TVP3 Piątek, 05.06.2020 09:15 GAZ NAD RAWKĄ Reportaż, 11 min, Polska, 2014 W 1914 roku, w początkowej fazie działań wojennych toczących się na Mazowszu w okolicach Sochaczewa i Bolimowa armia niemiecka przeprowadziła pierwsze w historii ataki bronią gazową na pozycje wojsk rosyjskich. Było to pierwsze użycie w dziejach wojen masowej broni chemicznej. Reportaż przedstawia wydarzeniach z lat 1914 i 1915 które rozgrywały się nad mazowiecką rzeką Rawką. Wykorzystane zostały fragmenty reportażu autorstwa nieżyjącego Bohdana Czarnockiego pt. "W Bolimowie gaz", emitowanego w 2000 roku, zawierające wypowiedzi ostatniego świadka tamtych wydarzeń. O atakach gazowych opowiadają także pracownicy muzeum w Sochaczewie, które od lat gromadzi pamiątki związane z pierwszym użyciem broni gazowej. Pokazane zostały cmentarze wojenne z tamtego okresu, na których spoczywają żołnierze rosyjscy i niemieccy - ofiary broni gazowej. W reportażu wykorzystano sceny i wypowiedzi uczestników rekonstrukcji historycznej, która co roku odbywa się w Bolimowie i odtwarza historię użycia broni chemicznej nad Rawką. 09:30 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - JABŁKA I BORÓWKI Magazyn, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) W pierwszym październikowym odcinku Karol Okrasa wyruszy do grójeckich sadów. Jesień to pora, kiedy to sławne w całej Polsce grójeckie jabłka pięknie czerwienieją na drzewach. O tym, że ta okolica słynie z jabłek, wszyscy dobrze wiedzą. Natomiast mało znany jest fakt, że nieopodal uprawia się na dużą skalę także borówkę amerykańską. Te owoce trafiły do polskich konsumentów około trzydziestu lat temu. Z początku nie były zbyt lubiane, ale obecnie Polacy chętnie po nie sięgają, a nasz kraj jest jednym z największych eksporterów borówek w Europie. Można więc powiedzieć, że jesteśmy zarówno jabłkową jak i borówkową potęgą. I dlatego Karol obu tych owoców użyje do przygotowania ciekawych potraw. Na początek będzie coś dla dzieci, czyli budyń z prażonymi jabłkami i borówkami. Potem kasza z salsą z borówek i jabłek, a na koniec coś dla mięsożerców, czyli wędzona w dymie z siana kaczka z jabłkami i borówkami. 10:00 ZRANIONA MIŁOŚĆ - ODC. 25 (VATANIM SENSIN (WOUNDED LOVE), BOLUM 25) Serial historyczno-obyczajowy, 41 min, Turcja, 2016 Reżyseria: Yagmur Taylan, Durul Taylan Aktorzy: Halit Ergenc, Berguzar Korel, Baki Davrak odc. 25 Hassan kontaktuje się z Tevfikiem i proponuje mu nową transakcję. Tłum gromadzi się w porcie, by nie dopuścić do wywiezienia armat z miasta. Wśród manifestantów jest Hilal. Tymczasem jej siostra Yildiz knuje intrygę, by pozbyć się narzeczonego. Udaje jej się wzbudzić współczucie Leona, który rusza do tawerny, gdzie nieświadomy niczego ordynator spotyka się z Alim Kemalem. W trakcie awantury miastem wstrząsa potężny wybuch. Okazuje się, że grecki magazyn broni wyleciał w powietrze. Rozradowani Turcy pozdrawiają nieznanego bohatera, nie wiedząc, że jest nim uważany za zdrajcę Cevdet. 10:45 POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI - ODC. 4 - MŁODOŚCI! DODAJ MI SKRZYDŁA! Reportaż, 9 min, Polska, 2014 Autor: Alicja Grzeszkowiak odc. 4 "Młodości! Dodaj mi skrzydła!" to odcinek, który opowiada o życiu młodzieży w PRL - u. A życie to łatwe nie było, bo przez aparat władzy młodzież od pierwszych powojennych lat wciągnięta została w budowanie socjalistycznego systemu. Praca ważniejsza była niż zabawa. Począwszy od Służby Polsce, organizacji, która aktywnie włączyła się w odbudowę kraju z wojennych zniszczeń, przez ZMP, ZHP i inne organizacje młodzieżowe, krzewiące pod socjalistycznymi hasłami idee nowego ustroju i przyjaźń ze Związkiem Radzieckim. Najbardziej aktywni młodzieżowi działacze mogli liczyć na ordery, dyplomy, odznaczenia i dobre słowo ojców narodu. 11:00 ABECADŁO ASTRONOMII - 7/20 - NEPTUN I URAN Magazyn, 8 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Majewski Zdjęcia: Adam Rubaszewski W naszej podróży przez Układ Słoneczny przemierzyliśmy już spory dystans i właśnie docieramy do dwóch ostatnich planet: Urana i Neptuna. Są to zarazem pierwsze planety, których nie znaliśmy od zarania dziejów, bowiem praktycznie są niedostrzegalne gołym okiem. Trzeba było je odkryć za pomocą teleskopów, a dziś odkryjemy ich tajemnice widzom ABECADŁA ASTRONOMII. 11:10 ŻYCIE RAZ JESZCZE Reportaż, 12 min, Polska, 2013 Najpierw był tunel, a potem światło. Relacje wszystkich osób, które przeżyły śmierć kliniczną są podobne. Tak też było w przypadku pani Haliny z Łodzi. Kobieta znalazła się po tamtej stronie, bo chciała popełnić samobójstwo. Ze spirali beznadziei udało jej się uwolnić paradoksalnie dzięki temu doświadczeniu. Jak sama przyznaje - czuje, że urodziła się na nowo... Pani Halina po powrocie stamtąd zmieniła swoje życie. Odcięła się od przeszłości, zaczęła otaczać się innymi ludźmi, a co najważniejsze prowadzi arteterapię (leczenie przez sztukę). Zgłaszają się do niej osoby, które podobnie jak ona kiedyś zagubiły się w życiu. Dzięki doświadczeniu śmierci, pani Halina wie, jak pomóc innym. I jak najpełniej przeżyć życie. Kobieta uzyskała też niezwykłe zdolności widzenia ludzkiej aury. To pole energetyczne, które otacza wszystko, co żyje. Pani Halina potrafi je zobaczyć, a także namalować. Jej niezwykłe obrazy zdobią ściany artystycznej pracowni. 12:45 STRAŻNICY ŻELAZNEGO MOSTU Reportaż, 11 min, Polska, 2015 Autor: Teresa Kudyba W Ozimeku, górnośląskim miasteczku w Dolinie Małej Panwi, działała znakomita Królewska Huta. Dziś po upadłej hucie pozostały rozpadające się budynki i ogromne długi przedsiębiorstwa wobec miasta. Bezrobocie. Tylko ten żeliwny most pozostał świadectwem dawnej sławy odlewnictwa. Sława hutnictwa nad Małą Panwią sięgała zawsze na cały świat. Odlewy żeliwne na potrzeby pruskiej armii, maszyn i urządzeń rolniczych, produkcja stali; tu po raz pierwszy poza Anglią wykorzystano koks do wytopu, tu produkowano pierwsze w świecie maszyny parowe. Wyroby hutników znad Małej Panwi były wystawiane na wystawach przemysłowych w Londynie, Paryżu, Wiedniu. Reportaż pokazuje pasjonatów, dzięki którym niezwykłe miejsce nad Małą Panwią nie odejdzie w niepamięć razem z wyburzeniem ostatnich hal. 13:25 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - TARNOWSKIE GÓRY Reportaż, 7 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz W tym odcinku wizyta w Tarnowskich Górach. Zwiedzamy podziemia zabytkowej kopalni rud srebronośnych oraz sztolni Czarnego Pstrąga. Naszymi przewodnikami są pani Teresa Szydłowska, przewodnik i Zbigniew Pawlak, wiceprezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. Pierwsze wiadomości o górnictwie rud kruszcowych w rejonie Tarnowskich Gór pochodzą z dokumentu z 1136 roku. W 2017 roku Kopalnia ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 15:20 ŁZY CENNET - ODC. 7 (CENNET'IN GÖZYALAR) Telenowela, 44 min, Turcja, 2017 Reżyseria: Sadullah Celen Scenariusz: Yekta Torun Aktorzy: Almila Ada, Berk Atan, Esra Ronabar, Zehra Yilmaz Cennet podejmuje pracę na targu rybnym. Melisa zdrowieje po nadużyciu alkoholu. Nilgun robi jej wyrzuty, że naraziła życie Selima. Selim wciąż namawia Cennet do powrotu do firmy. 00:25 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - BRZEG Reportaż, 6 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Krzysztof Grzybowski (prowadzący), Katarzyna Sanocka (prowadząca) W kolejnym odcinku będziemy sprawdzać, czego o naszej przeszłości możemy się dowiedzieć w takim miejscu jak Brzeg. Zamek oraz kaplica w Brzegu stanowią niezwykle cenny zespół zabytkowy o dużym znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego Śląska i całego kraju. Rezydencja o XIII - wiecznej genezie, która została gruntownie przebudowana w XVI wieku, uznawana jest za jeden z najważniejszych zamków renesansowych w tej części Europy. Integralnie związana z zamkiem kaplica pw. św. Jadwigi jest jedną z największych nekropolii Piastów śląskich. Spoczęło w niej 43 przedstawicieli rodu z linii legnicko - brzeskiej. Piastowie tej linii byli najdłużej rządzącymi (do 1675 roku potomkami pierwszej polskiej dynastii panującej. 00:30 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - TARNOWSKIE GÓRY Reportaż, 7 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz W tym odcinku wizyta w Tarnowskich Górach. Zwiedzamy podziemia zabytkowej kopalni rud srebronośnych oraz sztolni Czarnego Pstrąga. Naszymi przewodnikami są pani Teresa Szydłowska, przewodnik i Zbigniew Pawlak, wiceprezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. Pierwsze wiadomości o górnictwie rud kruszcowych w rejonie Tarnowskich Gór pochodzą z dokumentu z 1136 roku. W 2017 roku Kopalnia ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 01:30 POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI - ODC. 4 - MŁODOŚCI! DODAJ MI SKRZYDŁA! Reportaż, 9 min, Polska, 2014 Autor: Alicja Grzeszkowiak odc. 4 "Młodości! Dodaj mi skrzydła!" to odcinek, który opowiada o życiu młodzieży w PRL - u. A życie to łatwe nie było, bo przez aparat władzy młodzież od pierwszych powojennych lat wciągnięta została w budowanie socjalistycznego systemu. Praca ważniejsza była niż zabawa. Począwszy od Służby Polsce, organizacji, która aktywnie włączyła się w odbudowę kraju z wojennych zniszczeń, przez ZMP, ZHP i inne organizacje młodzieżowe, krzewiące pod socjalistycznymi hasłami idee nowego ustroju i przyjaźń ze Związkiem Radzieckim. Najbardziej aktywni młodzieżowi działacze mogli liczyć na ordery, dyplomy, odznaczenia i dobre słowo ojców narodu. 01:50 ŁZY CENNET - ODC. 7 (CENNET'IN GÖZYALAR) Telenowela, 44 min, Turcja, 2017 Reżyseria: Sadullah Celen Scenariusz: Yekta Torun Aktorzy: Almila Ada, Berk Atan, Esra Ronabar, Zehra Yilmaz Cennet podejmuje pracę na targu rybnym. Melisa zdrowieje po nadużyciu alkoholu. Nilgun robi jej wyrzuty, że naraziła życie Selima. Selim wciąż namawia Cennet do powrotu do firmy. 03:35 STRAŻNICY ŻELAZNEGO MOSTU Reportaż, 11 min, Polska, 2015 Autor: Teresa Kudyba W Ozimeku, górnośląskim miasteczku w Dolinie Małej Panwi, działała znakomita Królewska Huta. Dziś po upadłej hucie pozostały rozpadające się budynki i ogromne długi przedsiębiorstwa wobec miasta. Bezrobocie. Tylko ten żeliwny most pozostał świadectwem dawnej sławy odlewnictwa. Sława hutnictwa nad Małą Panwią sięgała zawsze na cały świat. Odlewy żeliwne na potrzeby pruskiej armii, maszyn i urządzeń rolniczych, produkcja stali; tu po raz pierwszy poza Anglią wykorzystano koks do wytopu, tu produkowano pierwsze w świecie maszyny parowe. Wyroby hutników znad Małej Panwi były wystawiane na wystawach przemysłowych w Londynie, Paryżu, Wiedniu. Reportaż pokazuje pasjonatów, dzięki którym niezwykłe miejsce nad Małą Panwią nie odejdzie w niepamięć razem z wyburzeniem ostatnich hal. 05:00 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - JABŁKA I BORÓWKI Magazyn, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) W pierwszym październikowym odcinku Karol Okrasa wyruszy do grójeckich sadów. Jesień to pora, kiedy to sławne w całej Polsce grójeckie jabłka pięknie czerwienieją na drzewach. O tym, że ta okolica słynie z jabłek, wszyscy dobrze wiedzą. Natomiast mało znany jest fakt, że nieopodal uprawia się na dużą skalę także borówkę amerykańską. Te owoce trafiły do polskich konsumentów około trzydziestu lat temu. Z początku nie były zbyt lubiane, ale obecnie Polacy chętnie po nie sięgają, a nasz kraj jest jednym z największych eksporterów borówek w Europie. Można więc powiedzieć, że jesteśmy zarówno jabłkową jak i borówkową potęgą. I dlatego Karol obu tych owoców użyje do przygotowania ciekawych potraw. Na początek będzie coś dla dzieci, czyli budyń z prażonymi jabłkami i borówkami. Potem kasza z salsą z borówek i jabłek, a na koniec coś dla mięsożerców, czyli wędzona w dymie z siana kaczka z jabłkami i borówkami. 05:20 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - BRZEG Reportaż, 6 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Krzysztof Grzybowski (prowadzący), Katarzyna Sanocka (prowadząca) W kolejnym odcinku będziemy sprawdzać, czego o naszej przeszłości możemy się dowiedzieć w takim miejscu jak Brzeg. Zamek oraz kaplica w Brzegu stanowią niezwykle cenny zespół zabytkowy o dużym znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego Śląska i całego kraju. Rezydencja o XIII - wiecznej genezie, która została gruntownie przebudowana w XVI wieku, uznawana jest za jeden z najważniejszych zamków renesansowych w tej części Europy. Integralnie związana z zamkiem kaplica pw. św. Jadwigi jest jedną z największych nekropolii Piastów śląskich. Spoczęło w niej 43 przedstawicieli rodu z linii legnicko - brzeskiej. Piastowie tej linii byli najdłużej rządzącymi (do 1675 roku potomkami pierwszej polskiej dynastii panującej.