TVP Kultura Niedziela, 18.10.2020 07:00 LITURGIA PRAWOSŁAWNA Z CERKWI W LEGNICY Sprawozdanie, 80 min, Polska, 2020 Autor: Katarzyna Popławska Cerkiew prawosławna pod wezwaniem Zmartwychwstania Pańskiego w Legnicy jest świątynią, która wybudowana została w 1833 roku jako kościół ewangelicki. Po II wojnie światowej i przymusowym przesiedleniu Łemków na Ziemie Odzyskane, kościół zaczął służyć wspólnocie prawosławnej, która, dostosowawszy go do potrzeb swojej liturgii, do dziś modli się w nim i wychwala Imię Pańskie. Liturgię Świętą celebrować będzie proboszcz parafii ks. Lubomir Worhacz przy współudziale chóru i wiernych parafii prawosławnej. 08:25 OD UCHA DO UCHA - NIEZAPOMNIANY LEONARD BERNSTEIN - SPOTKANIA Z MUZYKĄ - MŁODZI ARTYŚCI, CZĘŚĆ 1 (YOUNG PERFORMERS VOL. 1) Film dokumentalny, 53 min, Niemcy/USA, 1970 Reżyseria: Roger Englander Scenariusz: Leonard Bernstein Wykonawcy: Orkiestra Filharmoników Nowojorskich, Forrest Warren, Anita Darian, Howard Ross, David Cumberland, Leonard Bernstein (prowadzący) "Niezapomniany Leonard Bernstein. Spotkania z muzyką" to cykl niezwykłych godzinnych koncertów slynnej orkiestry pod batutą charyzmatycznego dyrygenta, któremu prawdziwe spotkanie z muzyką i w muzyce zawdzięczają całe pokolenia młodych i coraz młodszych słuchaczy. 09:30 OD UCHA DO UCHA - NIE - WIELKA ORKIESTRA. TV - HITY NAD HITAMI Koncert, 70 min, Polska, 2019 Reżyseria: Grzegorz Sadurski Scenariusz: Eliza Orzechowska, Piotr Piszczatowski, Joanna Bronisławska, Grzegorz Sadurski Wykonawcy: Nospr, Alexander Humala, Piotr Piszczatowski (prowadzący), Joanna Bronisławska (prowadząca) Imponująca sala koncertowa NOSPR otwiera swoje podwoje dla najmłodszych widzów TVP Kultura. Zapraszamy na inaugurację cyklu rodzinnych spotkań edukacyjnych "Nie - wielka Orkiestra. TV". To wspaniała okazja, by w rodzinnym gronie posłuchać najpiękniejszej muzyki, nie ruszając się z domu. Narodową Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia poprowadzi Alexander Humala, a o magii muzyki opowiedzą w przystępny sposób Joanna Bronisławska i Piotr Piszczatowski. 10:55 ANGIELSKIE ŚNIADANIE - CZARNA ŻMIJA - SEZON 2, ODC. 5 (BLACK ADDER) Serial komediowy, 29 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Mandie Fletcher Scenariusz: Ben Elton, Richard Curtis Aktorzy: Rowan Atkinson, Tony Robinson Pijackie zawody z lordem Melchettem zakłóca niespodziewana wizyta purytańskiego wujostwa Edmunda Czarnej Żmii. 11:35 ANGIELSKIE ŚNIADANIE - CZARNA ŻMIJA - SEZON 2, ODC. 6 (BLACK ADDER) Serial komediowy, 29 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Mandie Fletcher Scenariusz: Richard Curtis, Ben Elton Aktorzy: Rowan Atkinson, Tony Robinson Czarna Żmija i Lord Melchett zostają porwani przez niemieckiego geniusza zbrodni. Królowa staje przed wyborem, którego z mężczyzn wykupić. 12:40 Z PAMIĘCI - KLUB KRZYWEGO KOŁA Felieton, 4 min, Polska, 2019 Scenariusz: Agnieszka Jęksa Wykonawcy: Andrzej Dobosz (prowadzący) Andrzej Dobosz, krytyk literacki, erudyta, znawca Warszawy. Był członkiem najważniejszych środowisk artystycznych z czasów PRL, przyjaźnił się i z bliska przyglądał osobowościom, które ukształtowały świat kultury i sztuki. Gawędziarz, jakich już mało. Nie bez powodu wiersz Agnieszki Osieckiej o nim nosi tytuł "Ostatni Dobosz". Andrzej Dobosz w przystępny sposób przybliża widzom specyfikę, absurdy, ale i humor minionej epoki. odc. 89 Klub Krzywego Koła Andrzej Dobosz opowiada o Klubie Krzywego Koła, atmosferze, która panowała w tym miejscu i najciekawszych prelekcjach, w jakich brał udział. 12:50 AVANTI (AVANTI) Komediodramat, 138 min, USA, 1972 Reżyseria: Billy Wilder Aktorzy: Jack Lemmon, Juliet Mills, Edward Andrews, Gianfranco Barra Amerykanski milioner, Armbruster - syn, jedzie do Włoch po ciało tragicznie zmarłego ojca. Na miejsu okazuje się, że Armbruster - ojciec zginął w wypadku samochodowym razem ze swoją wieloletnią kochanką Catherine, o której istnieniu Armbruster - syn nie miał pojęcia. Już w podróży poznaje on córkę Catherine, Pamelę. Na miejscu wita go kierownik hotelu, który prowadzi wszystkie sprawy związane z przeysłką zwłok, a trzeba załatwić mnóstwo formalności. Pamela i Armbruster na początku nie przepadają za sobą, ale to się stopniowo zmienia. 15:15 Z PAMIĘCI - STANISŁAW JERZY LEC Felieton, 3 min, Polska, 2019 Scenariusz: Agnieszka Jęksa Wykonawcy: Andrzej Dobosz (prowadzący) Andrzej Dobosz wspomina poetę i aforystę - Stanisława Jerzego Leca, z którym często spacerował po ulicach Starego Miasta. 15:20 ZAGINIONE SKARBY - MONSTRANCJA ZE ŚWIĘTEJ LIPKI Film animowany, 6 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska Muzyka: Michał Izydorczyk Wykonawcy: Kacper Kaliszewski Cykl programów poświęconych kradzieżom dzieł sztuki. Odcinek przybliży historię monstrancji ze Świętej Lipki, która została skradziona w październiku 1980 roku. Szczególną uwagę zwraca jej kształt drzewa lipowego oraz materiał z którego została wykonana - pozłacane srebro. Powstanie monstrancji datuje się na XVIII wiek. 15:35 ANTYLE CHOPINA Film dokumentalny, 62 min, Polska, 2020 Reżyseria: Agnieszka Lipiec - Wroblewska Antylscy muzycy czują i umieją zagrać rubato Chopina. Potrafią też - jak nikt inny - improwizować na fortepianie. Intuicyjnie rozwijają to, o czym Chopin pisał w listach: Lewa ręka jest zegarem, ale z prawą rób wszystko co chcesz i co możesz. Odkrycie Chopina było bardzo nowoczesne, rozsadzało swój czas i jak się okazuje europejskie korzenie. Synkopowanie prawą ręką wywodzi się z rytmu afrykańskiego bębna. Połączenie lewej grającej rytm ręki, z synkopującą dowolnie prawą ręką wprowadzili amerykańscy pianiści na przełomie XIX i XX wieku. Ten rytm nazywa się ragtime. 16:45 Z PAMIĘCI - ZBIGNIEW HERBERT Felieton, 4 min, Polska, 2019 Scenariusz: Agnieszka Jęksa Wykonawcy: Andrzej Dobosz (prowadzący) Andrzej Dobosz wspomina swoją znajomość z poetą Zbigniewem Herbertem, którego zapamiętał jako wesołego towarzysza rozmów i spacerów. 17:15 NIEDZIELA Z... REJSEM Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2018 Scenariusz: Dorota Petrus Wykonawcy: Agnieszka Szydłowska (prowadząca) Rozmowa o kultowym filmie "Rejs" z jego twórcami i aktorami. Jak zrodził się pomysł na "Rejs"? O czym to miał być film i dlaczego akurat akcja na statku? Co wówczas w polskim filmie najbardziej śmieszyło? Czy naturszczycy mieli pełną świadomość, w jakim eksperymencie filmowo - formalnym będą brali udział? 18:10 NIEDZIELA Z... - REJS Komedia, 66 min, Polska 1970 Reżyseria: Marek Piwowski Scenariusz: Marek Piwowski, Janusz Głowacki Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Stanisław Tym, Joanna Lothe, Wanda Stanisławska-Lothe, Jerzy Dobrowolski, Jan Himilsbach, Zdzisław Maklakiewicz, Andrzej Dobosz, Feridun Erol, Jerzy Karaszkiewicz, Ryszard Pietruski, Wojciech Pokora, Roman Suszko, Wacław Antczak Ten film otacza legenda. Istnieje liczne grono jego wielbicieli, niektórzy znają go niemal na pamięć, scena po scenie. Skąd bierze się siła tej improwizowanej w dużej mierze opowiastki o rejsie wycieczkowym parowcem po Wiśle? Przyczyn jest chyba kilka. Po pierwsze, krytyka wszelkiego zniewolenia, na tyle zawoalowana, że mająca walor satyrycznego uogólnienia. Po drugie, trudne do osiągnięcia w kinie wrażenie spontaniczności rozgrywających się przed kamerą wydarzeń. Wreszcie, udział niepowtarzalnych osobowości polskiego kina: Jana Himilsbacha, Zdzisława Maklakiewicza czy Stanisława Tyma. Zresztą - jak twierdzą wielbiciele - tego filmu nie sposób opisać, trzeba go koniecznie obejrzeć - każdą minę, każdy grymas, sytuację po sytuacji, kadr po kadrze... 19:25 NIEDZIELA Z... REJSEM - CHULIGAN LITERACKI Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2017 Wykonawcy: Mateusz Matyszkowicz (prowadzący) Gościem programu jest Andrzej Dobosz, odtwórca legendarnej roli Filozofa w filmie "Rejs" Marka Piwowskiego, aktor nieprofesjonalny (jak sam się określa), pisarz, erudyta jest Wraz z Mateuszem Matyszkowiczem wsiadają służbowo na statek i odbywają wspólnie rejs po Wiśle. Andrzej Dobosz podpowiada nam, ile czasu trzeba uczyć się chodzić w sutannie, by wiarygodnie zagrać rolę księdza, jak zagrać czwartego pacjenta w poczekalni u dentysty (jego rola w "Stawiam na Tolka Banana"), a także odtwarza tylko dla nas kultowe sceny z "Rejsu". 20:00 MŁODY MUZYK ROKU 2020 - PÓŁFINAŁ (1) Koncert, 60 min, Polska, 2020 Występ półfinalistów krajowych eliminacji do konkursu Eurowizji dla Młodych Muzyków. Młody Muzyk Roku to medialnie wydarzenie muzyczne, którego celem jest wybór najlepszego młodego muzyka, grającego na jednym z klasycznych instrumentów. Półfinał cz. 1 21:10 JEREMIAH JOHNSON (JEREMIAH JOHNSON) Western, 111 min, USA 1972 Reżyseria: Sydney Pollack Scenariusz na podstawie powieści Vardisa Fishera "Mountain Man" oraz Raymonda W. Thorpe'a i Roberta Bunkera "Crow Killer": John Milius, Edward Anhalt Zdjęcia: Duke Callaghan Muzyka: Tim Mcintire, John Rubinstein Aktorzy: Robert Redford, Will Geer, Delle Bolton, Josh Albee, Joaqun Martnez, Allyn Ann Mclerie, Stefan Gierasch "Jeremiah Johnson" jest w twórczości Sydneya Pollaca kolejną, po "Wątłej nici", "Łowcach skalpów" i "Czyż nie dobija się koni?", rozprawą z mitami jego kraju i jeszcze jednym, obok "Małego, wielkiego człowieka" czy "McCabe i pani Miller" westernem odbrązawiającym Dziki Zachód. Tym razem głównym problemem jest tęsknota człowieka za wolnością, ucieczka od społeczeństwa, poddanie się londonowskiemu "zewowi krwi". Jednocześnie film ukazuje stałą zależność jednostki od otaczającego ją świata i wskazuje na bezsens krwawego dochodzenia prymitywnie pojętej sprawiedliwości. Scenariusz powstał na motywach powieści Raymonda W. Thorpe'a i Roberta Bunkera "Crow Killer, the Saga of Liver - Eatin Johnson". Była to fabularyzowana opowieść o losach autentycznego trapera, który poślubił Indiankę z pokojowo nastawionego plemienia Płaskich Głów, a następnie - po jej śmierci z rąk Indian Kruków, najokrutniejszych obok Siuksów - przez całe życie mścił się, wyłapując ich pojedynczo, zabijając i zjadając ich wątroby. Jego imię przeszło do legendy, a jego czyny opisano w wielu książkach. Scenariusz uzupełniono wątkami z powieści Vardisa Fishera "Mountain Man", jeszcze jednej wersji historii Jeremiaha Johnsona. Główną rolę reżyser powierzył Robertowi Redfordowi, pomysłodawcy filmu. Podczas realizacji szczególny nacisk położył na autentyzm środowiska, obyczajów i postaci. Akcję umiejscowił w Górach Skalistych, werbując statystów z indiańskich szczepów Utes i Hopis. Wszystkie obyczaje myśliwskie: zastawianie sideł, łowy, rozpalanie ognia oparto na autentycznych wzorach, konsultując się z Indianami oraz specjalistą z Brigham Young University. Lata pięćdziesiąte XIX wieku. Zmęczony cywilizacją Jeremiah Johnson udaje się w góry, postanawiając zostać traperem. Gdy z rozpaczliwym samozaparciem usiłuje przeżyć zimę, pomocy udziela mu stary traper Niedźwiedzi Pazur. Pod jego okiem Johnson poznaje tajniki polowania, łowiectwa, życia wśród surowej przyrody. Następnego roku, już jako doświadczony myśliwy, podejmuje się opieki nad synem samotnej kobiety, która po przeżytej tragedii rodzinnej postradała zmysły. Jej syn, Caleb, zaniemówił wskutek szoku. W czasie łowieckich wędrówek Johnson i Caleb spotykają trapera Del Gue zakopanego po szyję w ziemi przez Indian z plemienia Czarnych Stóp i pozostawionego samemu sobie. Uwolniony przez Johnsona Del Gue zakrada się do obozu Czarnych Stóp i wymordowuje swych prześladowców, zabierając ze sobą ich skalpy. Gdy razem natykają się na inną grupę Indian, Del Gue podrzuca skalpy Jeremiahowi. Okazuje się jednak, że to ludzie ze szczepu Płaskich Głów, śmiertelnych wrogów Czarnych Stóp, i Jeremiah zostaje przez nich okrzyknięty bohaterem. W nagrodę ma poślubić córkę wodza. Obarczony teraz żoną i dzieckiem Johnson buduje chatę, w której pędzi z rodziną spokojny żywot. Idylla trwa do dnia, w którym zgadza się towarzyszyć oddziałowi kawalerii w poszukiwaniu zaginionej karawany wozów i wbrew swej woli przeprowadza żołnierzy krótszą drogą przez święte cmentarzysko szczepu Kruków. Indianie mszczą się okrutnie za to świętokradztwo: po powrocie do domu Johnson znajduje żonę i Caleba zamordowanych. Postanawia wziąć odwet. 23:55 TERAZ ANIMACJE! - BIEL (WHITE) Film animowany, 4 min, Francja, 2015 Reżyseria: Elodie Poncon Scenariusz: Elodie Poncon Krótki film animowany będący metaforyczną opowieścią o przemijaniu. W świecie bieli każdy dzień jest podobny do poprzedniego. Aż pewnego razu jedna z istot przestaje poprawnie funkcjonować... 24:00 TERAZ ANIMACJE! - LOCUS Film animowany, 10 min, Polska, 2016 Reżyseria: Anita Kwiatkowska - Naqvi Scenariusz: Anita Kwiatkowska - Naqvi Zdjęcia: Piotr Matysiak "Locus" to podróż po świecie pamięci: rytmiczne dudnienie pociągu, za oknami uciekający krajobraz i głowa pełna myśli. Samotna kobieta w przedziale zatapia się coraz bardziej we wspomnieniach. Wraca do rodziny, ale myślami znów jest w drodze. Czasoprzestrzeń zakręca, powroty i wyjazdy zlewają się w jedną, zagmatwaną życiową podróż. (filmpolski.pl) 00:10 TERAZ ANIMACJE! - PRZESTRZEŃ NEGATYWNA (NEGATIVE SPACE) Film animowany, 5 min, Francja, 2017 Reżyseria: Max Porter, Ru Kuwahata Scenariusz: Max Porter, Ru Kuwahata Krótki film animowany. Słodko - gorzka historia relacji między ojcem a jego synem, Samem. Dla ojca, który wiecznie jest w podróży służbowej, uczenie syna skutecznego pakowania walizki stanowi okazję do budowania więzi. Film był nominowany do Oscara w kategorii Najlepszy krótkometrażowy film animowany. (źródło: kinopalacowe.pl) 00:25 BILET DO KINA - POKÓJ (ROOM) Dramat, Kanada/Irlandia/Wielka Brytania/USA 2015 Reżyseria: Lenny Abrahamson Scenariusz na podstawie własnej powieści: Emma Donoghue Aktorzy: Brie Larson, Jacob Tremblay, Joan Allen, Sean Bridgers, William H. Macy Dramat, którego scenariusz napisała Emma Donoghue na podstawie własnej powieści "Room", wydanej w 2010 roku. Uhonorowany m.in. Oscarem 2016, Złotym Globem i nagrodą BAFTA dla najlepszej aktorki (Brie Larson) oraz trzema innymi nominacjami do Oscara znakomity, przejmujący dramat nakręcił irlandzki reżyser Lenny Abrahamson (rocznik 1966). To historia młodej kobiety, która była przetrzymywana w zamkniętym pomieszczeniu przez 7 lat. Jej syn, który teraz ma pięć lat, przyszedł na świat w niewoli i do tej pory nie widział nic poza czterema ścianami ich obskurnej budy. W Akron, w stanie Ohio, 24 - letnia Joy Newsome i jej 5 - letni syn Jack żyją w ciasnym, prymitywnym pomieszczeniu, nazywanym przez nich pokojem. Są przetrzymywani przez mężczyznę, który każe mówić do siebie Nick. Mały Jack, który jest jego synem, spędził w zamkniętej budzie swoje dotychczasowe życie, uznając tę klitkę za cały świat i myśląc, że po drugiej stronie jest już tylko pustka. Aby nie stresować dziecka, matka pozwala mu w to wierzyć. Nadchodzi jednak czas, kiedy Joy zdecyduje się powiedzieć synowi prawdę. Pragnie przy jego pomocy wyrwać się w końcu z niewoli, choć Nick strzeże ich pilnie, izoluje od świata, grożąc, że za próbę ucieczki czeka ich śmierć. Joy obmyśla ryzykowny plan wydostania się na wolność, a główną rolę ma tu odegrać właśnie 5 - letni Jack. Ostatecznie udaje im się wrócić do rodzinnego domu Joy, a Nick zostaje aresztowany. Okazuje się, że po tylu latach, wiele się zmieniło. Upragniona wolność przynosi nowe trudności i wyzwania. Matka i syn muszą odnaleźć się w innej teraz rzeczywistości. 02:30 TYLKO BEATRYCZE Film historyczny, psychologiczny, 129 min, Polska, 1975 Autor: Teodor Parnicki Reżyseria: Stefan Szlachtycz Scenariusz: Stefan Szlachtycz Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Zygmunt Krauze Aktorzy: Mirosław Gruszczyński, Stanisław Igar, Joanna Sobieska, Hugo Krzyski, Zbigniew Zapasiewicz, Jan Nowicki, Piotr Wysocki Scenariusz filmu oparty został na powieści Teodora Parnickiego. "Z pomysłem adaptacji tej książki nosiłem się od dawna, nie było jednak partnera." - mówił w jednym z wywiadów reżyser. Proza Parnickiego jest bowiem bardzo trudna, pełna psychologicznych analiz i filozoficznych dociekań, jest wielopłaszczyznowa w czasie i wielowarstwowa w formie, zmusza przez to czytelnika do intelektualnego wysiłku. Jednak Stefan Szlachtycz znalazł w koncu partnera. Film powstał w "Poltelu" i jest produkcją typowo telewizyjną. Bohaterem "Tylko Beatrycze" jest młody Polak, Stanisław oskarżony o udział w buncie chłopskim (akcja rozgrywa sie pod koniec XIII wieku) i spalenie klasztoru cystersów w Mochach wraz z mnichami, przez których został wychowany. Zaopatrzony w list polecający królowej Polski i Czech, Ryksy Elżbiety udaje się przed sąd papieski Jana XII w Awinionie. Njawyższy sąd duchowny chce jednak nie tylko osądzić czyny oskarżonego, ale także uzyskac od niego informacje o sytuacji politycznej w Polsce i uczynić ze Stanisław swego zausznika.