TVP Historia Niedziela, 05.07.2020 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 5 LIPCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1600 - ufundowano Akademię Zamoyską; 1946 - zaprezentowano kostium bikini; 1957 - pierwsze wydanie "Kolumbów" Romana Bratnego; 1968 - ukazał się manifest "Dwa tysiące słów" Ludvika Vaculika zawierający ostrą krytykę Komunistycznej Partii Czechosłowacji; 07:00 DAWNE ŚWIATY - ODC. 4/8 MEKSYK. DZIEDZICTWO MAJÓW (MEXICO, THE MAYA HERITAGE) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2007 Olmekowie, Toltekowie, Zapotekowie, Mistekowie, Majowie, Aztecy - każda z tych grup zostawiła w Meksyku trwały ślad. Gdzie nie spojrzeć, widać znaki przeszłości. W urbanistyce, modelu społecznym, filozofii, rolnictwie i związkach z przyrodą. W dziesiątym tysiącleciu przed naszą erą Amerykę zaludniły plemiona syberyjskie, które przeszły przez cieśninę Beringa. Ludność miejscowa, odizolowana po stopnieniu lodów i aż do hiszpańskich podbojów, już w piątym tysiącleciu rozwinęła garncarstwo, rolnictwo, wyrób kamiennych narzędzi i tkactwo. Ludy te nie znały koła, pługa ani koła garncarskiego, ale były mistrzami w matematyce, oznaczaniu czasu, astronomii i piśmie. Pierwsze osady szybko ustąpiły miejsca autentycznym metropoliom. W XVI wieku przybycie Europejczyków zniszczyło imperia Azteków i Majów w Meksyku. Był to autentyczny koniec pewnego świata! Tymczasem wiele elementów dawnych cywilizacji przetrwało wśród ludności tubylczej. Tutaj przeszłość nie umarła, lecz nadal żyje. Mezoameryka jest obszarem rozwoju cywilizacji poprzedzających przybycie Corteza do Ameryki. Obejmuje tereny Ameryki Środkowej. Meksyk, Gwatemalę, Belize, Salwador i zachód Hondurasu. W Meksyku rozwinęły się wspaniałe cywilizacje. Głównie w stanach Jukatan, Quintana Roo, Campeche oraz w stanie Mexico. To tu znajdują się okazałe dowody cywilizacji w Teotihuacan i pozostałości stolicy azteckiej Tenochtitlan. Obecnie znajduje się tu stolica kraju, Meksyk. 08:10 KSIĄŻĘ Film dokumentalny, 66 min, Polska, 2000 Scenariusz: Andrzej Baczyński, Tadeusz Szyma Zdjęcia: Marian Bobrowski Wykonawcy: Ojciec Święty Jan Paweł II, ks. kard. Franciszek Macharski, ks. kard. Andrzej Maria Deskur, ks. abp Marian Jaworski, ks. Mieczysław Maliński Film dokumentalny poświęcony sylwetce Adama Stefana Sapiehy wywodzącego się ze znanego w historii Polski rodu arystokratycznego, w latach 1911-1951arcybiskupa krakowskiego, a w latach 1946-1951 kardynała, faktycznego przywódcy narodu i Kościoła w Polsce podczas II wojny światowej, uznawanego przez papieża Jana Pawła II za jego osobistego patrona. 09:20 ZNAK ORŁA - ODC. 7 ZAPROSZENIE 1331 Serial historyczno - przygodowy, 27 min, Polska 1977 Reżyseria: Hubert Drapella Scenariusz: Alina Korta, Bohdan Poręba, Hubert Drapella Aktorzy: Jarosław Makowski, Krzysztof Kołbasiuk, Ryszard Filipski, Eliasz Kuziemski, Tadeusz Borowski, Bernard Michalski, Adam Bauman, Bożena Adamek, Aleksander Fogiel, Lech Ordon, August Kowalczyk, Ryszard Ronczewski, Zygmunt Maciejewski, Leon Niemczyk, Wojciech Alaborski, Henryk Bista Akcja serialu, rozgrywającego się w latach 1308 - 34, osnuta jest wokół historycznych wydarzeń związanych z działalnością zjednoczeniową Władysława Łokietka. Głównym bohaterem jest Gniewko, syn rybaków spod Gdańska, któremu Brandenburczycy zabili rodziców. Występuje on najpierw jako dwunastoletni chłopak, a później już jako dorosły młodzieniec. Większość pierwszoplanowych postaci, wśród których działa bohater spod "Znaku orła", ma swoje pierwowzory w historii Polski. Nadchodzi rok 1331. Polskie rycerstwo spotyka się z królem Władysławem w Chęcinach. Wśród zgromadzonych jest również Gniewko. Do Chęcin zajeżdża też w odwiedziny do ojca, kasztelana Pawła, jego córka Agnieszka. Mała dziewczynka, którą Gniewko uratował kiedyś od niechybnej śmierci, jest dziś dorodną panną. Młodzi mają się ku sobie, lecz kasztelan niechętnym okiem patrzy na ich przyjaźń. Mimo oporu córki postanawia wywieźć Agnieszkę do Łęczycy. 09:55 ZNAK ORŁA - ODC. 8 GDYBY ZDRADZIŁ 1331 Serial historyczno - przygodowy, 28 min, Polska, 1977 Reżyseria: Hubert Drapella Scenariusz: Alina Korta, Bohdan Poręba, Hubert Drapella Aktorzy: Jarosław Makowski, Krzysztof Kołbasiuk, Ryszard Filipski, Eliasz Kuziemski, Tadeusz Borowski, Bernard Michalski, Adam Bauman, Bożena Adamek, Aleksander Fogiel, Lech Ordon, August Kowalczyk, Ryszard Ronczewski, Zygmunt Maciejewski, Leon Niemczyk, Wojciech Alaborski, Henryk Bista Agnieszka wykrada się nocą z obozu ojca, aby potajemnie spotkać się z Gniewkiem. Zakochany młodzieniec nie wierzy jednak, że uda im się przełamać opór kasztelana. Król wyprawia Gniewka w ślad za starostą wielkopolskim, którego zaprosili do Malborka Krzyżacy, obawia się bowiem, że starosta może być urażony tym, że król oddał Wielkopolskę swemu synowi Kazimierzowi, a zraniona duma może popchnąć go do zdrady. 10:30 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - ŚWIEŻE RYBY Z BAŁTYKU Magazyn, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) Każdy z nas, gdy wyruszy nad polskie morze, najchętniej sięga po świeżą rybę prosto od rybaka. Wzdłuż całego naszego Wybrzeża w okresie wakacyjnym aż roi się od wszelkiego typu smażalni i ryb. Ale nie tak wiele jest miejsc wyjątkowych. Dlatego w tym odcinku Karol zabierze widzów w takie miejsce. Spotka się ze swoim znajomym szefem kuchni, który w okolicach Krynicy Morskiej tworzy niezwykłe dania z ryb. Nie ma u niego stałej karty dań, bo przygotowuje wyłącznie potrawy z ryb, które akurat tego dnia uda się rybakom złowić. Zgodnie z zasadą, że ryba musi być możliwie jak najświeższa. Pokaże on Karolowi swoje ulubione ryby bałtyckie i opowie, jak je przygotowuje, wykorzystując regionalne produkty i dawne miejscowe przepisy, które oczywiście adaptuje do współczesnych gustów i wymagań konsumentów. Potem na słonecznej, ale smaganej zimnym wichrem plaży, Karol przygotuje trzy potrawy. Pierwszą będzie hamburger z dorsza i troci z kaszą gryczaną podany z cebulowym sosem. Druga propozycja to rosół ze świeżych ryb bałtyckich z pieczonym dorszem, warzywami i świeżym pomidorem. A trzecia propozycja to śledzie bałtyckie zapiekane pod marynatą z cebuli z kolorowym ryżem. Jak będą wyglądać takie potrawy? Zobaczymy w programie. 11:00 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - TAJLANDIA. KWIAT AZJI (FLAVORS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i wybitne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. Tajlandia to kraina uśmiechu i serdeczności, pięknej przyrody i nowoczesnych miast. Fascynuje swoim pięknem, kulturą i duchowością. Jest gościnnym i niezwykle różnorodnym krajem. Wyruszamy w podróż śladami dawnego Królestwa Syjamu. Bangkok, stolica Królestwa Tajlandii, rozwija się szybko i prężnie. Liczy blisko 8 milionów mieszkańców. Dzielnice Silom i Siam Square imponują rozmachem i nowoczesną architekturą. Tradycyjne życie mieszkańców Bangkoku toczy się wokół ulicznych kramów z jedzeniem i słynnych tuk - tuków, bezustannie krążących po mieście. W świątyni Wat Pho znajduje się największa kolekcja posągów Buddy w całej Tajlandii. To jeden z pierwszych ośrodków edukacji publicznej w kraju. 12:05 ŚWIAT Z LOTU PTAKA - ODC. 2. AFRYKA (EARTHFLIGHT) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2012 Serial dokumentalny BBC. Marzymy, by jak ptak wznieść się na skrzydłach ku niebu. Ziemia widziana z góry jest bardziej niezwykła, niż nam się wydaje. Dziś możemy przyjrzeć się jej inaczej, z ptasiej perspektywy. Przed nami wędrówka po całym świecie, pełna niezwykłych wydarzeń, wielkich wyzwań i zasłużonych nagród. W części drugiej ekipa filmowa odbywa podróż do Afryki. Na południowym jej krańcu, obserwując majestatyczną Górę Stołową, symbol Kapsztadu, nie sposób nie dostrzec oznak niezwykłego poruszenia w wodach z dala od brzegu. Pod wodą dochodzi do wielkiego zgromadzenia. Ptaki najwyraźniej coś o tym wiedzą. To głuptaki przylądkowe, które są inteligentne i ciekawskie. Działają w zespole. Małe grupy rozrzucone po oceanie wypatrują znaków, które mogłyby doprowadzić je do celu. Obserwują humbaki, które szukają tej samej zdobyczy. Głuptaki są jakby oczami delfinów. Z góry widzą to, czego delfiny nie dostrzegą wśród fal. Ławica sardynek to wielka uczta. Delfiny atakują ją od dołu. Rozbijają ławicę i podprowadzają ryby pod powierzchnię. Tu głuptakom łatwiej wyłapywać małe ryby. O lądowych mieszkańcach Afryki najwięcej wiedzą sępy afrykańskie. Te sprytne padlinożerne ptaki całymi godzinami szybują w powietrzu, obserwując zachowanie innych zwierząt. Lwy i sępy żyją w niełatwym przymierzu. Szpiegują się wzajemnie, by dotrzeć do posiłku. Poznamy również bieliki afrykańskie, marabuty afrykańskie, uchatki karłowate, bociany białe, jaskółki. 13:05 KRAJOBRAZY DZIKIEGO ZACHODU - ODC. 2/3. WIELKIE RÓWNINY (ODC. 2/3) Film dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2014 Reżyseria: Wayne Shipley Scenariusz: William Blewett Ta pełna kolorów seria bada, w jaki sposób dzikie dziewicze obszary kontynentu północnoamerykańskiego wpłynęły na historię Dzikiego Zachodu. W pierwszym odcinku odkrywamy trzy wielkie pasma górskie - Appalachów, Gór Skalistych i Sierra Nevada oraz zgłębimy temat, jak poradzili sobie z nimi pionierscy osadnicy. Drugi odcinek pokazuje Wielkie Równiny, krainę bezleśnych łąk zajmującą powierzchnię pół miliona kilometrów kwadratowych, która była scenerią niektórych najbardziej dramatycznych wydarzeń w tamtym czasie. W trzecim odcinku pokażemy pięć wielkich pustyń Ameryki, które stały na drodze pionierów w podróży na Zachodnie Wybrzeże. 14:00 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - PARYSKA KULTURA NA CELOWNIKU Magazyn, 29 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) Ten odcinek opowiada o paryskiej Kulturze, Instytucie Literackim i Jerzym Giedrojciu oraz jego współpracownikach, którzy znaleźli się na celowniku służb specjalnych PRL. W programie gościli: dr Małgorzata Ptasińska, koordynator projektu badawczego IPN "Polska emigracja niepodległościowa 1945 - 1990" oraz prof. Rafał Habielski, historyk, prasoznawca, autor m.in. książki "Życie społeczne i kulturalne na emigracji". 15:00 WIZJA LOKALNA 1901 Film historyczny, polityczny, 96 min, Polska 1980 Scenariusz i reżyseria: Filip Bajon Zdjęcia: Jerzy Zieliński Muzyka: Zdzisław Szostak Wyk. Tadeusz Łomnicki, Daniel Olbrychski, Jerzy Stuhr, Elżbieta Borysiak, Krzysztof Kozłowski, Grzegorz Dobrzycki, Zygmunt Bielawski, Henryk Bista, Wiesław Drzewicz, Zdzisław Wardejn, Andrzej Wasilewicz, Stanisław Igar i inni Rekonstrukcja wydarzeń, które miały miejsce w roku 1901 we Wrześni, a do polskiej historii przeszły pod nazwą "strajku szkolnego". Kiedy w dwóch najwyższych klasach zakazano posługiwania się językiem polskim, dzieci solidarnie odmówiły odpowiadania i modlenia się po niemiecku. Zostały za to ukarane chłostą, gwałtownie protestujących rodziców aresztowano, kilkunastu z nich skazano na kary do 2 lat więzienia. Sprawa ta odbiła się głośnym echem w całej Polsce. Pisała o niej także prasa europejska. Prawie osiemdziesiąt lat po wydarzeniach wrześnieńskich powrócił do nich Filip Bajon. Ale skupił się bardziej na odtworzeniu nastroju tamtych wypadków. Sięgnął po niezwykle surowe środki wyrazu. Autor zdjęć Jerzy Zieliński podkreślał, że zamierzeniem było, "aby film angażował widza właśnie prostotą środków". Surowe wnętrza, czerwone mury domów, opustoszałe uliczki, dają wrażenie wszechobecnego chłodu. Natomiast postacie bohaterów, zarówno dzieci jak i dorosłych, pełne są wewnętrznego żaru, bije z nich niezłomność i głębokie zaangażowanie w sprawę, której podjęli się bronić. Wszystko to sprawia, że film przybrał bardziej poetycką niż paradokumentalną formułę. Zdjęcia plenerowe wykonano w Gniewie - niewielkim miasteczku w województwie gdańskim. Zachował się tam cały XIX - wieczny zespół architektoniczny. Dzisiejsza Września bowiem jest już zupełnie inna od tej z początku wieku. Z kolei zdjęcia atelierowe wykonano w łódzkiej Wytwórni Filmów Fabularnych, zbudowano tam klasę szkolną na wzór tej, która znajduje się dziś w Muzeum Regionalnym we Wrześni. Krytycy podkreślali, że Filip Bajon zrealizował film niezwykły i bardzo dojrzały. Uhonorowany został za to - Srebrnymi Lwami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku w roku 1980 oraz Nagrodą Dziennikarzy akredytowanych na tym festiwalu. Brązowe Lwy otrzymał także autor scenografii - Andrzej Kowalczyk. Wiosna 1901 roku. Dzieci maszerują po dziedzińcu szkoły we Wrześni. Brakuje jednej z klas. Okazuje się, że jej uczniowie odmówili zmówienia modlitwy w języku niemieckim, za karę zostali zamknięci w sali. Klasa Bronki, Antka i Kacpra postanawia przyłączyć się do protestu kolegów. Rektor szkoły Fedtke, inspektor Winter i inni nauczyciele zmuszają do odpowiedzi po niemiecku kilkoro dzieci, pozostali dalej milczą. W samo południe uczniowie zostają przyprowadzeni na szkolny korytarz, gdzie mają otrzymać chłostę. Wtedy do szkoły wdzierają się rodzice oburzeni znęcaniem się nad dziećmi. Żandarmi spisują ich nazwiska. Mijają dni, dzieci dalej odmawiają nauki w języku niemieckim. Kierownictwo szkoły naciska na rodziców, w wyniku tego kilkoro uczniów wraca do nauki. Inni udają się do starego wiatraka, wierząc, że ujrzą tam znak od Boga, który widzi ich cierpienia. 16:35 POLSKA I ŚWIAT Z HISTORIĄ W TLE - KATASTROFA GIBRALTARSKA 1943 - OSTATNI ŚWIADKOWIE CZ. 1 Reportaż, 16 min, Polska, 2012 "Katastrofa gibraltarska 1943 - ostatni świadkowie" to nie tylko wspomnienia, z których wyłania się niemal fotograficzny opis katastrofy gibraltarskiej, to także nigdy wcześniej nie publikowana opowieść o trwającej kilka dni dramatycznej akcji ratunkowej. 16:55 POLSKA I ŚWIAT Z HISTORIĄ W TLE - KATASTROFA GIBRALTARSKA 1943 - OSTATNI ŚWIADKOWIE CZ. 2 Reportaż, 16 min, Polska, 2012 "Katastrofa gibraltarska 1943 - ostatni świadkowie" to nie tylko wspomnienia, z których wyłania się niemal fotograficzny opis katastrofy gibraltarskiej, to także nigdy wcześniej nie publikowana opowieść o trwającej kilka dni dramatycznej akcji ratunkowej. 17:30 WOJOWNICY CZASU - TURECKA NAWAŁA CZYLI CHOCIM 1621 Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan Corocznie na zamku Kmitów w Nowym Wiśniczu w Małopolsce odbywa się rekonstrukcja bitwy pod Chocimiem, w której wojska polskie pokonały armię turecką. Film opowiada historię wojny polsko - tureckiej i kampanii, a inscenizacja ilustruje opowieść. W filmie występują rekonstruktorzy, odtwarzający wojowników. 18:05 LALKA - ODC. 9/9 - DUSZA W LETARGU Serial obyczajowy, 79 min, Polska 1977 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Aleksander Ścibor - Rylski, Jadwiga Wojtyłło Zdjęcia: Jacek Korcelli Muzyka: Andrzej Kurylewicz Aktorzy: Alina Jankowska, Anna Milewska, Zofia Mrozowska, Bogdan Baer, Mieczysław Czechowicz, Jan Englert, Stefan Friedman, Emil Karewicz, Józef Nalberczak, Wojciech Pokora, Jerzy Turek, Czesław Wołłejko, Małgorzata Braunek, Jerzy Kamas, Bronisław Pawlik Stanisław Wokulski otrzymuje wiadomość o śmierci męża pani Stawskiej. Choć nie widuje już Izabeli, wciąż ją kocha i zarazem nią pogardza. Spotyka się z panią Wąsowską, która opowiada mu o jego ukochanej. Umiera hrabia Łęcki, pani Stawska przyjmuje oświadczyny Mraczewskiego. Wokulski pewnego dnia po prostu znika. Z Zasławia nadchodzi wieść, że prawdopodobnie wysadził się w ruinach zamku. Jego miejsce w spółce zajmuje Szlangbaum. Wkrótce umiera także stary subiekt, Ignacy Rzecki. Na pytanie doktora Szumana, kto tu zostanie, skoro najlepsi umierają lub - jak Ochocki - wyjeżdżają, odpowiadają Szlangbaum i Maruszewicz: "My". 19:30 LWÓW - MIASTO I LUDZIE NIEPODLEGŁEJ RZECZYPOSPOLITEJ - ODC. 9/9 Reportaż, 20 min, Polska, 2018 Zdjęcia: Tomasz Smyk Reportażowy przewodnik po Lwowie śladami wybitnych Polaków. Odcinek 9 Tylko mi Lwowa żal W ostatnim odcinku cyklu reportaży - historia obrony Lwowa w listopadzie 1918 roku, a także losy Cmentarza Orląt. 21:10 BEZCENNA DAMA Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2017 Reżyseria: Grzegorz Styła Scenariusz: Katarzyna Kotula, Maria Guzy Zdjęcia: Maciej Dźwigaj, Maciej Mroziewski, Zbigniew Jarosz, Wojciech Kursa Wykonawcy: Towarzystwo Stanisławowskie, Krzysztof Gadacz, Beata Paluch Film poświęcony kolekcji Czartoryskich, a zwłaszcza jej najcenniejszemu obrazowi, "Damie z gronostajem". 22:15 MAGNAT (MAGNAT) Dramat hisoryczno-obyczajowy, 171 min, Niemcy/Polska, 1986 Reżyseria: Filip Bajon Scenariusz: Filip Bajon Zdjęcia: Piotr Sobociński Muzyka: Jerzy Satanowski Wykonawcy: Janusz Szydłowski Aktorzy: Jan Nowicki, Olgierd Łukaszewicz, Grażyna Szapołowska, Jan Englert, Maria Gładkowska, Jerzy Bińczycki Nagroda Specjalna Jury dla filmu oraz "Brązowe Lwy Gdańskie" dla Bogusława Lindy na FPFF w Gdańsku w 1987 roku. Fresk historyczny zainspirowany tworczością Luchino Viscontiego. Na przykładzie losów magnackiej rodziny von Teuss ukazany został kryzys tożsamości narodowej Śląska w pierwszej połowie XX wieku. Epizody z życia rodziny von Teuss nie są przedstawione w porządku chronologicznym. Akcja zaczyna się w 1900 r. Książe Hans Friedrich von Teuss poślubia piękną Angielkę Daisy. W swoich włościach gości cesarza Wilhelma II. Zadowolony z polowania cesarz nadaje księciu tytuł Wielkiego Łowczego. Oczarowany urodą jego żony, Daisy, spędza z nią noc. Rok 1932. Po wylewie Hans Friedrich jest częściowo sparalizowany. Jego druga żona, Marisca flirtuje z Bolkiem, najmłodszym synem księcia. Na wieść o chorobie ojca przyjeżdżają pozostali synowie: Franzel z Westfalii i Conrad z Warszawy. Hans przekazuje zarzad rodzinnego majątku w ręce najstarszego syna Franzla. Rok 1917. Książę wraca z wiecu polskiej ludności Śląska. Cesarz deklaruje utworzenie na tych terenach Królestwa Polskiego. Hans chce, żeby królem został jego syn Franzel. Daisy przyznaje się mężowi do romansu z cesarzem. Książę usiłuje popełnić samobójstwo. Rok 1922. Powstanie Śląskie. Conrad czuje się Polakiem i walczy w powstańczych szeregach. 01:10 POLSKIE 100 LAT - POLSKIE LATO 1980 Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Sławomir Koehler Scenariusz: Mirosław Chojecki, Piotr Weychert Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Kazimierz Kaczor, Tomasz M Arzecki Pierwsze strajki latem 1980 roku były reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin wprowadzone przez rząd Edwarda Gierka. W lipcu strajkowało już 80 tysięcy osób w 177 zakładach pracy. W połowie sierpnia 1980 roku zaczęli strajkować stoczniowcy na Wybrzeżu. Strajk w Stoczni Gdańskiej zorganizowali działacze Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. 14 sierpnia, w obronie zwolnionej za działalność opozycyjną Anny Walentynowicz zastrajkowało kilka wydziałów. Fala strajków zaczęła obejmować cały kraj. W nocy z 16 na 17 sierpnia utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, którego przewodniczącym został Lech Wałęsa. Spisano 21 postulatów. Najważniejszym z nich było utworzenie niezależnych związków zawodowych z prawem do strajku a także postulaty wolności słowa czy przywrócenia do pracy zwolnionych pracowników. 64 wybitnych intelektualistów zaapelowało do władz PZPR o podjęcie rozmów z MKS. Podpisanie porozumień w Gdańsku 31 sierpnia 1980 roku między Komisją Rządową i Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym oraz powstanie NSZZ "Solidarność" stały się początkiem obalania komunizmu w 1989 roku. 01:35 GENERAŁ WŁADYSŁAW SIKORSKI Film dokumentalny, 39 min, Polska, 1992 Scenariusz: Zbigniew Wawer Zdjęcia: Stanisław Holnicki Program poświęcony postaci generała Władysława Sikorskiego przedstawiający przebieg jego kariery wojskowej i politycznej. W programie m. in. działalność generała w okresie międzywojennym. Wybuch II wojny światowej i wyjazd generała do Francji - odtwarzanie Polskich Sił Zbrojnych. Wojna francusko - niemiecka, ewakuacja wojsk polskich do Anglii. Organizacja Polskich Sił Zbrojnych w Anglii. Parada wojskowa przed Churchillem. Udział polskich żołnierzy w bitwie o Anglię. Kierunki polityki Sikorskiego. Projekt konfederacji polsko - czechosłowackiej, podróże do USA i Kanady, Układ Sikorski - Majski, utworzenie w ZSRR Armii Polskiej. Sikorski w Kujbyszewie, ujawnienie zbrodnii katyńskiej - zerwanie stosunków dyplomatycznych ZSRR z rządem londyńskim, front zachodni - powstanie brygady pancernej gen. Maczka. Podróż gen. Sikorskiego na środkowy wschód - Kair, Irak, katastrofa w Gibraltarze - pogrzeb generała. W filmie wykorzystano mat. archiwalne Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, archiwum WFDiF, ze zbiorów CBW. 02:15 GENERAŁ JUŻ TU NIE MIESZKA Reportaż, 12 min, Polska, 2007 Autor: Sławomir Koehler, Piotr Sienkiewicz Zdjęcia: Wojciech Chabin Reportaż o tym, jak zagospodarowano tzw. kwadrat po radzieckich jednostkach wojskowych i o ludziach, kórzy pozostali w naszym kraju. Jak dostosowali się do nowej rzeczywistości?