TVP Historia Niedziela, 04.04.2021 06:45 BYŁ TAKI DZIEŃ - 4 KWIETNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1794 - bitwa pod Racławicami; 1939 - wykopaliska koło Messyny, odkrycie tzw. Pałacu Nestora; 1968 - zamordowano Martina Luthera Kinga; 1982 - ukazał się pierwszy numer miesięcznika "Kontakt"; 06:55 BIBLIA - JÓZEF, CZ. 2 (THE BIBLE - JOSEPH, P. 2) Serial religijny, 45 min, Niemcy/Włochy/Francja/USA, 1996 Reżyseria: Roger Young Aktorzy: Paul Mercurio, Ben Kingsley, Martin London, Ann Warren Lesley Józef - ukochany syn Jakuba, sprzedany przez zawistnych braci kupcom wędrującym do Egiptu. Potifar, wysoki urzędnik faraona, kupuje Józefa, a przekonawszy się o jego rzetelności i uzdolnieniach, robi z niego zarządcę swoich dóbr. Józef przepowiedziawszy siedem lat tłustych i siedem lat chudych, zostaje wysokim urzędnikiem faraona. Gromadzi zboże na lata głodu. Gdy przychodzi susza, Egipt ma wystarczające zapasy żywności. 09:35 ŁUŻYCE. Z PIEKŁA DO NIEBA (FROM HELL TO HEAVEN LUSATIA) Film dokumentalny, 48 min, Niemcy, 2015 Reżyseria: Henry M.Mix W południowo - wschodnich Niemczech znajduje się Lusatia (Łużyce) - kraina tysiąca jezior. To region dzikiej przyrody, kontrastów i królestwo zwierząt. Kolorowe ptaki, wilki, jelenie, zwierzęta, z których wiele jest znanych z naszych polskich lasów. 10:40 BRAZYLIA. HISTORIA NATURALNA. ZATOPIONY LAS (WILD BRAZIL) Film dokumentalny, 50 min, Austria, 2014 Reżyseria: Christian Baumeister, Paul Reddish Amazonia to największy las deszczowy na naszej planecie. Dom 10% wszystkich gatunków fauny na świecie. Wygląda jak olbrzymi, tropikalny raj, ale czy na pewno tak jest? To krajobraz, w którym jest tyle samo wody, co drzew. Każdego roku, gdy las wypełnia się wodą, dochodzi do kolizji tych dwóch światów. Zieleń Amazonii kryje ogromną rozmaitość. Są lasy typu Terra Firme na wyżynach oraz zalewane lasy wzdłuż tysięcy rzek i jezior na nizinach. Drzewa oferują jadalne owoce w nagrodę za rozsiewanie ich nasion. Z drugiej jednak strony wiele z nich stosuje chemiczne środki, by chronić liście przed zjedzeniem. Toczy się niewidzialna wojna między drzewami i zjadaczami liści. Największym ścinaczem liści w Amazonii jest mała mrówka. Gdy odcina liście, jej szczęka wibruje z prędkością tysiąca razy na sekundę. Ścięte liście nie są zjadane przez robotnice, bo mogą być toksyczne, tylko zanoszone do mrowiska. Amazonia jest niewyobrażalnie rozległa. Obejmuje obszar blisko trzech i pół miliona kilometrów kwadratowych. Jest to krajobraz bardzo niejednolity: od stale zalewanego, po suchy las na wyżynach. W zielonej przestrzeni ogromna liczba zwierząt walczy o przetrwanie. Żyją tu małpy wełniaki oraz wyjące małpy, czyli wyjce, a także harpia wielka, najsilniejszy ptak drapieżny na świecie, zdolny unieść nawet wyjca. Skrzydła harpii są szerokie i zaokrąglone, co pozwala jej manewrować w koronach drzew z ogromną precyzją. Łapy harpii są grubości ręki ludzkiej, w dodatku ma największe szpony wśród drapieżnych ptaków. Może nieść w nich ofiarę o tej samej wadze, co ona sama. Amazonia jest światem pełnym tajemnic. Tu drzewa oferują owoce jednocześnie bronią liści. To świat trucizn, w którym rośliny i zwierzęta toczą niewidzialną wojnę. Rośliny i zwierzęta wspólnie zmagają się ze zmienną pogodą. Amazoński las deszczowy to dwa i pół metra opadów rocznie, a większość oczywiście przypada w porze deszczowej. Drzewa i ich liście odgrywają w tym kluczową rolę, ponieważ połowa deszczu, który spada, pochodzi właśnie z lasu. Liście wyparowują wodę, która następnie tworzy chmury i wraca w postaci deszczu. Ulewy stanowią zagrożenie dla zwierząt, np młodych harpii. Jeśli pisklę przemoknie, wychładza się i ginie. To wyjątkowo groźny czas dla jednego z najsilniejszych ptaków na naszej planecie. Deszcz przeobraża las amazoński. Woda wylewa się z koryt licznych rzek i wpływa do lasu. Ulewy są tak intensywne, że las staje się światem wodnym. Pod wodą znajduje się 250 tysięcy km kwadratowych. To obszar trzy razy większy od Austrii.Transformacja jest zupełna. Tam gdzie kiedyś przysiadały ptaki, powstają warunki sprzyjające dla całkowicie innych stworzeń. W szczycie woda sięga ponad 20 km w głąb lasu. Jest zielona od mikroskopijnego planktonu, którym żywią się wpływające tu ławice małych rybek. Im woda dalej wpływa w las, tym liczniej pojawiają się więksi drapieżcy, jak matamata. To żółw z rodziny wężoszyjnych, żyje na linii frontu w głębi lasu i ma własne metody łapania ryb. Wtapia się w tło, wyglądając jak stary pień, pokryty wodorostami. Gdy woda coraz wyżej zalewa gałęzie drzew, sprowadza się tu smukleń pryskacz i ustala swoje terytorium. Następnie zwabia samiczkę. Smuklenie są wśród ryb wyjątkowym gatunkiem, ponieważ składają jaja na liściach - nad wodą. W Amazonii pada przez 200 dni w roku. Wszystkie zwierzęta lasu muszą znosić tę wilgoć. W końcu jednak nadchodzi czas, gdy wody zaczynają się cofać. To z kolei niebezpieczny czas dla ryb. Łatwo mogą zostać uwięzione w kałużach i jeziorkach. Dzień po dniu, noc po nocy las wysycha. Wiele ryb spotyka marny los, ale nieszczęście jednego stworzenia Amazonii jest okazją dla drugiego. Np. opos wykorzystuje ten okres do poszerzenia swojego jadłospisu. Tak więc ustępowanie i zalewanie wód jednym przynosi obfitość pokarmu, a innym - głód. Deszczowe i suche pory mają wpływ na życie wszystkich stworzeń Amazonii. 13:25 POTOP REDIVIVUS Film historyczny, 177 min, Polska, 2014 Reżyseria: Jerzy Hoffman Aktorzy: Daniel Olbychski, Małgorzata Braunek, Tadeusz Łomnicki, Kazimierz Wichniarz "Potop Redivivus" to projekt Filmoteki Narodowej, który powstał z potrzeby zaprezentowania współczesnej widowni "Potopu" na dużym i małym ekranie w doskonałej jakości i nowej, atrakcyjnej formie. Odrestaurowany film został na nowo zmontowany pod nadzorem artystycznym Jerzego Hoffmana i Jerzego Wójcika. Lata 1655 - 1660, okres najazdu szwedzkiego na Polskę. Zaręczony z Oleńką Billewiczówną (Małgorzata Braunek) chorąży orszański Andrzej Kmicic (Daniel Olbrychski) opowiada się początkowo po stronie kolaborującego ze Szwedami potężnego rodu magnackiego Radziwiłłów. Uznany przez szlachtę i narzeczoną za zdrajcę zaczyna poniewczasie rozumieć, że Radziwiłłom chodzi nie o dobro ojczyzny, ale o własne interesy. Aby odkupić winy, porywa księcia Bogusława (Leszek Teleszyński), by zawieźć zdrajcę przed oblicze króla Jana Kazimierza, ale Radziwiłł ciężko rani Kmicica i ucieka. Doszedłszy do zdrowia, Andrzej Kmicic stara się zwrócić honor swojemu nazwisku. 16:30 GIGANCI HISTORII - ODC. 26. ŚWIAT W CZASACH CHRYSTUSA Teleturniej, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Michał Górski Scenariusz: Mikołaj Korzyński Wykonawcy: Przemysław Babiarz (prowadzący) Postać Jezusa znamy z Ewangelii i wydaje nam się bliska. Ale czy naprawdę wiemy, jak wyglądał ówczesny świat? Świat wojen i okrucieństwa, w którym rządziła bezwzględna siła. Przesłanie Jezusa o miłości bliźniego, przebaczeniu win i nadstawieniu drugiego policzka musiało w tych okolicznościach brzmieć rewolucyjnie. Ziemie żydowskie znajdowały się pod kontrolą Imperium Rzymskiego i były pogrążone w stanie zamętu religijnego i politycznego. Stronnictwa Saduceuszy i Faryzeuszy zaciekle rywalizowały o wpływy. Ortodoksyjni wyznawcy judaizmu widzieli w rosnącej popularności Jezusa zagrożenie. Czym jeszcze żyli mieszkańcy ówczesnej Judei i Galilei? Jakie wydarzenia i procesy rozgrywały się w Imperium Rzymskim, w kręgu kultury helleńskiej, w Egipcie. Jaki był ich wpływ na Ziemię Biblijną? Co nurtowało umysły Rzymian, Greków i Żydów? Ludzi nauki, filozofów i poetów? "Świat w czasach Chrystus"a to temat tego odcinka teleturnieju. 17:25 SZLAK SNÓW DOLNEGO ŚLĄSKA Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Daniel Jasiński Scenariusz: Daniel Jasiński Wykonawcy: Edwin Petrykat Większość z nas kocha kino. Mamy swoje ulubione filmy, seriale, bohaterów. Ale czy kiedykolwiek zadaliśmy sobie pytanie, co to jest w ogóle film? Jaka jest jego istota? Czy film to tylko kronika dokumentująca historię? Czy może film, jak sugerował Wojciech Jerzy Has, jest niczym sen? Czy wiemy jednak, co to w ogóle sen? A może film to jakaś magia - jak chcą niektórzy? Albo tylko iluzja? Czy lubimy zatem być oszukiwani? A może film to podróż? Podróż bohatera i widza wyruszających razem ku przygodzie w tajemniczym filmowym świecie? Historia Wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych, historia zrealizowanych w niej filmów oraz piękne plenery Dolnego Śląska są dla nas pretekstem, by spróbować odpowiedzieć na wyżej postawiony problem, odkrywając jednocześnie historię polskiej kinematografii na Dolnym Śląsku oraz piękne plenery tego regionu. W podróż po Dolnym Śląsku, szlakiem filmów zrealizowanych we Wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych, wyrusza aktor Edwin Petrykat. Odwiedzi miejsca, w których realizowane były pamiętne sceny ze znanych i tych mniej znanych, filmów takich jak: "Sami swoi", "Wielki Szu", "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Pętla", "Popiół i diament", "Jańcio Wodnik", "Stawka większa niż życie", "Mała Moskwa" i wiele innych. Poprzez fragmenty tych filmów będziemy przypominać miejsca Dolnego Śląska, gdzie kręcone były sceny. Nie pomijamy również wspomnieć o współczesnych realizacjach filmowych. Na swojej drodze przez Dolny Śląsk i świat filmu Edwin poprowadzi widza w stronę istoty tego, czym film jest i dlaczego, jako widzowie, znajdujemy w filmach coś, co jest częścią nas samych. Film poprzez tworzenie światów iluzorycznych paradoksalnie ukazuje nam prawdę o nas samych, a na Dolnym Śląsku pomagał Polakom w procesie zadomawiania się w nowym miejscu po II wojnie światowej. 18:25 GIUSEPPE W WARSZAWIE Komedia, 95 min, Polska 1964 Reżyseria: Stanisław Lenartowicz Scenariusz: Jacek Wejroch Zdjęcia: Antoni Nurzyński Muzyka: Wojciech Kilar Występują: Elżbieta Czyżewska, Antonio Cifariello, Zbigniew Cybulski, Jarema Stępowski, Krystyna Borowicz, Aleksander Fogiel, Artur Młodnicki, Wojciech Siemion, Jan Matyjaszkiewicz i inni Już w pierwszej minucie filmu z szyn wylatuje wojskowy pociąg, którym pewien włoski żołnierz jechał na urlop. Włoch, Giuseppe Santucci, wsiada więc do pierwszego odjeżdżającego pociągu pełnego obywateli Generalnej Guberni. W czasie podróży poznaje dziewczynę ubraną, jak na konspiratorkę przystało, w skórzaną kurtkę i beret. Marysia bezskutecznie namawia go, by jej sprzedał - oczywiście za dobrą cenę - swoją broń. Do transakcji nie dochodzi, ale po przyjeździe do nieznanego mu jeszcze miasta, w trakcie zamieszania związanego z uliczną łapanką, Włoch i tak traci automat. Rozwścieczony podąża za dziewczyną, sądząc, że ma ona coś wspólnego ze zniknięciem broni. Trafia do mieszkania, które Marysia zajmuje wspólnie ze swoim bratem, Staszkiem, artystą malarzem jak najdalszym od konspirowania i wystrzegającym się jak ognia wszelkich kontaktów z wrogiem. Tymczasem Giuseppe nie ma zamiaru ruszać się z mieszkania, dopóki nie odzyska swojej broni. Tak rozpoczynają się przygody sympatycznego Włocha w okupowanej Warszawie. "Giuseppe w Warszawie" to komedia jak na lata sześćdziesiąte dosyć śmiała. Niewiele bowiem do tego czasu powstało filmów traktujących okupację na wesoło. Stanisław Lenartowicz przedstawił ją od strony obyczajowej, codziennej, zwykłej, choć także dramatycznej, pokazał, że i w tym tragicznym okresie warszawiaków nie opuszczało poczucie humoru. Film ma wartką akcję, instruktażowo wręcz wykonane zdjęcia - w poszukiwaniu "warszawskich", wojennych plenerów ekipa musiała udać się aż do Wrocławia. W roli tytułowego Giuseppe wystąpił znany z takich filmów, jak "Panienki z międzymiastowej", "Ciao, ciao bambina" czy "Rzymskie opowieści" Antonio Cifariello. Filmowe rodzeństwo zagrali Elżbieta Czyżewska i Zbigniew Cybulski. 20:10 ŚWIĘCI Z SĄSIEDZTWA - WOJTYŁOWIE - W DRODZE NA OŁTARZE Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2020 Scenariusz: Paweł F. Nowakowski, Monika Skwirtniańska Zdjęcia: Wojciech Kursa Film dokumentalny o Emilii i Karolu Wojtyłach, rodzicach św. Jana Pawła II w kontekście rozpoczętego w maju 2020 rokuprocesu beatyfikacyjnego. W maju 2020 roku, w Bazylice w Wadowicach nastąpiło uroczyste posiedzenie Trybunału Beatyfikacyjnego, rozpoczynające oficjalnie proces beatyfikacyjny Emilii i Karola Wojtyłów, rodziców papieża Jana Pawła II. Proces beatyfikacyjny to wyjątkowa możliwość pogłębionego przedstawienia biografii Emilii i Karola Wojtyłów, w oparciu m.in. o ustalenia specjalnie powołanej komisji historycznej, która drobiazgowo zbadała biografię obojga rodziców, a także przy wykorzystaniu wypowiedzi świadków ze słyszenia, fragmentów homilii i pism Jana Pawła II, w których o rodzicach wspominał. W reportażu opowieść o życiu Emilii i Karola Wojtyłów, ze szczególnym uwzględnieniem wszelkich dowodów na to, iż w stopniu heroicznym praktykowali cnoty chrześcijańskie, przeplatać się będzie z informacjami o przebiegu procesu beatyfikacyjnego, wyjaśniającymi kolejne jego etapy. 21:05 BEN HUR (BEN HUR) Film historyczny, 118 min, USA 2016 Reżyseria: Timur Biekmambietow Scenariusz: Keith R. Clarke, John Ridley Aktorzy: Jack Huston, Toby Kebbell, Nazanin Boniadi, Morgan Freeman Film powstał według scenariusza napisanego na podstawie wydanej w 1880 roku powieści "Ben - Hur" autorstwa Lewisa Wallace'a (1827 - 1905), amerykańskiego generała, polityka i pisarza. Książka doczekała się wielu adaptacji. Pierwszą z nich, w wersji niemej, nakręcono w 1907 r. , a dwie kolejne to również niema wersja z 1925 r. w reżyserii Freda Niblo i słynna dźwiękowa wersja w kolorze Williama Wylera, nagrodzona aż 11 Oscarami (dla najlepszego filmu, za reżyserię, główną rolę męską dla Charltona Hestona, drugoplanową rolę męską dla Hugha Griffitha, a także za zdjęcia, muzykę, montaż, dźwięk, kierownictwo artystyczne, kostiumy i efekty specjalne. We współczesnej wersji z 2016 roku, określanej przez krytykę jako "nowa interpretacja" historycznej powieści "Ben - Hur" w tytułowego bohatera wcielił się brytyjski aktor telewizyjny, filmowy i teatralny Jack Huston, wnuk Johna Hustona. W roku 30 naszej ery rzymski oficer Messala przybywa do Jerozolimy, gdzie spędził dzieciństwo, aby objąć dowództwo legionów. Tu spotyka przyrodniego brata i zarazem najlepszego przyjaciela, żydowskiego księcia Judę Ben Hura. Messala zostaje przyjęty z honorami. Kiedy jednak prosi Ben Hura o pomoc w stłumieniu żydowskiej rebelii, ten stanowczo odmawia. Oskarżony o zdradę Ben Hur zostaje skazany na galery, gniew Messala dosięga także jego matkę i siostrę. Po pięciu latach katorgi, Ben Hurowi udaje się zbiec. Przybywa do Jerozolimy, by wziąć udział w wielkim wyścigu rydwanów. Spotyka nareszcie ukochaną Ester, od której dowiaduje się, że jego matka i siostra nie żyją. Teraz pragnie tylko zemsty na Messali. Kiedy jednak staje z nim oko w oko, pojawiają się rzymscy żołnierze i musi znowu uciekać. Czy jako zbiegły niewolnik, ma jeszcze szanse na wyrównanie rachunków? 23:15 ANNA GERMAN PRAWDZIWE ŻYCIE. (ANNA GERMAN) Film dokumentalny, 44 min, Rosja, 2006 Reżyseria: Georgij Ananov Dokument o życiu i karierze Anny German, o tragicznym wypadku, któremu uległa w sierpniu 1967 r. i zmaganiach z okrutnym losem. Miała dyplom magistra geologii Uniwersytetu Wrocławskiego, studia ukończyła z wyróżnieniem, ale swoje życie poświęciła śpiewaniu. Natura obdarzyła ją pięknym głosem, zachwycała niepowtarzalnym stylem. Występowała w Europie Zachodniej, w krajach obozu socjalistycznego, ale także w USA, Kanadzie, Australii. Śpiewała w siedmiu językach, zdobywała nagrody, podbijała serca publiczności w San Remo, Ostendzie, Cannes, Neapolu, Bratysławie, Opolu, Kołobrzegu, Zielonej Górze. Miała u swych stóp cały świat, a jednocześnie była osobą skromną, cichą, niezwykle serdeczną i uśmiechniętą. Pozostawiła po sobie niezapomniane piosenki: "Wróć do Sorrento", "Tańczące Eurydyki", "Człowieczy los" i inne. Jest rok 1965. Na festiwalu w Sopocie 29 - letnia Anna German zaśpiewała "Tańczące Eurydyki" i zdobyła główną nagrodę. Otrzymała propozycję nagrania swojej pierwszej płyty w Związku Radzieckim. Jest sławna, dużo występuje, ale zarobione pieniądze wystarczają zaledwie na pokrycie bieżących wydatków. Nie ma też żadnych perspektyw na mieszkanie w Warszawie. Pewnego dnia telefon od włoskiego producenta zmienił wiele w życiu piosenkarki. Pietro Carriaggi zaprosił ją do Włoch i zaproponował kontrakt na trzy lata. Ale na miejscu wszystko wyglądało inaczej niż to sobie wyobrażała. Carriaggi był właścicielem małego studia nagrań, do tej pory nie miał nagrania żadnej gwiazdy. Los jednak sprzyjał Annie German. Jako pierwsza piosenkarka spoza Włoch zdobyła nagrodę publiczności na festiwalu w Neapolu. Była też pierwszą Polką, która wystąpiła na festiwalu w San Remo. W sierpniu 1967 r. Anna German koncertowała w całych Włoszech. Towarzyszył jej akompaniator Renato. Koncert w miasteczku Forli niedaleko Mediolanu skończył się o pierwszej w nocy. Anna i jej towarzysz byli bardzo zmęczeni, jednak zdecydowali się wracać do Mediolanu. Tragiczny wypadek, który wydarzył się na autostradzie Słońca, na trzy lata wyłączył piosenkarkę z życia artystycznego. Miała skomplikowane złamania kręgosłupa, obu nóg, lewej ręki, kilku żeber, niebezpieczne stłuczenia organów wewnętrznych i wstrząs mózgu. Nie było żadnej nadziei nie tylko na powrót na scenę, ale nawet do normalnego życia. Jej rodzinie w ciągu jednego dnia załatwiono paszporty z notatką: wydać natychmiast, stan beznadziejny. Nie poddała się jednak. Wróciła na scenę w 1970 r. , licznie zgromadzona w Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki publiczność zgotowała jej owacyjne przyjęcie. Swego przyszłego męża, Zbigniewa Tucholskiego, Anna German poznała latem 1960 r. na basenie we Wrocławiu. Oboje studiowali w tym mieście. Anna jednocześnie udzielała się artystycznie. Zaprosiła go na występ. Nie byli jeszcze małżeństwem, kiedy Zbigniew Tucholski, zabrał ze szpitala Annę German do swego ciasnego mieszkania, by się nią opiekować. Była w fatalnym stanie. Tylko on wierzył, że ukochana w końcu stanie na nogach. Oświadczył się jej, a ona zgodziła się wyjść za niego za mąż, pod warunkiem, że na ślub pójdzie o własnych siłach. Pobrali się w 1972 r. w Zakopanem. Zbigniew junior urodził się 1975 r. Tworzyli wspaniałą rodzinę, ale nie mogli długo cieszyć się szczęściem. Anna German odeszła z tego świata w wieku 46 lat, ostatecznie przegrywając walkę z rakiem. Zmarła 26 sierpnia 1982 r. , dokładnie 15 lat po wypadku samochodowym. Mistyczna zbieżność. Zupełnie jakby odroczono jej wyrok. W filmie mówią o niej mąż Zbigniew Tucholski oraz osoby blisko związane z piosenkarką: Anna Kaczalina - przyjaciółka, redaktor muzyczny, Jan Laskowski - reżyser i przyjaciel, Wladimir Szainski - kompozytor, Nikołaj Dobronrawow - poeta, Aleksandra Pachmutowa - kompozytorka, Andrzej Urbańczyk - przyjaciel. 00:10 RIO GRANDE (RIO GRANDE) Western, 106 min, USA 1950 Reżyseria: John Ford Scenariusz na podstawie opowiadania Jamesa Warnera Bellaha "Mission with No Record": James Kevin McGuinness Zdjęcia: Bert Glennon Muzyka: Victor Young Aktorzy: John Wayne, Maureen O'Hara, Ben Johnson, Claude Jarman Jr, Harry Carey Jr, Chill Wills, J. Carrol Naish, Victor McLaglen i inni O twórczości Johna Forda napisał kiedyś jeden z historyków kina jako o "kinie marzeń i wspomnień, kinie świetlistych obrazów zabarwionych elegijną melancholią, tęsknotą do utraconej niewinności już nie do odzyskania, niewinności człowieka i społeczeństwa, jego nadziei i wizji, które bieg historii, postęp i polityka uczyniły niespełnionymi". Tę postawę reżysera najpełniej chyba odzwierciedla kawaleryjska trylogia oparta na literackich oryginałach Jamesa Warnera Bellaha: "Fort Apache" (1948), "Nosiła żółtą wstążkę" (1949) i właśnie "Rio Grande" z 1950 r. Odbierać ją trzeba na dwóch poziomach: bezpośrednio - jako opowieść o bohaterstwie żołnierzy z wysuniętych daleko placówek, pośrednio - jako refleksję na temat początków narodu, w którym kawalerzyści reprezentują "lepszą", białą kulturę, a Indianie są skłóconymi z nimi, wyobcowanymi intruzami. Kawalerzyści, którzy w istocie bardziej przypominali składem Legię Cudzoziemską, nie grzesząc nadmiarem cnót i mając niejedno na sumieniu, w filmach Forda nabierają cech szlachetnych rycerzy, gotowych oddać życie dla dobra sprawy. Ale gdzieś zza kulis akcji wyłania się w konkluzji dręczące pytanie, czy ostatecznie Ameryka wybrała słuszną drogę, czy stawiając na urbanizację i rozwój przemysłowy, nie utraciła swego właściwego, całkowicie odmiennego przeznaczenia, okupując taki wybór m. in. ofiarą z Indian. Kilka lat po zakończeniu wojny secesyjnej, na terenach graniczących z Meksykiem pułkownik Kirby Yorke dowodzi kawaleryjskim fortem nad rzeką Rio Grande. Jego żołnierze staczają regularne potyczki z Apaczami, ścigając ich do granicznej rzeki, której amerykańskim żołnierzom nie wolno przekraczać. Po powrocie z kolejnego wypadu pułkownik dowiaduje się, że do fortu przybył nowy rekrut - jego syn Jefferson, który nie zdawszy egzaminów w akademii wojskowej w West Point, musiał opuścić mury uczelni. Ojciec nie widział go od 15 lat, od czasu, gdy opuściła go żona. Pochodząca z Południa Kathleen nie mogła wybaczyć mężowi, że podczas wojny secesyjnej, walcząc po stronie Unionistów z Północy, spalił plantację jej rodziców. Rozstając się z mężem, zabroniła mu także kontaktów z synem. Kirby zapowiada Jeffowi, aby nie liczył na żadne ulgi ze względu na łączące ich więzy krwi. Uważa, że matka wychowywała go zbyt pobłażliwie i dlatego nie podołał wymaganiom uczelni. Teraz nadszedł czas, aby uczynić z niego prawdziwego mężczyznę. Niebawem w forcie zjawia się również Kathleen, która - w obawie o życie Jeffa - żąda od Kirby'ego, aby zwolnił syna ze służby. Pułkownik nie chce jednak ingerować w decyzje syna, który odmawia opuszczenia fortu. Mimo długiego niewidzenia i odmienności zdań, Kirby i Kathleen uświadamiają sobie, że dawne uczucie nie do końca w nich wygasło, choć początkowo nie mają odwagi tego wyznać. Nocą grupa Apaczy zakrada się do fortu i odbija swych pojmanych współtowarzyszy. Kawalerzyści ruszają za nimi w pościg, ale Indianie znikają po drugiej stronie rzeki. W obawie przed ich następnymi atakami pułkownik nakazuje ewakuować kobiety i dzieci do położonego dalej od granicy fortu Bliss. Do ich eskortowania wyznacza m. in. Jeffa. Ale gdy ewakuowani ruszają w drogę, Indianie przypuszczają atak. Jeff Zawraca do fortu, aby wezwać posiłki. Zanim zdąży wrócić, Apacze porywają wszystkie dzieci.