TVP Historia Czwartek, 20.05.2021 Zmiany z dnia 19.05.2021 w stosunku do raportu z dnia 05.05.2021 (dodano pozycję programową) 08:00 W KOTLE HISTORII - ODC. IZABELA CZARTORYSKA. MASKARADY I PAMIĄTKI. Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) Izabela Dorota z Flemingów Czartoryska - pisarka, mecenaska sztuki, kolekcjonerka pamiątek historycznych. Utworzyła pierwsze polskie muzeum w Świątyni Sybilli w Puławach. Była najważniejszą, najbardziej interesującą i najbardziej wpływową Polką swoich czasów. Polką, którą znano na dworach całej Europy. Koniec XVIII i początek XIX wieku to moda na orientalizm. Kultywowano też modę na Turcję i z tego okresu pochodzi pierwszy przepis w tym odcinku programu. Niewielkie ciasteczka tureckie un kurabiyesi, które w Turcji do dzisiaj są bardzo popularne. W puławskim muzeum obok różnych pamiątek znajdują się dwie istotne książki kucharskie. "Compendium Ferculorum" z 1683 roku i "Postny obiad albo zabaweczka" autorstwa jezuity, poety polskiego baroku Hiacynta Przetockiego. Z tego zbioru pochodzi drugi przepis - na rybę duszoną w oliwkach. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 10:40 GENIUSZE I MARZYCIELE. JÓZEF HOFMANN Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2018 Reżyseria: Paweł Kloc Bohaterami cyklu są polscy naukowcy i wynalazcy przełomu XIX/XX wieku, działający głównie w 20 - leciu międzywojennym, których praca naukowa lub odkrycia wpłynęły na rozwój cywilizacji w różnych dziedzinach nauk ścisłych, konstruktorskich, inżynieryjnych, medycznych. Film o Józefie Hofmannie (18761957), geniuszu muzycznym, cudownym dziecku z Galicji, które podbiło swym talentem Stany Zjednoczone. Najpierw jako mały chłopczyk stał się sensacją w Nowym Jorku, później świat poznał legendarnego pianistę, niezrównanego interpretatora Chopina, pedagoga, kompozytora, zapalonego automobilistę i sportsmena. Wynalazca, z którego pomysłami (takimi jak wycieraczki samochodowe, spinacz do papieru, stołki do fortepianu o regulowanej wysokości) mamy do czynienia na co dzień. Jeden z największych pianistów w historii zmarł samotnie i w zapomnieniu, właściwie nie istnieje w pamięci zbiorowej rodaków. Film biograficzny z cyklu "Geniusze i marzyciele stwarza szansę poznania tego niezwykłego artysty i wynalazcy. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 23:30 TOWARZYSZ SZMACIAK - ODC. 1 Artystyczne/estradowe (widowisko), 18 min, Polska, 1995 Adaptacja telewizyjna utworów satyrycznych Janusza Szpotańskiego, utrzymana w formie kabaretu politycznego. Wykorzystano materiały dokumentalne z marca 1968 roku. (dodano pozycję programową) 03:40 TAJEMNICE, ZAMKI I PODZIEMIA - ANTHON DALMUS Reportaż, 24 min, Polska, 2003 Autor: Joanna Lamparska, Janusz Sozański Próba wyjaśnienia tajemnicy Anthona Dalmusa, niemieckiego inżyniera, który budował w czasie II wojny światowej sztolnie i podziemne bunkry w Górach Sowich. Jako inżynier energetyk uczestniczył m.in. w budowie kompleksu "Riese".