TVP Kultura Sobota, 22.08.2020 09:40 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 20 ZAMEK KSIĄŻ Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Reżyseria: Natalia Kostenko Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jarosław Wątor, Jacek Banach, Tomasz Jędrzejczak Wykonawcy: Tomasz Bednarek (prowadzący) W tym odcinku Tomek Bednarek odwiedzi zamek Książ. Jego malownicze położenie na wysokim skalnym cyplu, ponad lasami, stawia go w gronie najbardziej oryginalnych rezydencji arystokratycznych w Europie. Nazwany dolnośląskim Wersalem przez ponad cztery stulecia należał do potężnego pruskiego rodu Hochbergów. To tutaj mieszkała księżna Daisy, której sława i uroda przyćmiła nawet księżniczkę Sissi. Potężny zamek w czasie II wojny światowej był przebudowywany na kwaterę główną Hitlera, w skałach wydrążono wówczas tajemnicze podziemne korytarze. Dziś jest atrakcją turystyczną, która potrafi zachwycić dosłownie wszystkich. Miłośnicy flory odkryją tarasowe ogrody i palmiarnię sprzed ponad stu, pasjonaci stylowych wnętrz będą podziwiać pałacowe wnętrza, a amatorzy zagadek z czasów II wojny światowej mogą eksplorować tajemnicze tunele wybudowane przez hitlerowców. 11:30 DOKUMENT TYGODNIA - ŚNIĄC O MURAKAMIM (DREAMING MURAKAMI) Film dokumentalny, 56 min, Dania, 2017 Reżyseria: Nitesh Anjaan Haruki Murakami to dziś jeden z najpopularniejszych pisarzy na świecie, którego powieści przetłumaczono na kilkanaście języków i sprzedano w milionach egzemplarzy. W wieku 30 lat wydał debiutancką książkę "Słuchaj pieśni wiatru" (Hear the Wind Sing, 1979), którą wysłał na konkurs literacki, zajmując pierwsze miejsce i zdobywając nagrodę Gunz. Kiedy Mette Holm zaczyna tłumaczyć tę powieść na język duński, dwumetrowa żaba pojawia się na stacji metra w Tokio. Podąża za nią zdecydowana zaangażować tłumaczkę w walkę z gigantycznym robactwem, które powoli budzi się z głębokiego snu, gotowe zniszczyć świat. Gdy ponad 20 lat temu Holm po raz pierwszy trafiła na prozę Marukamiego, nie miała wówczas pojęcia, w jaki sposób literacki świat japońskiego autora wpłynie na jej własne życie. Od tego czasu Holm spędziła tysiące godzin, tłumacząc duńskim czytelnikom jego zagadkowe opowieści - historie, które nieustannie otwierają wyobraźnię i rzucają wyzwanie milionom odbiorców. Film opowiada o trudnej pracy Holm, która stara się znaleźć idealne tłumaczenie literatury Murakamiego, zdolne przekazać to, co jego bohaterowie próbują nam powiedzieć. Granica między rzeczywistością a wyobraźnią jest w tym filmie mocno zaburzona. Tłumaczka doskonale czuje się w świecie fantazji pisarza, w którym zwierzęta mówią i istnieją w wielu wymiarach. Obserwujemy Holm w trakcie jej pracy nad tłumaczeniem debiutanckiej powieści Murakamiego, podróży do Japonii, rozmów z innymi tłumaczami na temat trudnych do przełożenia słów. Poznajemy również ducha opowieści, który kiedyś, podczas meczu bejsbolowego, nawiedził Murakamiego i nigdy go już nie opuścił. 12:40 NIESPOTYKANIE SPOKOJNY CZŁOWIEK Komedia, 56 min, Polska 1975 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Andrzej Ramlau Muzyka: Waldemar Kazanecki Występują: Janusz Kłosiński, Ryszarda Hanin, Małgorzata Potocka, Janina Sokołowska, Marek Frąckowiak, Jerzy Turek, Stanisław Tym, Ludwik Benoit, Hanna Bedryńska, Jerzy Krasuń i inni Twórczość Stanisława Barei (1929 - 87) dzieli się zwykle na dwa okresy. Pierwszy obejmuje lata sześćdziesiąte. Jego plonem są lekkie, przyjemne komedie sytuacyjne, zatrącające o bulwarową farsę i wodewil. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych beztroski "śmiech dla śmiechu" ustąpił miejsca "śmiechowi z podtekstami" - zjadliwej ironii i kpinie z peerelowskiej rzeczywistości, satyrze na narodowe przywary, posuniętej nierzadko aż do surrealizmu. Do tego drugiego nurtu należy "Niespotykanie spokojny człowiek" - niespełna godzinny film telewizyjny, powstały jakby "na uboczu" kinowych produkcji Barei. Tytułowym bohaterem jest Stanisław - rolnik, który po wojnie przywędrował z zabużańskiej wsi na ziemie odzyskane. Tu - podobnie jak Kargul i Pawlak, których notabene przypomina - założył gospodarstwo i teraz po latach przyszło mu desperacko walczyć o to, by jego syn Tadeusz nie wywędrował do miasta i przejął po nim schedę. A walka to trudna, gdyż młodzieniec zakochał się w robotnicy z fabryki włókienniczej i planuje ślub. Stanisław, człowiek złotego serca, ale i wielkiej porywczości (choć sam się do tego nie przyznaje) postanawia do tego nie dopuścić. W tym celu podejmuje działania, które wywołują mnóstwo tragikomicznych nieporozumień. 16:10 KOŁO PIÓRA Magazyn, 10 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marcin Kube Wykonawcy: Mariusz Cieślik (prowadzący) Mariusz Cieślik poleca 5 książek wartych przeczytania. W programie: amerykański bestseller "Telegraph Avenue" Michaela Chabona, kryminał "Żałobnica" Roberta Małeckiego, zbiór esejów "Teby - Smoleńsk - Warszawa" Dariusza Karłowicza, reportaż Co się stało w Jonestown? Jeffa Guinna i wznowienie "Eksplozji w katedrze" Alejo Carpentiera. Ponadto Mariusz Cieślik prezentuje felieton o pisarzach, którzy ukrywają swą prawdziwą tożsamość. 19:40 Z PRZYTUPEM - KUJAWIAK Kameralne i studyjne (widowisko), 13 min, Polska, 2019 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski Wykonawcy: Piotr Piszczatowski (prowadzący) Kujawiak to jeden z podstawowych tańców, które wchodzą w skład mazurka. A mazurki są dominującą grupą utworów Fryderyka Chopina. O kujawiaku opowie Dominik Wóltański, a zagra Janusz Prusinowski. Cykl 10 odcinków poświęconych polskim tańcom tradycyjnym. Zobaczymy potańcówki, na których do tańca przygrywają muzykanci z różnych części Polski. Prowadzący program Piotr Piszczatowski oraz zaproszeni goście nauczą widzów podstawowych kroków tradycyjnych polskich tańców, takich jak kujawiak, śląski trojak, polka galopka z Suwalskiego, wielkopolski wiwat, kurpiowski powolniak, oberek, mazurek (w wersji z Radomskiego) oraz krakowiak i polka w lewo z Rzeszowskiego. 20:00 BILET NA WEEKEND - WSTĘP DO FILMU - BARDZO POSZUKIWANY CZŁOWIEK I CHINATOWN Dysk./wywiad/debata, 5 min, Polska, 2020 Weekend z kryminałem. Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmach "Bardzo poszukiwany człowiek" i "Chinatown". 20:05 BILET NA WEEKEND - BARDZO POSZUKIWANY CZŁOWIEK (MOST WANTED MAN, A) Thriller szpiegowski, 116 min, Wielka Brytania/USA/Niemcy 2014 Reżyseria: Anton Corbijn Scenariusz: Andrew Bovell Zdjęcia: Benoit Delhomme Muzyka: Herbert Gronemeyer Aktorzy: Philip Seymour Hoffman, Rachel McAdams, Wilem Dafoe, Robin Wright, Grigorij Dobrygin, Nina Hoss Podstawą scenariusza tego sensacyjnego thrillera stał się bestseller pod tym samym tytułem, mistrza gatunku, brytyjskiego pisarza występującego pod pseudnonimem John le Carre. W filmie przedstawiono wydarzenia, które nie do końca przebiegają tak, jak się na pierwszy rzut oka wydaje. Do Hamburga przedostaje się nielegalnie uchodźca polityczny Issa Karpow, młody Czeczen. Jest bliski śmierci, przebywał w rosyjskich więzieniach, gdzie był torturowany. Wycieńczonego Karpowa ratuje od niechybnej śmierci Leila, u której ten znajduje schronienie. Pojawienie się na terenie Niemiec Issy natychmiast budzi zainteresowanie i niepokój nowej jednostki kontrwywiadu niemieckiego, kierowanej przez weterana zimnej wojny, Gunthera Bachmanna, a także wywiadu brytyjskiego. Podczas prób ustalenia tożsamości tajemniczego przybysza, pojawiają się nurtujące pytania. Czy Issa Karpow jest ofiarą opresyjnego systemu czy może groźnym terrorystą, który szykuje śmiertelny atak. Rozpoczyna się dramatyczny wyścig z czasem, którego stawką może być międzynarodowe bezpieczeństwo. 22:15 ALBO INACZEJ 2 - ENEA SPRING BREAK FESTIVAL 2018 Koncert, 48 min, Polska, 2018 Wykonawcy: Fismoll, Monika Borzym, Piotr Zioła, Ralph Kaminski, Krzysztof Zalewski, Mrozu, Rosalie Premierowy koncert pt. "Albo Inacze j2" zrealizowany podczas festiwalu Enea Spring Break 2018, który odbywa się w Poznaniu. Projekt muzyczny "Albo Inaczej" powraca w zupełnie nowej odsłonie! Tym razem do interpretacji rapowej klasyki zaprosiliśmy wokalistów młodego pokolenia. W koncercie wystapili: Fismoll, Monika Borzym, Rosalie, Igo (Bass Astral x Igo), Piotr Zioła, Krzysztof Zalewski, Mrozu oraz Ralph Kaminski! Wszystko to do skomponowanej specjalnie na tę okazję muzyki Mariusz Obijalskiego. Znane są już utwory "Sznurowadła", "Złe nawyki" oraz najnowszy singiel "Nie mamy skrzydeł" w wykonaniu Piotra Zioły. 23:15 MOCNE KINO - MARATOŃCZYK (MARATHON MAN, THE) Dramat sensacyjny, 125 min, USA 1976 Reżyseria: John Schlesinger Scenariusz na podstawie własnej powieści: William Goldman Zdjęcia: Conrad Hall Muzyka: Michael Small Aktorzy: Dustin Hoffman, Laurence Olivier, Roy Scheider, William Devane, Marthe Keller, Fritz Weaver, Richard Bright, Marc Lawrence i inni "Maratończyk" Johna Schlesingera jest przede wszystkim filmem sensacyjnym, choć na tej kanwie reżyser połączył kilka motywów znacznie głębszych i istotniejszych: problem reperkusji i odradzania się faszyzmu, oskarżenie międzynarodowej mafii agentów tajnych służb, gotowych sprzymierzyć się z wrogiem dla obrony wspólnych interesów oraz gorzki obraz powszechnej obojętności, umożliwiającej przestępcom swobodę działania. Za podstawę filmu posłużyła bestsellerowa powieść pisarza i scenarzysty amerykańskiego Williama Goldmana, który ma w swoim dorobku scenariusze m.in. do takich głośnych dzieł, jak "Butch Cassidy i Sundance Kid", "Wszyscy ludzie prezydenta" czy "Iluzjonista". W przypadku "Maratończyka" amerykańscy krytycy dopatrywali się w powieści i w jej ekranizacji "metafizycznej głębi". Recenzenci europejscy byli mniej entuzjastyczni: potraktowali dzieło Schlesingera przede wszystkim jako znakomite kino akcji: perfekcyjne warsztatowo, świetnie zagrane, fotografowane w naturalnej, wielkomiejskiej scenerii, z kilkoma scenami budzącymi prawdziwą grozę, jak choćby wizyta jednego z bohaterów, nazistowskiego zbrodniarza Christiana Szella, w żydowskiej dzielnicy w Nowym Jorku, gdzie obozowy oprawca zostaje rozpoznany przez swe dawne ofiary. W wypadku samochodowym na Manhattanie ginie Klaus Szell, emigrant niemiecki, brat poszukiwanego zbrodniarza hitlerowskiego Christiana Szella. Świadkiem wypadku jest student Babe Levy trenujący biegi maratońskie. Tymczasem starszy brata Babe'a, Doc, przebywa w Paryżu, gdzie prowadzi podejrzane interesy, przysparzające mu dużo pieniędzy i jeszcze więcej wrogów. Cudem uchodzi cało z serii zamachów na jego życie dokonywanych przez niejakiego Chena, a w końcu pokonuje go w morderczym pojedynku. Babe poznaje w uniwersyteckiej bibliotece młodą Szwajcarkę, Elsę, w której się zakochuje. Pewnego wieczoru w Central Parku oboje zostają napadnięci przez nieznanych mężczyzn. Kilka dni później w Nowym Jorku zjawia się Doc. Podczas wspólnego obiadu zarzuca Elsie, że okłamuje Babe'a co do prawdziwego celu jej spotkań z nim. Między braćmi dochodzi do scysji, Elsa ucieka. Na wieść o śmierci Klausa przebywający w Urugwaju Christian Szell postanawia przyjechać do USA, aby podjąć zdeponowane w banku diamenty. Do tej pory robił to jego brat, poza nim Szell nikomu nie dowierza. Na lotnisku w Nowym Jorku witają go dwaj mężczyźni, którzy wcześniej napadli na Babe'a i Elsę. Wieczorem Szell spotyka się z Dokiem i rani go śmiertelnie bagnetem. Doc ostatkiem sił dociera do mieszkania brata i tam umiera, nie zdążywszy wypowiedzieć ani słowa. Agent policji, Janeway, wyjaśnia Babe'owi, że jego brat był agentem wywiadu i tropił hitlerowskich przestępców. Tej samej nocy Babe zostaje porwany przez ludzi Szella, którzy torturują go w wymyślny sposób usiłując się dowiedzieć, co Doc powiedział mu przed śmiercią. Babe'owi udaje się uciec. Wkrótce odkrywa, że Janeway pracuje na dwie strony: dla rządu i dla Szella. Ale nie tylko on jest na usługach demonicznego zbrodniarza. 01:20 KINO NOCNE - CENA STRACHU (LA SALAIRE DE LA PEUR / THE WAGES OF FEAR) Film sensacyjny, 146 min, Francja, 1953 Reżyseria: Georges Clouzot Henri Aktorzy: Yves Montand, Charles Vanel, Folco Lulli, Peter Van Eyck, Vera Clouzot, William Tubbs, Dario Moreno, Jo Dest W nadmorskiej mieścinie Las Piedras (Ameryka Południowa) wegetuje w skrajnej nędzy grupa Europejczyków. Łączy ich brak pieniędzy i niemożność powrotu do cywilizacji. Pewnego dnia pojawia się szansa: w oddalonej o czterysta mil górskiej kopalni ropy naftowej wybucha pożar. Trzeba tam dostarczyć nitroglicerynę. Szanse powodzenia akcji są znikome, mimo to ochotników nie brakuje. W drogę wyruszają dwie ciężarówki. Załogą pierwszej są Francuzi: życiowy bankrut i oszust Jo oraz paryski cwaniak Mario, drugą prowadzą Włoch Luigi i tajemniczy Niemiec Bimba. Podróż ma trwać kilka dni, każdy obrót koła może spowodować wstrząs i eksplozję. "Cena strachu" to jeden z najsłynniejszych powojennych filmów europejskich, nieprzerwany "suspens" trzymający w napięciu aż do samego końca, nagrodzony Złotą Palmą na festiwalu w Cannes i Złotym Niedźwiedziem (nagroda publiczności) na festiwalu w Berlinie Zachodnim w 1953 r. 03:50 FABRYKA HITÓW - JESTEM MOJĄ MUZYKĄ (SOUNDBREAKING: I AM MY MUSIC) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Jeff Dupre, Maro Chermayeff Ostatni odcinek serii wprowadza nas w tajniki różnych technologii nagrywania. Techniczne aspekty produkcji utworów często stanowią o sukcesie danej piosenki. Ich znaczenie jest przedstawione na podstawie dokonań Boba Dylana, The Grateful Dead, Milesa Davisa, Marvina Gaye'a i Franka Sinatry. 04:45 CZARNOWIDZKA Etiuda filmowa, 26 min, Polska, 2016 Reżyseria: Joanna Satanowska Scenariusz: Joanna Satanowska Zdjęcia: Przemysław Jękosz Muzyka: Joanna Satanowska Aktorzy: Gabriela Muskała, Bartosz Sak, Janusz Chabior, Agata Góral, Marek Wywioł, Krzysztof Materna, Barbara Chabior, Rafał Suś Dorota jest jasnowidzką. Na co dzień pracuje w Instytucie Fizyki, a wieczorami chodzi na spotkania Anonimowych Jasnowidzów, gdzie próbuje zapanować nad swoim darem. Sprawy komplikują się, gdy na jej drodze staje Szprot - młody, osiedlowy przestępca. (filmpolski.pl) 05:15 BLOEISTRAAT 11 (BLOEISTRAAT 11) Film animowany, 9 min, Niderlandy (Holandia)/Belgia, 2018 Reżyseria: Nienke Deutz Scenariusz: Nienke Deutz Zdjęcia: Steven Frederickx Wielokrotnie nagradzany film animowany. Dwie nierozłączne przyjaciółki spędzają ostatnie lato razem. Pod wpływem powoli następujących zmian w wyglądzie dorastających dziewczynek, ich więź ulega metamorfozie. Piękna w formie opowieść o dojrzewaniu, rywalizacji i wzajemnym zrozumieniu. Film zdobył główną nagrodę w konkursie filmów krótkometrażowych podczas 42. MFF Annecy (Agata Leżuch, ars independent) 05:20 XOXO POCAŁUNKI I UŚCISKI Film animowany, 13 min, Polska, 2016 Reżyseria: Wioletta Sowa Scenariusz: Wioletta Sowa Zdjęcia: Marcin Koszałka Muzyka: Jan Pilch Melancholijna, pozbawiona słów animacja o emocjonalnych relacjach damsko - męskich i partnerskich. Film wydobywa z metaforycznych sytuacji głęboko ukryte mechanizmy psychologiczne, warunkujące reakcje wobec najbliższych nam osób. (http: //www.krakowfilmfestival.pl/)