TVP Kultura Sobota, 06.02.2021 07:00 BO WE MNIE JEST SEKS - PIOSENKI KALINY JĘDRUSIK (27. PRZEGLĄD PIOSENKI AKTORSKIEJ - WROCŁAW 2006) Artystyczne/estradowe (widowisko), 51 min, Polska, 2006 Autor: Beata Harasimowicz Reżyseria: Wojciech Kościelniak Wykonawcy: Justyna Steczkowska, Magdalena Kumorek, Magdalena Cielecka, Bogusław Linda, Agnieszka Dygant, Kinga Preis, Sonia Bohosiewicz Koncert poświęcony pamięci Kaliny Jędrusik, który odbył się w ramach 27. Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu. Kalina Jędrusik była jedną z najbardziej kontrowersyjnych osobowości artystycznych epoki PRL - u. Wywoływała skrajne emocje: od zachwytu i uwielbienia do potępienia jej prowokacyjnego wyglądu i zachowania. W pewnym momencie kariery zakazano jej nawet występów w telewizji. Niemniej kochali ją zarówno widzowie jej programów, słuchacze piosenek i publiczność teatralna, jak i twórcy. Pisali dla niej i o niej najlepsi poeci i kompozytorzy: Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski (była najjaśniejszą gwiazdą Kabaretu Starszych Panów), Agnieszka Osiecka, Wojciech Młynarski, Krzysztof Komeda, Adam Sławiński. Przez całe dziesięciolecia powszechną uwagę skupiały nie tylko jej prowokacyjne kreacje i emanujące seksapilem interpretacje, ale przede wszystkim jej bogate życie prywatne, jej nietypowe "wolne" małżeństwo ze Stanisławem Dygatem, jej fascynacje i niezliczone, także domniemane romanse. Była prawdziwą królową, damą, otoczoną gronem wielbicieli. Zmarła 7 sierpnia 1991 roku. 08:30 OD UCHA DO UCHA - ANIELSKIE TRĄBY (ANGEL’S TRUMPET / INGLITROMPET) Film animowany, 2 min, Estonia, 2019 Reżyseria: Martinus Klemet Scenariusz: Martinus Klemet Pięknie zrealizowany krótki film animowany o możliwej przyszłości kolibrów. Inspiracją dla reżysera była egzotyczna roślina brugmansja. Jedną z jej odmian, potocznie nazywaną anielskimi trąbami, może zapylić jedynie koliber - tylko ten ptak o bardzo długim dziobie jest w stanie dosięgnąć wnętrza pąka i wypić kwiatowy nektar. Do takiej symbiozy pomiędzy ptakiem a rośliną doprowadziły miliony lat ewolucji. Jaki jest więc kolejny etap ewolucji kolibrów? (źródło: etiudaandanima.pl) 08:35 OD UCHA DO UCHA - BLASK (SHINE) Film animowany, 3 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Alexander Dietrich, Johannes Flick Scenariusz: Johannes Flick, Alexander Dietrich Muzyka: Juri De Marco Krótki film animowany. Dwa świecące stworki zabiegają o względy urodziwej samiczki. Zawzięcie prześcigają się w zalotach, dając niezwykłe pokazy świetlne, do czasu aż ktoś zapłonie nie tylko z miłości! (opis festiwalowy) 08:35 OD UCHA DO UCHA - JUBILE (JUBILE) Film animowany, 7 min, Francja, 2016 Reżyseria: Coralie Soudet, Charlotte Piog Animacja komputerowa o porwanym przez wiatr kapeluszu królowej Elżbiety II; na poszukiwanie zguby ruszają psiak Corgi i jeden z gwardzistów. 08:45 OD UCHA DO UCHA - CARACAS Film animowany, 9 min, Polska, 2006 Reżyseria: Anna Błaszczyk Scenariusz: Anna Błaszczyk Muzyka: Maciej Salski Animowana historia trzech marynarzy płynących do Bangkoku, wzorowana na opowiadaniu Józefa Korzeniowskiego. Po drodze spotyka ich wiele różnych przygód. 08:55 OD UCHA DO UCHA - KAPITAN Film animowany, 5 min, Polska, 2014 Reżyseria: Natalia Krawczuk Scenariusz: Natalia Krawczuk Wykonawcy: Jarosław Boberek Pewien starszy kapitan przemierza samotnie morza i oceany na swojej małej łódeczce. Pewnego bezwietrznego dnia znudzony ciągłymi podróżami i samotnością, poznaje pewną grubą mewę i odkrywa w sobie niezrozumiały pociąg do latania. Przebudowuje więc swoją małą łódeczkę na kształt maszyny latającej, a kiedy nadchodzi wiatr, rozwija żaglowe skrzydła, aby oderwać łódkę od powierzchni wody i polecieć. (źródło: polishshorts.pl) 09:00 OD UCHA DO UCHA - WODNY SZLAK (WATER PATH FOR A FISH) Film animowany, 7 min, Francja/Hiszpania, 2017 Reżyseria: Mercedes Marro Scenariusz: Mercedes Marro Krótki film animowany. Oscar śpi w swoim pokoju, gdy nagle budzi go wiatr. Przez okno widzi małą złotą rybkę, która nie może oddychać w brudnej kałuży. (źródło: 2016.alekino.com/) 09:20 OD UCHA DO UCHA - PANNA Z MOKRĄ GŁOWĄ Film dla młodych widzów, 94 min, Polska 1994 Reżyseria: Kazimierz Tarnas Scenariusz na podstawie powieści Kornela Makuszyńskiego: Tomasz Piotrowski, Kazimierz Tarnas Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Paulina Tworzyańska, Anna Nehrebecka, Marek Kondrat, Anna Milewska, Iga Cembrzyńska, Hanna Stankówna, Antoni Frycz, Beata Tyszkiewicz, Marian Opania, Jerzy Binczycki, Anna Dymna, Rafał Zwierz, Krzysztof Kowalewski, Anna Gornostaj, Jarema Stępowski Kazimierz Tarnas jest m.in. twórcą znakomitych adaptacji prozy Kornela Makuszyńskiego, jak "Szaleństwa panny Ewy", "Awantura o Basię" czy właśnie "Panna z mokrą głową". Równolegle z wersją kinową reżyser zrealizował sześcioodcinkowy serial telewizyjny o przygodach tytułowej panny. Zagrała ją 13 - letnia wówczas rewelacyjna Paulina Tworzyańska, którą wybrano spośród blisko trzech tysięcy kandydatek z całej Polski. Przyjechała na zdjęcia próbne do Warszawy z Bielska - Białej wraz z trzema równie uzdolnionymi koleżankami związanymi z miejscowym Teatrem Ekspresji Dziecięcej. Młodziutka debiutantka filmowa wystąpiła u boku najwspanialszych aktorów polskiej sceny i ekranu, umiejętnie wykorzystując do swojej roli doświadczenia profesjonalnych wykonawców. Atrakcją filmu są też melodyjne piosenki, do których słowa napisał Wojciech Młynarski, a muzykę skomponował Jerzy "Duduś" Matuszkiewicz. Tytułowa "panna z mokrą głową" to Irenka Borowska, pełna życia i energii panienka z dobrego domu. Trzynastolatka wiedzie radosny i beztroski żywot, ugania się po okolicy z wiernym czworonożnym przyjacielem, psem Drabem. Wszędzie jej pełno, jest ciekawa wszystkiego, chce wiedzieć co dzieje się w rodzinnym dworku i obejściu. Tymczasem nad domem państwa Borkowskich zbierają się ciemne chmury. Są lata trzydzieste, trwa kryzys. Majątek rodziny podupada. Pewnej nocy uwagę Irenki przyciągają tajemnicze odgłosy, dobiegające z kuchni. Wspomagana przez wiernego Draba nieustraszona nastolatka przepędza złodzieja. Wszyscy są zaniepokojeni zuchwałym czynem panienki. Aby nieco poskromić jej temperament, rodzina zatrudnia prywatnego nauczyciela, pana Podkówkę. Tymczasem w dworku dzieje się coraz gorzej. Ojciec, zadłużony u niejakiego Zgierskiego, po kawałku wyprzedaje łąki i las. Podczas wycinki drzew ginie przywalony dębem. Majątek Borowskich zostaje zlicytowany. Irenka postanawia pomóc matce i w tajemnicy przed nią udaje się do Warszawy, do bogatej ciotki. Niestety, nie zastaje jej w domu. Okazuje się, że ciotka wyjechała do Zakopanego. Irenka podąża za nią, ale znowu nie dochodzi do spotkania. Wkrótce jednak szczęście uśmiecha się do dziewczyny. 11:10 SERIALOWA NOSTALGIA - KARIERA NIKODEMA DYZMY - ODC. 1/7 Serial obyczajowy, 51 min, Polska 1980 Reżyseria: Jan Rybkowski i Marek Nowicki Scenariusz: Marek Nowicki, Witold Orzechowski, Jan Rybkowski Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Roman Wilhelmi, Leonard Pietraszak, Mariusz Dmochowski, Bronisław Pawlik, Tadeusz Pluciński, Bogusz Bilewski, Halina Golanko, Igor Śmiałowski, Hanna Balińska, Ryszard Barycz, Arkadiusz Bazak, Barbara Brylska, Krystyna Ciechomska, Liliana Głąbczyńska, Kazimierz Iwiński, Alicja Jachiewicz, Zofia Merle, Jerzy Molga, Włodzimierz Musiał, Lech Ordon, Witold Pyrkosz, Ewa Szykulska, Ewa Ziętek, Zygmunt Zintel, Wojciech Pokora, Bogdan Łazuka, Mieczysław Czechowicz, Hanna Stankówna, Tomasz Stockinger, Janusz Bylczyński i inni W książkach tego autora odnaleźć można najważniejsze zalety dobrego scenariusza: wyraziście zarysowane postaci, przejrzystą i logiczną dramaturgię, klarowność wszystkich wątków. Nic więc dziwnego, że Tadeusz Dołęga - Mostowicz (1898 - 1939) został uznany za najbardziej "filmowego" ze wszystkich pisarzy dwudziestolecia międzywojennego. Większość jego powieści przeniesiono na ekran - od debiutanckiej "Kariery Nikodema Dyzmy" poprzez "Znachora", "Profesora Wilczura", "Doktora Murka" po "Pamiętnik pani Hanki". Wszystkie cieszyły się w swoim czasie ogromną popularnością, autor do dziś określany jest jako twórca rodzinnego modelu literatury popularnej. "Kariera Nikodema Dyzmy" to najwybitniejsza powieść Dołęgi - Mostowicza. Z jej narodzinami wiąże się pewna legenda literacka. Pisarz, wówczas skromny dziennikarz, po opublikowaniu krytycznego artykułu o Józefie Piłsudskim został dotkliwie pobity przez oficerów Marszałka. Wtedy obmyślił niebanalną zemstę, postanowił napisać książkę, która skompromitowałaby ludzi władzy i istniejące układy towarzysko - polityczne, ujawniła mechanizm, który pozwala nieukom i głupkom zajmować lukratywne posady i dochodzić do wysokich godności w państwie. Zrodzona "z potrzeby chwili" powieść okazała się zaskakująco ponadczasowa, uniwersalna. "Dyzma to postać nieśmiertelna" - pisał branżowy "Ekran" po premierze serialu. Ma on nie tylko swoich poprzedników, ale również następców. Jest wszechobecny w każdym czasie i w każdym miejscu. Różną przybiera postać, ale jest. Uśmiecha się głupio, a otoczenie widzi w tym uśmiechu coś zagadkowego. Mówi głupstwa, a ludzie szukają w tym głębi. Prostak, a wielu stara się dostrzec w nim oryginała. Nikt nie krzyknie"król jest nagi", chyba że będzie to dziecko lub wariat, jak Żorż Ponimirski. Zawoła on"z was się śmieję", a nikt mu nie wierzy, bo nikt nie wierzy wariatom, a wielu czci głupków, hochsztaplerów i ćwierćinteligentów!" Telewizyjna ekranizacja Jana Rybkowskiego to"drugie podejście"reżysera do tej powieści; w 1956 r. zrealizował kinową wersję"Kariery Nikodema Dyzmy", z Adolfem Dymszą w roli tytułowej. W serialu postać karierowicza brawurowo zagrał Roman Wilhelmi, otrzymał zresztą za tę rolę"Złoty Ekran". Pochlebne recenzje zebrał również Jerzy Bończak jako Krzepicki, wiecznie ukryty za plecami szefa, a przecież nieodzowny dla takich jak Dyzma"panów prezesów". Postać szczególnie sugestywną i pełną wyrazu stworzył też Bronisław Pawlik jako świeżo upieczony ziemianin Kunicki, który ma kompleksy wobec starej arystokracji, ale jest przekonany, że za pieniądze można mieć i załatwić wszystko. Nagrodę indywidualną za montaż obrazu filmowego serialu otrzymała Wiesława Otocka na IV Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej Olsztyn '80. Nikodem Dyzma, zredukowany urzędnik pocztowy z prowincjonalnego miasteczka, jak wielu bezrobotnych poszukuje pracy w Warszawie. Wymarzył sobie, że zostanie mandolinistą lub fordanserem, dlatego jak najcenniejszy rekwizyt przechowuje wytworny frak. Szczęśliwy traf otwiera przed nim nowe perspektywy. Znajduje na ulicy zaproszenie na raut rządowy i postanawia zaryzykować. Wyelegantowany idzie na bal, aby choć raz najeść się do syta. Podczas bankietu jeden z gości wytrąca mu z ręki talerz. Głodny i wściekły Dyzma robi mu głośną awanturę. Spodziewa się, że zostanie natychmiast wyrzucony na bruk. Tymczasem otrzymuje gratulacje i wyrazy uznania, między innymi od pułkownika Waredy i ministra rolnictwa Jaszuńskiego. Okazuje się, że zwymyślał dyrektora gabinetu premiera, niejakiego Terkowskiego, który ma wielu przeciwników politycznych. Nikodem Dyzma staje się bohaterem wieczoru, dygnitarze uznają go za jednego ze"swoich". Tak zaczyna się zawrotna kariera hochsztaplera. Dyzma bez namysłu korzysta z nęcącej ofertyKunickiego, przyjmuje posadę administratora w jego dobrach. Żegna się ze swymi gospodarzami z ulicy Krochmalnej, rozstaje się z Mańką, dziewczyną uliczną, której zaimponował grubym portfelem. Dziewczyna jest przekonana, że pieniądze pochodzą z napadu i po wykonaniu "mokrej roboty" jej przyjaciel musi na jakiś czas gdzieś się ukryć. 12:40 KOBRA - GŁOS MORDERCY Teatr, 61 min, Polska, 1968 Autor: William Fairchild Reżyseria: Henryk Drygalski Aktorzy: Edmund Fetting, Jolanta Zykun, Jadwiga Barańska, Leonard Pietraszak Spektakl teatralny zrealizowany na podstawie powieści kryminalnej Williama Fairchilda "Głos mordercy". Akcja rozgrywa się w pobliżu Londynu, w wiejskiej posiadłości należącej do Charlesa, pisarza odnoszącego coraz większe sukcesy na polu literatury dziecięcej. Gospodarz to człowiek bezwzględny, apodyktyczny, nieliczący się z uczuciami i pragnieniami innych, dbający jedynie o pozory i własny wizerunek artystyczny. Gdy żona, zakochana w innym, pragnie wystąpić o rozwód, Charles zdecydowanie odmawia. Zdesperowani kochankowie, nie widząc innego wyjścia, planują zbrodnię doskonałą... W przedstawieniu występują Edmund Fetting, Anna Milewska, Leonard Pietraszak, Jadwiga Barańska. 13:55 DALEJ PROSTO Film fabularny kinowy, 17 min, Polska, 2018 Reżyseria: Emilia Śniegoska Scenariusz: Emilia Śniegoska, Traian Soimu Zdjęcia: Zuzanna Kernbach Aktorzy: Maria Pakulnis, Agnieszka Żulewska, Jacek Romanowski Jerzy, mąż Marty i ojciec Ewy, umiera. Wieloletnia walka o utrzymanie go przy życiu była dla kobiet celem samym w sobie. Kiedy ich życie przestaje toczyć się w rytmie nieuchronności nadchodzącej tragedii, okazuje się, że czeka na nie jeszcze jedna próba. (źródło: PISF) 16:00 RETRO KINO - PURPURA I CZERŃ (THE SCARLET AND THE BLACK) Film wojenny, 137 min, Włochy/USA, 1983 Reżyseria: Jerry London Aktorzy: Gregory Peck, Christopher Plummer, John Gielgud Film osnuty na autentycznych wydarzeniach z okresu II wojny światowej. Monsignor Hugh O'Flaherty, irlandzki duchowny mieszkający w Watykanie organizuje pomoc dla tysięcy żołnierzy uciekających z obozów jenieckich. Na trop całej akcji wpada SS. O'Flaherty dokonuje cudów, by nie dać się złapać na gorącym uczynku. 18:25 TAMTE LATA, TAMTE DNI - RADOSŁAW PIWOWARSKI Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska(Prowadzący) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem gościem programu jest reżyser Radosław Piwowarski. Autor kultowych filmów, takich jak "Pociąg do Hollywood" czy "Yesterday" wspomina dorastanie w artystycznym domu, pełnym ciepła i miłości. Rodzice przekazali mu zamiłowanie do sztuki oraz przekonanie, że "artysta szczęśliwy jest wtedy, gdy może tworzyć to, co chce". Rzeźby Edwarda Piwowarskiego oraz mozaiki Moniki Piwowarskiej do dziś oglądać można na jednym z osiedli na warszawskim Żoliborzu. 18:55 SCENA MUZYCZNA - LUTOSŁAWSKI QUARTET Koncert, 46 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Lutosławski Quartet, Marek Horodniczy (prowadzący) W kolejnym odcinku "Sceny Muzycznej" wystąpi Lutosławski Quartet. Od momentu powstania w 2007 roku Lutosławski Quartet szybko ugruntował swoją pozycję, występując na wielu prestiżowych festiwalach: Warszawska Jesień, Wratislavia Cantans, Klarafestival w Brukseli, Ankara Music Festival w Turcji, Hong Kong Arts Festival, Tongyeong International Music Festival w Korei Południowej, World Music Days, Jazztopad. Wystąpił w renomowanych salach koncertowych: Kioi Hall w Tokio, YST Conservatory w Singapurze, Hangzhou Theatre w Hangzhou, Forbidden City Concert Hall w Pekinie, Megaron w Atenach, Konzerthaus w Berlinie, Bozar oraz Operze Brukselskiej, a także w salach SESC w So Paulo, Filharmonii Narodowej oraz Studiu S1 w Warszawie. Zespół współpracował z paryskim IRCAM Centre Pompidou. 21:55 NORAH JONES LIVE AT RONNIE SCOTT'S (NORAH JONES LIVE AT RONNIE SCOTT'S) Koncert, 57 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Nick Wickham Wykonawcy: Norah Jones Wielokrotna zwyciężczyni nagrody Grammy, Norah Jones, zaprezentowała swój repertuar w legendarnym jazzowym klubie Ronnie Scott ' s w Londynie. Wraz z perkusistą Brianem Blade ' em i basistą Chrisem Thomasem zagrała piosenki z płyty "Day Breaks" oraz największe przeboje z poprzednich lat. 00:45 STRZAŁY PO ZMIERZCHU - ŁOWCY SKALPÓW (THE SCALPHUNTERS) Western, 99 min, USA, 1968 Reżyseria: Sydney Pollack Scenariusz: William Norton Aktorzy: Burt Lancaster, Shelley Winters, Telly Savalas, Ossie Davis, Dabney Coleman, Armando Silvestre, Paul Picerni, Dan Vadis Western utrzymany w tonie komediowym. Joe Bass poluje na zwierzęta futerkowe. Kiedy pod długiej nieobecności traper wraca do domu, na drodze natyka się na grupę Indian Kiowa, którą prowadzi wódz Dwie Wrony. Indianie zabierają futra, które Joe zdobył podczas polowania, a w zamian zostawiają czarnoskórego niewolnika Josepha Lee. Wiedząc, że nie pokona rabusiów, Bass godzi się na taką zamianę. Ale kiedy Indianie odjeżdżają, Joe i Joseph podążają ich tropem, by odzyskać zrabowane skóry. Wykształcony i dowcipny Lee okazuje się niezłym kompanem w podróży. Dobrze się rozumieją i przekazują sobie nawzajem swoją wiedzę. Tymczasem indiański obóz na postoju atakuje bezwzględny Jim Howie wraz ze swoją bandą łowców skalpów. Mordują Indian i przejmują futra. Jedynym ocalałym Indianinem jest wódz Dwie Wrony, który pragnie zemsty. Tymczasem Joe Bass też pała żądzą odwetu i ma tylko jedno w głowie, by odzyskać swoje futra, które teraz są w posiadaniu bandy Jima Howiego. Pech chce, że szpiegując bandę, Lee potyka się o skałę i wpada w ręce łowców skalpów, którzy zamierzają sprzedać go w Galveston w Teksasie.... 02:35 NOSTALGIA (NOSTALGIA) Dramat, 125 min, ZSRR/Włochy, 1983 Reżyseria: Andriej Tarkowski Scenariusz: Tonino Guerra, Andriej Andriej Aktorzy: Oleg Yankovsky, Erland Josephson, Domiziana Giordano, Patrizia Terreno Rosyjski poeta Gortchakov, razem z przewodnikiem I tłumaczem, podróżuje przez Włochy, by prześledzić i poznać życie także rosyjskiego kompozytora żyjącego w XVIII wieku. W pewnym starożytnym mieście spotyka chorego Domenico, który parę lat wcześniej uwięził swoją własną rodzinę w stodole, by chronić ich przed złem tego świata. Tłumaczka próbuje przekonać Rosjanina, że to wszystko bujda i nieprawda. Ten jednak dostrzega w opowieści mężczyzny prawdę. Poeta zaczyna zagłębiać się w umysł psychopaty.