TVP Historia Poniedziałek, 20.04.2020 Zmiany z dnia 16.04.2020 w stosunku do raportu z dnia 09.04.2020 (dodano pozycję programową) 11:25 SPÓR O HISTORIĘ - WŁADCY POLSCY: WŁADYSŁAW III WARNEŃCZYK Dysk./wywiad/debata, 31 min, Polska, 2017 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący) "Urodził mi się syn, który przy Boskiej pomocy obejmie rządy królestwa i ziem mych na całym obszarze, jako dziedzic i następca" - pisał król Władysław Jagiełło do papieża Marcina V, informując o narodzinach Władysława, w przyszłości nazwanego Warneńczykiem. Najstarszy syn Jagiełły został koronowany na króla Polski w 1434 roku. Miał wówczas dziesięć lat. Do czasu osiągnięcia "wieku sprawnego", władzę w jego imieniu sprawowała rada koronna, w której ważną rolę odgrywał krakowski biskup Zbigniew Oleśnicki. W 1440 roku Władysław III, po zawarciu unii mającej wzmocnić naszą pozycję w Europie, został koronowany na króla Węgier. Wkrótce Władysław III wyruszył na wojnę z zagrażającymi Węgrom Turkami. Zakończyła się ona podpisaniem w Segedynie dziesięcioletniego rozejmu niezwykle korzystnego dla Węgier. Jednak już po roku - za namową papieskiego legata - został on zerwany przez Władysława. Pomimo początkowych sukcesów, wyprawa zakończyła się klęską. 10 listopada 1444 roku Władysław III poległ w bitwie pod Warną. Jego ciała nie odnaleziono. (dodano pozycję programową) 12:00 WOJOWNICY CZASU - AMERYKAŃSKA REWOLUCJA Z MAZURKIEM W TLE, CZYLI BĘDOMIN Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan Żelazną pozycją biblioteczki każdego nastolatka z minionego stulecia był "Ostatni Mohikanin" Jamesa Fenimore'a Coopera. Romantyczna historia miłości Unkasa, syna wodza Mohikanów i Kory, córki brytyjskiego pułkownika, powróciła potem w epickim filmie, bardzo kiedyś popularnym. Może dlatego dziś w odległym od Nowego Świata Będominie, tuż obok Muzeum Hymnu Narodowego spotykają się naturalizowani Indianie, Anglicy, Francuzi i koloniści z Europy, aby celebrować narodziny Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. (dodano pozycję programową) 19:00 CO DALEJ? - EKONOMIA KULTURY Dysk./wywiad/debata, 15 min, Polska, 2020 Koncert dla tysięcy osób? Spotkanie autorskie z setkami czytelników? Tłum w muzeum wystawiającym prace słynnego malarza? W czasach pandemii to już przeszłość. Ale jaka będzie przyszłość? (dodano pozycję programową) 20:20 WIELKI GRÓB ZA CHIŃSKIM MUREM (CHINA'S MEGATOMB REVEALED) Film dokumentalny, 88 min, Wielka Brytania/USA, 2016 Reżyseria: Hugh Ballantyne Scenariusz: Nic Young Dzięki najnowszym wykopaliskom w Mauzoleum Pierwszego Cesarza Chin Albert Lin, badacz National Geographic, odkrywa nowe tajemnice grobowca pierwszego cesarza Chin. Ujawnia nieznane dotąd oblicze mitycznego władcy. Terakotowa Armia to zaledwie wierzchołek góry lodowej w Mauzoleum, które ma powierzchnię Manhattanu, i które w dużej mierze pozostało pod ziemią - aż do teraz. Milczące posągi wojowników strzegą zaskakującej i makabrycznej prawdy, której ujawnienie pisze nowe karty historii i maluje zupełnie odmienny od tego, jaki do tej pory znaliśmy obraz starożytnego świata. (dodano pozycję programową) 22:00 HISTORIA NA TEN CZAS - KRZYSZTOF KOEHLER CZ. 1 Felieton, 5 min, Polska, 2020 "Historia na ten czas" to zbiór krótkich programów zawierających wypowiedzi wybitnych znawców dziejów Polski i historyków idei. Przeprowadzą widzów od początków polskiej państwowości przez potęgę i upadek państwa Jagiellonów, do Konstytucji 3 Maja. Opowiedzą o naszych rzymskich, chrześcijańskich korzeniach, o dziedzictwie I Rzeczpospolitej i polskiego sarmatyzmu. Ukażą sylwetki wielkich wodzów i hetmanów XVII wieku, ale też długą drogę do odzyskania Niepodległości i wojnę o granice w 1920 r. Mowa będzie również o II wojnie światowej i jej długotrwałych skutkach. Przyjrzą się też korzeniom polskiego modelu wolności oraz miejscu Polski na mapie świata. W tym odcinku: Sarmatyzm jako istotna cześć kultury polskiej związanej ze szlachtą. Szlachta jako siła polityczna mająca bardzo dużo do powiedzenia w państwie. Geneza sarmatyzmu.