TVP Kultura Piątek, 02.07.2021 08:35 KUCHNIA JAGIELLONÓW - KUCHNIA JAGIELLONÓW - OD SMOLEŃSKA PO MADRYT Magazyn, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) W tym odcinku przedstawiamy potrawy z dwóch krańców Europy. Pierwszą potrawą jest rosolnik, czyli rosyjska odmiana zupy ogórkowej, a drugą prosta frittata z ziołami. 09:05 JAN BRZECHWA Dysk./wywiad/debata, 10 min, Polska, 1962 Scenariusz: Brak Danych Sylwetka Jana Brzechwy, autora bajek i wierszy dla dzieci. 09:20 WYPRAWA W PRZESZŁOŚĆ (CESTA DO PRAVEKU) Film familijny, przygodowy, fantasy, 82 min, Czechosłowacja, 1955 Reżyseria: Fred Ladd, Karel Zeman Scenariusz: Karel Zeman, J. A. Novotny Zdjęcia: Antonin Horak, Vaclav Pazdernik Muzyka: E. F. Burian, Frantisek Strangmuller Aktorzy: Vladimir Bejval, Petr Herrman, Zdenek Hustak, Josef Lukas Jeden z najciekawszych dziecięcych filmów przygodowych w historii światowej kinematografii. O jego popularności świadczyło wprowadzenie go do amerykańskiej dystrybucji (z rozszerzonym prologiem i epilogiem), które nastąpiło po fenomenalnym sukcesie filmu "Diabelski wynalazek". To popularnonaukowe dzieło opowiada o czterech chłopcach, którzy na najzwyklejszej łódce wyruszają w podróż do prehistorii. Wyprawa w pełną tajemnic przeszłość naszej planety przypomina ciekawy podręcznik, pełen użytecznych uwag i wniosków, prezentowanych w formie chłopięcej zabawy. Dzięki temu anegdotycznemu evergreenowi już kilka generacji dzieci i dorosłych zapoznało się z prehistorią ludzkości. Pomysłowe triki i efekty specjalne należą do podręcznikowych metod tworzenia filmowych iluzji. (Źródło opisu: www.iluzjon.fn.org.pl) 11:00 ZNAKI SZCZEGÓLNE - ODC. 5/6 - ROMANS Serial społeczno - obyczajowy, 49 min, Polska, 1976 Reżyseria: Roman Załuski Scenariusz: Roman Załuski, Andrzej Twerdochlib Zdjęcia: Janusz Pawłowski Muzyka: Maciej Małecki Aktorzy: Bronisław Cieślak, Grażyna Barszczewska, Joanna Jędryka, Ewa Żukowska, Tadeusz Borowski, Józef Korzeniowski, Leszek Kowalski, Stanisław Michalski, Barbara Wrzesińska, Wirgiliusz Gryń, Zbigniew Mamont Przychodzą święta Bożego Narodzenia. Inżynier Zawada wyjeżdża na wieś, by spędzIć je razem ze swym bratem. Tymczasem znajomość z Martą Ponińską przeradza się w romans. Nie trwa on jednak długo... 12:00 ZNAKI SZCZEGÓLNE - ODC. 6/6 - DOM Serial społeczno - obyczajowy, 50 min, Polska 1976 Scenariusz i reżyseria: Roman Załuski Zdjęcia: Janusz Pawłowski Muzyka: Maciej Małecki Występują: Bronisław Cieślak, Joanna Jędryka, Ewa Żukowska, Tadeusz Borowski, Zygmunt Malawski, Stanisław Michalski, Andrzej Żarnecki i inni Na koncercie Zawada spotyka Halinę Sochacką. Nawiązuje się między nimi nić sympatii. Tymczasem na budowie - zmiany. Po odejściu Sochackiego kierownikiem biura zostaje inżynier Zawada. Otrzymuje też przydział na samodzielne mieszkanie. Wydarzenia te sprawiają, że rezygnuje z propozycji wyjazdu na wielką budowę zagraniczną. 12:50 ELIZABETH Dramat, etiuda filmowa, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Wojciech Klimala Scenariusz: Bartosz Janiszewski, Wojciech Klimala Zdjęcia: Katarzyna Żak Aktorzy: Maria Mamona, Michał Czernecki, Marta Ścisłowicz Dawna miss, obecnie emerytowana fryzjerka, Elżbieta, za namową syna postanawia wystartować w konkursie dojrzałej piękności. Kiedy staje na scenie, paraliżuje ją strach. Trema bohaterki rośnie, gdy okazuje się, że w szranki staje jej rywalka z przeszłości. Potencjalny tytuł miss ma być szansą na odbudowanie wiary w siebie oraz nowy początek w życiu tytułowej Elizabeth. W trakcie konkursu na jaw wychodzi sekret syna. (źrodło: filmpolski.pl) 13:30 FRANCUSKIE WYBRZEŻE Z LOTU PTAKA. MORZE ŚRÓDZIEMNE - ZATOKA LWA (THE FRENCH COAST FROM THE SKY / LES CTES FRANAISES VUES DU CIEL) Film dokumentalny, 13 min, Francja, 2012 Reżyseria: Norbert Evangelista, Gil Kebaili Zwiedzimy dziś Golfe du Lion, która zaczyna się przy granicy Francji z Hiszpanią, a kończy - w Toulon. Wystartujemy z Port - Vendres, po krótkim postoju w Ste dotrzemy do Marsylii. Ponad dwa tysiące lat temu na terenie Port - Vendres działał prężny port handlowy. W Średniowieczu miasto upadło. Odbudowano je w XVII wieku. Dostało się wówczas w ręce Hiszpanów, lecz zostało szybko odbite przez Ludwika XIV. Do tej małej zatoczki często zawijały statki, by przeczekać silne wiatry w Golfe du Lion i ruszyć dalej - w kierunku Marsylii lub Hiszpanii. Część z nich została tu na zawsze. Skaliste wybrzeże to idealne miejsce na piesze wędrówki. Przylądek Cap Bear pozostał surowy i dziewiczy. Miłośnicy morskich kąpieli często wybierają Hiszpanię. Podróż kończy się pięćdziesiąt kilometrów dalej, w mieście, w którym łatwo o zawrót głowy. Oto Marsylia i jej dzielnice: luksusowe na południu i popularne - na północy. Jeden z najpiękniejszych widoków na Marsylię rozciąga się z leżącego w pobliżu archipelagu Frioul. Dwie z czterech wysp archipelagu łączy port. Statki płynące z daleka, odbywały tu kwarantannę. Dopiero później wpuszczano je do Marsylii, lub innych francuskich portów. 13:45 FRANCUSKIE WYBRZEŻE Z LOTU PTAKA. RIWIERA FRANCUSKA (THE FRENCH COAST FROM THE SKY / LES CTES FRANAISES VUES DU CIEL) Film dokumentalny, 13 min, Francja, 2012 Reżyseria: Norbert Evangelista, Gil Kebaili Dziś lot nad Lazurowym Wybrzeżem: start w Cassis, krótkie postoje w Tulonie i Saint - Tropez, i ostateczne lądowanie w Monako. W tym miejscu morze wgryza się w brzeg, tworząc charakterystyczne, wąskie zatoczki, zwane "calanques". Wapienne skały osiągają w tym miejscu wysokość trzystu metrów. Wkrótce przekonany się, że nie są najwyższe. Do zatoczek prowadzą najczęściej kręte i strome ścieżki. Takie widoki warte są wysiłku! W tym skalistym labiryncie ukryty jest port Cassis. Swoją popularność zawdzięcza pięknym pejzażom i winu o dużej renomie. Dziś do portu wpłynął jeden z największych żaglowców Europy: Belem, ambasador francuskiej marynarki. Górujący nad nim klif, Cap Canaille, ma blisko czterysta metrów wysokości. Aby dotrzeć do Tulonu, należy ominąć przylądek Cap Sici. W zatoce stoją najważniejsze statki francuskiej Marynarki Wojennej. Nasza podróż dobiega końca. Docieramy do księstwa Monako. Panuje tu jedna z najstarszych, europejskich dynastii. W tym pałacu odbył się ślub księżnej Charlene z księciem Albertem Grimaldim. Monako to drugie najmniejsze państwo świata, ale też - jedno z najbogatszych. Cumują tu jachty warte fortunę. Bez dużych pieniędzy trudno przetrwać w Monako. Tym, którzy ich nie mają, pozostaje podziwianie pięknych widoków. 14:00 FRANCUSKIE WYBRZEŻE Z LOTU PTAKA. KORSYKA (THE FRENCH COAST FROM THE SKY / LES CTES FRANAISES VUES DU CIEL) Film dokumentalny, 13 min, Francja, 2012 Reżyseria: Norbert Evangelista, Gil Kebaili Podróż zaczniemy na zachodnim brzegu Korsyki - od zatoki Porto po miejscowość L'Ile - Rousse. Następnie ruszymy w kierunku Bonifacio i dotrzemy do stolicy wyspy, Ajaccio. Trudno wybrać punkt, z którego wybrzeże Korsyki wygląda najpiękniej. Z wieży na zachodnim brzegu rozciąga się wspaniały widok na rezerwat Scandola. W tej szkatułce z zieleni i skał zamknięta jest cała bioróżnorodność wyspy. Park został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Przylądek Revellata zamyka od południa zatokę Calvi. Średniowieczne miasto na skale jest widoczne z daleka. Korsyka wygląda wspaniale od strony morza. Wielu turystów przypływa tu właśnie tą drogą. Na Zatoce Calvi roi się od statków wycieczkowych. Trudno oprzeć się takim widokom. Calvi, podobnie jak inne miejscowości na Korsyce, żyje głównie z turystyki. Tutejszy mikroklimat jest wyjątkowy. 80% gatunków roślin z całego świata znalazło tu sprzyjające warunki rozwoju. Skalisty przylądek Parata to raj dla miłośników wspinaczki. Tu kończy się nasza podróż dookoła Korsyki - wyspy pięknej, jak sen. 14:20 MECZ (MATCHEN / THE MATCH) Film psychologiczny, 15 min, Finlandia, 2018 Reżyseria: Pia Andell Scenariusz: Pia Andell Aktorzy: Nina Hukkinen, Milka Ahlroth Krótki film fabularny. Dwie kobiety w średnim wieku rozgrywają godzinny mecz na korcie tenisowym. Rozpoczyna się gra psychologiczna. 17:15 IDĄ POWSTAŃCY Widowisko, 64 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jarosław Świątek Scenariusz: Jarosław Świątek Wykonawcy: Balet Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk", Chór Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk" Filmowa rejestracja spektaklu muzyczno - tanecznego z okazji 100. rocznicy II Powstania Śląskiego w wykonaniu artystów Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk. 18:50 SERIALOWA NOSTALGIA - KARINO - ODC. 3/13 NIEBEZPIECZEŃSTWO Serial przygodowy, 25 min, Polska 1975 Reżyseria: Jan Batory Scenariusz: Jan Batory, Jan Dobraczyński, Marek Nowakowski Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Wanda Warska Aktorzy: Claudia Rieschel, Tadeusz Schmidt, Janusz Gajos, Zdzisław Maklakiewicz, Stanisław Niwiński, Zdzisław Kuźniar, Zbigniew Roman i inni Grażyna usiłuje wynagrodzić źrebakowi fakt, że nie ma matki. Karmi go, uczy biegać. Stara się włączyć go do stada, nie tracąc nadziei, że któraś klacz w końcu uzna Karino za swoje dziecko. Pewnego dnia, gdy całe stado jest na wybiegu, w okolicy pojawia się obcy pies. Wszystko wskazuje na to, że jest chory na wściekliznę. Atakuje konie na pastwisku. W największym niebezpieczeństwie jest Karino. W ostatniej chwili Grażyna ratuje go z opresji. 19:20 SERIALOWA NOSTALGIA - KARINO - ODC. 4/13 PRZYJACIEL Serial przygodowy, 25 min, Polska 1975 Reżyseria: Jan Batory Scenariusz: Jan Batory, Jan Dobraczyński, Marek Nowakowski Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Wanda Warska Aktorzy: Claudia Rieschel, Tadeusz Schmidt, Zdzisław Maklakiewicz, Janusz Gajos, Stanisław Niwiński, Zdzisław Kuźniar, Karol Strasburger, Krzysztof Wakuliński, Zbigniew Roman i inni Ulubieńcem wszystkich w stadninie jest Eryk, dawny koń cyrkowy. Staje się on również największym przyjacielem Karina. W stadninie odbywa rekonwalescencję, po której ma być sprzedany na aukcji. Bardzo przywiązany do Eryka masztalerz Małecki uczy go prawidłowo reagować na słowa "koń kuleje". Podczas aukcji piękny ogier znajduje wielu potencjalnych nabywców. Nagle jednak zaczyna kuleć, więc wszyscy się wycofują. Do stadniny przybywa nowy trener Andrzej Stolarek. Jako znakomity jeździec będzie trenował konie pod kątem ich udziału w wyścigach. 20:00 KOMEDIOWE LATO - MARYSIA I NAPOLEON Komedia kostiumowa, 110 min, Polska, 1966 Reżyseria: Leonard Buczkowski Scenariusz: Andrzej Jarecki, Leonard Buczkowski Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Beata Tyszkiewicz, Gustaw Holoubek, Juliusz Łuszczewski, Halina Kossobudzka, Ignacy Machowski, Kazimierz Rudzki, Anna Ciepielewska, Bogumił Kobiela, Wieńczysław Gliński, Andrzej Zaorski Historia romansu pięknej Marii Walewskiej i Napoleona nieraz inspirowała twórców filmowych. W roku 1937 w Hollywood powstał film "Pani Walewska" z udziałem takich gwiazd jak Greta Garbo i Charles Boyer. Była to historia tragiczna i melodramatyczna - wiadomo, że romans ów trwał niespełna trzy lata, poznali się na przełomie lat 1806 i 1807, a już w roku 1810 Napoleon poślubił Marię Ludwikę. W tym samym roku Maria Walewska urodziła cesarzowi syna Aleksandra. Andrzej Jarocki i Leonard Buczkowski - autorzy scenariusza "Marysi i Napoleona" - potraktowali tę miłosną historię z przymrużeniem oka. Pozwolili sobie także na pewną swobodę w traktowaniu faktów historycznych. A związany z Polską epizod biografii Napoleona opowiadany jest w filmie przez współczesną parę zakochanych. Polska, druga połowa XX wieku. Francuski naukowiec Napoleon Beranger przez przypadek w drodze na zjazd w Warszawie, zatrzymuje się w Walewicach. W tamtejszym pałacyku poznaje uroczą Polkę Marysię. Jest ona łudząco podobna do dawnej pani Walewic - Marii Walewskiej. Beranger poddaje się grze wyobraźni - w marzeniach on sam jest Napoleonem Bonaparte, a Marysia - jego piękną kochanką. Ta wycieczka w przeszłość zbliża naukowca i polską studentkę. 22:05 GENIUSZ: PICASSO - ODC. 5 (ODC. 5) Serial biograficzny, 47 min, USA, 2018 Reżyseria: Kenneth Biller Aktorzy: Alex Rich, Clemence Poesy, Antonio Banderas odc. 5. Picasso stara się przekonać Francoise, aby z nim zamieszkała. Młody Pablo dostrzega geniusz Matissa, któremu od tej pory będzie starał się dorównać. 23:00 ŚWIAT W PIOSENCE - ZABÓJSTWO MARTINA LUTHERA KINGA (SOUNDTRACKS: THE ASSASSINATION OF MARTIN LUTHER KING, JR) Film dokumentalny, 40 min, USA, 2017 Reżyseria: Dwayne Johnson, Dany Garcia Seria "Soundtracks" przedstawia związki muzyki z różnego rodzaju wydarzeniami historycznymi. Każdy odcinek dotyczy tragedii, momentów euforii lub zdarzeń, które dały początek nowym ruchom. Wraz z nimi prezentowane są muzyka, artyści i nurty mające szczególny związek z tymi przemianami. Wystąpienia i działalność Martina Luthera Kinga były ważnymi wydarzeniami w historii. Dzięki niemu zapoczątkowano walkę o prawa dla czarnoskórych obywateli USA. Po zamordowaniu Martina Luthera Kinga muzyka odegrała ogromną rolę. To dzięki niej doszło do silniejszego zjednoczenia. Dawała także determinację do kontynuowania walki. 02:05 KINO NOCNE - AMATOR Dramat obyczajowy, 107 min, Polska 1979 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Kieślowski Zdjęcia: Jacek Petrycki Muzyka: Krzysztof Knittel Aktorzy: Jerzy Stuhr, Małgorzata Ząbkowska, Ewa Pokas, Jerzy Nowak, Stefan Czyżewski, Tadeusz Bradecki, Marek Litewka, Bogusław Sobczuk, Tadeusz Huk, Alicja Bienicewicz, Antonina Barczewska, Feliks Szajnert, Roman Stankiewicz i inni Jeden z najwybitniejszych filmów zaliczanych do tzw. kina moralnego niepokoju. Jego głównym bohaterem jest Filip Mosz - kapitalnie grany przez Jerzego Stuhra - zaopatrzeniowiec w zakładzie przemysłowym gdzieś w podkrakowskim miasteczku. Momentem przełomowym w jego życiu staje się kupno amatorskiej kamery filmowej. Filip bowiem, jako człowiek bez reszty oddany rodzinie, pragnie uwiecznić narodziny i rozwój swej córki. Wieść o zakupie Mosza obiega zakład pracy. Filip otrzymuje propozycję nakręcenia filmu z okazji pięciolecia istnienia przedsiębiorstwa. Dyrektor zakładu obejmuje nawet protektorat nad nowo powstałym amatorskim klubem filmowym. Kieślowski z niezwykłą przenikliwością ukazuje powolną ewolucję Filipa, który z człowieka "schowanego" we własną prywatność i ceniącego ponad wszystko "święty spokój" przeobraża się w społecznika i artystę wrażliwego na ludzką krzywdę i niesprawiedliwość. Amatorskim filmom Mosza daleko bowiem do propagandy sukcesu. Wręcz przeciwnie - samorodny reżyser bezkompromisowo pokazuje wynaturzenia dookolnej rzeczywistości. Cena prawdy jest wszakże wysoka. "Amator" już od momentu premiery budził żywe zainteresowanie. Poruszone w nim problemy roli i miejsca sztuki w świecie, granic odwagi i odpowiedzialności w życiu społecznym były swoistą odpowiedzią Kieślowskiego na niepokoje trawiące pod koniec lat siedemdziesiątych pokolenie ówczesnych trzydziestolatków. Świetne kreacje aktorskie, dobre zdjęcia i muzyka spotkały się z uznaniem jurorów licznych festiwali filmowych. "Amatora" uhonorowano m. in. pierwszą nagrodą i nagrodą FIPRESCI na międzynarodowym festiwalu w Moskwie w 1979 r. oraz Złotymi Lwami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku. Rok później film otrzymał Nagrodę Jury Ewangelickiego na MFF w Berlinie Zachodnim i nagrodę "Złoty Hugo" na MFF w Chicago. 04:05 BERLIN LIVE - MIKE & THE MECHANICS (BERLIN LIVE - MIKE & THE MECHANICS) Koncert, 59 min, Niemcy, 2015 Wykonawcy: Mike & The Mechanics Cykl koncertów, które od lat odbywają się regularnie na scenie berlińskiego klubu SchwuZ i są transmitowane w całej Europie. To mieszanka stylów współczesnej muzyki, wykonana w wyjątkowym klimacie nocnego życia Berlina. Występy poprzedzone są krótkimi wywiadami z artystami. W tej odsłonie programu wystąpił zespół Mike and the Mechanics, założony w 1985 roku przez Mike ' a Rutheforda, gitarzystę i basistę grupy Genesis. Do jej największych sukcesów należą krążki "Mike + the Mechanics" i "The Living Years". Podczas koncertu z cyklu Live in Berlin zespół wykonał m.in. utwory "Silent Running", "Let me fly", "All I Need is a Miracle" i "The Best is Yet to Come".