TVP Historia Sobota, 21.08.2021 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 21 SIERPNIA Felieton, 2 min, Polska, 2008 Autor: Janusz Weychert 1888 - opatentowano mechaniczną maszynę do liczenia; 1931 - odbyła się premiera pierwszego pełnometrażowego filmu z Flipem i Flapem "Pardon us"; 1959 - Hawaje stały się pięćdziesiątym stanem USA; 1980 - ósmy dzień polskiego Sierpnia; 07:05 BIBLIA - JAKUB, CZ. 2 (THE BIBLE - JACOB P. 2) Serial biblijny, 43 min, Niemcy/Włochy/Francja/USA, 1994 Reżyseria: Peter Hall Aktorzy: Sean Bean, Irene Papas, Joss Ackland, Lara Flynn Boyle Opowieść biblijna o Jakubie, który za namową matki wyłudził od starszego brata Ezawa - za miskę soczewicy - prawo pierworództwa. Historia jego wędrówki do Haranu, gdzie przez wiele lat pracował u swego przebiegłego wuja Labana, by otrzymać za żonę ukochaną Rachelę. 07:55 Z ANDRUSEM PO GALICJI - RZESZÓW Magazyn, 24 min, Polska, 2015 Reżyseria: Tomasz Paulukiewicz Artur Andrus w ramach cyklu, którego jest gospodarzem, trafił do Rzeszowa. Udało mu się tutaj m.in. pokierować marsjańskim łazikiem, zajrzeć do wnętrza misia Colargola i dowiedzieć się, jak jeździ się na ostrym kole. W mieście na Wisłokiem zaczął też uprawiać jogging. Na końcu programu piosenka w rytmach salsy. 08:35 ZMIENNICY - ODC. 8/15 - FARTOWNY DZIEŃ Serial komediowo - obyczajowy, 59 min, Polska 1986 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Jacek Janczarski Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Przemysław Gintrowski Aktorzy: Mieczysław Hryniewicz, Ewa Błaszczyk, Kazimierz Kaczor, Piotr Pręgowski, Irena Kwiatkowska, Marcel Szytenchelm, Zdzisław Rychter, Mieczysław Czechowicz, Artur Barciś, Bronisław Pawlik, Krzysztof Kowalewski i inni Podczas pogoni za ekspresem Krashan wyciąga broń. Korzystając z jego nieuwagi, Jacek ucieka. Krashan i Kuśmider jadą dalej, ale wkrótce zostają ujęci przez milicję. Nie wiadomo jednak, co zrobili z pieniędzmi. Taksówką jeździ teraz Kasia. Wiezie panią Koniuszkową, a później zapomina zabrać z wozu swój prawdziwy dowód. Jacek znajduje w skrytce dokumenty i odwozi do jej domu. Zostaje przyjęty przez rodziców dziewczyny jako kandydat na męża i umawia się z Kasią na randkę. Żeby spotkanie mogło dojść do skutku, Kasia prosi Mariana Koniuszkę, by jeździł za nią całą niedzielę. 09:45 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - GOTOWANIE NA GRZYBOBRANIU Magazyn, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) W tym odcinku Karol Okrasa wyruszy do pomorskich lasów. Jesień to pora, kiedy Polacy w każdy wolny dzień ruszają na grzyby. Czasem trafia się rok grzybny, czasem grzybów w lesie jest na przysłowiowe lekarstwo. Tym razem Karola spotka niespodzianka. Grzybobranie będzie wyjątkowo obfite. Mimo deszczowej pogody Karol wraz z miejscowymi leśnikami szybko napełni kosze i zabierze się za ich przygotowanie. Oprócz znanych gatunków grzybów, takich jak borowiki czy podgrzybki, kucharz pokaże jak przygotować mniej znane gatunki, takie jak choćby siedzuń sosnowy zwany popularnie kozią brodą czy twardzioszek czosnkowy. Karol przygotuje trzy potrawy, w których głównym składnikiem będą grzyby. Będzie królik duszony z borowikami w kociołku, będzie naleśnik z kozią brodą w śmietanie, a na koniec wędzone polędwiczki z królika z duszonymi podgrzybkami. 10:20 SZLAK NADZIEI - /11/ Reality show, 43 min, Polska, 2020 Reżyseria: Dariusz Goczał, Dariusz Goczał Scenariusz: Dariusz Goczał, Dariusz Goczał, Mikołaj Wit Wykonawcy: Ida Nowakowska (prowadzący), Łukasz Nowicki Uczestnicy programu na polskim cmentarzu w Jerozolimie oddają hołd rodakom, którym nie było dane powrócić z tułaczki do Ojczyzny. Poznają miejsca, gdzie żołnierze umacniali wiarę w odzyskanie niepodległości. Jerozolima jest ostatnim etapem na Bliskim Wschodzie. Po przeprawie statkiem przez Morze Śródziemne, grupa dociera do Włoch. W porcie Formia uczestnicy spotykają się z Idą Nowakowską i znajdują darmowy transport pod Monte Cassino. 12:20 PERU - KRAINA SKRAJNOŚCI - WYBRZEŻA PACYFIKU (PERU: EXTREME PLANET. 3. THE PACIFIC COAST) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2014 Reżyseria: Jean - Thomas Renaud Miniseria dokumentalna o przyrodzie Peru. Dzieło jednego z najlepszych fotografów przyrody na świecie, Cyrila Ruoso. To pełna przygód podróż przez trzy najbardziej ekstremalne ekosystemy na naszej planecie: nieprzenikniony las deszczowy Amazonki, górskie drapacze chmur w Andach i pustynne równiny wybrzeża Pacyfiku w Peru. Ekipa filmowa podąża ze wschodu na zachód, co daje wyjątkową okazję do odkrywania wspaniałych krajobrazów i bogatych różnorodnością życia zwierząt i roślin, które zdołały dostosować się do warunków ekstremalnego klimatu upału, wilgotności, wysokości, zimna lub suszy. Podczas poszukiwania rzadkich gatunków spotykają się z naukowcami i będą odkrywać co łączy te trzy ekosystemy ze sobą. W tym odcinku: Wybrzeże Pacyfiku. 13:20 TU WSZYSTKO JEST POLSKĄ - ODC. 11 OSTATNI BAL Dysk./wywiad/debata, 26 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący) Tematem tego odcinka jest ostatni bal Stanisława Augusta Poniatowskiego na Wawelu. Pokazał, że wciąż było stać i państwo, i miasto na wiele, ale doraźne zabiegi nie przekreśliły faktu, że energia tworząca przez stulecia Rzeczpospolitą ulegała rozproszeniu. Jak w soczewce widać w tamtych wawelskich wydarzeniach zarówno potencjał, jak i słabość kraju w przededniu jego upadku. 13:55 DOM - ODC. 21/25 - NAIWNE PYTANIA Serial obyczajowy, 89 min, Polska, 2000 Reżyseria: Jan Łomnicki, Marcin Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Muzyka: Piotr Hertel Aktorzy: Halina Rowicka, Waldemar Barwiński, Tomasz Borkowy, Bożena Dykiel, Monika Kwiatkowska, Anna Romantowska, Beata Krajewska, Bohdan Łazuka, Piotr Fronczewski, Marek Bukowski, Bożena Dykiel, Magdalena Stużyńska, Zbigniew Buczkowski, Hanna Śleszyńska, Jerzy Bończak W mieszkaniu Jasińskich odbywa się wesele Lidki i Szczepana. Taksówkę po zmarłym starym Lermaszewskim dziedziczy wuj Henia z prowincji. Ciągle zazdrosny o żonę Henio postanawia ją śledzić. W efekcie przekonuje się, że Danusia w tajemnicy chodzi na lekcje tańca. Dozorca Prokop organizuje w swojej stróżówce dystrybucję pochodzącego ze wsi mięsa. Kajtek Talar poznaje Majkę, przygotowującą się do egzaminów na studia. Zafascynowany dziewczyną wdaje się w szarpaninę z docentem, który próbuje ją napastować. W konsekwencji musi pożegnać się z uczelnią. Jak na złość niebawem między młodymi dochodzi do kłótni i rozstania. Zdecydowanie gorzej wychodzi na tym Kajtek. Stracił studia i dziewczynę, do Majki zaś przyjechał dawny narzeczony, odbywający staż lekarski w USA. Martyna Stroynowska kontynuuje związek z fotografem Adamem. Jej córka Beata razem z Mietkiem Pocięgło maluje czerwoną farbą ręce Dzierżyńskiego na portrecie w muzeum Lenina. Gdyby nie ojciec poseł, milicja nie puściłaby jej tego płazem. 15:40 PLANETY - MARS. ODC. 2/5 (THE PLANETS) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Stephen Cooter W drugim odcinku Mars. Mars, nasz sąsiad, to jałowy, pustynny świat. Jego powierzchnię pokrywają rdzawe skały i piach. Lecz tuż pod powierzchnią znajdują się ślady minionego życia planety. Cztery miliardy lat temu to był całkiem inny świat. Atmosfera była wystarczająco gęsta, że mogły istnieć morza i rzeki. A są to warunki konieczne do powstania życia. Lecz dzisiaj tamtego świata już nie ma. Rzeki wyschły. Oceany wyparowały. Tymczasem Ziemia, widoczna w zimną marsjańską noc, tętni życiem. Lecz gdy te planety powstały, były identyczne. Ponad cztery i pół miliarda lat temu chmura pyłu i gazów zapada się i tworzy zalążek Słońca. Krążące w przestrzeni resztki pyłu grawitacja zbija w większe formacje. Powstaje osiem nowych światów. Wśród nich nasz sąsiad Mars i nasza planeta Ziemia. Oba bogate w takie substancje jak węgiel, żelazo i co najważniejsze wodę. Lecz mimo podobieństw w trakcie powstawania, losy tych planet będą odmienne. 16:35 SPÓR O HISTORIĘ - KOMITET NARODOWY POLSKI Dysk./wywiad/debata, 29 min, Polska, 2018 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Grzegorz Łukomski (prowadzący) 15 sierpnia 1917 roku w Lozannie powstał Komitet Narodowy Polski, którego celem było polityczne reprezentowanie interesów narodu polskiego wobec rządów państw Ententy. Jego przewodniczącym został Roman Dmowski, a w jego skład wszedł wkrótce Ignacy Jan Paderewski. Komitet zabiegał o poparcie przez państwa Ententy idei odrodzenia państwa polskiego i w następnych kilku miesiącach został uznany przez państwa Ententy za oficjalnego reprezentanta narodu polskiego. Przejął także polityczną kontrolę nad powstająca we Francji armią polską. 3 czerwca 1918 roku w wygłoszonej w Wersalu deklaracji państwa sprzymierzone ogłosiły, że jednym z celów wojennych koalicji jest powstanie suwerennej Polski z dostępem do morza. Był to wielki sukces polityczny Komitetu Narodowego Polskiego. Polska uzyskała miejsce wśród państw zwycięskich, co było głównie zasługą Komitetu, który wspólnie z rządem polskim w Warszawie utworzył oficjalną delegację Polski na konferencję pokojową w Wersalu. 16 stycznia 1919 roku Komitet Narodowy Polski uznał rząd polski Ignacego Jana Paderewskiego i zakończył swoją misję. Jednak członkowie Komitetu odegrali zasadniczą rolę w walce o granice Polski w Wersalu. Symbolicznym uznaniem zasług Komitetu Narodowego Polskiego było podpisanie 28 czerwca 1919 roku przez Romana Dmowskiego w imieniu Polski traktatu pokojowego kończącego pierwszą wojnę światową. 17:45 ALTERNATYWY 4 - ODC. 9/9 - UPADEK Serial komediowy, 77 min, Polska 1983 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Janusz Płoński, Maciej Rybiński Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Roman Wilhelmi, Mieczysław Voit, Jerzy Kryszak, Kazimierz Kaczor, Bożena Dykiel, Krystyna Tkacz, Ewa Ziętek, Jerzy Bończak, Hanna Bieniuszewicz, Witold Pyrkosz, Wiesław Gołas i inni Bawiący w mieszkaniu Winnickiego Anioł odbiera telefon i dzięki temu dowiaduje się, że wkrótce przyjedzie do Warszawy światowa delegacja burmistrzów dzielnic. Prominent ma wytypować blok, który goście odwiedzą. Korzystając z okazji, Stanisław Anioł bez wahania wskazuje "swój" blok przy Alternatywy 4. Dla lokatorów jest to jedyna szansa, aby zaszkodzić znienawidzonemu gospodarzowi domu. Delegacja zastaje ruderę, przygotowaną na wzór pijackiej meliny - lokatorzy udają żebraków, pijaków, degeneratów, nożowników. Goście uciekają w popłochu, Anioł zostaje zwolniony. Nowym dozorcą zostaje Cichocki, który dzięki temu otrzymuje wreszcie wymarzony przydział na mieszkanie. 19:00 GIGANCI HISTORII - ODC. 34. KRZYSZTOF KOLUMB - ODKRYCIE AMERYKI Teleturniej, 44 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Wykonawcy: Przemysław Babiarz(Prowadzący) Genialny nawigator, wielki żeglarz. Obsesją wielkiej podróży do Indii przez Zachód żył wiele lat, zanim zdołał znaleźć królewskie poparcie dla swojego planu. Nigdy się nie poddał, bo wierzył, że misję powierzył mu sam Bóg. Płynął po skarby. Spełnił marzenie o sławie i bogactwie, ale doświadczył też kajdan i więzienia. Kim był Krzysztof Kolumb i jak dokonał wielkiego odkrycia nowych kontynentów? Jak wyglądało spotkanie ludzi starego i nowego świata? I jak odkrycia, które przerosły najśmielsze wyobrażenia tamtej epoki, zmieniły wszystko? Nie pierwszy to, i nie ostatni błąd w obliczeniach, który zmienił bieg światowej historii. Pomyłce Kolumba zawdzięczamy choćby to, że rdzennych mieszkańców Ameryki do dziś nazywamy Indianami. Krzysztof Kolumb - odkrycie Ameryki to temat tego odcinka teleturnieju Giganci historii. 20:00 MATA HARI - ODC. 12 (MATA HARI) Serial historyczny, biograficzny, 46 min, Rosja, 2016 Reżyseria: Julius Berg, Dennis Berry Scenariusz: Oleg Kiryłow, Igor Ter - Karapietow Aktorzy: Vahina Giocante, John Corbett, Alekisej Guskow, Ksenia Rappoport, Rutger Hauer, Christopher Lambert, Gerard Depardieu Udaje się aresztować Matę Hari. Zostaje uwięziona w Saint - Lazare i oskarżona o szpiegostwo. Tancerka je odrzuca, żądając tylko jednego - spotkania z Masłowem. Mata Hari czeka w areszcie na proces. Odwiedza ją tam Masłow i podpisuje in blanco zobowiązanie do zachowania tajemnicy, które Ladoux podstępem przerabia na zeznanie obciążające Matę Hari. Sąd wymierza jej karę śmierci. Mata Hari zostaje rozstrzelana. 21:05 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - GENIALNY LEONARDO DA VINCI (LEONARD DE VINCI, LE GENIE SANS FRONTIRES) Film dokumentalny, 131 min, Francja, 2019 Reżyseria: Xavier Lefebvre, Benjamin Lehrer Scenariusz: Vincent Mottez Wykonawcy: Marek Ciuniel, Stphane Bern Leonardo da Vinci to symboliczna postać Renesansu. Wirtuoz, malarz i inżynier, wizjoner, ale także architekt, botanik, anatom, matematyk. Obraz starego naukowca z brodą, proroka niemal, sprawi, że zapomnimy, że był przede wszystkim porywającym, młodym mężczyzną o słonecznym uroku, człowiekiem z krwi i kości, ze swoimi radościami i smutkami. Prześledzimy losy Leonarda da Vinci - od jego młodości we Florencji, do późniejszych lat w majestatycznych zamkach nad Loarą, w towarzystwie przyjaciela, króla Francji Franciszka I Walezjusza. 00:05 RÓŻA Dramat, 102 min, Polska, 2011 Reżyseria: Wojciech Smarzowski Scenariusz: Michał Szczerbic Zdjęcia: Piotr Sobociński Jr. Muzyka: Mikołaj Trzaska Aktorzy: Agata Kulesza, Marcin Dorociński, Kinga Preis, Jacek Braciak, Marian Dziędziel, Edward Linde - Lubaszenko, Eryk Lubos, Lech Dyblik, Szymon Bobrowski, Andrzej Konopka Obsypany nagrodami dramat Wojciecha Smarzowskiego. Lato 1945 roku. Tadeusz, były żołnierz AK, któremu wojna zabrała wszystko i niczego nie oszczędziła, wędruje przez Mazury. Dociera do wdowy po niemieckim żołnierzu, którego śmierci był świadkiem. Mieszkająca sama w dużym gospodarstwie Róża przyjmuje Tadeusza chłodno, pozwala przenocować. Tadeusz odwdzięcza się za gościnę pomocą w obejściu. Róża, choć się do tego nie przyznaje, potrzebuje czegoś więcej - przede wszystkim ochrony przed szabrownikami, którzy nachodzą jej gospodarstwo. Stopniowo Tadeusz poznaje przyczyny jej samotności. Na tle krajobrazu wyniszczonego przez wojnę, gdzie nadzieja stała się narzędziem propagandy, między dwojgiem ludzi z odległych światów rodzi się miłość... niemożliwa? 01:55 UMRZEĆ ZA WARSZAWĘ (POWSTANIE WARSZAWSKIE) Film dokumentalny, 51 min, Polska/Francja, 2013 Reżyseria: Krzysztof Talczewski Scenariusz: Krzysztof Talczewski Film "Umrzeć za Warszawę" w koprodukcji polsko - francuskiej przedstawia przyczyny i przebieg Powstania Warszawskiego. Pokazuje sytuację polityczną, w jakiej się znajdowała Polska w latach 1939 - 44 i która doprowadziła do podjęcia decyzji o rozpoczęciu bitwy o Warszawę. Przedstawia zarówno działania zbrojne w walczącej stolicy, jak i życie codzienne jej mieszkańców. W dokumencie wykorzystano przede wszystkim zdjęcia filmowe i fotografie zrobione przez żołnierzy - operatorów Armii Krajowej oraz w mniejszym stopniu niemieckie materiały propagandowe. Narracja filmu opiera się często na świadectwach uczestników Powstania, co pozwala nadać bardziej osobisty i emocjonalny charakter. Prof. Norman Davies, dr Aleksandra Viatteau, dr Dariusz Gawin opowiadają o tym, co działo się w Londynie, Moskwie i Warszawie w kluczowych dla wydarzenia momentach. Tytuł filmu "Umrzeć za Warszawę" nawiązuje do popularnego w Europie Zachodniej, przed wybuchem drugiej wojny światowej, stwierdzenia poddającego w wątpliwość potrzebę umierania za Gdańsk.