TVP Kultura Środa, 24.06.2020 08:30 LEKKOŚĆ BYTU - BARBARA WROŃSKA Dysk./wywiad/debata, 15 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadzący) Gościem Łukasza Orbitowskiego jest Barbara Wrońska wokalistka, kompozytorka i autorka tekstów, która opowie o tym, dlaczego porzuciła grę na skrzypcach, jak pracuje się w czasie epidemii i dlaczego dzieci czynią nas lepszymi ludźmi. 08:45 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - WILHELM SASNAL Magazyn, 5 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Magdalena Czubińska Wilhelm Sasnal to jeden z najbardziej znanych współczesnych polskich artystów. Malarz, rysownik, autor filmów. Mówi o sobie, że jest malarzem realizmu, a jego umysł nie jest w stanie wyprodukować fikcji. Tworzy swoistą malarską kronikę współczesności, przefiltrowaną przez własną wrażliwość. Obraz "Crawl in Black/Kraul Czarnego" powstał po pobycie artysty na greckiej wyspie Leros w 2015 roku. Na wyspę próbowali przedostać się ludzie uciekający przed wojną w Syrii. Płynęli z pobliskiej Turcji do Grecji z nadzieją na ratunek. Na płótnie widzimy jedynie fragment jednej z wielu dramatycznych scen, które rozegrały się na Morzu Śródziemnym: uniesioną rękę pływaka zagarniającego wodę. Spływa z niej czarna farba. 09:05 JESZCZE NIE WIECZÓR Dramat obyczajowy, 99 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jacek Bławut Scenariusz: Jacek Bławut, Jacek Piotr Bławut, Stanisław Józefowicz Zdjęcia: Wojciech Staroń Muzyka: Tomasz Stroynowski Aktorzy: Jan Nowicki, Nina Andrycz, Sonia Bohosiewicz, Irena Kwiatkowska, Danuta Szaflarska, Teresa Szmigielówna, Beata Tyszkiewicz, Ewa Krasnodębska, Bożena Mrowińska, Zofia Perczyńska, Anna Grażyna Suchocka, Zofia Wilczyńska, Stefan Burczyk, Wieńczysław Gliński, Witold Gruca "Jeszcze nie wieczór" to pełnometrażowy debiut wybitnego dokumentalisty Jacka Bławuta. To film o miłości, przemijaniu i aktorach, ich ekscentryczności, marzeniach zagrania jeszcze jednej, może już ostatniej wielkiej roli. Do Domu Aktora w Skolimowie przyjeżdża na rekonwalescencję gwiazdor kina i teatru Jerzy (Jan Nowicki). Przybycie niepoprawnego ekscentryka zakłóca ustabilizowane życie mieszkańców, tym bardziej że Jerzy namawia ich do wspólnego wystawienia Fausta Goethego. Równocześnie flirtuje z Małgorzatą, zmysłową pracownicą ośrodka (Sonia Bohosiewicz). W 2008 roku na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni film otrzymał Srebrne Lwy i nagrodę australijskich dystrybutorów Złotego Kangura, a Jan Nowicki nagrodę za pierwszoplanową rolę męską. W 2009 roku Jacek Bławut na Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej Prowincjonalia we Wrześni odebrał Nagrodę Główną Jańcia Wodnika. 11:00 NAJWAŻNIEJSZY DZIEŃ ŻYCIA - ODC. 9/9 - KARUZELA Film obyczajowy, 50 min, Polska, 1974 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Andrzej Zbych Zdjęcia: Maciej Kijowski Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Andrzej Kierc, Anna Dymna, Małgorzata Pritulak, Halina Buyno, Maria Zbyszewska, Irena Szymkiewicz, Janusz Bukowski Tym razem reporter radiowy pyta o najważniejszy dzień życia młodego chłopaka, pochodzącego ze wsi. Indagowany przyjechał do miasta, aby ułożyć sobie życie wedle swoich marzeń i nadziei. Rzeczywistość wszakże - jak to często bywa - rozmija się boleśnie z młodzieńczymi marzeniami. Rozczarowany bohater postanawia wrócić do swej pierwszej dziewczyny. Jego "najważniejszy dzień życia" jeszcze nie nadszedł... 11:55 DOKTOR EWA - ODC. 1/9 - TRUDNY WYBÓR Serial obyczajowy, 36 min, TVP 1970 Reżyseria: Henryk Kluba Scenariusz: Wilhelmina Skulska, Jan Laskowski Zdjęcia: Wiesław Zdort Aktorzy: Ewa Wiśniewska, Jolanta Lothe, Ewa Berger - Jankowska, Joanna Jędryka, Franciszek Pieczka, Katarzyna Łaniewska, Bogdan Baer, Edmund Fetting, Janusz Kłosiński, Ryszard Pietruski, Bogusław Sochnacki, Igor Śmiałowski, Zygmunt Zintel i inni Na przełomie lat 60. i 70. wciągnięci w serialowe "szaleństwo" telewidzowie - po sukcesach "Stawki większej niż życie", "Czterech pancernych" i "Pana Wołodyjowskiego" - gromko dopominali się o serial współczesny, "prosto z życia". Tak pojawiła się "Doktor Ewa", za sprawą scenarzystów Wilhelminy Skulskiej i Jana Laskowskiego oraz reżysera Henryka Kluby ("Chudy i inni", "Słońce wschodzi raz na dzień", "Szkice warszawskie" i in.). Serial wzbudził kontrowersyjne opinie. "Zwykły reportaż z wiejskiej przychodni przekonałby nas, że mądrzejsi i ciekawsi przychodzą tam ludzie i bardziej skomplikowane jest ich życie" - pisała prasa. Lekarze zgłaszali zastrzeżenia z fachowego punktu widzenia, recenzenci wytykali twórcom rozmijanie się z prawdą o polskiej wsi. Inni kontrargumentowali, że film telewizyjny nie jest podręcznikiem medycyny ani programem informacyjno - publicystycznym, wiernie odzwierciedlającym realia codzienności. Najważniejszy jest klimat, społeczno - obyczajowa otoczka. Ktoś dowcipnie zauważył, że gdyby on był pacjentem doktor Ewy, to niechby go nawet truła, skoro jest taka ładna. Doktor Ewa Lipska, atrakcyjna młoda kobieta tuż po studiach, z interesującymi perspektywami zawodowymi na przyszłość, wybiera pracę wiejskiej lekarki. Wychowana w wielkim mieście, osiada w małym Międzyborzu w województwie łódzkim. Zmuszona jest nie tylko samodzielnie pokonywać codzienne trudności wynikające z praktyki lekarskiej w wiejskim ośrodku zdrowia, ale też musi nauczyć się rozmawiać z ludźmi o innej mentalności, zdobyć zaufanie swoich pacjentów. 12:40 CIEMNEGO POKOJU NIE TRZEBA SIĘ BAĆ Dramat, 35 min, Polska, 2009 Reżyseria: Jakub Czekaj Scenariusz: Jakub Czekaj Zdjęcia: Adam Palenta Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Emilia Stachurska, Przemysław Bluszcz, Jowita Budnik, Anna Ilczuk Opowieść o bezgranicznej miłości jedenastoletniej Łaty do jej ojca. Dziewczynka przygotowuje piosenkę na szkolną akademię, zorganizowaną z okazji zbliżającego się Dnia Taty. To sprawia, że Łata przygląda się ojcu baczniej niż zazwyczaj. Chcąc jak najlepiej opisać swoje uczucia, powoli zaczyna odsłaniać skrywane przez niego tajemnice. 13:30 ARTYŚCI ANTAGONIŚCI: CARAVAGGIO I BAGLIONE - ODC. 4 (THE ANTAGONISTS: RIVALRY IN ART: CARAVAGGIO VS BAGLIONE - EP. 4) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Sylvie Kürsten,, Andreas Gräfenstein, Henrike Sandner Rzym, 1603 rok, kontrreformacja i ofensywa sztuki sakralnej. Szanowany malarz Giovanni Baglione i utalentowany, ale porywczy Micheleangelo Merisi da Caravaggio stają przed sądem. Caravaggio jest oskarżony o zniesławienie. Obaj namalowali wizerunek Amora. Baglione skopiował pomysł Caravaggia, który zareagował oszczerczą kampanią. Całe życie rywalizowali o zlecenia i przychylność możnych patronów. Caravaggio przegrał tę walkę przez zatargi z prawem. O niegdyś cenionym Baglionem jednak nikt dziś nie pamięta, a Caravaggio, ponownie odkryty w XX wieku po latach zapomnienia, zachwyca i inspiruje. 14:30 DRZAZGI Film obyczajowy, komediowy, 105 min, Polska, 2008 Reżyseria: Maciej Pieprzyca Scenariusz: Maciej Pieprzyca, Bartosz Kurowski Zdjęcia: Marek Traskowski Aktorzy: Karolina Piechota, Antoni Pawlicki, Marcin Hycnar, Krzysztof Ogłoza, Michał Pieczatowski, Marcin Łuczak, Agnieszka Judycka, Jacek Braciak, Krzysztof Globisz, Tomasz Karolak Film Macieja Pieprzycy zrealizowany w 2008 roku ma już na swoim koncie liczne nagrody: na FPFF w Gdyni w 2008 roku Maciej Pieprzyca zdobył nagrodę za debiut reżyserski, Karolina Piechota nagrodę Prezydenta Gdyni za debiut aktorski, Leszek Starzyński za montaż. Karolina Piechota otrzymała także nagrodę na MFF w Kairze w 2009 r. a Maciej Pieprzyca nagrodę Silver Remi na festiwalu w Houston w 2010 r. Jest to optymistyczna ballada o Śląsku przedstawiająca kilka dni z życia trojga młodych ludzi. Bartek właśnie kończy studia, Marta planuje ślub, Robert żyje sobotnim meczem ukochanego klubu. Ich życie wydaje się uporządkowane i przewidywalne. Jednak każdemu z bohaterów przydarzy się coś, co każe mu poważnie zrewidować dotychczasowy sposób myślenia o sobie i swojej przyszłości. Na pozór dzieli ich wszystko: status materialny, wykształcenie, aspiracje. Łączy jedno - każdy z nich szuka miłości. 18:45 SERIALOWA NOSTALGIA - KARINO - ODC. 4/13 PRZYJACIEL Serial przygodowy, 25 min, Polska 1975 Reżyseria: Jan Batory Scenariusz: Jan Batory, Jan Dobraczyński, Marek Nowakowski Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Wanda Warska Aktorzy: Claudia Rieschel, Tadeusz Schmidt, Zdzisław Maklakiewicz, Janusz Gajos, Stanisław Niwiński, Zdzisław Kuźniar, Karol Strasburger, Krzysztof Wakuliński, Zbigniew Roman i inni Ulubieńcem wszystkich w stadninie jest Eryk, dawny koń cyrkowy. Staje się on również największym przyjacielem Karina. W stadninie odbywa rekonwalescencję, po której ma być sprzedany na aukcji. Bardzo przywiązany do Eryka masztalerz Małecki uczy go prawidłowo reagować na słowa "koń kuleje". Podczas aukcji piękny ogier znajduje wielu potencjalnych nabywców. Nagle jednak zaczyna kuleć, więc wszyscy się wycofują. Do stadniny przybywa nowy trener Andrzej Stolarek. Jako znakomity jeździec będzie trenował konie pod kątem ich udziału w wyścigach. 19:15 SERIALOWA NOSTALGIA - KARINO - ODC. 5/13 PORWANIE Serial przygodowy, 25 min, Polska 1975 Reżyseria: Jan Batory Scenariusz: Jan Batory, Jan Dobraczyński, Marek Nowakowski Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Wanda Warska Aktorzy: Claudia Rieschel, Stanisław Niwiński, Zdzisław Maklakiewicz, Karol Strasburger, Tadeusz Schmidt, Zdzisław Kuźniar, Krzysztof Wakuliński, Tadeusz Wojtych, Janusz Gajos i inni Do stadniny przyjeżdża z krótką wizytą dziadek Grażyny, rotmistrz Pawłowicz. Zjawia się też zakochany w młodej lekarce Henryk Waszkowski. Tymczasem Rusin i Małecki zabierają parę koni na kilkudniowy wypas. Karino przedostaje się przez sztachety prowizorycznego ogrodzenia i wędruje na spacer do lasu. Znajdują go dwaj robotnicy leśni i ukrywają w starej szopie, zamierzając korzystnie sprzedać pięknego konia. Zaalarmowani pracownicy stadniny wszczynają poszukiwania. Nagle Karino powraca. Gdy złodzieje próbowali wypalić mu znak stadniny, wyrwał się z niewoli. 22:10 BOLSZOJ - ODC. 3 (THE BOLSHOI - ODC. 3) Serial obyczajowy, 52 min, Rosja, 2016 Reżyseria: Valery Todorovsky Scenariusz: Anastasia Palchikova Zdjęcia: Sergey Mikhalchuk Muzyka: Pavel Karmanov, Anna Drubich Aktorzy: Margarita Simonova, Anna Isaeva, Alisa Freindlich, Valentina Telishkina, Alexander Domogarov, Nicolas Le Riche Historia młodej dziewczyny z prowincji, która marzy by zostać baletnicą. Towarzyszymy jej w fascynującej podróży pełnej przeróżnych przeciwności losu, która dzięki determinacji, cierpliwości i talentowi kończy się sukcesem. Dziewczyna zostaje primabaleriną Teatru Bolszoj. Wspaniała muzyka, genialne sceny tańca i wplecione fragmenty z różnych baletów wyróżniają ten serial. 00:20 POWIDOKI FRANZ KAFKA Dysk./wywiad/debata, 12 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Barbara Schabowska (prowadząca), Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku prowadzący dyskutują na temat opowiadania Franza Kawki "Przemiana". Bohater utworu Gregor Samsa pewnego dnia budzi się przemieniony w potwornego robaka. Jakie są powody tej metamorfozy? Kto przemienia się w co? 00:35 LEKKIE OBYCZAJE - CZWORO DO PARY (THE ONE I LOVE) Thriller, 87 min, USA 2014 Reżyseria: Charlie McDowell Scenariusz: Justin Lader Aktorzy: Mark Duplass, Elisabeth Moss, Ted Danson Ethan i Sophie przeżywają kryzys małżeński. Kiedyś bardzo się kochali, dziś ich związek jest zagrożony, dlatego postanawiają skorzystać z pomocy specjalisty. Regularne seanse terapeutyczne nie przynoszą jednak efektów. W tej sytuacji terapeuta propnuje im tygodniową kurację w odosobnieniu, w położonej na odludziu ogromnej posiadłości. Próbująca ratować swoje małżeństwo para, przyjmuje wyzwanie mając nadzieję, że tym razem terapia przyniesie skutek. Kiedy jednak Ethan i Sophie przekroczą bramy rezydencji, w ich życiu zaczynają się dziać zagadkowe rzeczy, które jeszcze bardziej komplikują ich sytuację. Od tej pory już nic nie jest takie, na jakie wygląda. Na samym początku pobytu dochodzi do niezrozumiałych zdarzeń. Sophie odwiedza domek gościnny, gdzie pojawia się również Ethan. Po raz pierwszy od długiego czasu, małżonkowie przeżywają miłosne uniesienie. Kiedy jednak Sophie wraca do rezydencji, zastaje tam śpiącego męża. Przebudzony Ethan zupełnie nie pamięta zdarzenia, a żona przyjmuje to najpierw za głupi żart. Ale kolejnej nocy sytuacja się powtarza. Tym razem jednak to Sophie nawiedza przebywającego w domku gościnnym Ethana i spędza z nim upojną noc. Nazajutrz rano żona przysięga zdumionemu mężowi, że spała sama w rezydencji. Czy zatem Sophie i Ethan mają sobowtórów? Kim naprawdę są nawiedzający ich tajemniczy kobieta i mężczyzna? 02:05 SCENA KLASYCZNA - WAJNBERG TRIO Koncert, 37 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Wajnberg Trio Zespół powstał w 2016 roku, pierwszą płytę nagrali w zeszłym roku, dostali oficjalną zgodę od rodziny kompozytora na używanie tej nazwy. Chcą przybliżać polskiemu słuchaczowi repertuar nie do końca znany i popularny. W planach nagranie Triów Władysława Żeleńskiego. Skąd fascynacja twórczością Mieczysława Wajnberga? Za geniusza uważał go Szostakowicz, obaj kompozytorzy zresztą się przyjaźnili. Dziś, w tym roku szczególnym (8 grudnia 2019 przypada setna rocznica urodzin artysty.) obserwujemy renesans twórczości Wajnberga nie tylko w Polsce ale i na świecie. W programie zabrzmi muzyka Wajnberga, ale też Tansmana i Czajkowskiego. Wszyscy byli pochodzenia żydowskiego. Głęboko związani z tradycją i kulturą polską, za młodu opuścili kraj urodzenia. Życie każdego z nich okrutnie naznaczyła II wojna światowa. Ale dzieli ich czas i miejsca, do których dotarli po ucieczce z Polski. 04:25 WRONY Dramat, 63 min, Polska 1994 Scenariusz i reżyseria: Dorota Kędzierzawska Zdjęcia: Artur Reinhart Muzyka: Włodzimierz Pawlik Wyk.: Karolina Ostrożna, Kasia Szczepanik, Małgorzata Hajewska, Anna Prucnal, Ewa Bukowska, Krzysztof Grabarczyk, Agnieszka Pilaszewska i inni Poetycka opowieść o samotności i dziecięcych marzeniach. Bohaterka filmu, Mała, wychowywana jest przez samotną matkę, która nie poświęca jej specjalnej uwagi. Dziecko dorasta w ubogim i pustym uczuciowo domu. Wracając pewnego dnia ze szkoły, widzi przez okno, jak jacyś rodzice z czułością zajmują się trzyletnim bodaj dzieckiem. Mała wraca do swego domu, rano mówi do śpiącej matki, że odchodzi, by nie być dla niej ciężarem. Wraca pod dom, w którym poprzedniego dnia widziała scenkę rodzinną. Cierpliwie czeka, a kiedy dziecko pojawia się w końcu przed domem samo, uprowadza je. Maleństwo idzie bez protestu usłyszawszy, że będą się bawić. Razem wędrują przez miasto. Wstępują do kościała, a w końcu docierają do domu Małej. Matki jak zwykle nie ma, Mała próbuje nakarmić swoją podopieczną zupą, ubiera ją w swoje rzeczy. Po jakimś czasie wychodzą ponownie i idą nad morze. Mała znajduje łódkę, którą - jak mówi - popłyną w świat. Noc spędzają na plaży. Następnego dnia dziewczynka odprowadza Maleństwo pod drzwi domu i sama wraca do mieszkania matki, która tym razem jest w domu. Nieśmiało prosi matkę, by ją przytuliła. "Kończąc każdy kolejny film, obiecuję sobie, że w następnym opowiem o ludziach dorosłych - i nic z tego nie wychodzi. Tęsknota do dzieciństwa? Wtedy wystarczyło chłonąć życie, przyszłość czekała nienaruszona. A może po prostu robię filmy o dzieciach, bo lubię z nimi pracować? Są prawdziwe, otwarte" - powiedziała w jednym z wywiadów Dorota Kędzierzawska, autorka "Diabłów, diabłów" i wielu filmów krótkometrażowych. Przy realizacji filmu Kędzierzawska miała kłopoty z obsadą dwóch najważniejsyzch ról. Po dwóch dniach zdjęciowych okazało się bowiem, że wybrana spośród dwóch tysięcy kandydatek dziewczynka grająca Małą nie wytrzymuje psychicznie i fizycznie trudów realizacji. A ponieważ zdjęcia kręcone były w Toruniu, na miejscu trzeba było szukać kolejnej małej aktorki. Po 24 godzinach poszukiwań Dorota Kędzierzawska przypadkowo spotkała na toruńskim rynku dziewczynkę grającą w gumę, która głośno klęła, gdyż coś jej nie wychodziło. To była Karolina Ostrożna i to ona w końcu zagrała w filmie Małą. Po tygodniu pracy okazało się, że trzeba także znaleźć nową odtwórczynię młodszej bohaterki, bowiem wybrana do tej roli dziewczynka tak naprawdę wcale nie chciała grać, chciał tego jedynie jej ojciec. Po wyjeździe taty dziecko odmówiło współpracy. Po radiowym ogłoszeniu przyprowadzono pięć dziewczynek, wśród których była wybrana ostatecznie przez Dorotę Kędzierzawską Kasia Szczepanik. "Wrony" otrzymały w Cannes nagrodę przyznawaną przez Fundację na Rzecz Dzieci Upośledzonych, nagrodę dystrybutorów w Awinionie, Nagrodę Specjalną na festiwalu w Gdyni - wszystkie w roku 1994.