TVP Kultura Sobota, 11.09.2021 07:00 WARSZAWA DA SIĘ LUBIĆ Artystyczne/estradowe (widowisko), 37 min, Polska, 1960 Reżyseria: Konrad Swinarski Zdjęcia: Michał Szymański Wykonawcy: Stanisław Grzesiuk Aktorzy: Wojciech Pokora, Elżbieta Czyżewska, Barbara Rylska, Zofia Mrozowska, Mieczysław Czechowicz, Józef Nowak Muzyczny program rozrywkowy w reżyserii Konrada Swinarskiego. Przeboje lat czterdziestych i pięćdziesiatych (m.in. "Małe mieszkano na Mariensztacie", "Na prawo most, na lewo most", "Autobus czerwony"), których tematem jest Warszawa. W programie oprócz popularnych aktorów wystąpił bard Warszawy Stanisław Grzesiuk. 07:50 ZAŚPIEWAJMY TO JESZCZE RAZ - NA ZEGARZE Koncert, 26 min, Polska, 1975 Scenariusz: Grzegorz Lasota, Jerzy Wittlin Zdjęcia: Witold Adamek, W Florkowski Wykonawcy: Czerwone Gitary, Trubadurzy, Breakout, Niebiesko-Czarni, Czerwono-Czarni Film muzyczny z udziałem polskich gwiazd. Trzynastego"- śpiewa Kasia Sobczyk i zespół Czerwono - Czarni,"Matura"- śpiewają Czerwone Gitary, "Mój pierwszy bal"- śpiewa Kalina Jędrusik,"Przyjedź mamo na przysięgę"- śpiewaja Trubadurzy, "Napisz proszę"- śpiewa Halina Frąckowiak,"Pan mnie wyczuwa"- śpiewa Wojciech Młynarski, "Tomaszow"- śpiewa Ewa Demarczyk,"Gdybyś kochał hej"- śpiewa Mira Kubasińska i zespół Breakout, "Okularnicy"- śpiewa Zofia Kucówna,"Niedziela będzie dla nas"- śpiewają Niebiesko - Czarni. 08:45 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KRZYSZTOF ZANUSSI Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Miejscem spotkania z Krzysztofem Zanussim jest jego dom w podwarszawskich Laskach. Reżyser pokazuje też wiele pamiątek rodzinnych - fotografii oraz zapisów filmowych. 09:40 RAPHAEL - KSIĄŻĘ SZTUKI (RAPHAEL - THE LORD OF THE ARTS) Film dokumentalny, 85 min, Włochy, 2018 Reżyseria: Luca Viotto Dokumentalny portret Rafaela Santiego - jednego z najwybitniejszych malarzy renesansu, autora fresków w bazylice św. Piotra. 11:20 SERIALOWA NOSTALGIA - U PANA BOGA W OGRÓDKU - ODC. 11/12 Serial komediowy, 43 min, Polska, 2008 Scenariusz i reżyseria: Jacek Bromski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Aktorzy: Krzysztof Dzierma, Andrzej Beya - Zaborski, Emilian Kamiński, Jan Wieczorkowski, Agata Kryska, Wojciech Solarz, Irina Łaczina, Mieczysław Fiodorow, Małgorzata Sadowska, Alicja Bach Wraz z wyborami pojawia się apetyt na władzę. O fotelu burmistrza zaczyna marzyć inny kandydat, miejscowy przedsiębiorca - Śliwiak. A i obecny burmistrz wcale nie myśli oddawać posady. W walce politycznej hołdują zasadzie - wszelkie chwyty dozwolone. W studiu fotograficznym Stasiek Niemotko, gość z Ameryki, zgodził się zostać szefem sztabu wyborczego Śliwiaka. Burmistrz w walce z konkurencją wyborczą może liczyć na synów, których kiedyś, dzięki swojej władzy wyniósł na stanowiska. Na łące, pośród zarośli, burmistrz czyta sekretarce Dzidce wiersze. Rozmarzony, w twórczym uniesieniu, niewinnie składa głowę na jej okazałym biuście. Ksiądz w kuchni zwierza się komendantowi z nowego zmartwienia. Dzwon na wieży kościelnej fałszywie zabrzmiał. Boi się, że to zły znak i prosi komendanta o wzmocnienie patroli w miasteczku. 12:10 DO DZIEŁA Magazyn, 15 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jarosław Rybicki Scenariusz: Justyna Melonowska Wykonawcy: Justyna Melonowska (prowadząca) Program "Do dzieła" ma na celu ukazanie tradycji cywilizacyjnej Zachodu jako miejsca żywego, wartego zgłębiania, a jednocześnie zdolnego poprzez dorobek literacki, filozoficzny i teologiczny minionych pokoleń rzucić światło na problemy nurtujące człowieka współczesnego. Program w swoim założeniu pragnie pomóc widzom w rozpoznawaniu wartości dzieł kultury dawnej, ale i tego, co się dziś za kulturę podaje. Program ma mieć charakter nie tyle polemiczny, ile dążący do wydania możliwie stanowczego, ale uargumentowanego sądu. Widz winien mieć jasność, dla jakiej przyczyny książka została wybrana i oceniona tak bądź inaczej. "Do dzieła" to krótkie rozmowy wokół tematu wiodącego, opartego na literaturze różnego gatunku. Za każdym razem omawiany problem ma być zarazem ogólny i doniosły, jak i uchwytujący ważny element ludzkiego doświadczenia indywidualnego lub wspólnotowego. Rozmowy o literaturze z ekspertami mają zachęcić widza do czytelnictwa, zaprosić w szeroki świat literatury - to stanowi główne założenie audycji. 12:30 SŁODKA IRMA (IRMA LA DOUCE) Film komediowy, 137 min, USA 1963 Reżyseria: Billy Wilder Scenariusz na podstawie musicalu Alexandre'a Brefforta: Billy Wilder, I.A.L. Diamond Zdjęcia: Joseph La Shelle Muzyka: Andre Previn Występują: Jack Lemmon, Shirley MacLaine, Lou Jacobi, Bruce Yarnell, Herschel Bernardi, Hope Holiday, Joan Shawlee, Grace Lee Whitney, Paul Dubov, Cliff Osmond i inni Pełna wdzięku filmowa adaptacja sztuki scenicznej, której akcja rozgrywa się na tyłach tętniących życiem hal targowych Paryża. W zacisznym hoteliku Casanova, położonym przy uliczce o tej samej nazwie, świadczą swe usługi panienki do towarzystwa. Wśród nich prym wiedzie Słodka Irma (Shirley MacLaine), która wyciąga od klientów sowite zapłaty, poruszając ich serca zmyślonymi historyjkami o przekreślonej kontuzją dłoni karierze pianistki, sierocie pozostawionej bez środków do życia czy nieuleczalnie chorej siostrze. Zarobione pieniądze Irma oddaje co do grosza brutalnemu Hippolyte'owi (Bruce Yarnell). Nielegalny proceder kwitnie w okolicy za przyzwoleniem skorumpowanej policji, która za łapówki na wszystko przymyka oko. Swój pierwszy dzień służby naiwny i uczciwy Nestor Patou (Jack Lemmon) z paryskiej żandarmerii rozpoczyna właśnie od patrolowania ulicy Casanovy. Zorientowawszy się w sytuacji, aresztuje trudniące się nierządem panienki, licząc na pochwałę przełożonych. Tymczasem okazuje się, że wśród bywalców hotelu jest sam inspektor Lefevre (Herschel Bernardi), który odbiera nadgorliwcowi policyjną odznakę. Straciwszy posadę, zrezygnowany Nestor włóczy się po mieście. Trafia do bistro naprzeciwko hotelu Casanova, gdzie przesiadują sutenerzy i wpadają panienki, aby pokrzepić się filiżanką kawy. Spotkanie z Irmą, na którą już wcześniej zwrócił uwagę, nieco poprawia jego podły nastrój. W bójce z Hippolytem Nestor niespodziewanie pokonuje bezwzględnego przeciwnika i zostaje nowym opiekunem dziewczyny. Nie mając lokum do spania, chętnie przyjmuje jej zaproszenie do domu. Fascynacja uroczą Irmą przeradza się w żarliwe uczucie. Jej "randki" z innymi mężczyznami coraz bardziej ranią serce zadurzonego po uszy Nestora. Aby mieć ukochaną tylko dla siebie, ucieka się do sprytnego fortelu z pomocą przyjaznego mu właściciela bistro (Lou Jacobi). Podając sią za bogatego angielskiego lorda i nie szczędząc grosza, Nestor zostaje jedynym klientem Irmy. Nocami wymyka się z domu, imając się rozmaitych, ciężkich robót fizycznych, by zdobyć pieniądze. Kiedy Irma odkrywa jego tajemnicze zniknięcia, zaczyna podejrzewać go o zdradę. Po ostrej sprzeczce postanawia porzucić wiarołomnego kochanka dla lorda. Nie mając innego wyjścia Nestor "zabija" rywala. Splot wydarzeń sprawia jednak, iż pod zarzutem morderstwa niewinnie trafia za kratki. Krytycy wiele miejsca poświęcili romantycznej komedii mistrza gatunku, Billy Wildera, choć niektórzy jednocześnie przyznali, że twórca nieśmiertelnego "Pół żartem pół serio", nie był tu w najlepszej formie. Same superlatywy skierowano z kolei pod adresem odtwórców pierwszoplanowych ról, doborowego duetu Jack Lemmon - Shirley MacLaine. Kreację aktorki Akademia Filmowa nominowała nawet do Oscara. Tym prestiżowym wyróżnieniem uhonorowano także autora zdjęć, Josepha La Shelle, ale ostatecznie jedyną statuetkę zdobył Andre Previn za adaptację muzyczną. 15:00 PUTOSZE Z ŻYWCA Film dokumentalny, 26 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski Zdjęcia: Kamil Hasiuk Muzyka: Joanna Badełek Putosz to mieszkaniec Żywca z dziada pradziada, kochający swój region i z dumą kultywujący tradycję noszenia mieszczańskiego stroju żywieckiego. Putosze słyną z pracowitości, uczciwości, pobożności i szacunku. W filmie przyglądamy się temu wyjątkowemu środowisku podczas przygotowań Stowarzyszenia Asysta Żywiecka do tradycyjnego wykonania poloneza. 16:45 RETRO KINO - WINNETOU - W DOLINIE ŚMIERCI (WINNETOU UND SHATTERHAND IM TAL DER TOTEN) Film przygodowy, western, 85 min, Jugosławia/Niemcy/Włochy 1968 Reżyseria: Harald Reinl Scenariusz na podstawie powieści Karola Maya: Axel Berg, Harald Reinl Aktorzy: Pierre Brice, Lex Barker, Karin Dor, Ralf Wolter, Eddi Arent, Rik Battaglia, Clarke Reynolds, Vladimir Medar i inni Major Kingsley zostaje posądzony o sprzeniewierzenie złota, które miał odtransportować z zagrożonego fortu Dawson w bezpieczne miejsce. W obronie czci ojca, nieobecnego na rozprawie sądowej, staje jego córka Mabel, wspomagana przez Old Shatterhanda. Gdy rozprawa zostaje odroczona, a Mabel wpada w ręce bandytów usiłujących odebrać jej ostatni list ojca, Old Shatterhand znów przychodzi jej z odsieczą. Wraz z Mabel i delegowanym przez sąd porucznikiem Cummingsem ruszają na spotkanie Winnetou, któremu umierający Kingsley wyjawił w tajemnicy nowe miejsce ukrycia złota. Rozpoczyna się dramatyczny wyścig z bandą złoczyńców i plemieniem Siuksów, które wykopało topór wojenny i też chce zdobyć złoto, żeby kupić za nie broń. Dzięki przebiegłości i odwadze Winnetou oraz Old Shatterhanda udaje się im dotrzeć jako pierwszym do Doliny Śmierci, gdzie znajduje się złoto ukryte wśród grobowców dawnych wodzów indiańskich. Niestety, w ostatniej chwili bandyci znów podstępem uprowadzają Mabel i zmuszają tym samym Winnetou i Old Shatterhanda do wydania im złota. W tym samym momencie przybywają jednak Siuksowie, których strzały powodują wybuch gazu ziemnego. Dochodzi do katastrofy. 18:45 CZY CZUJESZ RYTM? JAK MUZYKA DANCE PODBIŁA ŚWIAT - CZ. 1 - RYTM (CAN YOU FEEL IT? HOW DANCE MUSIC CONQUERED THE WORLD - PART 1) Film dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Nico Wasserman Trzyczęściowy cykl przedstawiający historię muzyki house i wyjaśniający jej fenomen. O wszystkim opowiadają największe gwiazdy związane ze sceną muzyki techno, EDM, House (m.in. Pete Tong, Tiesto, Moby, David Guetta, Paul Van Dyk, Jeff Mills). Pierwszy odcinek poświęcony jest genezie house ' u i rozwijającej się kulturze klubowej. Drugi opowiada o ewolucji miejsc, w których odbywają się imprezy techno. Trzeci skupia się na niepodważalnej roli DJ - ów w kształtowaniu tej kultury. 20:00 BILET DO KINA - NIEBEZPIECZNE ZWIĄZKI (DANGEROUS LIAISONS) Melodramat kostiumowy, 114 min, Wielka Brytania/USA, 1988 Reżyseria: Stephen Frears Scenariusz: Christopher Hampton Muzyka: George Fenton Aktorzy: Glenn Close, John Malkovich, Michelle Pfeiffer Obraz życia XVIII wiecznej arystokracji francuskiej. Opowieść o intrygach planowanych i realizowanych przez niemoralną i perfidną markizę de Merteuil i jej byłego kochanka wicehrabiego de Valmont. Kiedy de Merteuil dowiaduje się, że jej dawna namiętność Gercourt zamierza poślubić młodziutką Cecile Volanges, nie kryje zazdrości. Rodzi się pomysł szatańskiego spisku, by pograć na uczuciach innych. (Tekst: Waldemar Kuczyński) 22:05 THE DOORS. FESTIWAL NA WYSPIE WIGHT (THE DOORS LIVE AT THE ISLE OF WIGHT) Koncert, 66 min, Wielka Brytania, 1970 Reżyseria: Murray Lerner Koncert The Doors na festiwalu na wyspie Wight z 1970 roku. W edycji festiwalu z 1970 roku wzięły udział wielkie gwiazdy (Jimi Hendrix, The Who, Miles Davis, Joni Mitchell). The Doors weszli na scenę około drugiej w nocy, czekały na nich setki tysięcy fanów. Był to jeden z ostatnich koncertów Jima Morrisona. Po festiwalu zespół zagrał z nim jeszcze tylko dwa razy. 23:25 SEANS KULTOWY - GŁOWA DO WYCIERANIA (ERASERHEAD) Film surrealistyczny, 85 min, USA, 1976 Reżyseria: David Lynch Zdjęcia: Frederick Elmes, Herbert Cardwell Aktorzy: Jack Nance, Charlotte Stewart, Allen Joseph, Jeanne Bates Film jest długometrażowym debiutem Davida Lyncha. To surrealistyczny koszmar o historii małżeństwa, któremu rodzi się zmutowany potworek. Całość utrzymana w atmosferze horroru do dziś dla miłośników reżysera stanowi kultową pozycję filmową. 01:05 PUTOSZE Z ŻYWCA Film dokumentalny, 26 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski Zdjęcia: Kamil Hasiuk Muzyka: Joanna Badełek Putosz to mieszkaniec Żywca z dziada pradziada, kochający swój region i z dumą kultywujący tradycję noszenia mieszczańskiego stroju żywieckiego. Putosze słyną z pracowitości, uczciwości, pobożności i szacunku. W filmie przyglądamy się temu wyjątkowemu środowisku podczas przygotowań Stowarzyszenia Asysta Żywiecka do tradycyjnego wykonania poloneza. 01:55 WIECZÓR KINOMANA - PAPILLON (PAPILLON) Dramat, 139 min, USA 1973 Reżyseria: Franklin J. Schaffner Scenariusz na podstawie powieści Henri Charrire'a: Donald Trumbo, Lorenzo Semple Jr Zdjęcia: Fred Koenekamp Muzyka: Jerry Goldsmith Aktorzy: Steve McQueen, Dustin Hoffman, Victor Jory, Woodrow Parfrey, Bill Mumy, George Coulouris, Ratna Assan, William Smithers i inni Henri Charriere zmarł w lipcu 1973 r. w jednej z madryckich klinik. Odszedł w tym samym roku, w którym wszedł na ekrany film zrealizowany według jego powieści. Ten syn nauczyciela z małego miasteczka w Masywie Centralnym od wczesnej młodości należał do paryskiego półświatka przestępczego, który nadał mu pseudonim Papillon (Motyl) od tatuażu na piersiach. Na początku lat 30.27 - letni Charriere został skazany na dożywotnią katorgę za morderstwo, którego nie popełnił. Zesłano go do kolonii karnej w Gujanie Francuskiej. Miała ona już wówczas długą i ponurą tradycję: od 1852 r. nie było z niej powrotu. Zdarzałysię nieliczne wyjątki: kapitan Dreyfuss powrócił z tamtejszej Diabelskiej Wyspy, ale wymagało to wieloletniej batalii o jego uwolnienie. Skazaniec posyłany do Gujany statkiem towarowym trafiał do dżungli, gdzie tropikalne choroby, żółta febra, insekty, jadowite węże i nieludzka harówka zabijały w ciągu roku 80 procent nowo przybyłych. Francja - nowoczesne, demokratyczne państwo - przez niemal wiek tolerowała te przerażające fakty. Żyjąc w takim piekle, Charriere nie dał się jednak złamać. Trzykrotnie podejmował próbę ucieczki i wreszcie doczekał chwili, gdy w 1945 r. postanowiono zlikwidować gujańską kaźń. Charriere pod zmienionym nazwiskiem zamieszkał w Wenezueli. W 1967 r. kupił książkę Albertine Sarrazin, niezłomnej uciekinierki z domów poprawczych i więzień. Zafascynowany jej opowieścią, postanowił opisać własną historię. Wydana w 1969 r. powieść stała się światowym bestsellerem. Od razu też zainteresował się nią producent Robert Dorfmann, który dostrzegł w niej znakomity materiał na film. Tytułową rolę miał zagrać początkowo Jean - Paul Belmondo. Do ekranizacji "Papillona" przymierzał się także Roman Polański, który główną rolę chciał powierzyć Warrenowi Beatty. Ostatecznie reżyserii podjął się Franklin J. Schaffner, twórca "Tego najlepszego", "Planety małp", "Pattona" czy "Chłopców z Brazylii". Postać Papillona odtwarza Steve McQueen, który za tę rolę otrzymał bajeczne, jak na tamte czasy, honorarium miliona dolarów. Zdjęcia kręcono w Hiszpanii i na Jamajce. Na pokładzie statku wiozącego go do Gujany Papillon poznaje innego skazańca, Louisa Degę, genialnego fałszerza pieniędzy. Dega ma przy sobie dużą sumę pieniędzy poukrywaną w różnych zakamarkach na ciele. Silny, rosły Papillon zgadza się zostać jego "ochroniarzem" w zamian za sfinansowanie ucieczki z kolonii karnej. Na miejscu obaj mężczyźni trafiają do obozu pracy w środku dżungli. Papillon kupuje łódź, ale zdradzony przez pośrednika zostaje schwytany i wtrącony do lochu. Jego minimalne racje żywnościowe potajemnie uzupełnia Dega. Gdy strażnicy zauważają dodatkową żywność, domagają się podania nazwiska dobroczyńcy. Nie chcąc wydać przyjaciela, Papillon zostaje za karę zamknięty w całkowitych ciemnościach. Uwolniony po dwóch latach, w ciężkim stanie trafia do szpitala, gdzie - odzyskawszy nieco siły - natychmiast zaczyna obmyślać kolejną ucieczkę. Dega, który dzięki swym pieniądzom zapewnił sobie względny spokój i komfort w obozie, waha się, czy uciec wraz z nim. Dopiero gdy na jego oczach strażnik zabija jednego z więźniów, rusza z Papillonem. Z pomocą chorych z kolonii trędowatych obaj przedostają się do Kolumbii i tam zatrzymuje ich wojskowy patrol. Tylko Papillonowi udaje się wymknąć z ich rąk. Ale droga do wolności jest daleka... 05:25 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KRZYSZTOF ZANUSSI Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Miejscem spotkania z Krzysztofem Zanussim jest jego dom w podwarszawskich Laskach. Reżyser pokazuje też wiele pamiątek rodzinnych - fotografii oraz zapisów filmowych.