TV Polonia Poniedziałek, 12.07.2021 06:30 JAK BUDOWAŁA SIĘ CERKIEW...? Reportaż, 20 min, Polska, 2021 Autor: Beata Szydłowska We wsi Samborz na Dolnym Śląsku i w sąsiednich miejscowościach w wyniku przesiedleń ludności podczas Akcji Wisła mieszka dość duża liczba Łemków, którzy ze względu na znaczną odległość od najbliższej świątyni prawosławnej nie mogli regularnie uczęszczać na nabożeństwa. W latach 50. XX wieku, otrzymali do tego celu ewangelicką kaplicę przy miejscowym PGR - ze, jednak po latach miejsce to dramatycznie wymagało remontu. Młody ksiądz Igor Habura postanawia wraz z parafianami wznieść nową świątynię. W budowę angażują się wszyscy wierni, niezależnie od wieku, nawet prawie stuletnie parafianki. Wznoszą ją przecież dla siebie! 07:00 KUCHNIA POLSKICH ŻYDÓW - STATUTY, KOBIETY I BANKIERZY Magazyn, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) W kolejnym odcinku poznamy przepis na duszonego kurczaka ze śliwkami, imbirem i winem według przepisu bankiera Lewki. Drugą potrawą są gruszki w syropie z przyprawami korzennymi. Przepis pochodzi z XIV wieku, a jego autorem jest izraelski kucharz Yotam Ottolenghi. 11:30 JA TO MAM SZCZĘŚCIE! - ODC. 16 Serial komediowy, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Karol Klementewicz Scenariusz: Karol Klementewicz, Kuba Wecsile Zdjęcia: Marcin Figurski Muzyka: Marcin Macuk Aktorzy: Kinga Preis, Jacek Braciak, Antoni Królikowski, Natalia Idzikiewicz, Weronika Kosobudzka, Katarzyna Galica, Albert Osik, Tomek Karolak Jedna z pacjentek Joanny zaczyna rodzić. Zamiast jednak jechać do szpitala, nagle zjawia się w domu Polaków... Joanna i Jerzy przypadkowo odkrywają, że Ela (Natalia Idzikiewicz) ma swój blog. Bardzo długo wytrzymują, nie zaglądając do jej internetowego pamiętnika. W końcu jednak ulegają pokusie. Polakowie rozważają, dokąd udadzą się na wakacje. Wszyscy marzą o ciepłych krajach. Okazuje się jednak, że Joanna boi się latać... Joanna miała stłuczkę. Trzeba spisać protokół z miejsca wypadku. Zeznania uczestników nie są jednak spójne... Zginął słoik świeżo kupionego dżemu. U Polaków rozpoczyna się śledztwo, którym dowodzi sam Tadeusz (Tomasz Karolak). 12:35 TAJEMNICA TWIERDZY SZYFRÓW - ODC. 7/13 Serial sensacyjno - wojenny, 45 min, Polska, 2007 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Muzyka: Stanisław Syrewicz Aktorzy: Paweł Małaszyński, Jan Frycz, Borys Szyc, Paweł Deląg, Piotr Grabowski, Karolina Gruszka, Anna Dereszowska, Cezary Żak, Jan Wieczorkowski, Marcin Dorociński Jesień 1939 r. Aresztowany przez Harry'ego Sauera Herbert Russ, mąż Joanny, zostaje zakatowany przez niego podczas przesłuchania. W sali teatru w Szczawnie (Bad Salzbrunn), gdzie Joanna i Natalia słuchają koncertu, nasłany przez Sauera snajper ma zlikwidować Joannę. Zamach nie udaje się, gdyż do teatru przybywa admirał Canaris, aby poinformować Joannę o śmierci jej męża. Ostrzega, że musi ona natychmiast wyjechać do Szwajcarii. Szef RSHA, Heydrich, jest wściekły, że Sauer zamordował cennego świadka. Za karę odsyła go do służby w dalekim Berlinie. Marzec 1945 r. Natalia torturowana przez Beera decyduje się podjąć współpracę i wysyłać spreparowane depesze. Globcke sprawdza, czy nie ukrywa w tekście sygnału alarmowego. Nie odnajduje żadnego, ale jego ocena jest myląca. W Paryżu, gdzie odbierane są depesze od Natalii, Joanna niepokoi się brakiem łączności. Szef łączności uspokaja ją, że nie oznacza to, iż stało się coś strasznego. Compaigne i Czerny docierają do Remagen, gdzie wojska amerykańskie przechwyciły most na Renie i tamtędy wjeżdżają do Niemiec. Szef kryptologów, prof. Kunze, uzyskuje zgodę na dotarcie do archiwów w podziemiach zamku Książ, gdzie może być depesza poszukiwana przez Jorga, której szyfr ma umożliwić uruchomienie "Aparatu". Jorg wybiera się w podróż do Książa, lecz przy wyjściu z zamku zatrzymuje go Globcke i zaprasza na obiad. Oświadcza, że zdobył dowody na to, że jest szpiegiem. Jorg nie znajduje jednak odpowiedzi na pytanie, dlaczego Globcke go nie aresztuje. Zdaje sobie sprawę, że został włączony do gry, którą prowadzi esesman. Tylko o co w tej grze chodzi? Jorg jedzie do Książa, wiedząc, że rządzi tam Sauer, który nie zapomniał, że w 1939 r. Jorg odebrał mu więźnia, co doprowadziło do załamania jego kariery. Sauer odbiera jednak telefon od Globckego, który ostrzega, że nie wolno mu tknąć Jorga. Sauer, morfinista, nie ma zamiaru stosować się do tej rady. W narkotycznym transie szykuje się do dokonania zemsty. 13:25 U PANA BOGA W OGRÓDKU - ODC. 5/12 Serial komediowy, 39 min, Polska, 2008 Scenariusz i reżyseria: Jacek Bromski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Aktorzy: Krzysztof Dzierma, Andrzej Beya - Zaborski, Emilian Kamiński, Jan Wieczorkowski, Agata Kryska, Wojciech Solarz, Irina Łaczina, Mieczysław Fiodorow, Małgorzata Sadowska, Alicja Bach Na łące pod lasem trwa festyn. Burmistrz przecina wstęgę we włoskich kolorach narodowych, orkiestra strażacka usiłuje odegrać "Bandiera rossa", a wszystkiemu asystuje pop z popadią. Maselli, włoski biznesmen, bohater uroczystości, ma wmurować kamień węgielny pod budowę swojego hipermarketu. Pop kropi kamień święconą wodą. W najlepsze trwa zabawa. Do tłumu podjeżdża zaciekawiony Bocian. Niespodziewanie zatrzymuje się jak wryty. Oliwia, przyjaciółka Masellego, to jego dawna narzeczona, której od dawna poszukuje. Rozwścieczony Bocian rzuca się na Włocha z pięściami, ale natychmiast obezwładniają go ochroniarze Masellego. Powalony przez nich Bocian z trudem się podnosi. Musi się napić piwa na uspokojenie. Niechcący ochlapuje piwem bujny dekolt barmanki Struzikowej, atrakcyjnej wdowy. 15:20 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - KWIATY CZARNEGO BZU Magazyn, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) W tym odcinku Karol Okrasa wyrusza na zbiór kwiatów czarnego bzu. Na początku czerwca te krzewy obsypane są białymi kwiatami, których zapach jest niezwykle charakterystyczny. Służą do wyrobu syropów, nalewek, napojów oraz aromatyzowania ciast i deserów. Czarny bez to ciekawa kulinarnie roślina, bo w kuchni wykorzystujemy zarówno kwiaty zbierane wiosną, jak i owoce dostępne jesienią. Wyroby z kwiatów czarnego bzu są też bardzo popularne w Skandynawii. W programie Karol pokaże, jak zrywać duże, białe kwiatostany zwane baldachami, jak przyrządzać z nich syropy, a także jak wykorzystać do przygotowania niezwykłych potraw. Wśród dań świetnego kucharza nie zabraknie potrawy z kurcząt, które jeszcze sto lat temu uchodziły za typowy wiosenny przysmak. A dziś, gdy mięso kurczaka nam spowszedniało, nie pamiętamy już, że dla naszych przodków były sezonowym rarytasem. Jakie okażą się dania przygotowane z dodatkiem kwiatów czarnego bzu? 15:50 ZAGADKI ZWIERZOGROMADKI - ODC. 14 BORSUKI Magazyn, 14 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Dlaczego borsuki budują podziemne pałace? Czy naprawdę są zwierzęcymi lekarzami? Jak wyglądają borsucze toalety? Razem z naszą Zwierzogromadką poszukamy odpowiedzi na te i inne zagadki! 16:30 RODZINKA.PL S.IV - ODC. 93 "VIDEOFILMOWANIE" Serial komediowy, 24 min, Polska, 2013 Reżyseria: Patrick Yoka Scenariusz: Karol Klementewicz, Kuba Wecsile Aktorzy: Małgorzata Kożuchowska, Tomasz Karolak Ludwik zapisuje Kacpra na treningi futsalu. Sam zostaje asystentem trenera. Aby dobrze rozpocząć współpracę z młodzieżą, na pierwsze zajęcia przynosi lodówkę pełną lodów. Potem ma jednak problemy z wyjaśnieniem, na czym dokładnie polega spalony. Syn trenera Krystian zostaje kapitanem drużyny. Zdaniem Kacpra, za bardzo się rządzi i stresuje pozostałych graczy. Kuba udziela Kacprowi kilku braterskich rad na takie sytuacje. 18:20 JA TO MAM SZCZĘŚCIE! - ODC. 16 Serial komediowy, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Karol Klementewicz Scenariusz: Karol Klementewicz, Kuba Wecsile Zdjęcia: Marcin Figurski Muzyka: Marcin Macuk Aktorzy: Kinga Preis, Jacek Braciak, Antoni Królikowski, Natalia Idzikiewicz, Weronika Kosobudzka, Katarzyna Galica, Albert Osik, Tomek Karolak Jedna z pacjentek Joanny zaczyna rodzić. Zamiast jednak jechać do szpitala, nagle zjawia się w domu Polaków... Joanna i Jerzy przypadkowo odkrywają, że Ela (Natalia Idzikiewicz) ma swój blog. Bardzo długo wytrzymują, nie zaglądając do jej internetowego pamiętnika. W końcu jednak ulegają pokusie. Polakowie rozważają, dokąd udadzą się na wakacje. Wszyscy marzą o ciepłych krajach. Okazuje się jednak, że Joanna boi się latać... Joanna miała stłuczkę. Trzeba spisać protokół z miejsca wypadku. Zeznania uczestników nie są jednak spójne... Zginął słoik świeżo kupionego dżemu. U Polaków rozpoczyna się śledztwo, którym dowodzi sam Tadeusz (Tomasz Karolak). 18:50 WIELCY POLSCY WYNALAZCY W II RZECZYPOSPOLITEJ - JERZY DĄBROWSKI (1899 - 1967) Film dokumentalny, 10 min, Polska, 2020 Reżyseria: Alina Czerniakowska Scenariusz: Alina Czerniakowska Zdjęcia: Filip Baczuń, Michał Baczuń Odcinek przedstawiający osiągnięcia konstruktorskie Jerzego Dąbrowskiego, konstruktora lotniczego, twórcy bombowca PZL. 37 Łoś i jego życie w kontekście historycznym. 19:00 WIELCY POLSCY WYNALAZCY W II RZECZYPOSPOLITEJ - STANISŁAW ULAM (1909 - 1984) Film dokumentalny, 13 min, Polska, 2020 Reżyseria: Alina Czerniakowska Scenariusz: Alina Czerniakowska Zdjęcia: Michał Baczuń, Filip Baczuń Odcinek przedstawiający osiągnięcia matematyczne, naukowe oraz życie Stanisława Ulama, przedstawiciela lwowskiej szkoły matematycznej, współtwórcy pierwszej amerykańskiej bomby wodorowej. 19:15 RZECZ POLSKA - MEBLOŚCIANKA KOWALSKICH Film dokumentalny, 12 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Zdjęcia: Nicolas Villegas, Piotr Pawlus Muzyka: Adam Walicki, Bartosz Kruczyński Tematem odcinka będzie "Meblościanka Kowalskich", którą pokażemy jako obiekt muzealny, część zbiorów Galerii Wzornictwa w Muzeum Narodowym w Warszawie. Sięgniemy także do archiwów telewizyjnych, aby pokazać, w jaki sposób meblościanka prezentowana była w czasach PRL - u, jak ją widziano i jakim językiem opisywano. Wykorzystamy fragmenty popularnych filmów, takich jak "Czterdziestolatek" i "Małżeństwo z rozsądku", aby pokazać, jak mebel wszedł do kultury popularnej i jakie nadawano mu znaczenia. Zajrzymy do współczesnych domów, w których stał się obiektem kolekcjonerskim, a także pokażemy współczesne nawiązania do tego funkcjonalnego i praktycznego rozwiązania, wybierając najciekawsze projekty współczesnych meblościanek. Meblościanka Kowalskich była odpowiedzią polskich projektantów na zapotrzebowania powojennego budownictwa, symbolem tak zwanej małej stabilizacji oraz po odwilżowej nowoczesności, wręcz "socjalizmu z ludzką twarzą", ikonicznym meblem PRL - u. Geneza projektu Kowalskich to 1961 rok, kiedy Bogusława i Czesław Kowalscy, absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu, biorą udział w konkursie Zjednoczenia Przemysłu Meblarskiego w Poznaniu pod hasłem "Meble do Małego Mieszkania". Konkurs wymaga zaprojektowania wyposażenia małej przestrzeni mieszkalnej przeznaczonej dla łódzkich tkaczy. Czesław Kowalski wpada na pomysł mebli kasetonowych, które składają się z kilku elementów i pozwalają na zbudowanie z nich różnych konstrukcji. Projekt przechodzi do pierwszego etapu konkursu i drugiego etapu, czyli przeglądu propozycji na Targach Krajowych "Wiosna 62" w Poznaniu. Kowalscy zdobywają co prawda tylko wyróżnienie, ale ich meblościanka rok później trafia do masowej produkcji. O historii meblościanki, korzeniach funkcjonalizmu i idei mieszkania dla każdego, o motywacjach autorów, konkursie i genezie projektu, o jego wadach i zaletach, modyfikacjach, na które autorzy już nie mieli wpływu, opowiedzą nam między innymi: Jan Kowalski, syn projektantów, autor książki, "Meble Kowalskich. Ludzie i rzeczy", historyczka designu Agata Szydłowska, Anna Maga z Ośrodka Wzornictwa Nowoczesnego Muzeum Narodowego w Warszawie, Beata Bochińska - kolekcjonerka designu. Pokażemy materiały archiwalne dokumentujące powstawanie powojennych osiedli, targi, na których prezentowano projekt, wypowiedzi autorów. Meble składały się jak klocki dla dzieci, które może skręcić każdy - mówiła o meblościance Bogusława Kowalska. Nic dziwnego, że porównywane są obecnie do produktów Ikei i cieszą się zainteresowaniem nie tylko historyków wzornictwa, lecz także mieszkańców wielkich miast. Wypowiedź Kowalskiej będzie inspiracją do stworzonej przez Marcina Podolca krótkiej animacji, pokazującej w pierwszej części budowanie osiedli z mieszkaniami o małym metrażu. W drugiej animacja nawiąże wprost do wypowiedzi autorki - pokażemy scenę z rodziną, która tworzy z poszczególnych segmentów różne konfiguracje mebla. W ten sposób przeszłość stanie się znów aktualna. 20:20 LEKKIE KINO LETNIE - STRASZNY SEN DZIDZIUSIA GÓRKIEWICZA Komedia, 101 min, Polska 1993 Reżyseria: Kazimierz Kutz Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz Występują: Edward Dziewoński, Janusz Gajos, Jan Peszek, Marek Kondrat, Zbigniew Zamachowski, Agnieszka Pilaszewska, Leon Niemczyk, Katarzyna Skrzynecka, Barbara Połomska, Stanisława Celińska, Artur Barciś, Barbara Horawianka, Grzegorz Damięcki, Leonard Pietraszak, Zofia Czerwińska, Anna Radwan i inni W "Strasznym śnie Dzidziusia Górkiewicza" Kazimierz Kutz nawiązuje do "Eroiki", słynnego nowelowego filmu "szkoły polskiej" z 1957 roku. Bohaterem pierwszej noweli dzieła Andrzeja Munka jest bowiem właśnie Dzidziuś Górkiewicz, stołeczny cwaniaczek i handlarz, który wskutek zbiegu okoliczności bierze udział w powstaniu warszawskim. Dzięki temu pomysłowi fabularnemu Munk w bardzo interesujący sposób skonfrontował dwie filozofie życia: racjonalizm mocno stąpającego po ziemi cywila z irracjonalizmem i romantycznymi ideałami powstańców. Postawił też intrygujące pytanie o genezę bohaterstwa. Czy zawsze jest ono wynikiem głęboko przemyślanej postawy życiowej, czy też może niejako spontanicznie udzielić się każdemu? Po z górą trzydziestu pięciu latach Jerzy Stefan Stawiński (scenarzysta "Eroiki") dopisał dalszy ciąg losów Górkiewicza, dając przy okazji suto zaprawioną ironią interpretację powojennych dziejów Polski. Dzidziuś jest obecnie emerytem, mieszkającym z wnuczką w małym podwarszawskim miasteczku. Po latach wypełnionych robieniem interesów (nie zawsze zgodnych z prawem) ma nadzieję w spokoju dożyć swoich dni. Lokalnej społeczności szybko daje się poznać jako człowiek o szerokich horyzontach, odważny, a zarazem tolerancyjny, znający się na gospodarce. Dochodzi do tego, że grupa miejscowych biznesmenów zaczyna w nim widzieć idealnego kandydata na nowego burmistrza. Pomysł chętnie podchwytuje wnuczka Dzidziusia i inicjuje kampanię wyborczą dziadka. Górkiewicz nie jest do końca przekonany, czy ubieganie się o urząd to dobry pomysł. Pewnego razu zapada w drzemkę. Śni mu się posiedzenie rady gminy, na którym przedstawia swój program. Radni zaczynają mu zadawać kłopotliwe pytania dotyczące przeszłości. Zebranie niepostrzeżenie zmienia się w sąd nad Górkiewiczem... 22:35 POLSKI LONDYN Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2021 Reżyseria: Cezary Ciszewski Scenariusz: Cezary Ciszewski Londyn - powojenna stolica polskiej emigracji będzie w tym filmie ukazany jako wielki tort historii z bakaliami w postaci niezwykłych historii Polaków żyjących w stolicy Anglii w ostatnim półwieczu. Trzy pokolenia Polonii ukształtowane w zupełnie innych czasach, przez inne żywioły historii. Ich losy i dzisiejsza aktywność pokaże to jak kształtowała się i zmieniała do dziś londyńska Polonia. Polski Londyn jest polski, jak żadne obecnie miasto na świecie, dlatego, że przypływy i odpływy Polaków są tu najbardziej dynamiczne i największe. Na przykładzie bohaterów programu została pokazana aktywność patriotyczna i ich pozycja w londyńskim City. Mimo ogromnej różnorodności bohaterów, skrajnie odmiennym pochodzeniu i pozycji zawodowej wszyscy oni aktywnie reprezentują Polskę, choć nie wszyscy się w niej urodzili (ks. Jan Żyliński, Krystyna Podleska czy Stefan Thompson). Na początku złożenie hołdu emigracyjnemu patriotyzmowi różnych pokoleń. Jan Żyliński ozdabia auta polskich emigrantów emblematami dywizjonu 303, raper Boski i Tom Wiśniewski prezentują swój utwór i teledysk: Polski Dzień Zwycięstwa", a Stefan Thompson urodzony w Londynie, akcentuje swoją fascynację polską historią. Wszyscy bohaterowie"Polskiego Londynu"są prezentowani podczas 5 - letniego okresu realizacji dokumentu. Ostatnie zdjęcia zostały zrealizowane w czasie pandemii w pobrexitowej atmosferze, co pozwala na odniesienie do najaktualniejszej sytuacji, która wystawia Polaków w Anglii na największą próbę. Radzi sobie w tym trudnym czasie Filip - prowadzący sklep z likwidami tytoniowymi, którego żona jest wziętym londyńskim lekarzem. Urodziła się w Warszawie. Dobrze funkcjonuje w Londynie polskim Kris - budowlaniec, który musi Bułgarom i Rumunom podszywającym się pod polskich robotników pokazywać prawdziwy polski dowód osobisty. Ela Nosarzewska też nie narzeka, bo jako londyńska policjantka z Puław rodem każdego dnia czuje się potrzebna, nie tylko wymarzonemu miastu, ale i Polakom, którym tłumaczy zawiłości angielskiego prawa. A już zupełnie nie narzeka ks. Jan Żyliński, którego 40 firm deweloperskich rozbudowuje każdego dnia polską dzielnicę Ealing. W końcowej części dokumentu prezentacja młodej emigrantki z Warszawy, która kończy swoją krótką, bo półroczną, przygodę z emigracją. Zawiedziona, ale nie rozgoryczona, nie musi jak jej poprzednicy 20 lat temu podczas wielkiej fali emigracji na wyspy przechodzić emigracyjnych traum i zwycięstw okupionych rozłąką z rodziną i porzucaniem edukacji czy kariery. Wraca do Polski gdzie czeka na nią praca, rodzice przyjaciele i stęskniony chłopak. Najstarsi z naszej reprezentacji bohaterów "Polskiego Londynu" praktycznie nie mieli wyboru. Jechali na zawsze i wracali na chwilę do obcego już kraju ojczystego, po wielu wielu latach. 23:30 RODZINKA.PL S.IV - ODC. 93 "VIDEOFILMOWANIE" Serial komediowy, 24 min, Polska, 2013 Reżyseria: Patrick Yoka Scenariusz: Karol Klementewicz, Kuba Wecsile Aktorzy: Małgorzata Kożuchowska, Tomasz Karolak Ludwik zapisuje Kacpra na treningi futsalu. Sam zostaje asystentem trenera. Aby dobrze rozpocząć współpracę z młodzieżą, na pierwsze zajęcia przynosi lodówkę pełną lodów. Potem ma jednak problemy z wyjaśnieniem, na czym dokładnie polega spalony. Syn trenera Krystian zostaje kapitanem drużyny. Zdaniem Kacpra, za bardzo się rządzi i stresuje pozostałych graczy. Kuba udziela Kacprowi kilku braterskich rad na takie sytuacje. 01:15 RZECZ POLSKA - MEBLOŚCIANKA KOWALSKICH Film dokumentalny, 12 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Zdjęcia: Nicolas Villegas, Piotr Pawlus Muzyka: Adam Walicki, Bartosz Kruczyński Tematem odcinka będzie "Meblościanka Kowalskich", którą pokażemy jako obiekt muzealny, część zbiorów Galerii Wzornictwa w Muzeum Narodowym w Warszawie. Sięgniemy także do archiwów telewizyjnych, aby pokazać, w jaki sposób meblościanka prezentowana była w czasach PRL - u, jak ją widziano i jakim językiem opisywano. Wykorzystamy fragmenty popularnych filmów, takich jak "Czterdziestolatek" i "Małżeństwo z rozsądku", aby pokazać, jak mebel wszedł do kultury popularnej i jakie nadawano mu znaczenia. Zajrzymy do współczesnych domów, w których stał się obiektem kolekcjonerskim, a także pokażemy współczesne nawiązania do tego funkcjonalnego i praktycznego rozwiązania, wybierając najciekawsze projekty współczesnych meblościanek. Meblościanka Kowalskich była odpowiedzią polskich projektantów na zapotrzebowania powojennego budownictwa, symbolem tak zwanej małej stabilizacji oraz po odwilżowej nowoczesności, wręcz "socjalizmu z ludzką twarzą", ikonicznym meblem PRL - u. Geneza projektu Kowalskich to 1961 rok, kiedy Bogusława i Czesław Kowalscy, absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu, biorą udział w konkursie Zjednoczenia Przemysłu Meblarskiego w Poznaniu pod hasłem "Meble do Małego Mieszkania". Konkurs wymaga zaprojektowania wyposażenia małej przestrzeni mieszkalnej przeznaczonej dla łódzkich tkaczy. Czesław Kowalski wpada na pomysł mebli kasetonowych, które składają się z kilku elementów i pozwalają na zbudowanie z nich różnych konstrukcji. Projekt przechodzi do pierwszego etapu konkursu i drugiego etapu, czyli przeglądu propozycji na Targach Krajowych "Wiosna 62" w Poznaniu. Kowalscy zdobywają co prawda tylko wyróżnienie, ale ich meblościanka rok później trafia do masowej produkcji. O historii meblościanki, korzeniach funkcjonalizmu i idei mieszkania dla każdego, o motywacjach autorów, konkursie i genezie projektu, o jego wadach i zaletach, modyfikacjach, na które autorzy już nie mieli wpływu, opowiedzą nam między innymi: Jan Kowalski, syn projektantów, autor książki, "Meble Kowalskich. Ludzie i rzeczy", historyczka designu Agata Szydłowska, Anna Maga z Ośrodka Wzornictwa Nowoczesnego Muzeum Narodowego w Warszawie, Beata Bochińska - kolekcjonerka designu. Pokażemy materiały archiwalne dokumentujące powstawanie powojennych osiedli, targi, na których prezentowano projekt, wypowiedzi autorów. Meble składały się jak klocki dla dzieci, które może skręcić każdy - mówiła o meblościance Bogusława Kowalska. Nic dziwnego, że porównywane są obecnie do produktów Ikei i cieszą się zainteresowaniem nie tylko historyków wzornictwa, lecz także mieszkańców wielkich miast. Wypowiedź Kowalskiej będzie inspiracją do stworzonej przez Marcina Podolca krótkiej animacji, pokazującej w pierwszej części budowanie osiedli z mieszkaniami o małym metrażu. W drugiej animacja nawiąże wprost do wypowiedzi autorki - pokażemy scenę z rodziną, która tworzy z poszczególnych segmentów różne konfiguracje mebla. W ten sposób przeszłość stanie się znów aktualna. 02:40 LEKKIE KINO LETNIE - STRASZNY SEN DZIDZIUSIA GÓRKIEWICZA Komedia, 101 min, Polska 1993 Reżyseria: Kazimierz Kutz Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz Występują: Edward Dziewoński, Janusz Gajos, Jan Peszek, Marek Kondrat, Zbigniew Zamachowski, Agnieszka Pilaszewska, Leon Niemczyk, Katarzyna Skrzynecka, Barbara Połomska, Stanisława Celińska, Artur Barciś, Barbara Horawianka, Grzegorz Damięcki, Leonard Pietraszak, Zofia Czerwińska, Anna Radwan i inni W "Strasznym śnie Dzidziusia Górkiewicza" Kazimierz Kutz nawiązuje do "Eroiki", słynnego nowelowego filmu "szkoły polskiej" z 1957 roku. Bohaterem pierwszej noweli dzieła Andrzeja Munka jest bowiem właśnie Dzidziuś Górkiewicz, stołeczny cwaniaczek i handlarz, który wskutek zbiegu okoliczności bierze udział w powstaniu warszawskim. Dzięki temu pomysłowi fabularnemu Munk w bardzo interesujący sposób skonfrontował dwie filozofie życia: racjonalizm mocno stąpającego po ziemi cywila z irracjonalizmem i romantycznymi ideałami powstańców. Postawił też intrygujące pytanie o genezę bohaterstwa. Czy zawsze jest ono wynikiem głęboko przemyślanej postawy życiowej, czy też może niejako spontanicznie udzielić się każdemu? Po z górą trzydziestu pięciu latach Jerzy Stefan Stawiński (scenarzysta "Eroiki") dopisał dalszy ciąg losów Górkiewicza, dając przy okazji suto zaprawioną ironią interpretację powojennych dziejów Polski. Dzidziuś jest obecnie emerytem, mieszkającym z wnuczką w małym podwarszawskim miasteczku. Po latach wypełnionych robieniem interesów (nie zawsze zgodnych z prawem) ma nadzieję w spokoju dożyć swoich dni. Lokalnej społeczności szybko daje się poznać jako człowiek o szerokich horyzontach, odważny, a zarazem tolerancyjny, znający się na gospodarce. Dochodzi do tego, że grupa miejscowych biznesmenów zaczyna w nim widzieć idealnego kandydata na nowego burmistrza. Pomysł chętnie podchwytuje wnuczka Dzidziusia i inicjuje kampanię wyborczą dziadka. Górkiewicz nie jest do końca przekonany, czy ubieganie się o urząd to dobry pomysł. Pewnego razu zapada w drzemkę. Śni mu się posiedzenie rady gminy, na którym przedstawia swój program. Radni zaczynają mu zadawać kłopotliwe pytania dotyczące przeszłości. Zebranie niepostrzeżenie zmienia się w sąd nad Górkiewiczem... 04:25 JA TO MAM SZCZĘŚCIE! - ODC. 16 Serial komediowy, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Karol Klementewicz Scenariusz: Karol Klementewicz, Kuba Wecsile Zdjęcia: Marcin Figurski Muzyka: Marcin Macuk Aktorzy: Kinga Preis, Jacek Braciak, Antoni Królikowski, Natalia Idzikiewicz, Weronika Kosobudzka, Katarzyna Galica, Albert Osik, Tomek Karolak Jedna z pacjentek Joanny zaczyna rodzić. Zamiast jednak jechać do szpitala, nagle zjawia się w domu Polaków... Joanna i Jerzy przypadkowo odkrywają, że Ela (Natalia Idzikiewicz) ma swój blog. Bardzo długo wytrzymują, nie zaglądając do jej internetowego pamiętnika. W końcu jednak ulegają pokusie. Polakowie rozważają, dokąd udadzą się na wakacje. Wszyscy marzą o ciepłych krajach. Okazuje się jednak, że Joanna boi się latać... Joanna miała stłuczkę. Trzeba spisać protokół z miejsca wypadku. Zeznania uczestników nie są jednak spójne... Zginął słoik świeżo kupionego dżemu. U Polaków rozpoczyna się śledztwo, którym dowodzi sam Tadeusz (Tomasz Karolak). 04:55 POLSKI LONDYN Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2021 Reżyseria: Cezary Ciszewski Scenariusz: Cezary Ciszewski Londyn - powojenna stolica polskiej emigracji będzie w tym filmie ukazany jako wielki tort historii z bakaliami w postaci niezwykłych historii Polaków żyjących w stolicy Anglii w ostatnim półwieczu. Trzy pokolenia Polonii ukształtowane w zupełnie innych czasach, przez inne żywioły historii. Ich losy i dzisiejsza aktywność pokaże to jak kształtowała się i zmieniała do dziś londyńska Polonia. Polski Londyn jest polski, jak żadne obecnie miasto na świecie, dlatego, że przypływy i odpływy Polaków są tu najbardziej dynamiczne i największe. Na przykładzie bohaterów programu została pokazana aktywność patriotyczna i ich pozycja w londyńskim City. Mimo ogromnej różnorodności bohaterów, skrajnie odmiennym pochodzeniu i pozycji zawodowej wszyscy oni aktywnie reprezentują Polskę, choć nie wszyscy się w niej urodzili (ks. Jan Żyliński, Krystyna Podleska czy Stefan Thompson). Na początku złożenie hołdu emigracyjnemu patriotyzmowi różnych pokoleń. Jan Żyliński ozdabia auta polskich emigrantów emblematami dywizjonu 303, raper Boski i Tom Wiśniewski prezentują swój utwór i teledysk: Polski Dzień Zwycięstwa", a Stefan Thompson urodzony w Londynie, akcentuje swoją fascynację polską historią. Wszyscy bohaterowie"Polskiego Londynu"są prezentowani podczas 5 - letniego okresu realizacji dokumentu. Ostatnie zdjęcia zostały zrealizowane w czasie pandemii w pobrexitowej atmosferze, co pozwala na odniesienie do najaktualniejszej sytuacji, która wystawia Polaków w Anglii na największą próbę. Radzi sobie w tym trudnym czasie Filip - prowadzący sklep z likwidami tytoniowymi, którego żona jest wziętym londyńskim lekarzem. Urodziła się w Warszawie. Dobrze funkcjonuje w Londynie polskim Kris - budowlaniec, który musi Bułgarom i Rumunom podszywającym się pod polskich robotników pokazywać prawdziwy polski dowód osobisty. Ela Nosarzewska też nie narzeka, bo jako londyńska policjantka z Puław rodem każdego dnia czuje się potrzebna, nie tylko wymarzonemu miastu, ale i Polakom, którym tłumaczy zawiłości angielskiego prawa. A już zupełnie nie narzeka ks. Jan Żyliński, którego 40 firm deweloperskich rozbudowuje każdego dnia polską dzielnicę Ealing. W końcowej części dokumentu prezentacja młodej emigrantki z Warszawy, która kończy swoją krótką, bo półroczną, przygodę z emigracją. Zawiedziona, ale nie rozgoryczona, nie musi jak jej poprzednicy 20 lat temu podczas wielkiej fali emigracji na wyspy przechodzić emigracyjnych traum i zwycięstw okupionych rozłąką z rodziną i porzucaniem edukacji czy kariery. Wraca do Polski gdzie czeka na nią praca, rodzice przyjaciele i stęskniony chłopak. Najstarsi z naszej reprezentacji bohaterów "Polskiego Londynu" praktycznie nie mieli wyboru. Jechali na zawsze i wracali na chwilę do obcego już kraju ojczystego, po wielu wielu latach.