TVP Kultura Niedziela, 26.07.2020 07:00 LITURGIA PRAWOSŁAWNA Z ZALESZAN Sprawozdanie, 80 min, Polska, 2020 Autor: Katarzyna Popławska Zaleszany to wieś położona na Podlasiu, gdzie od kilku lat rozwija się życie monastyczne. Dom Zakonny św. Katarzyny Aleksandryjskiej czuwa nad pamięcią o mieszkańcach tej wsi, którzy ze względu na swoją przynależność wyznaniową zostali żywcem spaleni przez złych ludzi w 1946 roku. Uroczystościom, które odbywają się w 2020 roku, przewodniczyć będzie zwierzchnik Kościoła prawosławnego w Polsce metropolita Sawa (Hrycuniak), który podczas nabożeństwa ogłosi imiona i nazwiska nowych męczenników prawosławnych, zaliczonych do grona świętych męczenników chełmskich i podlaskich. 08:25 DALEKO OD SZOSY - ODC. 7/7 - WE DWOJE Serial obyczajowy, 85 min, Polska 1976 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Zbigniew Chmielewski, Henryk Czarnecki Muzyka: Piotr Marczewski Zdjęcia: Mikołaj Sprudin Aktorzy: Krzysztof Stroiński, Irena Szewczykówna, Sławomira Łozińska, Anna Szczepaniak, Barbara Horawianka, Jan Machulski, Jolanta Lothe, Krzysztof Kołbasiuk, Janusz Paluszkiewicz, Irena Hrechorowicz, Antoni Jurasz Młodzi wynajmują mały pokoik i urządzają w nim swoje pierwsze mieszkanie. Pracują i uczą się. Kiedy rodzi im się dziecko, matka Ani zabiera ją wraz z malcem do siebie. Leszek jest tam źle widziany. Oddają synka do żłobka - niestety, mały często choruje, co powoduje duże trudności w organizowaniu ich własnego życia. Małżeństwo Ani i Leszka przechodzi pierwszy poważny kryzys. Wówczas z pomocą przychodzą rodzice Leszka. Zabierają wnuka na wieś. Dzięki temu Leszek może spokojnie skończyć technikum. Podbudowany sukcesem, postanawia zdawać na studia. 10:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 11 DOLINA NARWI Magazyn, 21 min, Polska, 2016 Reżyseria: Jacek Sołtysiak Scenariusz: Dora Rosłońska Zdjęcia: Jarosław Wątor, Jacek Banach, Tomasz Jędrzejczak Wykonawcy: Tomasz Bednarek (prowadzący) Tym razem Tomasz Bednarek odwiedza Dolinę Narwi - rejon z wyjątkowo piękną przyrodą i zabytkami. Narwiański Park Narodowy i jego okolice to przestrzeń idealna, by zwolnić i zachwycać się wodą, powietrzem i słońcem. Narew nazywana jest polską Amazonką. Nie jest to związane z jej długością, lecz z rzadko spotykaną na świecie budową koryta rzeki. Wyjątkowa przyroda sprzyja zwierzętom; zakamarki w trzcinie to bezpieczne miejsce do uwicia ptasich gniazd. Przyjeżdżając tu, warto też odwiedzić miasta z ciekawą historią. Do takich należą m.in. Tykocin oraz Suraż, w którym Tomasz Bednarek zwiedził niezwykłe muzea, założone przez prawdziwych pasjonatów historii. 12:15 ANIMAMA - LIS I PTASZEK (LE RENARD ET L'OISELLE / THE FOX AND THE BIRD) Film animowany, 12 min, Szwajcaria, 2019 Reżyseria: Fred Guillaume, Sam Guillaume Scenariusz: Sam Guillaume, Fred Guillaume Krótki film animowany. Samotny lis postanawia zostać ojcem świeżo wyklutego pisklęcia. Ze skrzyżowania ich dróg powstaje rodzina, którą są do momentu, aż los nie przypomni bohaterom, jakie życie jest im przeznaczone. (źródło: wff.pl) 12:35 TRZECI PUNKT WIDZENIA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2020 Scenariusz: Dariusz Gawin, Dariusz Karłowicz, Marek Cichocki Wykonawcy: Dariusz Gawin (prowadzący), Marek Cichocki (prowadzący), Dariusz Karłowicz (prowadzący) W tym wydaniu "Trzeciego punktu widzenia": 1. HOSPICJA I EUTANAZJA Bulwersująca wiadomość z Kanady o odbieraniu finansowania hospicjom, które nie zgadzają się na stosowanie w swych placówkach eutanazji. Podobne zmiany akceptuje też Holandia. Dynamika tych przemian to nie tylko kompletne zaprzeczenie intencjom twórczyni idei hospicyjnej, Cicely Saunders, ale także nowa, potworna norma. 2. GLADIATOR DWADZIESCIA LAT PÓŹNIEJ Minęło 20 lat od premiery jednego z najlepszych obrazów historycznych w dziejach kina. Rozmowa poświęcona temu dziełu autorstwa Ridleya Scotta. 3. MIĘDZY NIEMCAMI A ROSJĄ Najgłośniejsze dzieło Adolfa Bocheńskiego, pisarza i publicysty politycznego, zatytułowane "MIĘDZY NIEMCAMI a Rosją" po latach wydał właśnie Ośrodek Myśli Politycznej. Książka uważana jest za najwybitniejszą polską analizę światowej geopolityki. Rozmowa poświęcona postaci autora i dziełu, które do dziś jest legendą polskiego realizmu politycznego. 13:10 KAPRYŚNE LATO (ROZMARNE LETO) Film obyczajowy, 72 min, Czechosłowacja, 1967 Autor: Vladislav Vanura Reżyseria: Jiri Menzel Scenariusz: Vclav Nvlt, Jiri Menzel Zdjęcia: Jaromir Šofr Aktorzy: Rudolf Hruinsk, Vlastimil Brodsk, Frantiek Rehk, Mila Myslikov, Jana Drachalov, Jii Menzel, Bohu Zhorsk i inni Adaptacja powieści Vladislava Vanury. Ironiczny i uroczy obraz małomiasteczkowej społeczności. Melancholijny, pełen ciepłego humoru portret trzech starzejących się przyjaciół. Nudę życia w małym miasteczku zburzy przyjazd ponętnej akrobatki. Do niewielkiego miasteczka przyjeżdża magik z uroczą asystentką. Trzej miejscowi notable w ciągu kilku nocy próbują uwieść uroczą asystentkę - bez powodzenia. Tymczasem sztuka ta udaje się jednej z ich żon, ale z magikiem. Kiedy magik doznaje kontuzji, żona potulnie wraca do męża. dystr. FILMEXPORT 14:35 ANDRAS SCHIFF - PARTITY JANA SEBASTIANA BACHA (ANDRAS SCHIFF: BACH PARTITAS FOR SOLO PIANO (CONCERT)) Koncert, 144 min, Niemcy, 2018 Wykonawcy: Andras Schiff Występ Andrasa Schiffa w Pierre Boulez Saal w Berlinie, podczas którego artysta zaprezentował sześć partit Jana Sebastiana Bacha na fortepian solo. 17:05 KLUCZ DO WOJTYŁY WEDŁUG ŁUCZEWSKIEGO - MIŁOŚĆ I ODPOWIEDZIALNOŚĆ Kameralne i studyjne (widowisko), 6 min, Polska, 2020 Scenariusz: Michał Łuczewski Wykonawcy: Michał Łuczewski (prowadzący) "Miłość i odpowiedzialność", wydana w 1960 roku książka Karola Wojtyły, jest tematem kolejnego odcinka cyklu "Klucz do Wojtyły według Łuczewskiego". Praca, w momencie wydania, przez wielu krytyków uważana była za skandalizującą, także dlatego, że ksiądz Wojtyła, w tak otwarty sposób pisał w niej o miłości, małżeństwie i seksualności. Jego rozważania były efektem rozmów i wieloletniego towarzyszenia zaprzyjaźnionym rodzinom. Miłość i odpowiedzialność okazała się dla Wojtyły przepustką do ówczesnego papieża Pawła VI, który w czasach rodzącej się rewolucji seksualnej, właśnie w niej znalazł klucz do rozmowy o najważniejszych problemach nowoczesności. 17:15 NIEDZIELA Z... ROLAMI WIESŁAWA MICHNIKOWSKIEGO Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Agnieszka Szydłowska (prowadzący) Ten odcinek jest poświęcony wybitnemu aktorowi - Wiesławowi Michnikowskiemu. Choć sam uważał się za aktora przede wszystkim teatralnego to publiczności jest znany jednak głównie jako gwiazda kabaretu i estrady. Miał zatem szczęście, że jego talent rozkwitł w epoce kabaretów ceniących błyskotliwe teksty i finezyjne aktorstwo. Zaczynał od Wagabundy. Potem w telewizyjnym Kabarecie Starszych Panów śpiewał wiele niezapomnianych piosenek autorstwa Jeremiego Przybory z muzyką Jerzego Wasowskiego: "Wesołe jest życie staruszka", "Jeżeli kochać to nie indywidualnie", "Adio pomidory!" czy "Inwokacja". Aż wreszcie pojawił się Kabaret Dudek ze słynnym skeczem Sęk oraz Hydraulik. Charakterystyczny głos Michnikowskiego wykorzystywali także reżyserzy dubbingu oraz radiowi. W polskiej wersji językowej animowanych "Smerfów" swojego niepowtarzalnego głosu użyczył Papie Smerfowi. Aktor nie krył, że lubił występować w słuchowiskach dla dzieci. Zdaniem krytyków filmowcy nie umieli wykorzystać talentu Wiesława Michnikowskiego. W bogatej filmografii aktora prawie nie ma ról głównych, choć nie brak fenomenalnych drugoplanowych. Publiczność pamięta go głównie z charakterystycznych ról w filmach: "Gangsterzy i filantropi", "Hydrozagadka", "Rififi po sześćdziesiątce" "Otello z M2", "Skutki noszenia kapelusza w maju" oraz "Seksmisja" z brawurową postacią Jej Ekscelencji. Zapytany o to, co najbardziej pociągało go w zawodzie aktora Wiesław Michnikowski odpowiedział: Ten zawód pozwala na kilka godzin, czyli na czas trwania spektaklu, oderwać się od rzeczywistości. Na kilka godzin codzienne troski, sprawy zostawiało się za drzwiami teatru, zapominało się o nich. W każdej sztuce, niczym w dziecięcej zabawie, człowiek przenosi się do zupełnie innego świata. Z gośćmi programu będziemy rozmawiać m.in. o fenomenie jego aktorstwa, o mistrzu i koledze. Przywołamy kabaret i estradę lat 50. , 60. i 70. oraz najważniejsze kreacje aktorskie naszego bohatera. Zastanowimy się, czy siła komizmu nie zaciążyła na jego zawodowej drodze. Nie zabraknie też wspomnień rodzinnych, czyli Wiesław Michnikowski - ojciec i dziadek. 18:00 NIEDZIELA Z... ROLAMI WIESŁAWA MICHNIKOWSKIEGO - REPLAY, CZYLI POWTÓRKA - ADDIO POMIDORY 4 Felieton, 19 min, Polska, 2000 Zdjęcia: Włodzimierz Precht Wykonawcy: Andrzej Ferenc (prowadzący) Program satyryczny, będący powtórną realizacją znanych scenek kabaretowych. W tym odcinku piosenka "Addio pomidory" w wykonaniu Wiesława Michnikowskiego (trzy różne wersje) oraz najnowsza interpretacja piosenki w wykonaniu Bożeny Dykiel. W międzyczasie prowadzący Andrzej Ferenc rozmawia z Bożeną Dykiel o warzywach i gotowaniu. 18:35 NIEDZIELA Z... ROLAMI WIESŁAWA MICHNIKOWSKIEGO - SKUTKI NOSZENIA KAPELUSZA W MAJU Komedia obyczajowa, 79 min, Polska 1993 Scenariusz i reżyseria: Krystyna Krupska - Wysocka Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Wiesław Michnikowski, Barbara Krafftówna, Sławomira Łozińska, Katarzyna Chrzanowska, Marek Kondrat, Piotr Skarga, Piotr Grabowski, Magdalena Wójcik, Tadeusz Hanusek, Bożena Robakowska, Jolanta Czaplińska, Małgorzata Leśniewska, Ryszard Radwański, Kazimierz Mazur, Ala Górzyńska, Ola Rosińska, Marta Kowalska i inni Poruszająca, a zarazem pełna ciepła komedia, opowiadająca o potrzebie miłości między ludźmi. Film został obsypany nagrodami na Krajowym Festiwalu Filmów dla Dzieci w Poznaniu. Otrzymał także wyróżnienie na I Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci "Ale Kino!" (1994). Profesor wyższej uczelni prowadzi samotne i smutne życie emeryta. Często chadza na spacery na cmentarz. Pewnego dnia spotyka tam Anię, córkę swego przyjaciela Andrzeja, który zginął tragicznie w górach. Dziewczyna mieszka wraz z dziećmi w domu akademickim, żyjąc niezwykle skromnie. Mąż przed kilku laty wyjechał "na saksy" za granicę. Ania została w kraju, chcąc dokończyć studia. Spotkanie z dziewczyną radykalnie zmienia jałową egzystencję profesora. Mimo zaawansowanego wieku i braku doświadczenia, podejmuje się zaopiekować dziećmi, by umożliwić Ani wyjazd na kurs menedżerów do Anglii. 22:05 TRZECI PUNKT WIDZENIA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2020 Scenariusz: Dariusz Gawin, Dariusz Karłowicz, Marek Cichocki Wykonawcy: Dariusz Gawin (prowadzący), Marek Cichocki (prowadzący), Dariusz Karłowicz (prowadzący) W tym wydaniu "Trzeciego punktu widzenia": 1. HOSPICJA I EUTANAZJA Bulwersująca wiadomość z Kanady o odbieraniu finansowania hospicjom, które nie zgadzają się na stosowanie w swych placówkach eutanazji. Podobne zmiany akceptuje też Holandia. Dynamika tych przemian to nie tylko kompletne zaprzeczenie intencjom twórczyni idei hospicyjnej, Cicely Saunders, ale także nowa, potworna norma. 2. GLADIATOR DWADZIESCIA LAT PÓŹNIEJ Minęło 20 lat od premiery jednego z najlepszych obrazów historycznych w dziejach kina. Rozmowa poświęcona temu dziełu autorstwa Ridleya Scotta. 3. MIĘDZY NIEMCAMI A ROSJĄ Najgłośniejsze dzieło Adolfa Bocheńskiego, pisarza i publicysty politycznego, zatytułowane "MIĘDZY NIEMCAMI a Rosją" po latach wydał właśnie Ośrodek Myśli Politycznej. Książka uważana jest za najwybitniejszą polską analizę światowej geopolityki. Rozmowa poświęcona postaci autora i dziełu, które do dziś jest legendą polskiego realizmu politycznego. 22:40 DOKUMENT.PL - 21 X NOWY JORK Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2016 Reżyseria: Piotr Stasik Scenariusz: Piotr Stasik Dlaczego lubimy czytać biografie, wspomnienia, pamiętniki, reportaże? Jak często łapiemy się na próbie zgadywania, kim jest nasz współpasażer w pociągu lub człowiek siedzący samotnie w kawiarni? Czy śledzenie losów innych ludzi to zwykła potrzeba podglądania, czy też może próba odnalezienia w tych historiach siebie, poszukiwanie recepty na życie, chęć skorzystania z cudzych doświadczeń? "21 x Nowy Jork" - od metra do transcendencji. Jesteśmy w nowojorskim metrze. Tutaj spotykają się wszyscy - młodzi i starzy, właściwie każda osoba ma inny kolor skóry albo inne pochodzenie. Kamera zatrzymuje się na niektórych twarzach, przygląda się im dłużej. Kim są ci ludzie? Z off - u słyszymy opowieści niektórych z nich: o czym myślą, czym się zajmują, dokąd jadą. To jest punkt wyjścia. Za kilkoma osobami podążamy do ich miejsca pracy, zamieszkania, czy tam gdzie lubią przebywać: do nocnego klubu, na miejską plażę. Obserwujemy ich. Czasem będą to zwykłe sceny z codziennego życia (przygotowania do pracy, samotnie jedzona kolacja), czasem ważne momenty (pierwsza randka, kłótnia z przyjacielem). Kamera pokazuje sytuacje, w których się znajdują, oraz miejsca, które tworzą ich świadomość: widok z okna, ulubiony kąt w mieszkaniu, kawiarnię, w której spędzają kilka godzin dziennie. Poznajemy także ich obrazy "wewnętrzne": to, co widzą w swojej wyobraźni, w jaki sposób postrzegają świat. W off - ie wybrani bohaterowie opowiadają swoje historie, szukają w pamięci ważnych wydarzeń, czytają fragmenty dzienników, listy, maile od najbliższych osób. Opowiadają o poszukiwaniu bratniej duszy, odnajdowaniu sensu życia, czy w końcu, obecnej w ich życiu transcendencji. Trzy najważniejsze elementy w filmie to obserwacje życia bohaterów, rozważania bohaterów w off - ie na temat ich filozofii oraz oddanie klimatu i ducha miasta poprzez ukazanie intymnego życia jego mieszkańców. 23:40 KFPP OPOLE - OPOLE 2019 - SCENA ALTERNATYWNA - OTSOCHODZI, MIUOSH Koncert, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Grzegorz Sadurski Scenariusz: Michał Warchoł Fragment drugiej części koncertu TVP Kultura Scena Alternatywna na 56. Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu. Występują: Otsochodzi - kontrowersyjny raper i autor tekstów; oraz Miuosh - pochodzący ze Śląska polski raper, producent muzyczny i przedsiębiorca, który przez cztery lata współpracował z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach. 00:15 PEWNEGO RAZU NA DZIKIM ZACHODZIE (ONCE UPON A TIME IN THE WEST AKA C'ERA UNA VOLTA IL WEST) Western, 159 min, Włochy/USA 1968 Reżyseria: Sergio Leone Scenariusz: Sergio Leone, Sergio Donati Aktorzy: Henry Fonda, Claudia Cardinale, Jason Robards, Charles Bronson, Frank Wolff, Gabriele Ferzetti, Keenan Wynn, Paolo Stoppa i inni O Sergio Leone świat usłyszał na początku lat 60. Wtedy to, w 1964 r. włoski reżyser nakręcił swój pierwszy spaghetti western "Za garść dolarów". Niepewny przyjęcia swego dzieła, na wszelki wypadek umieścił w czołówce nie swoje prawdziwe nazwisko, ale pseudonim Bob Robertson. Film okazał się jednak prawdziwą sensacją kasową, przynosząc imponujące zyski. Idąc za ciosem, Leone konsekwentnie przełamywał monopol Amerykanów na filmy kowbojskie, realizując dwa lata później, już pod swoim nazwiskiem, "Za kilka dolarów więcej", a następnie "Dobrego, złego i brzydkiego". Trylogia ta nie zakończyła jego przygody z westernem. Reżyser wielokrotnie wracał do tego typu filmów, reżyserując m.in. "Pewnego razu na Dzikim Zachodzie" czy "Garść dynamitu". Uhonorowany w 1969 r. włoską nagrodą Davida dla najlepszego filmu zagranicznego "Pewnego razu na Dzikim Zachodzie" powstał według pomysłu trzech włoskich reżyserów: Bernardo Bertolucciego, Dario Argento i właśnie Sergia Leone. Zdjęcia były realizowane częściowo w Stanach Zjednoczonych (w plenerach Arizony i Utah), częściowo w Hiszpanii. Znakomita, nastrojowa muzyka do tego filmu jest dziełem Ennia Morricone. Grający jedną z głównych ról Henry Fonda po raz pierwszy pojawił się tu na ekranie jako "czarny charakter" i w zgodnej opinii krytyków była to jedna z najlepszych ról w jego bogatym dorobku. Akcja toczy się w latach 70. XIX w. Jill McBain, prostytutka z Nowego Orleanu, przybywa do małego miasteczka Flagstone, gdzie ma zamieszkać wraz z poślubionym niedawno farmerem Brettem McBainem oraz trójką jego dzieci, które po śmierci żony mężczyzna sam wychowywał. Kobieta z przerażeniem odkrywa, że cała czwórka została brutalnie zamordowana. Sprawcami byli ludzie z bandy niejakiego Franka, który jednak sprytnie skierował podejrzenia na innego rewolwerowca, zwanego Czejenem, poszukiwanego odtąd listem gończym. Nie mając odwagi pozostać w tak niebezpiecznym miejscu, Jill zgadza się sprzedać na aukcji odziedziczoną po mężu farmę, cenną o tyle, że na jej terenie znajduje się jedyne w okolicy źródło wody, a przede wszystkim dlatego, że przez ziemie McBaina ma przechodzić linia kolejowa budowana przez bogatego przedsiębiorcę Mortona. To właśnie Morton wynajął Franka do zamordowania rodziny McBainów, a następnie wywalczenia w czasie aukcji jak najniższej ceny za ziemię. W ostatniej chwili do licytujących dołącza jednak rewolwerowiec zwany Harmonicą oraz towarzyszący mu Czejen. Harmonica odbiera należną mu za schwytanie Czejena sumę 5 tys. dolarów i kupuje za nie farmę, płacąc jej rzeczywistą cenę. Zwraca jednak ziemię Jill, nie wyjaśniając motywów swojego postępowania. Harmonica zaprzyjaźnia się z Jill i pomaga jej w pracy na farmie. Pewnego dnia ratuje też życie Frankowi, na którego zastawili pułapkę jego niedawni towarzysze, ale znów nie chce powiedzieć, dlaczego tak postąpił ani kim naprawdę jest. Do Jill i Harmoniki dołącza niebawem Czejen, oczyszczony wreszcie z fałszywych podejrzeń o zamordowanie McBainów i zwolniony z aresztu, ale poważnie ranny w strzelanie z ludźmi Mortona. Nieoczekiwanie na farmie pojawia się też Frank, który chce się zmierzyć z Harmonicą i poznać wreszcie jego tajemnicę.