TVP Kultura Poniedziałek, 07.09.2020 09:05 DZIEWCZYNY DO WZIĘCIA Komedia obyczajowa, 45 min, Polska 1972 Scenariusz i reżyseria: Janusz Kondratiuk Zdjęcia: Wiesław Pyda Muzyka: Czesław Niemen Aktorzy: Jan Mateusz Nowakowski, Jan Stawarz, Ewa Szykulska, Ewa Pielarz, Regina Regulska, Zbigniew Buczkowski, Jadwiga Chojnacka, Jan Himilsbach, Iga Cembrzyńska, Stanisław Mikulski Dziewczyny są do wzięcia raz w tygodniu: w sobotę. Przyjeżdżają do stolicy z podwarszawskich miejscowości z nadzieją na rozrywkę, na przerwanie monotonii szarej egzystencji, na poznanie mężczyzny, może - w perspektywie - na trwały związek. Wyprawiają się po męża i po odrobinę wielkomiejskiego blichtru. Z takim zamiarem przybywają pewnej soboty do Warszawy trzy panny. Są nieładne i bezbarwne, tandetnie ubrane, ale bardzo starają się utwierdzić w swojej wyjątkowości i atrakcyjności. Trzymając się sztywno żelaznej zasady, że porządna dziewczyna "nie zawiera znajomości na ulicy", dają się poderwać dopiero w kawiarni, gdzie wpadają w oko dwóm młodzieńcom z miasta, równie niezdecydowanym i skrępowanym jak one. By dodać sobie odwagi i wypaść jak najlepiej w oczach dziewcząt, panowie przedstawiają się jako "Inżynier" i "Magister". Ale ich ubogi repertuar metod podrywania sprowadza się do fundowania wybrankom kolejnych porcji kremu, co przynosi dość opłakane skutki żołądkowe. Pójście do kina okazuje się już przedsięwzięciem za trudnym do zrealizowania, gdyż cała piątka nie może się zdecydować na konkretny tytuł i z góry zakłada, że nie starczy dla nich biletów. Gdy wydaje się, że z braku pomysłów przyjdzie zakończyć przed czasem tak dobrze rozpoczętą znajomość, honor męski ratuje znajomy kelner, "światowiec", właściciel mieszkania w stolicy, który zaprasza całe towarzystwo do siebie. Bohaterowie filmu Kondratiuka: nudni i rozpaczliwie przeciętni, nieporadnie szukają wzajemnego kontaktu, są żałośni w tworzeniu mitów z własnych, niezrealizowanych marzeń. Z uporem oszukują się, że wyjazd był opłacalny, a zawarte znajomości będą miały swój dalszy ciąg. Reżyser obserwuje ich wnikliwie, chłodno i beznamiętnie, bez cienia napastliwości, ale i bez sympatii. Sposobem narracji, ujęcia tematu, specyficznym gorzko - ironicznym humorem "Dziewczyny do wzięcia" przypominają wczesne filmy Milosza Formana ("Czarny Piotruś", "Miłość blondynki") i innych reżyserów czeskiej "nowej fali" końca lat 60. , szalenie trafne i wnikliwe w swej prostocie. 10:00 REŻYSERZY S.II - JOHN HUSTON (THE DIRECTORS - JOHN HUSTON) Film dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się sylwetce Johna Hustona, twórcy m.in. takich obrazów jak "Sokół maltański" czy "Skarb Sierra Madre". 11:00 DOM - ODC. 5/25 - PONAD 200 CZWARTKÓW Serial obyczajowy, 97 min, Polska 1980 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Tomasz Borkowy, Jolanta Żółkowska, Wacław Kowalski, Tadeusz Janczar, Bożena Dykiel, Anna Ciepielewska, Stanisław Zaczyk, Joanna Szczepkowska, Wirgiliusz Gryń, Jan Englert, Henryk Bista, Hanna Lachman, Józef Nowak, Barbara Sołtysik, Barbara Rachwalska, Ewa Błaszczyk, Mirosław Konarowski i inni Basia Lawinówna trafia do szpitala w Otwocku. Choroba zbliża ją do Andrzeja, który okazuje dziewczynie wiele czułości, a w końcu odważy się zaproponować jej małżeństwo. Los nie szczędzi mu jednak zmartwień. Będąc potajemnie w rodzinnym Sierpuchowie, Talar jest świadkiem zabójstwa młodego ZWM - owca. Oskarżony o popełnienie zbrodni zostaje Wiktor. Andrzej wie, że jego przyjaciel z dawnych lat jest niewinny, usiłuje mu pomóc, lecz niewiele może zdziałać. W sanatorium w Otwocku przypadkiem spotyka dawnego dowódcę. Za dezercję Andrzeja oficer został zdegradowany, przez całe lata żył myślą o zemście. Następny konflikt wywołuje pojawienie się w Warszawie drugiego z braci Talarów. Bronek zyskał sławę bohatera pracy socjalistycznej. Wyrwany ze środowiska wiejskiego, chce użyć życia w stolicy, nic sobie nie robi z braterskich przestróg. Wszystkie niepowodzenia rekompensuje jednak Andrzejowi ślub z Basią. Państwo Lawinowie cieszą się szczęściem córki. Cios spada nieoczekiwanie. Nazajutrz po ślubie przychodzi list z Kanady od Łukasza. Dawny narzeczony Basi żyje. 12:55 NA KREDYT Film obyczajowy, 29 min, Polska, 2008 Reżyseria: Przemysław Nowakowski Scenariusz: Przemysła Nowakowski Zdjęcia: Romuald Lewandowski Muzyka: Jan Komar Aktorzy: Łukasz Garlicki, Magdalena Popławska, Magdalena Górska, Karolina Gorczyca, Sławomir Grzywkowski Współczesna wersja średniowiecznej legendy o parze kochanków, którzy nie mogli się spotykać, ponieważ ciążyła nad nimi klątwa. Agnieszka i Lucek nie spotykają się. Jednak nie z powodu klątwy, lecz kredytu. Agnieszka pracuje w ciągu dnia jako lekarka w szpitalu, a Lucek nocą jako Dj w klubie. Postanowili, że zainwestują we wspólną przyszłość. Wzięli kredyt i kupili mieszkanie. Spłata rat wymaga, żeby pracowali coraz więcej. Ich godziny pracy rozmijają się. Pewnego dnia znajdują wyjście: będą nagrywać nawzajem swoje życie i przesyłać sobie video - listy. Zaczynają od prostej rejestracji życia codziennego. Potem jednak Lucek zaczyna niebezpiecznie zagłębiać się w wykreowany świat. Z czasem traci kontakt z Agnieszką - a tym samym - z rzeczywistością. I wtedy poznaje Werę. (www. studiomunka. pl) 13:30 DZIKA MUZYKA - TAŃCE, HULANKI, SWAWOLE Magazyn, 24 min, Polska, 2016 Reżyseria: Zuzanna Solakiewicz Scenariusz: Janusz Prusinowski Wykonawcy: Zawołany Skład Weselny, Piotr Zgorzelski W tym odcinku autorzy cyklu pokazują na czym polega improwizacja w tańcu i jak zagrać do tańca. Tancerz Piotr Zgorzelski zdradza jak rozpocząć naukę oberków. Zobaczymy prawdziwą zabawę ostatkową, zorganizowaną w Wiejskim Klubie Tańca w Wirze pod Radomiem. Kluczem do tańca jest rytm, dlatego instrumentem przewodnim tego odcinka, który pomoże nam pojąć tajemnice tańca, będzie bębenek. 14:10 DŻEM Film dokumentalny, 45 min, Polska, 1994 Autor: Petro Aleksowski Reżyseria: Petro Aleksowski Wykonawcy: Ryszard Riedel, Paweł Berger, Adam Otręba, Tadeusz Nalepa, Zespół Dżem, Walter Chełstowski Dokumentalny film muzyczny opisujący drogę do kariery zespołu "Dżem". W filmie pokazano losy wszystkich muzyków zespołu z wyeksponowaniem roli wokalisty Ryszarda Riedla. W filmie fragmenty koncertów i teledyski, w zakończeniu sekwencja z pogrzebu Ryszarda Riedla. 15:15 PUŁKOWNIK KWIATKOWSKI Komediodramat, 122 min, Polska, 1995 Reżyseria: Kazimierz Kutz Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz Aktorzy: Marek Kondrat, Renata Dancewicz, Zbigniew Zamachowski, Adam Ferency, Artur Barciś "Pułkownik Kwiatkowski" był reklamowany na kasetach wideo jako "najlepsza komedia sezonu". Obsypany nagrodami film Kazimierza Kutza to z pewnością wydarzenie artystyczne dużej rangi, a także przednia próbka nieznanej strony talentu twórcy "Soli ziemi czarnej". Już we wcześniejszej o rok komedii pt. "Zawrócony" Kutz pokazał, że potrafi śmiać się z rzeczy ponurych i złowrogich, nie przekraczając przy tym granic dobrego smaku. W "Pułkowniku..." umiejętność tę jeszcze wydoskonalił. Akcja fimu toczy się w roku 1945. Wszechwładne UB, wspomagane przez "towarzyszy radzieckich", coraz sumienniej i skuteczniej likwiduje polską "reakcję". W koszarowym szpitalu na Ziemiach Zachodnich pracuje lekarz nazwiskiem Andrzej Kwiatkowski. W cywilu ginekolog, w armii musiał przedzierzgnąć się w chirurga. Właśnie kończy operować Kiziora - pułkownika UB z Warszawy. Jedno niewłaściwe pociągnięcie skalpelem, jeden źle założony szef i eskulap może skończyć w kazamatach. A sprawa jest delikatna - Kizior jest ranny w twarz. Jednak Kwiatkowskiego ręka nie zawodzi. Ubecki dostojnik nie stanie się ofiarą złośliwych kpinek podwładnych. W nagrodę za dobrą robotę lekarz dostaje tydzień urlopu, który postanawia spędzić w rodzinnych stronach, czyli w Warszawie. Na gruzach swego dawnego domu przypadkiem odnajduje Krysię - przed wojną podlotka, teraz piękną kobietę. Zafascynowany urodą dziewczyny zaprasza ją na kolację do ekskluzywnej restauracji. Tu Krysię zaczyna napastować radziecki oficer. Kwiatkowskiemu nie pozostaje nic innego, jak znokautować natręta. Przebiegły medyk ratuje wszakże swą skórę, podając się za ważnego funkcjonariusza bezpieki. Maskarada udaje się, a Kwiatkowski zdobywa podziw Krysi. By zamienić go w miłość, postanawia pomóc kilku niewinnie uwięzionym ludziom, podając się za zastępcę ministra Radkiewicza. Mimo że rozgrywa się w tragicznych czasach, film Kutza tchnie niekłamanym komizmem. Reżyser w mistrzowski sposób cieniuje humor, dzięki czemu widz śmieje się nawet wówczas, gdy akcja przenosi się do katowni UB, więzień czy gabinetu diabolicznego (świetny Krzysztof Globisz) Mieczysława Moczara. Koniec zabawy wprawdzie jest raczej gorzki, lecz zakończenie "Pułkownika..." pozostaje otwarte. Nie burzy jednoznacznie nastroju, daje nadzieję. Kutz zrobił komedię przewrotną i inteligentną, serwując widzom jednocześnie uśmiech na twarzy i ponure mrowienie w duszy. Dopomógł w tym znakomity scenariusz, napisany zresztą na podstawie wydarzeń autentycznych, i popisowe aktorstwo, zwłaszcza odtwórcy głównej roli, Marka Kondrata. Srebrne Grona na XXVI Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie w 1996 roku. Nagrody dla Marka Kondrata i Renaty Dancewicz na XX Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych Gdynia '95. 17:40 WIELCY, WIĘKSI I NAJWIĘKSI - HISTORIA FESTIWALI OPOLSKICH - POD GOŁYM NIEBEM Magazyn, 39 min, Polska, 1993 Scenariusz: Mariusz Jeliński Wykonawcy: Ewa Demarczyk, Bohdan Łazuka, Jacek Fedorowicz, Wojciech Młynarski, Czesław Niemen, Piotr Szczepanik, Tadeusz Chyła, Karin Stanek, Janina Ostała, Helena Majdaniec, Katarzyna Utrata, Iga Cembrzyńska, Jerzy Stockinger, F Jesionowski, Marek Gaszyńsi Program poświęcony historii festiwali opolskich. W pierwszej części wspomnienia z lat 1963 - 1967. 19:00 W PIĄTĄ STRONĘ ŚWIATA - ODC. 6/8 - CIĘŻKA PRÓBA Serial obyczajowy dla młodych widzów, 46 min, Polska, 1990 Reżyseria: Julian Dziedzina Scenariusz: Adam Bahdaj Zdjęcia: Maciej Kijowski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Rafał Zwierz, Tomasz Grochoczyński, Roch Siemianowski, Marian Dziędziel, Barbara Sołtysik Maciek i jego opiekun zadomowili się na dobre w leśniczówce pani Kasprzykowej. Turaj, dla przyjaciół Jojo, pracuje przy wyrębie lasu. Okolicznych mieszkańców niepokoją wieści o kłusownikach, którzy grasują w bieszczadzkiej głuszy. Leśniczy Masłoń podejrzewa, że Turaj może mieć coś wspólnego z ludźmi, którzy postrzelili jelenia. Maciek wie, że Jojo istotnie kontaktował się z tajemniczym, groźnie wyglądającym Brzegą, jednak jest pewien, że jego przyjaciel nie mógłby dopuścić się przestępstwa. 00:05 KRONOS Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Piotr Nowak (prowadzący) Czy przebaczenie oznacza puszczenie krzywd w niepamięć? Czy aktu przebaczenia może w imieniu ofiar dokonywać państwo? Jak odróżnić zadośćuczynienie od pokuty? 00:40 ŻELAZNA KLASYKA - WINDĄ NA SZAFOT (L'ASCENSEUR POUR L'ECHAFAUD) Film kryminalny, 87 min, Francja, 1958 Reżyseria: Louis Malle Scenariusz: Louis Malle Zdjęcia: Henri Decae Muzyka: Miles Davis Aktorzy: Jeanne Moreau, Maurice Ronet, Jean Wall, Lino Ventura, Georges Poujouly, Felix Marten, Hubert Deschamps Florence Carala i jej kochanek Julien Tavernier, postanawiają zabić męża Florence, pozorując samobójstwo. Dopracowany w najdrobniejszych szczegółach plan zostaje zrealizowany. Pozostaje jeszcze tylko usunięcie ostatniego dowodu zbrodni. Od tego momentu perfekcyjny plan zostaje zakłócony przez nieprzewidziane okoliczności. (dystr. Jet Films) 02:40 DZIEŃ SZAKALA (DAY OF THE JACKAL) Thriller polityczny, 136 min, Wielka Brytania, 1973 Reżyseria: Fred Zinnemann Scenariusz: Kenneth Ross Zdjęcia: Jean Tournier Aktorzy: Edward Fox, Michael Lonsdale, Olga Georges - Picot, Derek Jacobi, Alan Badel Oparta na historycznych wydarzeniach historia zamachu na generała de Gaulle'a w 1963 roku. Po nieudanej próbie zamachu z 1962 roku, przywódcy podziemnej organizacji OAS postanowili wynająć zawodowca - płatnego zabójcę. Film jest kroniką metodycznych przygotowań zabójcy - tytułowego Szakala - do wykonania zadania. Jednocześnie trwają poszukiwania Szakala, którymi kieruje komisarz Lebel. Reszta jest historią. Nominacja do Oscara w 1974 za montaż, do Złotego Globu za: film, reżyserię, scenariusz. Nagrodzony: BAFTA Film Award za montaż (Ralph Kemplen)