśnionych klanów. Odc. 1 Supremacja Bruce'a. Neil Oliver ujawnia, jak Robert Bruce wykorzystał władzę klanów, aby zdobyć niepodległość Szkocji. 22:40 DALEKO OD OKNA Dramat psychologiczny, 113 min, Polska 2000 Reżyseria: Jan Jakub Kolski Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Arkadiusz Tomiak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Dorota Landowska, Dominika Ostałowska, Bartosz Opania, Krzysztof Pieczyński, Karolina Gruszka, Dariusz Toczek, Adam Kamień, Magdalena Mirek, Olgierd Łukaszewicz, Grzegorz Damięcki, Ola Fiedeń, Marysia Sabonis, Natalia Mikovic, Wiktoria Witczak, Filip Seweryński, Jerzy Żydkiewicz i inni "Daleko od okna" uznano za jeden z najlepszych polskich filmów 2000 roku. Stanowi on także przełom w karierze Jana Jakuba Kolskiego. Po raz pierwszy reżyser zdystansował się od swojej ulubionej, wiejsko - mitycznej tematyki, dzięki której dokonywał - jak sam mówił - "osobistych rozliczeń ze światem". Etap "rozliczeniowy" w jego twórczości zakończyła "Historia kina w Popielawach" (1998). "Wierzę, że teraz znajdę w sobie dość wrażliwości, by dostrzegać inne rzeczy" - deklarował Kolski w wywiadach i słowa dotrzymał. Na pierwszy rzut oka "Daleko od okna" jest filmem o holocauście. Trudno o temat bardziej ostatnio eksploatowany, a jednak reżyser nie powiela startych do cna klisz i martyrologicznych stereotypów. Spora w tym zasługa Cezarego Harasimowicza i jego scenariusza, powstałego na kanwie prozy Hanny Krall. "Daleko od okna", choć za punkt wyjścia ma historię autentyczną, daleko wykracza poza reporterski realizm właściwy twórczości autorki "Sublokatorki". Dramatycznej opowieści o Żydówce ukrywanej w czasie wojny przez Polaków Harasimowicz nadaje cechy uniwersalne, godne greckiej tragedii. Inkrustuje realistyczną fabułę akcentami metaforycznymi i symbolicznymi (szafa jako symbol zniewolenia i upodlenia). Mroczne, "klaustrofobiczne" zdjęcia Arkadiusza Tomiaka przydają filmowi dusznej i ciężkiej atmosfery. Uwiarygodniają w ten sposób dramat Jana i Barbary, którzy przez lata noszą na dnie serca straszną tajemnicę i poczucie winy. Aktorskim odkryciem filmu jest Dorota Landowska w roli bezpłodnej kobiety, przywłaszczającej sobie córkę swego męża i ukrywanej w szafie Żydówki. Udało jej się stworzyć fascynujący, pełen psychologicznych niuansów portret kobiety bezwzględnej i podłej, a zarazem naznaczonej cierpieniem, głęboko upokorzonej. Znakomitą, choć tylko drugoplanową, kreację tworzy też Krzysztof Pieczyński jako granatowy policjant Jodła. Pozornie pozbawiony skrupułów, cynicznie wykorzystujący swoje stanowisko, lecz jednocześnie skrycie kochający Barbarę, powstrzymujący się przed denuncjacją, dopóki ma choć cień nadziei na wzajemność. Wszystko to sprawia, że "Daleko od okna" nie sposób oglądać obojętnie. Przejmująca historia opowiedziana przez Kolskiego wciąga, hipnotyzuje, drąży sumienie. Tadeusz Sobolewski pisał: "Odzwyczailiśmy się traktować kino jako twórczość w sensie dosłownym. Tu udało się stworzyć na nowo jakiś świat, wpuścić nas do niego i sprawić, że stał się naszym światem". Akcja filmu zaczyna się tuż przed wojną. Młody malarz Jan i jego żona Barbara bardzo chcą mieć dziecko. Niestety, wraz z upływem czasu staje się jasne, że któreś z nich jest bezpłodne. Wybucha wojna. Jan zarabia na rodzinę głównie dzięki "fuchom", które organizuje mu Jodła, granatowy policjant, równie ostentacyjnie co nieskutecznie przypochlebiający się Niemcom. Pewnego dnia Jan przyprowadza do mieszkania Reginę, młodą żydowską wdowę. Barbara, choć z lekkimi oporami, zgadza się ją ukrywać. Jan i Regina stopniowo stają się sobie coraz bliżsi. Wreszcie dochodzi do zbliżenia, w wyniku którego Żydówka zachodzi w ciążę. Barbara, dowiedziawszy się o tym, przeżywa podwójne upokorzenie. Po pierwsze została zdradzona przez męża, a po drugie wychodzi na jaw, że to ona nie może mieć dzieci. W odruchu rozpaczy i nienawiści postanawia zadenuncjować Reginę. W decydującej chwili dostaje jednak torsji, co tłumaczy Niemcom jako objaw ciąży.Od tej pory zaczyna udawać, że jest w odmiennym stanie, Reginę zaś na całe dnie i noce zamyka w szafie, gdzie kobieta przechodzi psychiczne katusze. Jodła przypadkiem odkrywa, że Jan i Barbara ukrywają u siebie Żydówkę. Barbarze jednak udaje się go przekupić cennym na szyjnikiem. Jan, nie mogąc znieść coraz bardziej nieznośnej i stresującej sytuacji, całkowicie oddaje inicjatywę żonie. Wreszcie nadchodzi dzień rozwiązania. Regina rodzi córkę, lecz Barbara nie pozwala jej nawet zobaczyć twarzy dziecka. Niemowlę zostaje czym prędzej ochrzczone, Regina zaś zredukowana do roli karmicielki. Liczne nagrody m.in. na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku - Gdyni, Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie i Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej "Prowincjonalia". 00:45 SENSACJE XX WIEKU - SKARBY TRZECIEJ RZESZY Kameralne i studyjne (widowisko), 48 min, Polska, 2003 Reżyseria: Bogusław Wołoszański, Adek Drabiński Wykonawcy: Bogusław Wołoszański Jedna z najbardziej tajemniczych spraw II wojny - zaginięcie części skarbu III Rzeszy, rezerw walutowych i złota Reichsbanku. Miliardy dolarów zostały wykradzione w celu finansowania ucieczek esesmanów i tworzeniu organizacji neonazistowskich po wojnie. Widowisko przedstawia, jak przebiegał rabunek i ukrywanie skarbów Rzeszy w końcu wojny. 01:40 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - SZABLA CHORĄŻEGO FONDERA Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki 1/ Szabla chorążego Fondera Trzy wielkie kataklizmy: pierwsza wojna światowa, wojna bolszewicka oraz druga wojna światowa przemieliły indywidualne losy całego pokolenia Polaków urodzonych u progu XX wieku. Czasy komuny podzieliły wojenne wydarzenia na słuszne i niesłuszne. Czasy tego zamętu najskuteczniej przetrwały przekazy rodzinne i w ich echo wsłuchujemy się z wielkim przejęciem. Dziś posłuchamy opowieści wnuka, któremu po latach udało się odzyskać szablę dziadka, kawalera orderu Virtuti Militari. Szabla po dwukrotnej wędrówce przez ocean i emigracji do Stanów Zjednoczonych wróciła na swoje miejsce. 2/ Chlewiska hutą sławne Wielokrotnie wędrując szlakami majora Hubala u podnóża Gór Świętokrzyskich, wyznaczaliśmy sobie punkt startu w Chlewiskach. Dziś poznamy bliżej tę miejscowość. Znajduje się tu prawdziwa XIX - wieczna huta znajdująca się pod opieką narodowego Muzeum Techniki. W dawnych pomieszczeniach zakładu znajdują się obecnie wystawy, m. in. obrabiarek polskiej produkcji lub polskiego sprzętu motoryzacyjnego. 02:10 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - JEŃCY CZ 2 Magazyn, 24 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Druga część odcinka poświęconego jeńcom.