TVP Kultura Piątek, 18.12.2020 08:30 KRONOS - TANIEC Dysk./wywiad/debata, 28 min, Polska, 2020 W kolejnym odcinku profesor Piotr Nowak wraz z zaproszonymi do studia gośćmi dyskutuje na temat tańca. Taniec jest jedną z najstarszych sztuk, nierozerwalnie związaną z życiem ludzkim. Czy taniec to tylko układ rytmicznych ruchów ciała, skoordynowanych zazwyczaj ze zrytmizowaną muzyką? Czy taniec jest także środkiem porozumiewania się ludzi? 09:15 OSTATNIA AKCJA Komedia sensacyjna, 87 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Rogalski Scenariusz: Krzysztof Rak, Michał Rogalski Zdjęcia: Karina Kleszczewska Muzyka: Jan Komar, Piotr Zabrodzki Aktorzy: Jan Machulski, Marian Kociniak, Barbara Krafftówna, Alina Janowska, Lech Ordon, Witold Skaruch, Piotr Fronczewski, Wojciech Siemion, Karolina Gorczyca, Antoni Pawlicki, Szymon Mysłakowski, Wojciech Kalarus, Maciej Wierzbicki, Piotr Nowak, Andrzej Młynarczyk Rozgrywająca się we współczesnych realiach komedia z wątkiem sensacyjnym, zwracająca uwagę przede wszystkim imponującą obsadą. Pierwszoplanowe kreacje należą do aktorów, którzy niewątpliwie tworzą legendę polskiego kina, wystarczy choćby wymienić Jana Machulskiego, Mariana Kociniaka, Barbarę Krafftównę czy Alinę Janowską i Piotra Fronczewskiego. To opowieść o "ostatniej akcji" uczestników powstania warszawskiego, którym już w całkiem nowej Polsce przyjdzie pokonać kolejnego wroga. Tym razem dawni towarzysze broni muszą stawić czoło mafii, która działa bezkarnie, chroniona przez skorumpowanego policjanta. Publiczność z aplauzem przyjęła debiut kinowy Michała Rogalskiego, dokumentalisty ("Gdzie się podziało 80 milionów") i reżysera telewizyjnego (seriale "Samo życie", "Tancerze", "Czas honoru", "Apetyt na życie", "Przepis na życie"). Narratorem filmu jest jeden z jego drugoplanowych bohaterów, Robert Malinowski, opowiadający historię, jaka przydarzyła się kilka lat temu jego przyjacielowi, który zadarł z mafią. Chłopakowi z pomocą pośpieszył wówczas dziadek, który przeszedł w życiu wiele - powstanie warszawskie, piekło kanałów - dlatego teraz byle "gangsterzyna" nie mógł go wystraszyć. Porachunki byłego akowca i jego dawnych towarzyszy z mafią miały miejsce nomen omen w Warszawie. Komisarz Majchrowski ze stołecznej komendy jest na usługach ludzi mecenasa Szaro, właściciela luksusowego klubu, który pod przykrywką nocnego baru prowadzi ciemne interesy. To człowiek bezwzględny i chciwy, pozbawiony jakichkolwiek skrupułów moralnych. Kiedyś był cinkciarzem, fałszował też zakłady na wyścigach konnych. Dziś, elegancko ubrany, opływający w luksusy, jest panem sytuacji i to on stawia warunki. W jego barze pracuje śliczna, młodziutka Magda, którą pomiatają goryle Szaro. Za dziewczyną wstawia się oburzony takim traktowaniem Mateusz Zuber, który jest tu kelnerem. Ale, niestety, obrywa i od razu zostaje wyrzucony z pracy. Tymczasem w Warszawie jest przejazdem, wracający z sanatorium dziadek chłopaka, były akowiec, uczestnik powstania warszawskiego, Zygmunt Zuber. Ponieważ ojciec Mateusza, Tomasz, za bardzo przejmuje się prowadzeniem własnego biznesu, obowiązek odebrania dziadka z dworca spada na wnuka. Przy okazji Mateusz wysłuchuje wspomnień o powstaniu warszawskim i dawnych czasach. Chłopak jeszcze nie zdaje sobie sprawy, że to właśnie ten "nudny" dziadek, jako pierwszy stanie w jego obronie przed gangsterami. Kiedy Mateusz idzie do klubu, żeby odebrać należną mu zapłatę za przepracowany miesiąc w barze, ludzie Szaro nie chcą z nim rozmawiać i pokazują chłoptasiowi, gdzie jest jego miejsce. Pobity dotkliwie Mateusz, trafia do szpitala, gdzie zjawiają się rodzice, dziadek, jego dziewczyna Magda, a także komisarz Majchrowski, który zamierza umorzyć śledztwo. Tomasz Zuber obawia się, że teraz mafia dobierze się do niego i zrujnuje mu biznes. Przerażony dekuje się w swojej firmie. Do akcji śmiało wkracza za to senior rodu, Zygmunt Zuber. Zirytowany tchórzostwem Tomasza i bierną postawą policji, postanawia na własną rękę wymierzyć sprawiedliwość sprawcom pobicia jego wnuka. Zygmunt Zuber skrzykuje dawnych towarzyszy broni z powstania warszawskiego, którzy mimo podeszłego już wieku nie zawahają się przeciwstawić warszawskim gangsterom, rządzącym niepodzielnie w stolicy. Zuber, Kotek, Rotor i Czujny, wspierani przez dawną symaptię Zygmunta z powstania, Gogę, oraz AL - owca Władka przygotowują plan operacyjny zniszczenia gangstera Szaro. Ważną rolę w tej akcji odegrają: słynne jajko Faberge oraz pani pułkownik Dowgird. 11:00 JAN SERCE - ODC. 2/10 - LUSIA Serial obyczajowy, 56 min, 10 odc. , Polska 1981 Reżyseria: Radosław Piwowarski Scenariusz: Radosław Piwowarski, Zbigniew Kamiński Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Seweryn Krajewski Występują: Kazimierz Kaczor, Jadwiga Kuryluk, Hanna Stankówna, Wiesław Michnikowski, Włodzimierz Musiał, Jan Himilsbach, Czesław Nogacki, Sława Kwaśniewska, Lena Wilczyńska, Włodzimierz Kwaskowski, Ewa Sudakiewicz i inni Janek Serce załatwia formalności związane ze ślubem, choć ma poważne wątpliwości, czy na pewno kocha Lusię. Narzeczona przyjeżdża na zakupy, a ponieważ spóźniła się na ostatni pociąg, obydwoje spędzają noc w hotelu. Nocna rozmowa uświadamia im, że się nie kochają. Chcieli się pobrać przede wszystkim z lęku przed samotnością. Łączy ich przyjaźń, poczucie bliskości, ale to za mało. Lusia ciągle kocha mężczyznę, na którym kiedyś się zawiodła, a Janek marzy o prawdziwej, wielkiej miłości. Nad ranem rozstają się więc - na zawsze. 12:05 JAN SERCE - ODC. 3/10 - MGIEŁKA Serial obyczajowy, 62 min, Polska 1991 Reż. Radosław Piwowarski Scenariusz: Zbigniew Kamiński, Radosław Piwowarski Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Seweryn Krajewski Wykonawcy: Kazimier Kaczor, Hanna Stankówna, Irena Maślińska, Wiesław Michnikowski, Ewa Szykulska, Joanna Pacuła, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Jadwiga Kuryluk, Marian Kociniak, Anna Nehrebecka, Jan Himilsbach, Włodzimierz Musiał, Czesław Nogacki i inni Przyjaciel Janka, Piotr, namawia go na wizytę w biurze matrymonialnym. Janek składa ofertę i otrzymuje zaproszenie na bal organizowany przez biuro. Poznaje smutną, wrażliwą dziewczynę i już wie, że to o niej właśnie marzył przez całe życie. Umawia się z nią na spotkanie następnego dnia. Niestety, dziewczyna nie przychodzi. Janek szuka jej dniami i tygodniami - bezskutecznie. 13:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 71 KOPALNIA SOLI BOCHNIA Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Agata Sałapa Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Bochnia - jedno z najstarszych miast Małopolski - swój rozwój zawdzięcza odkryciu złóż soli kamiennej. Dobre zarządzanie przez władców Polski zasobami tego cennego minerału doprowadziło do rozwoju gospodarczego całego regionu. "Białe złoto" - bo tak określana była sól kamienna - wydobywano tu przez stulecia, aż do lat 90. XX wieku. Tomasz Bednarek zjedzie kilkaset metrów w dół, aby dowiedzieć się, jak wyglądała praca w tutejszej kopalni soli, której początki sięgają 1248 roku. Wydobywany tu minerał był jednym z najważniejszych surowców dla polskiej gospodarki doby średniowiecza. Dopiero w XX wieku pokłady surowca zaczęły się wyczerpywać, a wydobycie stało się coraz mniej opłacalne. Ostatecznie w 1990 roku wstrzymano eksploatację, a bocheńska kopalnia rozpoczęła działalność turystyczną. Dziś można tu zwiedzić podziemne korytarze, pooddychać powietrzem wypełnionym solanką, dowiedzieć się jak wydobywano sól i jak transportowano ją na zewnątrz. Warto też zwiedzić kaplicę św. Kingi to jedna z osmiu podziemnych kaplic, budowanych niegdyś przez górników. Biorąc pod uwagę fakt, że praca w kopalni była bardzo niebezpieczna, zawsze powierzali oni swoje życie i zdrowie Bogu oraz świętym. Bochnia to najstarszy ośrodek wydobywczy soli w Polsce. Działa bez przerwy od średniowiecza, czyli 770 lat. W 2000 roku została uznana przez prezydenta RP za Pomnik Historii, a w 2013 wpisano ją na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 13:55 KWADRATURA KOŁA Film animowany, 4 min, Polska, 2018 Reżyseria: Karolina Specht Scenariusz: Karolina Specht Muzyka: Paweł Cieślak Krótki film animowany. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że Kwadrat żyje wśród chaosu i zmian. Przy drugim zauważamy, że układy w których funkcjonuje, ciągle powtarzają się, wprowadzają rutynę, hipnotyzują, nie pozwalając zrobić żadnego ruchu. Pewnego razu do schematu wkrada się nowy element, który na chwilę pozwoli Kwadratowi nieco inaczej spojrzeć na rzeczywistość. "Kwadratura koła" to opowiadana za pomocą graficznych metafor, na wpół abstrakcyjna opowieść o pewnym niemożliwym uczuciu. Film zdobył Grand Prix "Kryształowy Animusz" w Konkursie Polskich Filmów Animowanych podczas 11. MFFA Animator w Poznaniu. (źródło: filmpolski.pl) 14:00 NA ZDROWIE! Film animowany, 4 min, Polska, 2018 Reżyseria: Paulina Ziółkowska Scenariusz: Paulina Ziółkowska Muzyka: Max Litvinov Krótki film animowany. Słoneczny dzień. Ludzie czekają na przystanku autobusowym. Nagle ktoś kicha. I jeszcze ktoś. I jeszcze. Wybucha epidemia. W chaosie kichnięć okazuje się jednak, że najgorzej jest pochorować się na samego siebie. (źródło: http: //www.polishshorts.pl) 14:05 ZMIANY Film animowany, 4 min, Polska, 2016 Reżyseria: Maja Minic Scenariusz: Maja Minic Wykonawcy: Maja Minic, Michał Wawer, Robert Makłowicz Krótki film animowany. Zmiany to nieodzowny element naszego życia. Historia pewnego kota, który pod wpływem telewizyjnego programu kulinarnego postanowił zmienić swoje życie. (filmpolski.pl) 14:10 NOCNY PORTIER Film animowany, 6 min, Polska, 2018 Reżyseria: Alicja Kot Scenariusz: Alicja Kot Krótki film animowany. Nocny portier nieco niepewnie podchodzi do swojej pracy. Jakie niebezpieczeństwa czyhają na niego w ciemnościach i chaszczach otaczających stróżówkę; gotowe zaatakować podczas nocnego obchodu? Kiedy bohater zasypia, odsłania się przed nami. Dowiadujemy się, o jakiej marzy relacji ze swoimi tajemniczymi podopiecznymi. (opis producenta) 14:20 MALARSTWO BAROKOWE Reportaż, 15 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) Reportaż o malarstwie barokowym ukazanym w różnych perspektywach, skupiający się na dwóch wystawach: "Szymon Czechowicz. Geniusz Baroku" w Muzeum Narodowym w Krakowie oraz "Dolabella. Wenecki malarz Wazów" w Zamku Królewskim w Warszawie. 14:45 PORTRET OSOBISTY Film dokumentalny, 41 min, Polska, 2017 Reżyseria: Piotr Małecki Zdjęcia: Piotr Małecki Dokument przedstawia pracę czterech fotografów - Jacka Poremby, Filipa Ćwika, Magdy Hueckel i Andrzeja Świetlika. W filmie artyści opowiadają o swojej pasji, zdradzają tajniki pracy z bohaterem na planie zdjęciowym. 15:40 PERŁA W KORONIE Dramat, 116 min, Polska 1972 Reżyseria: Kazimierz Kutz Scenariusz: Kazimierz Kutz Zdjęcia: Stanisław Loth Muzyka: Wojciech Kilar Występują: Olgierd Łukaszewicz, Łucja Kowolik, Franciszek Pieczka, Jan Englert, Bernard Krawczyk, Marian Opania, Jerzy Cnota, Wojciech Alaborski, Emir Buczacki, Leonard Pietraszak, Edward Kusztal, Jan Bogdół i inni Kazimierz Kutz debiutował w roku 1959 filmem " Krzyż Walecznych". W latach następnych zrealizował m.in. "Nikt nie woła", "Ludzie z pociągu", "Milczenie", "Upał", "Skok", a także "Sól ziemi czarnej" - była to pierwsza część tryptyku poświęconego ludziom Śląska. Kolejne części to "Perła w koronie" i "Paciorki jednego różańca". Większość scen kręcono w katowickiej kopalni "Wieczorek", plenery zaś w Michałkowicach, Chropaczowie, Bytomiu. W scenach zbiorowych wzięło udział blisko 4 tysiące osób, pod ziemią przebywało 250. Główną rolę kobiecą zagrała Łucja Kowolik, mieszkanka Śląska nie będąca zawodową aktorką. Akcja filmu rozgrywa się w latach trzydziestych na Śląsku. Głównym wątkiem jest walka górników o utrzymanie kopalni. Jej właściciel Niemiec postanowił ją zlikwidować i zalać wodą. Górnicy dowiadują się o tym na dwa tygodnie przez wyznaczona datą zamknięcia zakładu. Postanawiają rozpocząć strajk - nie podejmują pracy i nie opuszczają kopalni. Wysyłają swojego przedstawiciela do ministerstwa przemysłu w Warszawie. Ten jednak nie jest w stanie niczego załatwić. Zdeterminowani górnicy przystępują do strajku głodowego. Protestują nie tylko z tego powodu, że grozi im utrata pracy, ale również dlatego, że dla nich kopalnia jest czymś świętym. Związani są z nią od kilku pokoleń, żywiła ich ojców i dziadów. Obok bohatera zbiorowego, którym są pracownicy kopalni, Kazimierz Kutz przedstawia bliżej losy młodego, górniczego małżeństwa. Jaś do szaleństwa kocha swoją młodą żonę Wichtę. Przerażeniem napawa go myśl o rozstaniu z nią. Jednak rozumie, że protest jest potrzebny i zostaje wraz z innymi pod ziemią. Udział w strajku jest dla niego swoistą próbą dojrzałości. 19:00 WIRTUOZI V4+. MIĘDZYNARODOWY TALENT SHOW CZ. 4 (WIRTUOZI V4+. MIĘDZYNARODOWY TALENT SHOW CZ. 4) Koncert, 120 min, Węgry, 2020 Wykonawcy: Thomas Gottschalk (prowadzący), Ida Nowakowska (prowadząca), Gabriela Bohacova, Erika Miklosa, Alicja Węgorzewska, Silvana Grujic, Peter Valentovic, Budafok Dohnanyi Orchestra, Gabor Hollerung, Placido Domingo Virtuosos V4+ to węgierski talent - show dla młodych wykonawców muzyki klasycznej. Na scenie zobaczymy najzdolniejszą młodzież z krajów Grupy Wyszehradziej: Polski, Czech, Węgier i Słowacji, a także gościnnie z Serbii. Celem programu jest promocja muzyki klasycznej i dzielenie się muzycznymi tradycjami krajów Europy Środkowej. Jedną z prowadzących będzie Ida Nowakowska, a wśród międzynarodowego jury zasiądzie mezzosopranistka Alicja Węgorzewska. 21:20 WIECZÓR KINOMANA - KLIENT (FORUSHANDE) Dramat, 118 min, Francja/Iran 2016 Scenariusz i reżyseria: Asghar Farhadi Zdjęcia: Hossein Jafarian Muzyka: Sattar Oraki Aktorzy: Shahab Hosseini, Taraneh Alidoosti, Babak Karimi, Mina Sadati, Mehdi Koushki W 2017 roku "Klient" zdobył Oscara za najlepszy film zagraniczny, a także był nominowany do Złotego Globu i BAFTA w tej samej kategorii. Główny wątek fabularny koncentruje się na historii młodego małżeństwa z Teheranu, które nagle musi opuścić zajmowane dotąd luksusowe lokum i poszukać nowego domu, bo ich stary budynek grozi zawaleniem. Para aktorów Emad i Rana przenoszą się do mieszkania poleconego przez kolegę z teatru, który jednak nie wspomniał, że przedtem zajmowała je prostytutka. Ale na razie wszystko wygląda wspaniale i szczęśliwi małżonkowie szybko się aklimatyzują w nowym miejscu. Rodzinną sielankę burzy jednak niespodziewany atak na panią domu. Gdy pewnego razu ktoś dzwoni do drzwi, Rana otwiera bez sprawdzenia, przekonana, że to Emad. Sytuacja zmienia się diametralnie. Okazuje się, że Rana została brutalnie napadnięta we własnym domu i z poważnymi obrażeniami ciała przebywa w szpitalu. Tymczasem zdesperowany Emad próbuje na własną rękę schwytać napastnika. Jego bezradność przeradza się we wściekłość i agresję, co doprowadza do kryzysu w małżeństwie, a zgodny dotąd związek zostaje wystawiony na próbę. 01:25 GOMORRA S.III - ODC. 28 (GOMORRA S. 1 - 3) Serial kryminalny, 54 min, Włochy/Niemcy, 2014 Reżyseria: Roberto Saviano Po fałszywych zeznaniach Marinelli, Chanel zostaje uniewinniona i wychodzi z więzienia. Gennaro obiecuje jej niezależność i pozwala zatrzymać rewiry, w zamian za wsparcie klanu Savastano. Zwiedziony Ciro wraca do Neapolu. Spotyka ambitnego Enza i wspiera go w rozkręceniu biznesu. Genny wpada pułapkę zastawioną przez teścia. Brutalnie pobity przez jego ludzi, dowiaduje się, że stracił wszystko; sojusze, honduraskiego dostawcę i rodzinę. 02:30 TERAZ ANIMACJE! - WYCHODZĘ PO PAPIEROSY (I’M GOING OUT FOR CIGARETTES / JE SORS ACHETER DES CIGARETTES) Film animowany, 13 min, Francja, 2018 Reżyseria: Osman Cerfon Scenariusz: Osman Cerfon Wykonawcy: Manon Bresch, Valentin Gevraise Krótki film animowany. Wielokrotnie nagradzany film animowany o chłopcu samotnie wychowywanym przez matkę. Ojciec wyszedł kiedyś tylko po papierosy i już nie wrócił, a syn od tamtej pory ucieka w świat fantazji. 03:40 KINO NOCNE - HAIR (HAIR) Musical, 121 min, USA 1979 Reżyseria: Milos Forman Scenariusz: Michael Weller Zdjęcia: Miroslav Ondricek Muzyka: Galt MacDermot Piosenki: Gerome Ragni, James Rado Występują: Treat Williams, John Savage, Annie Golden, Dorsey Wright, Don Dacus, Beverly D'Angelo, Miles Chapin, Cheryl Barnes, Richard Bright, Nicholas Ray, Fern Tailer, Charlotte Rae, Charles Deney i inni Trzeci amerykański film Milosa Formana, urodzonego w Czechosłowacji wybitnego reżysera, twórcy "Czarnego Piotrusia", "Miłości blondynki", "Lotu nad kukułczym gniazdem", "Amadeusza". Forman był w 1967 roku zaproszony na jedno z pierwszych przedstawień teatralnych musicalu "Hair", który potem odniósł oszałamiający sukces na Broadwayu. Płyty ze szlagierowymi songami sprzedawały się w milionowych nakładach na całym świecie, trafiały na czołowe miejsca list przebojów. Zachwycony musicalem Forman zapragnął przenieść go na duży ekran. Swoje marzenia zrealizował dopiero przeszło 10 lat po scenicznej premierze "Hair", tworząc ciepły, choć nie pozbawiony ironii obraz dzieci - kwiatów. Uwagę zwracają znakomita reżyseria, zaskakująca dynamizmem choreografia, wspaniała muzyka. Lata 60. , wielka eksplozja kultury młodzieżowej. Hipisi zrywający z wszelkimi obowiązującymi normami, występujący przeciwko wojnie, nawołujący do pokoju i miłowania prawdy noszą kolorowe stroje, długie włosy, obwieszają się naszyjnikami, wisiorkami i dzwoneczkami, jeżdżą samochodami pomalowanymi w kwiaty i słuchają głośnej muzyki. Żyją według własnych, nowych wzorów i nowych wartości, buntują się przeciwko purytańskiemu wychowaniu, przemocy, kultowi pieniądza. W oparach LSD i innych środków halucynogennych oddają się marzeniom o miłości i życiu bez wojen. 29 - letni Claude Hooper Bukowski (John Savage) opuszcza Oklahomę, by stawić się w Nowym Jorku przed komisją wojskową. Rankiem w Parku Centralnym spotyka hipisów George'a Bergera (Treat Williams), Joannie Ryan (Annie Golden), Woofa Daschunda (Don Dacus) i Murzyna Laffayette Johnsona (Dorsey Wright). Ratuje z opałów panienkę z dobrego domu Sheilę (Beverly D'Angelo), którą ponosi koń. Zachwyceni jego kowbojskimi umiejętnościami hipisi przyjmują go do komuny. Berger, który właśnie spalił kartę powołania do wojska, stara się mu wytłumaczyć bezsens wojny w Wietnamie. Jednak Claude nie zamierza wymigiwać od spełnienia obywatelskiego obowiązku. Młodzi ludzi nie dają za wygraną, postanawiają pokazać mu uroki hipisowskiego życia.