TVP Historia Niedziela, 19.09.2021 Zmiany z dnia 09.09.2021 w stosunku do raportu z dnia 25.08.2021 (dodano pozycję programową) 11:30 CUDOWNY ŚWIAT PRZYRODY. NIEZWYKŁY TANIEC. NIEDŹWIEDŹ BRUNATNY. JAPONIA. (NATURE WONDER LAND X 11. ALL THE RIGHT MOVES - - BROWN BEAR, JAPAN) Film dokumentalny, 23 min, Japonia, 2016 Reżyseria: Miki Kuroda Zdjęcia: Yasuyuki Matsumoto Muzyka: Hidakazu Uchiike Jedenasty odcinek opowiada o niedźwiedziu brunatnym. Niedźwiedzie brunatne są władcami porośniętego lasami półwyspu Shiretoko. Niektóre osobniki są wyjątkowe i zamierzają to udowodnić. Bohater filmu wygląda jakby tańczył. Po co one to robią? Wszystkie tańczące niedźwiedzie to samce. Wyprostowane mają nawet do trzech metrów wysokości. To największe zwierzęta lądowe Japonii. Są wyjątkowo nieufne wobec ludzi. Niełatwo je sfilmować w środowisku naturalnym. Mimo to filmowcy zdołali zarejestrować między innymi dwie walki wagi ciężkiej. Półwysep Shiretoko na najbardziej wysuniętej na północ wyspie Japonii - Hokkaido. Trudno się dziwić. Na półwyspie występuje największa populacja niedźwiedzi brunatnych w Japonii. Poznamy jedno z ich ulubionych miejsc. Głównie za sprawą pożywienia. Świeże młode liście wiosną oraz łososie i pstrągi latem i jesienią sprawiają, że niedźwiedzie mogą się tu czuć jak w raju. Chcemy poznać ich genealogię. Jesteśmy jedyną ekipą w Japonii, która bada niedźwiedzie w taki sposób. Niewiele ekip na całym świecie prowadzi takie badania. Naukowcy zdążyli już ustalić, który z samców jest najpotężniejszy. Dzięki badaniom wiemy coraz więcej o tych największych zwierzętach Japonii. Ich walki powodują, że najlepsze geny są przekazywane kolejnym pokoleniom. (dodano pozycję programową) 21:25 A WIĘC WOJNA - /19/ Reportaż, 4 min, Polska, 2019 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska O świcie 1 września 1939 roku Niemcy bez wypowiedzenia wojny przekroczyli granice Polski. Rozpoczęła się II wojna światowa, najkrwawszy konflikt w dziejach ludzkości. Kampania wrześniowa, nazywana też wojną obronną Polski 1939, trwała do kapitulacji 6 października. Cykl 36 - odcinków "A więc wojna" to kalendarium, prezentujące najważniejsze wydarzenia każdego dnia kampanii. 19 września. Wtorek. W przemówieniu radiowym do mieszkańców stolicy Stefan Starzyński odpowiada m.in. na orędzie Prezydenta RP Ignacego Mościckiego z 17 września. Od rana Niemcy podejmują kolejne natarcie na Oksywie. Walki trwają do godz. 17.30. Po siedmiodniowej obronie Kępa Oksywska pada. Dowódca Lądowej Obrony Wybrzeża pułkownik Stanisław Dąbek popełnia samobójstwo. Z pośród 15. tys. żołnierzy i ochotników broniących Oksywia, ginie i odnosi rany około 5 tys. Na Wybrzeżu Polacy utrzymują się już tylko na Helu. Do Gdańska przybywa Adolf Hitler. Zapewnia, że "Polska nie powstanie już nigdy w granicach traktatu wersalskiego". Rękojmią tego są nie tylko Niemcy. Rękojmią tego jest także Rosja". Hitler odwiedza Gdynię. Wydaje rozkaz o zmianie nazwy miasta na Gotenhafen. Rozpoczyna się obrona Grodna. Pierwszy atak sowieckich czołgów zostaje odparty. Do Kowna przybywa marszałkowa Aleksandra Piłsudska z córkami. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 01:35 MROKI CZARNEGO LASU (MROKI CZARNEGO LASU) Film dokumentalny, 79 min, Kanada, 2020 Reżyseria: Wacław Kujbida Scenariusz: Wacław Kujbida Zdjęcia: Grzegorz Filipiak, Leon Tischenko Muzyka: Cody Martin Wykonawcy: Monika Januszek - Surdacka, Jarosław Zoń, Artur Tomasik, Marzena Bury, Jakub Bury, Jakub Oziębło, Michał Gregorczyk, Maciej Charczuk, Piotr Flisiak, Andrzej Grzyb Film "Mroki Czarnego Lasu" nie tylko opowiada o jednej z najmroczniejszych akcji ludobójstwa niemieckiego na Polakach w czasie okupacji Polski, ale również przybliża bestialstwo obu totalitarnych okupantów, jakie dotknęło wschodnie ziemie dawnej Rzeczypospolitej. W sierpniu i wrześniu 1941 roku, okupujący Polskę Niemcy, dokonali masowych mordów podstępnie aresztowanych przedstawicieli inteligencji polskiej Stanisławowa. Wcześniej okupujący te ziemie Sowieci nie tylko przeprowadzali aresztowania i wywózki Polaków na Wschód, ale też zamordowali setki Polek i Polaków, często nieludzko ich torturując, w więzieniach Lwowa i Stanisławowa. Akcją mordów w Czarnym Lesie, będącej częścią niemieckiego planu Intelligenzaktion - całkowitej zagłady wszystkich polskich elit, kierował SS Hauptstumpfüher Hans Krüger, ten sam, który zorganizował wcześniej mord profesorów we Lwowie. Miejsca stanisławowskich egzekucji odkrył dopiero w roku 1988 Adam Rubaszewski. W 2011 roku, dzięki wysiłkom członków założonego przez Irenę i Witalija Czaszczina, miejscowego Towarzystwa Kultury Polskiej Przyjaźń, we współdziałaniu z polską Radą Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa i z miejscowymi władzami ukraińskimi, odsłonięto na odrestaurowanym i uporządkowanym terenie cmentarza, pomnik ofiar. Okazało się, że w stanisławowskich dołach śmierci leży nie 250 ciał ofiar zbrodni, jak pierwotnie uważano, ale szczątki ponad 700, rozstrzelanych tam osób. Film "Mroki Czarnego Lasu" przybliża historię Stanisławowa, Grodu Rewery, zwanego kiedyś również Trzecim Grodem Rzeczpospolitej, rekonstruuje kalendarz zbrodniczych działań Niemców w 1941 roku. Narracja filmu, oprócz bogatych i niejednokrotnie unikalnych materiałów źródłowych oraz przy pomocy Grupy Rekonstrukcyjnej Gregor, prowadzona jest poprzez relacje dwóch naocznych świadków i uczestników tamtych wydarzeń: prof. Jerzego Hickiewicza, którego ojciec został w Czarnym Lesie rozstrzelany oraz Marii Popiel - Sumary, która straciła zarówno ojca jak i brata. Witalij Czaszczin z Iwano - Frankiwska z kolei, wprowadza widzów w kulisy odnalezienia miejsc egzekucji oraz historię ponad 16 - letnich wysiłków miejscowych mieszkańców, członków założonego przez niego i żonę Irenę, Towarzystwa Kultury Polskiej Przyjaźń. To dzięki właśnie tym ludziom sam cmentarz jak i doroczne, rocznicowe uroczystości tej zbrodni, są od lat jednym z głównych miejsc i wydarzeń w mieście. Współfinansowano ze środków Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach sprawowania opieki nad Polonią i Polakami za granicą w roku 2019, poprzez Fundację Pomoc Polakom na Wschodzie.