TVP Kultura                         Piątek, 07.08.2020


Zmiany z dnia 06.08.2020
w stosunku do raportu z dnia 30.07.2020

(zmodyfikowano opis: Omówienie)
08:40 KOŁO PIÓRA

Magazyn, 10 min, Polska, 2020
Reżyseria: Joanna Makowska
Scenariusz: Marcin Kube
Wykonawcy: Mariusz Cieślik (prowadzący)

Mariusz Cieślik poleca 5 książek wartych przeczytania: 
"Pandemia. COVID - 19 trzęsie światem" Słavoja Żiżka; 
"Czas wolny w PR" Wojciecha Przylipiaka; 
"U nas każdy jest prorokiem" Bartosza Panka; 
"Kto chce jeść mięso, musi umieć zabić" Łukasza Stachniaka; 
"Krótkie wywiady z paskudnymi ludźmi" Davida Fostera Wallace’a
Ponadto Mariusz Cieślik rozmawia z Januszem Dziano, współautorem
książki "Ech, panie Wiech". 



(zmodyfikowano opis: Omówienie)
15:10 ZAWRÓCONY

Groteska polityczna, 79 min, Polska 1994
Scenariusz i reżyseria: Kazimierz Kutz
Zdjęcia: Wiesław Zdort
Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz
Aktorzy: Zbigniew Zamachowski, Marek Kondrat, Marek Frąckowiak, Stanisław Górka, 
Henryk Bista, Zofia Rysiówna, Anna Waszczyk, Leszek Zduń, Monika Bolly, Krzysztof Janczar, 
Ryszard Jabłoński, Lech Ordon, Jerzy Słonka i inni

 Kazimierz Kutz nakręcił "Zawróconego" trochę mimochodem. Nie mogąc chwilowo zebrać 
funduszy na dokończenie dramatu "Śmierć jak kromka chleba" o masakrze górników 
w kopalni "Wujek", napisał scenariusz gorzkiej komedii, również osadzonej w śląskich 
realiach stanu wojennego. 
 Akcja "Zawróconego" rozgrywa się cztery miesiące przed tragicznymi wydarzeniami w "Wujku". 
Tomasz Siwek pracuje w śląskiej elektrociepłowni, rozwożąc wodę sodową wśród robotników. 
Jest członkiem PZPR, więc partyjny zwierzchnik namawia go do szpiegowania kolegów 
z "Solidarności" podczas wiecu w Katowicach. 
 Tomek bez zbytnich oporów wyraża zgodę. W nagrodę czekają go wczasy w Bułgarii i bliżej 
nieokreślone, ale atrakcyjne "kursy". Poza tym, jako chłop z pochodzenia, nie czuje zbytniej 
więzi z wielkomiejskim proletariatem. Niestety, w czasie manifestacji Siwek daje się porwać 
nastrojowi chwili i zapomina o swoim zadaniu. Zaczyna wspólnie z innymi śpiewać "My 
chcemy Boga" i staje się ofiarą milicyjnego pościgu. Krótko mówiąc, z niedoszłego konfidenta 
przeobraża się niemal w opozycjonistę. Konsekwencje nie każą na siebie długo czekać. 
Tomkowi udaje się wprawdzie bezpiecznie wrócić do domu, jednak już następnego dnia... 
 W niedługim, zręcznie zrealizowanym filmie Kutz udanie połączył powagę z humorem, 
a nawet farsą i groteską. "Zawróconym" dopisał też kolejny rozdział do swojej snutej od 
lat śląskiej opowieści, na którą składają się jego najwybitniejsze filmy: "Sól ziemi czarnej", 
"Perła w koronie", "Paciorki jednego różańca", "Na straży swej stać będę", "Śmierć jak 
kromka chleba" (miała premierę niedługo po "Zawróconym"). 
 Powstała trochę przypadkowo gorzka komedia Kutza została dobrze przyjęta przez 
widzów i krytykę, a niekryjącego agnostycyzmu reżysera skomplementował nawet katolicki 
"Ład", dopatrując się w "Zawróconym" pochwały "tradycyjnej polskiej rodziny, gdzie ostoją 
dla zanurzonego w świat pracy, polityki, wyzwań, życiowych wyborów mężczyzny jest 
spokój i stabilizacja domowego ogniska". Największym jednak - jak dotąd - sukcesem filmu
było przyznanie mu w 1994 roku Złotych Lwów na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych 
w Gdyni. Na tej samej imprezie nagrodę za główną rolę męską otrzymał też Zbigniew 
Zamachowski (odtwórca postaci Tomka), a za muzykę Jan Kanty Pawluśkiewicz. Film 
zebrał także laury na festiwalach w Berlinie, Moskwie i Utrechcie.