TVP Kultura Niedziela, 19.07.2020 06:55 LITURGIA PRAWOSŁAWNA W TURKOWICACH Sprawozdanie, 80 min, Polska, 2020 Autor: Justyna Fatalska W dniu 15 lipca rokrocznie we wsi Turkowice położonej w powiecie hrubieszowskim prawosławni mieszkańcy Chełmszczyzny i Lubelszczyzny obchodzą święto ku czci Turkowickiej ikony Matki Bożej. Uroczystości świąteczne odbywają się w żeńskim Monasterze pw. Opieki Matki Bożej, a przewodniczyć im będzie ordynariusz prawosławnej diecezji lubelsko - chełmskiej arcybiskup Abel (Popławski). 08:25 DALEKO OD SZOSY - ODC. 6/7 - EGZAMIN Serial obyczajowy, 71 min, Polska 1976 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Zbigniew Chmielewski, Henryk Czarnecki Zdjęcia: Mikołaj Sprudin Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Krzysztof Stroiński, Sławomira Łozińska, Antoni Jurasz, Gustaw Lutkiewicz, Irena Kownas, Jan Himilsbach, Janusz Paluszkiewicz, Andrzej Wichrowski, Bogusław Semotiuk, Tomek Wilczyński, Ferdynand Matysik Leszek jedzie do Warszawy, aby osobiście interweniować w Ministerstwie Oświaty. Wreszcie spotyka osobę gotową go wysłuchać i uznać jego racje. Pomyślnie zdaje egzaminy do technikum. W Łodzi ma kłopoty z mieszkaniem, nocuje w zajezdni, sypia w autobusach. Pokój znaleziony w jednorodzinnym domku przyspiesza decyzję zakochanych o zawarciu małżeństwa. Ania odbywa burzliwą rozmowę z matką, w efekcie zrywa kontakty z rodziną, definitywnie wyprowadza się z domu. Młodzi biorą ślub, ale właścicielka domku odmawia im wynajęcia mieszkania. 09:45 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 137 MAZURY GARBATE Magazyn, 21 min, Polska, 2019 Reżyseria: Rafał Samborski Scenariusz: Paulina Józefina Moczyńska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Mazury Garbate to jeden z najciekawszych i najpiękniejszych zakątków Pojezierza Mazurskiego. Położone są w północno - wschodniej części Polski, na obszarze Zielonych Płuc Polski i styku trzech państw. To tu znajduje się Puszcza Romincka z zagubionymi poniemieckimi akweduktami i egipską piramidą szalonego arystokraty. Prawdopodobnie jest to jeden z ostatnich obszarów Polski o tak czystym powietrzu i z tak dziką przyrodą, która nie bez powodu nazywana jest polską tajgą. Puszcza najpierw była obszarem należącym do wielkich mistrzów krzyżackich, później władali nią książęta i królowie pruscy, czyniąc z Puszczy tereny królewskich polowań. We wsi Rapa, gdzie znajduje się stary dwór, stoi piramida. Przez dziesięciolecia narosło wokół niej sporo opowieści, legend i najbardziej fantastycznych teorii. Mazury Garbate to miejsce, gdzie można posmakować prawdziwego sękacza, który podobno zachwycił królową Bonę. Na wschodnich krańcach Polski trudno sobie wyobrazić wesele bez niego na stole. Drugi tutejszy przysmak to cepeliny - potrawa przyrządzana z utartych ziemniaków, wypełnionych mięsnym nadzieniem. Mazury Garbate słyną ze srogich zim i właśnie dlatego warto przyjechać wtedy do Gołdapi. To tutaj znajduje się największy ośrodek narciarstwa zjazdowego w północno - wschodniej części kraju. Na Pięknej Górze, z którą wiąże się niezwykle romantyczna legenda, powstał kompleks narciarski z dwoma wyciągami orczykowymi, całorocznym wyciągiem krzesełkowym oraz torem saneczkowym. Gołdap, leżąc w bliskim sąsiedztwie z Puszczą Romincką, może pochwalić się najczystszym powietrzem w kraju, to dzięki walorom klimatycznym oraz zasobom borowinowym miasto stało się jedynym uzdrowiskiem na Warmii i Mazurach. To idealne miejsce dla kuracjuszy i turystów chcących zafundować sobie zdrowy wypoczynek. 12:00 ANIMAMA - WODNY SZLAK (WATER PATH FOR A FISH) Film animowany, 7 min, Francja/Hiszpania, 2017 Reżyseria: Mercedes Marro Scenariusz: Mercedes Marro Krótki film animowany. Oscar śpi w swoim pokoju, gdy nagle budzi go wiatr. Przez okno widzi małą złotą rybkę, która nie może oddychać w brudnej kałuży. (źródło: 2016.alekino.com/) 12:10 ANIMAMA - BALLADA O TĘCZY Film animowany, 6 min, Polska, 1976 Reżyseria: Alina Kotowska Scenariusz: Alina Kotowska Zdjęcia: Grzegorz Świetlikowski Animowana piosenka o tęczy, której kolory zdobią wiejskie spódnice i zapaski. 12:20 TRZECI PUNKT WIDZENIA Dysk./wywiad/debata, 23 min, Polska, 2020 Scenariusz: Dariusz Gawin, Dariusz Karłowicz, Marek Cichocki Wykonawcy: Dariusz Gawin (prowadzący), Marek Cichocki (prowadzący), Dariusz Karłowicz (prowadzący) W tym wydaniu: 1. JAN POLKOWSKI Kolejna już rozmowa poświęcona postaci i twórczości Jana Polkowskiego. Tym razem przy okazji ukazania się wywiadu rzeki, który przeprowadził z pisarzem Piotr Legutko. O nietypowym życiorysie poety, jego działalności opozycyjnej i wydawniczej, a także twórczości poetyckiej i prozatorskiej i ścisłym ich związku z filozofią. 2. CHANTAL DELSOL W najbliższym czasie nakładem PiW - u ukaże się głośna książka Chantal Delsol "Wiek wyrzeczenia", o której autorzy programu rozmawiać będą w kontekście pytania o przyszłość cywilizacji chrześcijańskiej. Delsol każe sobie zadać pytanie, czy w świetle przemian zachodzących w zachodnich społeczeństwach nie należy uznać, iż jesteśmy świadkami końca chrześcijańskiego świata? Czy chrześcijańska religia przestanie funkcjonować jako podstawa norm moralnych oraz fundament cywilizacji? 3. KOT JELEŃSKI Rozmowa o wydanej właśnie biografii Konstantego Jeleńskiego pióra Anny Arno. Kim był Jeleński i co uczynił dla polskiej literatury i kultury? 12:50 CYRANO DE BERGERAC (CYRANO DE BERGERAC) Melodramat, 132 min, Francja, 1990 Reżyseria: Jean - Paul Rappeneau Scenariusz: Edmond Rostand Aktorzy: Gérard Depardieu, Anne Brochet, Jacques Weber, Vincent Perez Pełen werwy oficer i romantyczny poeta Cyrano de Bergerac zakochuje się w swojej kuzynce Roxane, ale trzyma to w tajemnicy. Jedynej rzeczy, jakiej nie lubi najbardziej na świecie, to jego duży nos, co według niego jest przyczyną niepowodzenia w miłości. Cyrano pisze do Roxane listy w imieniu Christiana, który także jest zakochany w dziewczynie, ale nie wie jak jej o tym powiedzieć. Roxane jest pod wrażeniem poetyckich wyznań, ale uważa, że stoi za nimi Christian. Co się wydarzy, gdy pozna prawdę? 15:15 "STWORZENIE ŚWIATA" HAYDNA - DYRYGUJE SIMON RATTLE (LUCERNE FESTIVAL 2017: RATTLE CONDUCTS HAYDN’S SCHÖPFUNG) Koncert, 105 min, Niemcy, 2017 Wykonawcy: Elsa Dreisig, Mark Padmore, Florian Boesch, Berliner Philharmoniker, Simon Rattle Sir Simon Rattle dyryguje zespołem Berliner Philharmoniker wykonującym oratorium "Stworzenie świata" Josepha Haydna. 17:05 KLUCZ DO WOJTYŁY WEDŁUG ŁUCZEWSKIEGO - SOLIDARNOŚĆ I MIŁOSIERDZIE Kameralne i studyjne (widowisko), 6 min, Polska, 2020 Scenariusz: Michał Łuczewski Wykonawcy: Michał Łuczewski (prowadzący) W ostatnim odcinku "Klucza do Wojtyły..." Michał Łuczewski mówi o dwóch słowach, dwóch wartościach, które miały szczególne znaczenie w życiu Karola Wojtyły. To Solidarność i Miłosierdzie. Już w 1969 roku, w dziele filozoficznym "Osoba i czyn", Wojtyła pisał o solidarności - solidarność potrzebuje głębi i tą głębią jest miłosierdzie. Kwestię miłosierdzia papież Jan Paweł II podjął już w drugiej encyklice "Dives in Misericordia". Potem kanonizował siostrę Faustynę Kowalską i otworzył Kościół na Kult Miłosierdzia Bożego. Wojtyła podkreślał, że właśnie solidarność i miłosierdzie są istotą miłości. 17:15 NIEDZIELA Z... TERESĄ LIPOWSKĄ Dysk./wywiad/debata, 37 min, Polska, 2016 Scenariusz: Dorota Petrus Wykonawcy: Agnieszka Szydłowska (prowadząca) Bohaterką tego odcinka jest Teresa Lipowska, absolwentka średniej szkoły muzycznej w klasie fortepianu w Łodzi. Występowała w warszawskim Teatrze Ludowym, była też aktorką Teatru Syrena. Choć dziś jest na emeryturze, nadal gra w tym teatrze. Przez niemal 10 lat była związana z kabaretem "Dudek". Otrzymała Nagrodę Teatru Polskiego Radia Wielki Splendor za kreacje radiowe. Za osiągnięcia i wkład w rozwój sztuki aktorskiej uhonorowano ją odznaczeniami państwowymi: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze "Gloria Artis". Agnieszka Szydłowska rozmawia z Teresą Lipowską i zaproszonymi przez nią gośćmi o zawodzie aktora, granych rolach, wspólnej pracy oraz o przyjaźni i pasji życia. 17:55 NIEDZIELA Z...TERESĄ LIPOWSKĄ - OGŁOSZENIE MATRYMONIALNE Film komediowy, 52 min, Polska 1972 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Zbigniew Chmielewski, Henryk Czarnecki Zdjęcia: Janusz Pawłowski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Tadeusz Borowski, Joanna Bolewska, Hanna Giza, Ilona Kuśmierska, Marta Lipińska, Teresa Lipowska, Anna Milewska, Maria Wróblewska, Jolanta Zykun "Ogłoszenie matrymonialne" to komedia liryczna o kameralnym nastroju, z ciekawymi wątkami obyczajowymi. Bohaterem filmu jest młody inżynier, któremu coraz bardziej doskwiera samotność. Aby znaleźć odpowiednią kandydatkę na żonę, zamieszcza w gazecie ogłoszenie matrymonialne. Zaczynają napływać oferty, a on za wszelką cenę stara się wybrać towarzyszkę życia spośród kobiet, które odpowiedziały na jego anons. Kolejne kandydatki, z którymi inżynier spotyka się, okazują się jednak pod wieloma względami niedoskonałe. Tymczasem niepozorna listonoszka, która przynosi inżynierowi oferty, patrzy na niego tęsknym wzrokiem. Zbigniew Chmielewski (1926 - 2009), reżyser filmowy i scenarzysta, zasłynął przede wszystkim filmami obyczajowymi i serialami telewizyjnymi podejmującymi problematykę przemian społecznych i kulturowych oraz konfliktów lat 70. Znane są jego filmy: "Piękny był pogrzeb, ludzie płakali", "Tabliczka marzenia", "Twarz anioła", "Profesor na drodze" "Operacja Himmler", a także seriale: "Dyrektorzy", "Daleko od szosy", "Ślad na ziemi", "Blisko, coraz bliżej", "Rodzina Kanderów". 19:00 NIEDZIELA Z... - CZTERDZIESTOLATEK - DWADZIEŚCIA LAT PÓŹNIEJ - ODC. 4/15 - SINOBRODY, CZYLI PRAWO DO ŻYCIA Serial komediowy, 56 min, Polska 1993 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Zdjęcia: Jerzy Goncik Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Występują: Andrzej Kopiczyński, Anna Seniuk, Wojciech Pokora, Marek Kondrat, Joanna Kurowska, Irena Kwiatkowska, Zofia Czerwińska, Wojciech Malajkat, Wojciech Mann, Wiesław Gołas, Leonard Pietraszak i inni Idą święta. Miasto jest pięknie udekorowane, synowie Marka kupują świąteczne kartki. Marek postanawia spędzić Wigilię ze swoją narzeczoną u jej rodziców. Przedtem odbywa rozmowę z chłopcami na temat braku kobiety - matki w ich życiu. Rozwozi po kolei chłopców do ich rodzin. Sam jedzie do rodziców Kiki. Ojciec narzeczonej opowiada o swojej ochroniarskiej przeszłości. Na koniec łamią się wszyscy opłatkiem, a Marek z Kiką idą na noc do pracy. Przebrani za św. Mikołajów stanowią ochronę dla gości Dextera w jego podmiejskiej posiadłości. W pewnym momencie z krzaków wychodzi na nich niedźwiedź. Okazuje się, że to ekspert chodzący po kolędzie. Nagle w rezydencji wybucha pożar, który ekspert klasyfikuje jako "ubezpieczeniowy". 20:00 BILET NA WEEKEND - SUGARLAND EXPRESS (SUGARLAND EXPRESS) Dramat, 105 min, USA 1974 Scenariusz i reżyseria: Steven Spielberg Aktorzy: Goldie Hawn, Ben Johnson, Michael Sacks, William Atherton, Gregory Walcott, Steve Kanaly, Louise Latham, Harrison Zanuck Film Stevena Spielberga ("Szczęki", "Bliskie spotkania trzeciego stopnia", "Poszukiwacze zaginionej Arki", "E. T.", "Park Jurajski", "Lista Schndlera") został oparty na prawdziwych wydarzeniach, które miały miejsce w 1969 roku w Teksasie. Bohaterowie to Lou Jean i Clovis Michael Poplin, którzy uchodzą za zgodne i szczęśliwe małżeństwo. Ale życie przynosi im wiele problemów i ciągle popadają w konflikt z prawem. Kiedy kobieta opuszcza więzienne mury, gdzie odbywała karę za drobne przewinienie, dowiaduje się, że została pozbawiona praw rodzicielskich. Nieletni Langston ma trafić do rodziny zastępczej. W maju 1969 roku Lou Jean odwiedza męża w zakładzie karnym, by powiadomić go o losie ich syna. I choć Clovis ma do odsiadki jeszcze tylko kilka miesięcy, namawia go do ucieczki z więzienia. Chce, by razem odbili małego Langstona, który teraz mieszka u obcych ludzi w Sugar Land w Teksasie. Nie wszystko idzie jednak po ich myśli. Nieprzewidziane okoliczności sprawiają, że mają na karku policjanta. Obezwładniają posterunkowego Maxwella Slide'a i porywają jego radiowóz patrolowy. Za uciekinierami podąża pościg, dowodzony przez kapitana Harlina Tannera. 22:00 TRZECI PUNKT WIDZENIA Dysk./wywiad/debata, 23 min, Polska, 2020 Scenariusz: Dariusz Gawin, Dariusz Karłowicz, Marek Cichocki Wykonawcy: Dariusz Gawin (prowadzący), Marek Cichocki (prowadzący), Dariusz Karłowicz (prowadzący) W tym wydaniu: 1. JAN POLKOWSKI Kolejna już rozmowa poświęcona postaci i twórczości Jana Polkowskiego. Tym razem przy okazji ukazania się wywiadu rzeki, który przeprowadził z pisarzem Piotr Legutko. O nietypowym życiorysie poety, jego działalności opozycyjnej i wydawniczej, a także twórczości poetyckiej i prozatorskiej i ścisłym ich związku z filozofią. 2. CHANTAL DELSOL W najbliższym czasie nakładem PiW - u ukaże się głośna książka Chantal Delsol "Wiek wyrzeczenia", o której autorzy programu rozmawiać będą w kontekście pytania o przyszłość cywilizacji chrześcijańskiej. Delsol każe sobie zadać pytanie, czy w świetle przemian zachodzących w zachodnich społeczeństwach nie należy uznać, iż jesteśmy świadkami końca chrześcijańskiego świata? Czy chrześcijańska religia przestanie funkcjonować jako podstawa norm moralnych oraz fundament cywilizacji? 3. KOT JELEŃSKI Rozmowa o wydanej właśnie biografii Konstantego Jeleńskiego pióra Anny Arno. Kim był Jeleński i co uczynił dla polskiej literatury i kultury? 22:35 DOKUMENT.PL - TEN CZAS Film dokumentalny, 42 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski Film oparty na rekolekcyjnych wypowiedziach duchownych zaczerpniętych z cyklu "Myśli na ten czas" emitowanego w TVP Kultura po wybuchu epidemii koronawirusa na świecie. Strach, Pycha, Pokora, Odpowiedzialność, Poświęcenie, Praca, Cierpliwość, Radość, Miłość i Nadzieja to dziesięć rozdziałów, z których składa się film TEN CZAS. To obraz pełen najbardziej dramatycznych momentów pandemii pierwszej połowy 2020 roku, wzbogacony refleksją nad ludzkim losem. Okres pandemii zbiegł się z czasem Wielkiego Postu, dlatego w filmie słyszymy wypowiedzi duchownych zilustrowane zdjęciami z agencji informacyjnych. To fragmenty reanimacji chorych na Covid - 19, masowe groby, zbiorowy wolontariat, trud izolacji. W filmie usłyszymy zarówno wypowiedzi przywódców państw, jak i reakcje zwykłych ludzi walczących z pandemią. Poznamy też osoby zamknięte w domach na czas kwarantanny, które opowiedzą o swoich przeżyciach, lękach i nadziei związanej z przyszłością po pandemii. 00:15 CZWARTA WŁADZA (POST, THE) Film fabularny kinowy, 111 min, USA, 2017 Reżyseria: Steven Spielberg Aktorzy: Meryl Streep, Tom Hanks, Sarah Paulson Film oparty na faktach. Katherine Graham, wdowa po szanowanym wydawcy "The Washington Post", od niedawna zastępuje zmarłego męża. Jako pierwsza w historii Stanów Zjednoczonych kobieta pełniąca tak ważną funkcję w mediach, musi odnaleźć się w środowisku zdominowanym przez mężczyzn. 04:30 KINO NOCNE - OSTATNIE PIĘTRO Thriller psychologiczny, 79 min, Polska 2012 Scenariusz i reżyseria: Tadeusz Król Zdjęcia: Tomasz Augustynek Muzyka: Mariusz Ziemba, Jacek Grudzień Aktorzy: Janusz Chabior, Joanna Orleańska, Barbara Garstka, Wojciech Zieliński, Przemysław Bluszcz, Ewa Bakalarska, Bartłomiej Firlet, Aleksandra Popławska, Marek Kalita, Bogdan Koca, Jakub Wróblewski Thriller psychologiczny z przebijającymi się w tle elementami satyry i komedii obyczajowej. Bohater filmu, kapitan WP, natrafia na trop afery, która zmieni całe jego dotychczasowe życie. Akcja "Ostatniego piętra" rozgrywa się w małym miasteczku, gdzie mieszka i służy w miejscowej jednostce wojskowej kapitan Derczyński. Jest przykładnym mężem i kochającym ojcem trójki dzieci: najmłodszego Stasia, Marka oraz najstarszej z rodzeństwa, nastolatki Ani, która chce mieć już własne życie i własne tajemnice. Kapitan to człowiek o konserwatywnych poglądach, przywiązany do rodzinnych tradycji i systemu wartości, ceniący sobie uczciwość, stabilizację i życie w zaciszu domowego ogniska. Choć jest często postrzegany przez kolegów z wojska jako dziwak, nigdy nie zmienił swojej życiowej postawy, nie uległ zakrapianej alkoholem rozpasanej rozrywce podczas tzw. wieczornych narad w jednostce. Konsekwentnie trzyma się zasad w rodzinie i w pracy. Zawsze podąża prostą drogą, jest uczciwy i oddany swojej jednostce, dla której poświęcił całe życie. Do czasu. Derczyński odkrywa nieprawidłowości w finansach jednostki i próbuje zwrócić na to uwagę kolegi, ale ten udaje jakby nic się nie stało. Od tej pory życie kapitana to jedno pasmo kłopotów. Wkrótce po ujawnieniu finansowych przekrętów, Derczyński traci pracę. Odpowiedzialni za defraudację doprowadzają do przeniesienia kapitana do jednostki w Żaganiu, próbując go uciszyć obietnicą pomocy w przejściu na wcześniejszą emeryturę i nagrodą za wzorową służbę. Mają nadzieję, że zamkną mu usta, a sprawa przycichnie. Ale kapitan Wojska Polskiego nie zamierza milczeć, tym samym brnie w jeszcze większe kłopoty. Nie spocznie dopóki nie wyjaśni zagadki. Wyjeżdża do Warszawy, by poinformować generała o nadużyciach w jednostce, ale próba złożenia doniesienia kończy się fiaskiem. Macki jego wrogów sięgają dalej niż przypuszczał. Do niedawna ceniony i szanowany kapitan WP, dziś nie ma nawet prawa wstępu do swojej jednostki. Poukładany świat wali się Derczyńskiemu, co powoduje, że zaczyna zachowywać się irracjonalnie. Do tej pory zrównoważony i opanowany wojskowy, przykładny mąż i ojciec, popada w obłęd i terroryzuje rodzinę. Zakazuje synowi Markowi chodzić do szkoły, a Ani zabrania iść z klasą do kina i w dodatku konfiskuje córce telefon komórkowy. Następuje poważny kryzys w zgodnym do tej pory małżeństwie. Żona początkowo próbuje się przeciwstawić mężowi, ale ostatecznie daje za wygraną, obawiając się o życie swoje i dzieci. Ponadto dręczą ją wyrzuty sumienia, że uległa dawnemu chłopakowi, który po 15 latach niespodziewanie pojawił się w miasteczku. Tymczasem kapitana odwiedza stary kumpel, przez którego wyleciał ze służby. Radzi Derczyńskiemu, by jak najszybciej stawił się w jednostce w Żaganiu, ostrzegając, że, jeśli nie wykona rozkazu mogą mu zabrać mieszkanie i cofnąć wojskową emeryturę. Kapitan pozostaje jednak nieugięty. Barykaduje się w domu, podtrzymując wojskowy dryl w rodzinie i kategoryczny zakaz opuszczania mieszkania. Całkowicie odizolowuje się od otoczenia. Staje się coraz bardziej podejrzliwy i agresywny. Zamienia dom w fortecę nie do zdobycia. Ma obsesję stworzenia nowego, lepszego świata. Ale to tylko pogarsza sytuację i nieuchronnie prowadzi do tragedii.