TVP Historia Środa, 06.01.2021 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 6 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1838 - Samuel Morse zaprezentował telegraf; 1906 - prawykonanie koncertowe "Zwierciadeł" Maurice ' a Ravela; 1924 - pierwszy numer "Wiadomości Literackich"; 1978 - pamiętne kazanie kardynała Stefana Wyszyńskiego; 07:15 WIKTORIA S.II - ODC 15 (SERIA 2, ODC. 7) KRÓL ZA MORZAMI (VICTORIA, SEASON 2, EP. 7 - THE KING OVER THE WATER) Serial historyczny, 45 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Tom Vaughn Scenariusz: Daisy Goodwin Aktorzy: Jenna Coleman, Tom Hughes, Catherine H. Flemming, Rufus Sewell, Daniela Holtz Wiktoria i Albert wyjeżdżają do Szkocji. Książę Atholl gości ich w swoim zamku. W czasie wycieczki po okolicy królowa i jej mąż odłączają się od reszty towarzystwa i gubią się na szkockich bezdrożach. 08:15 PRYMAS DIALOGU - IN VERBO TUO Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2019 Reżyseria: Andrzej Machnowski Scenariusz: Andrzej Machnowski Film o ks. prof. abp. Henryku Muszyńskim, ukazujący dzieciństwo i młodość, spędzoną w Kościerzynie, studia seminaryjne w Pelplinie, a następnie całą drogę, jaką przebył od święceń kapłańskich aż po uzyskanie największej godności w Kościele katolickim - prymasa Polski. Film ukazuje imponujące i bogate życie jednego z największych intelektualistów Polski, "budowniczego mostów" i dialogu. Dziś seniora i wybitnego męża stanu. 10:25 BIBLIA - JEZUS (THE BIBLE - JESUS, PART 1) Serial religijny, 45 min, Niemcy/Francja/Włochy, 1999 Reżyseria: Robert Young Aktorzy: Jeremy Sisto, Jacqueline Bisset, Luca Zingaretti, Debora Messing Nocującemu na pustyni Jezusowi śni się wojna światowa, która będzie mieć miejsce niemal dwa tysiące lat później. Po przebudzeniu zastanawia się, dlaczego żołnierze mordowali się wzajemnie z jego imieniem na ustach. 11:45 CZAS HONORU - ODC. 3 PRZYDZIAŁ Serial wojenny, 47 min, Polska, 2008 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Wojciech Wójcik Scenariusz: Jarosław Sokół, Jerzy Matysiak Aktorzy: Jan Englert, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Maja Ostaszewska, Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Piotr Żurawski, Anna Romantowska, Agnieszka Więdłocha, Krzysztof Globisz, Michał Krzysztof Kowalczyk Major Halbe z Abwehry proponuje Karolowi współpracę, szantażując go groźbą uśmiercenia siostry więzionej w Oświęcimiu. Karol ma podawać się za specjalnego wysłannika władz londyńskich przysłanego do Warszawy jako swego rodzaju kontroler. Członkowie oddziału dywersantów zostają rozmieszczeni w różnych kwaterach. Nie wolno im kontaktować się z rodziną i znajomymi. Ten rozkaz nie będzie jednak ściśle przestrzegany. Antek zaprzyjaźnia się z Wandą. Michał widzi ich oboje przez okno, ma wrażenie, że tych dwoje coś łączy. Mówi Bronkowi, że Wanda chyba kogoś ma. Helena odwiedza Marię. Nie chce, aby w jej mieszkaniu ukrywał się ranny człowiek, obawia się, że to zbyt ryzykowne. W takiej sytuacji Maria postanawia przenieść Antka w inne miejsce. Janek odwiedza mieszkanie swojej narzeczonej, Leny Sajkowskiej. Mieszkają tam już Niemcy. Chłopak dowiaduje się, że Lena wraz z rodziną została przesiedlona do getta. Niemcy dogrzebali się w papierach, że Sajkowscy mają żydowskie pochodzenie. Władek, mimo wyraźnych rozkazów, odwiedza matkę w szpitalu. Po wyjściu zostaje aresztowany w ulicznej łapance. Trafia do siedziby gestapo w alei Szucha. Karol po zwolnieniu odwiedza swoją byłą żonę Wandę. Mówi, że jest poszukiwany przez gestapo. Wanda postanawia przez jakiś czas ukryć go u siebie. Karol przedstawia jej swoją sfabrykowaną legendę i wciąga Wandę do konspiracji. Janek zostaje przydzielony do komórki, która zajmuje się produkcją fałszywych dokumentów. Bronek spotyka Helenę. Na prośbę kobiety postanawiają, że lepiej będzie nie mówić Wandzie, że jest on znów w Warszawie, bo dziewczyna już się pogodziła z jego śmiercią. Bronek ma przejąć dowództwo nad oddziałem, który dokonuje egzekucji na zdrajcach. Władek trafia na przesłuchanie do Rappkego. Jest torturowany. 12:45 WIĘCEJ NIŻ MIÓD (MORE THAN HONEY) Film dokumentalny, 91 min, Szwajcaria/Niemcy/Austria, 2012 Reżyseria: Markus Imhoof Scenariusz: Markus Imhoof Zdjęcia: Jörg Jeshel, Attila Boa Muzyka: Peter Scherer Pszczoły to nie tylko istotne ogniwo ziemskiego ekosystemu, lecz również ważny czynnik plonotwórczy. Zamieszkują Ziemię równie długo jak człowiek, ale gdy one wyginą, jak twierdził Einstein, ludziom pozostaną nie więcej niż cztery lata życia. Reżyser Markus Imhoof, który w życiu prywatnym jest wnukiem szwajcarskiego pszczelarza, opowiada o poważnym kryzysie, jaki dotyka obecnie populację pszczół. W ciągu ostatniej dekady wyginęły ich miliony. Czy to oznacza, że czeka nas totalny kryzys? Wykorzystując najnowszą technologię, umożliwiającą obserwację niewidocznych gołym okiem zjawisk, Imhoof z własnej perspektywy pokazuje rolę i piękno pszczół, a także fatalizm ich losu. Podróżując z kamerą po całym świecie, filmuje tereny, na których zamieszkują pszczoły, a za pomocą mikroskopowych zdjęć pokazuje, jak żyją i zachowują się w gniazdach i ulach. Widzowie poznają pszczelarzy, naukowców i rolników, owładniętych pasją pszczelarstwa i pragnących poznać tajemnicę masowej śmierci pszczół. Pomimo wieloletnich badań, dokładny powód tego zjawiska nie jest znany i stanowi przedmiot spekulacji. Imhoof stara się pokazać międzynarodowy zasięg tego zjawiska, dokumentując przebieg, jaki ma ono w różnych częściach świata. W Chinach doszło już nawet do tego, że rolnicy zatrudniają ludzi, którzy zamiast pszczół zapylają rośliny... "Więcej niż miód" to dokumentalny blockbuster i jeden z najdroższych w historii filmów dokumentalnych (jego budżet wyniósł ok. 2 mln euro), zrealizowany przez producentów głośnych "Nakarmimy świat" oraz "Zaróbmy jeszcze więcej". Wybrane nagrody i festiwale: 2013 - szwajcarski kandydat do Oscara w kategorii Najlepszy Film Nieanglojęzyczny 2013 PLANETE+ DOC FILM FESTIVAL 2013 Niemiecka Nagroda Filmowa dla Najlepszego Filmu Dokumentalnego 2013 Szwajcarska Nagroda Filmowa dla Najlepszego Filmu Dokumentalnego i za Najlepszy Scenariusz (docsag.pl) 14:25 NIE LUBIĘ PONIEDZIAŁKU Komedia, 99 min, Polska 1971 Scenariusz i reżyseria: Tadeusz Chmielewski Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Kazimierz Witkiewicz, Zygmunt Apostoł, Jerzy Turek, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Halina Kowalska, Mitchel Kowal, Bohdan Łazuka, Kazimierz Rudzki, Adam Mularczyk, Andrzej Nardelli, Lech Ordon i inni Jedna ze szlagierowych komedii Tadeusza Chmielewskiego - twórcy m.in. filmów "Ewa chce spać", "Gdzie jest generał?" i "Jak rozpętałem drugą wojnę światową". "Nie lubię poniedziałku" jest sprawnie zrealizowany, utrzymany w dobrym tempie, obsadzony aktorami o niepodważalnej vis comica. Rzecz dzieje się pewnego feralnego poniedziałku w Warszawie. Bohaterem zaś jest zbiorowość - kilkanaście osób, których pechowe i skomplikowane perypetie słabiej lub silniej zazębiają się ze sobą. Włoski przemysłowiec Francesco Romanelli (znakomity Kazimierz Witkiewicz) przyjeżdża do stolicy Polski w sprawach handlowych. Już na lotnisku wsiada jednak do niewłaściwego auta, co skutkuje lawiną nieporozumień i problemów. Milicjant kierujący ruchem musi równocześnie opiekować się małym synkiem, bo w przedszkolu panuje różyczka, a żona nie może zwolnić się z pracy, bo ma manko. Tymczasem delegat gminnej spółdzielni, desperacko poszukujący części do kombajnu, zupełnie przypadkowo naraża się porywczemu taksówkarzowi i od tej pory jego zdrowie znajdzie się w poważnym niebezpieczeństwie. W biurze matrymonialnym, gdzie pracuje żona milicjanta, niespodziewanie wykryto manko. Trwa kontrola i okazuje się, że brakuje jednego "dewizowego". Do biura trafia ponętna blondynka, która akurat upiera się przy romantycznym południowcu, itp. itd. Zręcznie napisany scenariusz i sporo udanych gagów zapewniły filmowi "Nie lubię poniedziałku" stałe miejsce w annałach polskiej kinematografii, choć po premierze nie brakowało głosów krytycznych. Mimo nie najlepszego przyjęcia przez recenzentów film Chmielewskiego po raz kolejny ujawnił talent reżysera do ukazywania w krzywym zwierciadle polskiej codzienności, efektownie fotografowanej przez Mieczysława Jahodę. W jego obiektywie Warszawa przełomu lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych to upstrzona kolorowymi neonami europejska metropolia, tętniąca życiem i ruchem. 16:15 WINDSOR. NAJWIĘKSZA MIŁOŚĆ ELŻBIETY II - LATA 1972 - 1992: CZTERY ROZWODY I POŻAR. ODC. 4/4 (ODC. 4/4) Film dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Paul Nelson Scenariusz: Paul Nelson Historia zamku Windsor, którego mury i wieżyczki wciąż strzegą najgłębszych tajemnic rodziny królewskiej. Zamek w Windsorze jest czymś więcej niż tylko zamkiem i domostwem: od prawie 1000 lat jest sceną, na której występowały niektóre z największych nazwisk w historii Wielkiej Brytanii, gdzie planowały i realizowały swoje najbardziej kontrowersyjne posunięcia. Windsor, największy i najdłużej zamieszkiwany zamek na świecie, był świadkiem niezliczonych królewskich narodzin, zgonów i zaślubin, a także wytrzymał liczne oblężenia i bitwy. Dzięki porywającym rekonstrukcjom, szczerym wywiadom i nowym materiałom archiwalnym, seria ujawnia wiele faktów dotyczących najsłynniejszej brytyjskiej rodziny. 17:05 KONWÓJ PQ17 - KATASTROFALNY BILANS (PQ17 - AN ARCTIC CONVOY DISASTER) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2014 Scenariusz: Jeremy Clarkson Wykonawcy: Jeremy Clarkson (prowadzący) Jeremy Clarkson odkrywa niesamowitą historię konwojów arktycznych z czasów II wojny światowej. Ich misją było eskortowanie, przez arktyczne burze i wody najeżone zabójczymi u - bootami, statków dostarczających niezbędne zapasy do oblężonego ZSRS. Według słów Churchilla była to najgorsza podróż na świecie. Do końca wojny zatopiono 87 statków handlowych, a życie straciło tysiące brytyjskich i amerykańskich marynarzy. Ale bez odwagi tych ludzi los Związku Sowieckiego i wynik II wojny światowej mogły być zupełnie inne. Podróżując trasą tych jednostek i odwiedzając kluczowe dla wydarzeń miejsca w Wielkiej Brytanii, Arktyce i Rosji, Clarkson przypomina o odwadze i tragedii grupy mężczyzn, o których historia zapomniała. 18:10 KULIG Film muzyczny, 30 min, Polska, 1968 Reżyseria: Stanisław Kokesz Scenariusz: Henryka Lankiewicz Zdjęcia: Wacław Florkowski, Zbigniew Karpowicz Muzyka: Andrzej Zieliński Wykonawcy: Maryla Rodowicz, Wojciech Korda, Ada Rusowicz, Zespół Alibabki, Zespół Skaldowie, Zespół Niebiesko-Czarni Aktorzy: Bogumił Kobiela Program rozrywkowy z udziałem Bogumiła Kobieli, Maryli Rodowicz i czołowych zespołów lat 60.: Alibabek, Skaldów i Niebiesko - Czarnych. Bogumił Kobiela gra tu roztargnionego turystę. Warto przypomnieć ten prawie 40 - letni program ze względu na gagi znakomitego komika, tatrzańskie plenery zimowe i niezapomniane przeboje. 18:50 WIKTORIA S.II - ODC 16 (SERIA 2, ODC. 8) KOMFORT SUMIENIA (VICTORIA, SEASON 2, EP. 8 - THE LUXURY OF CONSCIENCE) Serial historyczny, 46 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Tom Vaughn Scenariusz: Daisy Goodwin Aktorzy: Jenna Coleman, Tom Hughes, Catherine H. Flemming, Rufus Sewell, Daniela Holtz Między Albertem i Wiktorią dochodzi do spięć. Jedną z przyczyn jest obecność baronessy Lehzen, która opiekowała się Wiktorią w dzieciństwie i nadal odgrywa ważną rolę w jej życiu. Wiktoria będzie musiała dokonać wyboru. 21:00 W ŚWIECIE RYTUAŁÓW - KRĄG ŻYCIA ODC. 1/4 (RITUALS) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Simon Bell Wykonawcy: Simon Reeve Rytuały, obecne w każdej kulturze, pokazują, co znaczy być człowiekiem. Budują jego tożsamość, łączą ludzi, pomagają im przejść przez trudy życia. Ta oszałamiająca seria, przy użyciu nowych technik filmowania, stosowanych w produkcjach fabularnych, przedstawia najbardziej niesamowite rytuały, praktykowane przez przedstawicieli różnych kultur z całego świata. Od miast Japonii, po dżungle Nowej Gwinei. Te, czasami zaskakujące rytuały, przybliżają szczególne chwile z naszego życia, które wszyscy najmocniej przeżywamy - od narodzin i śmierci, po małżeństwo i pochówek. 22:05 U PANA BOGA W OGRÓDKU Komedia obyczajowa, 114 min, Polska 2007 Scenariusz i reżyseria: Jacek Bromski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Muzyka: Henri Seroka Aktorzy: Ira Łaczina, Wojciech Solarz, Emilian Kamiński, Małgorzata Sadowska, Krzysztof Dzierma, Agata Kryska, Andrzej Zaborski, Aleksander Skowroński, Mieczysław Fiodorow, Jan Wieczorkowski, Marian Krawczyk, Łukasz Simlat i inni Uhonorowana Nagrodą Specjalną Jury na FPFF w Gdyni w 2007 r. komedia obyczajowa będąca kontynuacją przeboju kinowego Jacka Bromskiego "U Pana Boga za piecem". Reżyser po raz kolejny przeniósł widzów w nostalgiczno - sielankowy krajobraz białostockiej prowincji z jej zaśpiewną, kresową mową, nieśpiesznym życiem małego miasteczka i zręcznie nakreślonymi, nietuzinkowymi bohaterami, którzy bronią się przed zgiełkiem świata, ale i do nich docierają w końcu modne nowinki techniczne i, niestety, także współczesne plagi (mafia i supermarkety). Całość okrasił dużą dawką humoru i wątkiem kryminalnym, też potraktowanym z przymrużeniem oka. Równolegle przygotował 8 - odcinkową wersję telewizyjną tej opowieści, a Dwójka emitowała ten serial. Mimo upływu czasu w małej mieścinie Królowy Most, gdzie życie płynie leniwie i spokojnie, niewiele się zmieniło. Rząd dusz nadal sprawuje ten sam ksiądz proboszcz regularnie opowiadający Najświętszej Panience o wydarzeniach w okolicy i radzący się Jej w trudnych sprawach. Porządku w miasteczku i na posterunku pilnuje ten sam komendant, ale teraz przybyło mu trosk. Agenci CBŚ właśnie tam przywożą bowiem gangstera Józefa Czaplę, pseudonim Żuraw, świadka koronnego w procesie mafijnym. W ramach programu ochrony świadków dają mu nową tożsamość (teraz Czapla nosi nazwisko Jerzy Bocian), umieszczają w luksusowej willi na uboczu i przydzielają świetnie wyposażony samochód, przekonani, że na takim zadupiu nikt Czapli vel Żurawia vel Bociana nie znajdzie. W całą sprawę wtajemniczają tylko komendanta, który i bez tego ma dość zmartwień. Ojciec komendanta, emerytowany ogniomistrz, co i raz wspina się na wysoki fabryczny komin i trzeba go stamtąd ściągać, angażując ekipę strażacką i bufetową Struzikową, której obfity biust ma wielką siłę oddziaływania na staruszka. Komendant nie może też znaleźć męża dla swej córki Luśki, która - choć nad wyraz ponętna - ma nieślubnego potomka. Ojciec każe więc podwładnym łapać kierowców za rzekome wykroczenia i na posterunku poddaje ich bacznej lustracji w nadziei, że któryś z nich nada się na zięcia. W związku z nowymi zadaniami podwładnych zaczyna brakować, ale na szczęście z centrali zostaje przysłany na służbę do Królowego Mostu nowy pracownik - aspirant Marian Cielęcki. Co prawda, był najgorszym studentem szkoły policyjnej i przełożeni specjalnie wysłali go na głuchą prowincję uznawszy, że tam nie będzie miał czego zepsuć, ale tego komendant już nie wie. Nowo przybyły trochę się dziwi miejscowym obyczajom i darzy niekłamanym zachwytem córkę komendanta, lecz ona nie odwzajemnia jego zainteresowania. Tymczasem Bocian nie za bardzo chce żyć w ukryciu i rozbija się po okolicy swoją terenówką. Ksiądz i komendant, każdy na swój sposób, zajmują się jego zbłąkaną duszą, ale skutek ich zabiegów jest mizerny. Dopiero kiedy mafia namierza kryjówkę byłego gangstera i organizuje na niego nocny zamach, z którego Bocian wychodzi cało tylko dzięki opiece Najświętszej Panienki, następuje w nim nagła przemiana. Nawraca się i jeszcze zakochuje w kuszącej Struzikowej. Mafia jednak nie odpuszcza i postanawia zrobić wszystko, żeby Bociana uciszyć. I tu nieoczekiwanie bardzo pomocny okazuje się aspirant Cielęcki, który wyrasta na prawdziwego bohatera. 01:00 CZARNE CHMURY NAD AKTOREM Film dokumentalny, 29 min, Polska, 2020 Reżyseria: Włodzimierz Gołaszewski Scenariusz: Włodzimierz Gołaszewski Zdjęcia: Tomasz Mielcarz , Film dokumentalny, ukazujący postać Macieja Rayzachera, aktora, znanego m.in. z roli kapitana rajtarów w serialu "Czarne chmury". Od dyplomu w 1962 roku, w Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Łodzi, zagrał wiele ról w teatrze i w filmach. Zaangażowany w działalność opozycyjną w latach siedemdziesiątych. Kolportaż tajnych wydawnictw, współpraca z KOR - em, wielokrotnie aresztowany, represjonowany, zmuszony do przerwania kariery aktorskiej, w czasie stanu wojennego internowany. Uprawiał sztukę "drugiego obiegu" występując z programami poetyckimi m.in. w kościołach. W filmie oprócz Macieja Rayzachera, jego żony Jolanty i córki Agnieszki występują: Zofia Romaszewska, s. Małgorzata Chmielewska, Mirosław Chojecki, Kazimierz Kaczor, Marian Opania, Wojciech Pszoniak oraz Sylwia Wirska. Produkcja: Fundacja Proscenium. Film sfinansowany przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. 01:35 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - TAJEMNICE NARWI Magazyn, 22 min, Polska, 2019 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Tajemnice Narwi. Są czyny, o których przez wieki opowiadać będą sobie pokolenia. Tak jest w przypadku, kiedy żołnierz, ponad własne życie stawia honor i dobro ojczyzny. We wrześniu 1939 roku dowódca umocnień na przeprawie przez Narew, pod miejscowością Wizna, kpt. Władysław Raginis i jego zastępca, artylerzysta por. Stanisław Brykalski złożyli przysięgę, że żywi pozycji Niemcom nie oddadzą. I słowa dotrzymali. To już dziesiąta rocznica naszej obecności na Strękowej Górze, gdzie odbywają się uroczystości upamiętniające te wydarzenia. Z niemieckiego punktu widzenia, zdobycie polskich umocnień na wschodnim brzegu Narwi było przedsięwzięciem strategicznym. Rzecz szła o odcięcie polskich oddziałów, zamierzających odskoczyć za Bug, by tam rozpocząć nową fazę oporu przeciw inwazji. Tam gdzie przeprawa była pod ostrzałem, będziemy dziś prowadzić poszukiwania. 02:05 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - SOJUSZNICY Magazyn, 25 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony Powstaniu Warszawskiemu i 1. Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej. W programie pokazano eksponaty Imperial War Museum w Duxford w Wielkiej Brytanii, wykorzystano także fragmenty filmu "Najkrótsza droga" (autor i reż. Zbigniew Jaszcz).