TVP Kultura Piątek, 05.02.2021 08:40 KSIĘGA PRZESTRZENI S.III - PRZYJEMNE I POŻYTECZNE Magazyn, 28 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Beata Hyczko Zdjęcia: Andrzej Wojciechowski Wykonawcy: Jakub Tolak Architektura czasu wolnego to dziś bardzo szerokie pojęcie. Projektanci budynków przyjemnych i pożytecznych opowiadają o nowych tendencjach w ich projektowaniu. W podróży po Polsce odwiedzamy obiekty tak różne jak eksperymentatorium schowane pod skarpą, oceanarium i wystawa o wodzie w komorze dawnych filtrów. Wizyta w mediatece pokaże nowe tendencje w projektowaniu lokalnych obiektów kultury. Odwiedzimy także budowę najbardziej niezwykłego z polskich kościołów XX i XXI wieku. 09:15 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - VAN DONGEN Magazyn, 5 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Anna Zakrzewska, Tomasz Filiks Zdjęcia: Magda Seweryn, Kamil Hasiuk Wykonawcy: Ewa Ziembińska Antoni Cierplikowski, urodzony w 1884 roku w Sieradzu, wielki kreator i stylista fryzur. Jako pierwszy w 1909 roku obciął kobiecie włosy na krótko i tym samym zapoczątkował modę na typ chłopczycy (a la garconne). Do Paryża przybył w 1903 roku, jako siedemnastolatek. W stolicy Francji szybko zrobił karierę, zostając Antoine de Paris. Był samoukiem, został zauważony i doceniony za kreatywność, oryginalność i talent. Czesał znane aktorki - od Sary Bernhard, gwiazd Hollywood po Brigitte Bardot. Słynna fryzura Josephine Baker z ufryzowanymi loczkami i paź Grety Garbo to jego dzieła. Osiągnął wielki sukces, miał kilkadziesiąt salonów fryzjerskich w Europie i ponad sto w USA. Mecenas i kolekcjoner sztuki. Przyjaźnił się z wieloma artystami. Jego oryginalne kreacje wzbudzały ogromne emocje na międzynarodowych balach. W jednej z nich uwiecznił go Kees van Dongen - światowej sławy portrecista holenderskiego pochodzenia tworzący w Paryżu. O obrazie znajdującym się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie "Portret Antoine ’ a jako Buddy" opowie Ewa Ziembińska. 11:00 UKŁAD KRĄŻENIA - ODC. 5/7 - CUDOWNE ŹRÓDŁO Serial obyczajowy, 80 min, Polska, 1978 Reżyseria: Andrzej Titkow Scenariusz: Aleksander Minkowski Zdjęcia: Ryszard Jaworski Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz Aktorzy: Edward Lubaszenko, Joanna Sobieska, August Kowalczyk, Zdzisław Wardejn, Mieczysław Voit, Jerzy Duszyński Roman Bognar nadal poszukuje osób ze starej fotografii, którą otrzymał od żony zmarłego pacjenta. Następną postacią ze zdjęcia jest lekarz prowadzący ośrodek zdrowia w podgórskiej wiosce. Bognar zatrudnia się jako pomocnik miejscowej zielarki. Oczywiście, jako prawa ręka znachorki nie budzi sympatii doktora Bilskiego. Przypadek sprawia, że bohater zostaje zdekonspirowany. Dla ratowania życia pacjentki niezbędna jest natychmiastowa operacja. Pozbawiony prawa wykonywania zawodu chirurg z renomowanej kliniki przeprowadza ją wespół z wiejskim lekarzem. Po udanym zabiegu nawiązują się między nimi przyjazne kontakty. Jednak z rozmowy wynika, że doktor Bilski nie może być osobą, której Bognar szuka. 12:30 KAMIZELKA Film obyczajowy, 44 min, Polska 1971 Scenariusz na podstawie noweli Bolesława Prusa i reżyseria: Stanisław Jędryka Zdjęcia: Jacek Korcelli Występują: Ligia Branice, Jerzy Zelnik, Tadeusz Fijewski, Tadeusz Kondrat Adaptacja noweli Bolesława Prusa. Akcja filmu, podobnie jak i literackiego pierwowzoru, rozgrywa się w XIX - wiecznej Warszawie. W oficynie pewnej kamienicy mieszka młode, ubogie małżeństwo: Anna i Filip. On jest buchalterem, ona dorabia do skromnej pensji męża szyciem i prywatnymi lekcjami. Jedyną ozdobą ich małego mieszkanka jest wiszący nad łóżkiem obraz przedstawiający sielski, wiejski krajobraz. Oboje lubią sobie wyobrażać, że pewnego dnia, gdy ich sytuacja materialna się poprawi, pojadą w takie urocze miejsce na wakacje. Chociaż żyją biednie, bardzo się kochają. Mieszkający naprzeciwko stary doktor często widzi ich w oknie tulących się do siebie i śmiejących. Pewnego dnia Anna wręcza mężowi prezent: uszytą własnoręcznie kamizelkę. Filip, który zarywał noce, ślęcząc nad księgami rachunkowymi, nieoczekiwanie dostaje wymarzony awans - zostaje głównym buchalterem w cukrowni. Wierzy, że ich trudny los wreszcie się odmieni. Ale właśnie wtedy na małżonków spada wielki cios: Filip zapada na zdrowiu, ujawnia się gruźlica, która od dawna go nękała. Anna wzywa doktora, nie chce jednak pogodzić się ze straszną prawdą. Próbuje udawać przed sobą i mężem, że ten wyzdrowieje. Tymczasem stan Filipa się pogarsza, coraz bardziej opada z sił i chudnie. Otrzymana od żony kamizelka coraz luźniej na nim zwisa. Chory ma świadomość, że utrata wagi to jeden z symptomów choroby. Gdyby znów nabrał ciała, może by wyzdrowiał? By nie martwić ukochanej Anny, ucieka się do drobnego oszustwa. Nie wie, że i ona, nie chcąc mu odbierać ostatniej nadziei, stosuje ten sam wybieg. 13:25 SAMI YAFFA NA TROPIE DŹWIĘKÓW - ODC. 9 - JAMAJKA (SAMI YAFFA - SOUND TRACKER - EP. 9) Film dokumentalny, 46 min, Finlandia, 2015 Reżyseria: Otso Tiainen Wykonawcy: Sami Yaffa Seria poświęcona muzyce świata. Gwiazda fińskiego rocka i miłośnik muzyki Sami Yaffa podróżuje po świecie i odkrywa muzykę różnych kultur - od Nowego Jorku, przez Serbię, Brazylię, Argentynę, Hiszpanię, Etiopię, Jamajkę, Turcję, po Senegal, Indie i Indonezję. 14:25 SAMI YAFFA NA TROPIE DŹWIĘKÓW - ODC. 10 - SENEGAL (SAMI YAFFA - SOUND TRACKER - EP. 10) Film dokumentalny, 48 min, Finlandia, 2015 Reżyseria: Otso Tiainen Wykonawcy: Sami Yaffa Seria poświęcona muzyce świata. Gwiazda fińskiego rocka i miłośnik muzyki Sami Yaffa podróżuje po świecie i odkrywa muzykę różnych kultur - od Nowego Jorku, przez Serbię, Brazylię, Argentynę, Hiszpanię, Etiopię, Jamajkę, Turcję, po Senegal, Indie i Indonezję. 15:25 PORA UMIERAĆ Film obyczajowy, 104 min, Polska 2007 Scenariusz i reżyseria: Dorota Kędzierzawska Zdjęcia: Artur Reinhart Muzyka: Włodzimierz Pawlik Aktorzy: Danuta Szaflarska, Krzysztof Globisz, Patrycja Szewczyk, Kamil Bitau, Robert Tomaszewski, Małgorzata Rożniatowska, Witold Kaczanowski, Weronika Karwowska, Kai Schoenhals i inni Tak jak dla 88 - letniej Krystyny Feldman rolą życia okazała się zagrana w wieku 88 lat postać Nikifora, tak starsza od niej o rok Danuta Szaflarska (rocznik 1915) dała brawurowy popis swoich umiejętności aktorskich w filmie "Pora umierać", gdzie wystąpiła już jako dama 92 - letnia, ale wspaniałej formy mógłby jej pozazdrościć niejeden 60 - latek. Jej występ doceniło jury FPFF w Gdyni w 2007 r. , gdzie aktorka zdobyła nagrodę za główną rolę kobiecą (za rolę Anieli otrzymała również Orła - Polską Nagrodę Filmową). Ponadto dziełu Doroty Kędzierzawskiej przyznano też nagrodę za dźwięk, nagrodę dziennikarzy i Złotego Klakiera dla najdłużej oklaskiwanego filmu. Obraz ten doceniono również na festiwalach w Trieście, San Francisco, Leeds i Malmoe oraz na krajowych festiwalach i przeglądach. "Pora umierać" to utrzymana w nostalgicznej, poetyckiej tonacji (jak zresztą wszystkie filmy Doroty Kędzierzawskiej) opowieść o starości, przemijaniu i samotności, o pragnieniu bycia potrzebnym aż do końca, o wierności zasadom i wartościom, które nie powinny ustępować przed naporem nowego tylko dlatego, że to nowe jest silniejsze, bardziej przebojowe, zachłanne. W filmie niewiele się dzieje, ale od wydarzeń i wartkich dialogów ważniejsze są tu nastroje, spojrzenia, gesty. Bohaterka filmu, sędziwa pani Aniela, mieszka z ukochaną suczką Filą w przedwojennej, mocno już nadgryzionej zębem czasu drewnianej willi pod Warszawą, utrzymanej w stylu falenicko - otwockim. Po latach dzielenia obszernego lokum z licznymi, dokwaterowanymi jej lokatorami, wreszcie pozbywa się ostatniego z nich. Znów może się poczuć naprawdę u siebie. Z satysfakcją i dumą właścicielki przechadza się po opustoszałych pomieszczeniach, wierzy, że teraz zacznie nowy etap w życiu. Ale syn Witek, który odwiedza ją od czasu do czasu z wnuczką, otyłą 8 - latką w okularach, nie zamierza spełniać matczynych marzeń o zamieszkaniu z nią z powrotem w rodzinnym domu. Nie ma na to również ochoty ani jego żona Marzenka, która nigdy nie była z teściową w najlepszych stosunkach, ani wnuczka, bardziej zainteresowana otrzymaniem w prezencie babcinego pierścionka niż mieszkaniem w nieciekawym dla niej miejscu. Na domiar złego, staruszkę nachodzą wysłannicy jej nowobogackiego sąsiada, który chętnie odkupiłby atrakcyjną działkę, a drewnianą ruderę po prostu rozebrał, żeby nie zasłaniała mu widoku. Dla Anieli jednak ten dom ma przede wszystkim wartość sentymentalną i nie wyobraża sobie jego sprzedaży: to przecież jej młodość, życie rodzinne, rozliczne pamiątki i wspomnienia. Każdy kąt, każdy sprzęt ma tutaj swoją historię, która jest także jej historią. Staruszka liczy więc, że syn przynajmniej wyperswaduje sąsiadowi próby wywierania na nią nacisków. Zamiast tego odkrywa jednak, że Witek potajemnie, późnym wieczorem, odwiedził wraz z żoną sąsiada, i że to właśnie on, a nie synowa, usiłuje dogadać się z "wrogiem" za plecami matki. Wzburzona nielojalnością i zdradą syna Aniela dochodzi do wniosku, że w takiej sytuacji pora umierać. Odwołuje telefonicznie dalsze wizyty syna, zakrywa kirem lustra, zatrzymuje stary zegar, wkłada czarną suknię, zapala świecę i z różańcem w rękach układa się na łóżku, by czekać na śmierć. Szybko jednak zmienia zdanie. Postanawia działać, biorąc sprawy w swoje ręce. 17:25 CZTERDZIESTOLATEK - DWADZIEŚCIA LAT PÓŹNIEJ - ODC. 4/15 - SINOBRODY, CZYLI PRAWO DO ŻYCIA Serial komediowy, 56 min, Polska 1993 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Zdjęcia: Jerzy Goncik Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Występują: Andrzej Kopiczyński, Anna Seniuk, Wojciech Pokora, Marek Kondrat, Joanna Kurowska, Irena Kwiatkowska, Zofia Czerwińska, Wojciech Malajkat, Wojciech Mann, Wiesław Gołas, Leonard Pietraszak i inni Idą święta. Miasto jest pięknie udekorowane, synowie Marka kupują świąteczne kartki. Marek postanawia spędzić Wigilię ze swoją narzeczoną u jej rodziców. Przedtem odbywa rozmowę z chłopcami na temat braku kobiety - matki w ich życiu. Rozwozi po kolei chłopców do ich rodzin. Sam jedzie do rodziców Kiki. Ojciec narzeczonej opowiada o swojej ochroniarskiej przeszłości. Na koniec łamią się wszyscy opłatkiem, a Marek z Kiką idą na noc do pracy. Przebrani za św. Mikołajów stanowią ochronę dla gości Dextera w jego podmiejskiej posiadłości. W pewnym momencie z krzaków wychodzi na nich niedźwiedź. Okazuje się, że to ekspert chodzący po kolędzie. Nagle w rezydencji wybucha pożar, który ekspert klasyfikuje jako "ubezpieczeniowy". 19:15 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - JOSEPH VERNET Magazyn, 5 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Anna Zakrzewska, Tomasz Filiks Zdjęcia: Magda Seweryn, Kamil Hasiuk Wykonawcy: Iwona Danielewicz Claude Joseph Vernet to jeden z najważniejszych pejzażystów osiemnastego wieku. Jego obrazy znajdują się w najbardziej liczących się kolekcjach muzealnych w Luwrze, National Gallery w Londynie czy Muzeum Prado w Madrycie. Dzięki Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu jego obraz trafił również do Polski. Król, tworząc swoją kolekcję, zamówił u francuskiego malarza dwa obrazy "Poranek" i "Noc". Jeden z nich zaginął podczas II Wojny Światowej, drugi oglądać można w Muzeum Narodowym w Warszawie. O obrazie "Poranek" opowie Iwona Danielewicz. 19:25 ANTYFONIE - KONRAD SMOLEŃSKI Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Andrzej Załęski Scenariusz: Jacek Staniszewski, Andrzej Załęski Konrad Smoleński to artysta, który wyszedł ze świata sztuk wizualnych, po to aby głęboko przeniknąć sferę dźwięków wraz z ich niedoskonałościami i zanieczyszczeniami. W programie porozmawiamy z nim m.in. o bombardowaniach sonicznych, produkcji dzwonów, graniu na psie i wielu zaskakujących tematach. 20:00 STRZAŁY PO ZMIERZCHU - ŁOWCY SKALPÓW (THE SCALPHUNTERS) Western komediowy, 99 min, USA, 1968 Reżyseria: Sydney Pollack Scenariusz: William Norton Aktorzy: Burt Lancaster, Shelley Winters, Telly Savalas, Ossie Davis, Armando SilvestreDabney Coleman, Paul Picerni, Dan Vadis Western utrzymany w tonie komediowym. Joe Bass poluje na zwierzęta futerkowe. Kiedy pod długiej nieobecności traper wraca do domu, na drodze natyka się na grupę Indian Kiowa, którą prowadzi wódz Dwie Wrony. Indianie zabierają futra, które Joe zdobył podczas polowania, a w zamian zostawiają czarnoskórego niewolnika Josepha Lee. Wiedząc, że nie pokona rabusiów, Bass godzi się na taką zamianę. Ale kiedy Indianie odjeżdżają, Joe i Joseph podążają ich tropem, by odzyskać zrabowane skóry. Wykształcony i dowcipny Lee okazuje się niezłym kompanem w podróży. Dobrze się rozumieją i przekazują sobie nawzajem swoją wiedzę. Tymczasem indiański obóz na postoju atakuje bezwzględny Jim Howie wraz ze swoją bandą łowców skalpów. Mordują Indian i przejmują futra. Jedynym ocalałym Indianinem jest wódz Dwie Wrony, który pragnie zemsty. Tymczasem Joe Bass też pała żądzą odwetu i ma tylko jedno w głowie, by odzyskać swoje futra, które teraz są w posiadaniu bandy Jima Howiego. Pech chce, że szpiegując bandę, Lee potyka się o skałę i wpada w ręce łowców skalpów, którzy zamierzają sprzedać go w Galveston w Teksasie.... 23:35 GOMORRA S.III - ODC. 33 (GOMORRA S. 1 - 3) Serial kryminalny, 41 min, Włochy/Niemcy, 2014 Reżyseria: Roberto Saviano Ciro udaje się do Stregone’a z propozycją zawieszenia broni w zamian za odstąpienie dzielnicy Forcella. Mimo sprzeciwu niektórych członków klanu, stary boss Konfederatów zgadza się na oddanie rewiru. Sytuacja zdaje się być opanowana do dnia, w którym ginie Carmela, siostra Enza. Chłopak przysięga znaleźć sprawcę. Jest przekonany, że za zabójstwem stoi nieprzychylny mu Elegant. Zastawia na niego zasadzkę. Niestety plan się nie powiódł i Enzo zostaje poważnie ranny. Chanel składa niespodziewaną wizytę Elegantowi i ujawnia, że za działaniem Cira stoi Gennaro Savastano. Oboje postanawiają pozbyć się młodego bossa. 00:25 TERAZ ANIMACJE! - KLUB SENIORA Film animowany, 6 min, Polska, 2016 Reżyseria: Agata Mianowska Scenariusz: Agata Mianowska Krótki film animowany. Zwyczajne słoneczne popołudnie, mały chłopiec spędza czas z babcią w parku. Jednak ten spacer nie kończy się tak, jak każdy inny. Tego dnia chłopiec pozna prawdziwe oblicze "Klubu seniora". (opis festiwalowy) 00:30 TERAZ ANIMACJE! - ZMIANY Film animowany, 4 min, Polska, 2016 Reżyseria: Maja Minic Scenariusz: Maja Minic Wykonawcy: Maja Minic, Michał Wawer, Robert Makłowicz Krótki film animowany. Zmiany to nieodzowny element naszego życia. Historia pewnego kota, który pod wpływem telewizyjnego programu kulinarnego postanowił zmienić swoje życie. (filmpolski.pl) 00:35 TERAZ ANIMACJE! - WIATR (WIND) Film animowany, 3 min, Niemcy, 2013 Reżyseria: Robert Löbel Scenariusz: Robert Löbel Krótki film animowany o mieszkańcach pewnego wietrznego kraju. Co prawda bezustannie wiejący wiatr zakłóca ich codzienne życie, ale sprytni mieszkańcy nauczyli się, jak sobie radzić w tych trudnych warunkach. 00:40 TERAZ ANIMACJE! - KILKA SŁÓW (NEHANY SZÓ / JUST A FEW WORDS) Film animowany, 8 min, Węgry, 2017 Reżyseria: Laszlo Csaki Scenariusz: Laszlo Csaki Krótki film animowany. "(...) być może to nie była kwestia dobra i zła. Błędy mogą przynosić korzyści. I odwrotnie" - Haruki Murakami. (tłum. Jakub Czermiński) [źródło: wff.pl] 01:40 KINO MISTRZÓW - MŁODOŚĆ (LA GIOVINEZZA / YOUTH) Dramat, 118 min, Włochy/Szwajcaria/ Francja/Wielka Brytania 2015 Scenariusz i reżyseria: Paolo Sorrentino Zdjęcia: Luca Bigazzi Muzyka: David Lang Aktorzy: Michael Caine, Harvey Keitel, Rachel Weisz, Paul Dano, Jane Fonda Melancholijna opowieść o jesieni życia, niespełnionych ambicjach i poszukiwaniach celu w życiu. Scenerią filmowych wydarzeń jest luksusowy hotel w Wiesen u podnóża szwajcarskich Alp. Bohaterowie to goście tego hotelu, m.in. Fred Ballinger i Mick Boyle, którzy mają już na karku prawie osiemdziesiątkę. Znają się od wielu, wielu lat, przyjaźnią się, a ich dzieci połączyła przysięga małżeńska. Fred jest dyrygentem, zakończył jednak zawodową karierę, przysięgając, że już nie będzie komponować i przestanie dyrygować. Odmawia nawet wtedy, gdy pojawia się u niego wysłannik królowej Elżbiety II, prosząc, by zagrał swój znany utwór na koncercie z okazji urodzin księcia Filipa. Tymczasem jego przyjaciel Mick broni się przed emeryturą, wciąż chce być aktywnym zawodowo. Właśnie pracuje wraz z grupą pisarzy nad scenariuszem nowego filmu, który będzie swoistym podsumowaniem jego dotychczasowego dorobku artystycznego. W ich ekipie jest także sfrustrowany aktor Jimmy Tree, który marzy o wspaniałej kreacji, ubolewając, że dotąd zaistniał w świecie filmowym jedynie rolą robota. W hotelu przebywają także inne ciekawe postaci, jak choćby młoda masażystka, cierpiący na nadwagę Diego Maradona, a także Miss Uniwersum. Przyjaciele Fred i Mick snują wspomnienia na temat życia i kariery zawodowej. Wszystko się zaciera w pamięci, z przeszłości pamiętają niewiele, a przed nimi jawi się jedynie pustka, bez żadnej przyszłości. Małżeństwo ich dzieci rozpadło się. Córka Freda, Lena, jest z nim w hotelu. Syn Micka zostawił ją dla gwiazdy popu, Palomy Faith. Porzucona Lena wyładowuje swój gniew na ojcu. Tymczasem Mick kończy wraz z ekipą scenariusz i jest zadowolony ze swojej pracy. Uważa się wciąż za dobrego filmowca, który może jeszcze wiele zdziałać, choć tak naprawdę lata świetności ma już za sobą. Mick zamierza powierzyć główną rolę starzejącej się divie Brendzie Morel, ta jednak odrzuca propozycję, mówiąc mu wprost, że od dawna nie zrobił żadnego dobrego filmu. Te słowa prawdy kompletnie załamują Micka. Również Fred będzie się musiał zmierzyć z opinią najbliższych i ostatecznie przeanalizować swoje dotychczasowe życie. 03:55 BECCA STEVENS BAND NA FESTIWALU NICE JAZZ (BECCA STEVENS BAND AT NICE JAZZ FESTIVAL) Koncert, 52 min, Francja, 2017 Reżyseria: Eric Michaud Amerykańska artystka Becca Stevens (wraz z zespołem) wystąpiła na festiwalu jazzowym w Nicei. Becca Stevens w swojej twórczości zgrabnie łączy folkowe brzmienia z jazzowymi formami. Przykłada też dużą wagę do tekstów. Jej najnowszy album "Regina" został doceniony przez krytyków. Dziennikarze BBC Radio 2 określili go wprawiającym w osłupienie ze szczególnym zachwytem nad słowami utworów.