TVP Kultura Wtorek, 02.03.2021 09:30 LATAJĄCA MASZYNA (FLYING MACHINE, THE) Film familijny, przygodowy, fantasy, animacja, Polska/Wielka Brytania/Indie/Chiny 2011 Reżyseria: Martin Clapp, Geoff Lindsey Scenariusz: Geoff Lindsey, Marianela Maldonado Zdjęcia: Krzysztof Ptak, Szymon Kluz Wykonawcy: Anna Dereszowska, Wojciech Paszkowski, Jan Rotowski, Nina Falana, Cezary Morawski Aktorzy: Lang Lang, Heather Graham, Jamie Munns, Kizzy Mee Klasyczne kino familijne połączone z wątkami przygodowymi i fantasy twórców nagrodzonego Oscarem filmu "Piotruś i wilk". Produkcja powstała w Łodzi, w 200. rocznicę urodzin Fryderyka Chopina, a w realizację przedsięwzięcia było zaangażowanych ponad 200 animatorów, specjalistów od efektów specjalnych. Pierwsza polska animacja pełnometrażowa w 3D zdobyła nagrodę publiczności w Los Angeles na Międzynarodowym Festiwalu Filmów 3D. W filmie wystąpił chiński pianista Lang Lang (rocznik 1982), uczestnik w 2010 r. obchodów Roku Chopinowskiego w Polsce. Zagrał w Filharmonii Narodowej w Warszawie trzy utwory Fryderyka Chopina: Koncert f - moll op. 21, Andante Spianato i Wielkiego Poloneza ES - dur op. 22. "Latająca maszyna" zabiera widzów w niezwykłą podróż właśnie śladami wielkiego polskiego kompozytora, a dźwiękową ilustracją jest jego muzyka, którą wykonuje światowej sławy wirtuoz fortepianu Lang Lang. Oś filmu stanowi opowieść o rodzeństwie Fredzie i Jane, którzy wraz z matką Georgie przeżywają wspaniałą przygodę, podróżując po Europie. Wiecznie zapracowana londyńska bizneswoman Georgie postanawia zabrać swoje dzieci zafascynowane klasyczną muzyką na koncert światowej sławy pianisty, grającego utwory ich ulubionego Fryderyka Chopina. Wskutek różnych zawirowań fortepian zamienia się w latającą maszynę. Fred, Jane ich matka Georgie oraz Lang Lang zostają wciągnięci do świata animowanego filmu 3D, gdzie czeka ich misja sprowadzenia "latającej machiny" z powrotem do Polski, miejsca urodzenia Fryderyka Chopina. 11:00 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 15 WYCIECZKA W NIEDZIELĘ. ROK 1941 Serial historyczny, 73 min, Polska, 1986 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Tomasz Zaliwski, Zbigniew Zaniewski, Czesław Stopka, Krzysztof Stroiński, Jacek Milczanowski, Dorota Pomykała, Grażyna Barszczewska, Eugeniusz Kujawski Czerwiec 1941 roku. Stanik po operacji leży w szpitalu, opiekuje się nim Wisia. Rekonwalescent musi jednak opuścić lecznicę, gdyż Wehrmacht rozkazuje zwolnić łóżka dla rannych hitlerowców. Tymczasem Zygmunt współpracuje z doktorem Kulickim w dostarczeniu specyfiku powodującego długotrwałą chorobę u Ślązaków, którzy nie chcą służyć w niemieckim wojsku. Pomaga mu w tym Gustek. W upalną niedzielę Zygmunt, będąc z Wisią na wycieczce za miastem, widzi śmierć więźnia, który podjął próbę ucieczki z transportu jadącego do Oświęcimia. Hitlerowcy nakazują dwojgu młodym wykopać grób dla niedoszłego zbiega. Po powrocie do domu Wisia długo nie może dojść do siebie. 12:25 RITA HAYWORTH, BOGINI MIŁOŚCI (RITA HAYWORTH, THE LOVE GODDESS) Film dokumentalny, 55 min, Francja, 2019 Reżyseria: Julia Kuperberg, Clara Kuperberg Reżyserki przedstawiają sylwetkę Rity Hayworth, jednej z największych gwiazd Hollywoodu, która zasłynęła z tytułowej roli filmu "Gilda", a scena zdejmowania przez nią czarnej rękawiczki przeszła do historii kina. Była uosobieniem seksu i femme fatale. Sama, nie zaznała szczęścia w małżeństwie. Miała pięciu mężów, a postępująca choroba Alzheimera definitywnie przerwała jej karierę artystyczną. 15:00 PORTRET OSOBISTY Film dokumentalny, 41 min, Polska, 2017 Reżyseria: Piotr Małecki Zdjęcia: Piotr Małecki Dokument przedstawia pracę czterech fotografów - Jacka Poremby, Filipa Ćwika, Magdy Hueckel i Andrzeja Świetlika. W filmie artyści opowiadają o swojej pasji, zdradzają tajniki pracy z bohaterem na planie zdjęciowym. 17:55 TAMTE LATA, TAMTE DNI - MAJA KOMOROWSKA Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadzący) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem o swoim dzieciństwie i dorastaniu opowiada wybitna aktorka filmowa i teatralna, Maja Komorowska. Artystka wspomina lata dzieciństwa spędzone w rodzinnym domu w Komorowie pod Warszawą, zabawy z bratem bliźniakiem a także młodzieńcze fascynacje teatrem lalkowym oraz pierwsze doświadczenia na scenie Jerzego Grotowskiego. 20:00 TEATR TELEWIZJI - OŻENEK Teatr, 88 min, Polska 1976 Autor: Mikołaj Gogol Przekład: Julian Tuwim Reżyseria i adaptacja: Ewa Bonacka Realizacja tv: Barbara Sałacka Występują: Anna Seniuk (Agafia), Elżbieta Wieczorkowska (Ciotka), Irena Kwiatkowska (Swatka), Wiesław Michnikowski (Podkolesin), Czesław Wołłejko (Koczkariow), Kazimierz Brusikiewicz (Jajecznica), Jan Kobuszewski (Anuczkin), Wojciech Pokora (Żewakin), Jerzy Turek (Stiepan) oraz Janina Seredyńska, Barbara Winiarska, Ryszard Nawrocki, Andrzej Stockinger Pierwszą komedią Mikołaja Gogola miała być historia urzędnika, którego doprowadziła do obłędu chęć otrzymania za wszelką cenę orderu św. Włodzimierza III stopnia. Satyra wyszydzająca oficjalną, urzędniczą Rosję nie miała szansy uzyskania akceptacji cenzury. Gogol ograniczył więc "Włodzimierza III stopnia" do kilku scen, wykorzystanych później w innych utworach. Pragnął jednak ujrzeć którekolwiek ze swoich dzieł w teatrze i aby spełnić to marzenie, poszedł na pewnego rodzaju kompromis z cenzurą. Tak powstał "Ożenek", komedia pozornie wprowadzająca tematykę prywatnego życia zwykłych ludzi, naprawdę zaś - ostra satyra obyczajowa. Jak była ona bulwersująca dla ówczesnej elity rosyjskiej, niech świadczy choćby to, że w czasie petersburskiej premiery w grudniu 1842 car Mikołaj I po kilku scenach demonstracyjnie opuścił teatr. Spektakl zakończył się ogólną klapą. Powód tego niepowodzenia nie leżał jedynie w niechlujnej grze aktorskiej i nieporadnej inscenizacji. "Ożenek" łamał wszelkie prawa komedii, do której przyzwyczajona była ówczesna widownia. Był utworem nowatorskim, rozpoczynającym zupełnie inny rozdział w dziejach rosyjskiej komedii. Gogol zrezygnował z tradycyjnej miłosnej intrygi prowadzącej - mimo spiętrzonych nieporozumień między kochankami - do szczęśliwego finału. W sztuce nie ma słowa o miłości. Odbywa się natomiast zwyczajny targ i zwyczajna handlowa rywalizacja. Agafia Tichonowa nie jest typową amantką pełną romantycznych uniesień, lecz osobą obdarzoną kupiecką rozwagą, pragnącą przede wszystkim podnieść swój społeczny status. Akcja nie kończy się ślubem - narzeczony w ostatniej chwili ucieka. Ożenek jest więc "komedią o nie - spełnionych zamiarach, o zdarzeniach, które się nie zdarzyły". Jest także pierwszą narodową komedią obyczajową, wprowadzającą na scenę zamiast lokaja - zwyczajnego chłopa pańszczyźnianego, a zamiast arystokracji - pospolite rosyjskie kupiectwo. Każda z tych postaci posługuje się właściwym sobie językiem, który bardziej niż czyny określa jej charakter. "Ożenek" w reżyserii Ewy Bonackiej jest powtórzeniem archiwalnego spektaklu z 1976 roku. Biorą w nim udział najwybitniejsi polscy aktorzy komediowi. Tłumaczenie Juliana Tuwima przekazuje w mistrzowski sposób słynne dialogi Mikołaja Gogola. 21:40 LEKKIE OBYCZAJE - PEGGY SUE WYSZŁA ZA MĄŻ (PEGGY SUE GOT MARRIED) Komediodramat, fantasy, 98 min, USA, 1986 Reżyseria: Francis Ford Coppola Scenariusz: Arlene Sarner, Jerry Leichtling Zdjęcia: Jordan Cronenweth Muzyka: John Barry Aktorzy: Kathleen Turner, Barry Miller, Catherine Hicks, Nicolas Cage, Jim Carrey, Don Murray Krytyka określiła "Peggy Sue wyszła za mąż" sentymentalną i liryczną Coppolowską wersją "Powrotu do przyszłości" Roberta Zemeckisa, jednego z największych kasowych przebojów kina amerykańskiego. Bohaterką jest dojrzała kobieta, rozczarowana życiem i nieudanym małżeństwem. Niespodziewanie cofa się do lat młodzieńczych. Znając swoją przyszłość, ma szansę zmienić bieg wydarzeń, inaczej pokierować swoim życiem, dokonać właściwego wyboru w miłości. Któż z nas nie chciałby cofnąć czasu, zacząć wszystko od nowa? Czy bohaterka potrafi umiejętnie wykorzystać tę wielką życiową szansę? Akademia uhonorowała dzieło twórcy "Ojca chrzestnego" i "Czasu apokalipsy" nominacjami do nagrody Oscara w trzech kategoriach: najlepsze zdjęcia i kostiumy oraz najlepsza aktorka Kathleen Turner, której wspaniała kreacja okazała się niekwestionowanym atutem filmu. Gwiazda "Miłości, szmaragdu i krokodyla", "Rodziny Prizzich", "Żaru ciała" przekonująco wcieliła się w podwójną rolę - dojrzałej kobiety i osiemnastolatki - na ponad sto minut przykuwając uwagę widzów. Już podczas przygotowań do realizacji film miał swoją historię. Początkowo za kamerą miała stanąć młoda reżyserka Penny Marshall, która do głównej roli wybrała Debrę Winger. Spory z producentami doprowadziły jednak do rezygnacji z przedsięwzięcia. Ostatecznie wyzwanie przyjął Coppola, należący do grona najwybitniejszych reżyserów amerykańskich. Czterdziestodwuletnia Peggy Sue Bodell ma za sobą nieudane małżeństwo. Żyje z mężem Charliem (Nicolas Cage) w separacji. Sfrustrowana i przegrana życiowo kobieta dowiaduje się o zjeździe koleżeńskim absolwentów swojej szkoły średniej. Od matury minęło już 25 lat. Zachęcona przez córkę - nastolatkę postanawia wybrać się na uroczystość. Spotkanie po tylu latach ze starymi przyjacółmi jest okazją do wspomnień, wymiany poglądów, dla niektórych pretekstem do pochwalenia się życiowymi sukcesami - rodziną, dziećmi, pracą. Peggy pojawia się na uroczystości w sukni z balu maturalnego. Zostaje wybrana "królową wieczoru". Wzruszenie i silne emocje bohaterka balu przypłaca utratą przytomności. Gdy odzyskuje świadomość, okazuje się, że jest uczennicą ostatniej klasy liceum, znowu ma 18 lat. Pochylają się nad nią znajome twarze szkolnych koleżanek i kolegów. Peggy Sue zaczyna zdawać sobie sprawę, że przeniosła się w czasie. Zamierza rozpocząć życie na nowo. Bogatsza o doświadczenia, przeżycia z przyszłości chce inaczej pokierować swoim losem, by drugi raz nie popełnić błędów młodości. 00:15 MŁODA POLSKA - CÓRKA Dramat obyczajowy, 29 min, Polska, 2017 Reżyseria: Mara Tamkovich Scenariusz: Mara Tamkovich, Krzysztof Trela Zdjęcia: Krzysztof Trela Aktorzy: Adam Cywka, Gabriela Chojecka, Aleksandra Padzikowska Piotr wraca do domu w dniu szesnastych urodzin swojej córki Kamili. Znajduje dziewczynę nieprzytomną w kałuży krwi. Diagnoza lekarzy jest dla mężczyzny szokiem. Od tego momentu ich życie już nie będzie takie samo. Ojciec otacza córkę opieką we wrogim świecie. (filmpolski) 00:50 PANORAMA KINA POLSKIEGO - WYKLĘTY Film wojeny, 107 min, Polska, 2017 Reżyseria: Konrad Łęcki Scenariusz: Konrad Łęcki Zdjęcia: Karol Łakomiec Muzyka: Szymon Szewczyk Aktorzy: Wojciech Niemczyk, Janusz Chabior, Robert Wrzosek, Marcin Kwaśny, Hanna Świętnicka Scenariusz filmu został oparty na faktach. Historia głównego bohatera została zainspirowana losami jednego z żołnierzy wyklętych, Józefa Franczaka, ps. Lalek. Akcja rozgrywa się w Polsce, w latach 1945 - 1948. To opowieść o żołnierzach zbrojnego podziemia niepodległościowego, walczących z władzą ludową o powojenny kształt Polski. Ludzie, którzy mimo olbrzymiej przewagi resortu bezpieczeństwa, wspieranego przez radzieckie NKWD, walczyli do końca o swoją sprawę. W scenie otwierającej film widz poznaje głównego bohatera jako zaledwie dwulatka. Chłopiec wraz z matką żegna swego ojca, oficera wyruszającego na wojnę polsko - sowiecką. Potem akcja przenosi się do drugiej połowy lat 40. , ubiegłego wieku. Kierownictwo resortu bezpieczeństwa zarządza bezapelacyjną likwidację oddziałów walczących w lesie. Wśród nich jest niezłomny Józef Franczak, ps. Lalek. 02:50 GENERAŁ NIL Dramat wojenny, biograficzny, 120 min, Polska, 2008 Reżyseria: Ryszard Bugajski Scenariusz: Krzysztof Łukaszewicz, Ryszard Bugajski Zdjęcia: Piotr Śliskowski Muzyka: Shane Harvey Aktorzy: Olgierd Łukaszewicz, Alicja Jachiewicz, Magdalena Emilianowicz, Anna Cieślak, Zbigniew Stryj, Jacek Rozenek, Leszek Lichota, Adam Woronowicz Przedstawiona w filmie Ryszarda Bugajskiego historia - to próba rekonstrukcji ostatnich lat życia Augusta Emila Fieldorfa, ps. "Nil", legendarnego dowódcy Kedywu Armii Krajowej, generała brygady Wojska Polskiego, który został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego. Akcja rozpoczyna się w momencie powrotu bohatera filmu z zesłania w głąb Związku Sowieckiego. Po aresztowaniu w marcu 1945 roku przez NKWD został wywieziony do obozu pracy na Uralu, skąd powrócił do Polski w 1947 r. Film kończy się wykonaniem wyroku śmierci na Fieldorfie. Prośba rodziny o ułaskawienie została odrzucona. Egzekucja odbyła się w lutym 1953 roku w mokotowskim więzieniu przy ul. Rakowieckiej. W fabułę filmu osnutą wokół ostatnich lat życia Fieldorfa wplatają się wątki retrospekcyjne z okresu okupacji i konspiracyjnej działalności generała, a w szczególności dotyczące wydania przez niego rozkazu likwidacji kata Warszawy, generała SS Franza Kutschery.