TVP Historia Wtorek, 31.08.2021 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 31 SIERPNIA Felieton, 2 min, Polska, 2008 Autor: Janusz Weychert 1928 - odbyła się premiera "Opery za trzy grosze" Bertolta Brechta; 1939 - Niemcy dokonali napadu na radiostację w Gliwicach, a prowokacja ta miała dać Hitlerowi pretekst do wszczęcia wojny; 1963 - uruchomiono gorącą linię między Białym Domem a Kremlem; 1980 - był z kolei osiemnastym dniem polskiego Sierpnia; 07:20 NA KŁOPOTY... BEDNARSKI - ODC. 4/7 - STATEK NADZIEI Serial sensacyjny, 56 min, Polska 1986 Reżyseria: Paweł Pitera Scenariusz: Marek Bahdaj Zdjęcia: Janusz Pawłowski Muzyka: Henryk Kuźniak Aktorzy: Stefan Friedmann, Krystyna Feldman, Ewa Sałacka, Marek Obertyn, Jan Piechociński, Witold Skaruch, Edward Rączkowski, Erwin Nowiaszak, Edward Skarga, Irena Szymkiewicz i inni Wzrastające nastroje profaszystowskie powodują masową ucieczkę Żydów z Gdańska. Profesor Zimmermann, specjalista od fal radiowych, również planuje wyjechać z miasta, ale faszyści nie chcą go wypuścić. Sprawą Żyda interesuje się tajemnicza agentka Sonia, która do pomocy angażuje Bednarskiego. Wkrótce dostają wiadomość, że Zimmermann znajduje się na statku "Stella", którym niejaki Fritz Herrmann przewozi Żydów z Gdańska do Szwecji. Niestety, najgorsze obawy Bednarskiego sprawdzają się. Okazuje się, że zorganizowana szajka rabuje bagaże i kosztowności. Podczas rejsu "przewoźnicy" pozbywają się ograbionych pasażerów, wyrzucając ich za burtę. Bednarski zaciąga się na statek przyjmując pracę stewarda. Sonia z kolei podaje się Żydówkę, która pragnie uciec do Szwecji. Kiedy oboje są już na pokładzie "Stelli", udaje im się nawiązać kontakt z Zimmermannem. Ratują życie jemu i innym pasażerom. Dla gestapo preparują dowody, świadczące o tym, że Fritz Herrmann jest agentem polskiego wywiadu. 08:45 CUDZOZIEMCY W POWSTANIU WARSZAWSKIM Film dokumentalny, 37 min, Polska, 2019 Reżyseria: Małgorzata Brama "Cudzoziemcy w Powstaniu Warszawskim" w reż. Małgorzaty Bramy to pierwsza w Polsce produkcja poświęcona obcokrajowcom, którzy pomagali powstańcom warszawskim w walce z okupantem. Zdjęcia do filmu realizowano m.in. w Pałacu Branickich oraz Starej Papierni w Konstancinie - Jeziornie. To dokument, w którym sceny fabularne przeplatają się z wywiadami z powstańcami. Na ekranie zobaczymy m.in. Emilię Krakowską, Krzysztofa Dracza oraz Jerzego Rogalskiego. W filmie występują również obcokrajowcy Słowacy i Gruzini. 09:30 PRASA DONOSI - ODC. 5 Felieton, 4 min, Polska, 2021 Scenariusz: Magdalena Majewska "Prasa donosi" to cykl krótkich programów filmowych. Ich celem jest przedstawienie II Rzeczpospolitej z perspektywy codziennej prasy, która ukazywała się w Polsce, w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Gazeta Łódzka, Kurjer, Echo, Kurjer Lwowski - żelaznym łomem zabił kolegę, który mu odbił dziewczynę, niewidomy otruł własna żonę. Tragiczne losy kobiety, która poślubiła kalekę. Dosypał arszeniku do herbaty. Porwał dziecko, bo żona chciała z nim się rozwieść. 16 - latka zabiła nożem 83 - letnią kobietę! Historie kryminalne w gazetach. Sposób relacjonowania, podawanie pełnych nazwisk, adresów ofiar i sprawców, szczegółowe opisywanie przebiegu zbrodni. Komentarz historyka - dlaczego przedwojenne gazety tak szczegółowo opisywały historie kryminalne? Czy był to sposób na przyciągnięcie czytelnika? Skąd popyt na sensację? Jak przed wojna były chronione dane osobowe? 09:45 SENSACJE XX WIEKU - TRAGEDIA I NADZIEJA CZ. 1 Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 2000 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Adam Sikora Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Program o katastrofie rosyjskiego okrętu podwodnego "Kursk". Autor próbuje zebrać i przedstawić możliwe przyczyny tego wypadku. 10:15 SENSACJE XX WIEKU - TRAGEDIA I NADZIEJA CZ. 2 Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 2000 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Adam Sikora Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Program o katastrofie rosyjskiego okrętu podwodnego "Kursk". Autor próbuje zebrać i przedstawić możliwe przyczyny tego wypadku. 10:45 POLSCY POGROMCY ENIGMY Magazyn, 15 min, Polska, 2018 Reportaż opisuje wkład polskich kryptologów w złamanie kodu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigmy. Ze względu na uwarunkowania historyczne rola polskich matematyków (Rejewskiego, Zygalskiego, Różyckiego) w procesie rozszyfrowania zagadki Enigmy była uporczywie pomijana i bagatelizowana przez historyków i popkulturę anglosaską. Powstanie reportażu wiąże się z promocją książki sir Dermota Turinga (bratanka Alana Turinga) pt. "XYZ. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy" (X, Y & Z: The real story of how Enigma was broken). Wśród wielu wątków praca ta koncentruje się także na aspekcie polskim, podkreślony jest fakt, że bez dokonań naszych naukowców złamanie algorytmu niemieckiej maszyny szyfrującej byłoby niemożliwe. W reportażu o roli polskich matematyków opowiadają głównie Anglicy, a swoistym narratorem jest sir Dermot Turing, bratanek Alana Turinga. Dermot Turing przyjechał też do Warszawy, by odwiedzić miejsca, w których pracowali polscy kryptolodzy. 11:25 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 54 ZWYKŁA HISTORIA NIEZWYKŁYCH NAZW Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Skąd wzięły się nazwy polskich miast i miasteczek? Jak to się stało, że dzisiaj mieszkamy na terenie zwanym Warszawą, Lublinem czy Szczecinem? Co o tym zdecydowało? Na te pytanie stara się odpowiedzieć Radosław Kotarski. Rusza w podróż po Polsce, aby odkryć historie stojące za nazwami, którymi posługujemy się na co dzień. 12:00 TRZECIA GRANICA - ODC. 3 - ZATARTE ŚLADY (.) Serial wojenny, 51 min, Polska/Węgry 1975 Reżyseria: Lech Lorentowicz Scenariusz: Adam Bahdaj Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Andrzej Wasilewicz, Borys Marynowski, Nora Kaldi, Grzegorz Warchoł, Marek Walczewski, Andrzej Szalawski, Gustaw Lutkiewicz, Zygmunt Zintel, Ilona Kuśmierska, Ryszard Kotys, Jacek Domański, Marek Dowmunt i inni Andrzej Bukowian ma odnaleźć na Słowacji zaginionego kuriera, który przenosił ważne mikrofilmy. Bukowian wraz ze swym kolegą ustala, że kurier znajduje się w niemieckim więzieniu. Przebrani w mundury esesmanów w brawurowej akcji uwalniają go. 13:00 OPERACJA HIMMLER Film wojenny, 80 min, Polska, 1979 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Włodzimierz Kowalski, Eugeniusz Kozłowski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Eugeniusz Kujawski, Stanisław Frąckowiak, Andrzej Mrożewski, Janusz Sykutera, Wirgiliusz Gryń, Ryszard Pietruski, Tomasz Zaliwski, Wiesław Grabek 31 sierpnia 1939 roku w Gliwicach miała miejsce zorganizowana przez SS i niemiecki wywiad wojskowy antypolska prowokacja. Akcją, której kryptonim brzmiał "Himmler", kierowali szef policji Heydrich i szef Abwehry Canaris. O godz 20.00 grupa esesmanów w polskich mundurach wtargnęła do miejscowej rozgłośni radiowej. Po opanowaniu budynku wygłosili komunikat w języku polskim nawołujący do wojny z Niemcami. Jako dowód tego, że napadu dokonali Polacy, pozostawiono zwłoki jednego z napastników. W rzeczywistości był to niemiecki więzień kryminalny dowieziony na miejsce akcji i zastrzelony. Dokonana w przeddzień wybuchu wojny prowokacja miała stanowić pretekst i usprawiedliwioną przyczynę napaści na Polskę. Autorzy filmu z dokumentalną wiernością odtworzyli tamte wydarzenia. Przedstawili dzień po dniu, godzina po godzinie przygotowania do akcji i sam jej przebieg. Zrezygnowali jednak z przedstawienia kulis polityki na najwyższym szczeblu. Nie ma tu gabinetowych dyskusji, jest tylko przemówienie Hitlera (gra go Ryszard Pietruski) z 22 sierpnia 1939 roku. Zdjęcia kręcono w autentycznej scenerii - w tym samym studiu radiowym, z tą samą aparaturą, a produkcja filmu trwała zaledwie dwa i pół miesiąca. 14:35 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - WINSTON CHURCHILL, LEW ALBIONU (CHURCHILL, LE LION AU COEUR TENDRE...) Film dokumentalny, 115 min, Francja, 2016 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel Film pozwala lepiej poznać charakter i osobowość oraz życie osobiste i działalność polityczną Winstona Churchilla, nazywanego przez wielu pieszczotliwie starym lwem. Ten ekstrawagancki Anglik, potomek znanego arystokratycznego rodu był niezwykle radykalnym zwierzęciem politycznym, który z dużą swobodą poruszał się na arenie wielkiej światowej polityki. Churchill zbudował swoją legendę na niewzruszonej woli nieustępowania nazistowskiemu reżimowi Hitlera. Dlatego przez wielu uważany jest za wybawcę Wielkiej Brytanii, człowieka który ocalił ojczyznę. Ale niektóre jego decyzje pozostawiają wiele do życzenia, a jego pragmatyzm polityczny był często realizowany kosztem innych. Mogli się o tym przekonać Polacy walczący po stronie aliantów, którzy poczuli się zdradzeni po decyzjach konferencji w Jałcie. "Historia w postaciach zapisana" (tytuł francuski: Secrets d'Histoire) to cykl filmów historycznych, realizowanych i emitowanych przez francuską telewizję publiczną. Seria, w oparciu o archiwalia, fragmenty biograficznych filmów fabularnych i wypowiedzi ekspertów, przybliża losy najbardziej charakterystycznych postaci historii europejskiej. Gospodarzem programu jest Stephane Bern, znany francuski prezenter. 16:40 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ZBRODNIA BEZ KARY ODC. 241 Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Zbrodnia bez kary Każda niemal wojna, oprócz publicznie deklarowanych powodów i celów ma również swoje skryte oblicze. W czasie wielkiego zamętu, gdy oczy świata skierowane są na ścierające się fronty, załatwiane są sprawy, które w czasie pokoju musiałyby zbulwersować każdą opinię publiczną. Dla ideologii nazistowskiej, głoszącej, że wszystko co słabe musi ulec zagładzie, wojenna zawierucha oznaczała możliwość przejścia od przerażającej teorii do przerażającej praktyki. Szpital psychiatryczny Dziekanka w Gnieźnie od samego początku okupacji stał się miejscem realizacji polityki nazistowskiej, miejscem eksterminacji chorych psychicznie, zgodnie z zarządzeniem Hitlera. Niemcy w ramach akcji T4 zagazowali i pogrzebali w nieznanych miejscach blisko 10 tysięcy chorych pacjentów tego szpitala, wśród których byli Polacy, Żydzi, Ukraińcy, Rosjanie, Litwini, Anglicy, Włosi, Niemcy... 17:10 MARZYCIELE - SEN O POLSKIM MORZU Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Sylwester Szefer Scenariusz: Sylwester Szefer Zdjęcia: Wojciech Kursa Muzyka: Krzysztof Suchodolski Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący), Paweł Nowakowski Sen o polskim morzu. Polska nigdy nie była morską potęgą, ale marzenie o dostępie do morza i jego wykorzystaniu tliło się nawet w czasach zaborów. W chwili odzyskania niepodległości, nim jeszcze udało się uzyskać dostęp do Bałtyku, utworzono Szkołę Morską w Tczewie, by kształcić pływające kadry. Od podstaw zbudowano flotę wojenną, którą zasilali Polacy służący wcześniej w marynarkach trzech zaborców, a także marynarkę handlową i pasażerską. Na oceany wypłynęły polskie transatlantyki, takie jak Piłsudski i Batory. 17:45 GDZIE JEST POROZUMIENIE GDAŃSKIE? Film dokumentalny, 39 min, Polska, 2017 Reżyseria: Krzysztof Brożek Scenariusz: Krzysztof Brożek Wykonawcy: Jakub Baran (prowadzący) Dziennikarskie śledztwo, poszukiwanie zaginionych w tajemniczych okolicznościach egzemplarzy porozumień podpisanych 31 sierpnia 1980 roku w Stoczni Gdańskiej. Nawet wśród historyków mało kto wie, że dziś nie ma oryginałów Porozumień, a przecież wciąż czeka na nie miejsce na Światowej Liście Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. Jest jednak szansa na ich znalezienie lub chociażby zrekonstruowanie ich losów. W tym celu od jesieni 2016 r. spotykamy się z rozmówcami w Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Tczewie, Warszawie, Legionowie, Częstochowie, Krakowie, Myślenicach, rekonstruując i odrzucając kolejne hipotezy na temat zaginięcia Porozumień Gdańskich. Skradzione przez SB? Celowo lub przypadkowo zniszczone? Przechowywane - jak twierdzi jeden z rozmówców - jako Święty Graal? Wywiezione za granicę? Z zarejestrowanego już materiału wynika, że często rozmówców zawodzi pamięć, ale też równie często niechętnie opowiadają o okolicznościach ukrywania, przechowywania czy przewożenia cennych dokumentów, na które polowała Służba Bezpieczeństwa. A jednak z mozolnego śledztwa, konfrontowania i porównywania wielu wypowiedzi układa się kilka tropów, które mogą doprowadzić do miejsca przechowywania lub ukrycia Porozumień Gdańskich. W filmie dokumentalnym jest również mowa o tym, że strajk 1980 r. był początkiem przemian nie tylko w Polsce, ale i w tej części świata. Przypominamy o idei, która przyświecała Wolnym Związkom Zawodowym. Zapominanie o Porozumieniach Gdańskich, niedbanie o pamięć o Sierpniu 1980 przyczyniło się do tego, że na plan pierwszy w międzynarodowej świadomości wybiły się inne symbole, na przykład mur berliński. 19:00 NA KŁOPOTY... BEDNARSKI - ODC. 5/7 - ZNAK WĘŻA Serial sensacyjny, 59 min, Polska 1986 Reżyseria: Paweł Pitera Scenariusz: Wojciech Jędrkiewicz Aktorzy: Stefan Friedmann, Leon Niemczyk, Danuta Kowalska, Stanisław Michalski, Elżbieta Panas, Marta Żak, Paweł Nowisz, Jerzy Nowak, Andrzej Mrozek, Tadeusz Skorulski i inni W Gdańsku grasuje groźny przestępca, który morduje młode kobiety. Komisarz Hagemann jest bezradny. Przemysłowiec Erlich zleca Bednarskiemu śledzenie swojej żony Marty, sam zaś wyjeżdża za granicę. W czasie jego nieobecności Marta staje się kolejną ofiarą nieuchwytnego mordercy, który zabija ją nożem. Okazuje się, że na narzędziu zbrodni zamiast odcisków palców znajdują się ślady blizn pooperacyjnych. Prowadzący prywatne śledztwo Bednarski dowiaduje się o pewnym lekarzu, który dokonywał takich zabiegów. Dzięki doktorowi trafia na trop zapaśnika "Boa", walczącego w klubie, którego prezesem był wówczas Erlich. Na liście Bednarskiego głównym podejrzanym o zamordowanie Marty jest mąż ofiary. Wprawdzie wydaje się, że Erlich ma stuprocentowe alibi, prywatny detektyw próbuje je obalić i ujawnić całą kombinację przebiegłego zabójcy. 20:00 TWARZE SOLIDARNOŚCI - ZYGMUNT BŁAŻEK Dysk./wywiad/debata, 14 min, Polska, 2020 Scenariusz: Tadeusz Płużański Cykliczny program historyczny, poświęcony przypadającej w tym roku 40. rocznicy powstania wielkiego, niemal 10 - milionowego ruchu społecznego: NSZZ Solidarność. Chcemy przybliżyć przede wszystkim tematykę strajków lipca/sierpnia 1980 roku, które doprowadziły do podpisania umów między protestującymi a komunistyczną władzą. Prócz znanych bohaterów tamtych wydarzeń, takich jak Andrzej Gwiazda czy Andrzej Rozpłochowski, przedstawiamy zapomnianych współtwórców naszej wolności - tytułowe Twarze Solidarności. Zygmunt Błażek - uczestnik strajku w Unimorze, szef grupy zajmującej się kolportażem prasy niezależnej, plakatowaniem i malowaniem haseł na murach. 20:25 PAN AM - LOT PRZEZ PACYFIK - NA KURSIE. ODC. 1/3 (PAN AM: CROSSING THE PACIFIC) Film dokumentalny, 56 min, USA, 2019 Seria przybliża historię jednego z wielkich kamieni milowych w historii lotnictwa: przekroczenia Oceanu Spokojnego w 1935 roku przez statek powietrzny Pan American Airways nazywany China Clipper. Ludzie już wówczas mieli przeczucie, że to przełomowy moment w historii ludzkości, symbolizujący kurczenie się świata, gdyż od tego czasu w każde miejsce na Ziemi można było dotrzeć samolotem. Dziewiczy rejs Clippera był kulminacją ośmiu lat prób i doświadczeń oraz wprowadzania wielu innowacji, w których udział wzięły setki osób. Podobnie jak inżynierowie NASA i astronauci, którzy później wysłali człowieka na Księżyc, ci pionierzy lotnictwa budowali nowe samoloty, stosowali nowe technologie i pokonali niezliczone przeszkody, żeby móc przekroczyć 8700 mil potężnego Pacyfiku. Film, w oparciu o materiały archiwalne i rekonstrukcje zdarzeń, pokazuje jak to zrobili i jak, po ich wyczynie zmienił się świat. 21:35 IRLANDIA - DŁUGA DROGA DO POKOJU - ODC. 2. (IRELAND, A LONG ROAD TO PEACE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: Emmanuel Hamon W kwietniu 1916 roku w Dublinie wybuchły bunty zorganizowane przez małe grupy uzbrojonych republikanów i nacjonalistów, które miały na celu wygnanie Brytyjczyków z Irlandii. To było Powstanie Wielkanocne, które dało początek Republice Irlandii i które stało się symbolem walki z brytyjską okupacją. Dziś broń wyszła już z użycia, a konflikt w Irlandii Północnej należy już do przeszłości. Proces pokojowy postępuje od 1998 roku i choć był niezwykle trudny, pomógł ludziom otworzyć się na racje drugiej strony. Ten dwuczęściowy dokument przybliża jeden z najważniejszych konfliktów końca XX. wieku. Pierwszy odcinek opowiada o meandrach irlandzkiej historii, przybliża losy bohaterów, którzy ukuli legendę tego narodu i stawili czoła najpotężniejszej armii kolonialnej na świecie. Drugi odcinek dotyczy porozumienia zawartego w Wielki Piątek w 1998 roku, które oficjalnie zakończyło konflikt. 22:35 ... GDZIEKOLWIEK JESTEŚ PANIE PREZYDENCIE... Film biograficzny, dokumentalizowany, 86 min, Polska, 1978 Reżyseria: Andrzej Trzos - Rastawiecki, Anna Beata Bohdziewicz, Wojciech Strzemżalski Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Aleksander Fabisiak, Maria Homerska, Ryszard Sobolewski, Janusz Michałowski, Lech Łotocki "Film ten nie jest dokładną rekonstrukcją zdarzeń historycznych. Obok postaci prawdziwych występują w nim postacie zmyślone. Chcielibyśmy, aby w ich losach odbiły się losy ludzi, którzy żyli, walczyli i umierali w Warszawie we wrześniu 1939 roku..." - informacja taka otwiera film Andrzeja Trzosa - Rastawieckiego. Film ten nie jest więc ani opowieścią biograficzną, ani kroniką wydarzeń. Zrealizowany został na taśmie czarno - białej i łączy w jednorodną całość zdjęcia archiwalne z nakręconymi przez ekipę filmową. Wiele scen wygląda, jakby zostały wzięte z archiwum, a tymczasem zostały nakręcone współcześnie. Jest to zasługa operatora Zygmunta Samosiuka, który otrzymał nagrodę specjalną jury i nagrodę za zdjęcia na festiwalu w Gdyni w 1978 roku. Rok 1934, Stefan Starzyński zostaje komisarycznym prezydentem Warszawy. Na stanowisku tym ma pozostać do wyborów. Rok 1939, w wyborach Starzyński nie uzyskuje wymaganej większości, ale w dalszym ciągu pełni funkcję prezydenta. 1 września 1939, Stefan Starzyński zaczyna organizować życie w bomardowanej stolicy. Sprzeciwia się nakazowi ewakuowania ważniejszych urzędów i w porozumieniu z gen. Czumą organizuje cywilną obronę miasta. W odpowiedzi na apel prezydenta warszawiacy budują barykady, kopią rowy przeciwlotnicze, przygotowują punkty sanitarne. W swoich codziennych przemówieniach radiowych Starzyński podtrzymuje na duchu ludność stolicy. Warszawę opuszczają w pośpiechu przedstawiciele obcych placówek dyplomatycznych, pozostaje jednak amerykański dziennikarz zafascynowany bohaterską postawą mieszkańców i ich prezydenta. Tymczasem sytuacja w mieście jest z każdym dniem coraz trudniejsza, brakuje wody, elektryczności, lekarstw. 26 września zapada decyzja o kapitulacji. W sztabie naczelnego dowództwa pojawia się zdesperowany młody żołnierz z zamiarem zabicia gen. Rómmla, który jego zdaniem zdradził ojczyznę, godząc się na kapitulację. Do zabójstwa jednak nie dochodzi. Niemcy wkraczają do Warszawy, Starzyński nie chce skorzystać z ostatniej szansy wyjazdu - swoje miejsce w samolocie odstępuje amerykańskiemu dziennikarzowi. Miesiąc później zostaje aresztowany w swoim gabinecie przez gestapo i wywieziony w nieznane miejsce. 01:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ZBRODNIA BEZ KARY ODC. 241 Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Zbrodnia bez kary Każda niemal wojna, oprócz publicznie deklarowanych powodów i celów ma również swoje skryte oblicze. W czasie wielkiego zamętu, gdy oczy świata skierowane są na ścierające się fronty, załatwiane są sprawy, które w czasie pokoju musiałyby zbulwersować każdą opinię publiczną. Dla ideologii nazistowskiej, głoszącej, że wszystko co słabe musi ulec zagładzie, wojenna zawierucha oznaczała możliwość przejścia od przerażającej teorii do przerażającej praktyki. Szpital psychiatryczny Dziekanka w Gnieźnie od samego początku okupacji stał się miejscem realizacji polityki nazistowskiej, miejscem eksterminacji chorych psychicznie, zgodnie z zarządzeniem Hitlera. Niemcy w ramach akcji T4 zagazowali i pogrzebali w nieznanych miejscach blisko 10 tysięcy chorych pacjentów tego szpitala, wśród których byli Polacy, Żydzi, Ukraińcy, Rosjanie, Litwini, Anglicy, Włosi, Niemcy... 01:50 SENSACJE XX WIEKU - TRAGEDIA I NADZIEJA CZ. 1 Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 2000 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Adam Sikora Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Program o katastrofie rosyjskiego okrętu podwodnego "Kursk". Autor próbuje zebrać i przedstawić możliwe przyczyny tego wypadku. 02:15 SENSACJE XX WIEKU - TRAGEDIA I NADZIEJA CZ. 2 Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 2000 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Adam Sikora Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Program o katastrofie rosyjskiego okrętu podwodnego "Kursk". Autor próbuje zebrać i przedstawić możliwe przyczyny tego wypadku. 02:45 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - PODWODNA WOJNA CZ 2 Magazyn, 29 min, Polska, 1991 Scenariusz: Maciej Zakrocki, Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Część druga audycji, w której Bogusław Wołoszański przedstawia przebieg działań wojennych prowadzonych przez niemieckie okręty podwodne u - booty. W programie wykorzystano archiwalne materiały filmowe. W tym odcinku autorzy skupiają się na początkowym okresie II wojny światowej, kiedy to obie strony konfliktu doskonaliły swój sprzęt i techniki działań.