TVP Kultura Poniedziałek, 21.06.2021 08:50 MIASTO Z MORZA Dramat historyczny, obyczajowy, 113 min, Polska 2009 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Kotkowski Zdjęcia: Adam Bajerski Muzyka: Tomasz Gąssowski Aktorzy: Małgorzata Foremniak, Julia Pietrucha, Jakub Strzelecki, Paweł Domagała, Olgierd Łukaszewicz, Zdzisław Wardejn, Marian Dziędziel, Piotr Polk Scenariusz filmu oparty na motywach I tomu powieści Stanisławy Fleszarowej - Muskat "Tak trzymać". To opowieść o pracy, przyjaźni i miłości, o wielkich nadziejach i porażkach. Ukazuje pionierski okres budowy portu gdyńskiego - w owym czasie inwestycji olbrzymiej i kosztownej, podjętej wysiłkiem polskiego rządu, polskich i francuskich inżynierów oraz robotników. To jednocześnie historia rodzącego się miasta, obejmująca okres około trzech lat, od wiosny 1923 roku do uzyskania przez Gdynię praw miejskich w 1926 roku. Główni bohaterowie filmu to cała galeria barwnych postaci. Butny i ambitny 19 - letni Krzysztof Grabień pochodzi ze wsi pod Przeworskiem. Wyruszył na Wybrzeże w poszukiwaniu pracy i swojego miejsca w życiu. Jest sierotą, jego rodzice zginęli w czasie bombardowania. W czasie podróży Krzysztof zostaje okradziony, dociera do Gdyni nocą, nie ma się pieniędzy na nocleg. Nazajutrz w kolejce do punktu werbującego robotników do pracy poznaje Wołodię Jazowieckiego, który proponuje mu niezbyt legalny, ale za to opłacalny interes. Razem zatrudniają się w garkuchni, gdzie pracuje też Łucka, dziewczyna z Kaszub. Krzysztof podoba się jej, a on odwzajemnia jej zainteresowanie. Znajomość szybko przeradza się w miłość. Kariera Grabienia na Wybrzeżu rozwija się. Młody człowiek podejmuje pracę przy budowie portu, kończy polskie gimnazjum w Gdańsku, żeni się z Kaszubką i wreszcie idzie na studia. Sukcesywnie wrasta w rodzące się miasto. Jego miłość, Łucka, pochodzi z rodziny z Konków. Początkowo zatrudniona w garkuchni dla robotników, później znajduje zatrudnienie w biurze inż. Tadeusza Wendy, kierownika budowy portu w Gdyni. Łucka zostaje żoną Krzysztofa zostaje wbrew woli ojca, Augustyna. Ich córka Julia będzie pierwszym dzieckiem urodzonym w Gdyni po uzyskaniu praw miejskich. Równie ciekawą postacią w filmie jest Wołodia Jazowiecki, rówieśnik i serdeczny przyjaciel Krzysztofa. Umie czerpać radości, kocha życie i piękne kobiety. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę wrócił do kraju ze Związku Sowieckiego wraz z ojcem. Jego matka nie przeżyła trudów podróży. Początkowo Wołodia zajmuje się lewymi interesami, jednak wszystko się zmienia, gdy ma okazję wykorzystać swoją znajomość języków obcych. Od tej pory pracuje jako tłumacz francuskich inżynierów budujących port w Gdyni, a później wstępuje do Marynarki Wojennej. Choć uchodzi za lekkoducha, jest jednocześnie człowiekiem honoru. Skłócony z ojcem, kategorycznie odmawia przyjęcia od niego pomocy finansowej. Woli pozostać na własnym utrzymaniu. Trzydziestoparoletnia wdowa po majorze Wojska Polskiego, pani Helena, to piękna i szlachetna kobieta. Po przyjeździe do Gdyni z Warszawy prowadzi nad morzem restaurację Pawilon. Próbuje ułożyć swoje życie na nowo. Francuscy inżynierowie oraz Krzysztof i Wołodia często bywają w restauracji Heleny, tu koncentruje się życie towarzyskie, tu przychodzą miejscowi i letnicy w sezonie. Helena związuje się z jednym z francuskich inżynierów, Marcelem Lebrakiem. Mimo propozycji wyjazdu do Paryża i obiecujących perspektyw na przyszłość, zamierza pozostać w Gdyni. W czasie weselnego przyjęcia Krzysztofa i Łucki, organizowanego w restauracji Heleny, wszystkich poraża wiadomość, że wskutek kryzysu konsorcjum wycofuje się z budowy portu. Roboty zostają wstrzymane, ludzie tracą pracę, Francuzi wyjeżdżają. W czasie pożegnania na dworcu w Gdyni Helena zapewnia Lebraca, że przyjedzie do Paryża. Kryzys niemieckiej marki sprawia, że przepadają wszystkie oszczędności Augustyna Konki, trzymane w gdańskim banku. Konka pada rażony apopleksją. Sprowadzony przez Krzysztofa lekarz niewiele może pomóc. Pielęgnowany przez rodzinę Augustyn, leży w domu, nie ma kontaktu ze światem.Krzysztof, Łucka, Helena i Wołodia spotykają się w restauracji. Rozmawiają o przyszłości. Wszyscy są w podłym nastroju. Losy tej czwórki bohaterów splatają się z losami miejscowej ludności oraz z historią autentycznych postaci związanych z Kaszubami, z budową portu i tworzącym się miastem. 11:00 NOCE I DNIE - ODC. 6/12 - MIŁOŚĆ Serial obyczajowy, 51 min, Polska 1977 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Antczak Muzyka: Waldemar Kazanecki Zdjęcia: Stanisław Loth Aktorzy: Jadwiga Barańska, Jerzy Binczycki, Magdalena Zawadzka, Anna Nehrebecka, Bogusław Sochnacki, Beata Tyszkiewicz, Andrzej Szczepkowski, Jerzy Kamas, Olgierd Łukaszewicz, Stanisława Celińska, Ilona Kuśmierska i inni W Serbinowie wybucha epidemia tyfusu. Niechcicowie pomagają chorym. Barbara martwi się o dzieci. Kiedy kolejna nauczycielka, pani Hłasko, opuszcza majątek, Barbara wyjeżdża z Emilką i Tomaszkiem do Kalińca. Bogumił zostaje w Serbinowie sam. Nawiązuje towarzyskie kontakty z panem Woynarowskim, poznaje jego uroczą córkę. Piękna Ksawunia darzy Bogumiła uczuciem i namawia go, aby rozszedł się z żoną, twierdząc, że Barbara go nie kocha. 12:05 NOCE I DNIE - ODC. 7/12 - WIATR W OCZY Serial obyczajowy, 50 min, Polska 1977 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Antczak Zdjęcia: Stanisław Loth Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Jadwiga Barańska, Jerzy Binczycki, Irena Kownas, Ryszarda Hanin, Beata Tyszkiewicz, Andrzej Szczepkowski, Anna Nehrebecka, Bogusław Sochnacki, Stanisława Celińska, Jerzy Kamas i inni Tomaszek, syn Niechciców, przysparza rodzicom wielu trosk. Chłopak nagminnie kłamie i kradnie. Bogumił szuka w pracy ucieczki od domowych kłopotów i zmartwień. Tymczasem we wsi zaczyna wrzeć, fornale żądają poprawy warunków życia. Fala rozruchów przechodzi zresztą przez cały kraj. Barbara, która stale mieszka w Kalińcu, przyjeżdża pewnego dnia bez uprzedzenia do Serbinowa i zastaje męża w niedwuznacznej sytuacji ze służącą Felicją. Wstrząs, jakiego doznaje, wywołuje u niej długotrwałą chorobę. Codzienne kłopoty i praca znowu jednak zbliżają małżonków. 13:30 NIEZNANE TAŚMY FILMOWE. SINGAPUR - 1/2 (SINGAPORE ON FILM) Film dokumentalny, 47 min, Chiny, 2018 Seria pokazuje najstarsze nagrania filmowe z Singapuru, datowane na rok 1900. Wśród filmów znajdziemy: Coolie Boys i Ananas nakręcone ponad 100 lat temu przez Pathe Brothers. Niektóre pozycje z tego niezwykłego archiwum nigdy wcześniej nie były pokazywane. Zostały one zrekonstruowane i zdigitalizowane przez British Film Institute. Zdjęcia ukazują Singapur jako wielokulturowy tygiel. Zdecydowana większość mieszkańców prowadziła w nim niezwykle ciężkie życie: dokerzy, rikszarze, policjanci Sikhowie i dzieci - robotnicy. Filmy te rzucają także nowe światło na życie elit. Archiwum ożywa, dzięki nowoczesnej grafice i sugestywnej, specjalnie skomponowanej, partyturze. 14:30 DALEKO OD OKNA Dramat psychologiczny, 113 min, Polska 2000 Reżyseria: Jan Jakub Kolski Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Arkadiusz Tomiak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Dorota Landowska, Dominika Ostałowska, Bartosz Opania, Krzysztof Pieczyński, Karolina Gruszka, Dariusz Toczek, Adam Kamień, Magdalena Mirek, Olgierd Łukaszewicz, Grzegorz Damięcki, Ola Fiedeń, Marysia Sabonis, Natalia Mikovic, Wiktoria Witczak, Filip Seweryński, Jerzy Żydkiewicz i inni "Daleko od okna" uznano za jeden z najlepszych polskich filmów 2000 roku. Stanowi on także przełom w karierze Jana Jakuba Kolskiego. Po raz pierwszy reżyser zdystansował się od swojej ulubionej, wiejsko - mitycznej tematyki, dzięki której dokonywał - jak sam mówił - "osobistych rozliczeń ze światem". Etap "rozliczeniowy" w jego twórczości zakończyła "Historia kina w Popielawach" (1998). "Wierzę, że teraz znajdę w sobie dość wrażliwości, by dostrzegać inne rzeczy" - deklarował Kolski w wywiadach i słowa dotrzymał. Na pierwszy rzut oka "Daleko od okna" jest filmem o holocauście. Trudno o temat bardziej ostatnio eksploatowany, a jednak reżyser nie powiela startych do cna klisz i martyrologicznych stereotypów. Spora w tym zasługa Cezarego Harasimowicza i jego scenariusza, powstałego na kanwie prozy Hanny Krall. "Daleko od okna", choć za punkt wyjścia ma historię autentyczną, daleko wykracza poza reporterski realizm właściwy twórczości autorki "Sublokatorki". Dramatycznej opowieści o Żydówce ukrywanej w czasie wojny przez Polaków Harasimowicz nadaje cechy uniwersalne, godne greckiej tragedii. Inkrustuje realistyczną fabułę akcentami metaforycznymi i symbolicznymi (szafa jako symbol zniewolenia i upodlenia). Mroczne, "klaustrofobiczne" zdjęcia Arkadiusza Tomiaka przydają filmowi dusznej i ciężkiej atmosfery. Uwiarygodniają w ten sposób dramat Jana i Barbary, którzy przez lata noszą na dnie serca straszną tajemnicę i poczucie winy. Aktorskim odkryciem filmu jest Dorota Landowska w roli bezpłodnej kobiety, przywłaszczającej sobie córkę swego męża i ukrywanej w szafie Żydówki. Udało jej się stworzyć fascynujący, pełen psychologicznych niuansów portret kobiety bezwzględnej i podłej, a zarazem naznaczonej cierpieniem, głęboko upokorzonej. Znakomitą, choć tylko drugoplanową, kreację tworzy też Krzysztof Pieczyński jako granatowy policjant Jodła. Pozornie pozbawiony skrupułów, cynicznie wykorzystujący swoje stanowisko, lecz jednocześnie skrycie kochający Barbarę, powstrzymujący się przed denuncjacją, dopóki ma choć cień nadziei na wzajemność. Wszystko to sprawia, że "Daleko od okna" nie sposób oglądać obojętnie. Przejmująca historia opowiedziana przez Kolskiego wciąga, hipnotyzuje, drąży sumienie. Tadeusz Sobolewski pisał: "Odzwyczailiśmy się traktować kino jako twórczość w sensie dosłownym. Tu udało się stworzyć na nowo jakiś świat, wpuścić nas do niego i sprawić, że stał się naszym światem". Akcja filmu zaczyna się tuż przed wojną. Młody malarz Jan i jego żona Barbara bardzo chcą mieć dziecko. Niestety, wraz z upływem czasu staje się jasne, że któreś z nich jest bezpłodne. Wybucha wojna. Jan zarabia na rodzinę głównie dzięki "fuchom", które organizuje mu Jodła, granatowy policjant, równie ostentacyjnie co nieskutecznie przypochlebiający się Niemcom. Pewnego dnia Jan przyprowadza do mieszkania Reginę, młodą żydowską wdowę. Barbara, choć z lekkimi oporami, zgadza się ją ukrywać. Jan i Regina stopniowo stają się sobie coraz bliżsi. Wreszcie dochodzi do zbliżenia, w wyniku którego Żydówka zachodzi w ciążę. Barbara, dowiedziawszy się o tym, przeżywa podwójne upokorzenie. Po pierwsze została zdradzona przez męża, a po drugie wychodzi na jaw, że to ona nie może mieć dzieci. W odruchu rozpaczy i nienawiści postanawia zadenuncjować Reginę. W decydującej chwili dostaje jednak torsji, co tłumaczy Niemcom jako objaw ciąży.Od tej pory zaczyna udawać, że jest w odmiennym stanie, Reginę zaś na całe dnie i noce zamyka w szafie, gdzie kobieta przechodzi psychiczne katusze. Jodła przypadkiem odkrywa, że Jan i Barbara ukrywają u siebie Żydówkę. Barbarze jednak udaje się go przekupić cennym na szyjnikiem. Jan, nie mogąc znieść coraz bardziej nieznośnej i stresującej sytuacji, całkowicie oddaje inicjatywę żonie. Wreszcie nadchodzi dzień rozwiązania. Regina rodzi córkę, lecz Barbara nie pozwala jej nawet zobaczyć twarzy dziecka. Niemowlę zostaje czym prędzej ochrzczone, Regina zaś zredukowana do roli karmicielki. Liczne nagrody m.in. na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku - Gdyni, Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie i Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej "Prowincjonalia". 16:40 HISTORIA KINA W POPIELAWACH Dramat, 95 min, Polska 1998 Scenariusz i reżyseria: Jan Jakub Kolski Zdjęcia: Krzysztof Ptak Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Krzysztof Majchrzak, Bartosz Opania, Grażyna Błęcka - Kolska, Michał Jasiński, Tomasz Krysiak, Franciszek Pieczka, Mariusz Saniternik, Joanna Pierzak, Izabella Bukowska, Maria Gładkowska, Jan Nowicki, Anna Biernacka, Edward Kusztal, Aleksander Bednarz, Bogusław Nobielski, Maria Wójcikowska, Zdzisław Reczyński, Michał Szkóp i inni "Nie poddaję się oczekiwaniom widzów. Tym, co kontroluje moją pracę, jest wewnętrzne przekonanie o słuszności, uczciwości i serdeczności tego, co robię. Jeśli to się zrymuje z oczekiwaniami widzów, proszę uprzejmie. Jeżeli się nie zrymuje - przepraszam. Na zapotrzebowanie społeczne niech odpowiadają moi zdolniejsi koledzy. W każdym filmie zabiegam, żeby odkrywać dla siebie coś nowego. Nie chcę powtarzać światów, które już wykreowałem. Nie sądzę, żebym stał w miejscu. Widzom mogę powiedzieć tyle: przyjdźcie na ten film, a zobaczycie, jak wiele zdarzyło się ostatnio" - deklarował w jednym z wywiadów Jan Jakub Kolski. To słowa niezwykłe w czasach dominacji filmowej komercji i podporządkowania X Muzy dogmatowi zysku. Przypominające, że prawdziwa sztuka jest w swej istocie elitarna. Dąży nie do schlebiania masowym gustom (to domena, demokratycznej z natury, rozrywki), lecz odkrywania nieznanych obszarów piękna, poszerzania granic ludzkiej wyobraźni i wrażliwości. Często też staje się widzialnym świadectwem poszukiwania przez artystę własnego miejsca w rzeczywistości, budowania przezeń oryginalnej wizji świata. Dotychczasowy dorobek twórczy Jana Jakuba Kolskiego dobitnie potwierdza tę regułę. Kolejne filmy reżysera, od debiutanckiego "Pogrzebu kartofla" aż po "Historię kina w Popielawach", dowodzą z jednej strony przywiązania do pewnych motywów i pejzaży, z drugiej zaś pokazują duchowy rozwój ich twórcy, jego zmagania z własnymi obsesjami i kompleksami. Fabuła "Historii kina w Popielawach" rozgrywa się również w scenerii znanej z wcześniejszych obrazów Kolskiego (malownicze pola, dalekie horyzonty, wiejskie chałupy) i wśród "znajomych" typów ludzkich (nieudaczni, ułomni, wewnętrznie niespełnieni mężczyźni; kobiety cierpiące z powodu nieszczęśliwej miłości). Krąży też wokół bliskich reżyserowi tematów: czasu, przeznaczenia, bólu, miłości. "Historia..." stanowi jednak również zamknięcie pewnego etapu twórczych poszukiwań Kolskiego. "Jest ostatnim z serii filmów, w których dokonywałem osobistych rozliczeń ze światem" - jak mówił w jednym z wywiadów. To z jednej strony zwiastun rozluźnienia więzów z wypracowaną przez lata estetyką, z drugiej zaś utwór bardzo osobisty, nawiązujący do rzeczywistych dziejów przodków artysty. "W mojej prywatnej historii rodzinnej cztery pokolenia zapisywały kartę pod nazwą"film", prawie od początku, odkąd kino istnieje. Prababka na początku wieku miała jedno z pierwszych kin w Łodzi"Theatre Optique Parisien", dziadek był producentem filmowym, przedstawicielem firm Fox, Metro Goldwyn Meyer, Paramount. Ojciec - montażysta filmowy, siostra - montażystka, ja - też filmowiec. Ale nie znalazłem dość odwagi czy nieskromności, żeby opowiadać wprost tę historię. Ukryłem więc moich antenatów za postaciami filmowymi" - zwierzał się swego czasu reżyser. Narratorem tytułowej "historii" jest dziesięcioletni Staszek Szewczyk, wychowany wprawdzie w mieście, lecz uczący się w wiejskiej szkole w Popielawach, skąd pochodzą jego dziadkowie. W pamiętniku, który pisze, bardzo wiele miejsca zajmuje zasłyszana historia barwnego, głośnego w okolicy, kowalskiego rodu Andryszków. Zaczyna się ona od Józefa Andryszka, zwanego Pierwszym. W XIX wieku zbudował on kinomaszynę, zanim jeszcze to samo uczynili na Zachodzie bracia Lumiere. Poprzez następne pokolenia saga rodzinna dochodzi do lat sześćdziesiątych XX wieku, czyli losów Józefa Andryszka Szóstego, zwanego Szustkiem, który marzy o odtworzeniu wynalazku swego przodka. Stanowczo sprzeciwia się temu jego ojciec, uważając, że kinomaszyna była przez lata przekleństwem rodu. W ten sposób pod ręką Kolskiego fascynująca historia rodzinna splata się nierozerwalnie z rozważaniami o fenomenie kina. Liczne wyróżnienia polskie i zagraniczne, w tym m.in. Złote Lwy w Gdańsku - Gdyni (1998) za najlepszy film roku oraz nagrody dla Krzysztofa Majchrzaka (pierwszoplanowa rola męska), Kazimierza Rozwałki (produkcja) i Jana Jakuba Kolskiego (nagroda Kin Studyjnych); Syrenka Warszawska (1998); Brązowe Grono na LLF w Łagowie (1998); Grand Prix dla filmu na Międzynarodowym Spotkaniu Kina i Telewizji - Kino Pełnoekranowe w Genewie (1999); Srebrny Witeź na MFF Słowiańskich i Prawosławnych w Moskwie (1999) oraz Grand Prix na Festiwalu Alte Adria Cinema w Trieście (1999) dla Jana Jakuba Kolskiego. 18:30 SERIALOWA NOSTALGIA - STAWIAM NA TOLKA BANANA - ODC. 7/7 TOLEK Serial przygodowy dla młodzieży, 39 min, Polska 1973 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz według własnej powieści: Adam Bahdaj Zdjęcia: Jacek Korcelli Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Agata Siecińska, Henryk Gołębiewski, Andrzej Kowalewicz, Sergiusz Lach, Filip Łobodziński, Krzysztof Kowalewski, Gustaw Lutkiewicz, Lidia Korsakówna, Teresa Lipowska i inni Chłopcy z gangu Tolka Banana wybierają się z wizytą do stomatologa, by sprawdzić na miejscu, czy niebieski volkswagen zaparkowany przed domem dentysty potrącił ich kolegę, Cygana. Nowe poszlaki utwierdzająich w przekonaniu, że tym razem trafili na właściwy ślad. 19:10 SERIALOWA NOSTALGIA - JANKA - ODC. 1 - ORŁY I WILKI (ORŁY I WILKI) Serial dla młodych widzow, 29 min, Polska/Niemcy, 1989 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Lęski Zdjęcia: Jacek Prosiński Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Agnieszka Krukówna, Zofia Merle, Joanna Żółkowska, Tadeusz Horvath, Krzysztof Kowalewski, Grzegorz Wons Serial przygotowany we współpracy Telewizji Polskiej i telewizji Westdeutscher Rundfunk Koln, został w całości zrealizowany w Polsce. Scenariusz według pomysłu Dietnera Saldeckiego i Gerhildy Wagner napisał reżyser Janusz Łęski, twórca innych równie udanych seriali dla małych widzów, jak "Urwisy z Doliny Młynów", "Klemens i Klementynka", "Kłusownik", "Przygrywka", "Przeprowadzka", "Rodzina Leśniewskich". "Janka" - w wersji niemieckiej "Janna" - to typowy przykład kina familijnego, adresowanego już nie do najmłodszej widowni, lecz raczej do nastolatków, a także dorosłych członków rodziny. Saga rodzinna, o wątkach wyprowadzonych z autentycznej historii, rozgrywa się w latach 20. , co dało realizatorom możliwość zaprezentowania efektownych filmowo rekwizytów i ciekawostek "z myszką" - starych samochodów, samolotów, elektrowni wiatrowej, wynalazku kina niemego itp. Chociaż nieporozumienia pomiędzy dorosłymi bohaterami kładą się cieniem na świecie dzieci, to powrót do malowniczego okresu początku wieku pozwala spojrzeć na wszystko z nostalgią i serdecznym uśmiechem. Głównymi bohaterami filmu są dzieci należące do dwóch "band". Janka, wnuczka karczmarza, przewodzi "Orłom". Jej rówieśnik Julek, chłopak z podupadającego dworku, dowodzi "Wilkami". Obie grupy, współzawodnicząc ze sobą, przeżywają wiele wspaniałych przygód. Wszyscy są zauroczeni samolotem, który z pomocą wiejskiego kowala buduje stryj Julka, zakochany w owdowiałej matce Janki. Zadawnione konflikty pomiędzy ich rodzinami zaostrzają rówieśniczą rywalizację. Do tego dochodzi charakterystyczna dla nastolatków szorstkość i równie naturalna w tym wieku fascynacja płcią przeciwną, która łatwo może przerodzić się w prawdziwe uczucie. O młodych wykonawcach, którzy zdołali przekazać to wszystko z autentyczną spontanicznością i świeżością, pisano w samych superlatywach. Najbardziej pochlebne recenzje zebrali Agnieszka Kruk, wówczas uczennica LO w Katowicach, odtwórczyni roli tytułowej, oraz Tadeusz Horvath, wtedy ośmioklasita z Warszawy, w roli jej przyjaciela Julka. Zresztą większość dziecięcych aktorów sprawdziła się znakomicie, także we wcześniejszych filmach Janusza Łęskiego. 19:45 MUZEUM POLSKIEJ PIOSENKI - /11/ - "OGRZEJ MNIE" - MICHAŁ BAJOR Felieton, 10 min, Polska, 2013 Reżyseria: Tomasz Knittel Scenariusz: Tomasz Knittel Zdjęcia: Kamil Hasiuk, Adam Kowalczyk Wykonawcy: Michał Bajor, Krystyna Janda, Bogusław Kaczmarczyk, Włodzimierz Korcz W programie historia piosenki "Ogrzej mnie". 20:00 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - ULICE NĘDZY (MEAN STREETS) Dramat, 107 min, USA, 1973 Reżyseria: Martin Scorsese Scenariusz: Martin Scorsese, Mardik Martin Zdjęcia: Kent L. Wakeford Aktorzy: Harvey Keitel, Robert De Niro, Richard Romanus, Amy Robinson "Ulice nędzy" to zapowiedź nowego oblicza sztuki filmowej w wykonaniu Martina Scorsese, a jednocześnie genialny początek wieloletniej współpracy z Robertem De Niro. To historia życia Scorsese, częściowo autobiograficzna opowieść o pierwszym pokoleniu synów i córek nowojorskiej "Małej Italii". Harvey Keitel wcielił się w rolę Charliego, pracującego w szeregach lokalnej mafii. Amy Robinson zagrała Teresę, dziewczynę, którą jego rodzina uważa za nieodpowiednią partię, ze względu na chorobę. Z kolei Robert De Niro stworzył niezapomnianą kreację Johnny ' ego Boya - drobnego kanciarza w podstępnym świecie wielkich przekrętów i pieniędzy, którą Stowarzyszenie Nowojorskich Krytyków wyróżniło nagrodą dla "najlepszego aktora drugoplanowego". [opis dystrybutora dvd] 22:05 POWIDOKI - BURZA Dysk./wywiad/debata, 12 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Barbara Schabowska (prowadząca), Piotr Nowak (prowadzący) "Powidoki" to program publicystyczny, poruszający istotne zagadnienia z zakresu filozofii, etyki i socjologii. Dwoje prowadzących: dziennikarka Barbara Schabowska i filozof prof. Piotr Nowak na przykładach wybranych przez siebie książek podejmą dyskusję nad zawartością tych dzieł i ich społeczną recepcją. W tym odcinku przedmiotem dyskusji jest sztuka Williama Szekspira "Burza". Szuka ta, nie licząc drobnych utworów, to ostatnie dzieło Szekspira. Napisał ją wiosną 1611 roku. Skąd wziął pomysł? 22:25 WIĘCEJ NIŻ FIKCJA - NORMALNY AUTYSTYCZNY FILM (NORMAL AUTISTIC FILM) Film dokumentalny, 87 min, Czechy, 2016 Reżyseria: Miroslav Janek Scenariusz: Miroslav Janek Boharowie filmu to pięcioro niezwykłych młodych ludzi dotkniętych zespołem Aspergera. Film, kręcony przez dwa lata, jest intymnym portret społecznej inności, udowadnia, że zespół Aspergera to nie tyle choroba, co odmienny sposób postrzegania świata. Luk ma charakterystyczne poczucie humoru, kocha filmy i pisze scenariusze. Denis to wirtuoz fortepianu, który jest w stanie zagrać najtrudniejsze klasyczne utwory (jego interpretacje Chopina, Vivaldiego, Beethovena i Dvoraka pojawiają się w ścieżce dźwiękowej filmu). Jest przy tym niezwykle inteligentny i oczytany. Uwielbia "Małego Księcia", którego za każdym razem odczytuje na nowo. Depresyjna nastolatka Majda kocha rap, za pomocą którego wyrzuca z siebie nienawiść, którą czuje do samej siebie, rodziców i świata. Jej śmiałe teksty opisują otaczający świat z rozbrajającą szczerością. Dwunastoletnia Marjamka doskonale zna angielski i bez problemu potrafi opowiadać w tym języku długie historie, a jej młodszy brat Ahmed jest z kolei niezwykle przyjacielski. Pięcioro niezwykłych młodych ludzi dotkniętych zespołem Aspergera, których społeczeństwo określa mianem "aspergerowców". Kręcony przez dwa lata intymny portret społecznej inności pokazuje prawdziwe oblicze bohaterów oraz ich relacje z rzeczywistością. Unaocznia to, co sytuuje ich poza granicami społecznej normalności, zachęcając do refleksji, czym tak naprawdę jest pojęcie zdrowia psychicznego. Udowadnia, że zespół Aspergera to nie tyle choroba, co odmienny sposób postrzegania świata. Ta poetycka przypowieść o pięknie bycia innym skłania do podjęcia próby zrozumienia fascynującego świata ludzi z zespołem Aspergera i ich sposobu myślenia. 00:05 KINO NOCNE - DZIKIE HISTORIE (RELATOS SALVAJES) Czarna komedia, 116 min, Hiszpania/Argentyna 2014 Scenariusz i reżyseria: Damian Szifron Aktorzy: Ricardo Darin, Dario Grandinetti, Oscar Martinez, Leonardo Sbaraglia, Erica Rivas, Julieta Zylberberg, Rita Cortese Nominacja do nagrody Oscara w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego i do Złotej Palmy w Cannes. To największy hiszpańskojęzyczny przebój kinowy ostatnich lat. Czarna komedia wyreżyserowana przez Damiana Szifrona, została znakomicie przyjęta nie tylko przez krytykę, ale także przez publiczność. Na fabułę składa się sześć krótkich, niepowiązanych ze sobą historii. Bohaterów tych opowieści łączy wszakże jedno: na ogół cechuje ich spokój, ale pod wpływem różnych okoliczności, puszczają im nerwy i uwalniają się najgorsze emocje. Główny wątek obraca się właśnie wokół negatywnych ludzkich zachowań, takich jak: gniew, przemoc, chęć zemsty i odwetu, nienawiść. Protagoniści kolejnych historii to: bezlitośnie skrytykowany muzyk, pałająca zemstą kelnerka, zeźlony kierowca, specjalista od materiałów wybuchowych i zdradzona panna młoda. Wszyscy oni w chwili ogromnego napięcia i stresu, wybuchają złością. Nie mogą zapanować nad wzbierającym gniewem i wtedy ujawnia się ich najdziksza natura. 02:15 BOISKO BEZDOMNYCH Film obyczajowy, 118 min, Polska 2008 Reżyseria: Kasia Adamik Scenariusz: Przemysław Nowakowski Zdjęcia: Jacek Petrycki Muzyka: Antoni Łazarkiewicz Aktorzy: Marcin Dorociński, Rafał Fudalej, Piotr Jagielski, Marek Kalita, Krzysztof Kiersznowski, Eryk Lubos, Maciej Nowak, Dmitrij Piersin, Jacek Poniedziałek, Dariusz Toczek, Bartłomiej Topa, Zbigniew Zamachowski, Wojciech Kalarus, Maria Seweryn, Joanna Grudzińska Film Kasi Adamik (ur. w Warszawie w 1972 r. córki Laco Adamika i Agnieszki Holland), twórczyni m. in. debiutanckiej tragikomedii "Szczekać na psa" oraz "Janosika. Prawdziwej historii". Akcja "Boiska" rozgrywa się współcześnie i opowiada o kilku rozbitkach życiowych, którzy znaleźli się nad przepaścią, skąd, jakby się wydawało, nie ma już drogi odwrotu. Spotkanie z byłym piłkarzem, nagle odmienia ich los, pozwala uwierzyć w swój sukces i z optymizmem spojrzeć w przyszłość. Mistrzostwa Europy zbliżają się wielkimi krokami. Zawodnicy reprezentacji Polski w pocie czoła przygotowują się do eliminacji. Nadzieją zespołu jest 17 - letni Jacek Mróz z Zabrza, o tego utalentowanego zawodnika ubiegają się nawet zagraniczne kluby. Niedaleka przyszłość okaże się jednak dla niego brutalna. Akcja przenosi się kilkanaście lat później. Widz jest świadkiem upadku bohatera filmu, moralnej i fizycznej degrengolady niegdysiejszej gwiazdy futbolu. Światem Jacka Mroza są teraz meliny i najmroczniejsze zakątki warszawskiego Dworca Centralnego. Zaniedbany i zmarnowany Jacek chodzi na ciągłym rauszu. Splot okoliczności sprawił, że stracił sportową pasję i chęć do normalnego życia. Kiedy wszyscy stawiali na niego, odniósł na boisku poważną kontuzję nogi, która wyeliminowała go z kadry. Miał zostać trenerem, ale nie chciał sprzedać meczów i znowu wypadł z gry. Praca nauczyciela WF - u w szkole podstawowej nie dawała żadnej satysfakcji. Alkohol, agresja, bijatyki to kolejne etapy degrengolady znakomitego piłkarza, postępującego coraz szybciej beznadziejnego wyniszczenia sportowca, który swego czasu był na świeczniku. Nie ocaliła go nawet kochająca rodzina: oddana żona Ewa i córka Anielka. Przegrany zawodowo ambitny sportowiec zaczął staczać się na dno. Cierpliwość ma swoje granice, po kolejnym wyskoku męża, Ewa nie wytrzymuje napięcia i wyrzuca go domu. W ten sposób Jacek trafia z Zabrza do stolicy. Na warszawskim dworcu poznaje grupkę bezdomnych, którzy dla zabicia czasu kopią piłkę. Szybko do nich przystaje, razem piją, razem się włóczą po okolicy. Dzięki Jackowi, który odkrywa w swych kompanach sportowy talent, ludzie z marginesu uświadamiają sobie, że piłka może być nie tylko sposobem na nudę, ale także jedynym dla nich wyjściem z życiowego zakrętu. Pod okiem wytrawnego trenera, który żelazną ręką trzyma dyscyplinę, niedawni rozbitkowie zaczynają wierzyć w siebie i z zapałem przygotowują się do mistrzostw w piłce nożnej dla bezdomnych. Stworzoną przez Jacka kadrę tworzą: Ksiądz, Minister, Wariat (w tej roli Maciej Nowak, dziennikarz, znany krytyk kulinarny i teatralny), Staszek, Górnik, Indor, Mitro, Mundek. Każdy z nich dźwiga swój bagaż przeżyć i smutnych doświadczeń, a mimo to potrafią się zjednoczyć w zgrany zespół. Łączy ich jeden cel: chcą pokazać światu i swoim bliskim, że jednak są coś warci, że mają swoją godność. 04:25 MIĘDZY NAMI Film dokumentalny, 29 min, Polska, 2017 Reżyseria: Maciej Miller Zdjęcia: Maciej Miller, Martyna Krasińska Historia pary dwudziestolatków, którzy spodziewają się dziecka. Nie wiedzą, jak sobie z tym poradzić. Pod wpływem napięć i emocji decydują się rozstać, a dziecko oddać do adopcji. Nie jest im z tym łatwo. Do porodu zostały dwa miesiące. Dochodzi do rozmów i przeżyć kluczowych dla całego ich życia. (Opis: www.filmpolski.pl) 05:00 TAMTE LATA, TAMTE DNI - CEZARY HARASIMOWICZ Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Tym razem lata dzieciństwa i młodości oraz trudne i bolesne losy swojej rodziny wspomina scenarzysta i pisarz, Cezary Harasimowicz. W swej opowieści szczególnie dużo miejsca poświęca mamie, aktorce Teatru Polskiego, która wychowywała go samotnie, oraz dziadkowi, słynnemu, przedwojennemu kawalerzyście.