TVP Kultura Wtorek, 07.09.2021 09:00 SZATAN Z SIÓDMEJ KLASY Film przygodowy dla młodych widzów, Polska, 2006 Scenariusz i reżyseria: Kazimierz Tarnas Zdjęcia: Zdzisław Najda Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Bartosz Fejge, Katarzyna Bator, Wojciech Malajkat, Krzysztof Globisz, Katarzyna Pypno, Tytus Hołdys, Marek Serdiukow, Tomasz Koźlik, Paweł Jakowlew, Łukasz Jaźwiec, Rafał Kołsut, Krystyna Tkacz, Justyna Sieńczyłło, Emilian Kamiński, Maria Kaniewska Nowa ekranizacja powieści Kornela Makuszyńskiego pod tym samym tytułem. Lata 30. XX wieku. W majątku Iwona Gąsowskiego pod Wilnem pojawia się Francuz, który koniecznie chce kupić zadłużoną posiadłość i chylący się ku upadkowi dom. Gdy właściciel nie chce jej sprzedać, z domu nieoczekiwanie giną stare drzwi. Najpierw jedne, potem drugie... Profesor gimnazjum, Piotr Gąsowski, historyk, prosi swego najbystrzejszego ucznia, znanego z detektywistycznych zdolności Adama Cisowskiego, o pomoc w rozwiązaniu zagadki niezrozumiałych kradzieży w domu jego brata. Okazuje się, że wszystkiemu winien odnaleziony w Paryżu w 1836 roku list Kamila de Berier, pułkownika armii napoleońskiej, który w czasie odwrotu spod Moskwy, tuż przed śmiercią, pozostawił wskazówki dotyczące ukrytego skarbu. 11:00 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 18/24 Serial historyczno - sensacyjny, 55 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Zdjęcia: Antoni Wojtowicz Aktorzy: Janusz Bukowski, Olaf Lubaszenko, Cezary Pazura, Tomasz Stockinger, Ewa Sałacka, Anna Wojton, Maria Gładkowska, Alicja Jachiewicz, Beata Paluch, Maciej Kozłowski, Andrzej Grabarczyk, Robert Rozmus, Krzysztof Kalczyński, Ryszard Barycz, Grzegorz Wons Hrabia Georg von Nałęcz przekazuje wywiadowi polskiemu rewelacyjne materiały: najpierw dane techniczne junkersa, nowego niemieckiego bombowca, potem fragmenty planu przygotowań napaści na Polskę. Jego autorem jest Guderian, plan ma poparcie Hitlera. Cennych materiałów dostarczają Georgowi panie: hrabina Benita z kół dyplomatycznych i jej przyjaciółki, pracownice kancelarii Guderiana, Irena i Renata von Nietzmer, córka zadłużonego barona. Georg wykupuje weksle jej ojca, a usługi Renaty grubo opłaca. Czarek i pułkownik Kaleta są przejęci wagą planów Guderiana, ich technicznym rozmachem. Natomiast zwierzchnicy Czarka uważają Guderiana za nieszkodliwego marzyciela. Według nich Niemcy nie są w stanie zmotoryzować swojego wojska i wyprodukować tyle stali, aby pokryć potrzeby armii. Cena dokumentów jest, ich zdaniem, zbyt wysoka, a nastawanie Georga na nieliczenie się z kosztami zakupu uważają wręcz za podejrzane. Oburzony odmową Georg zamierza sprzedać konie wyścigowe i zapłacić Renacie z własnej kieszeni. Baronówna jednak, chcąc mieć pieniądze jak najszybciej, jako Charlotta proponuje dokumenty Anglikom. Abwehra wpada na ślad tej propozycji w depeszach Berlin - Londyn. Relke ma rozpracować agentkę Charlottę. Szuka jej wśród pracowników Guderiana. Trafia na trzy panie zaprzyjaźnione z von Nałęczem. Zaczyna się nim interesować. 12:10 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 19/24 Serial historyczno - sensacyjny, 58 min, Polska 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Muzyka: Andrzej Trzaskowski Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Aktorzy: Cezary Pazura, Olaf Lubaszenko, Jan Monczka, Tomasz Stockinger, Marta Klubowicz - Różycka, Janusz Bukowski, Miłogost Reczek, Jan Jankowski, Joanna Jankowska, Katarzyna Chrzanowska, Włodzimierz Adamski, Marek Lewandowski, Dariusz Jakubowski, Piotr Grabowski, Maciej Kozłowski, Stanisław Jaskułka, Włodzimierz Maciudziński, Maciej Orłoś, Beata Paluch, Ewa Sałacka, Alicja Jachiewicz, Danuta Kowalska, Hanna Wrycza - Polk, Magdalena Michalak, Małgorzata Wachecka, Maria Probosz, Agnieszka Robótka - Michalska i inni Hrabią Georgiem interesuje się Relke, który chce doprowadzić do aresztowania osób przekazujących tajne informacje z kancelarii Guderiana. Systematyczne zbieranie dowodów pozwala Frankowi Relke stwierdzić, że działalność Georga opłacają Polacy i że ma on powiązania z baronówną von Nitzner. Pracownicy Abwehry przygotowują pułapkę: zostaje wydane polecenie napisania ważnego i oczywiście ściśle tajnego memoriału Kriegsmarine. Zdobycie jego kopii może się łączyć z dużym niebezpieczeństwem. Czarek zawiadamia Georga, że jest rozpracowywany przez Abwehrę i powinien natychmiast uciekać, najlepiej do neutralnej Szwajcarii. Ale lubiący ryzyko Georg chciałby przedtem dostać od Ireny kopię memoriału. W sprytną pułapkę, jaką zorganizował Relke, wpadają Irena i Renata - nieświadome, że pomysł z napisaniem memoriału miał służyć do rozpoznania i aresztowania osób przekazujących informacje. Przekupiony przez Abwehrę służący Georga ułatwia zatrzymanie swego pana w chwili, gdy ten - z memoriałem i fałszywym paszportem - w towarzystwie hrabiny Benity zamierza uciekać. 13:30 SYMFONIA FABRYKI URSUS Film dokumentalny, 61 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jaśmina Wójcik Scenariusz: Jaśmina Wójcik, Igor Stokfiszewski Zdjęcia: Kacper Czubak Muzyka: Dominik Strycharski Filmowe podsumowanie pięcioletniej pracy artystyczno - badawczej Jaśminy Wójcik ze społecznością byłych pracowników fabryki Ursus. Dokument ma szczególną wartość społeczną, dostarcza zbiorowej narracji lokalnej wspólnocie, osieroconej symbolicznie po zamknięciu fabryki. Artystka skorzystała nie tylko z wywiadów mówionych, ale i pamięci; ciała zaproszeni do udziału w filmie byli pracownicy fabryki mieli odtwarzać gesty, czynności i dźwięki związane z ich codzienną pracą. (FilmPolski.pl) 14:45 OSTATNIA AKCJA Komedia sensacyjna, 87 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Rogalski Scenariusz: Krzysztof Rak, Michał Rogalski Zdjęcia: Karina Kleszczewska Muzyka: Jan Komar, Piotr Zabrodzki Aktorzy: Jan Machulski, Marian Kociniak, Barbara Krafftówna, Alina Janowska, Lech Ordon, Witold Skaruch, Piotr Fronczewski, Wojciech Siemion, Karolina Gorczyca, Antoni Pawlicki, Szymon Mysłakowski, Wojciech Kalarus, Maciej Wierzbicki, Piotr Nowak, Andrzej Młynarczyk Rozgrywająca się we współczesnych realiach komedia z wątkiem sensacyjnym, zwracająca uwagę przede wszystkim imponującą obsadą. Pierwszoplanowe kreacje należą do aktorów, którzy niewątpliwie tworzą legendę polskiego kina, wystarczy choćby wymienić Jana Machulskiego, Mariana Kociniaka, Barbarę Krafftównę czy Alinę Janowską i Piotra Fronczewskiego. To opowieść o "ostatniej akcji" uczestników powstania warszawskiego, którym już w całkiem nowej Polsce przyjdzie pokonać kolejnego wroga. Tym razem dawni towarzysze broni muszą stawić czoło mafii, która działa bezkarnie, chroniona przez skorumpowanego policjanta. Publiczność z aplauzem przyjęła debiut kinowy Michała Rogalskiego, dokumentalisty ("Gdzie się podziało 80 milionów") i reżysera telewizyjnego (seriale "Samo życie", "Tancerze", "Czas honoru", "Apetyt na życie", "Przepis na życie"). Narratorem filmu jest jeden z jego drugoplanowych bohaterów, Robert Malinowski, opowiadający historię, jaka przydarzyła się kilka lat temu jego przyjacielowi, który zadarł z mafią. Chłopakowi z pomocą pośpieszył wówczas dziadek, który przeszedł w życiu wiele - powstanie warszawskie, piekło kanałów - dlatego teraz byle "gangsterzyna" nie mógł go wystraszyć. Porachunki byłego akowca i jego dawnych towarzyszy z mafią miały miejsce nomen omen w Warszawie. Komisarz Majchrowski ze stołecznej komendy jest na usługach ludzi mecenasa Szaro, właściciela luksusowego klubu, który pod przykrywką nocnego baru prowadzi ciemne interesy. To człowiek bezwzględny i chciwy, pozbawiony jakichkolwiek skrupułów moralnych. Kiedyś był cinkciarzem, fałszował też zakłady na wyścigach konnych. Dziś, elegancko ubrany, opływający w luksusy, jest panem sytuacji i to on stawia warunki. W jego barze pracuje śliczna, młodziutka Magda, którą pomiatają goryle Szaro. Za dziewczyną wstawia się oburzony takim traktowaniem Mateusz Zuber, który jest tu kelnerem. Ale, niestety, obrywa i od razu zostaje wyrzucony z pracy. Tymczasem w Warszawie jest przejazdem, wracający z sanatorium dziadek chłopaka, były akowiec, uczestnik powstania warszawskiego, Zygmunt Zuber. Ponieważ ojciec Mateusza, Tomasz, za bardzo przejmuje się prowadzeniem własnego biznesu, obowiązek odebrania dziadka z dworca spada na wnuka. Przy okazji Mateusz wysłuchuje wspomnień o powstaniu warszawskim i dawnych czasach. Chłopak jeszcze nie zdaje sobie sprawy, że to właśnie ten "nudny" dziadek, jako pierwszy stanie w jego obronie przed gangsterami. Kiedy Mateusz idzie do klubu, żeby odebrać należną mu zapłatę za przepracowany miesiąc w barze, ludzie Szaro nie chcą z nim rozmawiać i pokazują chłoptasiowi, gdzie jest jego miejsce. Pobity dotkliwie Mateusz, trafia do szpitala, gdzie zjawiają się rodzice, dziadek, jego dziewczyna Magda, a także komisarz Majchrowski, który zamierza umorzyć śledztwo. Tomasz Zuber obawia się, że teraz mafia dobierze się do niego i zrujnuje mu biznes. Przerażony dekuje się w swojej firmie. Do akcji śmiało wkracza za to senior rodu, Zygmunt Zuber. Zirytowany tchórzostwem Tomasza i bierną postawą policji, postanawia na własną rękę wymierzyć sprawiedliwość sprawcom pobicia jego wnuka. Zygmunt Zuber skrzykuje dawnych towarzyszy broni z powstania warszawskiego, którzy mimo podeszłego już wieku nie zawahają się przeciwstawić warszawskim gangsterom, rządzącym niepodzielnie w stolicy. Zuber, Kotek, Rotor i Czujny, wspierani przez dawną symaptię Zygmunta z powstania, Gogę, oraz AL - owca Władka przygotowują plan operacyjny zniszczenia gangstera Szaro. Ważną rolę w tej akcji odegrają: słynne jajko Faberge oraz pani pułkownik Dowgird. 16:25 WENECJA Film obyczajowy, 114 min, Polska, 2010 Reżyseria: Jan Jakub Kolski Scenariusz: Jan Jakub Kolski Zdjęcia: Artur Reinhart Muzyka: Dariusz Górniok Aktorzy: Magadlena Cielecka, Agnieszka Grochowska, Julia Kijowska, Grażyna Błęcka - Kolska, Marcin Walewski, Julia Chatys, Hanna Kuźmińska, Teresa Budzisz - Krzyżanowska, Weronika Asińska, Dana Batulkowa, Mariusz Bonaszewski, Filip Piotrowicz, Franciszek Serwa, Piotr Siwkiewicz, Henryk Niebudek Film obyczajowy oparty na opowiadaniu "Sezon w Wenecji", autorstwa laureata wielu nagród literackich, polskiego pisarza Włodzimierza Odojewskiego (1930 - 2016). Widz poznaje losy Marka, którego beztroski czas dzieciństwa przerywa wojna. To opowieść o planach pewnej podróży, która nigdy nie doszła do skutku, a jednak bohater mógł ją przeżyć. Historia niezwykłej siły marzeń, która pozwoliła zamienić zalaną piwnicę rodzinnej posiadłości w Wenecję, najbardziej romantyczne miasto na ziemi. Na granicy dwóch światów nastoletni chłopiec staje się mężczyzną. To w "weneckiej" piwnicy, gdy za oknem szaleje wojenna zawierucha, zostają rozbudzone wielkie nadzieje i wielkie namiętności. Film obsypany nagrodami: 2010 Artur Reinhart, Gdynia - Festiwal Polskich Filmów Fabularnych - nagroda za zdjęcia; 2010 Joanna Macha, Gdynia - Festiwal Polskich Filmów Fabularnych - nagroda za scenografię; 2010 Artur Reinhart Bydgoszcz (Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych "Plus Camerimage") - Złota Żaba w Konkursie Głównym; 2011 Artur Reinhart Orzeł (Polska Nagroda Filmowa) - nagroda w kategorii: najlepsze zdjęcia za rok 2010; 2011 Magdalena Cielecka Orzeł (Polska Nagroda Filmowa) - nominacja w kategorii najlepsza drugoplanowa rola kobieca. 20:05 TEATR TELEWIZJI - ŚLEDZTWO Teatr, 75 min, Polska, 1997 Autor: Stanisław Lem Adaptacja: Andrzej Zawada Opracowanie tekstu i reżyseria: Waldemar Krzystek Zdjęcia: Krzysztof Pakulski Muzyka: Zbigniew Karnecki Aktorzy: Mariusz Bonaszewski (Porucznik Gregory), Jerzy Grałek (Inspektor Sheppard), Mariusz Benoit (Doktor Sciss), Krzysztof Dracz (Doktor Scerensen), Wojciech Ziemiański (Farquart), Maciej Tomaszewski (Pisarz), Lech Gwit (Komendant w Pickering), Krzysztof Bauman (Policjant w Pickering), Leszek Malec (Williams), Janusz Chabior (Berman) oraz Artus Borkowski, Ryszard Francman, Mariusz Janiak, Karolina Jóźwiak, Jarosław Kostrzewa, Paweł Orleański, Zbigniew Waleryś Zachowująca klimat oryginału adaptacja znanej powieści Stanisława Lema (ur. 1921). W "Śledztwie" (1959), wczesnym utworze Mistrza stylizowanym na kryminał, pojawia się problematyka, której pisarz poświęci się w całej swej twórczości - granic ludzkiego poznania. Porucznik Gregory, który przejmuje dochodzenie w sprawie znikających zwłok, zidentyfikowanie sprawcy traktuje jako swoje "być albo nie być". Chociaż jest człowiekiem o otwartym, błyskotliwym umyśle i niekonwencjonalnym sposobie działania, jako funkcjonariusz "najlepszej policji świata" musi uznać, że zagadka ma charakter kryminalny, gdyż alternatywą byłby cud, a tego nie może przyjąć do wiadomości. Jednak pedentycznie prowadzone śledztwo nie przynosi żadnych rezultatów. Wszystko wskazuje na to, że kolejne "zmartwychwstania" ciał są dziełem "bezosobowego niewidzialnego sprawcy", a w gąszczu możliwych wyjaśnień nie sposób znaleźć jednego, właściwego. W spektaklu Waldemara Krzystka, który trzyma widzów w napięciu jak klasyczny kryminał, równie emocjonujące są zmagania intelektualne osób zaangażowanych w sprawę z problemami wykaczającymi poza dotychczasowe granice ludzkiego doświadczenia i pojmowania świata. Pierwszy oficjalny meldunek o tym, że coś dziwnego dzieje się ze zwłokami - bo wcześniejsze sygnały bagatelizowano - dotarł do Scotland Yardu z kostnicy miejskiej w Engendler przed Bożym Narodzeniem 1953 roku. Nieboszczyk spoczywał w trumnie w dziwnej pozie, ręce i kolana miał brudne, jakby czołgał się po ziemi. Gdy w okolicy rozeszły się wieści o "ludziach w letargu albo jeszcze gorzej", skojarzono inne przypadki. Zwłoki znikały z kostnicy w nocy, nie było oznak włamania, żadnych świadków, żadnych śladów. Ciało w kostnicy w Lewes nie było jeszcze ubrane, toteż razem za zwłokami zniknęła czarna zasłona wisząca w pomieszczeniu. Ponieważ rutynowe działania policyjne nie dały efektów, inspektor Sheppard zaprasza do współpracy doktora Scissa. który ma po raz pierwszy zastosować w śledztwie naukową metodę statystycznego zestawiania zjawisk. Po przeanalizowaniu dostarczonych przez Yard informacji uczony jest w stanie określić, gdzie nastąpi kolejny wypadek - jeśli nastąpi. Sprawę przejmuje porucznik Gregory. Młody oficer wydaje się zafascynowany nieuchwytnym przeciwnikiemn, jego zdaniem sprawca jest dokładnym przeciwieństwem szaleńca, to raczej ktoś nadmiernie mądry, działający bez jednego potknięcia, przerażająco, nieludzko doskonały. Wkrótce nadchodzi meldunek o kolejnej próbie porwania zwłok. Posterunkowy Williams, który miał pilnować kostnicy, w popłochu uciekł z miejsca zdarzenia, wbiegł przerażony wprost pod koła nadjeżdżającego samochodu i w stanie ciężkim przebywa w szpitalu. Wokół kostnicy oprócz innych, dających się łatwo zinterpretować śladów odkryto ślad lewej stopy zmarłego, ślady jakby raczkowania lub czołgania się i pojedyncze ślady kocich łap. Dalsze badania wykazały, że sprawca wyjął ciało z trumny, wypchnął przez okno, a potem sprawił, że czołgało się na rękach i kolanach. Znaleziony w pobliżu zdechły kot, jak stwierdzono podczas sekcji, padł z wyczerpania. Doktor Sciss formułuje teorię mającą objaśnić to i szereg innych "zmartwychwstań", przekonany, iż jest to zadania dla nauki, nie dla policji. Nauka jednak potrzebuje lat na zbadanie konkurujących ze sobą hipotez. Sam doktor Sciss ma ich kilka w zanadrzu. 23:35 MŁODA POLSKA - WIKI Film obyczajowy, 28 min, Polska, 2018 Reżyseria: Veronica Andersson Scenariusz: Veronica Andersson Zdjęcia: Mats Helgesson Aktorzy: Kamila Kobic, Magdalena Kizinkiewicz, Adam Bobik, Kordian Rekowski, Dominik Pergół, Jacek Olak, Hanna Tkaczyk, Leszek Wiśniewski, Hanna Klepacka, Dariusz Szymanowski, Witold Wieliński, Krzysztof Salawa, Mikołaj Chrostowski, Karolina Gibowska, Marta Markowicz Wiki jest autystyczną i ciekawą świata dziewczyną, która musi zmierzyć się z trudną rzeczywistością. Szczęśliwie na przekór złemu losowi spotyka Mateusza, fana autobusów warszawskiej komunikacji miejskiej, który wprowadza radość do jej szarej egzystencji. (PISF) 02:20 KINO NOCNE - MISTRZ Dramat psychologiczno - obyczajowy, 109 min, Polska 2005 Rezyseria: Piotr Trzaskalski Scenariusz: Piotr Trzaskalski, Wojciech Lepianka Zdjęcia: Piotr Śliskowski Muzyka: Wojciech Lemański Aktorzy: Konstantin Ławronienko, Jacek Braciak, Monika Buchowiec, Teresa Branna, Aurelia Georges, Monika Badowska, Adam Kowalski, Piotr Bienias, Piotr Kondrat i inni Piotr Trzaskalski, twórca "Ediego", po raz kolejny zrealizował film o życiowych rozbitkach, zepchniętych na boczny tor, naznaczonych piętnem odrzucenia, często skrywających bolesne tajemnice. Wprawdzie "Mistrz" nie dorównuje "Ediemu" prostotą, intensywnością emocji i siłą oddziaływania, ale nieśpieszną narracją i długimi ujęciami przywodzi na myśl tamten niezwykły film. Bohaterem "Mistrza" jest Rosjanin w średnim wieku, Aleksander Sapałow, dyplomowany mistrz sztuki cyrkowej, jak sam się przedstawia, ale też weteran wojny w Afganistanie. Wojenne przeżycia odcisnęły na nim trwałe piętno, pozostawiły gorycz i poczucie winy, które mężczyzna bezskutecznie próbuje topić w kolejnych butelkach wódki. Zarabia na życie rzucając nożami w wędrownym cyrku. To cygańskie życie jeszcze pogłębia jego frustrację i osamotnienie. Gdy pewnego wieczoru pijany Aleksander wypuszcza z klatek dzikie zwierzęta, zostaje za to zwolniony. W dalszą drogę rusza już sam zdezelowanym autobusem. Na jego burcie maluje napis "Cyrk noża": chce jeździć po miasteczkach i tam dawać pokazy swoich talentów. Zdobyte na wojnie umiejętności walki przydają mu się z kolei, gdy niebawem na leśnym parkingu ratuje z rąk dwóch zbirów gwałconą prostytutkę Andżelę. Dziewczyna w rzeczywistości nazywa się Agnieszka i przystaje na propozycję zostania asystentką nożownika. Wkrótce dołącza do nich również "Młody" - mężczyzna wędrujący po kraju z akordeonem, smutny i zamknięty w sobie. "Młody" ratuje Rosjanina, gdy ten po pijanemu zostaje zaatakowany przez miejscowych, pobity i okradziony. Aleksander namawia go, by pojechał z nim i uatrakcyjniał występy swoją muzyką. Wędrowne trio nieźle sobie radzi, zbierając po miasteczkach komplety widzów. Między "Młodym" i Andżelą rodzi się nić sympatii, za to Rosjanin nadal widzi w dziewczynie tylko dziwkę, która pewnie przy pierwszej okazji go okradnie. Kiedy więc Andżela znika któregoś ranka, nawet nie jest zdziwiony. Ona jednak wraca niebawem, przyprowadzając ze sobą młodą francuską malarkę Elodie, której nieśpieszno wracać do Paryża. Aleksander zachłannie słucha opowieści przybyszki o tym mieście, które stanowi dla niego ucieleśnienie wszystkich marzeń. Chciałby kiedyś tam dotrzeć, występować w tej mekce artystów. Elodie wiąże się z Andżelą i odtąd też bierze udział w przedstawieniach, obsługując zdezelowany magnetofon. Podczas jednego z występów mistrz, chcąc podnieść temperaturę przedstawienia, zaprasza na estradę ochotnika z widowni. Zgłasza się młoda, ładna kobieta, Anna, i odważnie staje pod tablicą, w którą Aleksander rzuca nożami. Zaintrygowany nią Rosjanin zaprasza ją później na przyjęcie nad rzeką, potem zabiera popływać łódką. Oboje zakochują się w sobie, lecz mężczyzna boi się tego uczucia. Wbrew woli swojej trupy postanawia opuścić przyjazne, pełne turystów miasteczko. Zrządzeniem losu właśnie wtedy psuje się autobus. Anna i Aleksander zostają kochankami. Dla niej to pierwsze w życiu uczucie. On pod wpływem tej miłości zaczyna robić sztuki, które do tej pory nigdy mu się nie udawały. Cyrk noży odnosi coraz większe sukcesy, zarobki rosną. Niestety, sielankę przerywa nagłe odejście Elodie, która zdecydowała się na powrót do Francji. Ania zaczyna się obawiać, że również Aleksander, który nie przestał myśleć o Paryżu, pewnego dnia ją porzuci. Nadzieje dziewczyny na wspólną przyszłość odżywają, gdy okazuje się, że jest w ciąży.