TVP Historia Niedziela, 22.11.2020 06:40 BYŁ TAKI DZIEŃ - 22 LISTOPADA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1928 - Maurice Ravel skomponował "Bolero"; 1949 - koniec zjazdu polskich filmowców - początek socrealizmu w filmie polskim; 1963 - zamordowano Johna Kennedy' ego; 1981 - w mieszkaniu Jacka Kuronia powołano "Kluby Rzeczypospolitej Samorządnej", zebranie przerwało wtargnięcie SB; 06:50 ŚWIĘTY AUGUSTYN - ODC. 3/5 - USTA CEZARA (SANT'AGOSTINO EP. 3) Serial biograficzny, 44 min, Włochy/Polska 2010 Reżyseria: Christian Duguay Scenariusz: Francesco Arlanch Zdjęcia: Fabrizio Lucci Muzyka: Andrea Guerra Występują: Aleksandro Preziosi, Monica Guerritore, Alexander Held, Johannes Brandrupt, Wenanty Nosul, Katy Louise Saunders, Franco Nero, Krzysztof Pieczyński i inni Przed Augustynem kolejne poważne wyzwanie musi przygotować mowę przeciwko biskupowi Mediolanu Ambrożemu. Nie będzie to łatwe; cesarz się niecierpliwi, Ambroży to zdolniejszy i bardziej doświadczony przeciwnik niż prawnicy w kartagińskich sądach, a Augustyn nawet się jeszcze dobrze nie wprowadził. W dodatku niespodziewaną wizytę składają mu matka Monika i Khalida wraz z synkiem Adeodatem. Augustyn nie potrafi ukryć wstydu z powodu tego, jak się wobec nich zachował. Ulegając prośbie matki, składa wizytę biskupowi Ambrożemu. Ten daje mu do przeczytania pisma egipskiego filozofa Plotyna. Wywierają one na Augustynie wielkie wrażenie i sprawiają, że młody mówca zaczyna powoli odsuwać się od sekty manichejczyków. Khalida nie chcąc być przeszkodą w karierze ukochanego wyjeżdża do Afryki z postanowieniem, że nigdy nie zwiąże się z innym mężczyzną. Pozostawia wszakże Augustynowi syna. Tymczasem dworskie obowiązki wzywają. Augustyn wygłasza mowę pochwalną na cześć cesarza, a przy okazji zgodnie z cesarskim zamówieniem ostro występuje przeciwko Ambrożemu. Odnosi upragniony sukces, lecz po rzezi dokonanej na katolikach, broniących bazyliki przed wydaniem jej arianom, w młodzieńcu następuje duchowy przełom i nawraca się na chrześcijaństwo. 09:05 ALTERNATYWY 4 - ODC. 8/9 - WESELE Serial komediowy, 55 min, Polska 1983 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Janusz Płoński, Maciej Rybiński Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Roman Wilhelmi, Witold Pyrkosz, Janusz Gajos, Wojciech Pokora, Bronisław Pawlik, Zofia Czerwińska, Cezary Julski, Wiktor Zborowski, Jerzy Kryszak, Kazimierz Kaczor, Bożena Dykiel, Wiesław Gołas, Mieczysław Voit, Ewa Ziętek, Jerzy Turek i inni W mieszkaniu Balcerka odbywa się wesele. Uczestniczą w nim goście niemieszkający przy ul. Alternatywy 4, ale wskutek awarii wodociągu do Balcerków schodzi się cały blok i robi się potworne zamieszanie. Później zaczyna szwankować elektryczność i wszyscy przenoszą się do prominenta Winnickiego, który ma telewizor tranzystorowy, by obejrzeć ważny mecz piłkarski. Przy okazji Winnicki wyjaśnia zebranym konieczność wprowadzenia podwyżek cen mięsa. Meczu nie może obejrzeć docent Furman, gdyż na polecenie Anioła śledzi Ewę Majewską. Okazuje się, że Ewa pracuje w Kongresowej jako striptizerka. 10:20 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - WIELKOPOLSKIE POTRAWY JEDNOGARNKOWE Magazyn, 24 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Jan Budzowski, Piotr Janczar Muzyka: Tomasz Łuc Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) W kolejnym odcinku Karol Okrasa kontynuuje kulinarną podróż po Wielkopolsce. Zatrzyma się na terenie dawnego folwarku w Wąsowie. Ten majątek był w latach 30. XX wieku uznawany za najnowocześniejszy w całej środkowej Europie. W XVIII wieku gospodarowała tu znana wielkopolska rodzina ziemiańska Sczanieckich, potem w XIX i XX stuleciu rodzina berlińskich bankierów von Hardtów. Dziś to siedziba rodzinnego gospodarstwa agroturystycznego. Taka historia miejsca to doskonały pretekst, aby Karol wziął na kulinarny warsztat danie mające swoje miejsce zarówno w kuchni niemieckiej, jak i wielkopolskiej. Ta jednogarnkowa potrawa to tzw. z niemiecka eintopf lub w nieco spolszczonej wersji ajntopf czy też rumpuć - jak nazywają to danie w niektórych rejonach Wielkopolski. Ma konsystencję gęstej zupy, gulaszu lub potrawki. Była przygotowywana w okresie wzmożonych prac polowych, kiedy nie było czasu na gotowanie i cały obiad najlepiej było przyrządzić w jednym garnku. Karol przygotuje trzy dania, wykorzystujące lokalną tradycję kulinarną. Pierwsza potrawa to cielęcina w pomidorach z ziemniakami. Druga propozycja to pulpety z kaczki w kapuście ze śliwkami, a trzeci - pieczone na blasze plastry ze steku Bavette podane z sałatką ziemniaczaną. 10:55 RZECZPOSPOLITA ZAKOPIAŃSKA Film dokumentalny, 46 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jarosław Migoń, Piotr Jaworski Scenariusz: Piotr Jaworski Zdjęcia: Jarosław Migoń Muzyka: Marcin Gałażyn Wykonawcy: Adam Ferency W październiku 1918 roku w kurorcie pod Giewontem powstała Rada Narodowa, która oficjalnie przejęła władzę nad wojskiem, policją i urzędami w Zakopanem. Stała się ona jednym z pierwszych zaczątków niepodległej Polski. Film dokumentalny "Rzeczpospolita Zakopiańska" opowiada o jej powstaniu. Prezydentem Rady na dwa tygodnie został Stefan Żeromski - pisarz i społecznik. 16 listopada Rada została rozwiązana, a władzę przejęły organy nowo tworzącego się polskiego rządu. Film przedstawia również relację łączącą Józefa Piłsudskiego ze Stefanem Żeromskim, a także burzliwe tło walk o niepodległą Polskę i ewolucję wielu koncepcji, ideologii i związków politycznych. W tym decydującym momencie i wobec dziejowej szansy wszystkie stronnictwa i partie potrafiły zjednoczyć siły, dla dobra Rzeczypospolitej. Film jest bogato ilustrowany niepublikowanymi fragmentami filmów, fotografiami ilustrującymi wydarzenia i przedstawiającymi bohaterów tamtych czasów. Zostały one ożywione za pomocą komputerowych technik graficznych i animacji. Duże fragmenty to inscenizacje w wykonaniu aktorów Teatru Witkacego. Film powstał z inspiracji śp. Wojtka Mroza. Przybliża piękną kartę z dziejów Zakopanego, mało znaną i bez wątpienia wartą opowiedzenia. W filmie nie występują żyjące postaci. Posłuchamy jednak znanych z kart historii, będą to: Stefan Żeromski, Stanisław Witkiewicz, Józef Piłsudski, Medard Kozłowski, Władysław Leopold Jaworski, Jan Kasprowicz, Andrzej Strug, Ludwik Solski, Kazimierz Sichulski, Jadwiga Jakimowiczowa, por. Bolesław Wieniawa - Długoszowski, Kazimierz Dłuski, Bartus Obrochta, Franciszek Pawlica, major Mariusz Zaruski, Wincenty Szymborski, Bolesław Roja, kpt. Marian Bolesławicz, por. Antoni Stawarz, Wincenty Witos, por. Jerzy Lgocki, ks. Jan Humpola, Wojciech Brzega, dr Jan Bednarski, Ignacy Daszyński. 13:00 PERU - KRAINA SKRAJNOŚCI - WYBRZEŻA PACYFIKU (PERU: EXTREME PLANET. 3. THE PACIFIC COAST) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2014 Reżyseria: Jean - Thomas Renaud Miniseria dokumentalna o przyrodzie Peru. Dzieło jednego z najlepszych fotografów przyrody na świecie, Cyrila Ruoso. To pełna przygód podróż przez trzy najbardziej ekstremalne ekosystemy na naszej planecie: nieprzenikniony las deszczowy Amazonki, górskie drapacze chmur w Andach i pustynne równiny wybrzeża Pacyfiku w Peru. Ekipa filmowa podąża ze wschodu na zachód, co daje wyjątkową okazję do odkrywania wspaniałych krajobrazów i bogatych różnorodnością życia zwierząt i roślin, które zdołały dostosować się do warunków ekstremalnego klimatu upału, wilgotności, wysokości, zimna lub suszy. Podczas poszukiwania rzadkich gatunków spotykają się z naukowcami i będą odkrywać co łączy te trzy ekosystemy ze sobą. W tym odcinku: Wybrzeże Pacyfiku. 14:00 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - KADRY BEZ CENZURY Magazyn, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) W tym odcinku: Po stanie wojennym społeczeństwo traciło ducha, potencjał zadym się wyczerpał, strajki ustały, konspiracja kręciła się siłą rozpędu. Wtedy Mistrzejowice były prawdziwą oazą wolności. Biła stamtąd wola walki i oporu opartego na wierze, kulturze, odkłamywaniu oficjalnej propagandy. Sam inicjator Niezależnej Telewizji tak był rozkochany w nowym medium, że Jacek Fedorowicz żartował, zwracając się do ks. Jancarza: "Gdyby msza była, jak dawniej, po łacinie, to zamiast Deo gratias mówiłbyś Video gratias". 14:35 WOJOWNICY CZASU - ŁABISZYN, CZYLI POLSKA NORMANDIA 1944 Film dokumentalny, 27 min, Polska, 2019 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan Historia i tradycje polskich zwycięstw i polskich formacji wojskowych na przestrzeni tysiąclecia odżywają dziś dzięki entuzjastom - rekonstruktorom, kolekcjonerom i poszukiwaczom. Cykl pokaże historie ludzi i przedmiotów - egzemplarzy starej broni, historii zapomnianych bitew, które teraz zyskują nowe życie. Każdy odcinek opowie historię broni lub bitwy i człowieka bądź grupy ludzi, którzy pasjonując się historią, odtwarzają ją możliwie wiernie i widowiskowo. Każda z opowiadanych historii dzięki obecności wątku historycznego zawierającego komentarz oraz ikonografię, będzie mieć, prócz wartości sentymentalnej i patriotycznej, także walor edukacyjny. 15:05 KUCHNIA JAGIELLONÓW - ODC. 15 KUCHNIA ANNY JAGIELLONKI CZYLI: MIĘDZY FRANCJĄ, A WŁOCHAMI Magazyn, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski W tym odcinku poznamy kuchnię z czasów Anny Jagiellonki, której zawdzięczamy popularność kaszy gryczanej na polskich stołach. Prowadzący program Łukasz Modelski przygotuje duszone ogony wieprzowe z kaszą gryczaną oraz toskańską zupę cebulową. 15:40 BIBLIA - DAWID, CZ. 4 (THE BIBLE - DAVID P. 4) Serial religijny, 45 min, Niemcy/Włochy/Francja/USA, 2002 Reżyseria: Robert Markowitz. Aktorzy: Nathalniel Parker, Sheryl Lee, Jonathan Price, Leonard Nimoy Biblijna historia Dawida, najsławniejszego króla Izraela. Służył na dworze króla Saula, którego gniew i smutek potrafił odpędzić grą na cytrze. Kiedy Dawid dorósł i odniósł zwycięstwo nad Filistynami, Saul zazdrosny o jego sławę i miłość ludu, postanowił go zgładzić. Nie takie były jednak wyroki Pana. Po śmierci Saula, starszyzna Izraela namaściła Dawida na króla. Odtąd panował sprawiedliwie, toczył zwycięskie bitwy i rozpoczął budowę świątyni. Jego najtrwalszym dziełem były psalmy, które po sobie pozostawił. 16:30 GIGANCI HISTORII - ODC. 15. TADEUSZ KOŚCIUSZKO - BOHATER DWOJGA NARODÓW Teleturniej, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Edyta Gładys Wykonawcy: Maciej Kurzajewski (prowadzący) Bohater narodowy Polski i Ameryki. Naczelnik insurekcji, błyskotliwy inżynier, przyjaciel i towarzysz broni amerykańskich Ojców Założycieli. Jego barwnym życiorysem można by obdzielić kilkanaście osób. Tadeusz Kościuszko, bohater dwojga narodów. Taki, jakiego mało kto zna, chyba że jest "gigantem historii". 17:50 WSZYSTKIE PIENIĄDZE ŚWIATA - ODC. 2/4 Serial obyczajowy, 53 min, Polska 1999 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Kotkowski Zdjęcia: Włodzimierz Głodek Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Maciek Stuhr, Radek Elis, Joanna Benda, Agnieszka Pilaszewska, Ewa Wiśniewska i inni Późna jesień 1940 r. Po przyjeździe do Warszawy, Burek, Władek oraz Rysia zamieszkują u ciotki, która robi co może, by całej trójce jak najlepiej zorganizować życie. Po pierwszej lekcji w szkole rezygnują i dzięki znajomości ciotki z prezesem Parcewiczem zatrudniają się jako mechanicy w fabryce "Neptun". Dobrze zarabiają, mają ausweisy. Idylla się jednak kończy. Chłopcy dostają skierowanie do pracy w Monachium. 19:55 ZAGADKA 13 SZKIELETÓW Z EULAU (MYSTERY OF THE 13 SKELETONS) Film dokumentalny, 44 min, Niemcy, 2010 Dokument przedstawia historię odkrycia grobów w kamieniołomie niedaleko wioski Eulau położonej w pobliżu niemieckiego miasta Naumburg. W neolitycznych grobach znaleziono tam szkielety trzech kobiet, dwóch mężczyzn i ośmiorga dzieci, pochowanych 4500 lat temu; niektóre z nich były splecione w czułym uścisku. To było sensacyjne odkrycie. Pojawiły się pytania: dlaczego wszyscy ci ludzie umarli w tym samym czasie, czy byli ofiarami brutalnego przestępstwa i kim byli. Nowoczesne metody naukowe, które zrewolucjonizowały archeologię, umożliwiają odkrycie jak i dlaczego rodzina z Eulau zmarła 4500 lat temu. Przy pomocy profilera CID, archeolodzy i antropolodzy zastosują najnowocześniejsze metody analityczne badając przestępstwo, które miało miejsce w epoce kamienia. W trakcie tego procesu widzowie będą mogli poznać wiele faktów dotyczących spowitej tajemnicami epoki sprzed czasów historii rejestrowanej. W trzecim tysiącleciu przed Chrystusem obserwowano dwie główne fale migracji z Europy Wschodniej i Zachodniej, które zdeterminowały skład populacji na tych terenach. W centrum obecnych Niemiec te dwa ruchy migracyjne spotkały się. Czy właśnie to wydarzenie było tłem tajemniczych morderstw w Eulau? Ludzie, którzy przenieśli się do tego miejsca z Zachodu, byli częścią kultury pucharów dzwonowatych, a ci pochodzący ze Wschodu kultury ceramiki sznurowej. Członkowie kultury pucharów dzwonowatych pracowali z metalem, wykuwali broń, co było zwiastunem późniejszej epoki brązu. 20:55 EUGENIKA - W IMIĘ POSTĘPU Film dokumentalny, 56 min, Polska, 2010 Reżyseria: Grzegorz Braun Scenariusz: Grzegorz Braun Historia naukowych projektów stworzenia nadczłowieka - koncepcji, która zainspirowała m. in. Hitlera - w kontekście współczesnych, najbardziej aktualnych osiągnięć genetyki i związanych z tym kontrowersji. Narratorem filmu jest amerykański badacz Erwin Black, autor książki "Wojna przeciw słabym". W filmie wykorzystano m. in. unikatowe materiały z Cold Spring Harbor, kolebki amerykańskiej eugeniki. Pokazano także realia kontrowersyjnej procedury zapłodnienia in vitro w Polsce. 22:05 40 KARABINÓW (40 GUNS TO APACHE PASS) Western, 91 min, USA 1967 Reżyseria: William Witney Scenariusz: Mary Willingham, Willard W. Willingham Aktorzy: Audie Murphy, Kenneth Tobey, Michael Keep, Michael Burns, Kenneth MacDonald, Byron Morrow Arizona, rok 1868. Po zakończeniu wojny secesyjnej olbrzymie terytoria Arizony stają się terenem walk Apaczów, którymi dowodzi Cochise. Znany ze swej bezwzględności kapitan Bruce Coburn wraz ze swym oddziałem otrzymuje zadanie eskortowania białych osadników. Próbując dotrzeć do obozu, zostają zaatakowani przez Apaczów. W starciu z Indianami ginie jeden z osadników, Harry Malone. Jego dwaj synowie Mike i młodszy Doug zaciągają się do oddziału Coburna. Żołnierze, którym brakuje broni czekają na transport 40 nowoczesnych karabinów. Najpierw jednak muszą przedrzeć się przez tereny opanowane przez Apaczów i zrobić wszystko, by broń nie dostała się w ręce wroga. Misji podejmuje się Coburn wraz z grupą ochotników. Niedoświadczeni w bojach bracia Molone mają zostać na czatach przy koniach. Mike pali się jednak do walki i postanawia na własną rękę pokonać Apaczów. Kiedy jest w opałach, prosi o pomoc Douga, ale okazuje się, że ten stchórzył. W końcu oddziałowi udaje się przejąć transport broni. W drodze powrotnej do obozu jeden z żołnierzy Coburna, kapral Bodine i czterech innych wiarusów wykradają karabiny, by je sprzedać i zdezerterować do Meksyku. Wściekły Coburn chce wyruszyć z odsieczą, ale sprzeciwia się temu pułkownik Reed, który nie chce narażać więcej swoich żołnierzy, do tego grozi kapitanowi sądem wojskowym za niepowodzenie misji. Mimo wyraźnego zakazu Coburn rusza jednak przeciwko Bodine'owi, który tymczasem usiłuje wymienić z Apaczami skradziną broń na złoto. Nieoczekiwanie z pomocą kapitanowi przychodzi Doug, który chce zmyć z siebie piętno tchórza. 23:50 DYNASTIA TUDORÓW II - ODC. 5 (THE TUDORS II, EP. 5) Serial historyczny, 52 min, Kanada/Irlandia/USA, 2008 Reżyseria: Ciaran Donnelly Aktorzy: Jonathan Rhys Meyers, Henry Cavill, Natalie Dormer, Maria Doyle Kennedy Henryk próbuje umocnić swoją władzę i zalegalizować małżeństwo. Tymczasem Tomasz More i kardynał Fisher stwierdzają, że tylko Chrystus może być głową Kościoła. Anna Boleyn zaczyna obawiać się o swoją pozycję. More i Fisher dostają ostatnią szansę złożenia przysięgi, jednak konsekwentnie odmawiają. Zostają skazani na śmierć za zdradę stanu... 00:55 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA BIZNESMENA W AZERBEJDŻANIE Reportaż, 24 min, Polska, 2004 Autor: Barbara Włodarczyk Tym razem jest to reportaż z Azerbejdżanu ukazujący życie codzienne muzułmanów, ich tradycje, kulturę, zakazy i nakazy związane z wiarą. Będzie taż mowa o roli kobiet, które zgodnie z zasadami islamu nawet we własnym domu mają inne prawa niż mężczyźni. Autorka cyklu odwiedza z ekipą filmową Nardaran - jedną z najbardziej ortodoksyjnych wiosek w tym liberalnym kraju, gdzie niezbyt restrykcyjnie przestrzega się zasad islamu. Bohaterem jest mieszkaniec wioski, 31 - letni Nadir, który jest muzułmaninem. Wierny zasadom islamu, żyje zgodnie z jego nakazami, choć dorastał w czasach radzieckiego ateizmu. Nadir mieszka w jednym domu wraz z żoną, dziećmi i rodzicami. Utrzymuje się z gospodarstwa. Razem z ojcem hoduje drób i owce. Uprawia też ogród warzywny i sad. Nadir ma wyższe wykształcenie, ukończył Wydział Towaroznawstwa w Instytucie Gospodarki Narodowej. W kraju objętym wielkim bezrobociem nie znalazł pracy w swoim zawodzie. Nardaran leży niecałe 40 kilometrów od Baku, miasta przypominającego raczej Zachód niż Wschód. Na tle w pełni zeuropeizowanej stolicy i głównego portu państwa Nardaran wygląda jak miejsce z innej epoki. Nad wioską góruje meczet, jedna z najokazalszych świątyń na Kaukazie. Budowa meczetu trwała dziesięć lat, sfinansowali ją w całości pielgrzymi. Decyzją starszyzny, w całej wiosce obowiązuje bezwzględny zakaz sprzedaży alkoholu. Jedyną dozwoloną używką są tu papierosy. Wioska Nardaran to jedno z nielicznych miejsc w Azerbejdżanie, gdzie można poczuć prawdziwą atmosferę tradycyjnych zasad świata islamu - świata, który po zamachach terrorystycznych zaczął budzić strach i nieufność. 01:35 POLSKIE 100 LAT - SPORY O KSZTAŁT USTROJU II RP Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Krzysztof Talczewski Scenariusz: Piotr Weychert, Mirosław Chojecki Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Kazimierz Kaczor, Tomasz Marzecki Jednym z elementów życia społecznego, których nie trzeba było budować w Polsce od podstaw, stanowił system partyjny. Na stosunki między poszczególnymi partiami wpływały nie tylko różnice ideowe i programowe, ale również odmienna ocena działalności na rzecz niepodległości Polski w czasie I wojny światowej. Odrębną pozycję zajmowali komuniści, którzy zwalczali demokrację i dążyli do wprowadzenia w Polsce systemu rządów totalitarnych na wzór bolszewicki. Jedną z najistotniejszych prac pierwszego Sejmu Rzeczypospolitej było uchwalenie jednogłośnie 17 marca 1921 roku Konstytucji, nazwanej później marcową. Konstytucja mówiła o Polsce jako państwie demokratycznym, w którym wprowadzono trójpodział władz. Władzę wykonawczą sprawował prezydent i rząd; władzę ustawodawczą parlament złożony z dwóch izb: Sejmu i Senatu, wybieranych co pięć lat według ordynacji pięcioprzymiotnikowej; władzę sądowniczą - niezawisłe sądy. W konstytucji zawarto obszerny katalog praw i wolności obywatelskich, między innymi wolności słowa, zgromadzeń i stowarzyszeń, gwarantowanych niezależnie od płci, pochodzenia społecznego, wyznania i narodowości, a także prawa socjalne pracowników. Prezydent, wybierany na siedmioletnią kadencję przez Zgromadzenie Narodowe, czyli połączone izby parlamentu, miał bardzo ograniczone kompetencje. Jesienią 1922 roku odbyły się wybory do I kadencji Sejmu i Senatu. Do pierwszego zadania Zgromadzenia Narodowego należał wybór prezydenta. Został nim Gabriel Narutowicz. Józef Piłsudski nie kandydował. Prawica narodowa i centrum rozpętały agresywną kampanię przeciw Narutowiczowi, który tydzień później został zamordowany. Kolejnym prezydentem został wybrany Stanisław Wojciechowski. On także nie dokończył swojej 7 - letniej kadencji i w czasie przewrotu majowego w 1926 roku podał się do dymisji. Utworzenie rządów opartych na stabilnej większości, przy rozdrobnieniu Sejmu, okazało się niemożliwe. Regułą stały się różne formy gabinetów mniejszościowych bądź pozaparlamentarnych, popieranych przez często odległe od siebie kluby polityczne. W rezultacie prestiż parlamentu, początkowo bardzo wysoki, szybko zaczął maleć. Rosła natomiast irytacja opinii publicznej, która postrzegała te rozgrywki jako stratę czasu, zajęcie jałowe, niepozwalające na konstruktywną pracę.