TVP Kultura Piątek, 07.05.2021 08:30 KRONOS - KRONOS - CUD Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Piotr Nowak(Prowadzący) W kolejnym odcinku programu "Kronos" profesor Piotr Nowak wraz z zaproszonymi do studia gośćmi poddaje analizie pojęcie cudu. Czy każde doświadczenie paranormalne, wykraczające albo poza zdolność rozumienia, albo poza reguły rządzące światem empirycznym, powinniśmy określać mianem cudu? Czy cud koresponduje z ludzkimi potrzebami? Czy można zatem powiedzieć: i stał się cud, gdy człowiek odmienia nagle całe swoje życie? 09:10 ARTYSTA (ARTIST, THE) Komedia romantyczna, 96 min, Francja/Belgia 2011 Scenariusz i reżyseria: Michel Hazanavicius Zdjęcia: Guillaume Schiffman Muzyka: Ludovic Bource Aktorzy: Jean Dujardin, Berenice Bejo, John Goodman, James Cromwell, Missi Pyle, Penelope Ann Miller, Malcolm McDowell, Joel Murray Niezwykły film będący hołdem złożonym filmowej tradycji i jej twórcom, a do tego gwarantujący znakomitą rozrywkę. Czarno - biały obraz, po mistrzowsku wystylizowany na produkcje z czasów kina niemego, zyskał ogromne uznanie widzów, ale i krytyki, czego dowodem może być aż 5 Oscarów z 10 nominacji (najlepszy film, reżyser, aktor pierwszoplanowy Jean Dujardin, muzyka i kostiumy), 3 Złote Globy oraz Złota Palma w Cannes, a także 7 nagród BAFTA z 12 nominacji, 6 Cezarów i wiele innych wyróżnień. Akcja została osadzona w drugiej połowie lat 20. ubiegłego wieku. Jest rok 1927. Świat stoi u progu epoki filmu dźwiękowego, który wkrótce całkowicie wyprze kino nieme. Tytułowy artysta to niekwestionowany gwiazdor właśnie kina niemego. George Valentin jeszcze nie zdaje sobie sprawy, że kończą się lata jego świetności i niebawem ona sam pójdzie w zapomnienie. Tymczasem jednak upaja się sławą w otoczeniu tłumu wiernych wielbicieli, całkowicie pewny swej pozycji w świecie filmowym. Nie inaczej jest po premierze jego najnowszego filmu. Otoczony zagorzałymi fanami artysta odbiera oznaki uwielbienia i z lubością pozuje do zdjęć na ulicy przed kinem, gdzie właśnie odbył się premierowy pokaz. W zamieszaniu przypadkowo wpada na niego młoda kobieta, Peppy Miller, która akurat podnosiła wytrąconą z ręki torebkę. Valentin z humorem podchodzi do tego incydentu i daje się sfotografować z nieznajomą, kiedy ona całuje go w policzek. Nazajutrz Peppy dostrzega siebie na okładce znanego magazynu filmowego Variety, a pod fotką podpis: kim jest ta dziewczyna? Zdjęcie gwiazdora z całującą go panienką wzbudza sensację, nikt nie pisze o jego najnowszym filmie, media całą uwagę skupiają na pięknej nieznajomej. Tymczasem marząca o karierze artystycznej Peppy Miller przyjeżdża do wytwórni filmowej, by wziąć udział w castingu. Spotyka Valentina, który ją rozpoznaje i trochę jakby od niechcenia pomaga wejść do show - biznesu uroczej Peppy Miller. Przy okazji daje jej radę, że musi się czymś odróżniać od innych aktorek, żeby zwrócono na nią uwagę. Kariera Peppy rozwija się w szalonym tempie. Wschodząca gwiazda obdarza George ' a uczuciem, a on odwzajenia jej zainteresowanie. Rozwój ich romansu hamuje nowy wynalazek, który na dobre wkracza w świat kinematografii. Szef studia filmowego Al Zimmer ogłasza koniec produkcji niemych filmów. Prawdziwą furorę robi dźwięk, który teraz staje się oczkiem w głowie potentatów filmowych. George przestaje się liczyć w branży, zostaje zepchnięty na dalszy plan. Jeszcze się łudzi, że wrócą dawne czasy i znowu będzie na ustach wszystkich. Ale wielbiciele odchodzą, po paru miesiącach już nikt nie pamięta George’a Valentina. Za to Peppy staje się hollywoodzką gwiazdą numer jeden, ma wokół siebie tłumy adoratorów. Przegrany i załamany George zostaje sam ze swymi frustracjami i prywatną kolekcją swoich filmów, które ogląda w samotności. Pewnego razu w domu Valentina wybucha pożar, ratuje go jego wierny pies. Przebywającego w szpitalu aktora odwiedza niespodziewanie Peppy. 11:00 SŁAWA I CHWAŁA - ODC. 2 ZAWIERUCHA Serial historyczno - obyczajowy, 54 min, Polska 1998 Autor: Jarosław Iwaszkiewicz Reżyseria: Kazimierz Kutz Scenariusz: Krzysztof Teodor Toeplitz Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Joanna Szczepkowska, Olgierd Łukaszewicz, Michał Żebrowski, Piotr Adamczyk, Mariusz Bonaszewski, Anna Radwan, Joanna Mastalerz, Maria Gładkowska, Mirosława Dubrawska, Paweł Deląg, Agnieszka Czekańska, Zbigniew Zamachowski i inni Janusz przyjeżdża do Odessy i zamieszkuje u Szyllerów. Zaczyna spotykać się ze swą dawną miłością Ariadną. Niebawem przybywa też pani Royska z Józiem, którego młodszy brat Walerek służy w wojsku rosyjskim. Spychała angażuje się w konspiracyjną pracę na rzecz formującego się polskiego korpusu Dowbora - Muśnickiego. Nie reaguje zupełnie na tęskne spojrzenia Oli. Zrozpaczona jego obojętnością dziewczyna przyjmuje oświadczyny Gołąbka, mimo że go nie kocha. Wie jednak, że cukiernik jest człowiekiem prawym i żywi do niej szczere, głębokie uczucie. Odessę odwiedza też na krótko Elżbieta Szyllerówna. Spędza namiętną noc z Józiem, po czym odpływa do Konstantynopola. Razem z nią odjeżdżają Ariadna i jej kochanek Niewolin. Mijają kolejne dni. Odbywa się ślub Oli i Gołąbka. Egdar postanawia poświęcić się wyłącznie sztuce, zaś Janusz - mimo nieukrywanej apolityczności - podejmuje decyzję o wstąpieniu do rodzącego się polskiego wojska. 12:10 SŁAWA I CHWAŁA - ODC. 3 WOJENKA Serial historyczno - obyczajowy, 55 min, Polska, 1998 Autor: Jarosław Iwaszkiewicz Reżyseria: Kazimierz Kutz Scenariusz: Krzysztof Teodor Toeplitz Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz Aktorzy: Joanna Szczepkowska, Michał Żebrowski, Adolf Grabowski Piotr, Mariusz Bonaszewski, Leszek Teleszyński, Artur Dziurman, Zbigniew Bielski, Piotr Adamczyk, Stanisław Górka, Agnieszka Warchulska, Leszek Zduń, Grażyna Trela Józio Royski i Janusz Myszyński dołączają do III Korpusu Armii Polskiej w Winnicy. Uczestniczą w licznych przemarszach i potyczkach. Niebawem ich formacja zostaje rozbrojona przez Austriaków. Spotkany przypadkowo Spychała wysyła Józia i Janusza do Kijowa. W pociągu młodzi żołnierze poznają malarza Antoniewskiego, dzięki któremu zawierają liczne znajomości w kijowskim środowisku teatralnym. Józio nawiązuje nawet romans z aktorką Wyczerówną. Beztroskie życie szybko się jednak kończy. Młodzieńcy wyruszają do oddziałów generała Hallera. Przyjeżdżają 11 maja 1918 roku, w dzień bitwy pod Kaniowem. Zabłąkana kula śmiertelnie rani Józia. Tymczasem jego młodszy brat Walerek stacjonuje z wojskiem w Odessie. Wpada w towarzystwo umundurowanych szumowin i przestępców. Biorąc udział w rozmaitych oszustwach i aktach przemocy, szybko oswaja się ze złem. Po pewnym czasie nie stanowi już dlań problemu zamordowanie żydowskiego kupca, dostarczającego armii konie. 13:30 SCENA TANECZNA - TANIEC WSPÓŁCZESNY Artystyczne/estradowe (widowisko), 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Aleksandra Dziurosz (prowadząca), Klaudia Carlos (prowadząca), Focus W kolejnym odcinku "Sceny tanecznej" odpowiemy na pytanie, czym właściwie jest taniec współczesny? Wystąpią tancerki zespołu Focus w dziełach choreograficznych młodego twórcy - Piotra Jeznacha. W programie m.in. "Nie wchodź łagodnie do tej dobrej nocy" - choreografia zainspirowana wierszem Dylana Thomasa o tym samym tytule. 13:55 SCENA TANECZNA - BAJKA MUZYCZNO - TANECZNA Artystyczne/estradowe (widowisko), 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Krzysztof Skolimowski, Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Aleksandra Dziurosz (prowadząca), Klaudia Carlos (prowadząca), Juliusz Grzybowski, Mateusz Skolimowski, Kacper Klimczak, Justyna Olczak, Julianna Walczak, Zuzanna Wojciechowska, Martyna Wójcik, Ulyana Zaruba W kolejnym odcinku "Sceny tanecznej" wyjątkowa atrakcja dla dzieci. Zobaczymy fragmenty spektaklu "Skarb Nienazwanej Góry" Teatru Materia w Łodzi. Bajka opowiada, jak Stan i jego pomocnik Harold, dwaj staruszkowie, którzy chyba trochę zapomnieli, że są staruszkami, spotykają syrenę Magdę i szukają skarbu. We wstępie Aleksandra Dziurosz i Klaudia Carlos opowiedzą o gatunku jakim jest bajka muzyczno - taneczna. 14:50 JAMES STEWART I ROBERT MITCHUM: DWA OBLICZA AMERYKI (JAMES STEWART, ROBERT MITCHUM: THE TWO FACES OF AMERICA) Film dokumentalny, 56 min, Francja, 2017 Reżyseria: Gregory Monro Portret dwóch najwybitniejszych amerykańskich aktorów - Jamesa Stewarta i Roberta Mitchuma, którzy stworzyli mit hollywoodzkiego kina XX wieku. Dwie odmienne osobowości, aktorzy, którzy tworzyli na scenie skrajnie różne kreacje aktorskie, razem zagrali dopiero w 1978 roku na planie "Wielkiego snu" Michaela Winnera. Co dziś pozostało po ich wielkich rolach? 16:00 WESTERPLATTE Dramat wojenny, 92 min, Polska 1967 Reżyseria: Stanisław Różewicz Scenariusz: Jan Józef Szczepański Zdjęcia: Jerzy Wójcik Muzyka: Wojciech Kilar Występują: Zygmunt Hbner, Arkadiusz Bazak, Józef Nowak, Tadeusz Pluciński, Tadeusz Schmidt, Andrzej Zaorski, Bohdan Niewinowski, Bogusz Bilewski, Janusz Paluszkiewicz, Józef Nalberczak, Zdzisław Mrożewski, Marian Rułka, Mieczysław Stoor, Bolesław Płotnicki, Józef Łodyński, Zbigniew Józefowicz, Zdzisław Szymański, Roman Wilhelmi, Mieczysław Milecki, Jerzy Kaczmarek i inni "Westerplatte - półwysep u wejścia do portu gdańskiego - polska składnica amunicyjna na terenie Wolnego Miasta Gdańska, zbudowana na mocy postanowienia Rady Ligi Narodów. Jej załogę stanowił oddział wartowniczy w sile jednej kompanii piechoty i grupa pracowników cywilnych - razem 182 ludzi. Jedyna straż polska u ujścia Wisły - 5 wartowni, 1 działo polowe, 2 działka przeciwpancerne, 4 moździerze. Westerplatte stało się pierwszą zaporą na drodze zaborczego pochodu Hitlera przez Europę. Tu padły pierwsze strzały II wojny światowej" - tymi słowami rozpoczyna się "Westerplatte" Stanisława Różewicza, uznane przez polskich krytyków za jeden z najwybitniejszych rodzimych filmów o wojnie. Reżyser, ochrzczony nawet mianem "piewcy Września" dał tu znakomitą próbkę swego stylu, znanego już choćby z "Wolnego miasta" czy "Świadectwa urodzenia". Po raz pierwszy "Westerplatte" pokazano na festiwalu filmowym w Moskwie, z którego film wrócił ze Srebrnym Medalem. Polska premiera miała miejsce w 28. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Utwór Różewicza - w opozycji do stylistyki "szkoły polskiej" - pozbawiony jest romantycznej otoczki. Scenariusz powstał na podstawie skrzętnie zgromadzonej i zbadanej dokumentacji, w której niepoślednią rolę odegrały zapiski majora Henryka Sucharskiego - dowódcy westerplatczyków. Aktorów dobierano według podobieństwa do kreowanych bohaterów. Sposób narracji i staranność realizacji zbliża film do stylistyki dokumentalnej. W "Westerplatte" brak wyrazistego, pierwszoplanowego bohatera. Zastępuje go zbiorowość. Osią konstrukcyjną fabuły jest nasilający się spór między majorem Henrykiem Sucharskim i jego zastępcą kapitanem Franciszkiem Dąbrowskim. Pierwszy, widząc bezsens długotrwałego oporu, chciał przede wszystkim ocalić życie swych żołnierzy; drugi - wierząc, że Westerplatte jest dla całego narodu symbolem bohaterstwa i wytrwania, zamierzał bronić się do ostatniej kropli krwi. Film Stanisława Różewicza z drobiazgową dokładnością ukazuje 7 dni i nocy walki z niemieckim najeźdźcą. Mistrzowskie zdjęcia Jerzego Wójcika wiernie oddają stan nieustannego napięcia, psychiczną ewolucję bohaterów od wiary w rychłą pomoc do tłumionej rozpaczy i poczucia osamotnienia. 18:55 REŻYSERZY - CAROL REED 9/10 SEZON 3 (THE DIRECTORS - CAROL REED) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku poznajemy sylwetkę Carola Reeda, twórcy takich obrazów jak: "Trzeci człowiek", "Stracone złudzenia" czy "Bunt na Bounty". 20:00 WSTĘP DO FILMU - DETROIT Dysk./wywiad/debata, 5 min, Polska, 2021 Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmie "Detroit" w reż. Kathryn Bigelow. 01:15 TERAZ ANIMACJE! - MY JUKE - BOX (MY JUKE - BOX / MON JUKE - BOX) Film animowany, 14 min, Francja, 2019 Reżyseria: Florentine Grelier Scenariusz: Florentine Grelier Wykonawcy: Florentine Grelier, Roland Grelier, Marcel Villoing Krótki film animowany. Bohaterka wspomina barwną młodość swojego ojca - specjalisty od odchodzących w zapomnienie szaf grających. 01:35 TERAZ ANIMACJE! - PRZESTRZEŃ NEGATYWNA (NEGATIVE SPACE) Film animowany, 5 min, Francja, 2017 Reżyseria: Max Porter, Ru Kuwahata Scenariusz: Max Porter, Ru Kuwahata Krótki film animowany. Słodko - gorzka historia relacji między ojcem a jego synem, Samem. Dla ojca, który wiecznie jest w podróży służbowej, uczenie syna skutecznego pakowania walizki stanowi okazję do budowania więzi. Film był nominowany do Oscara w kategorii Najlepszy krótkometrażowy film animowany. (źródło: kinopalacowe.pl) 02:15 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - OBIECAJ MI! (PROMISE ME THIS AKA ZAVET) Komedia obyczajowa, 122 min, Serbia i Czarnogóra/Francja, 2007 Reżyseria: Emir Kusturica Scenariusz: Emir Kusturica, Ranko Bozic Muzyka: Stribor Kusturica Aktorzy: Uros Milovanovic, Marija Petronijević, Aleksandar Bercek, Miki Manojlović, Ljiljana Blagojević, Stribor Kusturica, Ivan Maksimović Nominowany w Cannes do Złotej Palmy film twórcy "Ojca w podróży służbowej", "Czasu Cyganów,"Undergroundu","Czarnego kota, białego kota", czy komediodramatu "Życie jest cudem". Miłośnicy Emira Kusturicy i tym razem nie będą zawiedzeni, ten urodzony w Sarajewie reżyser stworzył jeszcze jedną niezwykłą bałkańską historię, pełną wigoru i absurdalnego humoru, tryskającą energią i optymizmem. Obiecaj mi! to opowieść o naiwnym wiejskim chłopaku, który spełniając życzenie dziadka wyrusza do miasta, gdzie styka sie z obcymi mu dotąd wielkomiejskimi realiami, doświadcza inicjacji seksualnej w dość dramatycznych okolicznościach i przeżywa pierwszą prawdziwą miłość. Akcja filmu rozgrywa się w Zlatiborze, górzystym regionie w zachodniej Serbii. Dla starzejącego się Markovica życie powoli dobiega końca. Czas umierać. Markovic mieszka w odludnej wiosce, w gospodarstwie na wzgórzu, a jedyną mu bliską osoba jest kilkunastoletni wnuk Cane. Chłopak właśnie skończył edukację, bo decyzją ministerstwa komisyjnie zamknięto szkołę, jako że Cane był w niej jedynym uczniem. Choć w gospodarstwie inwentarz żywy stanowi jedynie krowa Kwietka, dziadek chce, by Cane zaprowadził ją do miasta i sprzedał. Potem ma kupić ikonę świętego Mikołaja i jakąś pamiątkę, a także znaleźć sobie ładną i dobrą żonę. Po śmierci dziadka musi przecież mieć rodzinę i dzieci. Chłopak żacha się na jego słowa, jest jeszcze za młody, nie dorósł do roli męża i ojca. Zgodnie z wolą dziadka rusza jednak w drogę. W mieście Cane ma udać się do szewca Trifuna, którego dziadek traktuje jak własnego brata, on pomoże mu we wszystkim. Okazuje się jednak, że Trifune nie żyje. Ale za to Cane poznaje jego wnuki. Bracia Maczuga i Runjo, będący z prawem na bakier i trudniący się burzeniem domów, wprowadzają wiejskiego chłopaka w inny świat. Cała trójka mocno przypada sobie do gustu. Cane zakochuje się także po raz pierwszy w życiu, a wybranką jest jego rówieśnica, Jasna. Postanawia ją poślubić, wypełniając w ten sposób ostatnią wolę dziadka. Ma jednak rywala z klasy dziewczyny, Tomicia, który nie zamierza oddać ukochanej bez walki i postanawia pokazać wieśniakowi, gdzie jest jego miejsce. Ostatecznie, jak to u Kusturicy bywa, wszystko jakoś się układa w życiu bohaterów. Cane ratuje jeszcze Jasnę z rąk gangstera, a potem eskortowany przez Maczuga i Runjo, wraca do rodzinnej wioski, gdzie czeka go niespodzianka. 04:30 BULDOŻER. SPLUŃ PRAWDZIE W OCZY (BULDOZER. PLJUNI ISTINI U OCI) Film dokumentalny, 51 min, Słowenia, 2016 Reżyseria: Varja Mocnik Scenariusz: Igor Basin, Barbara Kelbl Film dokumentalny przedstawiający historię jugosłowiańskiego zespołu rockowego Buldozer. Członkowie zespołu, znajomi oraz fani wspominają czasy, kiedy Buldozer wydawał swoją debiutancką płytę "Pljuni Istini U Oci" w 1975 roku. Całość wzbogacona jest o materiały archiwalne, animacje i surrealistyczne sceny.