TVP Historia Poniedziałek, 21.09.2020 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 21 WRZEŚNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 490 p.n.e. - bitwa pod Maratonem; 1939 - obrona Grodna przed Sowietami; 1980 - pierwsza msza w Polskim Radio; 1980 - Gerard d'Aboville przepłynął samotnie Atlantyk na łodzi wiosłowej; 07:20 TWIERDZA KŁODZKA Film dokumentalny, 38 min, Polska, 2011 Reżyseria: Marcin Bradke, Maciej Kieres Scenariusz: Marcin Bradke Historia miasta wpisana w dzieje zamku, a potem górującej nad nim twierdzy. Narratorem jest dr Cezary Buśko, archeolog. Występują grupy rekonstrukcji historycznej, prezentując m.in.walki z czasów wojen austriacko - pruskich i kampanii napoleońskiej na Śląsku. Pokazana jest historia ucieczek z twierdzy, a także obóz pracy z czasów II wojny światowej. 08:30 TWARZE SOLIDARNOŚCI - GRZEGORZ STAWSKI Dysk./wywiad/debata, 16 min, Polska, 2020 Scenariusz: Tadeusz Płużański Cykliczny program historyczny, poświęcony przypadającej w tym roku 40. rocznicy powstania wielkiego, niemal 10 - milionowego ruchu społecznego NSZZ Solidarność. Chcemy przybliżyć przede wszystkim tematykę strajków lipca/sierpnia 1980 roku, które doprowadziły do podpisania umów między protestującymi a komunistyczną władzą. Prócz znanych bohaterów tamtych wydarzeń, takich jak Andrzej Gwiazda, czy Andrzej Rozpłochowski, przedstawiamy zapomnianych współtwórców naszej wolności - tytułowe Twarze Solidarności. Grzegorz Stawski - Kopalnia Zofiówka (dawny Manifest Lipcowy w Jastrzębiu), sygnatariusz Porozumień Jastrzębskich. 09:50 SENSACJE XX WIEKU - MATA HARI Kameralne i studyjne (widowisko), 48 min, Polska, 2004 Autor: Bogusław Wołoszański Reżyseria: Adek Drabiński Zdjęcia: Waldemar Szmidt Muzyka: Dariusz Żebrowski Aktorzy: Danuta Stenka, Adam Ferency, Rafał Królikowski, Henryk Talar, Piotr Grabowski, Zbigniew Kosowski, Mirosław Neinert, Bolesław Abart, Zbigniew Paterak, Adam Kopciuszewski, Jacenty Jędrusik, Andrzej Warcaba, Grzegorz Przybył, Ziemowit Pędziwiatr Margaretha Gertruda Zelle, szerzej znana pod scenicznym pseudonimem Mata Hari, została aresztowana pod zarzutem szpiegostwa i następnie rozstrzelana 15 października 1917 r. Choć od egzekucji Maty Hari minęło już niemal 100 lat, jej szpiegowska działalność wciąż budzi wiele niejasności. Najsłynniejsza femme fatale XX wieku, kobieta, która za życia stała się egendą, urodziła się w 1876 r. w Holandii. Z Amsterdamu wygnał ją w wieku 18 lat skandal wywołany jej romansem z dyrektorem szkoły. Wyszła wcześnie za mąż za znacznie starszego od siebie oficera wojsk kolonialnych MacLeoda. Małżeństwo szybko się rozpadło. Jego rozpad przyśpieszyła tragiczna i tajemnicza śmierć synka oraz hulaszczy tryb życia kapitana. Margaretha chyba też nie była bez winy, skoro mąż pewnego dnia zabrał córkę i odszedł, zostawiając żonę bez środków do życia. Trzy lata później Margaretha znalazła się w Paryżu, gdzie zamierzała spróbować szczęścia jako modelka. Za pośrednictwem francuskiego dyplomaty trafiła na salony, gdzie zaczęła występować jako tancerka. Z Paryża przeniosła się do Berlina. Szokowała zarówno odwagą artystyczną, jak i obyczajową. Wśród jej kochanków byli: ambasador Francji w Berlinie, prefekt berlińskiej policji oraz szef kontrwywiadu niemieckiego. Te znajomości przyniosły Macie Hari kosztowności, towarzyskie uznanie i wystawne życie, ale równocześnie wciągnęły w niebezpieczną grę, której wygrać nie mogła. Gdy w 1914 r. wybuchła wojna, Matę Hari niewiele to obeszło. Nie interesowała się polityką, ale polityka zainteresowała się nią. Władze niemieckie potrakowały ją jako obywatelkę wrogiego państwa i zagroziły internowaniem. Podobno zarekwirowano jej futra i kosztowności, co miało niemały wpływ na jej późniejsze decyzje. Udało się jej wrócić do Holandii, skąd wyjechała niebawem do Paryża. Wojna, która zapowiadała się na kilkutygodniowy konflikt, przeciągnęła się na miesiące, a później lata. W 1916 r. , najbardziej krwawym, lecz nieprzynoszącym żadnych rozstrzygnięć na frontach, zaczęły nasilać się działania pozamilitarne. Mata Hari, uznana za niemieckiego szpiega, była stale śledzona. Chcąc zdobyć milion franków na wygodne życie u boku młodego rosyjskiego arystokraty, Wadima Masloffa, którego kochała, a którego rodzice nie zgadzali się na ich ślub, Mata Hari przyjęła propozycję pracy szpiegowskiej na rzecz Francji. Jej pierwszą misją miało być uwiedzenie i wydobycie ważnych informacji od niemieckiego następcy tronu. Miała mu być przedstawiona na zamku w Pszczynie. Nie zwróciła uwagi na poważny sygnał ostrzegawczy. W widowisku "Sensacje XX wieku" fascynujące kreacje stworzyli Danuta Stenka i Adam Ferency. 10:55 PLANETY - MARS. ODC. 2/5 (THE PLANETS) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Stephen Cooter Seria pokazuje najważniejsze momenty z historii Układu Słonecznego. Dzięki wykorzystaniu efektów specjalnych przybliża ekscytującą historię wszystkich ośmiu planet. Przenosi widzów na powierzchnię tych, często bardzo dynamicznie zmieniających się, światów, a dzięki temu mogą uczestniczyć w dramatycznych zjawiskach, które je ukształtowały. 11:50 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - DŁUGI CIEŃ KATYNIA Magazyn, 29 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) Wiem, do czego bolszewicy są zdolni. Są jednak rzeczy, które chociaż prawdziwe, nie nadają się do głoszenia publicznie. Jaskrawe ich poruszanie byłoby ciężkim błędem. Opinia brytyjskiego premiera mogłaby stać się hasłem wiodącym powojennej realpolitic naszych zachodnich sojuszników. Waszyngton i Londyn, broniąc wojennego przymierza ze Stalinem, bez skrupułów składały w ofierze powojenny los Polaków. Katyńskie kłamstwo Zachodu omawiają historycy: dr Sebastian Ligarski, dr Witold Wasilewski, profesorowie Andrzej Nowak i Andrzej Paczkowski. Pokazujemy wyjątkowe nagrania tych, którzy poznali prawdę i nie zostali wysłuchani albo byli głosem wołającego na puszczy, a są takie postaci jak prezydent Edward Raczyński, płk John H. Van Vliet, prof. Janusz Zawodny, amb. Arthur Bliss Lane, Józef Czapski i inni. 12:25 WOJENNE DZIEWCZYNY S.I - ODC. 13 Serial wojenny, 42 min, Polska, 2016 Reżyseria: Michał Rogalski Scenariusz: Marek Kreutz Zdjęcia: Marian Prokop Muzyka: Bartosz Chajdecki Aktorzy: Vanessa Aleksander, Marta Mazurek, Aleksandra Pisula, Michał Czernecki, Katrin Buhring, Marek Ślosarski, Maria Dębska, Beata Fido, Bartosz Szczerbiak odc. 13 Ewce udaje się uciec z transportu. Znajduje kryjówkę u Nawrota, dawnego kumpla złodzieja, który mieszka w Otwocku. Okazuje się, że wraz z nim mieszka Rozi, schroniła się u niego po egzekucji kochanka gestapowca. Marysia, szukając pracy w kawiarni Europejska, spotyka dawnego nauczyciela muzyki. Tymczasem kierowca Margarete, Herman, na rozkaz swojej pracodawczyni poszukuje Marysi. Witold, Irka i Marysia cieszą się ze szczęśliwego powrotu Ewki. Nie mogą jednak dłużej zostać w Warszawie, sytuacja staje się zbyt niebezpieczna. Witold organizuje ich transport na wieś. Margarete szantażuje Marysię, żąda zwrotu zdjęć kompromitujących jej brata. Po odzyskaniu fotografii Margarete rozkazuje Hermanowi zabić Marysię. Joachimowie muszą natychmiast uciekać. Marysia zostawia rodzinę w nieczynnej zajezdni, gdzie wcześniej spotykali się z dowództwem i udaje się do profesora muzyki po pomoc. Niestety, zostaje zatrzymana podczas łapanki. Tymczasem ciężarówka z pozostałymi dojeżdża do zaprzyjaźnionego majątku na wsi. Na miejscu Stefan prosi parobka o wodę. To Kamil, który jednak nie rozpoznaje dawnego kolegi i twierdzi, że nazywa się Filip Socha. 13:20 POLSKA EGZOTYCZNA - BITWA NAD BZURĄ Magazyn, 19 min, Polska, 2006 Autor: Dorota Tuńska Scenariusz: Dorota Tuńska W dniach 9-22 września 1939 r. nad Bzurą rozegrała się jedna z największych bitew "polskiego września" Dla upamiętnienia tamtych dni, poświęcenia polskich żołnierzy, a także po to, aby historia nie odeszła w mrok zapomnienia, Fundacja Polonia Militaris organizuje we wrześniu największą polską inscenizację historyczną z okresu II wojny światowej. W zorganizowanej z największym rozmachem polskiej rekonstrukcji historycznej na łąkach pod Brochowem, weźmie udział prawie 500 osób dysponujących 30 pojazdami bojowymi i 50 końmi. Zostanie odtworzony jeden z epizodów starcia - przeprawa WP przez Bzurę mostem w Witkowicach. Na polu bitwy pojawią się czołgi i kawaleria, broń maszynowa, nie zabraknie też efektów pirotechnicznych. 13:45 JEZIORO BODEŃSKIE Dramat, 82 min, Polska 1985 Scenariusz według prozy Stanisława Dygata i reżyseria: Janusz Zaorski Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Jerzy Satanowski Aktorzy: Krzysztof Pieczyński, Małgorzata Pieczyńska, Joanna Szczepkowska, Maria Pakulnis, Gustaw Holoubek, Andrzej Szczepkowski, Henryk Borowski, Krzysztof Zaleski, Wojciech Wysocki, Krzysztof Kowalewski Jeszcze zanim wszedł na ekrany w Polsce, film Janusza Zaorskiego otrzymał Grand Prix - Złotego Lamparta na MFF w Locarno. Na festiwalu w Gdańsku Krzysztof Pieczyński zdobył nagrodę za główną rolę, a Maria Pakulnis - za drugoplanową. Scenariusz "Jeziora Bodeńskiego" powstał na kanwie dwóch utworów Stanisława Dygata: debiutanckiej powieści pod tym samym tytułem napisanej w latach 1942 - 1943, a wydanej w 1946 r. oraz opowiadania "Karnawał". Dzieło Janusza Zaorskiego stanowi udaną próbę zmierzenia się ze specyficznym, nostalgiczno - poetyckim klimatem Dygatowskiej prozy. Zachowując wierność duchowi jego autobiograficznej powieści, reżyser tworzy przede wszystkim portret psychologiczny młodego polskiego inteligenta, przeżywającego wojnę jako ogromny wstrząs duchowy, który zachwiał jego dotychczasowym sposobem myślenia. Filmem tym Zaorski włącza się także w dyskurs na temat naszych narodowych wad i zalet, specyficznego rozumienia polskości, stereotypów zachowania Polaka wobec cudzoziemców. "Jezioro Bodeńskie" nie obfituje w zaskakujące wydarzenia, a budowanie swoistej dramaturgii polega tu przede wszystkim na dokładnym rejestrowaniu gestów i reakcji bohaterów. Akcja filmu rozgrywa się w 1940 r. w Konstancji nad Jeziorem Bodeńskim, niedaleko granicy ze Szwajcarią, gdzie Niemcy założyli obóz dla internowanych. Przebywają w nim głównie Anglicy i Francuzi. Trafia tam także młody Polak legitymujący się francuskim paszportem. Obserwując swych współtowarzyszy niedoli, dokonuje rozrachunku z własnym życiem, polskimi korzeniami i tradycją. Chłopak nie chce oderwać się od swojej polskości, ale jednocześnie stara się nie roztkliwiać nad sobą i swoim pochodzeniem. Jego marzeniem jest dokonanie patriotycznego czynu, ale nie jest w stanie przekroczyć niedostępnej granicy między myślą o czynie a jego spełnieniem. W obozie poznaje piękną Francuzkę Suzanne oraz wesołą blondynkę z Warszawy, Jankę Birmin. Znajomość z Suzanne nabiera cech głębokiej przyjaźni. Rozmyślania o niej zapełniają wiele stron pamiętnika, jaki chłopak prowadzi od początku pobytu w Konstancji. 15:25 JAK POWSTAWAŁY KONTYNENTY - AUSTRALIA. ODC. 2/4 (RISE OF THE CONTINENTS) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2013 250 milionów lat temu Ziemia wyglądała jak obiekt z innego układu słonecznego. Kontynenty, które znamy dzisiaj, były skoncentrowane w jednym obszarze lądowym - Pangei - otoczonym ogromnym oceanem. Ale około 200 milionów lat temu ten superkontynent zaczął się rozpadać: powstawały nowe baseny oceaniczne, góry wzbiły się w niebo i przez miliony lat powstało siedem nowych mas lądowych, z których każda jest wyjątkowa. To nasze kontynenty. Odc. 2. Australia Australia uznawana jest za kontynent odległy i odizolowany, od zawsze. Tymczasem jej historia jest całkiem inna. Naukowcy zaglądają pod spaloną słońcem powierzchnię pustyni, by poznać przeszłość tego kontynentu, zapisaną w skałach i w ziemi, a nawet w żyjących tu zwierzętach. Te znaleziska mówią o przeszłości, kiedy Australia była całkiem inna, jak też o tym, co zdecydowało o dzisiejszym wyglądzie kontynentu, jego charakterystycznej faunie, wyjątkowych złożach naturalnych oraz o warunkach, które umożliwiły zasiedlenie tej surowej krainy. Powierzchnia Ziemi kształtuje się nieprzerwanie, więc Australia znalazła się o krok od kolejnej wielkiej zmiany. 17:40 TWARZE SOLIDARNOŚCI - STANISŁAW FUDAKOWSKI Dysk./wywiad/debata, 14 min, Polska, 2020 Scenariusz: Tadeusz Płużański Cykliczny program historyczny, poświęcony przypadającej w tym roku 40. rocznicy powstania wielkiego, niemal 10 - milionowego ruchu społecznego: NSZZ Solidarność. Chcemy przybliżyć przede wszystkim tematykę strajków lipca/sierpnia 1980 roku, które doprowadziły do podpisania umów między protestującymi a komunistyczną władzą. Prócz znanych bohaterów tamtych wydarzeń, takich jak Andrzej Gwiazda czy Andrzej Rozpłochowski, przedstawiamy zapomnianych współtwórców naszej wolności - tytułowe Twarze Solidarności. Stanisław Fudakowski, psycholog - strajk Stocznia Gdańska. 18:00 HISTORIA POLSKI - AKCJA ŻYWIEC Film dokumentalny, 27 min, Polska, 2018 Reżyseria: Rafał Geremek Scenariusz: Rafał Geremek Aktion Saybusch (Akcja Żywiec), jak nazwano tę operację, trwała w pierwszym rzucie do połowy grudnia 1940 roku. Wysiedlono wówczas głównie na tereny centralnej Polski zwanej Generalną Gubernią (GG) ponad 20 tys. osób. W sumie do 1944 roku na Żywiecczyźnie straciło domy ok. 50 tys. mieszkańców. Ówcześnie to była jedna trzecia tamtejszej ludności. W ich miejsce osiedlano głównie Niemców ze Wschodu, przeważnie z Ukrainy, krajów bałtyckich, z rumuńskiej Bukowiny. 18:35 POLSKA I ŚWIAT Z HISTORIĄ W TLE - DOM PRZY ASŁANOWICZA Reportaż, 11 min, Polska, 2012 Reżyseria: Piotr Sławiński Scenariusz: Piotr Sławiński Kamienica przy ulicy Asłanowicza 30 w Siedlcach jest miejscem, które symbolizuje dramatyczne i niezwykle ciekawe losy tego przed II wojną światową wielonarodowego miasta. Miejsce to ilustruje też skomplikowane i trudne losy naszego kraju w pierwszej połowie XX wieku. W początkowych latach tego stulecia miasto było częścią imperium rosyjskiego, a po odzyskaniu niepodległości przez kolejnych 19 lat leżało w granicach wolnej Polski. Tragiczne czasy hitlerowskiej okupacji błyskawicznie i na zawsze zmieniły strukturę społeczną tego miasta, z którego bezpowrotnie zniknęła polska społeczność żydowska, liczebnie dorównująca ludności narodowości polskiej. Świadkiem tych wszystkich zdarzeń stał się budynek przy Asłanowicza 30, jeden z najstarszych w mieście, który do dziś, po remontach, stoi w Siedlcach. Z budynkiem związana jest historia, która rysuje wspólne polsko - żydowskie losy tego miasta. 19:05 STULECIE WINNYCH S.I - ODC. 6 Serial obyczajowy, historyczny, 42 min, Polska, 2019 Reżyseria: Piotr Trzaskalski Scenariusz: Ariadna Lewańska, Monika Franczak, Małgorzata Retei, Piotr Trzaskalski Muzyka: Wojciech Lemański Aktorzy: Kinga Preis, Jan Wieczorkowski, Roman Gancarczyk, Adam Ferency, Karolina Tomaszewska, Katarzyna Kwiatkowska, Arkadiusz Janiczek, Olaf Lubaszenko, Klemenryna Karnkowska, Weronika Humaj, Józefina Karnkowska, Karolina Bacia, Bartosz Szczerbiak, Jakub Sasak, Antoni Tyszkiewicz Bliźniaczki rozpoczynają naukę w szkole powszechnej i szybko stają się wyróżniającymi uczennicami. W klasie zabiegają o zainteresowanie tego samego chłopca, Pawła. Anna Lilpop przedstawia ojcu swoją nową miłość, Jarosława Iwaszkiewicza. Na budowie willi Stawisko Jasiek Winny dostaje pracę elektryka, a Damian, młody zdun, zakochuje się w chłopaku z budowy. Łucja zachwyca w szkole talentem plastycznym, ale siostra przełożona nie zamierza go wspierać. Bliźniaczki zaczynają rywalizować o względy Pawła. Po zakończeniu edukacji bliźniaczek w szkole powszechnej, rodzina Winnych dostaje niezwykłą propozycję od Stanisława Lilpopa. Pierwsze poważne uczucia Ani i Mani zostaną wystawione na próbę. 20:05 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - AGATHA CHRISTIE - NIEZWYKŁA KRÓLOWA ZBRODNI (AGATHA CHRISTIE: L'ETRANGE REINE DU CRIME) Film dokumentalny, 102 min, Francja, 2017 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel Bohaterami francuskiej serii "Historia w postaciach zapisana" są najczęściej monarchowie i władczynie. Tym razem jednak cały odcinek został poświęcony królowej zbrodni, czyli znanej pisarce, podpisującej się pseudonimem Agatha Christie. Jej niezwykle bujna wyobraźnia, podsycana już od wczesnej młodości przez rodziców, znalazła ujście w twórczości literackiej. Agatha Christie jest autorką wielu powieści kryminalnych, tłumaczonych na różne języki i wydawanych w milionach egzemplarzy na całym świecie. Kim była ta niezwykła pisarka? Jak wyglądało jej życie osobiste? Jakie miała podejście do siebie samej i do swojej twórczości? Odpowiedź na te pytania znajdziemy w filmie, prezentującym osobowość tej enigmatycznej mistrzyni tajemnic. "Historia w postaciach zapisana" (tytuł francuski: Secrets d'Histoire) to cykl filmów historycznych realizowanych i emitowanych przez francuską telewizję publiczną. Seria oparta na archiwaliach, fragmentach biograficznych filmów fabularnych i wypowiedziach ekspertów, przybliża losy najbardziej charakterystycznych postaci historii europejskiej. Gospodarzem programu jest Stephane Bern, znany yzmatyczny francuski prezenter. 22:00 SPÓR O HISTORIĘ - DYPLOMACJA POLSKA 1938 - 1939 Dysk./wywiad/debata, 32 min, Polska, 2019 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Tomasz Muller (prowadzący) Po śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego, w 1935 roku, minister spraw zagranicznych Józef Beck kontynuował "politykę równowagi", czyli podtrzymywania dobrych stosunków ze Związkiem Sowieckim i Niemcami. W Europie uważano Polskę za cichego sojusznika Niemiec. Jednak jesienią 1938 roku relacje Warszawy z Berlinem uległy ochłodzeniu. W styczniu 1939 roku w Warszawie uznano, że wojna z Niemcami jest nieunikniona. W przededniu wybuchu wojny Józef Beck zawarł przymierze z Francją i Wielką Brytanią. Co spowodowało całkowitą zmianę dotychczasowej polityki Józefa Becka? Czy przewidywał, że konsekwencją tych decyzji będzie zbliżenie niemiecko - sowieckie? 00:35 SENSACJE XX WIEKU - MATA HARI Kameralne i studyjne (widowisko), 48 min, Polska, 2004 Autor: Bogusław Wołoszański Reżyseria: Adek Drabiński Zdjęcia: Waldemar Szmidt Muzyka: Dariusz Żebrowski Aktorzy: Danuta Stenka, Adam Ferency, Rafał Królikowski, Henryk Talar, Piotr Grabowski, Zbigniew Kosowski, Mirosław Neinert, Bolesław Abart, Zbigniew Paterak, Adam Kopciuszewski, Jacenty Jędrusik, Andrzej Warcaba, Grzegorz Przybył, Ziemowit Pędziwiatr Margaretha Gertruda Zelle, szerzej znana pod scenicznym pseudonimem Mata Hari, została aresztowana pod zarzutem szpiegostwa i następnie rozstrzelana 15 października 1917 r. Choć od egzekucji Maty Hari minęło już niemal 100 lat, jej szpiegowska działalność wciąż budzi wiele niejasności. Najsłynniejsza femme fatale XX wieku, kobieta, która za życia stała się egendą, urodziła się w 1876 r. w Holandii. Z Amsterdamu wygnał ją w wieku 18 lat skandal wywołany jej romansem z dyrektorem szkoły. Wyszła wcześnie za mąż za znacznie starszego od siebie oficera wojsk kolonialnych MacLeoda. Małżeństwo szybko się rozpadło. Jego rozpad przyśpieszyła tragiczna i tajemnicza śmierć synka oraz hulaszczy tryb życia kapitana. Margaretha chyba też nie była bez winy, skoro mąż pewnego dnia zabrał córkę i odszedł, zostawiając żonę bez środków do życia. Trzy lata później Margaretha znalazła się w Paryżu, gdzie zamierzała spróbować szczęścia jako modelka. Za pośrednictwem francuskiego dyplomaty trafiła na salony, gdzie zaczęła występować jako tancerka. Z Paryża przeniosła się do Berlina. Szokowała zarówno odwagą artystyczną, jak i obyczajową. Wśród jej kochanków byli: ambasador Francji w Berlinie, prefekt berlińskiej policji oraz szef kontrwywiadu niemieckiego. Te znajomości przyniosły Macie Hari kosztowności, towarzyskie uznanie i wystawne życie, ale równocześnie wciągnęły w niebezpieczną grę, której wygrać nie mogła. Gdy w 1914 r. wybuchła wojna, Matę Hari niewiele to obeszło. Nie interesowała się polityką, ale polityka zainteresowała się nią. Władze niemieckie potrakowały ją jako obywatelkę wrogiego państwa i zagroziły internowaniem. Podobno zarekwirowano jej futra i kosztowności, co miało niemały wpływ na jej późniejsze decyzje. Udało się jej wrócić do Holandii, skąd wyjechała niebawem do Paryża. Wojna, która zapowiadała się na kilkutygodniowy konflikt, przeciągnęła się na miesiące, a później lata. W 1916 r. , najbardziej krwawym, lecz nieprzynoszącym żadnych rozstrzygnięć na frontach, zaczęły nasilać się działania pozamilitarne. Mata Hari, uznana za niemieckiego szpiega, była stale śledzona. Chcąc zdobyć milion franków na wygodne życie u boku młodego rosyjskiego arystokraty, Wadima Masloffa, którego kochała, a którego rodzice nie zgadzali się na ich ślub, Mata Hari przyjęła propozycję pracy szpiegowskiej na rzecz Francji. Jej pierwszą misją miało być uwiedzenie i wydobycie ważnych informacji od niemieckiego następcy tronu. Miała mu być przedstawiona na zamku w Pszczynie. Nie zwróciła uwagi na poważny sygnał ostrzegawczy. W widowisku "Sensacje XX wieku" fascynujące kreacje stworzyli Danuta Stenka i Adam Ferency. 02:05 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - TRAGICZNE MIASTO Magazyn, 19 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony oblężeniu Leningradu. 02:25 POWSTANIE WARSZAWSKIE DZIEŃ PO DNIU - ODC. 52 Reportaż, 6 min, Polska, 2017 Scenariusz: Bartłomiej Grudnik Bohater odcinka: Zofia Staliman.