TVP Kultura Wtorek, 13.10.2020 09:30 FAUSTYNA Film biograficzny, 73 min, Polska, 1994 Reżyseria: Jerzy Łukaszewicz Scenariusz: Maria Nowakowska - Majcher Zdjęcia: Zdzisław Najda Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Dorota Segda, Mirosława Dubrawska, Teresa Budzisz - Krzyżanowska, Danuta Szaflarska, Agnieszka Czekańska, Stanisława Celińska, Zofia Rysiówna Krzysztof Wakuliński, Jerzy Łazewski, Maria Gładkowska, Renata Berger, Janusz Michałowski, Piotr Pawłowski, Małgorzata Różniatowska Biografia świętej siostry Marii Faustyny Kowalskiej. Urodzona w 1905 roku Helena Kowalska już jako dziecko była bardzo religijna i marzyła o wstąpieniu do zakonu. Co prawda, wówczas w mury klasztorne mogły wstępować już kilkunastoletnie dziewczynki, ale obowiązkowo musiały wnieść posag. Młodziutka Helena opuszcza dom i zatrudnia się jako pokojówka. Oszczędza każdy grosz na skromny posag. W końcu matka przełożona zgadza się przyjąć ją do klasztoru. W Zgromadzeniu Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia Helena, teraz już jako siostra Faustyna, przeżywa ogromne rozczarowanie. Przekonuje się bowiem, że w klasztorze jest miejsce nie tylko na umartwianie się, poszczenie, czynienie dobrych uczynków, ale i na zawiść, małostkowość, pychę, lenistwo. Faustyna decyduje się jednak pozostać, a jej wiara jest niezachwiana. Ma widzenia, czuje obecność Chrystusa, rozmawia z nim. Ale matka przełożona i spowiednik nie wierzą jej i zgodnie twierdzą, że trzeba ją poddać badaniom psychiatrycznym. Faustyna modli się żarliwie i pracuje ponad siły. Namalowany przez nią wizerunek Chrystusa wystawiony zostaje w Ostrej Bramie w Wilnie. W wieku 33 lat zapada na gruźlicę i umiera. Jej kult zaczął się szerzyć tuż po jej śmierci, ale wówczas Kościół katolicki nie aprobował tego. Dopiero w latach 60. dzięki staraniom kardynała Wojtyły rozpoczął się proces beatyfikacyjny siostry Faustyny Kowalskiej. 18 kwietnia 1993 roku Jan Paweł II ogłosił ją błogosławioną. 30 kwietnia 2000 roku wyniósł świętą na ołtarze. W postać świętej znakomicie wcieliła się Dorota Segda, nagrodzona za tę rolę Złotą Kaczką. 11:00 KRÓLOWA BONA - ODC. 11 Serial historyczny, 49 min, Polska, 1980 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Halina Auderska Zdjęcia: Zygmunt Samosiuk Muzyka: Zdzisław Szostak Aktorzy: Aleksandra Śląska, Jerzy Zelnik, Zdzisław Wardejn, Lidia Korsakówna, Maria Kowalik, Jerzy Kamas, Piotr Fronczewski, Jerzy Trela, Stanisław Ptak, Wieńczysław Gliński, Edmund Fetting, Marek Kondrat, Mariusz Benoit, Wojciech Alaborski, Ewa Milde W 1553 roku dochodzi do zaślubin Zygmunta Augusta z Katarzyną, córką Ferdynanda Habsburga. Król pokłada w tym małżeństwie wielkie nadzieje na zapewnienie ciągłości dynastii Jagiellonów. Ciąża młodej królowej okazuje się jednak mistyfikacją. Katarzyna jest chora na epilepsję i bezpłodna, tak jak jej siostra. Bona, pozbawiona nadziei na wnuka i już zmęczona walką z synem, postanawia, za namową swego doradcy Pappacody i dwórki Mariny, odwiedzić rodzinne Bari. Zygmunt nie stawia przeszkód, nie zgadza się jednak na wywiezienie skarbca, posagu i aktów nadania. Zadawniony konflikt między matką a synem wybucha z nową siłą. 12:00 KRÓLOWA BONA - ODC. 12 Serial historyczny, 47 min, Polska, 1980 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Halina Auderska Zdjęcia: Zygmunt Samosiuk Muzyka: Zdzisław Szostak Aktorzy: Aleksandra Śląska, Zdzisław Wardejn, Lidia Korsakówna, Irena Karel, Jerzy Fedorowicz, Andrzej Balcerzak, Stanisław Igar, Jan Ciecierski, Maciej Grzybowski, Jan Pyjar, Stefan Paska, Tomasz Biernawski Wbrew woli syna i Rady Królewskiej Bona wywozi z Polski skarbiec. Próby zatrzymania taboru nie udają się wskutek tchórzostwa nadgranicznej szlachty. Bona przebywa w Bari, ale czuje się tam obco. Powodowana tęsknotą i chęcią działania snuje plany powrotu na Mazowsze, może nawet na Wawel. Do realizacji tych zamierzeń nie chcą dopuścić Habsburgowie. Ograbiona ze wszystkiego królowa zostaje otruta przez swego doradcę Pappacodę, tajnego agenta Habsburgów. 13:00 KRZESANY Film muzyczny, 16 min, Polska, 1979 Reżyseria: Conrad Drzewiecki Scenariusz: Conrad Drzewiecki Zdjęcia: Jerzy Garstecki Wykonawcy: Polski Teatr Tańca Balet Poznański "Krzesany" Wojciecha Kilara w wykonaniu artystów Polskiego Teatru Tańca Baletu Poznańskiego Conrada Drzewieckiego. 13:30 TEGO SIĘ NIE WYTNIE Talk-show, 75 min, Polska, 2020 Reżyseria: Konrad Smuga Scenariusz: Mariusz Cieślik Wykonawcy: Mariusz Cieślik (prowadzący), Justyna Melonowska (prowadząca), Łukasz Adamski (prowadząca) Program prowadzi Mariusz Cieślik, a towarzyszyć mu będzie para komentatorów: dr Justyna Melonowska oraz Łukasz Adamski. Gośćmiu odcinka będą Magdalena Zawadzka oraz Piotr Domalewski. 14:55 PRZYJĘCIE NA DZIESIĘĆ OSÓB PLUS TRZY Film obyczajowy, 53 min, Polska 1973 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jan Himilsbach Zdjęcia: Antoni Nurzyński Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Zdzisław Maklakiewicz, Leon Niemczyk, Olgierd Łukaszewicz, Wiesław Dymny, Józef Morgała Ukończony w 1973 roku telewizyjny film, nie spodobał się cenzorom i powędrował na półkę, gdzie przeleżał ponad siedem lat. Kiedy wreszcie wspólne dzieło Gruzy i Himilsbacha doczekało się premiery, wzbudziło wiele kontrowersji. Było tyluż przeciwników, co zwolenników filmu, którzy wbrew malkontentom uznali, że "Przyjęcie..." nawet po latach zabrzmiało przekonywająco. Film przedstawia Polskę tamtych lat i problemy na ówczesnym rynku pracy. Bywalcy tzw. pośredniaków z okresu socjalizmu to niewykształceni robotnicy, ludzie z marginesu społecznego, którzy mogą liczyć jedynie na pogardę i pracę w niegodziwych warunkach. 38 - letni Karolak nigdzie nie pracuje, pozostaje na utrzymaniu 73 - letniej matki emerytki. Żyją w bardzo skromnych warunkach, ale starsza kobieta dba o to, żeby dom był czysty i zawsze było coś do zjedzenia. Syn nie powinien narzekać, ma zapewniony wikt i opierunek. Ale Karolak jest znużony monotonną egzystencją na wolności. Przesiedział kilkanaście lat za kratkami - oczywiście za niewinność - a przed trzema miesiącami wyszedł z więzienia. Chciałby się teraz zabawić, wyszumieć, wypaść z kolegami na coś mocniejszego. Próbuje wyciągnąć od matki ciężko uciułane grosze, bo tylko"Małe piwko z korzeniami", jak sobie podśpiewuje, jest dobre na smutek i frasunek. Po piętach depcze mu sierżant, który ma oko na niego i jego niepracujących kolegów. Wreszcie Karolak dostaje od milicjanta skierowanie do urzędu zatrudnienia. Stawia się niechętnie w "pośredniaku", by, podobnie jak setki innych bezrobotnych, zarejestrować się w okienku. A tu, jak mawiają znawcy tematu, można jedynie znaleźć robotę dla chamów i frajerów. Ludzie przed urzędem pogrążają się w spekulacjach. Chcą pracy i godziwej zapłaty. Tymczasem przed "pośredniak" zajeżdża nyska, z której wysiada elegancko ubrany mężczyzna - w garniturze, białej koszuli, pod krawatem. Oświadcza gorączkowo dyskutującym robotnikom, że potrzebuje dziesięciu ludzi - młodych, zdrowych, silnych i chętnych do ciężkiej pracy. Kompletnie zaskoczeni jego stanowczością mężczyźni jadą w ciemno, nie mają pojęcia dokąd i do jakiego zajęcia. Zostają wywiezieni, gdzieś daleko za miasto. Na miejscu chlebodawca, przedstawiający się jako kierownik zakładu - Piątek - częstuje carmenami i wyłuszcza całą sprawę. W fabryce pracy jest mnóstwo, ale brakuje ludzi, dlatego ich tu ściągnął. Trzeba rozładować pięć wagonów grysu, które od kilku dni stoją na bocznicy. Zakład naglą terminy, ma umowy z zagranicznymi kontrahentami. Kłopot w tym, że za wywalenie jednej tony grysu i przewiezienie taczkami cennik przewiduje śmieszną stawkę - 3 złote i 1 grosz. Żaden z "porwanych" sprzed urzędu robotników nie ma zamiaru pracować za taką sumę, wszyscy się buntują i żądają odwiezienia do domu. Wygląda na to, że nie ustąpią. Zdeterminowany kierownik Piątek wzywa do swego gabinetu przewodniczącego rady zakładowej. Wspólnie uradzają, że na wypłatę dla robotników wykorzystają pieniądze z funduszu reprezentacyjnego, a przewodniczący wyasygnuje dodatkowo pewną sumę przeznaczoną na nagrody. Po długich pertraktacjach robotnicy w końcu zabierają się do rozładowania wagonów. Robota aż wre. Po ciężkiej harówce wreszcie fajrant. Teraz czeka ich kąpiel w przyzakładowej łaźni, zmiana ubrań i marsz w kierunku sali konferencyjnej, gdzie pani Krysia już nakryła do stołu, jak dla ważnej delegacji, bo na ten cel, o dziwo, funduszy nie brakuje. Są więc wykwintne zakąski, jest też winiak, chociaż biesiadnicy zdecydowanie woleliby czystą. Dziesięciu fizycznych plus jeden nadprogramowy oraz przewodniczący i kierownik rozpoczynają przyjęcie. Na zakończenie każdy "członek oficjalnej delegacji" ma jeszcze dodatkowo dostać upominek. 17:50 KRONOS - SUMIENIE Dysk./wywiad/debata, 29 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku profesor Piotr Nowak wraz z zaproszonymi do studia gośćmi poddaje analizie pojęcie sumienia. Powszechnie uważa się Sokratesa nie tylko za twórcę filozofii, ale także za wynalazcę sumienia. Miałoby ono być arbitrem, którego wszędzie ze sobą zabieramy - do sypialni, na napad czy na najbardziej beztroskie wakacje. Czym jest sokratejski daimonion i czy może uchodzić za archetyp dzisiejszego sumienia? Dlaczego zamiast mówić nam o tym, co czynić przystoi, sokratejski dajmonion przestrzega nas przed tym jedynie, czego czynić nie wolno? 18:55 ROZWAŻNA I ROMANTYCZNA - ODC. 2/3 (SENSE AND SENSIBILITY) Serial obyczajowy, kostiumowy, 51 min, Wielka Brytania, 2008 Autor: Jane Austen Reżyseria: John Alexander Scenariusz: Andrew Davies Aktorzy: Hattie Morahan, Charity Wakefield, Dominic Cooper, Dan Stevens Jako konkurent Marianne, uroczy i hojny Willoughby szybko zdobywa zaufanie i przychylność Dashwoodów. Zapytany przez rywala, pułkownika Brandona, o jego intencje, chłodno przyznaje, że są poważne. Kiedy Brandon nie może uczestniczyć we wspólnej podróży z Middletonami do posiadłości Delaford, Willoughby stara się zrobić jak najlepsze wrażenie, opowiadając o ciotce, która wysyła go do Londynu na czas nieokreślony. Nie zdradza jednak prawdziwego powodu podróży. Tymczasem zjawia się niezapowiedzianie Edward, ale szybko też opuszcza posiadłość bez jakichkolwiek wyjaśnień. 20:00 MADAME MODJESKA Teatr, 82 min, Polska, 1995 Autor: Richard Hellesen Reżyseria: Janusz Morgenstern Zdjęcia: Witold Adamek Aktorzy: Teresa Budzisz-Krzyżanowska, Władysław Kowalski, Jan Englert, Piotr Machalica, Mirosław Baka, Rafał Królikowski Przebywającą na emigracji aktorkę odwiedza Ignacy Paderewski, namawiając ją do podjęcia pracy artystycznej. W czasie przygotowań do Benefisu spotyka się Modrzejewska z problemami: kosztów własnych, zderzenia sztuki ambitnej z popularną i reklamą. 21:35 LEKKIE OBYCZAJE - ANGELE I TONY (ANGÈLE ET TONY) Dramat, 79 min, Francja, 2010 Reżyseria: Alix Delaporte Aktorzy: Clotilde Hesme, Gregory Gadebois, Evelyne Didi, Lola Duenas Normandia, mały port rybacki. Angele to kobieta po przejściach. Właśnie wyszła z więzienia obarczona odpowiedzialnością za spowodowanie wypadku samochodowego, w którym zginął jej mąż. Sąd zabrał jej również prawo do opieki nad synem. Tony, jak przystało na rybaka z małej wioski, jest szorstki i pełen dystansu. Kocha morze, lecz z chęcią pokochałby coś jeszcze. Mieszka z matką, jego ojciec zaginął w czasie połowów. Angele desperacko chce stworzyć rodzinę, aby odzyskać syna. Tony szuka ucieczki z emocjonalnego wygnania, w którym się znalazł. Choć pełni obaw, oboje pragną prawdziwej miłości. 23:50 MŁODA POLSKA - TECHNO Dramat, etiuda, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tadeusz Łysiak Scenariusz: Tadeusz Łysiak Zdjęcia: Konrad Bloch Muzyka: Konrad Belina, Szymon Orłowski Aktorzy: Danuta Stenka, Michalina Olszańska, Leszek Abrahamowicz 60 - letni rolnik Ryszard mieszka w małej wsi, gdzie samotnie opiekuje się swoją chorą na Alzheimera żoną. Przypadkowe spotkanie z dziewczyną z dużego miasta odkrywa przed nim świat muzyki techno, która, choć na chwilę, pozwala mu zapomnieć o krzyżu, jaki dźwiga na swych barkach. (filmpolski.pl) 00:25 PANORAMA KINA POLSKIEGO - SKAZANY NA BLUESA Dramat, 97 min, Polska 2005 Reżyseria: Jan Kidawa - Błoński Scenariusz: Przemysław Angerman, Jan Kidawa - Błoński Zdjęcia: Grzegorz Kuczeriszka Muzyka: Dżem Aktorzy: Tomasz Kot, Jolanta Fraszyńska, Maciej Balcar, Adam Baumann, Anna Dymna, Joanna Bartel, Przemysław Bluszcz, Paweł Berger, Beno Otręba, Adam Otręba, Jerzy Styczyński i inni "Kiedyś chciałem umrzeć młodo, tak jak Jim Morrison, ale z czasem zacząłem patrzeć na to inaczej" - stwierdził kiedyś Rysiek Riedel i to zdanie stało się mottem filmowej opowieści o nim. Niestety, nie było mu pisane długie życie. Wokalista grupy Dżem obdarzony nieprzeciętnym głosem, jeden z największych samorodnych talentów polskiej sceny rockowej, odszedł w wieku zaledwie 37 lat, 30 lipca 1994 r. Zniszczyły go narkotyki, od których najpierw nie chciał, a później już nie potrafił uciec. Dla wielu młodych ludzi, którzy dorastali na jego muzyce, stał się symbolem wolności i niezależności - zarówno tej artystycznej, jak i osobistej. W kilkanaście lat po jego śmierci na jego grobie fani nadal składają kwiaty i palą znicze. Jan Kidawa - Błoński miał szczególne powody, żeby zrobić film o Ryszardzie Riedlu. Był jego bliskim krewnym, razem dorastali w śląskich familokach, mieli podobne marzenia, fascynacje. Na oczach przyszłego reżysera kształtowała się niezwykła osobowość Ryśka i jego bardzo specyficzny związek z ojcem - mieszanka miłości i nienawiści. Kidawa - Błoński nie nakręcił jednak typowego filmu biograficznego, wybrał do swojej opowieści tylko parę okresów z życia bohatera, koncentrując się na jego młodości i pierwszych krokach w branży muzycznej oraz na kilku ostatnich latach życia, gdy artysta coraz bardziej pogrążał się w nałogu, niszcząc siebie i swoją wspaniale zapowiadającą się karierę. Nie jest to także film muzyczny, chociaż oryginalna muzyka zespołu Dżem wypełnia znaczną część "Skazanego na bluesa", teksty piosenek stanowią swoisty komentarz ukazanych wydarzeń, a na ekranie pojawiają się autentyczni członkowie grupy, grający samych siebie. Film ten to przede wszystkim przejmująca opowieść o poszukiwaniu wolności w siermiężnej rzeczywistości PRL - u, o potrzebie uczucia, a jednocześnie oddalaniu się od bliskich, o artystycznym dojrzewaniu i walce z przeznaczeniem. Nadwrażliwiec o duszy dziecka, uciekający w świat marzeń i iluzji, nie potrafił pogodzić tego wszystkiego, zagubił się i zmęczył, a kiedy "skończyły mu się marzenia", jak sam mówi w jednej ze scen, już wiedział, że koniec jest bliski. Niezwykły artysta znalazł znakomitego odtwórcę w postaci Tomasza Kota, przypominającego Ryśka nie tylko fizycznie, ale również świetnie oddającego na ekranie jego buntowniczą, nieokiełznaną naturę. Akcja filmu zaczyna się w 1976 r. w Tychach, w jednym ze śląskich blokowisk. 20 - letni Rysiek, choć inteligentny i bystry, nie pracuje, edukację zakończył na z trudem zaliczonej podstawówce, żyje z dnia na dzień na garnuszku rodziców, w ciągłym konflikcie z ojcem ormowcem, zafascynowany zachodnią muzyką i kulturą hipisów, pełen marzeń o indiańskim życiu na preriach. Te szczeniackie mrzonki tkwią w nim od czasów dzieciństwa spędzonego w ponurych familokach, kiedy to razem ze swoim najlepszym przyjacielem "Indianerem" bawili się w czerwonoskórych. Rysiek poznaje Małgosię, zwaną Golą, dziewczynę z tego samego osiedla, której podoba się wysoki chłopak stawiający pierwsze kroki w miejscowym zespole muzycznym. Rodzi się między nimi namiętne uczucie. Gola, jeszcze jako uczennica, zachodzi w ciążę. Wyrzucona ze szkoły, niebawem wychodzi za mąż za Ryśka. Ojciec chłopaka, do końca przeciwny temu związkowi, nasyła na syna komisję poborową, później wymienia zamki w drzwiach w mieszkaniu, gdzie młodzi mają mieszkać, ale Rysiek stawia na swoim. Nadchodzi rok 1990. Dżem jest jedną z najbardziej znanych grup w kraju, daje wiele koncertów, ma tysiące fanów. Ale za kulisami toczy się dramat lidera zespołu. Rysiek coraz bardziej pogrąża się w nałogu, często trudno mu dotrwać nawet do końca koncertu, żyje w świecie narkotycznych wizji. Podziwiany idol stacza się coraz niżej, żebrząc o narkotyki. Troska o dom spada wyłącznie na barki Gosi, która trwa u boku męża coraz bardziej zmęczona i zrozpaczona. Lecz ani ona, ani koledzy z zespołu, którym przechodzi koło nosa intratny kontrakt, nie są już w stanie zapobiec tragedii. 02:15 KINO NOCNE - NIBELUNGI: ŚMIERĆ ZYGFRYDA (NIBELUNGEN: SIEGFRIEDS TOD) Film fabularny kinowy, 142 min, Niemcy, 1924 Reżyseria: Fritz Lang Scenariusz: Thea Von Harbou, Fritz Lang Zdjęcia: Carl Hoffmann Aktorzy: Gertrud Arnold, Frida Richard, Margarete Schön, Hanna Ralph, Paul Richter Monumentalna, dwuczęściowa ("Zygfryd" i "Zemsta Krymhildy") saga filmowa, oparta na średniowiecznym eposie sławiącym życie starogermańskich plemion w czasach podbojów Hunów.