TVP Historia Czwartek, 05.11.2020 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 5 LISTOPADA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1906 - Maria Skłodowska - Curie jako pierwsza kobieta została profesorem uniwersyteckim we Francji; 1922 - odkrycie grobu Tutenchamona; 1939 - pierwszy numer podziemnego "Biuletynu Informacyjnego" 1977 - zmarł Rene Goscinny rysownik, twórca komiksowej postaci Asterixa; 07:20 STULECIE WINNYCH S.II - ODC. 26 (S. II, ODC. 13) Serial obyczajowy, historyczny, 46 min, Polska, 2020 Reżyseria: Michał Rogalski, Piotr Trzaskalski, Piotr Śliskowski Scenariusz: Ilona Łepkowska Muzyka: Wojciech Lemański, Paweł Lucewicz Aktorzy: Jan Wieczorkowski, Rafał Fudalej, Weronika Humaj, Karolina Bacia, Arkadiusz Janiczek, Stefan Pawłowski, Lesław Żurek, Mateusz Janicki, Sandra Drzymalska, Patryk Szwichtenberg, Mirosław Haniszewski, Barbara Wypych, Michał Rogalski, Piotr Rogulski, Rema Kos Rodzina Winnych bardzo cierpi po śmierci nestorki rodu. Załamany Stanisław nie wie, jak dalej żyć. Zastanawia się, jak sobie poradzą bez zaradności i mądrości Broni. Ignacy zaskakuje rodzinę wiadomością, że zwątpił w Boga i porzucił stan kapłański. Niespodziewanie dla wszystkich z Włoch przybywa Andzia z synami. Uciekając przed sycylijską mafią, szuka schronienia w Brwinowie. Temperamentna Andzia wprowadza radość i nadzieję w smutny, opuszczony dom Stanisława. Łucja szybko przekonuje się, że zamieniła więzienną celę na sutenerską klatkę. Próbuje się buntować, ale Walczak ma nad nią władzę. Gdy Mania po raz kolejny szykuje się do wyczekanego ślubu z Ryszardem, w rozmowie Ani z Michałem powraca temat małżeństwa. Śniegocki nie może zrozumieć niechęci ukochanej do stanu małżeńskiego. Czuje, że Ania nie jest z nim szczera. Czy ich miłość przetrwa kolejną kłótnię? 08:15 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - POLSKA ARMIA PODZIEMNA Magazyn, 28 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) W tym odcinku: Instalowanie reżimów prosowieckich w krajach wyzwolonych napotykało zacięty opór. Zbrojne podziemie walczy - od krajów bałtyckich po Bałkany. Dopiero w 1978 roku ginie z bronią w ręku Estończyk August Sabbe, ostatni partyzant w tym nierównym boju. Leśni nad Wisłą wierzą, że III wojna wyrwie kraj z okowów komunizmu. Nie chcą przyjąć narzuconej Pax Sovietica sowieckiej wersji powojennego porządku w Europie. W Archiwum Zimnej Wojny wstrząsające obrazy sił zbrojnych Rzeczpospolitej bez własnego państwa, bez widoków na pomoc zewnętrzną. 08:45 HISTORIA POLSKI - DZIECI TUŁACZE - CZ. 2 EXODUS* Film dokumentalny, 43 min, Polska, 2006 Reżyseria: Józef Gębski Scenariusz: Józef Gębski Dwuczęściowy, wstrząsający dokument zrealizowany przez Józefa Gębskiego opowiadający o losach polskich dzieci wywożonych w czasie II wojny światowej przez Sowietów do łagrów Syberii. Dramatycznie ukazana została tragedia dzieci, dojrzewających w przyśpieszonym trybie, patrzących na cierpienie i śmierć bliskich. Dzieci, które same przechodziły niewyobrażalne katusze. Droga życiowa tych starszych już dziś ludzi wiodła przez Iran na kontynent amerykański. Kamera znakomitego dokumentalisty przedstawia ich w nowym życiu wśród nowych rodzin. Jednak, jak się okazuje, dzieciństwo pozostawiło w ich psychice i osobowości niezatarte ślady. 09:40 DZIEŁA, ARCYDZIEŁA - ODC. 12 CHINY I JAPONIA Reportaż, 5 min, Polska, 2020 Autor: Maryla Guzy Reżyseria: Dariusz Fedorowicz Karol Lanckoroński uwielbiał podróżować. Z każdej podróży przywoził wiele pamiątek i fotografii, by z pasją rozwijać i powiększać swoją kolekcję. Dzięki temu możemy podziwiać dzisiaj piękne fotografie z Chin i Japonii stanowiące część jego zbioru. 09:50 SENSACJE XX WIEKU - SPRAWA ADMIRAŁA CANARISA CZ 1 Magazyn, 23 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Bohaterem kolejnego odcinka programu Bogusława Wołoszańskiego jest szef niemieckiego wywiadu wojskowego adm. Wilhelm Canaris, o którego prawdziwej roli w czasie II wojny światowej wciąż niewiele wiadomo. 10:20 SENSACJE XX WIEKU - SPRAWA ADMIRAŁA CANARISA CZ 2 Felieton, 24 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Program poświęcony postaci szefa niemieckiego wywiadu wojskowego admirała Wilhelma Canarisa, o którego prawdziwej roli w czasie II wojny światowej wciąż niewiele wiadomo. 12:00 Z WIDOKIEM NA WAWEL - ECHA DALEKIEGO WSCHODU Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Wojciech Kursa Scenariusz: Paweł F. Nowakowski Zdjęcia: Bartek Cichoński, Wojciech Kursa Muzyka: Marcin Gałażyn Wykonawcy: Paweł F. Nowakowski (prowadzący) W tym odcinku: Czy Harbin w Mandżurii można nazwać polskim miastem? Jaki był wkład Polaków w budowę kolei wschodniochińskich i gdzie napotykano trudności? Sto lat po otwarciu konsulatu polskiego w Harbinie historycy przypominają o polskich echach na Dalekim Wschodzie. 12:35 SPRAWIEDLIWI. KTO RATUJE JEDNO ŻYCIE... - ODC. 7/7 - TEN RATUJE CAŁY ŚWIAT Serial wojenny, 45 min, Polska, 2010 Reżyseria: Waldemar Krzystek Scenariusz: Wojciech Tomczyk Zdjęcia: Piotr Wojtowicz Muzyka: Zbigniew Karnecki Aktorzy: Marta Chodorowska, Wojciech Solarz, Anna Dereszowska, Jakub Mazurek, Katarzyna Gniewkowska, Cezary Morawski, Bogusława Schubert - Massoc, Maria Gładkowska, Zofia Tomaszewska - Charewicz, Krzysztof Stroiński, Małgorzata Buczkowska Basia i Jakub uciekają przed Niemcami. Kobieta zaczyna rodzić, Jakub sprowadza pomoc. Przy pomocy wiejskiej akuszerki Basia rodzi zdrowego chłopca, któremu daje na imię Marcin. Wraz z dzieckiem wraca do Warszawy. Matka Stefana przeżywa utratę jedynaka. O śmierć syna obwinia Basię. Zygmunt nie może sie pogodzić się ze stratą Iny i śmiercią przyjaciela. Pogrążony w bólu, myśli tylko o zemście. Idzie do Adrii i zaczyna na oślep strzelać do obecnych tam Niemców. Basia wraca na wieś, mieszka wraz z dzieckiem i domu doktora. Tam zastaje ich koniec wojny. Sześćdziesiąt trzy lata później Basia odbiera w Jerozolimie medal. Wieczorem, w hotelu podczas kolacji, Nick opowiada o trudnym charakterze ojca. Jakub jest teraz schorowanym i sfrustrowanym starym człowiekiem. Nigdy nie wróci już do grania. Zaszył się w swoim zamkniętym świecie, unika towarzystwa. Ku zaskoczeniu wszystkich, Jakub pojawia się jednak na kolacji. Nick i Marcin nocą, w hotelowym barze rozmawiają o przeszłości, uprzedzeniach. Nick mówi Marcinowi, że jego matka była Polką i on też czuje się Polakiem. Tymczasem w Polsce mąż wnuczki Basi podejrzliwie wypytuje o ojca o przeszłość. Okazuje się, że Jacek Potocki jest z pochodzenia Żydem. Jego matka została jako niemowlę wyniesiona przez kogoś z getta. Może zrobiła to Basia, może Jan, a może zupełnie inni ludzie. Basia wyznaje też, że choć medal jej się należał, to niekoniecznie za ocalenie Jakuba. Wtedy na wsi, kiedy Niemcy okrążyli dom, chciała wydać ukrywającego się chłopca, ale zastygła sparaliżowana strachem. Jakub wiedział o tym od samego początku, nie miał do niej żalu, wszystko rozumiał. Basia wraca z synem i wnuczką z Izraela do Warszawy. Odwiedzaja cmentarz wilanowski, a towarzyszy im Jacek. Marcin w imieniu matki sadzi symboliczne drzewko. Basia wkłada pod korzenie drzewka otrzymany w Izraelu medal. Chce w ten sposób złożyć hołd dozorcy Piątkowi i jego rodzinie. Im najbardziej należy się ten medal. 13:35 NIEWIDZIALNE MIASTA STAROŻYTNOŚCI - ODC. 2/3 (ANCIENT INVISIBLE CITIES) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Chris Granlund Wykonawcy: Michael Scott (prowadzący), Darius Arya (prowadzący), Kacper Kaliszewski Trzyczęściowy film dokumentalny BBC Worldwide o najstarszych miastach świata. Historycy i archeolodzy badają najbardziej ukryte zakamarki i legendy, aby odnaleźć tajne przestrzenie i ukryte skarby. Kair, Ateny i Stambuł - trzy starożytne miasta, które ukształtowały ludzką cywilizację na przestrzeni wieków, każda z własną, unikalną historią. Serial oferuje świeże spojrzenie na te miasta. W każdym mieście zespół schodzi pod ulice i starożytne ruiny. Wyposażeni w zaawansowaną technologię, w tym skanery 3D, zdjęcia o wysokiej rozdzielczości i przełomową fotogrametrię lotniczą, ujawniają tajne przestrzenie. Nowy obraz wspaniałej, bizantyjskiej katedry w Hagia Sophia, tunele pod rzymskim hipodromem, labirynty wewnątrz Wielkiej Piramidy w Gizie, unikalny rzymski port na Nilu, Cytadela Saladyna, enigmatyczna struktura Egiptu Sfinks, podziemne akwedukty w Atenach, sekrety Akropolu. To jest starożytny świat, jakiego nigdy wcześniej nikt nie widział. 14:40 NIEZWYKŁE MIASTA - BEJRUT ODC. 2/3 (SECRET CITIES SERIA 2) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Wykonawcy: Janina Ramirez (prowadząca), Alastair Sooke (prowadzący) Eksperci sztuki Janina Ramirez i Alastair Sooke przybliżają tajemnice sztuki trzech pięknych miast - Baku, Bejrutu i Lizbony. Razem odkrywają fundamenty kultur, które ukształtowały te miasta w przeszłości. Robią to, dzięki spotkaniom z lokalnymi artystami i mieszkańcami, którzy pomagają im odnaleźć artystyczne atrakcje i mało znane skarby. W Lizbonie odkrywają starożytne nadmorskie miasto ukształtowane przez kultury: rzymską, arabską i krzyżowców. W Bejrucie zobaczą, jak Paryż Bliskiego Wschodu wznosi się z ruin wojny domowej. A w Baku w Azerbejdżanie podczas poszukiwania skarbów sztuki dostrzegają, że miasto znajduje się na skrzyżowaniu kultur. 15:40 AMERYKAŃSKIE DYNASTIE. KLAN KENNEDYCH - ŚCIEŻKA DO WŁADZY ODC. 2/6 (THE KENNEDYS: AMERICAN DYNASTIES) Film dokumentalny, 41 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Tim Dunn Wykonawcy: Martin Sheen Rodzina Kennedych zdobywa władzę - zmienne są koleje ich losów, związki pełne napięcia, a wpływy polityczne niesamowite. Seria ukazuje, jak osobiste relacje w rodzinie Kennedych kształtowały wydarzenia na amerykańskiej i globalnej scenie politycznej, od zimnej wojny po krach na Wall Street. Widzowie będą mogli prześledzić drogę Johna F. Kennedy’ego do fotela prezydenckiego, jego skomplikowane relacje z żoną Jackie i bratem Bobbym, kluczową rolę braci w kryzysie kubańskim i fatalne następstwa zabójstwa JFK. Chwała i skandal, triumf i tragedia to wszystko, co znajdziemy w tych filmach. Narratorem serii jest znany amerykański aktor Martin Sheen. 16:30 TAJEMNICA PODZIEMNEGO MIASTA Reportaż, 16 min, Polska, 2011 Scenariusz: Igor Witkowski Grupa młodych ludzi z Sowiogórskiej Grupy Poszukiwawczej (m.in.: Piotr Kałuża) od wielu lat próbuje dotrzeć do nieznanych miejsc kompleksu "Riese", w Górach Sowich. Ten podziemny kompleks to jedna z największych, niewyjaśnionych zagadek II wojny światowej. Kompleks jest znany pod niemieckim kryptonimem Riese, czyli Olbrzym. Wokół masywu Gór Sowich wydrążono pod koniec wojny wiele obiektów podziemnych, których przeznaczenie wciąż pozostaje nieznane. Dane pozostawione przez Niemców wskazują, że pod ziemią powinno istnieć coś wielkości warszawskiego Pałacu Kultury i Nauki. Wszystkie ślady prowadzą do podziemi byłej kopalni, do której od 1945 roku nie ma dostępu. Kubatura tych podziemi oceniana jest na 20 milionów metrów sześciennych, czyli dwieście razy więcej niż znane podziemia Gór Sowich. Właśnie tu pod ziemią może znajdować się podziemne miasto, którego budowa mogła pochłonąć niebotyczne ilości betonu i stali. 18:00 HISTORIA POLSKI - 15 MIESIĘCY DO NIEPODLEGŁOŚCI Film dokumentalny, 36 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jerzy Oleszkowicz, Leszek Staroń Scenariusz: Leszek Staroń, Jerzy Oleszkowicz Muzyka: Jacek Chrobak Wykonawcy: Artur Kalicki, Michał Chołka, Andrzej Piecuch, Bogusław Kliś Kliś, Andrzej Strycharski, Tomasz Strzelec, Artur Kryński, Mirosław Majkowski, Józef Hamkało, Dagny Cipora, Robert Żurek, Andrzej Chichłowski Trwa I wojna światowa. W dniu 21 lipca 1917 roku komendant Legionów, Józef Piłsudski zostaje aresztowany przez rząd Cesarstwa Niemieckiego i osadzony w twierdzy Magdeburg. Jest to dramat osamotnionego człowieka, trzymanego w twierdzy bez możliwości wpływania na działania zbrojne Polaków. Dzięki staraniom Romana Dmowskiego we Francji oraz Ignacego Paderewskiego w Stanach Zjednoczonych, utworzono we Francji polskie wojsko, walczące po stronie państw sprzymierzonych. Wreszcie, 10 listopada 1918 roku, po 15 miesiącach, Piłsudski zostaje zwolniony i przyjeżdża do Warszawy. Po 123 latach niewoli, Józef Piłsudski, ogłoszony przez Radę Regencyjną Naczelnikiem Państwa, może ogłosić w radiowej depeszy do rządów wszystkich państw na świecie, powstanie niepodległej Polski. 18:55 MŁODY PIŁSUDSKI - ODC. 1 Serial historyczny, biograficzny, 43 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jarosław Marszewski Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Zdjęcia: Michał Sobociński Muzyka: Bartosz Chajdecki Aktorzy: Marek Kalita, Jan Englert, Grzegorz Otrębski, Kuba Dyniewicz, Urszula Grabowska, Ewa Wencel, Sebastian Cybulski, Andrzej Nejman, Rafał Kowalski, Robert Czebotar, Tomasz Leszczyński, Vladislav Zavourev, Maksim Patserin, Anton Kontushev, Vova Makwskyi Udany zamach na cara Aleksandra II zmienia życie mieszkańców byłego Królestwa Polskiego, w tym Ziuka Józefa Piłsudskiego. Ziuk wraz z bratem Bronkiem są w tym czasie w gimnazjum. Ziuk wygrywa zakład, że nie wyrzucą go ze szkoły, jeśli nie pójdzie do cerkwi na mszę żałobną za cara. Bronek wyjeżdża na studia i angażuje się w ruch socjalistów, którzy chcą przeprowadzić zamach na cara Mikołaja II. Zamach się nie udaje, a Ziuk i jego starszy brat Bronek zostają oskarżeni o udział w jego planowaniu. Ziuk zostaje skazany na 5 lat zesłania na Syberię, a Bronek na 15 lat katorgi na Sachalinie. Spod bramy więzienia Ziuk wyrusza kibitką na Sybir. 21:00 GIGANCI HISTORII - ODC. 12. POLSCY GENIUSZE I WYNALAZCY XIX I XX WIEKU Teleturniej, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Edyta Gładys Wykonawcy: Maciej Kurzajewski (prowadzący) Polacy, którzy wyprzedzili swoją epokę. Genialni matematycy, fizycy i chemicy. Pionierzy współczesnej medycyny, kinematografii i światowej elektroniki. Autorzy odkryć i wynalazków, które zmieniły nasz świat. Uczestnicy teleturnieju zmierzą się z pytaniami, kim byli: galicyjski geniusz, polski Edison, Kolumb kinematografii, polski ojciec światowej elektroniki. Geniusze i wynalazcy XIX i XX wieku są tematem tego odcinka teleturnieju "Giganci historii". 00:25 SENSACJE XX WIEKU - SPRAWA ADMIRAŁA CANARISA CZ 1 Magazyn, 23 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Bohaterem kolejnego odcinka programu Bogusława Wołoszańskiego jest szef niemieckiego wywiadu wojskowego adm. Wilhelm Canaris, o którego prawdziwej roli w czasie II wojny światowej wciąż niewiele wiadomo. 00:55 SENSACJE XX WIEKU - SPRAWA ADMIRAŁA CANARISA CZ 2 Felieton, 24 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański pProwadzący) Program poświęcony postaci szefa niemieckiego wywiadu wojskowego admirała Wilhelma Canarisa, o którego prawdziwej roli w czasie II wojny światowej wciąż niewiele wiadomo. 01:25 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - PZL - 50 JASTRZĄB ZAGINĄŁ Magazyn, 22 min, Polska, 2019 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. PZL - 50 Jastrząb zaginął 6 września 1939 roku, gdzieś w okolicach Rawy Ruskiej pojawił się samolot. W pewnym momencie silnik uległ awarii i samolot rozpaczliwie zaczął szukać miejsca awaryjnego lądowania. Znalazł je i zniknął na 80 lat. My podejmujemy dziś poszukiwania zaginionego PZL - 50 Jastrząb. Kłopot w poszukiwaniu Jastrzębia wiąże się z ogólnikowym opisem jego awaryjnego lądowania. Określenie w okolicach Rawy Ruskiej oznacza konieczność przeszukania wielu kilometrów kwadratowych bardzo trudnego terenu. Historia jednak często nagradza upartych poszukiwaczy. Zwracamy się więc i do widzów - może podwiedzą, gdzie PZL - 50 spotkał się z ziemią? Czekamy na wieści. 01:55 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - NAJDŁUŻSZA BITWA Magazyn, 19 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony najdłuższej bitwie wojny - bitwie o Atlantyk.