TVP Kultura Piątek, 10.07.2020 08:25 TEATR NA TEN CZAS - MACIEJ WOJTYSZKO Felieton, 4 min, Polska, 2020 "Teatr na ten czas" to cykl, w którym aktorzy, reżyserzy, krytycy i ludzie związani ze sceną opowiadają o przełomowych spektaklach, kreacjach aktorskich, pomysłach reżyserskich. Gościem odcinka będzie Maciej Wojtyszko, reżyser teatralny, filmowy i telewizyjny. 08:35 KOŁO PIÓRA Magazyn, 10 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marcin Kube Wykonawcy: Mariusz Cieślik (prowadzący) W każdym wydaniu programu prowadzący, Mariusz Cieślik poleca pięć książek wartych przeczytania. Książki omawiane tym razem to: "Kobieta bez grobu" Martina Pollacka "W 80 podróży dookoła świata" Marcina Wolskiego poezje Marii Jasnorzewskiej Pawlikowskiej w z okazji 75. rocznicy śmierci poetki. Późne eseje J. M. Coetzee Mariusz Cieślik rozmawia też z Wacławem Holewińskim o jego cyklu powieści "Pogrom 1905, 1906, 1907" 08:55 NIEBIESKA KULA Film animowany, 10 min, Polska, 1968 Reżyseria: Mirosław Kijowicz Scenariusz: Mirosław Kijowicz, Hanna Jagoszewska Muzyka: Zygmunt Konieczny Film wycinankowy. Człowiek pcha niebieską kulę w czarno - białym świecie. Spotyka po drodze wielu ludzi. Gdy dochodzi do niebieskiego, tak jak kula, morza, spycha ją tam, tracąc ją. 11:00 POLSKIE DROGI - ODC. 8/11 - BEZ PRZYDZIAŁU Serial wojenno - obyczajowy, 88 min, Polska 1977 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Jerzy Janicki Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Andrzej Kurylewicz Aktorzy: Karol Strasburger, Kazimierz Kaczor, Zofia Mrozowska, Piotr Pawłowski, Marek Walczewski, Henryk Bąk, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Włodzimierz Boruński, Franciszek Trzeciak, Bronisław Pawlik, Aleksander Bardini, Beata Tyszkiewicz, Zygmunt Kęstowicz, Jan Englert, Leszek Herdegen, Barbara Sołtysik, Roman Stankiewicz, Bohdan Ejmont, Stanisław Zaczyk, Piotr Fronczewski, Maciej Góraj, Henryk Talar, Mieczysław Milecki, Zbigniew Zapasiewicz, Anna Nehrebecka, Arkadiusz Bazak, Stanisław Mikulski, Jan Machulski i inni Druga połowa 1941 roku. Władysław Niwiński poznaje Kasię, córkę mecenasa Kozakiewicza. Przebywając coraz częściej w jej środowisku, ma okazję zapoznać się z poglądami polskiej młodzieży komunistycznej. Na polecenie Rządu Londyńskiego należy niezwłocznie odzyskać dokumenty, które przewoził kapitan Miszczyk. Propozycję przeprowadzenia akcji otrzymuje Niwiński. Realizuje plan, korzystając z pomocy wdowy po Tadeuszu Miszczyku. Jednak po wykonaniu zadania zostaje odsunięty od dalszej współpracy z podziemiem z powodu podejrzanych kontaktów z komunistami. Kurasiowie przeżywają osobistą tragedię. Po śmierci ukochanej córeczki Bożenki, którą pochowali jeszcze na Pomorzu, bardzo chcieli mieć drugie dziecko, tymczasem Urszula poroniła. Nie wiedząc, jak żona przyjmie jego decyzję, Leon przygarnia małą Noemi, wnuczkę starego Żyda Sommera. 12:40 WIECZÓR U ABDONA Film fabularny telewizyjny, 38 min, Polska, 1975 Autor: Jarosław Iwaszkiewicz Reżyseria: Agnieszka Holland Scenariusz: Agnieszka Holland Zdjęcia: Antoni Wojtowicz Aktorzy: Marek Bargiełowski, Beata Tyszkiewicz, Michał Szwejlich, Michał Bajor, Krystyna Wachelko-Zaleska Opowieść o prowincjonalnym intelektualiście z małego kresowego miasteczka z początku lat dwudziestych, który kocha się w pięknej aptekarzowej. 14:35 DZIKA MUZYKA - BYŁO CYMBALISTÓW WIELU... Magazyn, 24 min, Polska, 2016 Reżyseria: Zuzanna Solakiewicz Scenariusz: Janusz Prusinowski Wykonawcy: Janusz Prusinowski, Witek Broda, Marta Maślanka, Kapela Brodów, Jerzy Panek, Marek Kruczek, Kapela z Futomy, Andrzej Baran, Stanisław Szajna, Stanisław Tadla, Szymon Tadla, Anna Broda, Kaja Prusinowska Skąd się wzięły cymbały i gdzie jeszcze występują w Polsce? Kto potrafi zbudować cymbały? Od czego zależy ich dźwięk i jaka muzyka w nich się kryje? Poszukując odpowiedzi na te pytania odwiedzimy cymbalistów podkarpackich: Marka Kruczka, Andrzeja Barana, Stanisława i Szymona Tadlów, Stanisława Szajnę, którzy zagrają swoje ulubione melodie, często sięgające do repertuaru Kapeli Sowów z Piątkowej. Andrzej Panek i Marek Kruczek zaproszą nas do swojej pracowni, gdzie powstają instrumenty. Ania Broda zagra i opowie o swojej przygodzie z cymbałami, koncercie Jankiela oraz spotkaniach z cymbalistami przesiedlonymi z Wileńszczyzny. Marta Maślanka przedstawi zbiór cymbałów z różnych stron świata i wraz z Witkiem Brodą (skrzypce) zagrają staropolskiego poloneza i polkę żydowską. 15:10 ZDROWIE (HEALTH) Film komediowy, 95 min, USA, 1980 Reżyseria: Robert Altman Scenariusz: Frank Barhydt, Paul Dooley, Robert Altman Zdjęcia: Edmond L. Koons Muzyka: Joseph Byrd Aktorzy: Lauren Bacall, Joan E. Block, Nancy Foster, Carol Burnett, Glenda Jackson Satyryczne ujęcie amerykańskiej sceny politycznej lat 80. Akcja "Zdrowia" umiejscowiona jest w luksusowym hotelu w stanie Floryda, kiedy to wpływowa organizacja polityczna wybiera tu swego nowego lidera. 17:00 DWA ŻEBRA ADAMA Komedia, 83 min, Polska 1964 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Józef Hen Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Zygmunt Kęstowicz, Ewa Wawrzoń, Joanna Kostusiewicz, Renata Kossobudzka, Bohdan Ejmont, Tadeusz Surowa, Feliks Chmurkowski, Maria Kaniewska, Jerzy Adamski, Jerzy Bielenia, Zdzisław Maklakiewicz i inni Po dłuższym pobycie za granicą do rodzinnego miasteczka i czekającej tam na niego stęsknionej żony powraca inżynier Wiktus. Niedługo po nim w miasteczku pojawia się piękna Włoszka - jak się okazuje, także żona inżyniera, poślubiona we Włoszech. Obie kobiety postanawiają w zgodzie zamieszkać we trójkę pod jednym dachem. Tego jednak nie może znieść konserwatywna, małomiasteczkowa społeczność. Miejscowi stróże moralności przymknęliby może oko na fakt "dwużeństwa", ale ostentacyjnie zgodne pożycie tego trójkąta jest dla nich nie do zniesienia. Inżynier nie może się bowiem zdecydować, czy mieć dwie żony, czy też jedną, ale wobec tego którą, by żadnej nie skrzywdzić? W sprawę zostają zaangażowani proboszcz, sekretarz Komitetu Miejskiego, którzy nota bene żyją ze sobą w przykładnej zgodzie, a nawet prokurator. Ten jednak nie dopatruje się naruszenia prawa, gdyż z jedną żoną inżynier wziął tylko ślub kościelny, a z drugą tylko cywilny. Ale czyż problem, z jakim poradzić sobie musi inż. Wiktus, można rozwiązać za pomocą aktów prawnych? Ta satyra na obyczajowość małego miasteczka, gdzie wszyscy o wszystkich wszystko wiedzą, pełna jest jednak ciepła i optymizmu. Zwraca uwagę jedna z najciekawszych, choć wcale nie głównych postaci filmu - stara panna, archiwistka w Miejskiej Radzie Narodowej, którą Renata Kossobudzka zagrała w interesujący, bardzo refleksyjny sposób. Ta taktowna i mądra kobieta, znająca gorzki smak samotności, jest ciekawym kontrapunktem w stosunku do innych postaci. 18:45 SERIALOWA NOSTALGIA - SZALEŃSTWO MAJKI SKOWRON - ODC. 3. MIRABELLE Serial dla młodych widzów, 30 min, Polska 1976 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz: Aleksander Minkowski Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Maciej Małecki Występują: Marek Sikora, Zuzanna Antoszkiewicz, Czesław Jaroszyński, Irena Kownas, Krzysztof Kowalewski, Emil Karewicz, Wojciech Pokora, Joanna Bogacka, Bożena Miller, Wojciech Zimecki, Bolesław Płotnicki, Piotr Pawłowski, Arkadiusz Bazak i inni Syn Liwicza, Bogdan, nie wierzy, że jego ojciec jest kłusownikiem. Między nim a Arielem, synem komendanta milicji, dochodzi do bójki. Tymczasem Majka ukrywa się na strychu domu Ariela. Chłopiec otacza ją troskliwą opieką. Przynosi jej jedzenie, picie, wodę do mycia. Pewnego dnia wspólnie słuchają krótkofalówki. Trafiają na rozmowę, w czasie której Jim z Denver wyznaje miłość Mirabelle z Casablanki. Pod wpływem tego niecodziennego dialogu Majka zwierza się Arielowi, dlaczego uciekła z domu. Z jej słów wynika, że ojciec, dyrektor fabryki, zawiódł zaufanie i zdradził swego przyjaciela inżyniera, nie zgadzając się na zastosowanie jego wynalazku. Mimo szczerych chęci, Ariel nie potrafi zrozumieć, jak mogło to skłonić dziewczynę do tak drastycznego kroku. 19:20 SERIALOWA NOSTALGIA - SZALEŃSTWO MAJKI SKOWRON - ODC. 4. ALARM NA JEZIORZE Serial dla młodych widzów, 29 min, 9 odc. , Polska 1977 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz: Aleksander Minkowski Aktorzy: Zuzanna Antoszkiewicz, Czesław Jaroszyński, Marek Sikora, Joanna Bogacka, Arkadiusz Bazak, Bolesław Płotnicki, Wojciech Pokora i inni Ariel przypadkowo przyłapuje ojca na spotkaniu z lekarką Badowską. Wie, że łączy ich coś więcej niż sympatia i nie potrafi się z tym pogodzić. Swą zazdrość i gniew wyładowuje, odbywając szaleńczą jazdę wodolotem ojca. Gdy wraca do domu, między nim a rodzicem dochodzi do "męskiej" wymiany zdań. W nocy ojciec Ariela dostaje informację, że w jeziorze utopiła się jakaś dziewczyna. Przerażony Ariel w napięciu czeka na wyniki poszukiwań. Obawia się, że ofiarą żywiołu padła Majka. 20:00 KULTURALNE 007 - W TAJNEJ SŁUŻBIE JEJ KRÓLEWSKIEJ MOŚCI (ON HER MAJESTY'S SECRET SERVICE) Film sensacyjny, 136 min, Wielka Brytania 1969 Reżyseria: Peter Hunt Scenariusz na podstawie powieści Iana Fleminga: Richard Maibaum Aktorzy: George Lazenby, Diana Rigg, Telly Savalas, Ilse Steppat, Gabriele Ferzetti, Yuri Borienko, Bernard Horsfall, George Baker i inni W 1969 r. Sean Connery uznał, że pięć występów w roli superagenta 007 zapewniło mu już wystarczającą sławę i postanowił zerwać ostatecznie z tą postacią. Przerażeni producenci zaczęli gorączkowo poszukiwać jego następcy. Ich wybór padł na 30 - letniego aktora australijskiego George'a Lazenby'ego, który występował dotąd w rodzimej telewizji, także w reklamówkach. James Bond miał być jego debiutem w europejskim kinie. Rzucony od razu na głęboką wodę Lazenby poradził sobie wprawdzie całkiem dobrze, ale nie przypadł do gustu ani publiczności przyzwyczajonej do Connery'ego, ani producentom i jego gwiazda szybko zgasła. Niechęci odbiorców nie złagodziła nawet jego ekranowa partnerka, piękna Diana Rigg, wówczas bardzo popularna dzięki prezentowanemu swego czasu także w Polsce serialowi kryminalnemu "Rewolwer i melonik". "W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości" było zresztą "bondem" nietypowym nie tylko ze względu na pierwszą wtedy zmianę odtwórcy głównej roli. Film okazał się też najbardziej melodramatyczny. Przeżywający liczne romanse superagent tym razem zakochiwał się "na poważnie", a nawet żenił ze swą wybranką. Niestety, ich związek kończył się tragicznie. Zdjęcia do filmu kręcono w Szwajcarii, Anglii i Portugalii, a nastrojową piosenkę "We Have All the Time in the World" śpiewa sam Louis Armstrong. James Bond od dawna usiłuje rozpracować tajną międzynarodową organizację przestępczą "Widmo", na której czele stoi obłąkany miliarder Stavros Blofeld. Kolejny ślad wiedzie Bonda na portugalskie wybrzeże, gdzie 007 ratuje od samobójczej śmierci śliczną dziewczynę, Tracy, nałogową hazardzistkę i córkę Marca Draco, szefa zbrodniczego syndykatu. Wkrótce Bond ponownie przychodzi dziewczynie z pomocą, spłacając jej wysoki dług hazardowy. Z wdzięczności Tracy wręcza mu klucz do swego pokoju. Nowy kochanek córki zostaje niebawem sprowadzony przed oblicze Draco, który proponuje agentowi milion dolarów w zamian za poślubienie rozkapryszonej panny. Bond odrzuca pieniądze, prosi natomiast przyszłego teścia o pomoc w odnalezieniu Blofelda. Wykorzystując swe międzynarodowe kontakty, Draco dowiaduje się, że Blofeld przebywa w Szwajcarii, gdzie zabiega o przyznanie mu tytułu szlacheckiego. W jednym z tamtejszych kurortów narciarskich znajduje się również kierowany przez niego tajemniczy Instytut Badań Fizjologicznych. Bond dostaje się do wnętrza i odkrywa, że w rzeczywistości jest to tajne laboratorium chemiczne, gdzie pracownicy Blofelda pracują nad groźną substancją, która ma zniszczyć życie roślin i zwierząt na Ziemi. Blofeld i jego pomocnica Irma postanawiają zlikwidować intruza, ale Bondowi udaje się wymknąć. Tracy, która przybyła ukochanemu z odsieczą, musi uciekać wraz z nim. Blofeld szykuje na nich zasadzkę. 22:30 FABRYKA HITÓW - MALOWANIE DŹWIĘKIEM (SOUNDBREAKING: PAINTING WITH SOUND) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Jeff Dupre, Maro Chermayeff Soundbreaking: Stories from the Cutting Edge of Recorded Music to seria ośmiu odcinków prezentująca ewolucję muzyki, odkąd zaczęto ją nagrywać. W każdym odcinku zgłębiane są różne tajniki towarzyszące rejestrowaniu utworów, które tłumaczą uznani producenci muzyczni i pionierzy tej branży. Seria jest bogata w wypowiedzi i archiwalia światowej sławy artystów. W drugim odcinku serii poznajemy niemal magiczne możliwości, które oferuje studio nagraniowe. Prześledzona zostanie także ewolucja sprzętu - od taśmy magnetycznej do technologii multitrackingu. 00:35 KINO NOCNE - OSIEM I PÓŁ (FEDERICO FELLINI. OTTO E MEZZO) Studium psychologiczne, 133 min, Włochy 1963 Reżyseria: Federico Fellini Scenariusz: Federico Fellini, Tullio Pinelli, Ennio Flaiano i Brunello Rondi Zdjęcia: Gianni di Venanzo Muzyka: Nino Rota Aktorzy: Marcello Mastroiani, Claudia Cardinale, Anouk Aimee, Sandra Milo, Falk Rosella, Steele Barbara, Lebeau Madeleine Nagrodzone Oscarem dla najlepszego filmu obcojęzycznego i Grand Prix na MFF w Moskwie w 1963 r. arcydzieło Felliniego, uważane za jedno z najważniejszych w historii kina. "Osiem i pół" wymyka się tradycyjnym kryteriom oceny. Jego niesłychanie bogata i skomplikowana forma dopuszcza dziesiątki różnych interpretacji. Rozgrywając akcję na kilku planach, przenikających się nieustannie i warunkujących się wzajemnie (akcja "realna", projekty scenariuszowe głównego bohatera - reżysera Guida, jego sny, wspomnienia i marzenia), Fellini snuje rozważania na temat psychologii tworzenia, bada psychikę artysty. Reżyser, proszony o interpretację swego dzieła, mówił: "Osiem i pół" jest czymś, co waha się między seansem u psychoanalityka i badaniem nieuporządkowanej samowiedzy. To film melancholijny, prawie żałobny, choć także komiczny. Pisano, że "Osiem i pół" to film autobiograficzny. Zawsze robię filmy autobiograficzne, a jednocześnie mogę zapewnić, że jest to dzieło całkowicie zmyślone, że ze wszystkich, które zrobiłem, ten film ma najmniejszy związek z faktami realnymi, z moim życiem osobistym, zawarłem w nim bowiem wiele spraw zasłyszanych, wyimaginowanych. Może jest to po prostu opowiadanie o filmie, którego nie zrealizowałem". Skąd wziął się dziwny tytuł"Osiem i pół"? Jest to po prostu numer kolejny dzieła. Wcześniej Fellini zrealizował sześć samodzielnych filmów fabularnych ("Wałkonie","Biały szejk","La strada","Niebieski ptak", "Noce Cabirii","Słodkie życie"), jeden film wspólnie z Alberto Lattuadą ("Światła variete") i dwie nowele w składankach"Miłość w mieście"oraz"Boccaccio 70"- trzy ostatnie liczone za pół filmu. Bohater"Osiem i pół"- Guido, 45 - letni reżyser filmowy, przebywa w modnym uzdrowisku usiłując napisać tam scenariusz swego kolejnego filmu. Przygotowania do realizacji trwają już w najlepsze, buduje się dekoracje, producent przedstawia kandydatów do głównych ról, a scenariusza nadal nie ma. Guido zupełnie nie ma pomysłów. Próbuje przeanalizować dotychczasowe życie, szuka źródeł swego zagubienia we wspomnieniach z dzieciństwa, w dawnych przeżyciach. Przywodzi na myśl kobiety, które kochał. Do uzdrowiska zjeżdża kolejna ekipa produkcyjna, Carla - kochanka Guida, jego żona Luisa. Dni mijają na nudnych rozrywkach, na snuciu planów z góry skazanych na zapomnienie. W pewnej chwili Guido dostrzega nową szansę dla siebie w pojawieniu się w jego życiu młodziutkiej aktorki Claudii, która wydaje mu się"dziewczyną ze snów". Tłumi jednak rodzące się uczucie przerażony dzielącą ich różnicą lat. Tymczasem nieuchronnie nadchodzi dzień rozpoczęcia zdjęć. Po premierze filmu krytycy pisali:"Po raz pierwszy udało się filmowcowi zanalizować w sposób subiektywny istotę procesu twórczego, wspólnego dla wszystkich tworców: to odstraszające poczucie niebezpieczeństwa i uczuciowej samotności artysty w świecie stale usiłującym narzucić mu własny obraz rzeczywistości. Sukcesem Felliniego jest niezrównana zręczność, z jaką wcielił się w swego bohatera i ukazał wpływy Kościoła, polityki, kobiet, lektur na swoją twórczość. A także wpływ poprzednich siedmiu i pół filmów". Światowy triumf"Ośmiu i pół"ostatecznie przypieczętował zwycięstwo filmu autorskiego, które przez następne lata respektowali nawet potężni producenci. Arcydzieło Felliniego, w nie mniejszym stopniu niż"Obywatel Kane", stało się wzorem dla filmowców 02:50 OPĘTANIE (POSSESSION) Dramat psychologiczny, 118 min, Francja/Niemcy, 1981 Reżyseria: Andrzej Żuławski Scenariusz: Andrzej Żuławski, Frederic Tuten Zdjęcia: Bruno Nuytten Aktorzy: Isabelle Adjani, Sam Neill, Margit Carstensen, Heinz Bennent Młoda kobieta Anna opuszcza swoją rodzinę bez określonego powodu. Zdeterminowany mąż Mark pragnie odkryć prawdę i zaczyna śledzić swoją żonę. Na początku podejrzewa, że jest to inny mężczyzna. Jednak okazuje się, że Anna porzuca obu mężczyzn - męża i kochanka Heinricha, dla istoty o nadprzyrodzonych siłach, z którą spotyka się w pustym apartamencie. Nagrody: 1981 - Cannes - Złota Palma w kategorii najlepsza aktorka (Isabelle Adjani) oraz nominacja do nagrody głównej w kategorii najlepszy film 1982 - Cezar - wygrana w kategorii najlepsza aktorka 04:50 CLARA 3000 AT SONAR FESTIVAL 2017 (CLARA 3000 AT SONAR FESTIVAL 2017) Koncert, 60 min, Francja, 2017 Reżyseria: Xavier Reim Wykonawcy: Clara 3000 Clara Deshayes występująca pod pseudonimem Clara 3000 to młoda francuska DJka, kompozytorka i aktorka. Początkowo związana była z wytwórnią Ed Banger, gdzie miała okazję współpracować z Pedro Winterem. W późniejszym czasie stała się członkinią kolektywu Kill The DJ wraz z Chloe i Ivanem Smagghe. Jej sety znane są z szerokiego spektrum dźwięków z silnym beatem, który spaja wszystkie elementy. Clara 3000 jest zwolenniczką minimalizmu i prostoty w muzyce. Dzięki temu udaje jej się stworzyć hipnotyczne utwory.