TVP Kultura Sobota, 19.12.2020 08:30 OD UCHA DO UCHA - O PIĘKNEJ PARYSADZIE Film animowany, 9 min, Polska, 1978 Autor: Bolesław Leśmian Reżyseria: Edward Sturlis Scenariusz: Edward Sturlis Muzyka: Stanisław Prószyński Krótki film animowany w reżyserii Edwarda Sturlisa. Animacja na podstawie "Baśni o pięknej Parysadzie i o ptaku Bulbulezarze" z "Klechd sezamowych" autorstwa Bolesława Leśmiana. Piękna księżniczka zapragnęła mieć w posiadaniu niezwykłego ptaka. Jej bracia, Bachman i Perwic, zostają zaklęci i zamienieni w posągi podczas prób spełnienia marzenia siostry. (ŹRÓDŁO: ninateka.pl) 08:40 OD UCHA DO UCHA - KRÓL MIDAS Film animowany, 9 min, Polska, 1963 Reżyseria: Lucjan Dembiński Scenariusz: Ryszard Brudzyński Muzyka: Krzysztof Penderecki Krótki film animowany w reżyserii Lucjana Dembińskiego. Pouczająca opowieść o chciwym Królu Midasie, któremu ciągle było mało bogactwa. Pewnego dnia zostaje ukarany za swoją zachłanność, a wszystko, czego dotyka, zamienia się w złoto. 08:50 OD UCHA DO UCHA - CZARODZIEJ I KWIACIARKA (KUZELNIK A KVETINARKA / THE MAGICIAN AND THE FLOWER GIRL) Film animowany, 12 min, Czechosłowacja, 1986 Autor: Ľubomir Feldek Reżyseria: Vlastimil Herold Scenariusz: Vlastimil Herold Wykonawcy: Milan Lasica Krótki film animowany. Przygody w krainie kwiatów i kapeluszy. 09:05 OD UCHA DO UCHA - MASKI I KWIAT (MASKY A KVET / THE MASKS AND THE FLOWER) Film animowany, 8 min, ZSRR/Czechosłowacja, 1987 Reżyseria: Georgi Kasradze, Vladimir Pikalik Scenariusz: Georgi Kasradze, Vladimir Pikalik Krótki film animowany dla dzieci. Animacja lalkowa o wyższości szczerego uczucia nad udawanym. 09:30 OD UCHA DO UCHA - PAN KLEKS W KOSMOSIE - CZĘŚĆ 2 MISJA VOLTANA Film dla młodych widzów, 64 min, Polska 1988 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Gradowski Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Piotr Fronczewski, Henryk Bista, Monika Sapilak, Piotr Ptaszyński, Jan Jankowski, Bohdan Smoleń, Maryla Rodowicz, Marcin Troński, Zbigniew Buczkowski, Emilian Kamiński, Nina Gocławska, Jan Mildner, Witold Dębicki, Jan Himilsbach, Leon Niemczyk Pan Kleks wraz z Groszkiem i jego ojcem lecą kosmicznym ścigaczem "Voltan II" na planetę Mango. Kleks opowiada o szmaragdowej szkatułce, którą kosmici podarowali cesarzowi Chin. Jej tajemnicę cesarz przekazał na łożu śmierci doktorowi Paj - Chi - Wo, zaś Pan Kleks był jej strażnikiem. Szkatułka zniknęła jednak na początku XVIII wieku. Agnieszka znajduje cenne puzderko, porzucone razem z landrynkami z kosmicznego transportowca. Wielki Elektronik przenosi całą załogę "Voltana II" do labiryntu bez wyjścia. 10:45 SERIALOWA NOSTALGIA - KAPITAN SOWA NA TROPIE - ODC. 8/8 - NUMER IB 2968 Serial kryminalny, 25 min, Polska 1965 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Alojzy Kaczanowski (pseud.) Zdjęcia: Franciszek Kądziolka Występują: Wiesław Gołas, Michał Szewczyk, Kalina Jędrusik, Bohdana Majda, Krzysztof Chamiec, Aleksander Fogiel, Bohdan Łazuka, Bogusław Sochnacki, Ludwik Benoit, Pola Raksa, Elżbieta Czyżewska, Krystyna Feldman, Zygmunt Zintel i inni W przedsiębiorstwie "Motozbyt" dokonano napadu na kasjerkę, zrabowano znaczną sumę pieniędzy. Po żmudnym śledztwie kapitan Sowa aresztuje sprawcę rozboju. 11:15 PRZYGODY PANA MICHAŁA - ODC. 1/13 - BRAT JERZY Serial historyczno - przygodowy, 27 min, Polska 1969 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Jerzy Lutowski Zdjęcia: Andrzej Gronau Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Mieczysław Pawlikowski, Andrzej Łapicki, Barbara Brylska, Bogusz Bilewski, Tadeusz Schmidt, Andrzej Jurczak, Antoni Lewek Wioząc na ślub Anusię Borzobohatą, Michał Wołodyjowski zostaje napadnięty przez bandytów. Rozprawia się z nimi, ale chora Anusia umiera. Pan Michał w rozpaczy po utracie narzeczonej wstępuje do klasztoru. Podczas konwokacji Zagłoba spotyka dwu dawnych przyjaciół Wołodyjowskiego - Ketlinga i Nowowiejskiego. Od nich dowiaduje się o perypetiach pana Michała. Postanawia podstępem wyciągnąć go z klasztoru. Zagłoba dostaje się za mury zakonne. Argumenty patriotyczne nie działają na małego rycerza. Zagłoba mówi mu więc, że umierający Ketling chciałby zobaczyć go przed śmiercią. Wołodyjowski godzi się odwiedzić druha. W domu Ketlinga okazuje się, że to mistyfikacja. Wołodyjowski jest w pierwszej chwili oburzony, ale sam hetman Sobieski przekonuje go, by został wśród rycerzy. 12:20 TERESA GIERZYŃSKA Reportaż, 20 min, Polska, 2020 Reżyseria: Anna Zakrzewska, Tomek Filiks Scenariusz: Tomek Filiks, Anna Zakrzewska Rzeźbiarka, fotograficzka, graficzka. W latach 1964 - 65 odbyła podróż edukacyjną z zakresu sztuki do Kanady, następnie w latach 1965 - 71 studiowała na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuki Pięknych w Warszawie w pracowni prof. Tadeusza Łodziany oraz w pracowni Projektowania Brył i Płaszczyzn prof. Oskara Hansena. Od lat 60. zajmuje się szeroko rozumianą fotografią, pioniersko wykorzystuje techniki powielania i przetwarzania takie jak pyłorys czy ksero. W swojej twórczości wykorzystuje archiwum rodzinne, znalezione zdjęcia, pocztówki, fotografie prasowe. (...) Jej prace znajdują się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Museo Internationalde Electrografia w Cuenca, Centre Pompidou w Paryżu oraz w kolekcjach prywatnych w kraju i zagranicą. Artystka mieszka i pracuje w Warszawie. (źródło opisu: www.artmuseum.pl) 13:00 TEATR TELEWIZJI - PAN GELDHAB Spektakl, 73 min, Polska 1992 Autor: Aleksander Fredro Reżyseria: Andrzej Łapicki Realizacja telewizyjna: Anna Minkiewicz Scenografia: Marek Lewandowski Obsada aktorska: Wiesław Michnikowski (Pan Geldhab), Małgorzata Pieńkowska (Flora), Wojciech Wysocki (Książę Radosław), Bogdan Baer (Lisiewicz), Artur Żmijewski (Ludomir), Jan Matyjaszkiewicz (Major), Krzysztof Wieczorek (Krawiec), Henryk Łapiński (Kamerdyner), Tomasz Sapryk (Konto), Sławomir Pacek (Komisant), Witold Wieliński (Piórko), Jacek Brzostyński (Lokaj) Telewizyjna prezentacja napisanej wierszem sztuki znakomitego dramatopisarza. "Pan Geldhab" to w twórczości dramaturgicznej Fredry sztuka przełomowa. Gdyby nie odniosła sukcesu, prawdopodobnie przyszły autor "Zemsty" odłożyłby pióro na zawsze. "Zacząłem pisać bez żadnej przewodni i gdyby Geldhab upadł w Warszawie, byłbym pewnie na tym skończył" - pisał pod koniec życia. Stało się jednak inaczej. Komedia spodobała się stołecznym widzom, a powodzenie zachęciło młodego autora do kolejnych literackich prób. Prapremiera "Pana Geldhaba" odbyła się 7 października 1821 roku w warszawskim Teatrze Polskim. Sztuka, choć napisana barwną, soczystą polszczyzną, nie dorównuje późniejszym dokonaniom Fredry "Ślubom panieńskim", "Zemście", czy "Damom i huzarom". Nie ma w niej jeszcze tak wnikliwych obserwacji psychologicznych i obyczajowych, nie ma tak brawurowo rozegranych dialogów, tak cienkiego humoru. "Pan Geldhab" stanowi coś w rodzaju "konspektu", "próbnego szkicu" do przyszłych arcydzieł. Nie znaczy to oczywiście, że jest kiepską komedią. Zdradza niezwykłą zdolność Fredry do wyławiania z otaczającej go rzeczywistości absurdów i zwykłej głupoty. Daje świetną próbkę Fredrowskiego języka i satyry. Ukazuje go wreszcie jako badacza ludzkich charakterów, a zwłaszcza tego, co w nich wypaczone i złe. Głównym bohaterem sztuki jest prymitywny dorobkiewicz, który zawdzięcza fortunę "szemranym" dostawom dla wojska. Geldhab uwielbia otaczać się luksusem, czym nieumiejętnie stara się pokryć swą znieczulicę i skąpstwo. Wydaje majątek na meble, zastawy stołowe i ubrania, lecz nie chce pomóc ciężko chorej siostrze. "Luks, luks u mnie być musi; zbytek wszelki..." - chełpi się, by za chwilę krzyknąć do kamerdynera: "A resztki wina scedzić mi do butelki". Jest jednak coś, co psuje Geldhabowe samopoczucie. Brak "odpowiedniego" pochodzenia. Geldhab chce rozwiązać ten "problem" przez małżeństwo córki Flory z księciem Radosławem, przeżywającym poważne kłopoty finansowe. Nie zważa przy tym wcale, że wcześniej obiecał rękę córki rotmistrzowi Ludomirowi. A młody żołnierz nie zamierza tak łatwo zrezygnować z ukochanej... 16:25 RETRO KINO - MIŁOŚĆ BLONDYNKI (LASKY JEDNE PLAVOVLASKY) Komedia romantyczna, 77 min, Czechosłowacja, 1965 Reżyseria: Milos Forman Scenariusz: Jaroslav Papousek, Milos Forman, Ivan Passer Muzyka: Evzen Illine Aktorzy: Hana Brejchova, Vladimir Pucholt, Vladimir Mensik, Ivan Kheil, Jiri Hruby, Milada Jezkova, Josef Sebanek, Josef Kolb, Marie Salacova, Jana Novakowa, Jarka Crkalova, Tana Zelinkova, Zdena Lorencova, Jan Vostrcil Historia oparta na faktach. Reżyser filmu Milos Forman, wychodząc z kawiarni, spotkał zagubioną w wielkim mieście dziewczynę z prowincji. Przyjechała z walizką odszukać narzeczonego, ale on podał jej fałszywy adres. Forman odwiózł ją na dworzec, wysłuchując po drodze historii jej życia, a potem opowiedział nam o prowincjonalnym miasteczku, pierwszej miłości, marzeniach i rozczarowaniach. Najbardziej znany - obok "Pociągów pod specjalnym nadzorem" - film czechosłowackiej Nowej Fali, sztandarowe dzieło nurtu, zapisane w historii światowego kina. Podobnie jak inne czeskie filmy Milosa Formana zrealizowane przy udziale aktorów niezawodowych, w charakterystycznym dla reżysera tonie pogodnej kpiny z otaczającej (niekoniecznie socjalistycznej) rzeczywistości. Kobiety pracujące w wielkich zakładach tekstylnych marzą o mężczyznach, których w okolicy brakuje. Dyrektor organizuje dla nich wieczorek taneczny, na który zaprasza wojsko. Jednak zamiast dziarskich chłopaków stawiają się brzuchaci rezerwiści. Ale Andula ma szczęście: spędza wieczór z pianistą z zespołu, a na dodatek chłopak zaprasza ją do siebie, do Pragi. Wycieczka do stolicy będzie niezwykle pouczająca. 18:55 SCENA MUZYCZNA - DUO KAROLINA MIKOŁAJCZYK & IWO JEDYNECKI Koncert, 47 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Duo Karolina Mikołajczyk & Iwo Jedynecki, Artur Orzech (prowadzący) W kolejnym odcinku "Sceny muzycznej" wystąpi Duo Karolina Mikołajczyk (skrzypce) & Iwo Jedynecki (akordeon). To jeden z najciekawszych zespołów kameralnych młodego pokolenia. Laureaci I nagród i Grand Prix na międzynarodowych konkursach muzycznych we Francji, Chorwacji, Austrii, Włoszech oraz Polsce. Wykonania duetu określane są jako perfekcyjne i dojrzałe, ale też błyskotliwe i pełne młodzieńczej witalności. Wiele utworów zyskuje w interpretacji duetu nowe, oryginalne brzmienie, dzięki transkrypcjom na akordeon autorstwa Iwa Jedyneckiego. Artyści odważnie sięgają po znane dzieła literatury kameralnej, dając im nowe oblicze, które zachwyca różnorodną kolorystyką. Bogaty repertuar duetu obejmuje kompozycje minionych epok do baroku włącznie. 20:00 BILET DO KINA - BOSKA FLORENCE (FLORENCE FOSTER JENKINS) Film biograficzny, 105 min, Wielka Brytania/USA 2016 Reżyseria: Stephen Frears Scenariusz: Nicholas Martin Aktorzy: Meryl Streep, Hugh Grant, Simon Helberg, Rebecca Ferguson, Nina Arianda, Stanley Townsend, Allan Corduner, Christian McKay Świetna kreacja aktorska Meryl Streep, za tę rolę otrzymała w 2017 r. nominacje do Oscara i Złotego Globu. Wcieliła się w boską Florence, sopranistkę o fatalnym głosie, absolutnym braku poczucia rytmu i wielkich aspiracjach. Jej bohaterka uchodziła za najgorszą śpiewaczkę świata, ale zdobyła nieprawdopodobną popularność, a na jej występach sale koncertowe były zawsze wypełnione po brzegi. Florence od dziecka marzyła o karierze śpiewaczki operowej, jej największą pasją była muzyka, właściwie żyła tylko dla niej. Chciała podjąć studia na tym kierunku, ale zamożny ojciec, który był bankierem, odmówił córce opłacenia nauki. Do swoich marzeń Florence mogła powrócić dopiero kilkanaście lat później, po jego śmierci. Teraz jako dziedziczka ojcowskiej fortuny nareszcie zaczyna realizować swoje młodzieńcze plany. W jej dążeniach wspiera ją narzeczony, aktor estradowy St. Clair Bayfield. Nie oponuje, gdy Florence pobiera lekcje śpiewu u Johna Tottena i angażuje pianistę McMoona do akompaniowania, choć na czele z nim wszyscy wiedzą, że nie ma ona za grosz talentu. Tymczasem Florence brnie w swoim postanowieniu, nie zraża się docinkami i salwami śmiechu dochodzącymi z widowni podczas jej występów. Chciała podbić swoim śpiewem świat i teraz w pewnym sensie osiąga cel. Występuje na Broadwayu, nagrywa płyty, daje liczne koncerty. Pewnego dnia zapragnie również wystąpić w słynnej nowojorskiej sali koncertowej Carnegie Hall, co wywołuje prawdziwą panikę wśród jej najbliższych. 22:00 JONI MITCHELL. FESTIWAL NA WYSPIE WIGHT (JONI MITCHELL LIVE AT THE ISLE OF WIGHT) Koncert, 56 min, Wielka Brytania, 1970 Reżyseria: Murray Lerner Wykonawcy: Ioni Mitchell Koncert Joni Mitchell podczas legendarnej już edycji festiwalu Isle of Wight z 1970 roku. Mając przed sobą setki tysięcy fanów, artystka zaśpiewała swoje największe przeboje, m.in. "Big Yellow Taxi", "Woodstock", "Both Sides Now". 23:10 SEANS KULTOWY - SZPITAL BRYTANIA (BRITANNIA HOSPITAL) Film satyryczny, 111 min, Wielka Brytania, 1982 Reżyseria: Lindsay Anderson Scenariusz: David Sherwin Zdjęcia: Mike Fash Muzyka: Alan Price Aktorzy: Malcolm Mcdowell, Brian Pettifer, Leonard Rossiter, Mark Hamill Mick Travis (Malcolm McDowell) jest dziennikarzem, który ma zrealizować reportaż o szpitalu Brytania - placówce, która odzwierciedla ujemne strony społeczeństwa Wielkiej Brytanii. Tego samego dnia szpital ma odwiedzić królowa, żeby otworzyć nowe skrzydło budynku. Jednak nic nie dzieje się tak jak powinno. 02:15 WIECZÓR KINOMANA - KLIENT (FORUSHANDE) Dramat, 118 min, Iran/Francja, 2016 Reżyseria: Asghar Farhadi Scenariusz: Asghar Farhadi Zdjęcia: Hossein Jafarian Muzyka: Sattar Oraki Aktorzy: Shahab Hosseini, Taraneh Alidoosti, Babak Karimi, Mina Sadati, Mehdi Koushki W 2017 roku "Klient" zdobył Oscara za najlepszy film zagraniczny, a także był nominowany do Złotego Globu i BAFTA w tej samej kategorii. Główny wątek fabularny koncentruje się na historii młodego małżeństwa z Teheranu, które nagle musi opuścić zajmowane dotąd luksusowe lokum i poszukać nowego domu, bo ich stary budynek grozi zawaleniem. Para aktorów Emad i Rana przenoszą się do mieszkania poleconego przez kolegę z teatru, który jednak nie wspomniał, że przedtem zajmowała je prostytutka. Ale na razie wszystko wygląda wspaniale i szczęśliwi małżonkowie szybko się aklimatyzują w nowym miejscu. Rodzinną sielankę burzy jednak niespodziewany atak na panią domu. Gdy pewnego razu ktoś dzwoni do drzwi, Rana otwiera bez sprawdzenia, przekonana, że to Emad. Sytuacja zmienia się diametralnie. Okazuje się, że Rana została brutalnie napadnięta we własnym domu i z poważnymi obrażeniami ciała przebywa w szpitalu. Tymczasem zdesperowany Emad próbuje na własną rękę schwytać napastnika. Jego bezradność przeradza się we wściekłość i agresję, co doprowadza do kryzysu w małżeństwie, a zgodny dotąd związek zostaje wystawiony na próbę.