TVP Kultura Czwartek, 26.03.2020 08:40 SZYCHTA Film animowany, 6 min, Polska, 1988 Reżyseria: Jerzy Kalina Scenariusz: Jerzy Kalina Zdjęcia: Jan Maciej Ptasiński Muzyka: Eugeniusz Rudnik Ironiczna impresja na temat wartości polskiego pieniądza. Motywem przewodnim stał się ożywiony obrazek pracujących górników ze starego 500 - złotowego banknotu. 08:50 POZA STAROŚCIĄ Film animowany, 10 min, Polska, 2010 Reżyseria: Grzegorz Wacławek Scenariusz: Grzegorz Wacławek Zdjęcia: Grzegorz Wacławek Muzyka: Magda Grabowska Wykonawcy: Aleksander Dębicz, Atom String Quartet Film animowany w ramach projektu "Młoda animacja". Opowieść o obecności starszego pokolenia w życiu dzieci i młodych ludzi. To także historia o tym, jak ważne są relacje międzypokoleniowe, które każdej ze stron dostarczają głębokich przeżyć emocjonalnych. (www.studiomunka. pl) 11:00 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 15 WYCIECZKA W NIEDZIELĘ. ROK 1941 Serial historyczno-obyczajowy, 73 min, Polska, 1986 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Tomasz Zaliwski, Zbigniew Zaniewski, Czesław Stopka, Krzysztof Stroiński, Jacek Milczanowski, Dorota Pomykała, Grażyna Barszczewska, Eugeniusz Kujawski Czerwiec 1941 roku. Stanik po operacji leży w szpitalu, opiekuje się nim Wisia. Rekonwalescent musi jednak opuścić lecznicę, gdyż Wehrmacht rozkazuje zwolnić łóżka dla rannych hitlerowców. Tymczasem Zygmunt współpracuje z doktorem Kulickim w dostarczeniu specyfiku powodującego długotrwałą chorobę u Ślązaków, którzy nie chcą służyć w niemieckim wojsku. Pomaga mu w tym Gustek. W upalną niedzielę Zygmunt, będąc z Wisią na wycieczce za miastem, widzi śmierć więźnia, który podjął próbę ucieczki z transportu jadącego do Oświęcimia. Hitlerowcy nakazują dwojgu młodym wykopać grób dla niedoszłego zbiega. Po powrocie do domu Wisia długo nie może dojść do siebie. 12:25 ZAMIANA Film obyczajowy, 59 min, Polska, 1984 Autor: Jurij Trifonow Reżyseria: Rafał Kalinowski Scenariusz: Rafał Kalinowski Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Aktorzy: Edward Lubaszenko, Zofia Niwińska, Mirosława Marcheluk, Ewa Milde, Gabriela Kownacka, Andrzej Szczepkowski, Olgierd Łukaszewicz Film na podstawie opowieści rosyjskiego pisarza Jurija Trifonowa pt. "Zamiana". 13:40 RAZEM Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2013 Reżyseria: Maciej Adamek Scenariusz: Maciej Adamek Zdjęcia: Mateusz Skalski, Radosław Ładczuk Muzyka: Andrzej Izdebski Poruszający dokument o silnych relacjach ludzi ze zwierzętami. Ania, która ma już dość skomplikowanych związków z mężczyznami, spokój ducha odnalazła w przebywaniu ze swoim kotem Tygrysem. Dla Krzyśka po śmierci ukochanej żony najważniejszym przyjacielem jest jego pies Largo. Ryszarda oprócz tego, że ma kilka kotów w domu, od wielu lat dokarmia dzikie koty na pobliskim bazarze. To dokument nie tylko o ludziach, ale i o zwierzętach. O Pumce, która chowa się w szafie, starym kocie Franku i samotnej Mini. Ten film pokazuje, że związki ludzi ze zwierzętami mogą być równie mocne jak z ludźmi. 15:00 "CZTERDZIECHA" - RECITAL JUBILEUSZOWY WOJCIECHA MŁYNARSKIEGO CZ. 2 Artystyczne/estradowe (widowisko), 46 min, Polska, 2003 Scenariusz: Wojciech Młynarski Wykonawcy: Wojciech Młynarski (prowadzący), Tadeusz Suchocki Wojciech Młynarski - jeden z najwybitniejszch polskich satyryków, poeta piosenki, uczcił czterdziestolecie swojej pracy artystycznej kameralnym recitalem na Małej Scenie Teatru "Atenem" w Warszawie. Recital ten to podsumowanie wielkiej kariery Młynarskiego. Artysta śpiewa swoje najnowsze utwory, a także przypomina dawne, ulubione piosenki, w tym także genialne przekłady Brela, Brassensa, Viana. Artyście akompaniuje Tadeusz Suchocki. 16:00 SÓL ZIEMI CZARNEJ Dramat, 99 min, Polska 1969 Scenaruisz i reżyseria: Kazimierz Kutz Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Wojciech Kilar Występują: Olgierd Łukaszewicz, Jan Englert, Jerzy Cnota, Wiesław Dymny, Jerzy Binczycki, Bernard Krawczyk, Jerzy Łukaszewicz, Andrzej Wilk, Daniel Olbrychski, Jerzy Trela, Henryk Talar, Antoni Zwyrtek, Helena Bełkowska, Izabella Kozłowska, Tadeusz Madeja, Henryk Maruszczyk, Jan Bógdoł, Wiesław Grabek, Marian Dziędziel, Andrzej Siedlecki, Ryszard Zaorski i inni Filmowa ballada Kazimierza Kutza, a zarazem udana próba kreacji "mitu śląskiego", traktowanego wcześniej trochę po macoszemu zarówno przez polską literaturę, jak i kino. Akcja "Soli ziemi czarnej" toczy się w 1920 roku podczas II Powstania Śląskiego. Bierze w nim udział siedmiu braci Basistów - górników z dziada pradziada, wychowanych w duchu patriotycznym. Polska to dla nich głównie piękna, lecz nie do końca jasna wizja lepszego, szczęśliwszego życia. Narratorem filmowej opowieści Kutz uczynił najmłodszego z braci, Gabryela. Dla niego udział w powstańczych walkach to zarazem inicjacja w dorosłość i pierwsza męska przygoda. Przypadek sprawia, że Gabryel podczas swej eskapady do obozu wroga poznaje niemiecką sanitariuszkę. Między młodymi szybko rodzi się uczucie. Jednak wkrótce walki wybuchają ze zdwojoną siłą i chłopak musi wracać do swoich. Po początkowych sukcesach powstańców szala zwycięstwa zaczyna przechylać się na stronę niemiecką. W filmie Kutza oprócz aktorów o ustalonej renomie wystąpiło też wielu nieznanych, na stałe zatrudnionych w śląskich teatrach. Dla dodania historii autentyzmu reżyser sięgnął też do "naturszczyków" - rodowitych Ślązaków. Użycie miejscowej gwary miało zaś na celu podkreślenie plebejskiego, ludowego nurtu powstania. Artystyczna wartość "Soli ziemi czarnej" od początku nie podlegała dyskusji. W przejmującej wizji reżysera krytycy szybko dostrzegli nową jakość w polskiej narodowej mitologii. Nawiązując do poezji romantyków i powieści Sienkiewicza, Kutz ukazał nieznane dotychczas oblicze polskiego patriotyzmu - niechętnie szafującego wielkimi słowami, za to chętnie składającego daninę krwi na ołtarzu ojczyzny. Dzieło, miejscami komiczne, miejscami głęboko wzruszające zapoczątkowało znaną "śląską trylogię", na którą złożyły się także zrealizowane przez reżysera później "Perła w koronie" (1972) i "Paciorki jednego różańca" (1979). 18:00 DOKUMENT TYGODNIA - NIE MARNUJ JEDZENIA (FOOD FIGHTER) Film dokumentalny, 50 min, Australia, 2018 Reżyseria: Dan Goldberg Ronni Kahn przez lata prowadziła firmę organizującą imprezy i na co dzień obserwowała ogromne ilości zmarnowanego jedzenia. W 2004 roku założyła organizację OzHarvest zajmującą się odbieraniem nadwyżek żywności i przekazywaniem ich potrzebującym. Po 14 latach funkcjonowania OzHarvest działa w 8 australijskich miastach. Co tydzień przekazuje ponad 100 ton pełnowartościowego pożywienia do 1300 organizacji charytatywnych. Działania OzHarvest wymusiły na australijskim rządzie deklarację zmniejszenia skali marnowanego jedzenia o połowę w ciągu najbliższych 12 lat. Organizacja zajmuje się także edukacją konsumentów, a jej ostatni projekt to kampania Fight Food Waste". Powstający przez 2 lata dokument pokazuje pełną pasji Ronni Kahn w jej codziennej walce o ratowanie marnowanego jedzenia i karmienie potrzebujących już nie tylko w Australii, ale w Wielkiej Brytanii, Tajlandii i RPA. 18:55 NAUKA Film dokumentalny, 19 min, Polska, 2016 Reżyseria: Emi Buchwald Scenariusz: Tomasz Gajewski Dokument pokazujący paradoksy nauczania szkolnego. Uczniowie czwartej klasy szkoły podstawowej starają się zrozumieć i wraz z rodzicami interpretować wiersz Juliana Tuwima "Nauka". (filmpolski.pl) 22:40 SCENA KLASYCZNA - (48) AGATA ZUBEL Koncert, 38 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Agata Zubel, Krzysztof Książek Scena klasyczna to cykl, który prezentuje najciekawszych artystów związanych z muzyką klasyczną. W swojej twórczości nawiązują oni do klasycznych form - pieśni, preludiów, chorału, odczytując je współcześnie i na swój własny sposób. Tym razem na Scenie Klasycznej zaprezentuje się kolejny arcyciekawy duet - będą to Agata Zubel śpiew i Krzysztof Książek fortepian. Agata Zubel jest kompozytorką i śpiewaczką, którą amerykański New York Times zalicza do najbardziej uznanych we współczesnej muzyce klasycznej. Liczna zamówień i projektów, w jakich uczestniczy, jest imponująca. W jej repertuarze jako śpiewaczki specjalne miejsce zajmuje muzyka najnowsza. Wraz z Cezarym Duchnowskim współtworzy duet ElettroVoce. Krzysztof Książek znany jest przede wszystkim z mistrzowskich interpretacji muzyki Fryderyka Chopina. Jest półfinalistą i laureatem dwóch nagród pozaregulaminowych w XVII Międzynarodowym Konkursie im. Fryderyka Chopina w Warszawie (2015) oraz laureatem III nagrody i nagrody specjalnej za najlepsze wykonanie mazurków I Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego na Instrumentach Historycznych (2018). W programie artyści wykonają program XX - wieczny, ale różniący się pod kątem stylistycznym. Usłyszymy Apparition Georga Crumba na sopran i fortepian preparowany z roku 1979 do słów Walta Whitmanna oraz Pieśni księżniczki z baśni Karola Szymanowskiego - barwne miniatury napisane w 1915 roku do słów siostry kompozytora Zofii. 01:55 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - GDY BUDZĄ SIĘ DEMONY (THERE BE DRAGONS) Film biograficzny, dramat wojenny, 112 min, Hiszpania/USA, 2011 Reżyseria: Roland Joffe Scenariusz: Roland Joffe Zdjęcia: Gabriel Beristain Aktorzy: Charlie Cox, Wes Bentley, Dougray Scott, Rodrigo Santoro, Derek Jacobi, Geraldine Chaplin, Olga Kurylenko, Lily Cole Dziennikarz Robert Torres wyrusza w podróż do Hiszpanii. Ma się tam spotkać ze swoim ojcem Manolo Torresem, ale przede wszystkim szukać będzie materiału do swojej książki. Wydawać by się mogło, że to historia jakich wiele. Ale nie wtedy, gdy bohaterem książki na być Josemaria Escriva: założyciel Opus Dei. Całą historię spowija aura tajemnicy, bo po raz kolejny okazuje się, że w życiu prawdopodobnie nic nie dzieje się przypadkiem. Okazuje się, że ojciec Roberta nie tylko wychowywał się w tym samym mieście co Josemaria, ale w dzieciństwie był jego najlepszym przyjacielem. Jak to się stało, że jeden z przyjaciół wybrał drogę kapłaństwa, a drugi zaangażował się w brutalną wojnę domową? Robert Torres z każdą chwilą bliższy jest odkrycia zaskakującej prawdy. 04:55 ONE. KOBIETY KULTURY. ELŻBIETA CHEREZIŃSKA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 Scenariusz: Katarzyna Jurkowska Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadzący) "One. Kobiety kultury" to program Łukasza Orbitowskiego, w którym do rozmowy zapraszane są najważniejsze kobiety polskiej kultury. Rozmowa ma charakter wyjątkowego, intymnego spotkania. Tym razem jego gościem jest popularna autorka powieści historycznych, znana najbardziej z sagi o Piastach - Elżbieta Cherezińska. Łukaszowi Orbitowskiemu opowiada między innymi o tym, jak w polskiej historii odkrywa ciekawe postaci kobiet.