TVP Kultura Wtorek, 27.10.2020 09:15 CAŁA ZIMA BEZ OGNIA (TOUT UN HIVER SANS FEU) Dramat psychologiczny, 87 min, Szwajcaria/Belgia/Polska 2004 Reżyseria: Greg Zgliński Scenariusz: Pierre - Pascal Rossi Zdjęcia: Witold Płóciennik Muzyka: Jacek Grudzień, Mariusz Ziemba Aktorzy: Aurelien Recoing, Marie Matheron, Gabriela Muskała, Blerim Gjoci, Nathalie Boulin, Antonio Buil, Michel Voita i inni Jean i Laura Rochardowie mieszkają na wsi w górach. Oboje przeżyli niedawno wielką tragedię: w pożarze stajni zginęła ich pięcioletnia córeczka Marie. Rozpacz i poczucie winy sprawiają, że oboje coraz bardziej oddalają się od siebie: on szuka zapomnienia w ciężkiej pracy w fabryce, a wieczorami dogląda jeszcze krów na farmie, ona pogrąża się w głębokiej depresji, aż wreszcie trafia do kliniki psychiatrycznej. Tam odwiedza ją siostra, Valerie, która nigdy nie potrafiła zaakceptować małżeństwa Laury i polubić swego szwagra: jako osoba samotna pragnie teraz odzyskać siostrę. Nakłania ją, by ostatecznie rozstała się z mężem i zamieszkała z nią w mieście. Przyjąwszy Laurę pod swój dach, utrudnia kontakty małżonków, podburza siostrę przeciwko mężowi, zrzucając na niego całą winę za to, co się stało. Tymczasem Jean nawiązuje w pracy znajomość z pochodzącą z Kosowa Labinotą, młodą kobietą, która przybyła do Szwajcarii wraz z bratem, Kastriotem. On pracuje jako robotnik, ona jest zatrudniona w fabrycznej stołówce. W Kosowie pozostał jej mąż, ale od sześciu lat nie daje znaku życia. Labinota czeka jednak wytrwale, wierząc, że mąż wreszcie do niej dotrze. Równie samotny jak ona i nieszczęśliwy Jean parokrotnie broni imigrantkę przed obcesowymi zalotami niektórych robotników, później odprowadza ją do domu. Labinota patrzy na niego coraz życzliwszym wzrokiem. Na sylwestra Kastriot zaprasza Jeana do swego domu. Mężczyzna dobrze się bawi w towarzystwie Labinoty, jej brata oraz kosowskich przyjaciół i chociaż na chwilę udaje mu się zapomnieć o własnych problemach. Pewnego dnia Laura zauważa Jeana w towarzystwie Labinoty na ulicy. Oboje są roześmiani, rozluźnieni. Kobieta po raz pierwszy uświadamia sobie, że straciwszy córkę, może teraz stracić również męża. 11:00 MODRZEJEWSKA - TWORZENIE SIEBIE ODC. 4/7 Serial biograficzny, 82 min, Polska 1990 Autor: Anna Bojarska Reżyseria: Jan Łomnicki Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Piotr Hertel Występują: Krystyna Janda, Marek Bargiełowski, Jan Englert, Barbara Horawianka, Olgierd Łukaszewicz, Zdzisław Wardejn, Karol Strasburger, Leon Niemczyk i inni Helena przebywa w Krakowie. Matka doradza jej radykalną zmianę życia. Jednak Modrzejewska angażuje się do teatru. Prowadzi się nienagannie, prezentuje światu maniery wielkiej damy. W pierwszych otrzymanych rolach objawia się jej wielki talent, toteż szybko staje się rywalką Hoffmanowej. Zimajer porywa dziecko, Helena przeżywa wielki ból i rozpacz. W tym czasie poznaje Karola Chłapowskiego, który jest wielkim miłośnikiem sztuki. Modrzejewska stara się go pozyskać, znaleźć w nim oparcie, pomoc w codziennym życiu i staraniach o odzyskanie syna. Ich znajomość przeradza się w romans. Helena próbuje nakłonić Karola do małżeństwa. Jednocześnie stara się o debiut w Warszawie. Wreszcie odbywa się ślub Modrzejewskiej z Chłapowskim. 12:35 DYREKCJA Film dokumentalny, 41 min, Polska, 2018 Reżyseria: Olga Michalec - Chlebik Film opowiada o chełmskim osiedlu mieszkaniowym Dyrekcja, zbudowanym w latach 30. XX wieku. 14:55 PORTRET OSOBISTY CZ. 2 Film dokumentalny, 46 min, Polska, 2018 Reżyseria: Piotr Małecki Scenariusz: Piotr Małecki Zdjęcia: Piotr Małecki Kontynuacja pierwszej części "Portretu osobistego" Piotra Małeckiego, który filmuje czterech polskich fotografów. Tym razem przyglądamy się pracy Rafała Milacha, Mikołaja Grynberga, Macieja Nabrdalika i duetu Magdy Wunsche i Agnieszki Samsel. 15:55 CHŁOPCY Komediodramat, 80 min, Polska 1973 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Stanisław Grochowiak Zdjęcia: Wiesław Rutowicz, Jerzy Łukaszewicz Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Kazimierz Opaliński, Zofia Mrozowska, Zdzisław Mrożewski, Aleksander Dzwonkowski, Ignacy Machowski, Wacław Kowalski, Barbara Ludwiżanka, Maja Komorowska, Zofia Małynicz, Joanna Poraska, Krystyna Kołodziejczyk, Alina Szpakówna i inni "Kto z nas nie schodzi w kopalnie dzieciństwa? Kto z nas nie błądzi światłem po tych ścianach Gdzie w czarnych rzeźbach węgla kamiennego Pełno odcisków Paproci i zwierząt" - - pisał Stanisław Grochowiak w wierszu "Zejście", będącym swego rodzaju hołdem dla tego, co w człowieku jakże cenne - krainy dzieciństwa. Motyw powrotu do młodości, do czasu, kiedy kształtuje się ludzka osobowość, legł też u podstaw innego utworu autora "Ahaswera" - sztuki "Chłopcy", którą na ekran przeniósł Ryszard Ber. Głównymi bohaterami filmu są Kalmita, Pożarski, Jo - Jo, Smarkul, profesor Perlec i hrabina De Profundis - pensjonariusze domu starców, prowadzonego przez siostry zakonne. Jedna z nich, Maria, pragnie wprowadzić w życie ośrodka rządy silnej ręki i żelazną dyscyplinę. Czeka ją wszakże trudne zadanie. Mimo zaawansowanego wieku, jej podopieczni robią wszystko, by zachować jak największą niezależność. Ich walka z zasadniczą siostrą staje się miejscami groteskowa i przypomina sztubackie wybryki. Staruszkowie chichoczą z uciechy, gdy komuś uda się w łazience narysować "świński" obrazek. Niczym grupa młokosów przemycają do pokoju alkohol i kieliszki. Duchowym przywódcą buntowników jest 75 - letni Kalmita, umieszczony niegdyś w pensjonacie przez znacznie młodszą żonę. Małżonka, która do tej pory odwiedzała go raz do roku, niespodziewanie postanawia zabrać Kalmitę do domu. Czy pozostali na placu boju kontestatorzy znajdą w sobie dość siły, by skutecznie przeciwstawić się zakusom siostry Marii? Film Ryszarda Bera to wzruszająca, poetycka, znakomicie sfotografowana historia o ludziach zamkniętych we własnym, izolowanym świecie, żyjących wspomnieniami z "dawnych, dobrych lat". Wielką siłą "Chłopców" jest rewelacyjne aktorstwo. Po premierze filmu byli nawet krytycy, którzy pisali, że jest ono "za dobre". "Chłopcy" stali się także jednym z ważniejszych dokonań w artystycznej biografii Bera, którego kilka lat wcześniej krytycy w zasadzie spisali na straty. Tym filmem reżyser udowodnił, że negatywne oceny jego możliwości twórczych były przedwczesne. Sukces "Chłopców" to wprawdzie w dużej mierze zasługa doskonałego scenariusza Grochowiaka, ale autonomiczność filmowej inscenizacji Bera nie podlega dyskusji. Nagroda dla Kazimierza Opalińskiego na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Telewizyjnych w Pradze w 1973 roku. 17:50 KRONOS - UZNANIE Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku programu Kronos"profesor Piotr Nowak wraz z zaproszonymi do studia gośćmi poddaje analizie pojęcie uznania. Co to znaczy uznanie? Pojęcie ma wiele znaczeń. Może oznaczać aprobatę, docenienie jakiejś osoby lub jej działań. Oznacza również szacunek, podziw, poważanie. 20:15 NIE LUBIĘ PANA, PANIE FELLINI Teatr, 60 min, Polska, 2020 Reżyseria: Marek Koterski Aktorzy: Małgorzata Bogdańska Monodram Małgorzaty Bogdańskiej o Giulietcie Masinie, aktorce, jednej z najważniejszych osób w życiu prywatnym i zawodowym Federico Felliniego. Razem stworzyli filmy, które przeszły do legendy światowej kinematografii, a warto tutaj wymienić: "La Stradę", "Niebieskiego ptaka", "Noce Cabirii", "Giuliettę i duchy" czy "Ginger i Freda". Giulietta Masina i Federico Fellini to małżeństwo, które do dziś inspiruje twórców na całym świecie. Monodram Małgorzaty Bogdańskiej, napisany i wyreżyserowany przez Marka Koterskiego, opowiada historię tych dwojga niezwykłych osób, z perspektywy kobiety, Giulietty, która, co ciekawe, swoje pierwsze kroki w zawodzie aktorskim stawiała na deskach studenckiego teatru. Cała narracja głównej bohaterki koncentruje się na jej uczuciach, a także niezwykle trudnych relacjach z Fellinim, zarówno na stopie zawodowej, jak i małżeńskiej. W spektaklu w reżyserii Marka Koterskiego, jednym z najważniejszych rekwizytów jest walizka, z której Giulietta wyjmuje kolejne elementy garderoby, tworząc tym samym historię, opartą także na przedmiotach, bardzo istotnych w jej biografii, takich jak melonik, skarpetki, czy też trąbka. Giulietta w przedstawieniu wspomina, że to teatr stworzył ją jako aktorkę, a Fellini ukształtował. Przyznaje także, że rola małżonki wybitnego człowieka była jedną z najbardziej wymagających, z jakimi przyszło jej się w życiu zmierzyć. Spektakl jest wersją telewizyjną przedstawienia z Teatru w walizce założonego przez aktorkę Małgorzatę Bogdańską i reżysera Marka Koterskiego. 21:25 LEKKIE OBYCZAJE - POSTRZYŻYNY (POSTRIZINY) Komediodramat, 93 min, Czechosłowacja, 1980 Reżyseria: Jiri Menzel Scenariusz: Jiri Menzel, Bohumil Hrabal Zdjęcia: Jaromir Szofr Muzyka: Jiri Sust Aktorzy: Jiri Schmitzer, Magda Vasaryova, Jaromir Hanzlik, Rudolf Hrusinsky, Peter Cepek Doskonała filmowa adaptacja tekstu Bohumiła Hrabala. Jeden z najbardziej znanych filmów Jiriego Menzla. Zarządca browaru Francin i jego śliczna żona przyjmują, na ważnym dla browaru zebraniu, radę nadzorczą. Przy tej okazji zapraszają ich na świniobicie. Niespodziewanie przyjeżdża w odwiedziny szwagier Pepin, z zawodu szewc i wielki miłośnik austriackiego wojska. Jego przyjazd wywołuje wielkie zamieszanie w całym browarze, bez przerwy słychać jego krzyki. Francin, który jest wielkim zwolennikiem nowoczesności, chce wprowadzić w browarze duże zmiany. 23:50 MŁODA POLSKA - CZEMPION Ediuda filmowa, 21 min, Polska, 2018 Reżyseria: Grzegorz Porzeziński Scenariusz: Grzegorz Porzeziński Zdjęcia: Kacper Zieliński Aktorzy: Michał Piela, Maria Patykiewicz, Marek Siudym Krótki film fabularny. Czempion, były mistrz Polski w kolarstwie, pracuje na złomowisku. Pewnego dnia postanawia znaleźć miłość. 01:50 KINO NOCNE - ODA DO RADOŚCI Film obyczajowy, 113 min, Polska 2005 Reżyseria: Anna Kazejak-Dawid, Jan Komasa, Maciej Migas Scenariusz: Anna Kazejak-Dawid, Jan Komasa, Maciej Migas Zdjęcia: Radosław Ładczuk, Klaudiusz Dwulit, Piotr Niemyjski Muzyka: Jacek Lachowicz Aktorzy: Lesław Żurek, Małgorzata Buczkowska, Barbara Kurzaj, Dorota Pomykała, Piotr Głowacki, Jadwiga Jankowska-Cieślak, Roma Gasiorowska, Maciej Kozłowski Zadziwiający dojrzałością, sprawnością warsztatową i rozmachem debiut trojga młodych filmowców - studentów łódzkiej filmówki, którym realizację ich pierwszego dzieła umożliwiła wygrana w ogłoszonym przez Akson Studio konkursie na scenariusz. Autorzy wartko i bezpretensjonalnie, językiem swego pokolenia opowiadają o młodych ludziach, dla których demokratyczna i wolna Polska wcale nie stała się krajem ich marzeń, wielkich możliwości i spełnionych nadziei. To wciąż kraj przegranych frustratów i cwanych krętaczy, w którym tak mało jest miejsca na zwyczajną, uczciwą normalność. Film ma charakter nowelowy: trzy odrębne historie z różnych miejsc w Polsce (pierwsza nowela nosi tytuł "Śląsk", druga - "Warszawa", trzecia - "Morze"), różni bohaterowie, ale wszyscy młodzi, na progu dorosłego życia, próbujący się usamodzielnić i jakoś ustabilizować. Wszyscy też napotykają te same problemy: niedostatek pieniędzy, niemożność porozumienia się z najbliższymi osobami, rozdarcie między wyobrażeniami a rzeczywistością, a czasami po prostu niedojrzałość, brak pomysłu na życie. Odmienne, a zarazem tak podobne losy bohaterów splatają się ostatecznie w jednym miejscu - autokarze wiozącym ich do Wielkiej Brytanii, mitycznej ziemi obiecanej, która jeśli nie pozwoli im urzeczywistnić marzeń (o czym jedna z bohaterek już się przekonała), to chociaż nieco je przybliży. Współczesny Śląsk. Agnieszka właśnie wróciła do rodzinnego miasta po rocznym pobycie w Londynie, gdzie pracowała jako sprzątaczka - "na szmacie", jak to obrazowo określa. Zarobione pieniądze pragnie zainwestować we własny zakład fryzjerski. W domu zastaje fatalną sytuację: ojciec górnik strajkuje w obronie kopalni, której grozi zamknięcie, matka niedawno straciła pracę w zakładzie fryzjerskim. Aga wraz z matką i swoją siostrą Danką, też nie mającą stałego zajęcia, kupują lokal na salon fryzjerski, same go remontują i wyposażają. Nareszcie są szczęśliwe, wierzą, że będąc na swoim podźwigną się finansowo. Ich radość nie trwa długo: strajkujący górnicy, nie mogąc się doczekać decyzji w sprawie kopalni, wylegają na ulicę, dochodzi do starć z policją. Szyby w zakładzie Agi zostają wybite, okoliczni chuligani dopełniają dzieła zniszczenia. Dziewczyny oraz ich matka znów są w punkcie wyjścia. Co gorsza, Danka, która dopiero co wzięła ślub, uświadamia sobie, że nie kocha męża. Wydaje się, że jedynym wyjściem z tej sytuacji jest ponowny wyjazd Agi do Londynu. Czy na ten krok zdecyduje się również Danka? Historia warszawska to opowieść o hiphopowcu Pele, związanym z Martą, córką bogatego biznesmena. Ojciec dziewczyny wyraźnie daje mu do zrozumienia, że nie jest odpowiednią partią dla jego jedynaczki, którą rodzic chce wysłać na studia do Londynu. Tymczasem Pele wygrywa konkurs muzyczny, ma szansę nagrać płytę. Chłopak staje przed dylematem - jechać za dziewczyną czy zacząć karierę? Pele podejmuje desperacką próbę zatrzymania Marty. Umierająca babcia radzi mu posłuchać głosu serca. W noweli "Morze" Wiktor wraca po studiach w Warszawie do rodzinnego miasteczka nad morzem. Z braku innych możliwości i pomysłów mieszka z rodzicami - prawiącą mu ciągle kazania matką i ojcem, który żyje wyjazdem na eliminacje do telewizyjnego teleturnieju. Chłopak pracuje za grosze w ulokowanej przy plaży wędzarni ryb. Razem z nim pracują tam jeszcze: miejscowy pijaczek Rysiek i życiowa oferma Eryk, na którym wszyscy wokół się wyżywają. Któregoś dnia Wiktor dowiaduje się od matki, że powinien zwolnić przyczepę, którą zajmuje, bo zaczyna się sezon i przyczepa zostanie wynajęta turystom. Na domiar złego, jego dawna dziewczyna Kinga ani myśli się z nim godzić. To wszystko przepełnia czarę goryczy, a właśnie nadarza się okazja, by coś zmienić... 04:00 SIEDMIU PSYCHOPATÓW (7 PSYCHOPATS) Komedia kryminalna, 105 min, Wielka Brytania/USA 2013 Scenariusz i reżyseria: Martin McDonagh Aktorzy: Colin Farrell, Sam Rockwell, Woody Harrelson, Christopher Walken, Tom Waits, Abbie Cornish Głównym bohaterem jest Marty, irlandzki scenarzysta, który właśnie próbuje stworzyć nową opowieść. Niestety, poza tytułem nie napisał ani słowa więcej i wciąż bezradnie patrzy na puste strony scenariusza. Marty ma na głowie nie tylko terminy, które goniągo nieubłaganie, ale jeszcze zazdrosną ukochaną Kayę, a także przyjaciela, bezrobotnego aktora Billyego, który próbuje jakoś zarobić na utrzymanie. Wchodzi w układy ze swoim koleżką Hansem o gangsterskiej przeszłości. Przy okazji swoich szemranych interesów Billy podsuwa Marty'emu barwne opowieści ze świata przestępczego: o kłopotach płatnych morderców wynajętych przez mafię, o szukających zemsty pokrzywdzonych. Billy i Hans rozkręcają biznes, który początkowo przynosi spore dochody. Porywają psy, a następnie oddają prawowitym właścicielom, zgarniając nagrody za tzw. znaleźne. Wszystko idzie gładko. Do czasu. Pewnego razu złodziejski duet uprowadza psa bezwzględnego gangstera, Charliego, który nie cofnie się przed niczym, by odzyskć ukochanego pupila i ukarać winnych. Sytuacja komplikuje się coraz bardziej, a w kryminalną sprawę jest wplątany także Marty. I staje sie jasne, że będzie miał o wiele więcej materiału na scenariusz, niż mógłby sobie wymarzyć.