TVP Kultura Poniedziałek, 30.11.2020 11:00 CHŁOPI - ODC. 13/13 - ZEMSTA Serial obyczajowy, 51 min, Polska 1972 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Jan Rybkowski, Ryszard Kosiński Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Adam Sławiński Aktorzy: Emilia Krakowska, Ignacy Gogolewski, Krystyna Królówna, Jerzy Święch, August Kowalczyk, Magda Wołłejko, Jadwiga Chojnacka, Bronisław Pawlik, Franciszek Pieczka, Renata Kossobudzka, Tadeusz Janczar, Zofia Merle, Andrzej Seweryn, Józef Nowak, Stanisław Niwiński Żandarmi poszukują Rocha. Znajdują w obejściu Boryny ulotki, ale nikogo nie aresztują. Roch opuszcza Lipce. Jagna otwarcie uwodzi kleryka. We wsi narasta nienawiść wobec wszetecznicy. Jednak młody mężczyzna nie umie opanować fizycznego pociągu do pięknej kobiety i zaczyna się z nią spotykać. Jego matka podburza wieśniaczki przeciw niej. Żony buntują mężów. Na ogólnym spotkaniu mieszkańców wsi zapada decyzja o wygnaniu Jagny. Broni jej tylko Mateusz. Jagna zostaje wywieziona poza wieś i porzucona na drodze. 12:05 PRZEPROWADZKI - ODC. 1/10 - KUFER LILIANY Serial obyczajowy, 52 min, 21 odc. , Polska 2000 Reżyseria: Leszek Wosiewicz Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Krzysztof Ptak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Krzysztof Banaszyk, Artur Janusiak, Małgorzata Kożuchowska, Jan Nowicki, Kinga Preis, Andrzej Mastalerz, Łukasz Nowicki, Sławomira Łozińska, Marta Stebnicka, Andrzej Strzelecki, Józef Fryźlewicz, Waldemar Obłoza, Tomasz Marzecki, Tomasz Preniasz, Tadeusz Hanusek, Jacek Lenartowicz, Karolina Muszalak i inni "Pomysł scenariusza przyszedł mi do głowy podczas własnej przeprowadzki, którą powierzyłem znanej warszawskiej firmie. Pomyślałem, że to świetny filmowy temat. Upewniłem się, kiedy moja mama, widząc wygrzebaną z piwnicy walizkę, popłakała się i opowiedziała historię ucieczki ze Lwowa z tą właśnie walizką. Jej opowieść uświadomiła mi, że historia Polski to historia ciągłych przeprowadzek i towarzyszących im emocji" - mówił w jednym z wywiadów Cezary Harasimowicz. Reżyserem serialu został Leszek Wosiewicz ("Kornblumenblau", "Kroniki domowe"), mimo że do realizacji cykli telewizyjnych odnosił się dotychczas sceptycznie. "Przeprowadzki" ujęły go jednak ciepłem, łagodnym humorem i z lekka ironicznym dystansem do przedstawianych w nich zdarzeń. Serial Harasimowicza i Wosiewicza to oryginalnie ujęta saga rodzinna, odległa klimatem od brazylijskich czy wenezuelskich telenowel. Melodramatyczne efekty ustępują tu miejsca Hrabalowskiej i Munkowskiej z ducha refleksji nad tragikomizmem ludzkiej egzystencji. Akcja cyklu trwa równo sto lat - od sylwestra 1900 do sylwestra 2000. Każdy z odcinków to odrębna fabularna całość, opowiadająca o jakiejś przeprowadzce i zagubionym podczas niej przedmiocie. Jedynym łącznikiem między poszczególnymi częściami jest rodzina Szczygłów, kierująca firmą przewożącą dobytek ludzi zmieniających mieszkanie. Z woli scenarzysty w tle każdej z dwudziestu jeden opowieści rozgrywają się doniosłe wydarzenia historyczne. Nie pozostają one, rzecz jasna, bez wpływu na dzieje rodziny Szczygłów. Zbliża się koniec roku 2000, a zarazem XX wieku. W firmie "Szczygieł - Przeprowadzki. Rok zał. 1901" wybucha pożar. Stanisław Szczygieł, obecny właściciel przedsiębiorstwa, zostaje śmiertelnie ranny. Przed zgonem przekazuje synowi pilnie strzeżoną przez lata tajemnicę. W firmie znajduje się tajny magazyn zagubionych podczas przeprowadzek rzeczy. W ręce Bogusia Szczygła trafia pożółkła ze starości księga, w której opisane są losy tych przedmiotów. Chłopak zaczyna czytać. Pierwsza historia dotyczy "kufra Lilianny" i rozgrywa się w roku 1900 na warszawskim Powiślu. Bracia Mietek i Czesiek Szczygłowie zarabiają na życie, wożąc gnój. Pewnego dnia spotykają piękną pannę, która postanowiła porzucić swą bogatą, bankierską rodzinę i poświęcić się walce o oswobodzenie proletariatu z pazernych rąk kapitalistów. Liliannę, która w swoim kufrze ukrywa rewolucyjną bibułę, ściga ochrana. Dziewczyna musi uciekać z kraju. Emigruje aż do Ameryki. W sylwestrową noc na peron odwozi ją zakochany Czesiek Szczygieł. Przypadek sprawia, że Lilianna odjeżdża bez kuferka, w którym znajduje się teraz tylko elegancka suknia i skromny zestaw niezbędnych do życia rzeczy. Zrozpaczony Czesiek nagle doznaje olśnienia. A może by tak zamiast gnoju wozić ludzi i ich dobytek? Pomysł przedni, tylko skąd wziąć pieniądze na rozkręcenie interesu? I wówczas, jeszcze tej samej nocy, spotyka niejaką Różę Żychniewicz, dzięki której jego życie całkowicie się odmieni. 13:05 NIEPOSPOLITA Film historyczny, krótkometrażowy, 21 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Dobosz Scenariusz: Danuta Nierada, Miłosz Lodowski Zdjęcia: Marcin Magiera Aktorzy: Patryk Szwichtenberg, Agata Różycka, Marek Karpowicz, Andrzej Szeremeta, Szymon Mysłakowski Pisarz Tadeusz Dołęga - Mostowicz w roku 1939 podróżuje po Polsce ze swoją uroczą asystentką Dianą i przeprowadza wywiady z ludźmi sukcesu. Na swojej drodze spotyka m.in. Melchiora Wańkowicza, o. Maksymiliana Kolbe, Janusza Kusocińskiego, Eugeniusza Kwiatkowskiego i Hankę Ordonównę. 13:30 SZLAKIEM KOLBERGA - MIECZYSŁAW SZCZEŚNIAK Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2017 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz, Elżbieta Rottermund Cykl dokumentalny prezentujący znanych muzyków, którzy wyruszają w Polskę szlakiem Oskara Kolberga. Każdy odcinek jest muzyczną podróżą w inny region. Muzycy uczą się od artystów ludowych tradycyjnego repertuaru: śpiewają, grają na skrzypcach, akordeonie, tańczą. Pokazują piękno i niepowtarzalność polskiej muzyki ludowej. W tym odcinku Mieczysław Szcześniak spotka się z Janiną Smagałą ze wsi Przemysłów, z okolic Płocka. 14:00 NIEDZIELA Z... TWÓRCZOŚCIĄ ANDRZEJA ZAUCHY Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2020 Scenariusz: Natalia Banaczek Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) W jego krwi płynął swing. Określany jako najlepszy polski czarny głos, wszechstronny wokalista, saksofonista, perkusista, a także aktor. Jako samouk zadziwiał swoimi możliwościami wokalnymi i szerokim repertuarem. Oprócz wielkiego talentu, był także wspaniałym człowiekiem, uwielbianym w środowisku artystycznym, życzliwym, ciepłym, skromnym, dowcipnym zawsze z uśmiechem, którym zarażał wszystkich. Kolejny odcinek programu "Niedziela z..." poświęcony jest twórczości Andrzeja Zauchy. 14:50 JAMES STEWART I ROBERT MITCHUM: DWA OBLICZA AMERYKI (JAMES STEWART, ROBERT MITCHUM: THE TWO FACES OF AMERICA) Film dokumentalny, 56 min, Francja, 2017 Reżyseria: Gregory Monro Portret dwóch najwybitniejszych amerykańskich aktorów - Jamesa Stewarta i Roberta Mitchuma, którzy stworzyli mit hollywoodzkiego kina XX wieku. Dwie odmienne osobowości, aktorzy, którzy tworzyli na scenie skrajnie różne kreacje aktorskie, razem zagrali dopiero w 1978 roku na planie "Wielkiego snu" Michaela Winnera. Co dziś pozostało po ich wielkich rolach? 16:00 ANGELE I TONY (ANGÈLE ET TONY) Dramat, 79 min, Francja, 2010 Reżyseria: Alix Delaporte Aktorzy: Clotilde Hesme, Gregory Gadebois, Evelyne Didi, Lola Duenas Normandia, mały port rybacki. Angele to kobieta po przejściach. Właśnie wyszła z więzienia obarczona odpowiedzialnością za spowodowanie wypadku samochodowego, w którym zginął jej mąż. Sąd zabrał jej również prawo do opieki nad synem. Tony, jak przystało na rybaka z małej wioski, jest szorstki i pełen dystansu. Kocha morze, lecz z chęcią pokochałby coś jeszcze. Mieszka z matką, jego ojciec zaginął w czasie połowów. Angele desperacko chce stworzyć rodzinę, aby odzyskać syna. Tony szuka ucieczki z emocjonalnego wygnania, w którym się znalazł. Choć pełni obaw, oboje pragną prawdziwej miłości. 00:30 SCENA MUZYCZNA - KINGA GŁYK Koncert, 50 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Kinga Głyk, Marek Horodniczy (prowadzący) W kolejnym odcinku "Sceny muzycznej" wystąpi Kinga Głyk, uważana za najlepszą polską basistkę młodego pokolenia i wschodzącą gwiazdę muzyki jazzowo - bluesowej. Najnowszy album artystki został wydany przez jedno z najbardziej uznanych wydawnictw na świecie WARNER MUSIC GROUP COMPANY. Koncerty promujące płytę "Dream" odbędą się w USA, Kanadzie, Norwegii, Francji i wielu innych krajach. 01:30 ŻELAZNA KLASYKA - PODWÓJNE ŻYCIE WERONIKI (PODWÓJNE ŻYCIE WERONIKI) Dramat psychologiczny, 93 min, Francja/Polska, 1991 Reżyseria: Krzysztof Kieślowski Scenariusz: Krzysztof Kieślowski, Krzysztof Piesiewicz Zdjęcia: Sławomir Idziak Muzyka: Zbigniew Preisner Wykonawcy: Anna Gornostaj Aktorzy: Irene Jacob, Philippe Volter, Anna Gronostaj, Halina Gryglaszewska, Jerzy Gudejko, Kalina Jędrusik, Aleksander Bardini, Władysław Kowalski, Janusz Sterniński, Jacek Wójcicki "Podwójne życie Weroniki" weszło na polskie ekrany opromienione sukcesem odniesionym na festiwalu w Cannes w 1991 r. , gdzie Irene Jacob otrzymała nagrodę za najlepszą rolę żeńską, a film - typowany przez dłuższy czas do Złotej Palmy - uhonorowano ostatecznie nagrodami FIPRESCI oraz jury ekumenicznego. We Francji, gdzie miał swoją premierę, odniósł także duży sukces kasowy, plasując się na 12. miejscu na liście frekwencji, zaraz za widowiskowymi produkcjami hollywoodzkimi. W programie canneńskiego festiwalu przedstawiono "Podwójne życie Weroniki" jako "prawdziwą i poruszającą love story. To opowieść o życiu, które kończy się, aby znaleźć dalszy ciąg w innym ciele i duszy" - pisano. Kieślowski dotyka w swym filmie tych sfer życia, które są poza zasięgiem jakichkolwiek miar i kryteriów racjonalnych. Wciąga nas w sferę metafizyki, która wpływa na nasze postępowanie. Dlatego nie zastanawiamy się, czy to możliwe, by żyły na świecie dwie identycznie wyglądające dziewczyny o tym samym imieniu, jedna w Polsce, druga we Francji, w dodatku urodzone tego samego dnia i odkrywające w sobie takie same zdolności. By los pierwszej był ostrzeżeniem dla drugiej i by ta druga - nic nie wiedząc o pierwszej - korygowała swoje postępowanie dzięki tym ostrzeżeniom, docierającym do niej w tajemniczy, niedający się wyjaśnić sposób. "Podwójne życie Weroniki" to - jak zauważali krytycy - także ładna historia miłosna. Prosta, czysto zarysowana, inteligentna. "Cały flirt polega tu na budowaniu rebusów w nadziei, że partnerka je zauważy i rozwiąże. Mężczyzna zdobywa tu, lecz w taki sposób, by nie urazić ambicji wybranki. Kobiecie z kolei pozostawia się Możliwość wyboru". Istotny walor filmu stanowi także jego uroda plastyczna, wspaniałe, utrzymane w tonacji sepii zdjęcia Sławomira Idziaka oraz piękna, oryginalna muzyka Zbigniewa Preisnera. 20 - letnia Polka Weronika mieszka w małym miasteczku, śpiewa w chórze, jest zakochana w Antku, ma kłopoty z sercem. Nęka ją stale dziwne przeczucie, że istnieje ktoś, z kim jest dziwnie spokrewniona. Dziewczyna przyjeżdża do Krakowa, gdzie mieszka jej ciotka. Bierze udział w przesłuchaniach i próbach chóru, zostaje dopuszczona do konkursu śpiewaczego. Podczas manifestacji na krakowskim rynku Weronika spostrzega w autokarze wiozącym francuskich turystów dziewczynę, która wygląda identycznie jak ona. Nie dochodzi między nimi do spotkania, Francuzka odjeżdża fotografując manifestantów. Weronika wygrywa konkurs, ale gdy występuje po raz pierwszy w filharmonii, jej śpiew nagle się urywa, dziewczyna umiera na scenie na atak serca. W tym samym czasie mieszkająca w Clermont - Ferrand Veronique, nauczycielka muzyki, zaczyna odczuwać irracjonalną stratę jakiejś bliskiej osoby. W szkole, gdzie pracuje, poznaje Alexandre'a, lalkarza, który jest także autorem kilku książek dla dzieci. Dziewczyna odbiera tajemnicze telefony, a potem serię przesyłek - sygnałów od kogoś, kto pragnie nawiązać z nią kontakt. Podąża ich śladem do Paryża, gdzie odkrywa, że ich nadawcą był Alexandre. 03:40 EL DORADO (EL DORADO) Western, 121 min, USA 1967 Reżyseria: Howard Hawks Scenariusz na podstawie powieści Harry'ego Browna: Leigh Brackett Występują: John Wayne, Robert Mitchum, James Caan, Charlene Holt, Michele Carey, Arthur Hunnicutt, R. G. Armstrong, Edward Asner i inni Nakręcona w plenerach Arizony ekranizacja powieści Harry'ego Browna z 1960 roku z udziałem takich gwiazd ekranu, jak John Wayne ("Dyliżans", "Rio Bravo", "Fort Apaczów", "Nosiła żółtą wstążkę", "Rzeka Czerwona", "Prawdziwe męstwo" - Oscar za główną rolę), Robert Mitchum ("Krzyżowy ogień", "Rzeka bez powrotu", "Noc myśliwego", "Przylądek strachu") oraz James Caan ("Deszczowi ludzie", Ojciec chrzestny","Elita zabójców","Misery"). Podobnie jak inne"kowbojskie"filmy Howarda Hawksa -"Rio Bravo"czy"Rio Lobo" - także i ten ukazuje dramatyczny proces starzenia się zarówno bohaterów Dzikiego Zachodu jak i westernu jako gatunku filmowego. Doświadczony rewolwerowiec Cole Thornton (Wayne) zostaje wynajęty przez bogatego posiadacza ziemskiego Barta Jasona do wykonania pewnego zlecenia. Zgodnie z instrukcją Thornton udaje się do miasteczka El Dorado na granicy z Meksykiem. Na miejscu rezygnuje jednak z wykonania zlecenia. Dowiaduje się bowiem, że miałby siłą usunąć rodzinę MacDonaldów z ich farmy, którą Jason chce przejąć ze względu na znajdujące się tam źródła wody. Dodatkowym argumentem jest fakt, że podejmując walkę z MacDonaldami Thornton musiałby się przeciwstawić swemu dawnemu przyjacielowi, J. P. Harrahowi, który jest obecnie szeryfem w El Dorado. Wracając z posiadłości Jasona, Cole Thornton niechcący rani najmłodszego z czterech synów Kevina MacDonalda, Luke'a, doprowadzając w efekcie do jego śmierci. Ojciec chłopaka przyjmuje jego wyjaśnienia i przeprosiny, ale zrozpaczona siostra Luke'a, Joey, usiłuje w odwecie zabić rewolwerowca. Wystrzelona przez nią kula zatrzymuje się w ciele Thorntona, w pobliżu kręgosłupa. Miejscowy doktor nie podejmuje się wyjęcia jej i odsyła kowboja do innego lekarza. Cole, odczuwając dotkliwy ból i nawracający paraliż ręki, rusza w drogę. Niebawem zawiera znajomość z młodym włóczęgą o przezwisku Mississipi i dowiaduje się, że Jason wynajął nowego rewolwerowca na jego miejsce, młodego i bezwzględnego Nelse'a McLeoda oraz jego bandę. McLeod próbuje skaptować Thorntona do pomocy, przekonując go, że rozprawa z farmerami będzie dziecinną igraszką, a nieszczęśliwie zakochany i pijany z udręki szeryf nie przeszkodzi im w wykonaniu dobrze płatnego zadania. Cole Thornton i Mississipi rzeczywiście wracają do El Dorado. Z pomocą szeryfa Harraha, którego udaje im się nakłonić, by odstawił alkohol, szykują się do ostatecznej rozprawy z Jasonem i wynajętymi przez niego bandytami.