TVP Kultura Poniedziałek, 06.09.2021 08:30 MIASTO Z MORZA Dramat historyczny, obyczajowy, 113 min, Polska 2009 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Kotkowski Zdjęcia: Adam Bajerski Muzyka: Tomasz Gąssowski Aktorzy: Małgorzata Foremniak, Julia Pietrucha, Jakub Strzelecki, Paweł Domagała, Olgierd Łukaszewicz, Zdzisław Wardejn, Marian Dziędziel, Piotr Polk Scenariusz filmu oparty na motywach I tomu powieści Stanisławy Fleszarowej - Muskat "Tak trzymać". To opowieść o pracy, przyjaźni i miłości, o wielkich nadziejach i porażkach. Ukazuje pionierski okres budowy portu gdyńskiego - w owym czasie inwestycji olbrzymiej i kosztownej, podjętej wysiłkiem polskiego rządu, polskich i francuskich inżynierów oraz robotników. To jednocześnie historia rodzącego się miasta, obejmująca okres około trzech lat, od wiosny 1923 roku do uzyskania przez Gdynię praw miejskich w 1926 roku. Główni bohaterowie filmu to cała galeria barwnych postaci. Butny i ambitny 19 - letni Krzysztof Grabień pochodzi ze wsi pod Przeworskiem. Wyruszył na Wybrzeże w poszukiwaniu pracy i swojego miejsca w życiu. Jest sierotą, jego rodzice zginęli w czasie bombardowania. W czasie podróży Krzysztof zostaje okradziony, dociera do Gdyni nocą, nie ma się pieniędzy na nocleg. Nazajutrz w kolejce do punktu werbującego robotników do pracy poznaje Wołodię Jazowieckiego, który proponuje mu niezbyt legalny, ale za to opłacalny interes. Razem zatrudniają się w garkuchni, gdzie pracuje też Łucka, dziewczyna z Kaszub. Krzysztof podoba się jej, a on odwzajemnia jej zainteresowanie. Znajomość szybko przeradza się w miłość. Kariera Grabienia na Wybrzeżu rozwija się. Młody człowiek podejmuje pracę przy budowie portu, kończy polskie gimnazjum w Gdańsku, żeni się z Kaszubką i wreszcie idzie na studia. Sukcesywnie wrasta w rodzące się miasto. Jego miłość, Łucka, pochodzi z rodziny z Konków. Początkowo zatrudniona w garkuchni dla robotników, później znajduje zatrudnienie w biurze inż. Tadeusza Wendy, kierownika budowy portu w Gdyni. Łucka zostaje żoną Krzysztofa zostaje wbrew woli ojca, Augustyna. Ich córka Julia będzie pierwszym dzieckiem urodzonym w Gdyni po uzyskaniu praw miejskich. Równie ciekawą postacią w filmie jest Wołodia Jazowiecki, rówieśnik i serdeczny przyjaciel Krzysztofa. Umie czerpać radości, kocha życie i piękne kobiety. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę wrócił do kraju ze Związku Sowieckiego wraz z ojcem. Jego matka nie przeżyła trudów podróży. Początkowo Wołodia zajmuje się lewymi interesami, jednak wszystko się zmienia, gdy ma okazję wykorzystać swoją znajomość języków obcych. Od tej pory pracuje jako tłumacz francuskich inżynierów budujących port w Gdyni, a później wstępuje do Marynarki Wojennej. Choć uchodzi za lekkoducha, jest jednocześnie człowiekiem honoru. Skłócony z ojcem, kategorycznie odmawia przyjęcia od niego pomocy finansowej. Woli pozostać na własnym utrzymaniu. Trzydziestoparoletnia wdowa po majorze Wojska Polskiego, pani Helena, to pięknai szlachetna kobieta. Po przyjeździe do Gdyni z Warszawy prowadzi nad morzem restaurację Pawilon. Próbuje ułożyć swoje życie na nowo. Francuscy inżynierowie oraz Krzysztof i Wołodia często bywają w restauracji Heleny, tu koncentruje się życie towarzyskie, tu przychodzą miejscowi i letnicy w sezonie. Helena związuje się z jednym z francuskich inżynierów, Marcelem Lebrakiem. Mimo propozycji wyjazdu do Paryża i obiecujących perspektyw na przyszłość, zamierza pozostać w Gdyni. W czasie weselnego przyjęcia Krzysztofa i Łucki, organizowanego w restauracji Heleny, wszystkich poraża wiadomość, że wskutek kryzysu konsorcjum wycofuje się z budowy portu. Roboty zostają wstrzymane, ludzie tracą pracę, Francuzi wyjeżdżają. W czasie pożegnania na dworcu w Gdyni Helena zapewnia Lebraca, że przyjedzie do Paryża. Kryzys niemieckiej marki sprawia, że przepadają wszystkie oszczędności Augustyna Konki, trzymane w gdańskim banku. Konka pada rażony apopleksją. Sprowadzony przez Krzysztofa lekarz niewiele może pomóc. Pielęgnowany przez rodzinę Augustyn, leży w domu, nie ma kontaktu ze światem.Krzysztof, Łucka, Helena i Wołodia spotykają się w restauracji. Rozmawiają o przyszłości. Wszyscy są w podłym nastroju. Losy tej czwórki bohaterów splatają się z losami miejscowej ludności oraz z historią autentycznych postaci związanych z Kaszubami, z budową portu i tworzącym się miastem. 10:35 RZECZ POLSKA - POLSKA ILUSTRACJA DZIECIĘCA Film dokumentalny, 12 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Zdjęcia: Nicolas Villegas, Piotr Pawlus Muzyka: Adam Walicki, Bartosz Kruczyński W tym odcinku przyjrzymy się historii polskiej ilustracji, która jest jednym z największych sukcesów polskiej grafiki użytkowej, a więc i szerzej rozumianego designu. Książka "Admirałowie wyobraźni" Anity Wincencjusz - Patyny, wydana przez Instytut Adama Mickiewicza, ukazuje bogactwo i różnorodność tej dziedziny ostatnich stu lat. W odcinku spotkamy twórców niezwykłych ilustracji m.in: Elżbietę Murawską, Mariannę Oklejak, Olę Niepsuj i Józefa Wilkonia. Ilustratorzy opowiedzą nie tylko o swojej pracy, ale także o mistrzach, którzy fascynowali ich w dzieciństwie, inspiracjach i tradycji polskiego rysunku. 11:00 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 16/24 Serial historyczno-sensacyjny, 55 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Zdjęcia: Antoni Wojtowicz Aktorzy: Janusz Bukowski, Olaf Lubaszenko, Cezary Pazura, Danuta Kowalska, January Brunow, Tomasz Stockinger, Marta Klubowicz-Różycka, Ewa Sałacka, Jacek Kałucki, Witold Skaruch, Maciej Kozłowski, Piotr Krukowski, Małgorzata Wachecka, Andrzej Grabarczyk, Małgorzata Gudejko Czarek jedzie do Paryża, aby dostarczyć wywiadowi francuskiemu klucz do szyfru Kriegsmarine. Z rozszyfrowanych depesz wynika, że Niemcy mają informacje o stanie marynarki francuskiej. W zamian za swoją przysługę Czarek chciałby uzyskać pomoc przy wyjaśnianiu sprawy księżny Hohenlohe oraz co najmniej dziwnych ataków prasy angielskiej i amerykańskiej, które dotyczą "korytarza gdańskiego" i związanej z nim polityki polskiej wobec Niemców. Czarek sądzi, że księżna przekazuje Niemcom informacje uzyskane od licznych znajomych, wśród których są przedstawiciele francuskiej prawicy, niemieckich sojuszników Hitlera, angielskich przemysłowców. Dobrze przygotowana akcja wywiadu francuskiego udaje się. Ze znalezionych tajnych dokumentów wynika, iż wszelkich informacji o stanie marynarki francuskiej dostarczał Niemcom komandor Blanchard, a ataki koncernów prasowych sowicie opłacone zostały przez Niemców. Księżna zostaje aresztowana, sprawa nagłośniona. W czasie swojego pobytu we Francji Czarek dowiaduje się, że kanclerzem Niemiec został Adolf Hitler. 12:15 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 17/24 Serial historyczno - sensacyjny, 54 min, 24 odc. , Polska 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Muzyka: Andrzej Trzaskowski Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Aktorzy: Cezary Pazura, Olaf Lubaszenko, Jan Monczka, Tomasz Stockinger, Marta Klubowicz - Różycka, Janusz Bukowski, Miłogost Reczek, Jan Jankowski, Joanna Jankowska, Katarzyna Chrzanowska, Włodzimierz Adamski, Marek Lewandowski, Dariusz Jakubowski, Piotr Grabowski, Maciej Kozłowski, Stanisław Jaskułka, Włodzimierz Maciudziński, Maciej Orłoś, Beata Paluch, Ewa Sałacka, Alicja Jachiewicz, Danuta Kowalska, Hanna Wrycza - Polk, Magdalena Michalak, Małgorzata Wachecka, Maria Probosz, Agnieszka Robótka - Michalska i inni Pociąg relacji Berlin - Prusy Wschodnie jedzie tranzytem przez Polskę na odcinku Chojnice - Tczew. Wywiad polski obmyśla trudną akcję "Wózek". Chodzi o zapoznawanie się z treścią niemieckiej poczty specjalnej wożonej w ambulansie pocztowym. Czarek i jego koledzy przeprowadzają pełne fantazji i żmudnych wysiłków przygotowania. Tworzą zespoły specjalistów: jedni otwierają zalakowane paczki i koperty, po czym pakują je w identyczny sposób. Inni robią fotokopie zawartości przesyłek. Czarek znajduje - koniecznych do realizacji pomysłu - mistrzowskiego kierowcę, kolejowego złodziejaszka skaczącego po dachach pociągów w pełnym biegu, wreszcie najsprawniejszego kasiarza. Ekipy specjalistów pracują nad otwarciem, skopiowaniem i przywróceniem przesyłkom poprzedniego wyglądu w odpowiednio przygotowanym autobusie. Akcja "Wózek" udaje się wspaniale. W Niemczech jest to "noc długich noży". 13:30 W SAMO POŁUDNIE (NA PRAV POLUDNIE / HIGH NOON) Film animowany, 3 min, Czechosłowacja, 1988 Reżyseria: Viktor Kubal Scenariusz: Viktor Kubal Krótki film animowany autorstwa mistrza słowackiej animacji. Gorzka satyra na biurokrację. 13:33 POMNIK (SOCHA / THE STATUE) Film animowany, 6 min, Czechosłowacja, 1969 Reżyseria: Jaroslava Havettova Scenariusz: Ivan Popovic, Jaroslava Havettova Wykonawcy: Marian Labuda Krótki film animowany. Satyryczna opowieść o procesie twórczym. 13:40 PIOSENKA (THE SONG / PIESEŇ) Film animowany, 4 min, Czechosłowacja, 1969 Reżyseria: Ivan Popovic, Jaroslava Havettova Wykonawcy: Helena Vondrackova, Waldemar Matuska Krótki film animowany inspirowany piosenką "To se nikdo nedodovi" duetu Matuska/Vondrackova. Film jest uważany za pierwszy słowacki animowany wideoklip, chociaż nie powstał na zlecenie żadnej wytwórni muzycznej. 13:44 NIEZAPOMNIANA (MEMORABLE) Film animowany, 12 min, Francja, 2019 Reżyseria: Bruno Collet Scenariusz: Bruno Collet Wykonawcy: Andre Wilms, Dominique Reymond Krótki film animowany nominowany do Oscara. Dla Louisa i jego żony Michelle świat wydaje się być innym miejscem. W zasadzie, ostatnio ich życie jest ciągiem samych dziwnych zdarzeń. (opis festiwalowy) 13:55 PORTRET (A PORTRAIT) Film animowany, 2 min, Grecja, 2014 Reżyseria: Aristotelis Maragkos Scenariusz: Aristotelis Maragkos Animowany dokument będący biografią dziadka autora i podróżą w głąb siebie. (opis dystrybutora) 14:10 REŻYSERZY - GEORGE STEVENS 5/10 SEZON 3 (THE DIRECTORS - GEORGE STEVENS) Film dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości George 'a Stevensa, twórcy m.in. "Pamiętnika Anny Frank", "Jeźdźca znikąd" czy "Miejsca pod słońcem". 15:10 CIEMNEGO POKOJU NIE TRZEBA SIĘ BAĆ Film obyczajowy, 35 min, Polska, 2009 Reżyseria: Jakub Czekaj Scenariusz: Jakub Czekaj Zdjęcia: Adam Palenta Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Emilia Stachurska, Przemysław Bluszcz, Jowita Budnik, Anna Ilczuk Opowieść o bezgranicznej miłości jedenastoletniej Łaty do jej ojca. Dziewczynka przygotowuje piosenkę na szkolną akademię, zorganizowaną z okazji zbliżającego się Dnia Taty. To sprawia, że Łata przygląda się ojcu baczniej niż zazwyczaj. Chcąc jak najlepiej opisać swoje uczucia, powoli zaczyna odsłaniać skrywane przez niego tajemnice. 16:05 SZATAN Z SIÓDMEJ KLASY Film przygodowy dla młodych widzów, Polska, 2006 Scenariusz i reżyseria: Kazimierz Tarnas Zdjęcia: Zdzisław Najda Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Bartosz Fejge, Katarzyna Bator, Wojciech Malajkat, Krzysztof Globisz, Katarzyna Pypno, Tytus Hołdys, Marek Serdiukow, Tomasz Koźlik, Paweł Jakowlew, Łukasz Jaźwiec, Rafał Kołsut, Krystyna Tkacz, Justyna Sieńczyłło, Emilian Kamiński, Maria Kaniewska Nowa ekranizacja powieści Kornela Makuszyńskiego pod tym samym tytułem. Lata 30. XX wieku. W majątku Iwona Gąsowskiego pod Wilnem pojawia się Francuz, który koniecznie chce kupić zadłużoną posiadłość i chylący się ku upadkowi dom. Gdy właściciel nie chce jej sprzedać, z domu nieoczekiwanie giną stare drzwi. Najpierw jedne, potem drugie... Profesor gimnazjum, Piotr Gąsowski, historyk, prosi swego najbystrzejszego ucznia, znanego z detektywistycznych zdolności Adama Cisowskiego, o pomoc w rozwiązaniu zagadki niezrozumiałych kradzieży w domu jego brata. Okazuje się, że wszystkiemu winien odnaleziony w Paryżu w 1836 roku list Kamila de Berier, pułkownika armii napoleońskiej, który w czasie odwrotu spod Moskwy, tuż przed śmiercią, pozostawił wskazówki dotyczące ukrytego skarbu. 18:55 ŻYCIE W CRANFORD, ODC. 1 (CRANFORD) Serial obyczajowy, 53 min, Wielka Brytania, 2007 Autor: Elizabeth Gaskell Reżyseria: Simon Curtis, Steve Hudson Scenariusz: Heidi Thomas Aktorzy: Judi Dench, Julia Mckenzie, Imelda Staunton, Lisa Dillon, Jim Carter Anglia lata 40. XIX wieku, rok z życia mieszkańców małego miasteczka Cranford, stających w obliczu licznych zmian. 20:00 58. KFPP W OPOLU - SCENA ALTERNATYWNA 2021 CZ. 1 Koncert, 60 min, Polska, 2021 Reżyseria: Marzena Strąk Scenariusz: Marzena Strąk Transmisja pierwszej części koncertu Scena alternatywna. Wystąpią doświadczeni i cenieni artyści muzyki alternatywnej: Tie Break, zespół jazzowy uważany za jedną z najważniejszych grup generacji young power, oraz Luxtorpeda, odnosząca sukcesy na rockowych listach przebojów. 21:15 58. KFPP W OPOLU - SCENA ALTERNATYWNA 2021 CZ. 2 Koncert, 130 min, Polska, 2021 Reżyseria: Marzena Strąk Scenariusz: Marzena Strąk Transmisja drugiej części koncertu Scena alternatywna. Druga część koncertu Scena Alternatywna obejmie tradycyjnie showcase artystów wzbudzających coraz większe zainteresowanie publiczności, takich, jak: alt - rockowy L - Stadt, wokalista i kompozytor Błażej Król z zespołem, nawiązujący do rapu, ale przekraczający granice gatunków, Bownik, Rosalie - piosenkarka reprezentująca nurt nowoczesnego R&B, Kasia Sochacka i indie - popowy Vito Bambino oraz Clock Machine zespół łączący rocka i funk. 23:40 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - WYBAWIENIE (DELIVERANCE) Thriller, 104 min, USA, 1972 Reżyseria: John Boorman Scenariusz: James Dickey Zdjęcia: Vilmos Zsigmond Aktorzy: Jon Voight, Burt Reynolds, Ned Beatty, Ronny Cox Czterech mieszczuchów z Atlanty postanawia spędzić weekend z dala od cywilizacji. Organizują spływ rzeką Chattooga. Drugiego dnia wyprawy przygoda zmienia się w dramat. Zaatakowani brutalnie przez groźnych osobników przyjaciele muszą walczyć o przeżycie. 01:30 POWIDOKI - THOMAS BERNHARD DAWNI MISTRZOWIE Dysk./wywiad/debata, 13 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Barbara Schabowska (prowadząca), Piotr Nowak (prowadzący) "Powidoki" to program publicystyczny poruszający istotne zagadnienia z zakresu filozofii, etyki i socjologii. Dwoje prowadzących: dziennikarka Barbara Schabowska i filozof prof. Piotr Nowak na przykładach wybranych przez siebie książek podejmą dyskusję nad zawartością tych dzieł i ich społeczną recepcją. W tym odcinku przedmiotem dyskusji jest powieść austriackiego pisarza Thomasa Bernharda "Dawni mistrzowi", która ukazała się w 1985 roku.