TVP Kultura Niedziela, 27.09.2020 06:50 MYŚLI NA TEN CZAS - KS. HENRYK PAPROCKI. BOHATEROWIE DOSTOJEWSKIEGO CZ. 3 Dysk./wywiad/debata, 4 min, Polska, 2020 Tematem kolejnego odcinka będzie człowiek między upadkiem a nawróceniem, rozpaczą i nadzieją. Ks. Henryk Paprocki, teolog i duchowny prawosławny opowie o moralności w twórczości Fiodora Dostojewskiego. 07:00 LITURGIA PRAWOSŁAWNA I WYŚWIĘCENIE ŚWIĄTYNI HAGIA SOPHIA W WARSZAWIE Sprawozdanie, 80 min, Polska, 2020 Autor: Katarzyna Popławska 20 września 2020 r. odbyła się uroczystość poświęcenia świątyni Hagia Sophia - Mądrości Bożej w Warszawie. Jest to wzorowana na konstantynopolitańskim oryginale cerkiew, która ma być symbolem polskiego prawosławia nawiązującym do bizantyjskich tradycji i jednocześnie miejscem, w którym wznoszona będzie modlitwa za naszą ojczyznę i wszystkich Polaków. Liturgię świętą celebrować będzie zwierzchnik polskiego prawosławia metropolita Sawa (Michał Hrycuniak), któremu asystować będą biskupi Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. 08:25 OD UCHA DO UCHA - NIEZAPOMNIANY LEONARD BERNSTEIN - SPOTKANIA Z MUZYKĄ S.I - CO TO JEST KONCERT? (YOUNG PEOPLE'S CONCERTS - LEONARD BERNSTEIN, WHAT IS A CONCERTO??) Film dokumentalny, 59 min, USA, 1960 Reżyseria: Roger Englander Scenariusz: Leonard Bernstein Wykonawcy: Orkiestra Symfoniczna Filharmoników Nowojorskich, Leonard Bernstein (prowadzący) Koncerty "Young People's Concerts" (koncerty dla młodzieży) to cykl koncertów organizowanych w Philharmonic Hall w Lincoln Center, a wcześniej w Carnegie Hall, w okresie od 1958 do 1972 roku. Prowadzone przez wybitnego amerykańskiego kompozytora, dyrygenta i pianistę, a także popularyzatora muzyki - Leonarda Bernsteina, z udziałem New York Philharmonic oraz zapraszanych przez dyrygenta debiutujących artystów. W tym, siódmym spotkaniu z Leonardem Bernsteinem - "What is Concerto?" - "Co to jest koncert?" - dyrygent przedstawia historię rozwoju koncertu jako formy muzycznej, od formy concerto grosso do konceru solowego. W koncercie, który odbył się 18 marca 1959 roku, wzięli udział: Leonard Bernstein i New York Philharmonic. 09:35 OD UCHA DO UCHA - BAŚŃ O TRZECH KONIKACH Teatr, 43 min, Polska, 2019 Reżyseria: Marek A. Cyris Muzyka: Kapela Ze Wsi Warszawa Aktorzy: Julianna Dorosz, Sylwia Koronczewska - Cyris, Sylwia Zajkowska, Marcin Chomicki, Igor Fijałkowski, Marcin Ryl - Krystianowski Spektakl Teatru Animacji w Poznaniu. W prastarym lesie rosło magiczne drzewo. Z powalonej piorunem gałęzi dobry duch lasu wyrzeźbił trzy prześliczne koniki. Dwa z nich były czerwone jak zachodzące słonko, a ten trzeci biały jak księżyc. Czerwone koniki bawiły się ze sobą i ani myślały zaprosić do zabawy białego. A on tak bardzo chciał, by go polubiły, tak chciał być do nich podobny, że nie zauważył, jak sam jest ważny i potrzebny, i jak wiele znaczy dla całego lasu. "Baśń o trzech konikach" to prosta opowieść inspirowana motywami ludowymi, która przypomina, jak ważne jest to, by być sobą oraz że dobro, które ofiarowujemy, zawsze do nas wróci. Baśń jest bogato ilustrowana muzyką Kapeli ze Wsi Warszawa, dzięki czemu przypadnie do gustu zarówno najmłodszym, jak i nieco starszym widzom. 10:35 ANGIELSKIE ŚNIADANIE - CZARNA ŻMIJA - SEZON 1, ODC. 5 (BLACK ADDER) Serial komediowy, 30 min, Wielka Brytania, 1983 Reżyseria: Martin Shardlow Scenariusz: Rowan Atkinson, Richard Curtis Aktorzy: Rowan Atkinson, Tony Robinson Trwa wielka zaraza, o którą obwinia się czarownice. Nieoczekiwanie Edmund zostaje oskarżony o bycie czarnoksiężnikiem. 11:10 ANGIELSKIE ŚNIADANIE - CZARNA ŻMIJA - SEZON 1, ODC. 6 (BLACK ADDER) Serial komediowy, 30 min, Wielka Brytania, 1983 Reżyseria: Martin Shardlow Scenariusz: Rowan Atkinson, Richard Curtis Aktorzy: Rowan Atkinson, Tony Robinson Edmund zostaje pozbawiony wszystkich tytułów i zaszczytów. Zwołuje więc najgroźniejszych ludzi w królestwie i postanawia zdobyć tron siłą. 12:25 WYPRAWA W PRZESZŁOŚĆ (CESTA DO PRAVEKU) Film animowany, przygodowy, science fiction, 82 min, Czechosłowacja, 1955 Reżyseria: Fred Ladd, Karel Zeman Scenariusz: Karel Zeman, J. A. Novotny Zdjęcia: Antonin Horak, Vaclav Pazdernik Muzyka: E. F. Burian, Frantisek Strangmuller Aktorzy: Vladimir Bejval, Petr Herrman, Zdenek Hustak, Josef Lukas Jeden z najciekawszych dziecięcych filmów przygodowych w historii światowej kinematografii. O jego popularności świadczyło wprowadzenie go do amerykańskiej dystrybucji (z rozszerzonym prologiem i epilogiem), które nastąpiło po fenomenalnym sukcesie filmu "Diabelski wynalazek". To popularnonaukowe dzieło opowiada o czterech chłopcach, którzy na najzwyklejszej łódce wyruszają w podróż do prehistorii. Wyprawa w pełną tajemnic przeszłość naszej planety przypomina ciekawy podręcznik, pełen użytecznych uwag i wniosków, prezentowanych w formie chłopięcej zabawy. Dzięki temu anegdotycznemu evergreenowi już kilka generacji dzieci i dorosłych zapoznało się z prehistorią ludzkości. Pomysłowe triki i efekty specjalne należą do podręcznikowych metod tworzenia filmowych iluzji. (Źródło opisu: www.iluzjon.fn.org.pl) 14:05 ZOBACZYĆ GŁOS (SEEING VOICES) Film dokumentalny, 89 min, Austria, 2016 Reżyseria: Dariusz Kowalski Austria jest jednym z czterech krajów europejskich, które uznają język migowy w swojej konstytucji. Mimo to na 10 000 niesłyszących i niedosłyszących przypada w kraju jedynie 50 osób z wyższym wykształceniem. Dostęp do tłumaczy jest bardzo ograniczony, a szkoła wciąż stawia na naukę języka mówionego, zaprzepaszczając szansę na pełny rozwój lingwistycznej kompetencji niesłyszących uczniów i nie doceniając budowanej wraz z językiem migowym tożsamości i kultury. O zmianę tej sytuacji walczy w parlamencie niesłysząca polityk Helene Jarmer. Barbara Hager napisała o tożsamości niesłyszących doktorat i, korzystając z tłumacza, uczy na uniwersytecie. Ma niesłyszącego męża i słyszącą córkę, a teraz ze spokojem przyjmuje do wiadomości fakt, że jej nowonarodzony syn także nie słyszy. Młodsza od nich Ayse korzysta już z owoców ich pionierskiej pracy - po ukończeniu szkolenia dla niesłyszących podejmuje pracę w firmie odzieżowej wśród słyszącej załogi. Dariusz Kowalski, autor subtelnego filmowego portretu wiedeńskiej społeczności niesłyszących, sam nauczył się języka migowego, a na ekranie oddał jego pełne ekspresji piękno. 15:40 ZAGINIONE SKARBY - "WALKA KARNAWAŁU Z POSTEM" Film animowany, 6 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska Muzyka: Michał Izydorczyk Wykonawcy: Kacper Kaliszewski Cykl programów poświęconych kradzieżom dzieł sztuki. Odcinek przedstawia losy dzieła Pietera Brueghela młodszego (1564 - 1638), którym jest "Walka karnawału z postem". To malowana opowieść o barwnie przedstawionym konflikcie światopoglądowym i moralnym. Obraz był ozdobą kolekcji Stanisława hrabiego Ursyn Rusieckiego do roku 1934. Wtedy hrabia przekazał go w darze Muzeum. W chwili utraty, w 1941 roku, właścicielem obrazu było Muzeum Narodowe w Krakowie. 15:50 KONCERT Z OKAZJI 25 - LECIA FESTIWALU W VERBIER (VERBIER FESTIVAL 25TH ANNIVERSARY CONCERT) Koncert, 46 min, Francja, 2018 Reżyseria: Corentin Leconte Koncert Verbier Festival Chamber Orchestra pod batutą Valery'ego Gergieva z okazji 25 - lecia festiwalu w Verbier. 17:15 NIEDZIELA Z... TWÓRCZOŚCIĄ S.I.WITKIEWICZA Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2020 Scenariusz: Natalia Banaczek Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadzący) Kolejny odcinek programu "Niedziela z..." poświęcony jest twórczości Stanisława Ignacego Witkiewicza - Witkacego. Malarz, rysownik i fotografik, dramaturg i powieściopisarz, filozof, teoretyk i krytyk sztuki. Przez niektórych uznawany za wizjonera wyprzedzającego epokę. Urodził się 24 lutego 1885 r. w Warszawie. Zmarł śmiercią samobójczą na wieść o zbrojnej napaści Armii Czerwonej na Polskę 18 września 1939 r. we wsi Jeziory na Polesiu (dziś Ukraina). Jest jednym z niewielu polskich twórców, których znaczenie w historii sztuki światowej wciąż trwa i nie słabnie. 18:10 NIEDZIELA Z... - STANISŁAW IGNACY WITKIEWICZ WITKACY Artystyczne/estradowe (widowisko), 48 min, Polska, 1968 Reżyseria: Grzegorz Dubowski Scenariusz: Anna Micińska Program prezentujący sylwetki ludzi zasłużonych w różnych dziedzinach nauki i kultury. Bohaterem filmu jest Stanisław Ignacy Witkiewicz. 19:05 NIEDZIELA Z... - TWÓRCZOŚCIĄ S.I.WITKIEWICZA - DZIEŁO MALARSKIE Film dokumentalny, 25 min, Polska, 1990 Reżyseria: Grzegorz Dubowski Scenariusz: Grzegorz Dubowski Zdjęcia: Leon Kotowski, Jerzy Mikołajewski Wykonawcy: Janusz Zakrzeński, Marek Gajewski Film prezentujący dorobek Witkacego w dziedzinie malarstwa, obejmuje okres od pierwszych prac namalowanych w początkach wieku po okres tzw. formizmu, to jest dorobek obejmujący również twórczość Witkacego w Rosji w latach 1914-18. W filmie pokazano wiele prac Witkacego uważanych do tej pory za zaginione, a które były zachowane w zbiorach prywatnych. 19:30 NIEDZIELA Z... - STANISŁAW IGNACY WITKIEWICZ - FIRMA PORTRETOWA Film dokumentalny, 28 min, Polska, 1990 Reżyseria: Grzegorz Dubowski Scenariusz: Grzegorz Dubowski Aktorzy: Janusz Zakrzeński Druga część filmu "Dzieło malarskie" - prezentuje dorobek Witrkacego powstały w latach 30. , w ramach tzw. Firmy portretowej. Film ukazuje wybór najlepszych portretów Witkacego, zaś w komentarzu wykorzystano tekst regulaminu Firmy portretowej oraz wypowiedzi krytyków, oceniających tę dziedzinę twórczości plastycznej Witkacego. 20:05 ROZUMIEMY SIĘ BEZ SŁÓW (FAMILLE BELIER, LA) Film komediowy, Belgia/Francja 2014 Reżyseria: Eric Lartigau Scenariusz: Victoria Bedos Aktorzy: Louane Emera, Karin Viard, Francois Damiens, Eric Elmosnino. Roxane Duran, Ilian Bergala, Luca Gelberg, Mar Sodupe Sześć nominacji do nagrody Cezara, spośród których statuetka powędrowała do dla Louane Emery, w kategorii najbardziej obiecująca aktorka. Swoją karierę artystyczną Louane zaczęła jako półfinalistka francuskiej edycji programu The Voice. Miała 18 lat, kiedy wystąpiła w komedii "Rozumiemy się bez słów", właśnie zagrała tu utalentowaną wokalnie nastolatkę, która staje przed trudnym wyborem. W filmie Louane Emera sama wykonuje wszystkie piosenki swojej bohaterki. Rodzina Belierów mieszka na prowincji. Rodzice i ich młodszy syn są głusi, porozumiewają się na migi. Kontakt ze światem zapewnia im 16 - letnia córka Paula, która pomaga w gospodarstwie i przy sprzedaży serów wyrabianych przez rodzinę, a także asystuje podczas ich wizyt u lekarza. Jest ich podporą, bez niej nie wyobrażają sobie życia, przy niej czują się bezpiecznie. Bystra i inteligentna dziewczyna radzi sobie ze wszystkimi obowiązkami, które na nią spadają, nigdy się nie skarży na swój los. Harmonię w rodzinie zakłócają pewne wydarzenia. Kiedy nauczyciel muzyki organizuje przesłuchania do szkolnego chóru, odkrywa wielki talent Pauli. Proponuje uczennicy, by wzięła udział w konkursie wokalnym w Paryżu. Nagrodą jest przyjęcie do paryskiej szkoły śpiewu, przy Radiu France, które finansuje stypendium. Na wiadomość, że córka może opuścić dom, rodzina wpada w panikę. Przyzwyczaili się już, że zawsze mogą liczyć na jej pomoc w gospodarstwie i w interesach. W tej sytuacji Paula rezygnuje z konkursu, choć zawsze marzyła o śpiewaniu. Wspaniały występ dziewczyny w szkolnym chórze sprawia jednak, że rodzice zmieniają zdanie. Dochodzą do wniosku, że nie mogą stawać na drodze do szczęścia córki. Czy Paula za namową nauczyciela muzyki zdecyduje się na rozwijanie swego talentu? 22:35 ESKORTA (HOMESMAN) Western, 117 min, USA 2014 Reżyseria: Tommy Lee Jones Scenariusz: Tommy Lee Jones, Kieran Fitzgerald, Wesley A. Oliver Aktorzy: Hilary Swank, Tommy Lee Jones, Grace Gummer, Miranda Otto, Sonja Richter, Meryl Streep, John Lithgow, James Spader Adaptacja wydanej w 1988 r. powieści pod tym samym tytułem amerykańskiego pisarza Glendona Swarthouta, autora m.in. bestsellerowej książki "Where the Boys Are", która również została przeniesiona na duży ekran. W 2014 roku reżyser "Eskorty", Tommy Lee Jones, otrzymał nominację do Złotej Palmy na festiwalu w Cannes. Akcja filmu, który branżowa prasa nazwała westernem feministycznym, rozgrywa się w latach 50. XIX wieku. Główną bohaterka jest kobieta Mary Bee Cuddy (w tej roli Hilary Swank, zdobywczyni Oscarówa za filmy "Nie czas na łzy", "Za wszelką cenę"). To postać silna, niezależna i samotna, Mary żyje wśród niewielkiej społeczności farmerskiej w stanie Nebraska. Ze wszystkimi trudnościami boryka się sama, nigdy nie miała szczęścia do mężczyzn. Pewnego razu Mary Bee Cudy ratuje życie George'owi Briggsowi (Tommy Lee Jones), którego przypadkowo odnajduje na pustkowiu z węzłem na szyi. Odcina linę i w zamian za ocalenie żąda, by George podjął się razem z nią specjalnej misji, której obawiają się tchórzliwi miejscowi mężczyźni. Od tej pory muszą tworzyć zgrany duet, czeka ich bowiem trudne zadanie. Mają eskortować do stanu Iowa trzy niepoczytalne kobiety, oszalałe wskutek przeżytych tragedii, którymi zajmie się żona pastora (Meryl Streep). Przed nimi ciężka i niebezpieczna droga. A eskortowane kobiety Arabella Sours, Theoline Belknap i Gro Svendsen nie ułatwiają im zadania. 01:05 TERAZ ANIMACJE! - JAJKO (EGG) Film animowany, 11 min, Dania/Francja, 2018 Reżyseria: Martina Scarpelli Scenariusz: Martina Scarpelli Muzyka: Amos Cappuccio, Sofie Birch Obsypany nagrodami film animowany. Kobieta zamknięta w domu z jajkiem, które pociąga ją i zarazem napawa strachem. Kobieta zjada jajko, a następnie za to pokutuje. Film jest ważnym głosem w sprawie anoreksji, za sprawą plastyki obrazu tłumaczy sposób pojmowania rzeczywistości przez chore osoby. Reżyserka rozrysowała topografię świata swojej bohaterki, ściskając go do wielkości małej kuchni przytłaczającej, miażdżącej, dyscyplinującej. (źródło: blizejekranu.pl) 01:15 TERAZ ANIMACJE! - BLOEISTRAAT 11 (BLOEISTRAAT 11) Film animowany, 9 min, Niderlandy (Holandia)/Belgia, 2018 Reżyseria: Nienke Deutz Scenariusz: Nienke Deutz Zdjęcia: Steven Frederickx Wielokrotnie nagradzany film animowany. Dwie nierozłączne przyjaciółki spędzają ostatnie lato razem. Pod wpływem powoli następujących zmian w wyglądzie dorastających dziewczynek, ich więź ulega metamorfozie. Piękna w formie opowieść o dojrzewaniu, rywalizacji i wzajemnym zrozumieniu. Film zdobył główną nagrodę w konkursie filmów krótkometrażowych podczas 42. MFF Annecy (Agata Leżuch, ars independent) 04:15 KSIĄŻĘ I DYBUK (KSIĄŻĘ I DYBUK) Film dokumentalny, 81 min, Niemcy/Polska, 2017 Reżyseria: Elwira Niewiera, Piotr Rosołowski Scenariusz: Elwira Niewiera, Piotr Rosołowski Zdjęcia: Piotr Rosołowski Logline Mosze Waks przyszedł na świat w biednej żydowskiej rodzinie na terenie Ukrainy, a zmarł w Madrycie jako książę Michał Waszyński, hollywoodzki producent i polski arystokrata na wygnaniu. Filmowa podróż śladami kameleona w ludzkiej skórze, który podczas ucieczki przed duchem nietolerancji nieustannie zmienia swoją tożsamość.