TVP Kultura Środa, 14.04.2021 08:40 NIEDZIELA Z... - JERZYM MAKSYMIUKIEM Dysk./wywiad/debata, 39 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Marta Perchuuć - Burzyńska(Prowadzący) Bohaterem programu jest dyrygent, kompozytor, pianista i wizjoner - Jerzy Maksymiuk. Bez niego kultura muzyczna byłaby bezbarwna. Wulkan energii, obdarzony niespotykaną muzykalnością i ekspresją, a przy tym bezkompromisowy. Prowadząca program Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z samym maestro i zaproszonymi do studia gośćmi o jego perfekcjonizmie, metodach pracy i pasji. 09:30 KAPRYŚNE LATO (ROZMARNE LETO) Film komediowy, poetycki, 72 min, Czechosłowacja, 1967 Autor: Vladislav Vanura Reżyseria: Jiri Menzel Scenariusz: Vclav Nvlt, Jiri Menzel Zdjęcia: Jaromir Šofr Aktorzy: Rudolf Hruinsk, Vlastimil Brodsk, Frantiek Rehk, Mila Myslikov, Jana Drachalov, Jii Menzel, Bohu Zhorsk I Inni Adaptacja powieści Vladislava Vanury. Ironiczny i uroczy obraz małomiasteczkowej społeczności. Melancholijny, pełen ciepłego humoru portret trzech starzejących się przyjaciół. Nudę życia w małym miasteczku zburzy przyjazd ponętnej akrobatki. Do niewielkiego miasteczka przyjeżdża magik z uroczą asystentką. Trzej miejscowi notable w ciągu kilku nocy próbują uwieść uroczą asystentkę - bez powodzenia. Tymczasem sztuka ta udaje się jednej z ich żon, ale z magikiem. Kiedy magik doznaje kontuzji, żona potulnie wraca do męża. 11:00 POLSKIE DROGI - ODC. 3/11 - NAJSPOKOJNIEJSZE MIEJSCE NA ŚWIECIE Serial wojenno - obyczajowy, 90 min, Polska 1977 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Jerzy Janicki Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Andrzej Kurylewicz Aktorzy: Karol Strasburger, Kazimierz Kaczor, Zofia Mrozowska, Piotr Pawłowski, Marek Walczewski, Henryk Bąk, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Włodzimierz Boruński, Franciszek Trzeciak, Bronisław Pawlik, Aleksander Bardini, Beata Tyszkiewicz, Zygmunt Kęstowicz, Jan Englert, Leszek Herdegen, Barbara Sołtysik, Roman Stankiewicz, Bohdan Ejmont, Stanisław Zaczyk, Piotr Fronczewski, Maciej Góraj, Henryk Talar, Mieczysław Milecki, Monika Goździk, Zbigniew Zapasiewicz, Anna Nehrebecka, Arkadiusz Bazak, Stanisław Mikulski, Jan Machulski, Jerzy Kaliszewski, Emil Karewicz, Mieczysław Kalenik Przebywający w Krakowie Johann Heimann spostrzega na wystawie zakładu fotograficznego zdjęcie Władka Niwińskiego, które nieopatrznie wywiesiła w witrynie córka Białasa, Basia. Gestapowiec zastawia pułapkę. Po odbiór zdjęcia zgłasza się służąca profesorstwa Zygadlewiczów. Fotograf niszczy kwit, wydaje jej inne zdjęcie, na odwrocie zdąży jeszcze napisać prośbę, by ostrzec jego córkę. Sprawa wydaje się, gdy po odbiór swoich zdjęć zgłasza się inny klient. Fotograf zostaje aresztowany, potem zesłany do obozu, Basia Białasówna musi uciekać z miasta. Stryj dziewczyny, przedwojenny komunista, chce ukryć ją w "najspokojniejszym miejscu na świecie", prowincjonalnej dziurze, gdzie mieszka ich krewniak. Sam również wyprawia się do Oświęcimia, zabierając ze sobą Władka. Niwiński pracuje tam jako ogrodnik. Otrzymuje zadanie rozpracowania i sfotografowania tajemniczego obiektu, który wznoszą tutaj Niemcy. Zadanie wykonuje, ale musi ratować się ucieczką. Wyjeżdża do Bydgoszczy, gdzie już wcześniej dotarł Kuraś. 12:40 BŁĘKITNY POKÓJ Film obyczajowy, 29 min, Polska, 1965 Autor: Prosper Merimee Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Janusz Majewski Zdjęcia: Kurt Weber Aktorzy: Pola Raksa, Jerzy Nasierowski, Janusz Kłosiński, Artur Młodnicki, Jadwiga Skupnik, Witold Pyrkosz, Wojciech Skibiński, Andrzej Mrozek Janusz Majewski jest autorem filmow krótkometrażowych - m.in "Ronda", "Albumu Fleischera", "Pojedynku", "Avataru" oraz wielu filmów fabularnych, w tym "Zbrodniarza, który ukradł zbrodnię", "Zazdrości i medycyny", "Zaklętych rewirów", "Sprawy Gorgonowej", "Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny", "C. K Dezerterów". Para kochanków wyjeżdża na prowincję, by mieć tam czas tylko dla siebie. Jednak intymny nastrój, który stworzyli, zostaje zakłócony i kochankowie rozstają się - chyba już na zawsze. 13:20 RZECZ POLSKA - PAN GENERATOR Film dokumentalny, 12 min, Polska, 2020 Reżyseria: Anna Zakrzewska, Tomasz Filiks Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska "panGenerator" to interdyscyplinarna grupa artystyczna, która postawiła sobie za cel łączenie designu i ekspresji artystycznej z nowymi technologiami. Tworzą obiekty, które stają się łącznikami między światem tradycji i nowoczesności. Bardzo ważny jest dla nich odbiorca, czytelny przekaz, edukacja i współpraca z przedstawicielami różnych dyscyplin. Piotr Barszczewski, Krzysztof Cybulski, Krzysztof Goliński oraz Jakub Koźniewski spotkali się podczas pierwszego w Polsce Obozu Kultury MediaLab, zorganizowanego w 2010 roku w Chrzelicach i od tego czasu razem pracują. Na swoim koncie mają liczne nagrody i sukcesy, zdobyli między innymi Złotego Lwa w Cannes, Paszporty Polityki, nominację do Design Alive Awards. "Świat sztuki przestał nadążać za zmianami technologicznymi; w renesansie artyści korzystali z nowych osiągnięć naukowych. Potem ich drogi się rozeszły, a według nas to powinna być ścisła współpraca, coś co się napędza wzajemnie", mówią członkowie kolektywu. Ta idea przyświeca ich pracy. Nowoczesna technologia nigdy nie jest dla nich celem samym w sobie. Jest tylko narzędziem. Artyści płynnie łączą najnowsze osiągnięcia technologiczne z technikami analogowymi. Od początku istnienia podkreślali, że ważne jest dla nich tworzenie projektów interdyscyplinarnych, integrujących osiągnięcia przedstawicieli różnych dziedzin - muzyków, programistów, elektroników, designerów. Głównym tematem odcinka będzie instalacja "Apparatum", stworzona przez kolektyw w 2018 roku, instalacja zainspirowana - jeśli chodzi o formę - "Czarnym Studiem" Zofii i Oskara Hansenów oraz historią i dorobkiem Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia (SEPR). "Apparatum" pozwala każdemu odbiorcy wcielić się w rolę kompozytora i realizatora dźwięku. Skomponowany przez odbiorców utwór zostaje wgrany na serwer w postaci pliku mp3, a graficzna partytura zostaje wydrukowana w formie przypominającej paragon. Do opowieści o instalacji wykorzystamy materiały archiwalne dokumentujące działalność SEPR. Członków grupy odwiedzimy z kamerą w ich pracowni. Porozmawiamy o genezie "Apparatum" i idei instalacji, ale przyjrzymy się także innym pracom. 13:35 POLSKA. SIŁA OBRAZU Reportaż, 15 min, Polska, 2020 Reżyseria: Anna Zakrzewska, Tomasz Filiks Scenariusz: Anna Zakrzewska, Tomasz Filiks Reportaż z wystawy "Polska. Siła obrazu" będącej kolejną odsłoną ekspozycji pokazywanej wcześniej we Francji w Muzeum Louvre - Lens (25 września 2019 - 20 stycznia 2020), która stanowiła wieloletni projekt Instytutu Adama Mickiewicza. Materiał telewizyjny z udziałem francuskich kuratorów, którzy z dystansu spojrzeli na polską sztukę i szerzej na polską kulturę. To niepowtarzalna okazja, żeby oczami innego spojrzeć na narodowych twórców i arcydzieła zgromadzone w krajowych muzeach. To wystawa malarstwa polskiego XIX wieku, prezentująca dzieła najwybitniejszych polskich artystów, m.in. Stanisława Wyspiańskiego, Aleksandra i Maksymiliana Gierymskich, Jana Matejki, Leona Wyczółkowskiego, Józefa Mehoffera, Olgi Boznańskiej, Józefa Brandta, Józefa Chełmońskiego, Ferdynanda Ruszczyca, Konrada Krzyżanowskiego, Jacka Malczewskiego, Wojciecha Weissa, Jana Stanisławskiego, Juliusza i Wojciecha Kossaków, Witolda Wojtkiewicza, Władysława Ślewińskiego, Artura Grottgera, Józefa Simmlera, Juliana Fałata, Zbigniewa Pronaszki. W sumie ponad 100 obrazów ze zbiorów własnych MNW oraz innych kolekcji krajowych. (www.mnw.art.pl) 13:55 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KRYSTYNA TKACZ Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuc - Burzyńska (prowadzący) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem w podróż do krainy dzieciństwa i młodości zabiera nas popularna aktorka, Krystyna Tkacz. 14:35 CZERWONY! SZTUKA AWANGARDY W KRAJU SOWIETÓW (RED! ART IN THE LAND OF THE SOVIETS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: Pierre - Henri Gibert Rosja, luty 1917 r. - seria strajków wstrząsa Petersburgiem, doprowadzając do końca carskich rządów. Wielka rewolucja zaczyna się od entuzjastycznego poparcia klasy robotniczej i postępowej inteligencji. Od czasu krwawej niedzieli i nieudanej rewolucji w 1905 r. Rosja nie widziała takiego klimatu zmian i emancypacji, wywołujących fale wstrząsów w społeczeństwie, a zwłaszcza w świecie sztuki. Poszukiwanie nowych środków wyrazu jest wspólne dla wszystkich dziedzin artystycznych: w malarstwie rozwijają się nowe ruchy (w tym rayonizm, suprematyzm, konstruktywizm). W 1917 r. rewolucja polityczna podąża śladami rewolucji estetycznej. Rewolucjoniści i artyści maszerują obok siebie, a Malewicz, Gonczarowa, Kandinsky, Rodczenko pełnią rolę przywódców i odgrywają aktywną rolę w budowaniu nowego społeczeństwa. Dzieła sztuki, przeżycia i wolne studia artystów rozwijają się. Pod jarzmem Stalina awangardowi artyści nie mają innego wyboru, jak przyjąć naturalistyczną estetykę, bardziej dostępną dla mas. Malarze realistów są umieszczani na piedestale, podczas gdy Malewicz, Rodczenko i Lissitsky walczą o dalszą pracę. Jednak w ruchu realistycznym i po śmierci Stalina pojawia się nowe pokolenie artystów (takich jak Deyneka, a następnie Bulatovand i Kabakov), którzy specjalizują się w obchodzeniu zasad w celu ożywienia kreatywności i innowacji w formach. Nie ma większej siły niż sztuka. Autorzy filmu, wykorzystując archiwalne zdjęcia, dokumenty i nagrane materiały, a także badania nad projektowaniem graficznym, opowiadają o powstaniu ruchów, które ukształtowały sztukę XX wieku. Film opowiada także o dumnych, zaangażowanych twórcach. 17:55 URODZENI ARTYŚCI - AGNIESZKA HUBENY - ŻUKOWSKA I RAFAŁ ŻUKOWSKI Reportaż, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Wykonawcy: Emilia Komarnicka - Klynstra (prowadzący), Redbad Klynstra - Komarnicki (prowadzący) Para popularnych aktorów Emilia Komarnicka - Klynstra i Redbad Klynstra - Komarnicki ponownie rusza w Polskę. Odwiedzają ludzi, którzy w uprawianych dziedzinach wykazują się najwyższym profesjonalizmem i miłością do zawodu. Tym razem ich bohaterami są utalentowani projektanci ogrodów, małżeństwo: Agnieszka Hubeny - Żukowska i Rafał Żukowski. 21:10 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - W CZTERECH ŚCIANACH ŻYCIA (INSYRIATED) Dramat, 85 min, Liban/Belgia/Francja 2018 Scenariusz i reżyseria: Philippe Van Leeuw Aktorzy: Hiam Abbass, Diamond Bou Abboud, Juliette Navis, Mohsen Abbas, Moustapha Al Kar Na festiwalu w Berlinie w 2017 roku, film zdobył nagrodę publiczności. Pełen napięcia dramat rozgrywa się w czasie okrutnej wojny, siejącej na ulicach Damaszku spustoszenie i trwogę. Bohaterką filmu jest Oum Yazan, matka trojga dzieci, uwięziona wraz z rodziną w swoim domu. Na dachu budynku czai się snajper, w każdej chwili gotowy do strzału, gdy tylko ktoś spróbuje wyjść na zewnątrz. Zamknięci w swoich czterech ścianach, na małej powierzchni, są ściśnięci niczym w klatce i nie mogą opuścić mieszkania nawet pod osłoną nocy. Przez cały czas towarzyszy im potworny strach, ryzykują życie również wówczas, gdy spróbują zbliżyć do okien lub zaczną głośno rozmawiać. Wydaje się, że nie ma wyjścia z tej pułapki, zaczyna brakować żywności i wody, grozi im śmierć głodowa. Matka zadaje sobie wciąż te same pytania: Skąd wziąć jedzenie? Czy uda się jej i dzieciom przeżyć kolejną dobę? Ta beznadziejna sytuacja, w jakiej znaleźli się bohaterowie, to nie filmowa fikcja, a po prostu wojenna codzienność, z którą przyszło się zmierzyć setkom takich zwykłych syryjskich rodzin. Sił dodaje im jedynie miłość i ogromna wola życia. 22:45 WIĘCEJ NIŻ FIKCJA - NOMA. SZTORM DOSKONAŁY (NOMA: MY PERFECT STORM) Film dokumentalny, 94 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Pierre Deschamps Do Nomy, która mieści się w starej dzielnicy Kopenhagi, w magazynach dawniej floty handlowej Danii, pielgrzymują krytycy, eksperci kulinarni, restauratorzy i smakosze z najbardziej odległych zakątków świata. Przyjeżdżają, by poznać kunszt jednego z najbardziej znanych i cenionych współczesnych szefów kuchni. Wizjonera, którego nowatorskie podejście do lokalnych tradycji kulinarnych i rodzimych produktów zrewolucjonizowało kuchnię skandynawską. Noma, wyróżniona dwiema gwiazdkami Michelin, czterokrotnie zwyciężała w prestiżowym rankingu The San Pellegrino World’s 50 Best Restaurants. Po ponad dekadzie sukcesów jej twórca szykuje się do otwarcia nowego miejsca i podróżuje po świecie, rezydując w restauracjach w Tokio i Sidney. 00:35 JAZZ - ANDRZEJ KURYLEWICZ - TRIO Koncert, 35 min, Polska, 2001 Reżyseria: Stanisław Pieniak Scenariusz: Stanisław Pieniak, Andrzej Kurylewicz, Waldemar Miksa Wykonawcy: Trio Andrzeja Kurylewicza:, Andrzej Kurylewicz - Fortepian, Paweł Pańta - Kontrabas, Cezary Konrad -Perkusja Polskie Radio i Telewizja Polska we wspólpracy z Fundacją "Formacja Artystyczna Andrzeja Kurylewicza i Wandy Warskiej" podjęły wspólne przedsięwzięcie artystyczne o niezwykłym charakterze. W radiowym studiu im. A. Osieckiej, w którym odbywają się koncerty transmitowane na antenie radiowej, zrealizowano nagranie muzyki jazzowej w znakomitym wykonaniu Tria Andrzeja Kurylewicza. Kamery zarejestrowały proces twórczy - nagrania koncertowe bez udziału publiczności, w których najważniejsza jest jakość muzycznej kreacji, pełne skupienia działanie w surowej, technicznej przestrzeni studia radiowego. Wyjątkową wartością tego programu, obok walorów muzycznych, jest możliwość obserwacji jedenego z najwybitniejszych polskich kompozytorów współczesnych i wirtuoza fortepianu oraz jego młodych i wybitnie utalentowanych muzycznych przyjaciół. Wykonano utwory: "Polskie drogi", "Przybyli ułani", "Już kocham Cie tyle lat", "W cieniu Szymanowskiego", "Czułość", "La Valse minime". 04:05 KINO NOCNE - PESTKA Melodramat, 88 min, Polska 1995 Reżyseria: Krystyna Janda Scenariusz na motywach powieści Anki Kowalskiej "Pestka": Maciej Maciejewski Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Wojciech Borkowski Aktorzy: Krystyna Janda, Daniel Olbrychski, Agnieszka Krukówna, Jan Frycz, Anna Dymna, Jan Englert, Zbigniew Zamachowski, Edward Żentara i inni Jurorzy Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni uznali dzieło Krystyny Jandy za najlepszy debiut reżyserski. Filmowa adaptacja popularnej w latach 60. książki Anki Kowalskiej od początku budziła wiele kontrowersji, miała tyleż pochlebnych, co krytycznych recenzji. Ekranowa "Pestka" nie jest wierna literackiemu pierwowzorowi. Główna bohaterka Agata (gra ją sama Krystyna Janda) w filmie jest już kobietą dojrzałą, z dużym bagażem doświadczeń życiowych. Niezależna finansowo, pracuje w Polskim Radiu, ma w dorobku kilka tomików wierszy. Mimo licznych romansów, nie zdecydowała się jednak na założenie rodziny. Chociaż dobiega czterdziestki, wciąż pozostaje samotna. Na ślubie przyjaciółki, Sabiny (Agnieszka Krukówna), Agata poznaje architekta Borysa (Daniel Olbrychski), przykładnego męża i ojca dwóch synów. Jej życie zmienia się całkowicie. Niewinna znajomość przeradza się w gwałtowną, namiętną miłość. Ale radość kochanków przeplata się z cierpieniem. Głęboko wierzący mężczyzna broni się przed zniewalającym go uczuciem. Nie chce ranić najbliższych, porzucać dzieci i żony Teresy (Anna Dymna), jednak zauroczenie inną kobietą okazuje się silniejsze. Agatę również ogarniają wątpliwości. Czy ma prawo niszczyć cudze szczęście, rozbijać rodzinę? Płomienna miłość, która połączyła dwoje dojrzałych ludzi, komplikuje ich życie i w rezultacie doprowadza do tragedii.