TVP Kultura Niedziela, 02.08.2020 07:00 LITURGIA PRAWOSŁAWNA W CERKWI ŚW. JANA KLIMAKA W WARSZAWIE Sprawozdanie, 80 min, Polska, 2020 Autor: Katarzyna Popławska Transmisja liturgii prawosławnej z warszawskiej cerkwi pod wezwaniem św. Jana Klimaka w dniu pamięci św. proroka Eliasza. Podczas transmisji liturgii św. wierni będą mogli modlitewnie przeżywać niedzielę, usłyszeć czytanie ewangeliczne i kazanie na jego temat. Ponadto będzie można zobaczyć freski autorstwa Jerzego Nowosielskiego, które upiększają cerkiew, oraz usłyszeć piękny śpiew w wykonaniu miejscowego chóru. 08:25 ALTERNATYWY 4 - ODC. 1/9 - PRZYDZIAŁ Serial komediowy, 59 min, Polska 1983 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Janusz Płoński, Maciej Rybiński Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Roman Wilhelmi, Wojciech Pokora, Stanisława Celińska, Witold Pyrkosz, Bożena Dykiel, Janusz Gajos, Mieczysław Voit, Jerzy Bończak, Jan Kobuszewski, Kazimierz Kaczor, Jerzy Kryszak, Bronisław Pawlik, Gustaw Lutkiewicz i inni Zdjęcia do "Alternatywy 4" rozpoczęto w grudniu 1981 roku, na krótko przed stanem wojennym. Zrealizowany w 1983 r. serial długo "odpoczywał na półce". Emisji (w wersji okrojonej przez cenzurę) doczekał się dopiero na przełomie 1986 i 1987 roku, zaskarbiając sobie sympatię i zainteresowanie widzów. Nieco mniej przychylna była krytyka. Wytykano serialowi brak spójności, nierówne tempo, chaotyczny montaż. Zastrzeżenia recenzentów budziła także konstrukcja fabuły, w myśl której cała akcja, choć "zjednoczona" losami mieszkańców nowego bloku, zasadza się na mniej lub bardziej autonomicznych miniscenkach i skeczach. Mimo utyskiwań krytyki kolejne odcinki "Alternatywy 4" systematycznie przykuwały do telewizorów miliony widzów. Zasługa to nie tylko humorystycznych perypetii głównych bohaterów, ale też niemal całej polskiej czołówki aktorskiej, która zaludniła ironiczno - prześmiewczy świat serialu. Na Ursynowie powstają nowe bloki. Prezes spółdzielni mieszkaniowej jest oblegany przez kandydatów do otrzymania upragnionego przydziału. Jedni proponują łapówki, inni powołują się na swą bardzo trudną sytuację mieszkaniową. W dniu wywieszania list do spółdzielni przybywa ekipa telewizyjna, by na miejscu zarejestrować reakcje szczęśliwców, którzy właśnie zostali posiadaczami nowych mieszkań. W ogólnym rozgardiaszu reporter wyznacza pierwszego z brzegu petenta, Dionizego Cichockiego, do opowiedzenia przed kamerą o swej radości z otrzymania przydziału. Cichockiego nie ma na liście, ale reportera niewiele to obchodzi i każe "wykonać zadanie". Reportaż ogląda szef Cichockiego i wstrzymuje mu w związku z tym przydział mieszkania zakładowego. Tymczasem w Pułtusku Stanisław Anioł, działacz miejskiego Komitetu PZPR, szykuje się do przeprowadzki do stolicy na "eksponowane stanowisko". Ma być gospodarzem domu w jednym z bloków na Ursynowie. 09:35 ALTERNATYWY 4 - ODC. 2/9 - PRZEPROWADZKA Serial komediowy, 52 min, Polska 1983 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Janusz Płoński, Maciej Rybiński Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Roman Wilhelmi, Jerzy Kryszak, Kazimierz Kaczor, Krystyna Tkacz, Anna Chitro, Bożena Dykiel, Wojciech Pokora, Gustaw Lutkiewicz, Ryszard Pietruski, Wojciech Siemion, Mieczysław Voit, Witold Skaruch, Hanna Giza i inni Stanisław Anioł zostaje gospodarzem bloku i kieruje ruchem podczas przeprowadzki. Zamieszanie jest spore. Na to samo mieszkanie otrzymuje przydział Zygmunt Kotek i Zdzisław Kołek - ostatecznie wprowadzają się obaj z rodzinami i prowizorycznie dzielą lokal na pół. Tragarze zamieniają lokatorom meble, ubecy mają założyć podsłuch u opozycjonisty prof. Dąb - Rozwadowskiego. Na skutek pomyłki zakładają "pluskwę" u kogoś innego. Wdowa przywozi trumnę ze zwłokami męża, by choć przez chwilę pobył w nowym mieszkaniu, a po całym bloku grasują oszuści i kombinatorzy. 10:40 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 144 SZWAJCARIA POŁCZYŃSKA Magazyn, 21 min, Polska, 2019 Reżyseria: Agnieszka Grabarska Scenariusz: Agnieszka Grabarska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tym razem Tomasz Bednarek odwiedza część Pojezierza Drawskiego zwaną Szwajcarią Połczyńską. Zwiedzanie rozpoczyna w Połczynie - Zdroju. Siedemsetletnie miasto może pochwalić się już trzema wiekami tradycji uzdrowiskowych; w XVII wieku w okolicy odkryto źródło wód mineralnych. W drugiej połowie XIX wieku działalność uzdrowiskową przeniesiono z pobliskiego Międzyborza do centrum miasta. W 1854 roku oddano do użytku sanatorium Victoria Bad. Obecnie w uzdrowisku jest 1300 łóżek w obiektach sanatoryjnych. Niesamowitych wrażeń dostarcza podróż z Połczyna - Zdroju do Czaplinka słynną Szosą Stu Zakrętów. Asfaltowa wstążka wije się przez najpiękniejszą część Pojezierza Drawskiego - Dolinę Pięciu Jezior. Leżące w dolinie polodowcowej jeziora Krzywe, Krąg, Długie, Głębokie i Małe to raj dla wędkarzy, miłośników spacerów i wypraw rowerowych. Ciekawostką jest, że przez tych pięć akwenów przepływa rzeka Drawa, która ma swój początek w okolicy jeziora Krzywego. Największe jezioro na terenie to Drawsko z charakterystycznymi długimi zatokami i 12 wyspami. W centralnej części akwenu znajduje się wyspa Bielawa - jedna z największych wysp śródlądowych w Polsce. Jezioro przyciąga miłośników przeróżnych sportów wodnych. Czaplinieckie Bractwo Żeglarskie organizuje tu regaty, które stanowią eliminacje do Pucharu Polski Jachtów Kabinowych. W Czaplinku warto zobaczyć najstarszy miejski zabytek - kościół wzniesiony na przełomie XIV i XV wieku. Niewyjaśnioną dotąd zagadkę kryją podziemia. Pod jego drewnianą podłogą znajduje się krypta z ustawioną w niej trumną. Jednak nie wiadomo, kogo tam pochowano. Inne ciekawe miejsce Szwajcarii Połczyńskiej to wieś Siemczyno, gdzie znajduje się okazały, barokowy pałac. 11:25 OPOLE NA BIS - "PANNA, MADONNA, LEGENDA TYCH LAT (...)" Koncert, 54 min, Polska, 2011 Reżyseria: Małgorzata Piekorz Scenariusz: Małgorzata Piekorz Wykonawcy: Kayah, Anna Czartoryska, Justyna Steczkowska, Kinga Preiss, Katarzyna Groniec, Sonia Bohosiewicz, Ania Dąbrowska, Magda Kumorek, Orkiestra Pd/Dyrekcja Krzesimira Dębskiego, Marta Florek Przypomnienie koncertu z okazji 70. urodzin Ewy Demarczyk. Ewa Demarczyk wykonywała największe przeboje poezji śpiewanej i piosenki aktorskiej. Muzykę pisali dla niej znani kompozytorzy, tak jak Zygmunt Konieczny i Andrzej Zarycki. Artystka jest podziwiana za genialne interpretacje wierszy Juliana Tuwima, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Bolesława Leśmiana. I chociaż wycofała się z życia publicznego jej niepowtarzalny styl inspiruje dziś wielu artystów, którzy zostali zaproszeni do udziału w opolskim koncercie. 12:25 ANIMAMA - LADIES AND GENTLEMEN Film animowany, 5 min, Polska, 1964 Reżyseria: Witold Giersz Scenariusz: Witold Giersz Zdjęcia: Jan Tkaczyk Muzyka: Waldemar Kazanecki Dowcipny, bardzo kolorowy film animowany o staraniach dwóch panów o jedną panią. Konkurenci robią sobie wzajemnie złośliwości, a pani obdarza względami to jednego dżentelmena, to drugiego. W końcu jeden z nich, zdenerwowany nieustanną rywalizacją, dzwoni do autora filmu z żądaniem narysowania jeszcze jednej lady. 15:30 CHOPIN I JEGO EUROPA 2017 - RECITAL GARRICKA OHLSSONA Koncert, 89 min, Polska, 2017 Wykonawcy: Garrick Ohlsson Koncert Garrica Ohlssona. W programie: Johann Sebastian Bach: Suita angielska g - moll nr 3 Karol Szymanowski: Sonata fortepianowa nr 3 op. 36 Fryderyk Chopin: Scherzo E - dur op. 54, Nokturn f - moll op. 55 nr 1, Mazurek As - dur op. 59 nr 2, Mazurek b - moll op. 24 nr 4, Ballada g - moll op. 23 17:00 KLUCZ DO WOJTYŁY WEDŁUG ŁUCZEWSKIEGO - OJCIEC, SYN I DUCH Kameralne i studyjne (widowisko), 6 min, Polska, 2020 Scenariusz: Michał Łuczewski Wykonawcy: Michał Łuczewski (prowadzący) Tematem kolejnego odcinka "Klucza do Wojtyły według Łuczewskiego" jest duchowość Jana Pawła II. Michał Łuczewski podkreśla słowa Wojtyły, że nie chciał być poznany powierzchownie, od zewnątrz, ale pozwala zobaczyć swoje wnętrze, tak jak poznaje Bóg. Michał Łuczewski wspomina słowa Jana Pawła II, wypowiedziane w 1979 roku w Warszawie: "Człowiek nie może siebie sam do końca zrozumieć bez Chrystusa". Droga papieża była naśladowaniem Chrystusa, także w cierpieniu, po zamachu w 1981 roku i podczas ostatniej Drogi Krzyżowej w rzymskim Koloseum w 2005 roku. 17:15 NIEDZIELA Z... KRYSTYNĄ PROŃKO Dysk./wywiad/debata, 41 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Agnieszka Szydłowska (prowadząca) Gościem "Niedzieli z..." jest Krystyna Prońko - wokalistka, kompozytorka i pedagog, znana z licznych przebojów, m. in. "Jesteś lekiem na całe zło" czy "Małe tęsknoty". 20:00 BILET NA WEEKEND - BITWA O ANGLIĘ (BATTLE OF BRITAIN) Dramat wojenny, 126 min, Wielka Brytania, 1969 Reżyseria: Guy Hamilton Scenariusz: Wilfred Greatorex, James Kennaway Zdjęcia: Freddie Young Muzyka: Ron Goodwin Aktorzy: Laurence Olivier, Trevor Howard, Patrick Wymark, Christopher Plummer, Susannah York, Michael Caine, Ralph Richardson, Robert Shaw, Ian McShane, Barry Foster, Michael Bates Epicki dramat w gwiazdorskiej obsadzie powstał na podstawie książki "The Narrow Margin", którą napisał Derek Wood i która przyniosła autorowi spory rozgłos. Akcja filmu rozgrywa się podczas II wojny światowej, a główny wątek skupia się na powietrznej kampanii toczonej między lotnictwem niemieckim a brytyjskim. Inwazja znana jako Bitwa o Anglię rozpoczęła się 10 lipca w 1940 roku. Ponad półtora tysiącowi bombowców i z górą tysiącowi myśliwców Luftwaffe marszałek sir Hugh Dowding mógł przeciwstawić zaledwie siedemset spitfire'ów i hurricane'ów. I choć bilans zestrzeleń był korzystny dla obrońców, Brytyjczykom szybciej zaczęło brakować wyszkolonych lotników. Wtedy do boju pod angielskim niebem wystartowali trzymani dotąd na ziemi doświadczeni piloci polscy, ale także Francuzi, Czesi i ochotnicy amerykańscy. RAF rzucił do walki ostatnie odwody, tymczasem Niemcy wzmagali nacisk. Już nie tygodnie, ale najbliższe dni miały rozstrzygnąć losy bitwy. 22:45 DOKUMENT.PL - O ZWIERZĘTACH I LUDZIACH. Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2019 Reżyseria: Łukasz Czajka Scenariusz: Łukasz Czajka Zdjęcia: Kacper Czubak Muzyka: Marcin Masecki Aktorzy: Adam Banaszek, Maciej Hubert, Damian Chojecki, Krzysztof Chrzanowski, Krzysztof Garbarski, Marcin Kożuchowski, Oliwier Krajewski, Kamila Kuboth - Schuchardt, Magdalena Kwapis, Damian Parzeski Film dokumentalny o tym, co zdarzyło się w czasie II wojny światowej na terenie warszawskiego zoo. Głównymi bohaterami są zwierzęta, poprzez które opowiemy historie ludzi, którzy w zoo szukali schronienia. Biorąc pod uwagę dzisiejszą wiedzę, naukowcy zajmujący się emocjami zwierząt zgadzają się co do tego, że zwierzęta je odczuwają. Najczęściej mówi się o strachu, gniewie, wstręcie, zdziwieniu, smutku i radości. Co oczywiste odczuwają też ból i cierpienie. Ten zestaw emocji i odczuć jest wystarczający, by opowiedzieć w sposób zupełnie niespotykany o dramatycznych wydarzeniach wojennych. Będziemy obserwować zwierzęta podczas nieobojętnych emocjonalnie sytuacji, np. w trakcie porodu, podczas zabawy rodzeństwa, w czasie ucieczki przed zagrożeniem, etc. Te sceny są np. łączone z ujęciami archiwalnymi z okresu przedwojnnego lub z czasów wojny. W filmie poza nowymi ujęciami stylizowanymi na archiwalne zarejestrowanymi w ogrodzie zoologicznym oraz w naturalnym środowisku zwierząt wykorzystano również prawdziwe filmy archiwalne ze zwierzętami. Są też archiwalne fotografie i filmy poświęcone bohaterskiej rodzinie Żabińskich, oraz tym, których uratowali. Ponadto archiwalne materiały poświęcone Warszawie między 1928 a 1950 rokiem. Narratorem filmu będzie Antonina Żabińska, która głosem słynnej aktorki wspomina lata 1928 - 44, poczynając od momentu, w którym zoo powstało, aż do zakończenia wojny. Ważną rolę w filmie odegrają ostatni żyjący świadkowie tamtych wydarzeń, jak Teresa Zawadzki, córka Antoniny i Jana. W filmie występuje również żyjący dziś w Izraelu Moshe Tirosh (dawniej Moshe Kenigswein), który w 1942 roku przez wiele miesięcy wraz z siostrą Stefcią (ona też wystąpi w filmie), która do dziś mieszka w Kanadzie, ukrywali się w piwnicy willi. W tym czasie ich rodzice byli ukrywani w opustoszałej bażanciarni w pobliżu domu. Moshe wraca do willi, do miejsca, w którym - jak mówi - uwierzył, że przeżyje wojnę. Fragmenty wybrane ze spisanych wspomnień Antoniny, uzupełnione inscenizowanymi scenami ze zwierzętami stylizowanymi na archiwalne oraz filmami archiwalnymi dadzą odbiorcy możliwość doświadczenia zupełnie surrealistycznego klimatu, który panował na terenie zoo w czasie wojny. Willa była nazywana przez tych, którzy się w niej ukrywali Domem pod zwariowaną gwiazdą i Arką Noego, co tylko podkreśla niezwykłość i niepowtarzalność atmosfery, która emanowała z tego cudownego miejsca w tamtym okrutnych czasach. 00:30 SIERPNIOWE NIEBO. 63 DNI CHWAŁY Dramat wojenny, 74 min, Polska, 2013 Reżyseria: Ireneusz Dobrowolski Scenariusz: Ireneusz Dobrowolski Aktorzy: Anna Nehrebecka, Anna Romantowska, Jerzy Nowak, Łukasz Konopka, Stanisław Brejdygant Pracownicy budowy znajdują w ruinach przedwojennej kamienicy ludzkie szczątki i pamiętnik z czasów Powstania Warszawskiego. Ukrywający się w piwnicy profesor opisał w nim pierwsze dni dramatycznej walki o Warszawę. 5 sierpnia 1944 roku młodziutka sanitariuszka Basia przeżywała pierwszą miłość do żołnierza AK Staszka. Tego dnia młodzi warszawiacy z entuzjazmem budowali barykady, aby w chwilę później stanąć do nierównej walki ze świetnie uzbrojonymi mordercami z Waffen SS Dirlewanger. 01:45 MOCNE KINO - SYN SZAWŁA (SAUL FIA) Dramat wojenny, 102 min, Węgry, 2015 Reżyseria: László Nemes Scenariusz: László Nemes, Clara Royer Zdjęcia: Mátyás Erdély Muzyka: László Melis Aktorzy: Geza Rohring, Levente Molnar, Urs Rechn, Marcin Czarnik, Sandor Zsoter, Todd Charmont Rok 1944, Auschwitz - Birkenau. 48 godzin z życia Szawła Auslandera, członka Sonderkommando oddziału żydowskich więźniów zmuszonych asystować hitlerowcom w wielkiej machinie Zagłady na krótko przed wybuchem buntu. W rzeczywistości, której nie sposób pojąć, w sytuacji bez szans na przetrwanie, Szaweł próbuje ocalić w sobie to, co zostało z człowieka, którym kiedyś był. Kamera od początku obserwuje go z bliska, jakbyśmy stali tuż za nim. Nieustannie zadajemy sobie pytanie: co ja bym wtedy zrobił? Jak silny byłby mój instynkt przetrwania? Jak silna wola, by kogoś lub coś poza samym sobą ocalić? Debiut 38 - letniego Laszló Nemesa nagrodzony Grand Prix na tegorocznym festiwalu w Cannes przełamuje dotychczasowe, typowe dla fabuł o Holokauście klisze narracyjne. Reżyser zrezygnował z epickiej skali, która tworzy iluzję, że jesteśmy w stanie pojąć skalę tej zbrodni. Widz ma tu do czynienia z maksymalnym realizmem, z perspektywy jednostki ogląda fragmenty otaczającego piekła. Syn Szawła powstał z głębokiej potrzeby autentyczności, a drobiazgowa dokumentacja i produkcja zajęły twórcom pięć lat. Być może właśnie dlatego Claude Lanzmann, twórca legendarnego dokumentu "Shoah", przeciwnik filmowych inscenizacji Zagłady, podszedł po seansie do Nemesa i podziękował mu za film. Dla wielu widzów pokaz "Syna Szawła" okazał się najmocniejszym przeżyciem festiwalu w Cannes w 2015 roku. Perfekcyjny, porażający i trzymający w napięciu, ten film przejdzie do historii kina. (za nowehoryzonty.pl) 03:30 LEGENDY ROCKA - THE PRETENDERS (ROCK LEGENDS (S. 7) - THE PRETENDERS) Film dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny prezentujący najważniejszych artystów muzyki rockowej. Bohaterem tego odcinka są The Pretenders, jeden z najważniejszych zespołów nowej fali w latach 80. XX wieku. 03:50 LEGENDY ROCKA - THE POLICE (ROCK LEGENDS (S. 7) - THE POLICE) Film dokumentalny, 21 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny prezentujący najważniejszych artystów muzyki rockowej. Bohaterem tego odcinka jest zespół The Police. Brytyjska formacja zyskała popularność dzięki nowatorskiemu podejściu do muzyki rockowej. W swojej twórczości trio wykorzystywało wpływy z innych gatunków, m.in. reggae, jazz i punk. Ogromny udział w tym miał perkusista grupy Stewart Copeland, który miał dość niewyszukanych beatów. Dzięki jego podejściu do komponowania utwory The Police zyskały niepowtarzalny styl. 04:15 KINO NOCNE - ZŁOTY WIEK (L'AGE D'OR) Komedia surrealistyczna, 59 min, Francja, 1930 Reżyseria: Luis Bunuel Scenariusz: Luis Bunuel, Salvador Dali Zdjęcia: Albert Duverger Muzyka: Georges Van Parys Luis Bunuel zrealizował "Złoty wiek" w 1930 roku. Był to drugi film w jego reżyserskiej karierze. Od razu wywołal nim wielki skandal, a film uznano za obrazoburczy i zakazano jego wyświetlania. Reżyser szokuje filmem na wielu płaszczyznach. Przede wszystkim atakuje kościół i dogmaty wiary, ale uderza również w ogólny porządek społeczny. Szokujące są też, znacznie wyprzedzające epokę, śmiałe sceny erotyczne. Całość tworzy surrealistyczny obraz, w którym daje się zauważyć wpływy twórczości Salvadora Dali, mającego zresztą swój udział w scenariuszu do filmu.