TVP Kultura Piątek, 10.04.2020 Zmiany z dnia 09.04.2020 w stosunku do raportu z dnia 24.03.2020 (dodano pozycję programową) 08:30 MISTRZ BACCIARELLI - WŁOCH, WARSZAWIAK, EUROPEJCZYK Reportaż, 26 min, Polska, 2018 Scenariusz: Anna Mikołajczyk W styczniu 2018 roku minęło 200 lat od śmierci nadwornego malarza króla Stanisława Augusta Poniatowskiego - Marcello Bacciarellego. Włoski artysta Marcello Bacciarelli sztuki malarskiej uczył się w rodzinnym Rzymie, u późnobarokowego twórcy - Marco Benfiala. Krytycy uważają, że właśnie Benfial był jednym z odnowicieli rzymskiej sztuki w XVIII wieku. W 1750 roku Bacciarelli został zaproszony przez dyrektora Galerii Królewskiej w Dreźnie do stworzenia rysunków z największych arcydzieł tej galerii. W 1756 roku Marcello Bacciarelli przeniósł się, wraz z dworem saskim, do Warszawy. Tu poznał przyszłego króla - Stanisława Augusta. W latach 1756 - 57 tworzył portrety rodziny Poniatowskich. Obok działalności artystycznej Marcello Bacciarelli, dobrze znany na europejskich dworach i w licznych Akademiach Sztuk Pięknych, prowadził królewską polityką kulturalną. W 1787 roku, na prośbę króla Stanisława Augusta odwiedził Wiedeń, Drezno, Berlin, Bolonię i Rzym, przywożąc stamtąd cenne dzieła sztuki do królewskiej galerii. Otrzymał też Order Złotej Ostrogi od papieża Piusa VI. Pod koniec życia, w 1817 roku został honorowym dziekanem Wydziału Sztuk Pięknych dopiero co utworzonego Uniwersytetu Warszawskiego. Za zasługi na dworze Stanisława Augusta Marcello Bacciarelli otrzymał polskie szlachectwo z herbem własnym, a także majątki w Nieszawie czy Osieku. Do dziś żyją w Polsce potomkowie Bacciarellego, m.in. aktor Ryszard Bacciarelli. W reportażu przedstawiono dwie jubileuszowe wystawy zorganizowane w Łazienkach Królewskich i na Zamku Królewskim. (dodano pozycję programową) 09:00 PRZEZ KRZYŻ DO ZMARTWYCHWSTANIA Reportaż, 20 min, Polska, 2018 Autor: Katarzyna Popławska Reportaż przybliża ewangeliczne wydarzenia ostatnich dni ziemskiego życia Jezusa Chrystusa, modlitewnie wspominane każdego dnia Tygodnia Męki Pańskiej Strastnoj Siedmicy (jak w języku cerkiewno - słowiańskim nazywa się ten tydzień), wyjaśni ich sens i znaczenie w dziele zbawienia. (dodano pozycję programową) 12:20 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - KRZYSZTOF MASŁOŃ Dysk./wywiad/debata, 10 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Piotr Gociek (prowadzący) "Do Snowia i dalej" to tytuł książki Jarosława Marka Rymkiewicza, której wznowienie ukazało się niedawno na rynku. Książka jest czwartym tomem cyklu "Jak bajeczne żurawie". O twórczości Jarosława Marka Rymkiewicza porozmawiają Piotr Gociek oraz krytyk literacki Krzysztof Masłoń. (dodano pozycję programową) 12:40 ZBIGNIEW MAKOWSKI Reportaż, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Anna Zakrzewska Wykonawcy: Zbigniew Makowski Portret Zbigniewa Makowskiego, jednego z najważniejszych polskich artystów XX wieku. 88 - letni artysta malarz, surrealista, którego prace znajdują się w polskich i zagranicznych kolekcjach sztuki. Miał kilkadziesiąt wystaw indywidualnych w kraju i za granicą. Otrzymał Nagrodę Krytyki Artystycznej im. C. K. Norwida oraz Nagrodę im. J. Cybisa. Makowski urodził się w 1930 r. w Warszawie. W 1956 r. ukończył warszawską ASP, w pracowni Kazimierza Tomorowicza, zapomnianego już dzisiaj twórcy, którego do dziś uważa za swojego mistrza. W latach 60. komponował swe obrazy ze znaków magicznych, symboli i rekwizytów, także sentencji i dłuższych tekstów, które wykonane na podłożu z pergaminu sprawiają wrażenie stron wyjętych z tajemnych ksiąg. W latach 70. i 80. malował ezoteryczno - magiczne pejzaże, przedstawiające zazwyczaj fragmenty antycznej architektury, ponad którymi unoszą się symbole. (dodano pozycję programową) 13:05 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - REMBRANDT Magazyn, 7 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Katarzyna Płonka - Baus 4 października 2019 roku przypada 350. rocznica śmierci najważniejszego holenderskiego malarza "złotego wieku", Rembrandta van Rijn. Artysta, zwany malarzem duszy, jest autorem licznych portretów, w tym prawie 100 autoportretów. Równie ważne w jego twórczości są pejzaże - tych zachowało się jedynie siedem. O jednym z nich - Krajobrazie z miłosiernym samarytaninem znajdującym się w kolekcji książąt Czartoryskich opowie Katarzyna Płonka - Bałus. (dodano pozycję programową) 13:15 PRZEZ KRZYŻ DO ZMARTWYCHWSTANIA Reportaż, 20 min, Polska, 2018 Autor: Katarzyna Popławska Reportaż przybliża ewangeliczne wydarzenia ostatnich dni ziemskiego życia Jezusa Chrystusa, modlitewnie wspominane każdego dnia Tygodnia Męki Pańskiej Strastnoj Siedmicy (jak w języku cerkiewno - słowiańskim nazywa się ten tydzień), wyjaśni ich sens i znaczenie w dziele zbawienia. (dodano pozycję programową) 14:45 DZIEŃ GNIEWU Teatr, 84 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jacek Raginis - Królikiewicz Scenariusz: Jacek Raginis - Królikiewicz Muzyka: Marcin Szczyciński, Stanisław Szczyciński Aktorzy: Radosław Pazura, Rafał Gąsowski, Jan Marczewski, Natalia Rybicka, Daniel Olbrychski, Zbigniew Moskal, Marek Nędza, Michał Barczak, Przemysław Dakowicz, Marcin Bornus - Szczyciński, Robert Pożarski, Robert Lawaty, Mirosław Borczyński, Stanisław Szczyciński, Paweł Szczyciński Sztuka Romana Brandstaettera w adaptacji Jacka Raginisa - Królikiewicza to dramat o metanoi - duchowej przemianie, jakiej doświadczają ludzie w sytuacjach granicznych. Centralnymi punktami odniesienia są: tradycja biblijna i odpowiedzialność płynąca z traktowanej konsekwentnie nauki chrześcijańskiej. Akcja sztuki toczy się podczas II wojny światowej w klasztorze gdzieś w Polsce. Do przeora klasztoru, udzielającego schronienia Żydowi, przychodzi jego dawny kolega z seminarium, niedoszły ksiądz a zarazem oficer gestapo. Przeor staje przed dylematem, czy wydać ukrywającego się Żyda i ocalić życie, czy nie ulegać i narazić się na śmierć. "Dzień gniewu" został napisany w 1962 roku przez Brandsteattera, pisarza i poetę chrześcijańskiego, który w swojej twórczości realizuje przekonanie o etycznej powinności tworzenia. Akcja tej fascynującej opowieści sensacyjnej, wpisanej w formę misterium paschalnego, rozgrywa się na tle wydarzeń II wojny światowej. W niewielkim miasteczku trwa właśnie obława na Żydów. Jeden z ocałałych, Emanuel Blatt, znajduje schronienie w pobliskim zakonie. Tragiczne wydarzenia, które toczą się za murami klasztoru, pozwalają spojrzeć z wielu perspektyw na zachowania człowieka w sytuacji śmiertelnego zagrożenia. Ważnym aspektem dramatu jest niejednoznaczna relacja między przeorem klasztoru a Bornem, komendantem SS - znajomym sprzed wojny, którzy razem studiowali teologię w Rzymie. Brandsteatter, ukazując tragiczny splot zdarzeń, dotyka samej istoty wiary. W śmierci widzi zbawienie, w cierpieniu, w świadomym przyjęciu jego konieczności - najwyższy sens życia. Jedną z głównych, zbiorowych postaci misterium jest chór zakonników, który słowami psalmów komentuje wojenną rzeczywistość i wyraża lęk przed cierpieniem i śmiercią. (dodano pozycję programową) 18:10 KRONOS - DIONIZOS Dysk./wywiad/debata, 33 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Piotr Nowak (prowadzący) Skąd wziął się Dionizos - bóg wina, winorośli, dzikiej natury i płodności? Co świadczy o jego wyjątkowości? Po co skrywa swą twarz za wielością masek? Dlaczego zmienia skórę, stale podając się za kogoś innego? Dlaczego tak bardzo się go obawiamy? W kolejnym odcinku programu "Kronos" profesor Piotr Nowak wraz z zaproszonymi do studia gośćmi poddaje analizie postać Dionizosa - boga. (dodano pozycję programową) 23:00 GROBY PAŃSKIE Reportaż, 15 min, Polska, 2020 Polska tradycja odwiedzania Grobów Pańskich w czasie Świąt Wielkiej Nocy wyjątkowo silnie rozwinęła się w dużych ośrodkach miejskich, takich jak Warszawa czy Kraków. W obu tych miastach znajdują się klasztory Zakonu Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, potocznie nazywanych siostrami wizytkami. Reportaż poświęcony został warszawskiemu kościołowi Wizytek, w którym co roku od 11 lat Grób Pański przygotowują artyści - malarze, rzeźbiarze, scenografowie. Do tej pory znaleźli się wśród nich m.in. Jerzy Nowosielski, Stanisław Dróżdż, Paweł Kowalewski, Koji Kamoji. Zapraszamy do zabytkowej przestrzeni kościoła, który w okresie Triduum Paschalnego eksponuje nowe formy sztuki sakralnej. (dodano pozycję programową) 04:45 ŻYCIE I ŚMIERĆ WALTERA BENJAMINA (THE LIFE AND DEATH OF WALTER BENJAMIN) Film dokumentalny, 58 min, Francja, 2016 Reżyseria: Reiner E. Moritz Zdjęcia: Marc Lescher Muzyka: Michel Tabachnik Film opowiada historię życia Waltera Benjamina, niemiecko - żydowskiego eseisty, krytyka, teoretyka kultury. Dokument rzuca nowe światło na życie filozofa, omawia jego główne dzieła, a także przedstawia fragmenty opery Michela Tabachnika i Regisa Debraya, która powstała w oparciu o biografię Benjamina.