TVP Historia Piątek, 24.04.2020 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 24 KWIETNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1333 - koronacja Kazimierza Wielkiego; 1800 - założenie Biblioteki Kongresu w Waszyngtonie; 1934 - Laurens Hammond skonstruował elektryczny instrument muzyczny zwany "organami Hammonda"; 1956 - zwolniono z więzienia Kazimierza Moczarskiego; 07:10 CZAS HONORU - ODC. 65 "DWA DNI WOLNOŚCI" Serial wojenny, 44 min, Polska, 2012 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Bronek, Michał i Władek obserwują miejsce, w którym jest przetrzymywana Ruda. Planują akcję odbicia. Major Zwonariew żąda od Lewińskiej zwolnienia płk Wasilewskiego z pełnionych obowiązków. Ada odmawia. Władek dostaje rozkaz jak najszybszego wywiezienia z kraju archiwum AK. Zdaje sobie sprawę, że dla wszystkich ten wyjazd może okazać się ostatecznym pożegnaniem z Ojczyzną. Otto Kirchner dostaje od dyrekcji szpitala pismo z żądaniem, aby w ciągu 24 godzin opuścił Polskę.. Kazimierz jest zdecydowany wyjechać z Warszawy. Daje Helenie zaproszenie na premierę "Ślubów panieńskich". Bronek terroryzuje kierowcę Wasilewskiego i sam zajmuje jego miejsce. Razem z Jankiem udają się do sierocińca, gdzie, według słów kierowcy, ma znajdować się Jasio. Bronek, Władek i Michał przygotowują się do akcji w teatrze. Na premierze, w trakcie uroczystego przemówienia dyrektora teatru, konspiratorzy wchodzą na scenę. 11:25 SPÓR O HISTORIĘ - WŁADCY POLSCY: ZYGMUNT I STARY Dysk./wywiad/debata, 31 min, Polska, 2017 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący) Zygmunt I Stary był synem Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Habsburżanki. Urodził się pierwszego lub drugiego stycznia 1467 roku w Kozienicach. Jako piąty z królewskich synów, starannie wykształcony Zygmunt miał niewielkie szanse na objęcie tronu. Długo omijały go godności, na jakie mógł liczyć królewski potomek. Dopiero najstarszy brat Zygmunta Władysław król czeski i węgierski dał mu najpierw księstwo głogowskie, a później opawskie. W 1503 roku Zygmunt w imieniu Władysława objął namiestnictwo na Łużycach. Do wielkiej polityki Zygmunt wkroczył trzy lata później, gdy jego brat Aleksander, nie doczekawszy się potomka, złożony śmiertelną chorobą, uczynił go swoim następcą na Litwie i w Koronie. Zygmunt miał czterdzieści lat, gdy był koronowany w Krakowie. Współcześni pisali, że był łaskawy i dobrotliwy wobec poddanych... W obietnicach tak stały, że niczego nie cenił wyżej nad wierność. Od początku panowania Zygmunt Stary zmuszony był do prowadzenia wojen obronnych z Moskwą i Krzyżakami. Choćtych ostatnich pokonał, to nie włączył Prus do Polski. Zadowolił się hołdem lennym Wielkiego Mistrza Zakonu, Albrechta Hohenzollerna. Rok później inkorporował do Polski Mazowsze. W czasie jego panowania Jagiellonowie stracili Węgry i Czechy. Zygmunt I zmarł w Krakowie 1 kwietnia 1548 roku, po ponad czterdziestu latach panowania. Spoczywa w katedrze na Wawelu. 16:05 HAWR POD BOMBAMI ALIANTÓW (1944 LE HAVRE SOUS LES BOMBES ALLIEES) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2016 Reżyseria: Emmanuel Amara Scenariusz: Emmanuel Amara Rankiem 12 września 1944 roku Hawr obudził się oszołomiony. Centrum miasta zostało zasypane brytyjskimi bombami, a prawie 2000 cywilów straciło życie. Bombardowanie Hawru było najniebezpieczniejsze i najbardziej niszczycielskie, jakiego Francja kiedykolwiek doznała. Jest to również bardzo tajemnicze i niezrozumiałe, ponieważ odnosi się wrażenie, że nie niemieckie wojska były celem bomb. Co więcej, forteca, w której zostali okopani, została ostatecznie podbita "ziemskim" podbojem. Dlaczego więc "alianci" zbombardowali miasto, do którego przybyli, by je wyzwolić? Dlaczego cywile nie zostali ewakuowani? 17:30 HISTORIA POLSKI - DZIECIŃSTWO W CIENIU ŚMIERCI Film dokumentalny, 35 min, Polska 2004 Scenariusz i reżyseria: Małgorzata Imielska Zdjęcia: Tomasz Tupalski Muzyka: Fiodor Korol - Borodziuk Opowieść o Polce żydowskiego pochodzenia, której dzieciństwo przypadło na straszliwe lata wojny. Najpiękniejsze, beztroskie lata swego życia spędziła w nieustannym strachu. Swoją przejmującą i bardzo osobistą historię opowiada sama bohaterka filmu, Henrietta Kretz - Daniszewska, odwiedzając miejsca związane z najboleśniejszymi wojennymi wspomnieniami. Przechadza się tymi samymi uliczkami, zaułkami, zagląda do domów, które przypominają jej tragedię przeżytą w dzieciństwie. Spaceruje po zielonych łąkach, lasach, przysiada nad rzeką, gdzie teraz panują błogi spokój i cisza. Gdy patrzy na malownicze krajobrazy, ogarnia ją jakaś przedziwna nostalgia, żal jej straconego dzieciństwa. Ilustracją do opowieści są zdjęcia i filmowe materiały archiwalne, które wplatają się w tę smutną opowieść. Po zakończeniu wojny, w 1946 r. , bohaterka, jako 12 - letnia dziewczynka, znalazła się w Belgii, tu też mieszka do dziś, tu odnalazła spokój, założyła rodzinę. Właśnie w belgijskim mieście, w Antwerpii, rozpoczyna się podróż do przeszłości. Jej najstarsi przodkowie pochodzili z Polski, ona urodziła się w1934 r. w Stanisławowie, niedaleko Lwowa. Wczesne dzieciństwo spędziła koło Kielc. Ojciec był lekarzem, a matka prawnikiem, ale nie pracowała. Zajmowała się domem i wychowywaniem córki. Kiedy wybuchła II wojna światowa, bohaterka filmu miała zaledwie 5 lat. Nigdy nie zapomni wybuchów zrzucanych bomb, zakrwawionych bandaży, setek rannych i zabitych. Przeżyła koszmar, została odarta z dzieciństwa. Tamte traumatyczne wydarzenia odcisnęły na jej wątłej psychice piętno smutku. Potem wraz z rodzicami wyjechała do Lwowa, na Ukrainę. Dom babci, pełen najbliższych jej ludzi, sprawił, iż choć na chwilę mogła zapomnieć o koszmarze wojny. Wkrótce rodzice przenieśli się pod Lwów, do małego miasteczka Sambor, gdzie ojciec został dyrektorem sanatorium. W sierocińcu, gdzie zajmowała się nią siostra Celina Kędzierska, zachowały się stare zdjęcia. Po kilku miesiącach spędzonych pod troskliwą opieką w przytułku znów mogła wrócić do rodziców. Zamieszkali w starym domu z odrapanymi ścianami, jej przyjaciółką została rówieśniczka - Wiera. Ale inne dzieci nie były tak przyjazne, wciąż pamięta ich agresję, kiedy nazywały ją Żydówką. Towarzyszył jej ciągły strach, była poniżana i prześladowana. W obawie o życie córki rodzice ukryli ją u wdowy po kolejarzu. Pamięta równieśnika Jacka, który okazywał jej życzliwość. Ale los był bardziej okrutny. Kilkuletnia dziewczynka przeżyła więzienie, getto, potem długo musiała ukrywać się w ciemnej piwnicy. Wreszcie przyszło najgorsze. Kiedy Niemcy prowadzili ją i rodziców, ojciec nagle krzyknął, by uciekała. Pamięta rozdzierający krzyk matki, potem strzały, jęki i znowu strzały. Następnie zapadła straszliwa cisza... 18:10 Z GŁĘBOKOŚCI WOŁAM Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2004 Reżyseria: Wojciech Gierłowski Scenariusz: Joanna Podolska Zdjęcia: Jacek Łechtański "Nie oplataj mnie śmierci, pragnę żyć, mam dwoje oczu, rąk, nóg, choć połamane mam skrzydła, nie nadeszła jeszcze chwila mego pożegnania tli się jeszcze we mnie iskierka młodego trwania. żarzy się we mnie ponure życie, co przepływa niezmiennie i jednolicie" To fragment wiersza napisanego przez dziecko z łódzkiego getta. Autorzy tego poetyckiego dokumentu nie informują, czy Abram Cytryn, Abram Kopiewicz lub Jehuda Lubiński, z których wierszy i pisanych po polsku pamiętników korzystano podczas realizacji filmu, przeżyli wojnę. W łódzkim getcie w lutym 1940 roku było 39561 dzieci. W ciągu 4 lat istnienia getta 5370 z nich zmarło z głodu i chorób, a 25750 wywieziono do obozów zagłady. Los pozostałych jest nieznany. Pozostały jednak napisane przez nie słowa, dające świadectwo prawdzie tamtego czasu. Wspomnienia dzieci oddają grozę, ale i codzienność tamtych lat, dzięki nim poznajemy życie za murami: kartkowy system zaopatrzenia, głód, pracę ponad siły, wreszcie kolejne etapy istnienia getta. Od chwili jego powstania w 1940 roku aż po likwidację w roku 1944. Reszta jest milczeniem... Zamiarem autorów filmu Joanny Podolskiej i Wojciecha Gierłowskiego było przypomnienie losu i uczczenie pamięci dzieci, które zmarły w łódzkim getcie z głodu, zimna i wycieńczenia, tych, które zginęły w Chełmie nad Nerem, w Oświęcimiu i innych obozach zagłady, a także tych, które przeżyły, na zawsze naznaczone pamięcią tamtych tragicznych wydarzeń. 19:00 CZAS HONORU - ODC. 66 "WEZWANIE" Serial wojenny, 46 min, Polska, 2013 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Rok 1946. Oddział Władka nie złożył broni. Kilkuosobowa grupa partyzantów zmaga się z brakiem żywności, amunicji oraz wsparcia. Całe antykomunistyczne podziemie pogrąża się w chaosie. Do leśnego obozowiska Władka przybywa kurier z wiadomością o planowanym spotkaniu dowódców oddziałów w Warszawie. Ruda ukrywa się w Warszawie przed UB, stara się prowadzić normalne życie, pracując w archiwum. Tymczasem Marii Konarskiej, zatrudnionej w jednym z działających na terenie Warszawy szpitali, trafia się niecodzienna pacjentka - ważna postać z samych szczytów władzy. Konarska próbuje wykorzystać sytuację. Lena samotnie wychowuje Jasia. Stara się jakoś ułożyć sobie życie po stracie Janka. Studiuje architekturę i pracuje w Biurze Odbudowy Stolicy pod okiem profesora Majerskiego. Helena jest regularnie wzywana przez UB, gdzie spotyka starego znajomego z czasów okupacji. Wanda z Bronkiem mieszkają w Londynie. Bronek pracuje jako tragarz, Wanda chciałaby związać swoją przyszłość z Anglią, liczy, że uda jej się znaleźć tu zajęcie odpowiadające jej wykształceniu. Bronek nie jest szczęśliwy, chce walczyć. Pewne spotkanie w pubie spowoduje zwrot w losach Bronka i jego żony. Celina i Michał mieszkają w Monachium. Celina pracuje jako tłumaczka przy procesach norymberskich, Michał zajmuje się sprawami biurowymi w przedstawicielstwie emigracyjnej organizacji Polska Niepodległa. Nie jest zadowolony, czuje się jak sekretarka. Niespodziewanie dostaje od swoich szefów szansę wykazania się w tajnej misji. 20:00 POLSKIE 100 LAT - STALINIZM W POLSCE Film dokumentalny, 27 min, Polska, 2019 Reżyseria: Maciej Dancewicz Scenariusz: Mirosław Chojecki, Piotr Weychert Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Kazimierz Kaczor, Tomasz Marzecki Stalinizm w Polsce wprowadzano pod nadzorem i pod dyktando sowieckich doradców, którzy niejednokrotnie pełnili wysokie funkcje w aparacie rządowym, partyjnym i sądowym. Terror stawał się zjawiskiem nie tylko masowym, ale również powszechnym, z czasem żadne, nawet najwyższe stanowisko w państwie czy partii przed nim nie chroniło. Liczba więźniów politycznych osiągnęła apogeum w 1948 roku - około 173 tysięcy osób. W tamtych latach uwięziony był więc co 140 mieszkaniec Polski. Liczba orzeczonych wyroków śmierci wyniosła nie mniej niż 5 tysięcy. Wykonano ponad 2, 5 tysiąca. Liczbę osób, które zmarły lub zginęły w więzieniach w latach 1945 - 1956 szacuje się na ponad 20 tysięcy. Stalinizm to nie tylko terror i represje, ale również nachalna propaganda, silne skrępowanie nauki i kultury w ramach ideologicznej ortodoksji. Władze pragnęły dokonać w sposób najbardziej forsowny przekształcenia nie tylko instytucji państwa, ale również przebudowy człowieka. 20:40 MORD ZAŁOŻYCIELSKI Teatr, 84 min, Polska, 2008 Autor: Jacek Raginis, Maciej Pisuk Reżyseria: Jacek Raginis Zdjęcia: Paweł Sobczyk Muzyka: Marcin Włodarczyk Scenografia: Katarzyna Sobańska Kostiumy: Izabela Stronias Aktorzy: Maria Ciunelis, Michał Anioł, Andrzej Konopka, Mariusz Bonaszewski, Andrzej Mastalerz, Andrzej Czernik, Tomasz Sapryk, Leszek Lichota, Monika Buchowiec, Joanna Drozda, Aleksander Bednarz, Marcin Tyrol, Aleksander Mikołajczak, Wojciech Solarz, Grzegorz Gierak Noc 27 grudnia 1941 roku. W ciemnościach nad okupowaną przez Niemców Polską słychać pomruk silników samolotu. Wkrótce na niebie wykwitają czasze spadochronów. Lądowanie na polskiej ziemi to pierwszy sprawdzian dla grupy od dawna szkolonej w specjalnym ośrodku w podmoskiewskim Puszkino. Nie wszystko obywa się bez przeszkód. Podczas lądowania łamie nogę dowódca grupy Marceli Nowotko, pseudonim Stary. Co gorsze, skoczkowie gubią też radiostację, tracąc na pewien czas kontakt z przełożonymi w Moskwie. Mimo początkowych trudności, grupa kierowana przez Starego szybko wprowadza plan w życie. W styczniu 1942 roku w Warszawie zostaje powołana Polska Partia Robotnicza. Na jej czele jako pierwszy sekretarz staje Nowotko. Dowodzenie Gwardią Ludową, zbrojnym ramieniem organizacji, przypada Bolesławowi Mołojcowi, ps. Długi. W kierownictwie PPR ważną rolę odgrywają także Paweł Finder ps. Paweł i Teodor Duracz ps. Profesor. Wkrótce dołącza do nich Małgorzata Jasia Fornalska. Podczas gdy wysłannicy PPR starają się organizować komórki partii poza Warszawą, w kierownictwie narastają spory. Długi, weteran walk podczas wojny domowej w Hiszpanii, nie zgadza się na podporządkowanie dowodzonej przez siebie Gwardii działaczom politycznym. Otwarcie kwestionuje kwalifikacje Starego, gani go za bierność i wypomina zgubienie radiostacji. Mołojec popada też w konflikt z Marianem Markiem Spychalskim, narzuconym przez Nowotkę jako szef sztabu Gwardii. Z dnia na dzień sytuacja w ścisłym kierownictwie PPR staje się coraz bardziej napięta. 28 listopada na ulicach woli słychać strzały. Granatowi policjanci znajdują na bruku ciało Nowotki. Cień podejrzenia o zabójstwo pierwszego sekretarza pada na Bolesława Mołojca, który feralnego dnia miał się spotkać ze Starym. Rosnący w siłę dowódca Gwardii Ludowej od dawna był solą w oku współpracowników Nowotki i niektórzy z nich widzą szansę na wyeliminowanie groźnego konkurenta w walce o władzę. Z kolei Długi utrzymuje, że i on był celem zamachu. Wierząc w lojalność gwardzistów, podejmuje próbę przejęcia kontroli nad PPR. Do niebezpiecznej rozgrywki włączają się i inni wpływowi gracze. Jest między nimi i Franciszek Franek Jóźwiak, autor planu eliminacji członków Armii Krajowej rękami Niemców, oraz sekretarz warszawskiego komitetu wojewódzkiego Władysław Gomułka pseudonim Wiesław. W atmosferze wzajemnej nieufności i brutalnej walki o władzę każdy jest podejrzany i może stać się kolejnym celem... Spektakle Sceny Faktu przyciągają przed ekrany telewizorów rzesze widzów. Tym razem autorzy postanowili przyjrzeć się jednemu z najbardziej tajemniczych epizodów z historii polskich komunistów. "Mord założycielski" to trzymający w napięciu thriller polityczny, zrealizowany w doborowej obsadzie. 22:20 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - WOLNA EUROPA W WARSZAWIE Magazyn, 28 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) Wolna Europa w Warszawie. W 1989 roku w Europie Środkowej i Wschodniej nastała Jesień Ludów. I wtedy zdarzały się tutaj rzeczy do niedawna niewyobrażalne. 3 maja 1990 roku na Zamku Królewskim, w obecności Jana Nowaka Jeziorańskiego witano w kraju rozgłośnię Polską Radia Wolna Europa. A w kolejnych latach program RWE powstawał równocześnie w Monachium i w biurze przy ulicy Ursynowskiej w Warszawie. Gościem Andrzeja Mietkowskiego, drugiego szefa Biura RWE w latach 1991 - 1996, jest Maciej Wierzyński, pierwszy szef Biura RWE w Warszawie, od 1992 roku dyrektor Sekcji Polskiej Głosu Ameryki, autor magazynu Horyzont TVN24. Opowiada o początkach Polskiej Rozgłośni Radia Wolna Europa i pierwszych audycjach. O tym, jakie znaczenie miała decyzja szefostwa RWE, aby otworzyć biuro w Warszawie, jak na ten pomysł zareagowali dziennikarze i współpracownicy, kto był za, a kto przeciw. Maciej Wierzyński wspomina, jak dostał ofertę pracy w warszawskim biurze RWE, jak wyobrażał sobie działalność biura, z jakimi ludźmi współpracował. Opowiada o atmosferze w RWE w ówczesnym czasie, z jakimi opiniami, reakcjami się spotykali pracownicy radia, jak stopniowo zmieniała się rola warszawskiego biura i jego znaczenie. Wspomina, którzy prezydenci Stanów Zjednoczonych byli entuzjastami tego projektu, a którzy wręcz przeciwnie. Zastanawia się, czy to radio w latach 90. powinno być zamknięte. W programie cytowane są także archiwalne wypowiedzi Krzysztofa Bobińskiego, A. Rossa Johnsona, Marzeny Duchnowicz, Jana Tomczaka, Wojciecha Stockingera, Piotra Mroczyka, Jarosława J. Szczepańskiego, Aleksandra Łukaszuka, Kenana Aliyeva, Beaty Janosz, Akbara Ayazi, dr Jolanty Hajdasz, Jana Nowaka - Jeziorańskiego. Opowiadają oni o swoich doświadczeniach z RWE. O tym, że było to miejsce, w którym było dużo wolności, a wszyscy do swojej pracy podchodzili bardzo profesjonalnie. Wszystkie relacje były aktualne, pełne od A do Z, przygotowane zgodnie z zasadami rzetelnego dziennikarstwa i pokazujące pełne spektrum danego problemu. 22:55 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA LEKARZA IZBY WYTRZEŹWIEŃ W MOSKWIE Reportaż, 25 min, Polska, 2001 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Wiktor Politow W tym wydaniu reportaż z życia lekarza moskiewskiej izby wytrzeźwień - Sierioży. W reportażu relacja z dyżuru w izbie wytrzeźwień, spotkania z anonimowymi alkoholikami oraz rozmowy z Rosjanami nadużywającymi alkoholu. 23:25 WOJNA WIETNAMSKA - IGRANIE Z OGNIEM. LATA 1961 - 63 ODC. 2/10 (THE VIETNAM WAR) Film dokumentalny, 53 min, USA, 2017 Reżyseria: Ken Burns, Lynn Novick Scenariusz: Geoffrey Ward Wykonawcy: Maciej Gudowski "Wojna wietnamska" to wciągająca, kompleksowa opowieść o wojnie w Wietnamie. Jej autorzy Ken Burns i Lynn Novick w nowatorski sposób przedstawili tę epicką historię. W serii znalazły się relacje ponad sześćdziesięciu świadków: Amerykanów walczących na wojnie, przeciwników udziału Stanów Zjednoczonych w tym konflikcie oraz wietnamskich kombatantów i cywili z obu stron barykady. Tworzony przez 10 lat serial doskonale ukazuje samą wojnę, ale i chaotyczną epokę, w której się toczyła. Scenariusze serii to dzieło Geoffreya C. Warda. Produkcją zajęli się: Sarah Botstein, Ken Burns i Lynn Novick. W filmach znalazły się rzadko pokazywane, zrekonstruowane cyfrowo, materiały archiwalne z całego świata, zdjęcia najbardziej znanych fotografów XX wieku, historyczne relacje telewizyjne, najbardziej poruszające materiały z prywatnych kolekcji, dotychczas niepublikowane nagrania dźwiękowe z rozmowami osób z administracji prezydentów Kennedy’ego, Johnsona i Nixona oraz ponad osiemdziesiąt legendarnych przebojów najpopularniejszych artystów tamtych czasów. Muzykę do filmu skomponowali Trent Reznor i Atticus Ross, zdobywcy Oskara za ścieżkę dźwiękową do filmu "Social Networks", oraz muzycy z organizacji Silk Road, przy udziale wiolonczelisty Yo - Yo Ma. 00:25 SENSACJE XX WIEKU - NAJWAŻNIEJSZA BITWA CHURCHILLA Kameralne i studyjne (widowisko), 45 min, Polska, 2001 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) W czerwcu 1941 roku premier Churchill po raz pierwszy zwołał posiedzenie rządu. Sytuacja była ogólnie trudna. Pod Dunkierką nieprzyjaciel okrążył 200 tysięcy żołnierzy brytyjskich. Jaki będzie ich los? Na posiedzeniu rządu minister spraw zagranicznych lord Halifax zaczął zastanawiać się jak powinien postąpić rząd, gdyby Hitler przedstawił rozsądne warunki zawarcia pokoju? 01:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - CHOĆBY NA SMOKACH WOJSKA LATAJĄCE Magazyn, 22 min, Polska, 2019 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Choćby na smokach wojska latające! Zawsze jak na skrzydłach lecimy w objęcia Beskidu Niskiego. Dawno powiem pochłonęła nas historia konfederatów barskich. Tu bowiem wystarczy tylko lekko przymknąć oczy, by zobaczyć szlachtę konno i zbrojno zmierzającą tłumnie pod sztandary z hasłami Wiara i Wolność. Bardzo polski w naturze, oddolny ruch, wbrew słabemu, omotanemu przez carycę królowi, sprzedajnej części elit, wbrew nieuchronnym wyrokom historii. Pamiątek po konfederacji barskiej jest bardzo mało - dziś kilka z nich pokażemy. 01:45 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - NARODZINY WOJNY - ROK 1939 CZ. 4 Magazyn, 20 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Czwarta część odcinka poświęconego genezie wojny.