TVP Kultura Wtorek, 24.03.2020 08:40 W TRAWIE Film animowany, 10 min, Polska, 1974 Reżyseria: Jerzy Kalina Scenariusz: Jerzy Kalina Zdjęcia: Jan Tkaczyk Muzyka: Bohdan Mazurek Impresja plastyczna na temat zagrożenia naturalnego środowiska człowieka. 08:55 CZŁOWIEK I CHLEB Film animowany, 6 min, Polska, 1997 Reżyseria: Ryszard Czekała Zdjęcia: Tomasz Wolf Aktorzy: Ryszard Czekała Film będący pochwałą ludzkiej gotowości do podejmowania niekończących się wyzwań losu. Otrzymywany codziennie bochenek chleba więzień przeznacza na zalepianie tysięcy dziur w murach celi. Mieszkają w nich działające na nerwy ruchliwe insekty, które przemykają nieustannie z otworu do otworu. Kiedy dzieło jest skończone, więzień nieoczekiwanie zostaje przeniesiony do innej celi. Trzymany w dłoniach nowy bochenek chleba zastyga dramatycznie w pół drogi do ust: mury tej celi również usłane są tysiącami dziur. 09:15 WESTERPLATTE Dramat wojenny, 92 min, Polska 1967 Reżyseria: Stanisław Różewicz Scenariusz: Jan Józef Szczepański Zdjęcia: Jerzy Wójcik Muzyka: Wojciech Kilar Występują: Zygmunt Hbner, Arkadiusz Bazak, Józef Nowak, Tadeusz Pluciński, Tadeusz Schmidt, Andrzej Zaorski, Bohdan Niewinowski, Bogusz Bilewski, Janusz Paluszkiewicz, Józef Nalberczak, Zdzisław Mrożewski, Marian Rułka, Mieczysław Stoor, Bolesław Płotnicki, Józef Łodyński, Zbigniew Józefowicz, Zdzisław Szymański, Roman Wilhelmi, Mieczysław Milecki, Jerzy Kaczmarek i inni "Westerplatte - półwysep u wejścia do portu gdańskiego - polska składnica amunicyjna na terenie Wolnego Miasta Gdańska, zbudowana na mocy postanowienia Rady Ligi Narodów. Jej załogę stanowił oddział wartowniczy w sile jednej kompanii piechoty i grupa pracowników cywilnych - razem 182 ludzi. Jedyna straż polska u ujścia Wisły - 5 wartowni, 1 działo polowe, 2 działka przeciwpancerne, 4 moździerze. Westerplatte stało się pierwszą zaporą na drodze zaborczego pochodu Hitlera przez Europę. Tu padły pierwsze strzały II wojny światowej" - tymi słowami rozpoczyna się "Westerplatte" Stanisława Różewicza, uznane przez polskich krytyków za jeden z najwybitniejszych rodzimych filmów o wojnie. Reżyser, ochrzczony nawet mianem "piewcy Września" dał tu znakomitą próbkę swego stylu, znanego już choćby z "Wolnego miasta" czy "Świadectwa urodzenia". Po raz pierwszy "Westerplatte" pokazano na festiwalu filmowym w Moskwie, z którego film wrócił ze Srebrnym Medalem. Polska premiera miała miejsce w 28 rocznicę wybuchu II wojny światowej. Utwór Różewicza - w opozycji do stylistyki "szkoły polskiej" - pozbawiony jest romantycznej otoczki. Scenariusz powstał na podstawie skrzętnie zgromadzonej i zbadanej dokumentacji, w której niepoślednią rolę odegrały zapiski majora Henryka Sucharskiego - dowódcy westerplatczyków. Aktorów dobierano według podobieństwa do kreowanych bohaterów. Sposób narracji i staranność realizacji zbliża film do stylistyki dokumentalnej. W "Westerplatte" brak wyrazistego, pierwszoplanowego bohatera. Zastępuje go zbiorowość. Osią konstrukcyjną fabuły jest nasilający się spór między majorem Henrykiem Sucharskim i jego zastępcą kapitanem Franciszkiem Dąbrowskim. Pierwszy, widząc bezsens długotrwałego oporu, chciał przede wszystkim ocalić życie swych żołnierzy; drugi - wierząc, że Westerplatte jest dla całego narodu symbolem bohaterstwa i wytrwania, zamierzał bronić się do ostatniej kropli krwi. Film Stanisława Różewicza z drobiazgową dokładnością ukazuje 7 dni i nocy walki z niemieckim najeźdźcą. Mistrzowskie zdjęcia Jerzego Wójcika wiernie oddają stan nieustannego napięcia, psychiczną ewolucję bohaterów od wiary w rychłą pomoc do tłumionej rozpaczy i poczucia osamotnienia. 11:00 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 13 NIESPOKOJNA GRANICA. ROK 1939 Serial historyczno-obyczajowy, 76 min, Polska, 1986 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Piotr Skiba, Zbigniew Zaniewski, Daniel Kozakiewicz, Krzysztof Stroiński, Jacek Milczanowski, Michał Juszczakiewicz, Grzegorz Forysiak, Tomasz Zaliwski, Czesław Stopka, Jan Frycz, Ewa Ziętek, Teresa Lipowska, Dorota Pomykała, Grażyna Barszczewska, Lidia Bienias Nadchodzi rok 1939. Bolek pracuje w fabryce maszyn górniczych, gdzie coraz śmielej poczynają sobie bojówki nazistowskie. Nawet ludowa zabawa, zorganizowana przez harcerzy z okazji święta 3 maja, staje się dla Niemców pretekstem do awantury między Polakami a prohitlerowsko nastawioną młodzieżą niemiecką. Krysia - mimo że jest narzeczoną Bolka - spotyka się też z Willim, synem Jerzego. Gustek, parający się szmuglem, pomaga nielegalnie przekraczać granicę Niemcom szerzącym dywersję. Zygmunt - młodszy syn Tomasza poznaje Wisię - pielęgniarkę ze szpitala. Między młodymi rodzi się uczucie. Tymczasem starzejący się coraz wyraźniej dziadek Stanik duże nadzieje wiąże z trzynastoletnim Zbyszkiem, ulubieńcem całej rodziny Pasterników. 12:30 KINO OBJAZDOWE Dramat, 52 min, Polska, 1986 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz: Jerzy Janicki Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Wojciech Trzciński Aktorzy: Andrzej Pieczyński, Dorota Kamińska, Kazimierz Ostrowicz, Zdzisław Kozień, Czesław Lasota, Marcin Troński, Robert Mazurkiewicz Do małej osady w Bieszczadach przyjeżdża kino objazdowe. Okazuje się, że nie ma dla kogo wyświetlać filmów, bo mieszkańcy ruszyli na polowanie, aby naganiać zwierzynę jednemu z prominentów. Seans zostaje odwołany, a kinooperator wyrusza w góry do domu swej dziewczyny odciętej od świata przez zimę. 14:55 SZLAKIEM KOLBERGA - MIKROMUSIC Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz, Elżbieta Rottermund Cykl dokumentalny prezentujący znanych polskich muzyków, którzy wyruszają w Polskę szlakiem Oskara Kolberga. Każdy odcinek jest muzyczną podróżą w inny region Polski. Znani muzycy uczą się od artystów ludowych tradycyjnego repertuaru: śpiewają, grają na skrzypcach, akordeonie, tańczą. Pokazują piękno i niepowtarzalność polskiej muzyki ludowej. Goście tego odcinka to: Mikromusic - polski zespół muzyczny grający trip hop z wpływami jazzu. Grupa została założona w 2002 roku we Wrocławiu przez Natalię Grosiak i Dawida Korbaczyńskiego. Zespół spotka się z panią Bronisławą Chmielowską, która urodziła się w Wołczuchach niedaleko Lwowa. Jako dziecko była świadkiem okrutnych wydarzeń, jakie rozegrały się na Wołyniu w 1943 roku. Po wojnie, została przesiedlona na Ziemie Zachodnie. Mieszka w Mroczkowicach na Dolnym Śląsku. Do dziś śpiewa dawne pieśni i, jak sama mówi, pierwsze, co zrobi po śmierci, to poleci do Wołczuch na swoje ukochane Kresy. 15:25 DOCENT H. Film obyczajowy, science fiction, 21 min, Polska, 1964 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Gaj Sandbarmay Zdjęcia: Kurt Weber Muzyka: Andrzej Kurylewicz Aktorzy: Jan Machulski, Andrzej Rausz Docent Hammler zamierza stworzyć nowy porządek świata. W tym celu konstruuje cyborgi. Jeden z nich, Traumer, zostaje asystentem profesora Fossa. Hammler chce podstępem przeszczepić mózg naukowca swoim sztucznym tworom. 18:00 DOKUMENT.PL - BOŻY PRZEMYTNICY Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jarosław Giermaziak, Mateusz Mularski Scenariusz: Mateusz Mularski Film dokumentalny opowiadający o działaniach Open Doors w Polsce w okresie komunizmu. Bohaterowie filmu przez ponad 50 lat byli zaangażowani w pomoc chrześcijanom w całym komunistycznym bloku wschodnim. Dla Open Doors Polska to nie tylko kraj, w którym brat Andrew w roku 1955 otrzymał wezwanie do stworzenia tej międzynarodowej organizacji, ale przede wszystkim to miejsce, w którym grupa ludzi przez kilka dekad była zaangażowana w jedną z największych w historii inicjatyw wsparcia duchowego tysięcy prześladowanych przez komunistyczne reżimy chrześcijan. Polska przez dziesięciolecia była jednym z głównych kanałów przerzutowych, z którego biblie trafiały do wielu zakątków bloku wschodniego. (opis producenta) 19:15 POWIDOKI - HOMER Dysk./wywiad/debata, 11 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Barbara Schabowska - Maszenda (prowadząca), Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku programu prowadzący dyskutują na temat twórczości Homera. Próbują znaleźć odpowiedź na pytanie, jakim bohaterem jest Odyseusz? Na czym polega jego niezwykłość? Z jakiego powodu Odyseusz tak bardzo podobał się Grekom? 19:25 ANTYFONIE - BIURO DŹWIĘKU KATOWICE Film dokumentalny, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Andrzej Załęski Scenariusz: Jacek Staniszewski, Andrzej Załęski W kolejnym odcinku Antyfonii odwiedzimy Biuro Dźwięku Katowice założone w 2014 roku pod kierownictwem Zuzanny Waltoś i kuratelą Piotra Ceglarka i Jana Dybała. Jest to projekt wspierający rozwój lokalnej sceny muzyki elektronicznej w Katowicach. Piotr Ceglarek zajmuje się sztuką nowych mediów: video, muzyką elektroniczną, programowaniem i projektowaniem generatywnym. Współtworzył grupę audiowizualna RGBoy oraz Teleport Katowice. Drugim bohaterem odcinka jest Jan Dybała Jr twórca multimedialny. Od 2009 roku prowadzi studio kreatywne Atelier S10. Współtworzył katowickie zespoły/kolektywy: RGBoy, Teleport Katowice, Elektronik Zoo, Larmo Soundsystem. 01:00 MŁODA POLSKA - LOKATORKI Film obyczajowy, 29 min, Polska, 2016 Reżyseria: Klara Kochańska Scenariusz: Klara Kochańska, Kasper Bajon Zdjęcia: Zuzanna Pyda Aktorzy: Julia Kijowska, Beata Fudalej, Diana Zamojska, Joanna Drozda, Paweł Królikowski, Sławomir Orzechowski, Miron Jagniewski, Maciej Boruc, Daniel Guzdek Justyna, samotna trzydziestoparolatka, mimo ryzyka, jakie się z tym wiąże, kupuje mieszkanie na aukcji komorniczej. W dniu przeprowadzki do wymarzonego domu okazuje się, że klucze nie pasują do zamka. Sen Justyny o własnym miejscu spełni się jako koszmar... (filmpolski.pl) 02:45 PANORAMA KINA POLSKIEGO - BIKINI BLUE (BIKINI BLUE) Dramat, 80 min, Wielka Brytania/Polska, 2016 Reżyseria: Jarosław Marszewski Aktorzy: Tomasz Kot, Lianne Harvey, Ruby Bentall, Filip Pławiak Akcja filmu rozgrywa się w Wielkiej Brytanii w roku 1953. Głównymi bohaterami są małżonkowie: polski żołnierz Eryk Szumski i Dora, młoda Angielka. Pewnego dnia w ich sielskie życie wkrada się choroba Eryka i ścigająca, zatajona przed żoną, przeszłość. Po nieudanej próbie samobójczej Eryk przebywa w Mabledon Park, szpitalu psychiatrycznym przeznaczonym dla byłych polskich żołnierzy dotkniętych wojenną traumą. Dora wyrusza w podróż, która ma wyjaśnić dzielącą ich tajemnicę.