TVP Kultura Wtorek, 22.06.2021 08:20 POWIDOKI - BURZA Dysk./wywiad/debata, 12 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Barbara Schabowska (prowadząca), Piotr Nowak (prowadzący) "Powidoki" to program publicystyczny, poruszający istotne zagadnienia z zakresu filozofii, etyki i socjologii. Dwoje prowadzących: dziennikarka Barbara Schabowska i filozof prof. Piotr Nowak na przykładach wybranych przez siebie książek podejmą dyskusję nad zawartością tych dzieł i ich społeczną recepcją. W tym odcinku przedmiotem dyskusji jest sztuka Williama Szekspira "Burza". Szuka ta, nie licząc drobnych utworów, to ostatnie dzieło Szekspira. Napisał ją wiosną 1611 roku. Skąd wziął pomysł? 08:45 RZECZ POLSKA - FOTEL RM 58 Film dokumentalny, 11 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Zdjęcia: Nicolas Villegas, Piotr Pawlus Muzyka: Adam Walicki, Bartosz Kruczyński Fotel RM58 projektu Romana Modzelewskiego stał się polską ikoną designu, który do dziś zachwyca nowoczesną formą. Patrząc na fotel, trudno uwierzyć, że powstał w pracowni artysty, bez żadnego wsparcia przemysłu. Jest jednym z najwybitniejszych przykładów wzornictwa organicznego i najbardziej rozpoznawalnym polskim produktem w środowisku międzynarodowym. Został zakupiony m.in. przez londyńskie Victoria & Albert Museum do kolekcji światowego designu. Oryginał z 1958 roku został stworzony w oparciu o przełomową, jak na ówczesne czasy technologię, wykorzystującą tworzywo sztuczne. To jeden z pierwszych w Polsce przykładów wykorzystania nowego tworzywa - laminatu poliestrowoszklanego. To, co wyróżnia projekt, to także organiczna forma siedziska tworząca jednolitą bryłę. Przez 50 lat od momentu powstania projektu można go było oglądać jedynie na wystawach. W tym czasie wyprodukowano zaledwie kilkadziesiąt sztuk fotela. Dopiero 8 lat temu wdrożono go do produkcji. W czasach PRL - u, w Polsce syntetyki były bardzo trudno dostępne, użycie tej technologii wymagało więc od projektantów pracy na własną rękę, poszukiwania metodą prób i błędów właściwych proporcji składników, bez wsparcia przemysłu. Dlaczego nowe technologie nie były w centrum zainteresowania władz, które teoretycznie w oficjalnej narracji podkreślały znaczenia wzornictwa w gospodarce kraju? Czy organiczny styl powstawał w opozycji do funkcjonalizmu? Czy władze uznały go za niebezpieczny? Jak to się stało, że mimo tak niesprzyjających okoliczności Romanowi Modzelewskiemu udało się stworzyć meble z nowoczesnych mas plastycznych? W oparciu o wypowiedzi naszych rozmówców w animowanych filmikach Marcina Podolca pokażemy. jak wyglądały pierwsze eksperymenty projektanta, praca nad nowymi technologiami. Wykorzystując animacje Marcina Podolca oraz zachowaną dokumentację fotograficzną przywołamy również historię niedoszłej współpracy polskiego projektanta z Francją. W 1959 roku Modzelewski przebywał bowiem w Paryżu, gdzie podczas konferencji Architektów i Projektantów Wnętrz zaprezentował swoje projekty. Fotelem z żywicy zainteresował się jeden ze współpracowników le Corbusiera, a po powrocie projektanta do Polski rozpoczęła się trwająca parę lat wymiana listów i telefonów, mająca na celu zakup licencji na produkcję seryjną fotela we Francji. Mimo wielu prób zgody od władz PRL - u nie udało się uzyskać. O historii i kulisach powstania fotela oraz o niezwykłej osobowości projektanta opowiedzą Wera Modzelewska - wdowa po artyście, Anna Maga - historyczka designu z Muzeum Narodowego w Warszawie, David Crowley - kierownik Department of Critical Writing in Art and Design w Royal College of Art w Londynie, kuratorzy z Victoria and Albert Museum oraz Jakub Sobiepanek - założyciel marki Vzór, który opowie o powodach odkrycia na nowo projektu Modzelewskiego, a także wprowadzi nas w tajniki technologiczne, które będziemy mogli zobaczyć w dokumentalnej sekwencji, towarzysząc z kamerą procesowi produkcji. Pokażemy również fragment filmu Aleksandra Forda "Ósmy dzień tygodnia", w którym fotel pojawił się jako element scenografii. 09:10 HISTORIA KINA W POPIELAWACH Dramat, 95 min, Polska 1998 Scenariusz i reżyseria: Jan Jakub Kolski Zdjęcia: Krzysztof Ptak Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Krzysztof Majchrzak, Bartosz Opania, Grażyna Błęcka - Kolska, Michał Jasiński, Tomasz Krysiak, Franciszek Pieczka, Mariusz Saniternik, Joanna Pierzak, Izabella Bukowska, Maria Gładkowska, Jan Nowicki, Anna Biernacka, Edward Kusztal, Aleksander Bednarz, Bogusław Nobielski, Maria Wójcikowska, Zdzisław Reczyński, Michał Szkóp i inni "Nie poddaję się oczekiwaniom widzów. Tym, co kontroluje moją pracę, jest wewnętrzne przekonanie o słuszności, uczciwości i serdeczności tego, co robię. Jeśli to się zrymuje z oczekiwaniami widzów, proszę uprzejmie. Jeżeli się nie zrymuje - przepraszam. Na zapotrzebowanie społeczne niech odpowiadają moi zdolniejsi koledzy. W każdym filmie zabiegam, żeby odkrywać dla siebie coś nowego. Nie chcę powtarzać światów, które już wykreowałem. Nie sądzę, żebym stał w miejscu. Widzom mogę powiedzieć tyle: przyjdźcie na ten film, a zobaczycie, jak wiele zdarzyło się ostatnio" - deklarował w jednym z wywiadów Jan Jakub Kolski. To słowa niezwykłe w czasach dominacji filmowej komercji i podporządkowania X Muzy dogmatowi zysku. Przypominające, że prawdziwa sztuka jest w swej istocie elitarna. Dąży nie do schlebiania masowym gustom (to domena, demokratycznej z natury, rozrywki), lecz odkrywania nieznanych obszarów piękna, poszerzania granic ludzkiej wyobraźni i wrażliwości. Często też staje się widzialnym świadectwem poszukiwania przez artystę własnego miejsca w rzeczywistości, budowania przezeń oryginalnej wizji świata. Dotychczasowy dorobek twórczy Jana Jakuba Kolskiego dobitnie potwierdza tę regułę. Kolejne filmy reżysera, od debiutanckiego "Pogrzebu kartofla" aż po "Historię kina w Popielawach", dowodzą z jednej strony przywiązania do pewnych motywów i pejzaży, z drugiej zaś pokazują duchowy rozwój ich twórcy, jego zmagania z własnymi obsesjami i kompleksami. Fabuła "Historii kina w Popielawach" rozgrywa się również w scenerii znanej z wcześniejszych obrazów Kolskiego (malownicze pola, dalekie horyzonty, wiejskie chałupy) i wśród "znajomych" typów ludzkich (nieudaczni, ułomni, wewnętrznie niespełnieni mężczyźni; kobiety cierpiące z powodu nieszczęśliwej miłości). Krąży też wokół bliskich reżyserowi tematów: czasu, przeznaczenia, bólu, miłości. "Historia..." stanowi jednak również zamknięcie pewnego etapu twórczych poszukiwań Kolskiego. "Jest ostatnim z serii filmów, w których dokonywałem osobistych rozliczeń ze światem" - jak mówił w jednym z wywiadów. To z jednej strony zwiastun rozluźnienia więzów z wypracowaną przez lata estetyką, z drugiej zaś utwór bardzo osobisty, nawiązujący do rzeczywistych dziejów przodków artysty. "W mojej prywatnej historii rodzinnej cztery pokolenia zapisywały kartę pod nazwą"film", prawie od początku, odkąd kino istnieje. Prababka na początku wieku miała jedno z pierwszych kin w Łodzi"Theatre Optique Parisien", dziadek był producentem filmowym, przedstawicielem firm Fox, Metro Goldwyn Meyer, Paramount. Ojciec - montażysta filmowy, siostra - montażystka, ja - też filmowiec. Ale nie znalazłem dość odwagi czy nieskromności, żeby opowiadać wprost tę historię. Ukryłem więc moich antenatów za postaciami filmowymi" - zwierzał się swego czasu reżyser. Narratorem tytułowej "historii" jest dziesięcioletni Staszek Szewczyk, wychowany wprawdzie w mieście, lecz uczący się w wiejskiej szkole w Popielawach, skąd pochodzą jego dziadkowie. W pamiętniku, który pisze, bardzo wiele miejsca zajmuje zasłyszana historia barwnego, głośnego w okolicy, kowalskiego rodu Andryszków. Zaczyna się ona od Józefa Andryszka, zwanego Pierwszym. W XIX wieku zbudował on kinomaszynę, zanim jeszcze to samo uczynili na Zachodzie bracia Lumiere. Poprzez następne pokolenia saga rodzinna dochodzi do lat sześćdziesiątych XX wieku, czyli losów Józefa Andryszka Szóstego, zwanego Szustkiem, który marzy o odtworzeniu wynalazku swego przodka. Stanowczo sprzeciwia się temu jego ojciec, uważając, że kinomaszyna była przez lata przekleństwem rodu. W ten sposób pod ręką Kolskiego fascynująca historia rodzinna splata się nierozerwalnie z rozważaniami o fenomenie kina. Liczne wyróżnienia polskie i zagraniczne, w tym m.in. Złote Lwy w Gdańsku - Gdyni (1998) za najlepszy film roku oraz nagrody dla Krzysztofa Majchrzaka (pierwszoplanowa rola męska), Kazimierza Rozwałki (produkcja) i Jana Jakuba Kolskiego (nagroda Kin Studyjnych); Syrenka Warszawska (1998); Brązowe Grono na LLF w Łagowie (1998); Grand Prix dla filmu na Międzynarodowym Spotkaniu Kina i Telewizji - Kino Pełnoekranowe w Genewie (1999); Srebrny Witeź na MFF Słowiańskich i Prawosławnych w Moskwie (1999) oraz Grand Prix na Festiwalu Alte Adria Cinema w Trieście (1999) dla Jana Jakuba Kolskiego. 11:00 NOCE I DNIE - ODC. 8/12 - CZAS MIŁOŚCI I CZAS ŚMIERCI Serial obyczajowy, 51 min, Polska 1977 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Antczak Zdjęcia: Stanisław Loth Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Jadwiga Barańska, Jerzy Bińczycki, Anna Nehrebecka, Olgierd Łukaszewicz, Stanisława Celińska, Beata Tyszkiewicz W kraju wzmagają się nastroje rewolucyjne. Polityka wdziera się nawet do salonów. Po ukończeniu szkoły Agnieszka wyjeżdża na studia przyrodnicze do Lozanny. Poznaje tu Marcina Śniadowskiego - Polaka, gorącego patriotę i rewolucjonistę. Między młodymi rodzi się uczucie. Tymczasem Celina, żona Katelby, która opuściła męża i została kochanką Janusza Ostrzeńskiego, popełnia samobójstwo. 12:00 NOCE I DNIE - ODC. 9/12 - OJCOWIE I DZIECI Serial obyczajowy, 52 min, Polska 1977 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Antczak Muzyka: Waldemar Kazanecki Zdjęcia: Stanisław Loth Aktorzy: Jadwiga Barańska, Jerzy Binczycki, Stanisława Celińska, Ilona Kuśmierska, Kazimierz Mazur, Jan Englert, Andrzej Kopiczyński, Ewa Dałkowska, Zdzisław Mrożewski Niechcicowie żyją sprawami swoich dzieci. Agnieszka, która przyjechała na wakacje do Serbinowa, otrzymuje list od swego ukochanego wzywający ją do powrotu do Lozanny. Bogumił rozumie, że traci córkę, dla której marzył o innym losie. Agnieszka wychodzi za mąż za Marcina i wraz z nim przenosi się do Brukseli. Wkrótce jednak, ku radości Barbary i Bogumiła, znówodwiedza dom rodzinny. Tomaszek zaś kradnie, pije, nie uczy się, przysparzając rodzicom kłopotów i zmartwień. 13:00 RAINER HONECK I FILHARMONICY ŚLĄSCY Koncert, 22 min, Polska, 2020 Rainer Honeck, wybitny skrzypek, dyrygent i koncertmistrz Filharmoników Wiedeńskich odwiedził niedawno Katowice i połączył te wszystkie funkcje podczas jednego koncertu! Tym razem poprowadził Filharmoników Śląskich, sięgając do najpiękniejszych dzieł klasyków wiedeńskich. 13:30 NORMALNY AUTYSTYCZNY FILM (NORMAL AUTISTIC FILM) Film dokumentalny, 87 min, Czechy, 2016 Reżyseria: Miroslav Janek Scenariusz: Miroslav Janek Boharowie filmu to pięcioro niezwykłych młodych ludzi dotkniętych zespołem Aspergera. Film, kręcony przez dwa lata, jest intymnym portret społecznej inności, udowadnia, że zespół Aspergera to nie tyle choroba, co odmienny sposób postrzegania świata. Luk ma charakterystyczne poczucie humoru, kocha filmy i pisze scenariusze. Denis to wirtuoz fortepianu, który jest w stanie zagrać najtrudniejsze klasyczne utwory (jego interpretacje Chopina, Vivaldiego, Beethovena i Dvoraka pojawiają się w ścieżce dźwiękowej filmu). Jest przy tym niezwykle inteligentny i oczytany. Uwielbia "Małego Księcia", którego za każdym razem odczytuje na nowo. Depresyjna nastolatka Majda kocha rap, za pomocą którego wyrzuca z siebie nienawiść, którą czuje do samej siebie, rodziców i świata. Jej śmiałe teksty opisują otaczający świat z rozbrajającą szczerością. Dwunastoletnia Marjamka doskonale zna angielski i bez problemu potrafi opowiadać w tym języku długie historie, a jej młodszy brat Ahmed jest z kolei niezwykle przyjacielski. Pięcioro niezwykłych młodych ludzi dotkniętych zespołem Aspergera, których społeczeństwo określa mianem "aspergerowców". Kręcony przez dwa lata intymny portret społecznej inności pokazuje prawdziwe oblicze bohaterów oraz ich relacje z rzeczywistością. Unaocznia to, co sytuuje ich poza granicami społecznej normalności, zachęcając do refleksji, czym tak naprawdę jest pojęcie zdrowia psychicznego. Udowadnia, że zespół Aspergera to nie tyle choroba, co odmienny sposób postrzegania świata. Ta poetycka przypowieść o pięknie bycia innym skłania do podjęcia próby zrozumienia fascynującego świata ludzi z zespołem Aspergera i ich sposobu myślenia. 15:15 WROTA EUROPY Dramat, 73 min, Polska 1999 Reżyseria: Jerzy Wójcik Scenariusz: Jerzy Wójcik, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Witold Sobociński Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Alicja Bachleda - Curuś, Kinga Preis, Agnieszka Sitek, Agata Buzek, Piotr Szwedes, Teresa Wójcik, Andriej Jegorow, Piotr Adamczyk, Henryk Boukołowski, Katarzyna Groniec, Marianna Kawka i inni "Wrota Europy" powstały na motywach reportażu Melchiora Wańkowicza "Szpital w Cichiniczach". Twórcami filmu są artyści niezwykle zasłużeni dla polskiej kinematografii. Reżyser i współscenarzysta Jerzy Wójcik zasłynął już w latach 50. jako czołowy operator "szkoły polskiej". To również dzięki jego zdjęciom takie filmy jak "Kanał", "Eroica", "Popiół i diament", czy "Krzyż Walecznych" stały się klasykami. Kunszt operatorski i wszechstronność Wójcika widać też znakomicie w monumentalnych freskach historycznych ("Potop", "Faraon") i subtelnych dramatach psychologicznych ("Matka Joanna od Aniołów", "Anioł w szafie"). "Wrota Europy" to drugi po "Skardze" (1991) autorski film Wójcika. W pisaniu scenariusza pomagał mu wybitny specjalista w tej dziedzinie Andrzej Mularczyk ("Sami swoi", "Wyjście awaryjne", "Wielki podryw", seriale "Droga" i "Dom"). Na autora zdjęć wybrano równie utytułowanego Witolda Sobocińskiego ("Wszystko na sprzedaż", "Wesele", "Sanatorium pod Klepsydrą", "Ziemia obiecana", "Piraci" i "Frantic" Romana Polańskiego). Jakby tego nie było dość, muzykę napisał Zygmunt Konieczny ("Zmory", "Klucznik", "Ucieczka z kina Wolność", "Historia kina w Popielawach") - nestor polskich kompozytorów filmowych, autor sporej części repertuaru Ewy Demarczyk. W przeciwieństwie do realizatorów "Wrót Europy", w obsadzie dominują aktorzy bardzo młodzi, choć już uznani. Dotyczy to zwłaszcza odtwórczyń trzech głównych ról kobiecych. Zosię zagrała szesnastoletnia Alicja Bachleda - Curuś ("Pan Tadeusz"), Irę - Agnieszka Sitek (gwiazda serialu "Złotopolscy"), a Halę Kinga Preis, zwyciężczyni XX Przeglądu Piosenki Aktorskiej, znana także z kilku świetnych występów w Teatrze TV. W filmie Wójcika ich bohaterki są zaprzyjaźnionymi ze sobą młodziutkimi i naiwnymi siostrami miłosierdzia. W czasie zimy 1918 roku (właśnie wówczas toczy się akcja) dobrowolnie wyruszają do położonego niemal na linii frontu szpitala polowego. Swój wybór traktują nie tylko jako spełnienie patriotycznego obowiązku, lecz także jako romantyczną przygodę. Siedemnastoletnia Zosia ma jeszcze dodatkową motywację. Liczy, że w sąsiedztwie frontu spotka swego brata Pawła. Kiedy dziewczęta przez skutą lodem rzekę docierają do lecznicy, szybko przekonują się o bardzo trudnych warunkach, w których przyjdzie im pracować. Już pierwszego dnia zostają wysłane do pobliskiego miasteczka po brakujące środki opatrunkowe. Korzystając z sytuacji, Zosia gorączkowo szuka śladów bytności Pawła. Niestety, wskutek wzmagającego się z każdą minutą artyleryjskiego ostrzału siostry muszą wracać do szpitala. Rozpoczynają się paniczne przygotowania do ewakuacji. W saniach nie starcza miejsca dla wszystkich chorych, lecz mimo to naczelny lekarz postanawia ostatnią podwodą odesłać najmłodszy personel, czyli Zosię, Halę i Irenę. Te jednak podejmują brzemienną w skutki decyzję - zostaną na miejscu. Jeszcze nie wiedzą, że wraz z nadejściembolszewików staną w obliczu być może najcięższej próby w całym swoim życiu. 16:45 WRÓŻBY KUMAKA (UNKENRUFE) Dramat, 94 min, Polska/Niemcy 2005 Reżyseria: Robert Gliński Scenariusz na podstawie powieści Guntera Grassa: Cezary Harasimowicz, Pawel Huelle, Klaus Richter Zdjęcia: Jacek Petrycki Muzyka: Richard G. Mitchell Aktorzy: Krystyna Janda, Matthias Habich, Dorothea Walda, Bhasker Patel, Udo Samel, Marek Kondrat, Mareike Carrriere, Joachim Krol, Zbigniew Zamachowski, Krzysztof Globisz, Mirosław Baka Nagrobek Daniela Gralatha, burmistrza XVIII - wiecznego Gdańska, jest niezwykły. Na płycie nagrobnej artysta umieścił wizerunki pięciu żon żywotnego włodarza. Ewenementem jest to, że wszystkie kobiety zostały przedstawione nago. Nagrobkiem interesuje się Alexander Reschke, niemiecki badacz sztuki i pisarz. W poszukiwaniu niezwykłego kawałka kamienia jesienią 1989 roku Alexander przyjeżdża do Gdańska. Przez przypadek traci środek lokomocji i bagaże. I choć w Gdańsku urodził się i wychował, błądzi po mieście, którego ulice od dawna mają polskie nazwy. Zbiegiem okoliczności Alexander poznaje Aleksandrę, konserwatorkę zabytków. Mimo początkowego nieporozumienia podczas wspólnie spędzonego wieczoru udaje się im znaleźć wspólny język. Oboje w młodości musieli opuścić rodzinne strony. Rodzice Aleksandry mieszkali niegdyś w Wilnie. Przesiedleni do Gdańska, nigdy nie zapomnieli o ziemi ojczystej. Następnego dnia Alexander jest świadkiem śmierci starej Niemki. Dowiaduje się, że jedynym marzeniem zmarłej było zostać pochowaną w Gdańsku. Mężczyzna przypomina sobie wieczorne, zakrapiane rozmowy, podczas których półżartem wraz z Aleksandrą wpadli na pomysł założenia towarzystwa zapewniającego niegdyś wygnanym pochówek w ziemi ojczystej. Teraz postanawia zrealizować ten zamiar. Wraz z Aleksandrą zabiera się do pracy, razem pozyskują sponsorów. W skład rady nadzorczej wchodzą także duchowni, polski ksiądz i niemiecki pastor. Do polsko - niemieckiego grona dołącza również rodowita gdańszczanka, Erma Brakup. W końcu Polsko - Niemieckie Towarzystwo Cmentarne rozpoczyna działalność, zostaje założony Cmentarz Pojednania. Podczas gdy inicjatywa Alexandra i Aleksandry zyskuje na popularności, pomiędzy obojgiem kwitnie uczucie. Wkrótce jednak nad Towarzystwem zbierają się czarne chmury. Sukces zawrócił w głowach członkom rady nadzorczej, którzy myślą tylko o tym, jak sprawniej zarabiać pieniądze... 18:30 SERIALOWA NOSTALGIA - JANKA - ODC. 2 - SPEŁNIONE MARZENIE (SPEŁNIONE MARZENIE) Serial dla młodych widzów, 28 min, Polska/Niemcy, 1989 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Lęski Zdjęcia: Jacek Prosiński Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Zofia Merle, Joanna Żółkowska, Tadeusz Horvath, Krzysztof Kowalewski, Agnieszka Krukówna, Grzegorz Wons Jakub Bromski płaci długi brata i rodzina prawnie odzyskuje Stawisko. "Orły" muszą opuścić swoją kryjówkę, ale szybko znajdują nowe miejsce spotkań - na stryszku zajazdu. Janka marzy o własnym koniu, ale dziadek nie ma pieniędzy, by sprawić jej tak kosztowny podarunek. Dziewczynka ratuje od śmierci w rzeźni wymizerowanego konia - Alaskę, którą "Orły" karmią i pielęgnują mimo szyderstw "Wilków" i ich przywódcy, posiadacza pięknej klaczy - Hery. Wuj Janki Ambroży, znawca koni, stwierdza, że Alaska to okaz zgoła wyjątkowy. 19:00 SERIALOWA NOSTALGIA - JANKA - ODC. 3 - ALASKA CONTRA HERA (ALASKA CONTRA HERA) Serial dla młodych widzów, 26 min, Polska/Niemcy, 1989 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Lęski Zdjęcia: Jacek Prosiński Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Krzysztof Kowalewski, Agnieszka Krukówna, Grzegorz Wons, Zofia Merle, Joanna Żółkowska, Tadeusz Horvath "Orły" pod wodzą Janki w pocie czoła pracują u ogrodnika, by zarobić pieniądze, które muszą zwrócić Meisnerowi za podkucie Alaski. Janka rywalizuje z Julkiem w jeździe konnej. Jakub Bromski dowiaduje się, że połowa łąki, którą wybrał na lądowisko dla budowanego przez siebie samolotu, należy do Nowaka. Próbuje odkupić ją od dziadka, lecz stary Oskar, podejrzewając, do czego miałaby służyć, kategorycznie odmawia. Zagniewany Bromski pożycza Julkowi swoje siodło, choć wcześniej odmówił bratankowi twierdząc, że ten i bez niego z łatwością powinien wygrać wyścig z Julką. 19:35 MUZEUM POLSKIEJ PIOSENKI - /14/ - "DZIWNY JEST TEN ŚWIAT" - CZESŁAW NIEMEN Felieton, 9 min, Polska, 2013 Reżyseria: Tomasz Knittel, Elżbieta Skrętkowska, Mariusz Walter, Marian Ligęza Scenariusz: Tomasz Knittel Zdjęcia: Kamil Hasiuk, Adam Kowalczyk Wykonawcy: Czesław Niemen O piosence "Dziwny jest ten świat" mówią w tym odcinku: Ryszard Wolański, Maria Szabłowska, Kayah, Maciej Chmiel, Tadeusz Woźniak, Andrzej Korzyński, Marek Piekarczyk, Reni Jusis, Ernest Bryll, Sylwia Chutnik, Robert Leszczyński, Michał Ogórek, Rafał Bryndal, Wojciech Mann, Janusz Weiss, Zygmunt Kukla, Marcin Matuszewski /Duże Pe/, Janusz Panasewicz, Maria Czubaszek, Krystyna Mazurówna, Olga Lipińska, Jerzy Gruza, L. U. C. 20:00 LEKKIE OBYCZAJE - KOCHANKOWIE Z KSIĘŻYCA (MOONRISE KINGDOM) Komediodramat, 89 min, USA 2012 Reżyseria: Wes Anderson Scenariusz: Wes Anderson, Roman Coppola Aktorzy: Bruce Willis, Edward Norton, Bill Murray, Frances McDormand, Jared Gilman, Tilda Swinton, Jason Schwartzman, Bob Balaban Akcja filmu rozgrywa się w Stanach Zjednoczonych w Nowej Anglii, na północnym wschodzie kraju, na fikcyjnej wyspie New Penzance. Czas akcji to burzliwe lata sześćdziesiąte ubiegłego stulecia. Protagonistami miłosnej opowieści są zakochani nastolatkowie, którym na drodze do szczęścia stają dorośli, nie rozumiejący ich potrzeb. 12 - letni Sam Shakusky to sierota. Chłopak wyjeżdża na letni obóz skautów, prowadzony przez Randy’ego Warda. Suzy Bishop ma również zaledwie12 lat, mieszka ze swymi rodzicami prawnikami, Waltem i Laurą, oraz trzema młodszymi braćmi. Sam i Suzy są inteligentni i bardzo rozwinięci na swój wiek. Poznają się latem 1965 roku, podczas przedstawienia w kościele i od tej pory korespondują ze sobą. Regularna wymiana listów bardzo zbliża ich do siebie. W końcu postanawiają uciec, by już na zawsze być razem i zacząć życie na własny rachunek. Sekretny plan ucieczki wcielają w życie w sierpniu. Sam opuszcza obóz skautów, a Suzy nie mówiąc nikomu, wychodzi z domu. Nastolatkowie podróżują autostopem, biwakują na odludziu, łowią ryby. Tymczasem w obozie skautów, zaniepokojony zniknięciem Sama Randy Ward organizuje wraz ze swymi zaprawionymi w trudach podopiecznymi akcję poszukiwawczą. To dla skautów wielkie wyzwanie i szalona przygoda. Poszukiwania prowadzi również kapitan Sharp, któremu pomagają rodzice dziewczynki. 22:20 DOKUMENT W PODRÓŻY - DZIECI Z DACHU ŚWIATA (CHILDREN OF THE SNOW LAND) Film dokumentalny, 93 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Zara Balfour, Marcus Stephenson Opowieść o trojgu nastolatków, którzy po wielu latach nauki w mieście po raz pierwszy wyruszają do swoich rodzinnych wiosek, położonych wysoko w nepalskich górach. Dzieci z górskich wiosek w Nepalu często opuszczają swoje domy na kilkanaście lat, by mieszkać i uczyć się w ośrodkach takich jak Snow Land w Kathmandu. Rodzicom zależy na edukacji ich dzieci, ale nie stać ich na to, by odwiedzać swoje pociechy. Nima, Tsering i Jeewan po latach nieobecności w domu zostają wysłani do swoich rodzinnych wiosek. Jest to również część ich edukacji - dowiedzą się skąd pochodzą i jak wygląda życie poza szkołą. Czeka ich trudna, nawet kilkunastodniowa piesza przeprawa przez góry, którą sami udokumentują za pomocą kamery. Jak będzie wyglądać pierwsze spotkanie dzieci i ich rodzin po tylu latach nieobecności? Czy nasi bohaterowie odnajdą się w trudnych, górskich warunkach? "Dzieci z Dachu Świata" to poruszający dokument o dorastaniu, poszukiwaniu korzeni i znaczeniu rodziny, nakręcony w przepięknej scenerii Himalajów. (źródło: kinomarunów.pl) 00:05 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - ULICE NĘDZY (MEAN STREETS) Dramat, 107 min, USA, 1973 Reżyseria: Martin Scorsese Scenariusz: Martin Scorsese, Mardik Martin Zdjęcia: Kent L. Wakeford Aktorzy: Harvey Keitel, Robert De Niro, Richard Romanus, Amy Robinson "Ulice nędzy" to zapowiedź nowego oblicza sztuki filmowej w wykonaniu Martina Scorsese, a jednocześnie genialny początek wieloletniej współpracy z Robertem De Niro. To historia życia Scorsese, częściowo autobiograficzna opowieść o pierwszym pokoleniu synów i córek nowojorskiej "Małej Italii". Harvey Keitel wcielił się w rolę Charliego, pracującego w szeregach lokalnej mafii. Amy Robinson zagrała Teresę, dziewczynę, którą jego rodzina uważa za nieodpowiednią partię, ze względu na chorobę. Z kolei Robert De Niro stworzył niezapomnianą kreację Johnny ' ego Boya - drobnego kanciarza w podstępnym świecie wielkich przekrętów i pieniędzy, którą Stowarzyszenie Nowojorskich Krytyków wyróżniło nagrodą dla "najlepszego aktora drugoplanowego". [opis dystrybutora dvd] 02:10 AHAT ILI - SIOSTRA BOGÓW Film muzyczny, opera, 120 min, Polska, 2018 Reżyseria: Pia Partum Muzyka: Aleksander Nowak Wykonawcy: Marek Moś, Chór Polskiego Radia W Krakowie, Aukso Orkiestra Kameralna Miasta Tychy "Ahat Ili. Siostra bogów" - opera w trzech aktach autorstwa Aleksandra Nowaka, której polska prapremiera miała miejsce 16 września 2018 roku w Krakowie w ramach Festiwalu Sacrum Profanum. Autorką libretta napisanego w języku angielskim w oparciu o własne opowiadanie "Anna In w grobowcach świata" jest Olga Tokarczuk. Pisarka sięgnęła do jednego z najstarszych mitów ludzkości. Jego bohaterką jest sumeryjska bogini miłości i wojny Inanna. W operze wyreżyserowanej przez Pię Partum akcent został jednak przesunięty na jej służącą Ahat Ili. Wśród solistów znaleźli się: Joanna Freszel, Ewa Biegas, Urszula Kryger, Jakub Monowid, Łukasz Konieczny, Sebastian Szumski, Bartłomiej Misiuda, którzy wykonają partie z towarzyszeniem AUKSO i Chóru Polskiego Radia. 04:20 KINO NOCNE - NIKNĄCE ŚWIATŁO (THE DYING OF THE LIGHT) Film dokumentalny, 55 min, USA, 2015 Reżyseria: Peter Flynn Dokument przedstawia historię i rzemiosło kinooperatorów, którzy poświęcili swoje życie pracy w kinie. W obliczu zmieniającego się świata i technologii obserwujemy, jak zmienia się proces wyświetlania filmów na dużym ekranie. Dokument jest opowieścią o ostatniej generacji operatorów projektorów filmowych.