TVP Kultura Środa, 17.06.2020 08:25 LEKKOŚĆ BYTU - JAKUB JÓZEF ORLIŃSKI Dysk./wywiad/debata, 16 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadzący) Gościem Łukasz Orbitowskiego jest Jakub Józef Orliński - śpiewak, kontratenor. Życie artystyczne Jakuba Józefa Orlińskiego nie ogranicza się tylko do śpiewu, odnosił także sukcesy jako tancerz break dance ' u, o czym również opowie podczas programu. 08:40 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - STANISŁAW WYSPIAŃSKI Magazyn, 6 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Magdalena Laskowska Stanisław Wyspiański był malarzem, rysownikiem i grafikiem. Zajmował się witrażownictwem, sztuką książki, malarstwem ściennym, projektowaniem mebli i wystroju wnętrz. Był również wybitnym dramaturgiem i poetą. Projekt witrażu "Apollo" powstał do znajdującego się w Krakowie Domu Towarzystwa Lekarskiego. Dzieło Wyspiańskiego charakteryzuje się złożoną symboliką, możliwą do odczytania przez teksty naukowe, filozoficzne, jak i motywy literackie. Idee dzieła postara się przedstawić Magdalena Laskowska. 09:00 GUSTA I GUŚCIKI (GOUT DES AUTRES, LE) Komedia obyczajowa, 108 min, Francja 2000 Reżyseria: Agnes Jaoui Scenariusz: Agnes Jaoui, Jean-Pierre Bacri Występują: Jean-Pierre Bacri, Anne Alvaro, Alain Chabat, Agnes Jaoui, Gerard Lanvin, Christiane Millet, Wladimir Yordanoff i inni Debiut reżyserski francuskiej aktorki i scenarzystki Agnes Jaoui okazał się przedsięwzięciem ze wszech miar udanym, co potwierdziły m.in. 4 Cezary 2001 dla najlepszego filmu, za scenariusz, drugoplanową rolę kobiecą (Anne Alvaro) i męską (Gerard Lanvin), Felix 2000 za scenariusz, Grand Prix des Ameriques na MFF w Montrealu oraz nominacja do Oscara dla filmu nieanglojęzycznego. Jaoui, spostrzegawcza i inteligentna obserwatorka ludzkich zachowań, na ekranie konfrontuje ze sobą krańcowo różnych bohaterów, tworząc barwną i zabawną mozaikę ludzkich typów i gustów. Te ostatnie odgrywają tu rolę zasadniczą - to w nich zawiera się pośrednio całe życie człowieka: środowisko, z którego się wywodzi, szkoła, do której chodził, bagaż genetyczny i społeczny. To właśnie gust decyduje o naszej przynależności do określonej "kasty", wyznacza granice towarzyskie. Pokonanie "bariery" własnego gustu jest trudne, ale - jak przekonuje film - nie niemożliwe. Bohater filmu, Jean-Jacques Castella, wyrafinowanym gustem nie grzeszy. Jest przedsiębiorcą, który do wszystkiego doszedł sam ciężką pracą. Stara się jednak być nowoczesny: do prowadzenia firmy zatrudnia dyplomowanego menedżera, ubezpiecza znaczące kontrakty, co wiąże się z koniecznością wynajmowania ochroniarza, podejmuje naukę angielskiego. Jego niepracująca żona Angelique zabija nudę egzystencji bogatej pani domu miłością do zwierząt i pracą dekoratorki wnętrz o dość specyficznym poczuciu piękna. Naukę angielskiego Castella traktuje dość niefrasobliwie: wynajętą nauczycielkę, Clarę Devaux, która zjawia się w jego biurze, obraża i odsyła do domu. Tego samego dnia daje się zaciągnąć żonie do teatru, którego nie lubi, ale idzie, bo w jednej z drobnych ról występuje jego siostrzenica. Przedstawienie "Bereniki" Racine'a staje się prawdziwym przełomem w jego życiu: jest urzeczony tekstem sztuki, a jeszcze bardziej faktem, że w głównej roli występuje jego nauczycielka. Zakochuje się w niej, zaczyna regularnie bywać w teatrze, przykłada się do lekcji, traktując lektorkę z całym szacunkiem należnym "kapłance sztuki". Stara się również wejść w krąg jej znajomych i przyjaciół, nie wyczuwając, że jest przez nich traktowany z lekceważeniem i kpiną "należną" nieokrzesanemu nuworyszowi. W kawiarni, w której bywają artyści, a wraz z nimi i Castella, jego kierowca, Deschamps, spotyka kelnerkę, Manie, z którą kiedyś łączył go przelotny romans. Teraz dziewczynie bardziej podoba się ochroniarz Castelli, Moreno, i to z nim zaczyna sypiać. Pod wieloma względami oboje doskonale się rozumieją, ale Moreno jako były policjant nie może zaakceptować faktu, że Manie dorabia do pensji handlując narkotykami. Zakochany Castella robi postępy w angielskim, kupuje abstrakcyjny obraz od znajomego Clary, czym naraża się żonie, która nie godzi się na powieszenie płótna w domu. Otwierający się na inny świat mężczyzna odchodzi w końcu od Angelique, ale żyjąca na wyżynach sztuki Clara ciągle pozostaje dla niego nieosiągalna. 11:00 W SŁOŃCU I W DESZCZU - ODC. 6/7 - SZCZĘŚLIWY TEN DOM Serial obyczajowy, 50 min, Polska 1979 Reżyseria: Sylwester Szyszko Scenariusz: Marian Pilot Występują: Jarosław Kopaczewski, Hanna Bieniuszewicz, Wanda Łuczycka, Bolesław Płotnicki, Leszek Grzmociński, Marek Frąckowiak, Wanda Neumann, Janusz Paluszkiewicz, Piotr Sowiński, Marzena Trybała, Kazimierz Musiał, Stanisław Michalski W domu Małolepszych dochodzi do poważnych nieporozumień. Julkę i teściową wiele różni, nie tylko wiek, także stosunek do życia, wychowanie, zwyczaje i nawyki. Obora, która wreszcie została zbudowana, i cielęta to domena młodej gospodyni, która stopniowo próbuje przejąć ster gospodarstwa. Staje się to kamieniem obrazy dla matki. Miary złego dopełnia sprzedaż konia za namową Julki, która chce, aby Bolek kupił traktor. Matka gwałtownie protestuje, bez skutku. Stwierdziwszy, że nie ma dla niej miejsca w gospodarstwie, wyjeżdża do starszego syna - adwokata w pobliskim miasteczku. 11:55 W SŁOŃCU I W DESZCZU - ODC. 7/7 - NARZECZENI Serial obyczajowy, 54 min, Polska 1979 Reżyseria: Sylwester Szyszko Scenariusz: Marian Pilot Aktorzy: Jarosław Kopaczewski, Hanna Bieniuszewicz, Wanda Łuczycka, Bolesław Płotnicki, Leszek Grzmociński, Marek Frąckowiak, Wanda Neumann, Janusz Paluszkiewicz, Piotr Sowiński, Marzena Trybała, Kazimierz Musiał, Stanisław Michalski Od czasu, kiedy z domu odeszła matka i sprzedany został koń, stosunki między młodymi nie układają się najlepiej. Tymczasem z więzienia wychodzi były narzeczony Julki. Przychodzi pod jej dom, w rezultacie wywołując awanturę, w czasie której pijany Bolek brutalnie odpycha ciężarną żonę. Rozgniewana Julka wyprowadza się do rodziców. Młodzi tęsknią, ale żadne z nich nie potrafi wyciągnąć ręki do zgody. Godzi wszystkich - bo i matkę, która źle czuje się w mieście - dziecko, które przychodzi na świat w same żniwa. 13:05 ZUZANNA Film animowany, 16 min, Polska, 2006 Reżyseria: Daria Kopiec Scenariusz: Daria Kopiec Zdjęcia: Monika Kotecka Muzyka: Jan Duszyński Aktorzy: Katarzyna Dąbrowska, Karol Pocheć, Cezary Kussyk, Anna Wytych, Marcin Poloniewicz, Paweł Skalski Film "Zuzanna" jest obserwacją pewnej znajomości osadzonej w realiach współczesnego miasta. Jednak ani znajomość, ani miasto nie są zwyczajne. Film jest pełen tajemniczych postaci i zdarzeń. Anna szykuje się do wyjazdu. Na dworcu w tajemniczych okolicznościach ginie jej walizka. W drodze powrotnej do domu spotyka Igora. Jednak wraz z nim pojawiają się tajemniczy mężczyźni, którzy od tej pory nie będą dawali bohaterom spokoju. Będą ich prowadzić, ale również wchodzić im w drogę. Krótkie spotkanie na dworcu ma swoją kontynuację w barze, w którym Anna pracuje jako kelnerka. Anna jest jednak zbyt nieśmiała, by rozwinąć znajomość z Igorem. Pogrąża się w świat wyobrażeń, przybiera osobowość Zuzanny, kobiety pewnej siebie, z łatwością uwodzącej Igora. Wkrótce Zuzanna próbuje zawładnąć również Anną. Dziewczyna podejmuje trudną walkę z własną wyobraźnią, w której stawką jest jej ukochany Igor, ale przede wszystkim ona sama. 13:30 ARTYŚCI ANTAGONIŚCI: EMIL NOLDE I MAX LIEBERMANN - ODC. 3 (THE ANTAGONISTS: RIVALRY IN ART: EMIL NOLDE VS MAX LIEBERMANN - EP. 3) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Sylvie Kürsten,, Andreas Gräfenstein, Henrike Sandner Na początku XX stulecia Berlin jest widownią konfliktu dwóch artystów: ekspresjonisty Emila Noldego i powszechnie szanowanego, zamożnego impresjonisty Maxa Liebermanna. Awangardowy impresjonizm staje się atakowaną klasyką. W walce z autorytetami młody, ubogi samouk Nolde nie przebiera w środkach. Po pierwszej wojnie światowej jego wizja sztuki zyskuje uznanie, a on - sławę i pieniądze. Kiedy do władzy dochodzą naziści, Liebermann umiera, a Nolde uparcie zabiega o ich przychylność. Z jakim skutkiem? 14:30 RYKOSZETY Dramat, 28 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jakub Radej Scenariusz: Jakub Radej, Michał Wawrzecki Zdjęcia: Marcin Lesisz Muzyka: Adam Domurat Aktorzy: Linowski Stanisław, Zuzanna Zielińska, Tomasz Schuchardt, Marta Ścisłowicz Polska, 1982. Dwaj bracia - górnicy prezentują dwie postawy wobec komunistycznej opresji. Podczas gdy Janek wybiera aktywne zaangażowanie w demokratycznym podziemiu, Tadek stawia na neutralność. Ich rozbieżne postawy doprowadzają do konfliktu, w którym dokładne wyważenie moralnych racji staje się niemożliwe. (Filmpolski.pl) Film prezentowany na FFP w Gdyni w 2019 roku w konkursie filmów krótkometrażowych. 15:05 KOCIE ŚLADY Film kryminalny, 79 min, Polska 1971 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Maciej Patkowski i Paweł Komorowski Zdjęcia: Tadeusz Wieżan Muzyka: Lucjan Kaszycki Aktorzy: Janusz Gajos, Mieczysław Pawlikowski, Joanna Jędryka, Alicja Jachiewicz, Jerzy Trela, Andrzej Balcerzak, Marian Cebulski, Ewa Maria Hesse, Irena Orska, Maria Kaniewska i inni Od dłuższego czasu w okolicach Zakopanego uprawia swój przestępczy proceder nieuchwytna szajka przemytników kamieni szlachetnych. Zostaje tu skierowany młody porucznik Wojciech Góralczyk, który ma rozpracować bandę. Porucznik podaje się za dziennikarza z Polskiego Radia, rzekomo zbierającego materiały o wypadkach drogowych w górach. Szczególnie interesuje go tragiczne w skutkach zdarzenie sprzed roku. Na krętej drodze w okolicach Zakopanego na przydrożnym drzewie rozbiło się wówczas dwoje turystów z Austrii. Śledczy uznali śmierć małżonków za nieszczęśliwy wypadek. Ta sprawa nie daje jednak spokoju Góralczykowi, od początku podejrzewającemu, że mogły za tym stać osoby trzecie. W barze poznaje ładną i sympatyczną kierowniczkę miejscowej szkoły, Hankę, która śpieszy się do pracy, a tymczasem jej autobus się spóźnia. Góralczyk proponuje jej podwiezienie, a podczas jazdy wypytuje o wypadek samochodowy sprzed roku. Okazuje się, że więcej na ten temat wie brat Hanki, Waldek, który jest milicjantem. To on zdradza rzekomemu dziennikarzowi parę szczegółów ze śledztwa. Przypomina sobie też, że za autem Austriaków pędziła wtedy warszawa na polskich numerach. Góralczyk postanawia sprawdzić ten trop. Porucznik jest zachwycony uroczą Hanką, z którą się zaprzyjaźnia. Dziewczynie nie ułożyło się w sprawach osobistych, jej mąż fotograf od dawna żyje własnym życiem. I to właśnie mąż Hanki, u którego Góralczyk znajdzie pewne zdjęcie, oraz kręcący się wokół jej domu tajemniczy czarny kot z białymi uszami naprowadzą porucznika na trop przestępczej grupy. Ale Góralczyk zostaje zdemaskowany i uprowadzony przez bandytów, którzy zamierzają go zlikwidować, by zatrzeć wszelkie ślady. Twórca Kocich śladów, Paweł Komorowski, debiutował filmem "Koniec nocy". Asystował m. in. Andrzejowi Munkowi przy realizacji "Człowieka na torze" i "Eroiki", współpracował z Jerzym Kawalerowiczem i Andrzejem Wajdą. Samodzielnie zrealizował ponadto "Czerwone berety", "Stajnię na Salwatorze", "Czerwone i białe", "Szaradę", seriale "Przygody pana Michała", "Misja" i "Oko proroka", "Syzyfowe prace". 16:35 PARĘ OSÓB, MAŁY CZAS Dramat psychologiczno - obyczajowy, 105 min, Polska 2005 Scenariusz na podstawie książki Jadwigi Stańczakowej Dziennik we dwoje i reżyseria: Andrzej Barański Zdjęcia: Dariusz Kuc Aktorzy: Krystyna Janda, Andrzej Hudziak, Igor Przegrodzki, Zdzisław Wardejn, Krystyna Tkacz, Arkadiusz Detmer, Monika Obara, Elżbieta Kępińska, Żanna Gierasimowa i inni Andrzej Barański już w połowie lat 80. myślał o przeniesieniu na ekran "Zawału" Mirona Białoszewskiego, ale na przeszkodzie stawały mu kłopoty z pozyskaniem praw autorskich i zdobyciem funduszy na produkcję. Pod koniec lat 90. miał już gotowy scenariusz o jego serdecznej przyjaciółce i sekretarce, niewidomej Jadwidze Stańczakowej, ale znów musiało minąć kilka lat, nim wreszcie projekt doczekał się realizacji. Za kanwę scenariusza posłużyła książka Jadwigi Stańczakowej "Dziennik we dwoje", na podstawie której powstała kameralna i subtelna, niezwykle ciepła, ale przenikliwa opowieść o przyjaźni dwojga artystów pióra, uhonorowana m. in. na FPFFw Gdyni w 2005 r. nagrodą za wybitną kreację Krystyny Jandy i nagrodą dziennikarzy, oraz nagrodą na festiwalu w Karlovych Varach za główną rolę męską dla równie znakomitego Andrzeja Hudziaka. Akcja filmu obejmuje lata 1975 - 1982 i ukazuje złożone relacje Mirona Białoszewskiego i Jadwigi Stańczakowej z punktu widzenia tej ostatniej. Trudno jednak powiedzieć, że jest to wyłącznie jej relacja: niewidoma kobieta oglądała bowiem i poznawała świat oczyma Mirona, czy to podczas przejażdżek z nim po mieście (co prawda, często w środku nocy, bo pisarza drażnili ludzie i światło słoneczne), czy to poprzez jego teksty opisujące rzeczywistość. Potrzebowali siebie nawzajem, mimo że nie umieli nazwać tego, co ich łączyło: przyjaźń, bliskość duchowa, platoniczne uczucie? On - nadwrażliwy egoista, kapryśny introwertyk, odsuwał od siebie wszystko, co stanowiło prozę codziennej egzystencji. Potrzebował kogoś, kto by się nim opiekował i pilnował bieżących spraw: od kupowania ubrań, sprzątania i prania, poprzez załatwianie spraw urzędowych, po przepisywanie jego tekstów, umawianie spotkań z wydawcami i czytelnikami. Ona pragnęła za wszelką cenę żyć jak ludzie widzący, być aktywna i samodzielna, czuć się potrzebna. Po rozstaniu z wieloletnim przyjacielem, nazwanym w filmie Jackiem, Białoszewski stał się jeszcze bardziej zależny od niej i grona znajomych, sąsiadów, przyjaciół, którzy dbali o niego i jego sprawy pod dyskretne dyktando Jadwigi. On nie bardzo umiał okazywać wdzięczność, bywał wobec niej opryskliwy, ale też potrafił jak nikt inny pocieszyć ją w samotności i depresji, na którą cierpiała. Gdy Jadwiga też zapragnęła pisać, bezceremonialnie krytykował jej wiersze, powodowany doświadczeniem, ale i zawodową zazdrością. Nie chciał mieć przy sobie konkurentki, która początkowo podejmowała te same tematy, opisywała te same miejsca i osoby co on, lecz jednocześnie udzielał jej cennych wskazówek pisarskich. Gdy zdołał ją przekonać, że powinna się skupić na swych odczuciach i przeżyciach osoby niewidomej, przyniosło to korzyść im obojgu: jej wiersze zyskały na autentyzmie i oryginalności, on przestał się obawiać rywalizacji i porównań. Nie ma w tym filmie wyraźnie zarysowanej akcji, linearnej fabuły, są za to drobne obrazki z PRL - owskiej codzienności, w której oboje żyli (kłopoty z zaopatrzeniem, problemy ze zdobyciem telefonu, biurokracja, nie najłatwiejsze warunki mieszkaniowe itp.), ale także z cowtorkowych spotkań literackich w mieszkaniu pisarza, z jego wieczorów autorskich, spacerów z Jadwigą po mieście. Film Andrzeja Barańskiego opowiada również o tym, jak ta zgrzebna rzeczywistość przekształca się w sztukę, staje się tworzywem literackim, dając dzieła najwyższej próby. 18:45 SERIALOWA NOSTALGIA - JANKA - ODC. 9 - NAPAD NA WYSPĘ (NAPAD NA WYSPĘ) Serial dla młodych wizów, 29 min, Niemcy/Polska, 1989 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Lęski Zdjęcia: Jacek Prosiński Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Agnieszka Krukówna, Joanna Żółkowska, Tadeusz Horvath, Krzysztof Kowalewski, Grzegorz Wons, Zofia Merle Z pozostałości rozbitego samolotu Bromski postanawia zbudować elektrownię wiatrową. Tymczasem "Wilki" podejrzewają Julka o konszachty z "Orłami". Kiedy Janka zwraca Julkowi niezbędne w elektrowni koło zabrane Bromskiemu przez jej dziadka, chłopcy są pewni, że ich wódz zdradził. Walek organizuje napad na wyspę "Orłów". Ze zdobycznym wigwamem płynie łódką, w ferworze gubi wiosło i nurt znosi go wprost na tamę. Chłopiec nie umie pływać. Ocalenie zawdzięcza błyskawicznej akcji ratunkowej, zorganizowanej przez Jankę i Julka. Julek zwraca wigwam "Orłom", a "Wilki" przywracają mu godność wodza. 19:20 SERIALOWA NOSTALGIA - JANKA - ODC. 10 - BALBINA (BALBINA) Serial dla młodych wizów, 29 min, Niemcy/Polska, 1989 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Lęski Zdjęcia: Jacek Prosiński Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Zofia Merle, Agnieszka Krukówna, Joanna Żółkowska, Tadeusz Horvath, Krzysztof Kowalewski, Grzegorz Wons Dzieci są zafascynowane nowym wynalazkiem. Proszą operatora, żeby pokazał im "prawdziwe kino". Żuber obiecuje wyświetlić im filmy, jeśli do zajazdu zostanie doprowadzony prąd. Bromski ulega prośbom Janki i wyraża na to zgodę, pod warunkiem, że będzie mógł korzystać z łąki starego Nowaka. "Wilki" i "Orły"zastępują w zajeździe chorą Adelę i udobruchany dziadek dobija targu z Bromskim. Wraca Żuber, ale nie zamierza dotrzymać danej dzieciom obietnicy. Tymczasem ucieka mu małpka. W zamian za sprowadzenie niesfornej Balbiny z dachu Żuber wyświetla dzieciom filmy. 20:00 W TRZY MIESIĄCE DOOKOŁA ŚWIATA - ZWARIOWAĆ ZE SZCZĘŚCIA (LA PAZZA GIOIA) Film komediowy, 111 min, Włochy 2016 Reżyseria: Paolo Virzi Scenariusz: Paolo Virzi, Francesca Archibugi Aktorzy: Valeria Bruni Tedeschi, Micaela Ramazzotti, Valentina Carnelutti, Tommaso Ragno, Bob Messini, Sergio Albelli Interesujące i pogodne spojrzenie na przyjaźń i wolność, film ukazuje cienką linię między szaleństwem a zdrowiem psychicznym. Beatrice i Donatella przebywają w znajdującym się w Toskanii ośrodku terapeutycznym dla kobiet z problemami psychicznymi. Tu się poznają i tu połączy je przyjaźń. Obie mają za sobą różne doświadczenia życiowe i bardzo różnią się między sobą. Pierwsza z nich lubi konfabulować, pozuje na milionerkę obracającą się w wyższych sferach. Donatella z kolei mało interesuje się światem zewnętrznym, woli skupić się na własnych sprawach i przeżyciach. Jest wrażliwa i krucha, skrywa mroczną tajemnicę z przeszłości. Te dwie pacjentki ośrodka terapeutycznego pewnego dnia uczestniczą w zajęciach edukacyjnych poza zakładem i korzystając z okazji, decydują się na ucieczkę. Tak zaczyna się pełna przygód podróż, która pozwoli im odkryć swoją przeszłość i zmienić swoje życie. Udaje im się odnaleźć szczęście i miłość. 22:05 BOLSZOJ - ODC. 2 (THE BOLSHOI - ODC. 2) Serial obyczajowy, 44 min, Rosja, 2016 Reżyseria: Valery Todorovsky Scenariusz: Anastasia Palchikova Zdjęcia: Sergey Mikhalchuk Muzyka: Pavel Karmanov, Anna Drubich Aktorzy: Margarita Simonova, Anna Isaeva, Alisa Freindlich, Valentina Telishkina, Alexander Domogarov, Nicolas Le Riche Historia młodej dziewczyny z prowincji, która marzy by zostać baletnicą. Towarzyszymy jej w fascynującej podróży pełnej przeróżnych przeciwności losu, która dzięki determinacji, cierpliwości i talentowi kończy się sukcesem. Dziewczyna zostaje primabaleriną Teatru Bolszoj. Wspaniała muzyka, genialne sceny tańca i wplecione fragmenty z różnych baletów wyróżniają ten format. 23:00 DOKUMENT W PODRÓŻY - W RYTMIE KUBY (A TUBA TO CUBA) Film dokumentalny, 80 min, USA, 2018 Reżyseria: T. G. Herrington, Danny Clinch Historia nowoorleańskiego zespołu Preservation Hall Jazz Band, który odtwarza swoje muzyczne korzenie. Zespół został założony na początku lat 60. XX wieku przez tubowego gracza Allana Jaffe. 00:30 POWIDOKI - POWIDOKI - KORIOLAN/SHAKESPEARE Dysk./wywiad/debata, 12 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Barbara Schabowska (prowadząca), Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku przedmiotem dyskusji jest tragedia Wiliama Szekspira "Koriolan". Reżyserzy teatralni nie chcą wystawiać tej sztuki, aktorzy nie odnajdują się w swoich rolach, dyrektorzy teatrów nie zamawiają jej. Ostatnią wielką realizacją Szekspirowskiego "Koriolana" w Polsce było przedstawienie Leona Schillera. Tyle że miało ono miejsce jeszcze przed wojną. Autorzy programu szukają odpowiedzi na pytanie: dlaczego tak się dzieje? 00:45 LEKKIE OBYCZAJE - KIEDY HARRY POZNAŁ SALLY (WHEN HARRY MET SALLY) Komedia obyczajowa, 92 min, USA 1989 Reżyseria: Rob Reiner Scenariusz: Nora Ephron Aktorzy: Billy Crystal, Meg Ryan, Carrie Fisher, Bruno Kirby, Steven Ford, Lisa Jane Persky, Michelle Nicastro, Harley Jane Kozak i inni Rob Reiner od połowy lat 60. występował jako aktor. Reżyserią zajął się dopiero w latach 80. Już pierwsze jego filmy "Oto Spinal Tap", "Pewna sprawa", "Stań przy mnie" wzbudziły spore zainteresowanie krytyków i widzów. Ale zrealizowana pięć lat po reżyserskim debiucie komedia "Kiedy Harry poznał Sally" dopiero biła rekordy popularności. Nominacja do Oscara przypadła autorce ciekawego scenariusza, Norze Ephron. Para tytułowych bohaterów, Harry Burns i Sally Albright, to absolwenci prestiżowego chicagowskiego uniwersytetu. Ona jest dziennikarką, on prawnikiem. Poznali się w 1977 roku jeszcze w czasach studenckich, kiedy wspólnie odbyli kilkunastogodzinną podróż do Nowego Jorku. Od tej pory spotykają się co kilka lat. Jak sami twierdzą, łączy ich jedynie przyjaźń, żadne nie przyznaje się do głębszych uczuć. W ich życiu zaszły różne zmiany, oboje wiele przeszli. Kiedy spotykają się ponownie przypadkowo w samolocie, początkowo są nieufni wobec siebie. Szukając jednak pocieszenia, zwierzają się ze swych miłosnych przeżyć. Po 11 latach znajomości przyznają się wreszcie do łączącego ich uczucia. Jedna ze scen filmu, która rozbawiła publiczność i została odnotowana przez wielu recenzentów, rozgrywa się w restauracji, gdzie Harry i Sally umawiają się na lunch. Przyjaciele rozmawiają o sprawach damsko - męskich. Sally usilnie przekonuje swego towarzysza, że kobiety są obłudne i potrafią udawać. Przy sąsiednim stoliku siedzi starsza pani, obserwująca parę, a potem zwraca się z prośbą do kelnera. Tę epizodyczną rolę Rob Reiner powierzył swojej matce. 02:20 SCENA KLASYCZNA - ŁUKASZ KUROPACZEWSKI Koncert, 40 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Łukasz Kuropaczewski, Aleksander Dębicz Łukasz Kuropaczewski to wirtuoz gitary oraz autor wielu aranżacji na ten instrument. Stworzył m.in. opracowanie Arii i Cadenzy oraz Koncertu na altówkę Krzysztofa Pendereckiego. Namawia współczesnych kompozytorów do rozszerzania repertuaru gitarowego. Dwie miniatury Mikołaja Góreckiego na gitarę, Mesto I i Mesto II, powstały w 2018 roku specjalnie dla niego. Występował w Polsce, Niemczech, we Francji, w Hiszpanii, Anglii, Czechach, na Białorusi, Słowacji, Islandii, w Grecji, Bułgarii, Japonii, USA, Kanadzie, Meksyku i Panamie, zdobywając laury w licznych konkursach. Łukasz Kuropaczewski w Scenie Klasycznej wykona utwory Mikołaja Góreckiego, Isaaca Albeniza, Egberta Gismontiego, Alberta Gilardino, Aleksandra Dębicza i Krzysztofa Pendereckiego. 03:10 KINO NOCNE - WESELE Komediodramat, 100 min, Polska 2004 Scenariusz i reżyseria: Wojciech Smarzowski Zdjęcia: Andrzej Szulkowski Muzyka: Ryszard Tymon Tymański Aktorzy: Marian Dziędziel, Iwona Bielska, Tamara Arciuch, Maciej Stuhr, Bartłomiej Topa, Jerzy Rogalski, Arkadiusz Jakubik, Paweł Wilczak, Tomasz Sapryk i inni Wnikliwy, gorzko - ironiczny portret polskiego społeczeństwa, demaskatorska krytyka różnych grup społecznych, które spotykają się na wiejskim weselu. Bo też takie wesele to wydarzenie przede wszystkim społeczne, ujawniające różne postawy, ambicje, interesy. Nie młoda para jest tam najważniejsza ani jej uczucie. Znacznie istotniejsze okazuje się dążenie do tego, by "się postawić", pokazać, zakłuć sąsiadów w oczy swoją pozycją i bogactwem. W trakcie zabawy wychodzą też na jaw skrywane rodzinne grzeszki, niskie pobudki, sknerstwo, egoizm, chciwość, obłuda. Lejący się strumieniami alkohol odziera z masek, obnaża prawdziwą naturę: eleganccy goście stają się coraz bardziej prostaccy, pazerni, pozbawieni zasad. "Królewski szczep piastowy", który pod koniec wesela pijackimi głosami ryczy wspólnie "Rotę", budzi przede wszystkim zażenowanie i wstyd. Ale "to Polska właśnie". Nieuniknione odwołania do "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego służą głównie pokazaniu, że po stu latach w sumie niewiele zmieniło się w społecznym pejzażu. Walory filmu doceniło jury FPFF w Gdyni w 2004 r. , gdzie "Wesele" uhonorowano Nagrodą Specjalną Jury, nagrodą za pierwszoplanową rolę męską (dla Mariana Dziędziela), Nagrodą Stowarzyszenia Filmowców Polskich i Nagrodą Prezesa Zarządu TVP, a także Wyróżnieniem Specjalnym Jury na MFF w Karlovych Varach. Wiesław Wojnar, bogaty ogrodnik z podkarpackiej wsi, wydaje za mąż jedyną córkę, Kasię. Dziewczyna piękna, już z miastową ogładą, studentka, wychodzi za Janusza, chłopaka z tej samej wsi, który od dawna się w niej podkochiwał. Zerwali, gdy Kasia wyjechała do miasta, by się kształcić. Teraz wróciła, ale po obojgu młodych nie widać wielkiej miłości. Któż by jednak na to zważał? Dla Wojnara najważniejsze, żeby wesele wypadło jak najokazalej, ale też jak najtaniej. Dlatego wódkę sprowadzono ze Słowacji, kiełbasa jest drugiej świeżości. Wojnar próbuje też zaoszczędzić na muzykach przygrywających gościom, ale zespół się buntuje: nie będzie grał, jeśli Wojnar nie zapłaci im z góry. Dopłaty domaga się też kucharka, strażacy wynajmujący remizę itd. Ale Wojnarowie najbardziej martwią się, że nie zjawia się szwagier księdza proboszcza, który miał dostarczyć młodym prezent ślubny: sprowadzone specjalnie z Niemiec piękne audi. Gdy wreszcie auto przywozi inny, obcy mężczyzna, zaczynają się nowe kłopoty. Dostawca samochodu domaga się bowiem w rozliczeniu oprócz pieniędzy także obiecanych dwóch hektarów ziemi przy głównej drodze. Ziemia ta nie należy jednak do Wojnara, ale do jego teścia, a ten uparł się, że jej nie sprzeda. Wojnar oferuje przybyszowi inny kawałek gruntu, nawet większy i lepszej jakości, lecz ten twardo obstaje przy wcześniej wybranym. Wojnar miota się między coraz ostrzej rozmawiającym z nim kontrahentem a upartym teściem, nie mogąc nic wskórać. Dopiero gdy dostawca auta daje próbkę swoich gangsterskich metod działania, Wojnar decyduje się uzyskać od teścia zgodę choćby siłą. Pech jednak chce, że zdenerwowany staruszek dostaje zawału i umiera. Jego zgodę trzeba sfałszować, a nie ma nic za darmo. Tymczasem Kasia rozpoznaje w chłopaku filmującym wesele kamerą wideo swojego dawnego ukochanego. Odżywa tłumione uczucie, zwłaszcza że jednocześnie wychodzą na jaw prawdziwe intencje pana młodego. Wokół srebrnego audi narasta coraz więcej problemów, chwila słabości Wojnara wywołuje kryzys małżeński, a koszty wesela rosną wprost lawinowo. Precyzyjny scenariusz całej uroczystości wali się w gruzy. 04:50 PRZEKŁADANIEC Komedia science fiction, 35 min, Polska, 1968 Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Stanisław Lem Zdjęcia: Wiesłwa Zdort Muzyka: Andrzej Markowski Aktorzy: Bogumił Kobiela, Ryszard Filipski, Tadeusz Pluciński, Anna Prucnal, Jerzy Zelnik, Piotr Wysocki Zrealizowana pod koniec lat 60. nowela filmowa opowiada o wydarzeniach rozgrywających się w przyszłości, u progu XXI wieku. Scenariusz napisał specjalista od utworów fantastyczno - naukowych i groteskowych, Stanisław Lem. Od premiery "Przekładańca" minęło kilkadziesiąt lat, w tym czasie medycyna zrobiła ogromny postęp. Dziś transplantacje organów ludzkich są powszechne i nikogo nie zaskakują. To, co niegdyś wydawało się czystą fantazją, stało się rzeczywistością. Przed laty groteska filmowa w reżyserii Wajdy wzbudziła sporo emocji, zdobyła uznanie krytyki, a potwierdzeniem sukcesu były liczne prestiżowe nagrody i wyróżnienia, m.in. Komitetu ds Radia i Telewizji oraz Medal Specjalny na festiwalu filmów fantastycznych w Sitges w Hiszpanii. Z ogromnym powodzeniem opowieść science fiction przeszła przez ekrany telewizji w Europie. Bohaterem filmu jest kierowca rajdowy, Richard Fox (znakomita rola Bogumiła Kobieli). Wielokrotny medalista, zdobywca wielu nagród odnosi sukcesy wraz ze swym bratem, Thomasem, który świetnie się sprawdza w roli pilota. Udział w kolejnym ważnym rajdzie samochodowym kończy się tragicznie. Bracia ulegają groźnemu wypadkowi i z poważnymi obrażeniami trafiają do kliniki prowadzonej przez genialnego doktora (Jerzy Zelnik), specjalizującego się w przeszczepach ludzkich organów. Ofiary tragicznej katastrofy zostają poddane skomplikowanym operacjom. Niestety, obydwu mężczyzn nie udaje się ocalić. Doktor ratuje życie jedynie Richardowi, który, jak się okazuje, ma przeszczepionych wiele organów Thomasa. Gdy żona zmarłego próbuje uzyskać należne jej odszkodowanie od towarzystwa ubezpieczeniowego, wybucha skandal. Firma postanawia wypłacić zaledwie 30 procent całej sumy, uzasadniając decyzję tym, że pochowano jedynie część zmarłego. Reszta narządów Thomasa "żyje" i normalnie funkcjonuje w ciele jego brata. Richard, któremu również należy się odszkodowanie, postanawia wyegzekwować pieniądze od firmy ubezpieczeniowej, angażując adwokata (Ryszard Filipski). Sprawa okazuje się bardzo trudna. Tymczasem dochodzi do kolejnego tragicznego wypadku podczas rajdu. Ginie osiem osób przebywających na trasie wyścigu, wśród nich wdowa po Thomasie. Richardowi znów udaje się przeżyć groźną kolizję dzięki interwencji genialnego chirurga. "Poskładany" z narządów ofiar wypadku rajdowiec ma już niewiele własnych części.