TVP Kultura Czwartek, 08.04.2021 09:00 MILOU W MAJU (MILOU EN MAI) Komedia obyczajowa, 102 min, Włochy/Francja, 1990 Reżyseria: Louis Malle Scenariusz: Louis Malle, Jean - Claude Carriere Zdjęcia: Renato Berta Muzyka: Stephane Grappelli Aktorzy: Renaud Danner, Jeanne Herry - Leclerc, Rozenne Le Tallec, Martine Gautier, Bruno Carette, Michel Piccoli, Miou - Miou, Michel Duchaussoy, Dominique Blanc, Harriet Walter Członkowie rodziny przy łożu śmierci kłócą się o spadek, zabawiają się w ogrodzie i oddają innym przyjemnościom życia, wysłuchując w międzyczasie najnowszych wiadomości o rozwoju wydarzeń w Paryżu, a dzieje się wiele, bo jest rok 1968 i paryscy studenci rozpętują rewolucję. Pogłoski o rozruchach przeradzają się w końcu w obawę, że nadchodzi groźna "lewica". "Milou w maju" to pełna melancholii komedia na temat francuskiego społeczeństwa i tych niezapomnianych dni, zakończonej ostatecznie niepowodzeniem, rewolucji. W filmie możemy zobaczyć znakomitą kreacją Michela Piccoli. 11:00 LALKA - ODC. 8/9 - DAMY I KOBIETY Serial obyczajowy, 78 min, Polska, 1977 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Aleksander Ścibor-Rylski, Jadwiga Wojtyłło Zdjęcia: Jacek Korcelli Aktorzy: Małgorzata Braunek, Jerzy Kamas, Bronisław Pawlik, Alina Jankowska, Anna Milewska, Zofia Mrozowska, Bogdan Baer, Mieczysław Czechowicz, Jan Englert, Stefan Friedman, Emil Karewicz, Józef Nalberczak, Wojciech Pokora, Jerzy Turek, Czesław Wołłejko, Podczas koncertu skrzypcowego Molinariego panna Izabela wpada w ekstazę, potem przychylnym okiem patrzy na zaloty skrzypka. Urażony Wokulski przestaje ją odwiedzać. Pani Wąsowska podsuwa mu myśl, że był to odwet Izabeli za jego wizyty u Stawskiej. Wokulski pędzi z przeprosinami i wychodzi z domu Łęckich jako narzeczony Izabeli. Pani Stawska wyjeżdża z Warszawy. Baron wraca do żony i wynajmuje na nowo mieszkanie tym samym studentom. Prezesowa umiera, zostawiając Starskiemu 10 tys. rubli. Wokulski z Izabelą, jej ojcem i panną Florentyną jadą do Paryża. W ostatniej chwili dołącza do nich Starski. W pociągu Wokulski jest mimowolnym świadkiem pieszczot Izabeli i Starskiego. Wzburzony wysiada i usiłuje popełnić samobójstwo. 12:30 "TAK JEST" - PIOSENKI JACQUESA BRELA - KONCERT GALOWY 33. PRZEGLĄDU PIOSENKI AKTORSKIEJ (CZ. 2) Koncert, 43 min, Polska, 2012 Reżyseria: Wojciech Kościelniak Scenariusz: Wojciech Kościelniak Wykonawcy: Katarzyna Groniec, Joanna Jeżewska, Barbara Melzer, Anna Terpiłowska, Marcin Czarnik, Bartosz Porczyk, Sasza Reznikow, Modest Ruciński, Cezary Studniak, Tomasz Więcek, Błażej Wójcik, Tomasz Wysocki, Justyna Antoniak, Renia Gosławska, Szymon Mysłakowski Koncert galowy 33. Przeglądu Piosenki Aktorskiej. Druga część widowiska złożonego z piosenek belgijskiego barda Jacques ' a Brela, w wykonaniu artystów polskich scen. Wykonawcy m.in: Katarzyna Groniec, Joanna Jeżewska, Barbara Melzer, Anna Terpiłowska, Marcin Czarnik, Bartosz Porczyk, Sasza Reznikow, Modest Ruciński, Cezary Studniak, Tomasz Więcek, Błażej Wójcik, Tomasz Wysocki. Jacques Brel mistrzowsko podpatrywał codzienne błahostki i umiał je opisać jak nikt. I śpiewał jak nikt - od frenetyczenej nadekspresji i szaleństwa do szeptu na granicy słyszalności. Fascynująca teatralność autorskich wykonań Brela zatrzymuje w zachwycie nad wirtuozerią jego frazy i gestu. Scenarzysta i reżyser Wojciech Kościelniak sprawił, że zajrzymy w te piosenki głębiej - pod warstwę interpretacji, odkrywając na nowo sens i treść słów, które pisał Brel, a które polszczyźnie przyswoił Wojciech Młynarski. Podczas koncertu nie zabraknie bardzo znanych utworów: "Amsterdam", "Walc na tysiąc pas", "Nie opuszczaj mnie" i innych. 14:30 ELENA FERRANTE, GORĄCZKA CZYTANIA (FERRANTE FEVER) Film dokumentalny, 71 min, Włochy, 2017 Reżyseria: Giacomo Durzi Scenariusz: Laura Buffoni, Giacomo Durzi Film przedstawia twórczość literacką Eleny Ferrante, autorki, która pomimo międzynarodowego sukcesu, nie jest znana. Dzięki rozmowom z pisarzami poznajemy sylwetkę pisarki, która skrywa się pod pseudonimem Ferrante. 15:55 300 MIL DO NIEBA (300 MIL DO NIEBA) Dramat obyczajowy, 89 min, Polska 1989 Reżyseria: Maciej Dejczer Scenariusz: Maciej Dejczer, Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Krzysztof Ptak Muzyka: Michał Lorenc Występują: Wojciech Klata, Rafał Zimowski, Kama Kowalewska, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Andrzej Mellin, Adrianna Biedrzyńska, Aleksander Bednarz i inni W 1985 roku bracia Zielińscy, piętnastoletni Adam i dwunastoletni Krzysztof, ukryci pod podwoziem ciężarówki przedostali się do Szwecji. Polskie władze za wszelką cenę starały się sprowadzić chłopców do kraju. Ich rodzice nie wystąpili z żądaniem ekstradycji, uważając, że synowie sami powinni decydować o swoim losie. Odebrano im w efekcie prawa rodzicielskie. Bracia pozostali w Szwecji. Do uzyskania pełnoletności mieszkali w rodzinie zastępczej. Dzisiaj są już całkowicie samodzielni. Film Macieja Dejczera obejrzeli na Kongresie Praw Człowieka i Obywatela w Strasburgu w 1989 roku. Powiedzieli o nim, że w pełni oddaje ich przeżycia. Jednak "300 mil do nieba" nie jest kroniką wydarzeń z 1985 roku, choć wiele fragmentów filmu powstało na podstawie dokumentacji tej niezwykle spektakularnej ucieczki. Filmowi bohaterowie - Jędrek i Grześ Kwiatkowscy - mieszkają z rodzicami i licznym rodzeństwem w barakowozie, żyjąc w bardzo ciężkich warunkach. Ojciec, nauczyciel historii, był dwukrotnie zwalniany z pracy za poglądy polityczne. Chłopcy postanawiają spełnić swoje marzenia o lepszym życiu i uciec na Zachód. Razem z nimi wybiera się szkolna koleżanka Elka. Jednak jedynie Jędrkowi i Grzesiowi udaje się przejechać przez granicę pod podwoziem TIR - a. Kiedy cieżarówka po kontroli granicznej wjeżdża na prom, chłopcy zmęczeni zasypiają. Budzą się już na lądzie i dowiadują się, że są w Danii. Tam trafiają do obozu dla uchodźców. Władze duńskie informują ich, że wkrótce zostaną odesłani do kraju. Ich losem zaczyna się interesować dziennikarka, która wyemigrowała z Polski. Dzięki jej staraniom chłopcy otrzymują azyl. To również ona pomaga braciom skontaktować się z rodzicami. W dramatycznej rozmowie przez telefon ojciec zdobywa się na to, by powiedzieć synom, żeby nigdy nie wracali do kraju. Felix dla najlepszego filmu młodego reżysera europejskiego oraz nagroda na FPFF w Gdyni za najlepszy debiut. 17:55 RZECZ POLSKA - PAN GENERATOR Film dokumentalny, 12 min, Polska, 2020 Reżyseria: Anna Zakrzewska, Tomasz Filiks Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska "panGenerator" to interdyscyplinarna grupa artystyczna, która postawiła sobie za cel łączenie designu i ekspresji artystycznej z nowymi technologiami. Tworzą obiekty, które stają się łącznikami między światem tradycji i nowoczesności. Bardzo ważny jest dla nich odbiorca, czytelny przekaz, edukacja i współpraca z przedstawicielami różnych dyscyplin. Piotr Barszczewski, Krzysztof Cybulski, Krzysztof Goliński oraz Jakub Koźniewski spotkali się podczas pierwszego w Polsce Obozu Kultury MediaLab, zorganizowanego w 2010 roku w Chrzelicach i od tego czasu razem pracują. Na swoim koncie mają liczne nagrody i sukcesy, zdobyli między innymi Złotego Lwa w Cannes, Paszporty Polityki, nominację do Design Alive Awards. "Świat sztuki przestał nadążać za zmianami technologicznymi; w renesansie artyści korzystali z nowych osiągnięć naukowych. Potem ich drogi się rozeszły, a według nas to powinna być ścisła współpraca, coś co się napędza wzajemnie", mówią członkowie kolektywu. Ta idea przyświeca ich pracy. Nowoczesna technologia nigdy nie jest dla nich celem samym w sobie. Jest tylko narzędziem. Artyści płynnie łączą najnowsze osiągnięcia technologiczne z technikami analogowymi. Od początku istnienia podkreślali, że ważne jest dla nich tworzenie projektów interdyscyplinarnych, integrujących osiągnięcia przedstawicieli różnych dziedzin - muzyków, programistów, elektroników, designerów. Głównym tematem odcinka będzie instalacja "Apparatum", stworzona przez kolektyw w 2018 roku, instalacja zainspirowana - jeśli chodzi o formę - "Czarnym Studiem" Zofii i Oskara Hansenów oraz historią i dorobkiem Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia (SEPR). "Apparatum" pozwala każdemu odbiorcy wcielić się w rolę kompozytora i realizatora dźwięku. Skomponowany przez odbiorców utwór zostaje wgrany na serwer w postaci pliku mp3, a graficzna partytura zostaje wydrukowana w formie przypominającej paragon. Do opowieści o instalacji wykorzystamy materiały archiwalne dokumentujące działalność SEPR. Członków grupy odwiedzimy z kamerą w ich pracowni. Porozmawiamy o genezie "Apparatum" i idei instalacji, ale przyjrzymy się także innym pracom. 18:10 POLSKA. SIŁA OBRAZU Reportaż, 15 min, Polska, 2020 Reżyseria: Anna Zakrzewska, Tomasz Filiks Scenariusz: Anna Zakrzewska, Tomasz Filiks Reportaż z wystawy "Polska. Siła obrazu" będącej kolejną odsłoną ekspozycji pokazywanej wcześniej we Francji w Muzeum Louvre - Lens (25 września 2019 - 20 stycznia 2020), która stanowiła wieloletni projekt Instytutu Adama Mickiewicza. Materiał telewizyjny z udziałem francuskich kuratorów, którzy z dystansu spojrzeli na polską sztukę i szerzej na polską kulturę. To niepowtarzalna okazja, żeby oczami innego spojrzeć na narodowych twórców i arcydzieła zgromadzone w krajowych muzeach. To wystawa malarstwa polskiego XIX wieku, prezentująca dzieła najwybitniejszych polskich artystów, m.in. Stanisława Wyspiańskiego, Aleksandra i Maksymiliana Gierymskich, Jana Matejki, Leona Wyczółkowskiego, Józefa Mehoffera, Olgi Boznańskiej, Józefa Brandta, Józefa Chełmońskiego, Ferdynanda Ruszczyca, Konrada Krzyżanowskiego, Jacka Malczewskiego, Wojciecha Weissa, Jana Stanisławskiego, Juliusza i Wojciecha Kossaków, Witolda Wojtkiewicza, Władysława Ślewińskiego, Artura Grottgera, Józefa Simmlera, Juliana Fałata, Zbigniewa Pronaszki. W sumie ponad 100 obrazów ze zbiorów własnych MNW oraz innych kolekcji krajowych. (www.mnw.art.pl) 21:25 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - WSTĘP DO FILMU - ESKORTA Dysk./wywiad/debata, 5 min, Polska, 2021 Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmie "Eskorta" w reż. Tommy Lee Jonesa. 21:30 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - ESKORTA (HOMESMAN) Western, 117 min, Francja/USA, 2014 Reżyseria: Tommy Lee Jones Scenariusz: Tommy Lee Jones, Kieran Fitzgerald, Wesley A. Oliver Aktorzy: Hilary Swank, Tommy Lee Jones, Grace Gummer, Miranda Otto, Sonja Richter, Meryl Streep, John Lithgow, James Spader Adaptacja wydanej w 1988 r. powieści pod tym samym tytułem amerykańskiego pisarza Glendona Swarthouta, autora m.in. bestsellerowej książki "Where the Boys Are", która również została przeniesiona na duży ekran. W 2014 roku reżyser "Eskorty", Tommy Lee Jones, otrzymał nominację do Złotej Palmy na festiwalu w Cannes. Akcja filmu, który branżowa prasa nazwała westernem feministycznym, rozgrywa się w latach 50. XIX wieku. Główną bohaterka jest kobieta Mary Bee Cuddy (w tej roli Hilary Swank, zdobywczyni Oscarówa za filmy "Nie czas na łzy", "Za wszelką cenę"). To postać silna, niezależna i samotna, Mary żyje wśród niewielkiej społeczności farmerskiej w stanie Nebraska. Ze wszystkimi trudnościami boryka się sama, nigdy nie miała szczęścia do mężczyzn. Pewnego razu Mary Bee Cudy ratuje życie George'owi Briggsowi (Tommy Lee Jones), którego przypadkowo odnajduje na pustkowiu z węzłem na szyi. Odcina linę i w zamian za ocalenie żąda, by George podjął się razem z nią specjalnej misji, której obawiają się tchórzliwi miejscowi mężczyźni. Od tej pory muszą tworzyć zgrany duet, czeka ich bowiem trudne zadanie. Mają eskortować do stanu Iowa trzy niepoczytalne kobiety, oszalałe wskutek przeżytych tragedii, którymi zajmie się żona pastora (Meryl Streep). Przed nimi ciężka i niebezpieczna droga. A eskortowane kobiety Arabella Sours, Theoline Belknap i Gro Svendsen nie ułatwiają im zadania. 00:05 SCREAM FOR ME SARAJEVO - KONCERT BRUCE'A DICKINSONA (SCREAM FOR ME SARAJEVO) Film dokumentalny, 77 min, Bośnia i Hercegowina, 2016 Reżyseria: Tarik Hodzić "Scream for me Sarajevo" to niezwykła historia niesamowitego koncertu. W czasie oblężenia Sarajewa w 1994 roku Bruce Dickinson, wokalista legendarnej grupy Iron Maiden, postanowił, że właśnie tam zagra swój koncert. Wraz z innymi muzykami zostali w ukryciu przetransportowani szlakiem górskim do miasta. Koncert odbył się w sekretnej lokalizacji, a każdy kto na niego przybył, ryzykował własnym życiem. 02:25 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - POSTRZYŻYNY (POSTRIZINY) Komediodramat poetycki, 93 min, Czechosłowacja, 1980 Reżyseria: Jiri Menzel Scenariusz: Jiri Menzel, Bohumil Hrabal Zdjęcia: Jaromir Szofr Muzyka: Jiri Sust Aktorzy: Jiri Schmitzer, Magda Vasaryova, Jaromir Hanzlik, Rudolf Hrusinsky, Peter Cepek Doskonała filmowa adaptacja tekstu Bohumiła Hrabala. Jeden z najbardziej znanych filmów Jiriego Menzla. Zarządca browaru Francin i jego śliczna żona przyjmują, na ważnym dla browaru zebraniu, radę nadzorczą. Przy tej okazji zapraszają ich na świniobicie. Niespodziewanie przyjeżdża w odwiedziny szwagier Pepin, z zawodu szewc i wielki miłośnik austriackiego wojska. Jego przyjazd wywołuje wielkie zamieszanie w całym browarze, bez przerwy słychać jego krzyki. Francin, który jest wielkim zwolennikiem nowoczesności, chce wprowadzić w browarze duże zmiany. 04:10 KINO NOCNE - BAJLAND Satyra polityczna, 78 min, Polska 2000 Scenariusz i reżyseria: Henryk Dederko Zdjęcia: Andrzej Jaroszewicz Muzyka: Józef Skrzek Aktorzy: Wojciech Pszoniak, Olaf Lubaszenko, Magda Teresa Wójcik, Emil Karewicz, Karolina Rosińska, Olgierd Łukaszewicz, Jerzy Kamas, Michał Pawlicki, Witold Pyrkosz, Liroy, Lech Wałęsa, Mirosław Drzewiecki, Krzysztof Zaleski, Leszek Teleszyński Powstaniu tego filmu towarzyszyła atmosfera sensacji. Jego twórca, Henryk Dederko, autor osławionego, ale - z powodu sądowego zakazu - nierozpowszechnianego filmu dokumentalnego o korporacji Amway, postanowił nakręcić film fabularny o kandydacie na prezydenta, a jego premiera miała się odbyć tuż przed prawdziwymi wyborami prezydenckimi. Ewentualny kolejny proces już Dederki nie przerażał. "Bajland" to zjadliwy pamflet na świat polityki i polityków, ale również na tych, dzięki którym nawet "inteligentne inaczej" miernoty lub cwani aferzyści mogą robić kariery - na wyborców, czyli nas wszystkich. Jednocześnie demaskuje mechanizmy, które rządzą w owym świecie. Główną postacią filmu jest jeden z kandydatów na najwyższy urząd w państwie: Jan Rydel (rewelacyjny Wojciech Pszoniak) - człowiek znikąd, bogacz, który swój majątek zdobył nie całkiem legalnie. Nie ukrywa tego zresztą przed wyborcami, podobnie jak wielu innych rzeczy. Rozmawia z nimi absolutnie szczerze. Przedstawia siebie jako zawodowego kłamcę i kombinatora, a hasło jego kampanii brzmi "Oddam ukradzione". Przyznaje, że z wyborcami łączy go alkoholizm, obojętność, brak skrupułów i współczucia, a na udział w wyborach zdecydował się, aby udowodnić, że ludzie wybiorą najgorszego. Jawnie kpi z kontrkandydatów i dziennikarzy. Sprawia chwilami wrażenie wariata, a mimo to faktycznie przoduje w przedwyborczych rankingach. Nieoczekiwanie dowiaduje się, że jest śmiertelnie chory, jego dni są policzone. W specjalnym oświadczeniu wycofuje się z udziału w wyborach, postanawia jednak rozdać ludziom mieszkania wybudowane na potrzeby kampanii prezydenckiej. Przed jego biurem natychmiast ustawia się długa kolejka chętnych. Jak jednak odróżnić naprawdę potrzebujących od hochsztaplerów i łasych na darmochę? Rydel ustala dość oryginalne kryterium: lokale dostaną ci, którzy najciekawiej uzasadnią konieczność ich otrzymania. Jeden z oczekujących szczególnie przypada Rydlowi do serca.