TVP Kultura Czwartek, 25.03.2021 08:25 TAMTE LATA, TAMTE DNI - MACIEJ WOJTYSZKO Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Joanna Makowska, Marta Perchuć - Burzyńska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem bohaterem programu jest Maciej Wojtyszko - reżyser, scenarzysta, autor komiksów i filmów animowanych, w tym cyklu dla dzieci "Bromba i inni". 11:00 RODZINA POŁANIECKICH - ODC. 5/7 SPEŁNIENIE Serial obyczajowy, 80 min, Polska 1978 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Andrzej Mularczyk, Bożena Hlebowicz na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Anna Nehrebecka, Andrzej May, Andrzej Chrzanowski, Teresa Lipowska, Jan Englert, Czesław Wołłejko, Bronisław Pawlik, Ewa Żukowska, Ewa Szykulska, Anna Milewska, Andrzej Seweryn, Leonard Pietraszak, Alicja Jachiewicz, Irena Malkiewicz, Andrzej Szalawski i inni Wiosna roku 1894. Odbywa się ślub Maryni i Stanisława. Miodowy miesiąc młodzi spędzają w Wenecji, spotykają tam malarza Bukackiego. Tymczasem w Warszawie Maszko popada w coraz większe kłopoty finansowe; majątek żony okazał się bowiem mitem tworzonym po to, by znaleźć męża. Połanieccy po powrocie z Wenecji często bywają na letnisku u Bigiela, wspólnika Stacha, gdzie spotykają się z licznymi znajomymi. 12:30 JAK ZDOBYĆ PIENIĄDZE, KOBIETĘ I SŁAWĘ Komedia obyczajowa, 48 min, Polska 1969 Reżyseria: Janusz Kondratiuk Scenariusz: Janusz Kondratiuk i Bohdan Ziółkowski Zdjęcia: Wiesław Rutowicz Aktorzy: Barbara Ludwiżanka, Wanda Łuczycka, Ewa Szykulska, Jerzy Dobrowolski, Krzysztof Litwin, Bronisław Pawlik, Jacek Woszczerowicz i inni Na film składają się trzy nowelki, z których każda podaje dość przewrotny sposób na zdobycie tytułowych pieniędzy, kobiety oraz sławy. Bohaterem pierwszej jest początkujący spryciarz usiłujący zbić majątek na kradzionych kundelkach, które - wykorzystując swe umiejętności fryzjerskie - przemienia w rasowe, strzyżone pudle. Drugi film opowiada o nieśmiałym uwodzicielu, swoistym fenomenie natury, posiadaczu dwóch serc. Trzecia nowela, ze znakomitą rolą Jacka Woszczerowicza, to historia zwariowanego mitomana wynalazcy, kierownika składnicy złomu w jakiejś małej miejscowości nad jeziorem, który ze zwiezionego na teren składnicy żelastwa buduje batyskaf. Zamierza opuścić się nim na dno jeziora. Chrzest i uruchomienie dziwacznego urządzenia ma się dokonać w obecności przedstawiciela prasy. Film "Jak zdobyć pieniądze, kobietę i sławę" powstał pod wyraźnym wpływem prozy Bohumila Hrabala i obrazów Jirziego Menzla. Trzy historyjki łączą ze sobą szczegóły inscenizacyjne i pojawiające się w każdej z nich przelotnie postacie z dwóch pozostałych opowiadań. We wszystkich twórcy zawarli także wiele gorzkiej satyry i kpiny z ludzkich słabości i przywar. 14:35 FRANK LLOYD WRIGHT I ARCHITEKTURA ORGANICZNA (FRANK LLOYD WRIGHT: THE MAN WHO BUILT AMERICA) Film dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Ian Michael Jones Architekt Jonathan Adams przemierza Stany Zjednoczone Ameryki, odkrywając prace Franka Lloyda Wrighta, jednego z największych architektów Ameryki. W filmie oprócz jego twórczości, poznajemy także niezwykłą historię prywatnego życia wybitnego projektanta. 15:45 SZKOŁA PODSTAWOWA (OBECNA SKOLA) Komedia obyczajowa, 97 min, Czechy 1991 Reżyseria: Jan Sverak Scenariusz: Zdenek Sverak Występują: Jan Triska, Zdenek Sverak, Libuse Safrankova, Rudolf Hrusinsky, Daniela Kolarova, Irena Pavlaskova, Ondrej Vetchy, Boleslav Polivka i inni Urodzony w 1965 roku reżyser Jan Sverak jest synem bardzo popularnego w Czechach aktora i scenarzysty Zdenka Sveraka. Już jako dziecko realizował pierwsze amatorskie filmy ręczną kamerą Super - 8. Ukończył słynną praską szkołę filmową FAMU, gdzie jeszcze podczas studiów zrealizował etiudę "Ropożerni" uhonorowaną Oscarem dla najlepszego zagranicznego filmu studenckiego. Jego debiutancka pełnometrażowa "Szkoła podstawowa" okazała się dziełem nad wyraz udanym i w 1992 r. otrzymała nominację do nagrody Akademii Filmowej w kategorii najlepszego filmu zagranicznego. Scenariusz "Szkoły" napisał Zdenek Sverak, który zagrał tam również jedną z ról. Od tamtej pory stale pisze dla syna i występuje u niego. Ich największym, jak dotąd, sukcesem okazał się nakręcony w 1996 r. "Kola", który zdobył Oscara, Złoty Glob oraz Grand Prix na festiwalu w Tokio. "Szkołę podstawową", która zapoczątkowała tak owocną współpracę rodzinnego duetu, osnuł Zdenek Sverak na wspomnieniach ze swego dzieciństwa, z czasów, gdy jako 10 - letni chłopiec uczęszczał do szkoły podstawowej na przedmieściach stolicy. Były to lata tuż po zakończeniu wojny, gdy ludzie żyli złudzeniami i oczekiwali spełnienia marzeń, które nie mogły się spełnić. Powszechna wówczas wiara, że właśnie nadeszła pora budowania systemu sprawiedliwości społecznej, a Czechosłowacja stanie się pomostem łączącym Wschód i Zachód, kumulującym na swym terenie zalety obu systemów, miała się rozwiać dopiero w 1948 r. w konfrontacji z polityczną rzeczywistością. Na tle powojennej euforii Sverakovie pokazali długi łańcuch konsekwentnie uszeregowanych epizodów, z których każdy ma swego bohatera. W rezultacie powstała barwna, soczysta i pełna humoru opowieść o rozbrykanych dzieciach, nauczycielach i rodzicach z peryferyjnej dzielnicy Pragi. Mimo "wspomnieniowego" podłoża, film nie rozmywa się jednak w rzewnej nostalgii, zachowując obiektywizm i werwę. Niemała w tym zasługa świetnych aktorów, których wsparli na ekranie występujący w epizodach koledzy z branży reżyserskiej: Jiri Menzel, Karel Kachya i Irena Pavlaskova. Praga, lata 1945 - 46.10 - letni Eda i jego kolega Tonda, uczniowie szkoły podstawowej, uczęszczają do klasy, w której kierownictwo szkoły zgromadziło największych łobuziaków i urwisów. Chłopcy prześcigają się w szalonych pomysłach i pewnego dnia doprowadzają swą nauczycielkę do rozstroju nerwowego. Znękaną niewiastę zastępuje nowy nauczyciel, Igor Hnizdo, który nadal chodzi w wojskowym trenczu i opowiada swym podopiecznym, że walczył na wszystkich frontach II wojny światowej. Surowy pedagog jest zwolennikiem żelaznej dyscypliny, często sięga po trzcinkę i ma wyjątkową słabość do płci pięknej. Choć trudno uwierzyć we wszystkie jego bohaterskie czyny, jego uczniowie jeszcze tego nie kwestionują. Przepadają za nauczycielem, podziwiają go, akceptują stosowane przez niego metody wychowawcze i nawet zaprzeczają, jakoby stosował kary cielesne. Hnizdo podkreśla zresztą, że pragnie przede wszystkim oddziaływać jako pozytywny przykład i nigdy nie twierdzi jednoznacznie, że opowieści o nim są najprawdziwszą prawdą. Eda obserwuje nauczyciela i porównuje go ze swym ojcem, który nie ma w sobie nic z bohatera, a przynajmniej tak się chłopcu zdaje. 17:55 RZECZ POLSKA S.II - LOKOMOTYWA PM 36 Film dokumentalny, 12 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska "Lokomotywa PM 36" była jednym z największych sukcesów polskiego designu w okresie międzywojennym. Ta aerodynamiczna konstrukcja parowozu projektu Kazimierza Zembrzuskiego była częścią inwestycji niepodległego państwa w kolej, która po latach rozbiorów i nierównomiernego rozwoju w poszczególnych częściach ziem polskich, wymagała reformy niezbędnej do scalenia kraju. Nowoczesny projekt zakładał, że pociąg będzie mógł rozpędzić się do prędkości 140 km/h. W 1937 roku w Paryżu podczas Wystawy Światowej, która była symbolicznym pokazem sił europejskich mocarstw w przededniu II Wojny Światowej, lokomotywa otrzymała złoty medal dla najlepszego projektu. Odcinek opowiada o transporcie w międzywojennej Polsce (Czy kolej była luksusem? Kogo było stać na taką podróż?), a zarazem o staraniach niepodległego kraju do bycia postrzeganym jako nowoczesne państwo śmiałych reform gospodarczych. To również historia inżyniera Kazimierza Zembrzuskiego, który po 1948 roku objął Katedrę Budowy Lokomotyw Politechniki Warszawskiej oraz jego naśladowców. Odwiedzimy także bydgoskie zakłady firmy PESA, by pokazać jak dziś wygląda przemysł kolejowy w Polsce. Zastanowimy się, czy pociągi zaczną zastępować podróże samolotem w celu ograniczenia zanieczyszczenia środowiska. 18:05 AUGUST ZAMOYSKI. POWRÓT Reportaż, 14 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska W 2019 roku do Polski trafiło ponad 90 rzeźb Augusta Zamoyskiego, jednego z najwybitniejszych polskich artystów XX wieku. W pierwszych dniach grudnia 2019 Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie otworzyło wystawę, która po raz pierwszy na tak szeroką skalę prezentuje sylwetkę i dorobek artystyczny niesamowitego człowieka. Dwa piętra instytucji wypełniły się nie tylko monumentalnymi rzeźbami, znalazły się tu również filmy, zdjęcia, listy, szkice, narzędzia. Na szczególną uwagę zasługuje pierwszy pokaz autorskiego filmu Zamoyskiego rejestrującego słynne miny Witkacego czy Artura Rubinsteina. Wystawa ta będzie prawdopodobnie jedną z najgłośniejszych wystaw w Warszawie pierwszej połowy 2020 roku, a może i najważniejszym wydarzeniem kulturalnym w skali kraju. Jak podaje muzeum: Koncepcja wystawy "August Zamoyski. Myśleć w kamieniu" nawiązuje do długoletniej tradycji wystawienniczej Muzeum Literatury, gdzie prezentowane projekt wiążą w sobie słowo i obraz, a tym samym kontynuują zaproponowaną przez pierwszego dyrektora Muzeum Literatury, Adama Mauersbergera, formułę wystawy eseju. Wystawa Augusta Zamoyskiego nie jest więc klasyczną monografią artysty, ale próbą prezentacji jego twórczości z jednoczesną jej interpretacją. Reportaż rejestruje zarówno przygotowania do tego ogromnego przedsięwzięcia (ustawianie rzeźb, odpakowywanie ich, ostatnie porządki), jak również stanowi przewodnik po otwartej wystawie. 19:50 GRAMY DLA BIAŁORUSI 2020 - SKRÓT Koncert, 10 min, Polska, 2020 Reżyseria: Marzena Strąk Scenariusz: Marzena Strąk, Kacper Iskra Wykonawcy: Tomasz Wolny (prowadzący), Agata Konarska (prowadząca), Alina Koszyk (prowadząca), Igor Kuley (prowadzący), Edyta Górniak, Lavon Volski, Katarzyna Cerekwicka, Igor Herbut, Stanisław Soyka, Katarzyna Moś, Maksim Woitiul, Shuma, Janusz Radek, Reni Jusis, Sławomir Uniatowski Koncert "Gramy dla Białorusi" odbył się 11 września 2020 r. w Telewizji Polskiej. Wystąpili artyści polscy i białoruscy: Edyta Górniak, Lavon Volski, Katarzyna Cerekwicka, Igor Herbut, Stanisław Soyka, Katarzyna Moś, Maksim Woitiul, Shuma, Janusz Radek, Reni Jusis, Sławomir Uniatowski, Kriwi, Michał Gasz z towarzyszeniem orkiestry Kukla Band pod dyrekcją Zygmunta Kukli. 20:15 GRAMY DLA BIAŁORUSI 2021 Koncert, 60 min, Polska, 2021 Transmisja drugiej edycji koncertu Gramy dla Białorusi. (25 marca 2021 r.) 21:25 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - WSTĘP DO FILMU - AVANTI Dysk./wywiad/debata, 5 min, Polska, 2021 Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmie "Avanti" w reżyserii Billy'ego Wildera. 21:30 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - AVANTI (AVANTI) Film komediowy, 138 min, USA, 1972 Reżyseria: Billy Wilder Scenariusz: I.A.L. Diamond, Billy Wilder Aktorzy: Jack Lemmon, Juliet Mills, Edward Andrews, Gianfranco Barra Amerykański milioner, Armbruster - syn, jedzie do Włoch po ciało tragicznie zmarłego ojca. Na miejsu okazuje się, że Armbruster - ojciec zginął w wypadku samochodowym razem ze swoją wieloletnią kochanką Catherine, o której istnieniu Armbruster - syn nie miał pojęcia. Już w podróży poznaje on córkę Catherine, Pamelę. Na miejscu wita go kierownik hotelu, który prowadzi wszystkie sprawy związane z przetransportowaniem zwłok, a trzeba załatwić mnóstwo formalności. Pamela i Armbruster na początku nie przepadają za sobą, ale to się stopniowo zmienia. 00:05 JIMI HENDRIX: HEAR MY TRAIN A COMIN’ (JIMI HENDRIX: HEAR MY TRAIN A COMIN’) Film dokumentalny, 90 min, USA, 2013 Reżyseria: Bob Smeaton Wnikliwy portret Jimiego Hendrixa - od jego pierwszych kroków w Seattle, poprzez międzynarodową sławę, po trwałe dziedzictwo jego muzyki. Portret zawiera nigdy wcześniej niepublikowane materiały filmowe. 02:35 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - W CIENIU DRZEWA (UNDIR TRENU/UNDER THE TREE) Komediodramat, 84 min, Islandia/Dania/Polska 2017 Reżyseria: Hafsteinn Gunnar Sigurosson Aktorzy: Selma Bjornsdottir, Steinór Hróar Steinórsson, Edda Björgvinsdóttir, Sigurur Sigurjónsson Film opowiada o zwyczajnej prozie życia, choć pokazanej w dość osobliwy sposób. Główny wątek koncentruje się na sytuacji rodzinnej głównego bohatera, Atliego, uzależnionego od filmów pornograficznych, którego żona przyłapuje na gorącym uczynku i z tego powodu wyrzuca z domu. Ważną rolę w tej historii pełnią też rodzice owego nieszczęśnika, mocno skonfliktowani ze swoimi sąsiadami. Spór nasila się, a przyczyną jest rozłożyste drzewo przed domem rodziny Atliego, rzucające cień na posesję sąsiadów, przez co w ogóle nie mają słońca u siebie. W międzysąsiedzkie potyczki zostanie uwikłany także wyrzucony ze swego domu Atli, który wprowadza się do rodziców. Na domiar złego rozpoczyna się kolejna wojna z żoną, tym razem o prawo do widywania ich córki. Waśnie z sąsiadami nie cichną, a wręcz przeciwnie, jeszcze się potęgują. Nakręca się spirala złości i nienawiści, co nieuchronnie prowadzi do tragedii. Niepohamowane emocje biorą górę nad zdrowym rozsądkiem. Dom zostaje zrujnowany, ucierpią też zwierzęta. A po zainstalowaniu kamer monitoringu, wybucha plotka, że sąsiada widziano z piłą łańcuchową. 04:10 APOKALIPSA Film fabularny kinowy, 12 min, Polska, 2015 Reżyseria: Justyna Mytnik Scenariusz: Justyna Mytnik Zdjęcia: Michał Dymek, Sebastian Weber Aktorzy: Piotr Polak, Agnieszka Skrzypczak "Apokalipsa" to mroczna bajka o samotności. Mauri i Zuzia mieszkają w bloku ogarniętym plagą gołębi. Na ich balkonie wykluwa się pisklak, który przemawia ludzkim głosem. Namawia młodą parę, by zaczęła sobie patrzeć w oczy, bo w przeciwnym razie zginą. Zuzia wierzy w słowa ptaka i stara się zmienić ich wspólne życie. Maurycy nienawidzi ptaków i zamierza je wszystkie zabić. Czy uda im się odnaleźć wspólne szczęście? (filmpolski.pl)