TVP Dokument Środa, 22.09.2021 06:00 DZIKA POLSKA - PIASTUN ŻELAZNEJ ŻABY Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2007 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Tym razem wyruszyliśmy na Polesie. Poleskie bagna i torfowiska są świetnym lęgowiskiem dla żółwia błotnego. Stanowią jedno z większych skupisk tego gada w Europie, jedynego żółwia żyjącego w Polsce. Na przełomie maja i czerwca samice wędrują w poszukiwaniu nasłonecznionych, suchych miejsc. Jaja o delikatnej, wapiennej osłonce składają na lądzie, w wilgotnej ziemi. Samice przez kilka godzin kopią jamy, do których składają jaja. Skrzętnie, tylnymi łapami maskują wejście do jam i wracają do wody. Wylęg młodych następuje w sierpniu, a może trwać nawet do początku października. Do tego czasu gniazda żółwi są pilnie strzeżone przez naszego gościa w programie, Andrzeja Różyckiego z Poleskiego Parku Narodowego. Razem z nim będziemy świadkami narodzin nowego pokolenia żółwi błotnych w Poleskim Parku Narodowym. Jeżeli będzie ciepło, żółwiki opuszczą jamy i pójdą do najbliższej wody. Jeżeli będzie zimno, maluchy pozostaną w jamie aż do wiosny. Dorosłe żółwie zimują zagrzebane w mule na dnie zbiorników wodnych. 06:30 DZIKA POLSKA - GDY NAŁOŻĘ POROŻE Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2007 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Marcin Kostrzyński Jesienny las jest areną godów jeleniowatych. Nadszedł wrzesień, a wraz z nim jedno z najpiękniejszych zjawisk w polskiej przyrodzie - rykowisko. To szczególny okres nie tylko dla jeleni, ale także dla miłośnika przyrody. Czas, który bardzo mocno zapada w pamięć. I właśnie ten moment z życia jeleni pokazany jest w tym odcinku. Rykowisko jeleni uznawane jest za jeden z najwspanialszych akordów jesiennych puszcz i lasów. Samce zaczynają swój wyjątkowo głośny koncert tuż przed zachodem słońca, a kończą o świcie. Najsilniejsze byki gromadzą wokół siebie stada łań, a następnie bronią je przed zakusami innych byków. Jeśli dojdzie do spotkania dwóch równorzędnych samców, często kończy się ono zaciekłą walką. 07:00 WOKÓŁ MÓRZ II ODC. 10 IRLANDZKA MIŁOŚĆ (AROUND THE SEA II EP. 10 L’AMOUR EST DANS L’EIRE) Serial dokumentalny, 12 min, Francja, 2018 Reżyseria: Camlia Encinas Kontynuacja opowieści o krajach, miastach i ludziach, których życie związane jest z wodą. Ocean Spokojny, Karaiby, wybrzeże Francji, Ocean Polarny czy wybrzeże Afryki - będziemy podróżować, żeglować i dowiadywać się wszystkiego o świecie, widzianym oczami mieszkańców, którzy żyją i pracują wokół tych niezwykłych miejsc. Raj dla jednych, a dla innych ekologiczne cierpienie. W tym odcinku odwiedzimy jedną z najbardziej znanych atrakcji turystycznych tego rejonu Republiki Irlandii: Klify Moheru i Wyspy Aran. Tu odbywa się "Festiwal Singli". To największy w kraju zjazd panien i kawalerów do wzięcia. Można znaleźć mężczyznę swojego życia. Czterdzieści tysięcy osób szuka tu swojej bratniej duszy. Festiwal odbywa się już od stu pięćdziesięciu lat. Tu narodziła się irlandzka branża turystyczna. Działało tu jedyne w kraju uzdrowisko. 07:15 NAJWSPANIALSI W KRÓLESTWIE ZWIERZĄT. ROŚLINOŻERCY (THE VEGETARIAN GIANTS) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2015 Reżyseria: Jean-Marc Dauphin Dokument o najwspanialszych zwierzętach afrykańskiego buszu. W tym odcinku oko kamery podpatruje gigantyczne słonie, które są wegetarianami, a także nosorożce i hipopotamy. Słonie codziennie wypijają po 200 litrów wody, zwykle przychodzą do wodopoju raz dziennie. Żerują nawet po 16 godzin, bo ich dzienne zapotrzebowanie wynosi od czterech do sześciu procent masy ciała. U dorosłego samca oznacza to ponad 200 kg. Słoń potrzebuje łatwo dostępnego pożywienia. Nic więc dziwnego, że ten największy ssak lądowy jest roślinożercą. Choć nie jest wybredny, wie, co jest dobre i ma swoje smakołyki. Przepada zwłaszcza za liśćmi drzewa Colophespermum mopane, przypominającymi motyle i za baobabami. W porze suchej żywi się głównie drzewami i krzewami. Słoń przeżyje prawie w każdym środowisku pod warunkiem, że będzie miał dostęp do wody i pożywienia. Produkuje dziennie 150 kg odchodów, rozsiewając przy okazji tysiące nasion, po części rekompensując poczynione przez siebie szkody. Długa, ruchliwa trąba zapewnia słoniowi dostęp do pożywienia na każdej wysokości. Ma cztery łuki zębów trzonowych, które są olbrzymie i znakomicie przystosowane do żucia. Może swobodnie unosić i opuszczać trąbę, poruszać nią w każdym kierunku. Możliwości tego narządu wydają się nieograniczone. Czasem jednak sama trąba nie wystarcza, słoń musi sobie pomóc nogą. Trąba nie służy wyłącznie do chwytania. Słoń posługuje się nią również do wyrażania nastroju. Jest ona także narządem węchu, oddychania i dotyku. Właśnie trąbie, która rozwiązywała liczne problemy związane z gabarytami słonia, gatunek ten zawdzięcza to, że przetrwał aż do dzisiejszych czasów. Drugim czynnikiem była dieta. Wszystkie prehistoryczne, wielkie drapieżniki wymarły. Tylko nieliczne olbrzymy dotrwały do naszych czasów i wszystkie są roślinożerne. Nosorożec czarny to jeden z ostatnich przedstawicieli rodziny, która pojawiła się na Ziemi 35 milionów lat temu. Jego przodkowie nie mieli rogowych tworów na pysku, ale posiadali wszystkie cechy typowe dla nosorożców: masywną sylwetkę, krótkie kończyny i wydłużoną głowę oraz górną wargę tworzącą chwytny, palczasty wyrostek. Do naszych czasów dotrwał też w Afryce inny jego krewniak: nosorożec biały. Jest dwa razy większy i pojawił się miliony lat później, w czwartorzędzie. Nosorożec czarny zjada ponad 200 gatunków roślin, a biały żywi się głównie trawami. Nie mają ani kłów, ani siekaczy, pożywienie chwytają i rozdrabniają wargami. Wystarcza im 30 kg trawy dziennie, to niewiele jak na zwierzę o takich gabarytach. Kolejnym roślinożernym olbrzymem jest hipopotam. Nauka wie o nim stosunkowo niewiele, bo trudno go obserwować. Większość dnia spędza zanurzony w wodzie. W pełnej krasie można go podziwiać rano, kiedy po nocy spędzonej na skubaniu przybrzeżnych roślin, wraca do wody. Hipopotam wyraźnie odróżnia się od innych zwierząt: morfologią, wodno-lądowym trybem życia, a także zwyczajami, których często nie potrafimy sobie wytłumaczyć. Ssaki te żyją w grupach liczących po kilkanaście osobników, którymi rządzi dominujący samiec. 08:20 ŻYCIODAJNE RZEKI PÓŁWYSPU IBERYJSKIEGO ODC. 2 GWADIANA (IBERIA'S RIVERS OF LIFE / FLÜSSE DES LICHTS EP. 2 GUADIANA) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Michael Gregor Seria dokumentalna opowiadająca o największych rzekach Hiszpanii i Portugalii. Wielkie rzeki z dala od destynacji turystycznych ukazują nieznany i mistyczny Półwysep Iberyjski. Podobnie jak ludzkie naczynia krwionośne, rzeki są ścieżkami życia. Niemal każda zaawansowana cywilizacja zawdzięcza swój rozwój istnieniu tych pulsujących strumieni życia. Rzeki były pierwszymi autostradami; transportowały wiedzę, dobra, odkrywców i zdobywców. Podążając za tymi wielkimi strumieniami, znajdujemy zapomniane krajobrazy, zamieszkane przez niezwykłych ludzi, z często wyjątkowymi biografiami. Odcinek drugi poświęcony jest rzece Gwadiana - w Hiszpanii i Portugalii, jest to główna rzeka południowej Estremadury. Za czasów rzymskich stanowiła oś prowincji Hispania Baetica, której główne miasto Mrida, leżące nad rzeką, było jednym z ważniejszych miast ówczesnej Hiszpanii. Rzekę wymienia Pliniusz w swoim dziele. Źródła rzeki znajdują się w prowincji La Mancha. Wody rzeki stanowią główne bogactwo rolnictwa Estremadury. Na rzece znajduje się około 1830 tam służących nawadnianiu oraz kilka elektrowni wodnych. Uchodzi do Zatoki Kadyksu. 09:25 MIESZKAŃCY AFRYKAŃSKIEJ ZATOKI (THE LOST LAGOON) Film dokumentalny, 49 min, Republika Południowej Afryki, 2011 Reżyseria: Grant Brokensha Za sprawą siły przyciągania Księżyca cały ekosystem w Mozambiku jest na łasce i niełasce pływów. Masy słonej wody zmieniają ten obszar w olbrzymi organizm. Ujścia są niczym płuca oceanu, zaś jego oddech ułatwił powstanie dziwacznych stworzeń. W tej odległej zatoce ruch wody kształtuje formy życia. Te organizmy ewoluowały przez miliony lat. Teraz odkryto ich świat. Zagraża im siła przyciągania Księżyca, która wpływa na zjawiska występujące na Ziemi. Determinuje pojawianie się i rozwój wielorakich form życia. Księżyc powoduje także ruch mas wody w oceanach. Co sześć godzin przychodzi zmiana. Słona woda napływa do zatoki i się wycofuje. Woda jest tu niczym krew, pływy to puls. Laguna u wybrzeży Mozambiku istnieje od tysięcy lat. Ostatnio jej rytm pozostawał niezakłócony z jednego powodu. Podczas wojny domowej w Mozambiku toczyły się tu ciężkie walki. W czasie 16 - letniego konfliktu zginęło wielu ludzi, ale mieszkańcy zatoki żyli w spokoju. Teraz życie tutaj się zmienia. Raj przyciąga chętnych, którzy chcą go skolonizować. Z głębi lądu przybywają ludzie w dłubankach. Spodobało im się to, co widzą. Zatoka składa się z czterech obszarów. Zamieszkujące je zwierzęta doskonale się przystosowały do odmiennych warunków. Na teren najbliżej lądu przenika słodka woda i miesza się ze słoną. Mieszkańców tej zatoki ukształtowały siły natury, nie działalność człowieka. Są owocem miliardów lat ewolucji, a także wpływu, jaki Księżyc wywiera na Ziemię. Czy prześladowca, którego obawiają się wszystkie żyjące tu istoty, znajdzie swoje miejsce w tym układzie? Czy przyłoży się do przyszłości zatoki? 10:25 EKSPEDYCJA CHINY, W POSZUKIWANIU SHANGRI - LA ODC. 2. ARMIA TERAKOTOWA PIERWSZEGO CESARZA (EXPEDITION CHINA: SEARCH FOR SHANGRI - LA EPISODE 2: THE FIRST EMPEROR’S TERRACOTTA ARMY / UNCOVERING THE MYSTERIES OF SHANXI PROVINCE) Serial dokumentalny, 50 min, USA, 2019 Reżyseria: Keith Neubert Scenariusz: Gary Hines Seria dokumentalna, która zabierze widzów w podróż po najpiękniejszych i najatrakcyjniejszych miejscach w Chinach. Będą zaskakujące zwroty akcji, w których uczestniczy amerykański poszukiwacz przygód i były gracz NFL, Keith Neubert. Będzie on przemierzał i odkrywał Chiny swoim Harleyem Davidsonem. Po inspirującej wędrówce do Świątyni Shaolin (miejsca narodzin Kung - Fu) otrzyma on mapę, która pozwoli mu odbyć epicką podróż po intrygach i sekretach Chin i odkryć tajemnicze Shangri - La. Część druga to bliższe poznanie Armii Terakotowej Pierwszego Cesarza oraz Prowincji Shanxi. To najbardziej zadziwiające odkrycie archeologiczne ostatnich czasów. Od dwóch tysięcy lat ta armia duchów stoi gotowa, by walczyć za pierwszego władcę Chin, potężnego i zwycięskiego przywódcę, owładniętego żądzą władzy i paranoją. Terakotowa armia spoczywała nikomu nieznana prawie siedem metrów pod ziemią, dopóki tutejszy farmer nie zaczął kopać studni. Od razu wezwano archeologów. Obecnie, po czterdziestu latach odzyskano już wiele tysięcy terakotowych żołnierzy. Spacerowanie wśród dwutysiącletnich wojowników z terakoty jest surrealistyczne. 11:15 ZIELONA KARTA 19 Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2002 Scenariusz i reżyseria: Sławomir Grunberg, Jarosław Sypniewski Muzyka: Michał Sęk, Urszula Dudziak, Mika Urbaniak Opowieść o losach trzech rodzin z różnych stron Polski, które wylosowały "zieloną kartę" i decydują się na emigrację do USA. 11:45 ŻYĆ NIE UMIERAĆ. DŁUGOWIECZNI NA KAUKAZIE Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2019 Reżyseria: Barbara Włodarczyk Celem filmu jest nie tylko odpowiedź na pytania, dlaczego akurat na Kaukazie jest tak dużo stulatków (wbrew ciężkim warunkom życia i trudnej historii), co decyduje o długim życiu, jaki jest jego sens i czy kaukaski eliksir długowieczności można przenieść do Europy. Film przedstawia też refleksje świadków historycznych wydarzeń, ich spojrzenie na teraźniejszość i współczesne problemy rosyjskich republik kaukaskich. O sile dokumentu zadecyduje również dotarcie do rzadko pokazywanych miejsc i ludzi oraz atrakcyjna forma. 12:45 ŚCIGAJĄC ZŁO (CHASING EVIL) Film dokumentalny, 52 min, Austria, 2019 Reżyseria: Friedrich Moser, Susanne Berger Od kilku lat mamy do czynienia z atakami terrorystycznymi w miejscach publicznych, gdzie gromadzi się wielu ludzi: w Paryżu, Bostonie, Nicei. W ostatnich czternastu zginęło ponad 400 osób, a ponad 2 tysiące zostało rannych. Terrorystów było ponad trzydziestu. Wiele z tych ataków miało miejsce w krajach, w których obowiązują surowe przepisy dotyczące masowego nadzoru, mające na celu zapobieganie takim tragediom. Prawie wszyscy terroryści byli wcześniej znani policji czy służbom bezpieczeństwa. Wiadomo było, że byli aktywni na różnych portalach społecznościowych, umieszczając w korespondencji treści radykalne, pełne nienawiści, wskazujące jasno, że to mogą być przestępcy szykujący się do niebezpiecznych działań. Ten film zawiera wypowiedź Edwarda Snowdena i wywiady ze światowej sławy ekspertami w dziedzinie walki z terroryzmem. Jak to możliwe, że służby zwane intelligence services nie zorientowały się w porę, co planują terroryści? Co zawiodło? Gdzie popełniono błędy i co zrobić, żeby sytuacja się nie powtarzała? Na te pytania próbują znaleźć odpowiedź autorzy tego filmu. Dowiemy się też, że istnieje nadzieja na ulepszenie wywiadu. Na przykład w Wiedniu analitycy danych śledzą wzorce ostatnich ataków ISIS na duże miasta europejskie i mogą być bliscy przełomu. 13:45 ŻYCIODAJNE RZEKI PÓŁWYSPU IBERYJSKIEGO ODC. 3 TAG (IBERIA'S RIVERS OF LIFE / FLÜSSE DES LICHTS EP. 3 TAJO / TEJO TAGUS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Michael Gregor Seria dokumentalna opowiadająca o największych rzekach Hiszpanii i Portugalii. Wielkie rzeki z dala od destynacji turystycznych ukazują nieznany i mistyczny Półwysep Iberyjski. Podobnie jak ludzkie naczynia krwionośne, rzeki są ścieżkami życia. Niemal każda zaawansowana cywilizacja zawdzięcza swój rozwój istnieniu tych pulsujących strumieni życia. Rzeki były pierwszymi autostradami; transportowały wiedzę, dobra, odkrywców i zdobywców. Podążając za tymi wielkimi strumieniami, znajdujemy zapomniane krajobrazy zamieszkane przez niezwykłych ludzi, z często wyjątkowymi biografiami. Odcinek trzeci przedstawia rzekę Tag - to najdłuższa rzeka na Półwyspie Iberyjskim, przebiega przez Hiszpanię i Portugalię. Jej źródła są na wysokości 1593 m n.p.m. w Górach Iberyjskich, na stokach Sierra de Albarracin. Płynie w kierunku południowo-zachodnim przez Nową Kastylię, a następnie przez Estremadurę. Na terenie Hiszpanii dorzecze Tagu otaczają od wschodu obficie zraszane, dosyć wysokie góry: Kastylijskie i Iberyjskie. Nad Tagiem leży miasto Toledo. 14:50 ARTHUR MILLER, CZŁOWIEK SWOJEGO STULECIA (ARTHUR MILLER MAN OF THE CENTURY) Film dokumentalny, 59 min, Niemcy, 2015 Reżyseria: Henrike Sandner Film dokumentalny o Arthurze Millerze, który w ciągu siedmiu dekad stworzył jedne z najbardziej pamiętnych sztuk teatralnych światowej literatury, a poślubiając Marilyn Monroe, stał się ikoną Ameryki. Przez całe życie był rozdarty między przepychem, sukcesem, krytyką społeczną i miłością. Nigdy nie przestawał być ciekawy świata i otwarty na szukanie nowych dróg, przekraczając przy okazji różne granice. Urodził się w Nowym Jorku, w latach dwudziestych XX wieku, a jego biografia jest ściśle związana z wielkimi datami i wydarzeniami tego stulecia: drugą wojną światową, bombą atomową, amerykańskim snem ucieleśnionym przez Marilyn Monroe i światem teatru na Broadwayu. Był rozdarty między sukcesem, miłością, buntem i poczuciem winy. Jeden z najbardziej uznanych, amerykańskich dramaturgów został pochowany 10 lutego 2005 roku, pod lasem w stanie Connecticut. Nie było przy tym medialnych fanfar, rozgorączkowanych fotografów ani kamer. Miał już to wszystko za sobą. 16:00 KU ZIELONYM MIASTOM ODC. 1 (CITIES TURN GREEN EP. 1) Cykl dokumentalny, 51 min, Francja, 2013 Reżyseria: Frederic Planchenant Seria dokumentalna opowiadająca o miejskich ogrodach i zieleni w miastach. Ludzie coraz częściej chcą mieć więcej zieleni wokół siebie, a mniej betonu i ruchu ulicznego. Projektanci i ogrodnicy mają coraz nowsze i coraz bardziej niezwykłe pomysły architektoniczne, aby przywrócić naturę do miast. Dzięki niesamowitej kreatywności w miastach powstają plantacje, gospodarstwa rolne i ogrody w pionie, i w poziomie. W tym serialu przeniesiemy się do zielonych miast i poznamy niesamowitych ludzi, którzy realizują nową filozofię i wierzą w ekologiczny styl życia. 17:05 EKSPEDYCJA CHINY, W POSZUKIWANIU SHANGRI - LA ODC. 3. WIELKI MUR (EXPEDITION CHINA: SEARCH FOR SHANGRI - LA EPISODE 3: THE GREAT WALL / EXPLORING THE FABLED SILK ROAD) Serial dokumentalny, 50 min, USA, 2019 Reżyseria: Keith Neubert Scenariusz: Gary Hines Seria dokumentalna, która zabierze widzów w podróż po najpiękniejszych i najatrakcyjniejszych miejscach w Chinach. Będą zaskakujące zwroty akcji, w których uczestniczy amerykański poszukiwacz przygód i były gracz NFL, Keith Neubert. Będzie on przemierzał i odkrywał Chiny swoim Harleyem Davidsonem. Po inspirującej wędrówce do Świątyni Shaolin (miejsca narodzin Kung - Fu) otrzyma on mapę, która pozwoli mu odbyć epicką podróż po intrygach i sekretach Chin i odkryć tajemnicze Shangri - La. Część trzecia to wycieczka na Wielki Mur Chiński. Najsłynniejszy symbol Chin. Stąd obrońcy miasta lali na wroga stopione żelazo. Jeden z siedmiu cudów świata. Robi wrażenie. Ceglana konstrukcja wije się niczym ogromny wąż przez ponad dziesięć tysięcy kilometrów. Największy pomnik niewolniczej pracy w dziejach. Podobno widać go nawet z kosmosu. Warto tu przyjechać. Od Pekinu, przez Mongolię aż po wschodnie wybrzeże będziemy eksplorować tę niezwykłą budowlę. Krok po kroku, cegła po cegle. 18:05 LUDZKIE ŚCIEŻKI. ODC. 3 SRI LANKA, SZLAKIEM HERBATY (THE PATH OF MEN EP. 3 SRI LANKA, THE TEA ROUTE) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: Donat Lefebvre, Jeremie Saint Jean Seria dokumentalna, która łączy odkrycia geograficzne, historyczne, kulturowe i socjologiczne z mitycznymi drogami eksplorowanymi przez poszukiwaczy przygód lub przez cywilizacje i wędrownych kupców. Przedstawia perspektywę rozwoju cywilizacji na przestrzeni kilkuset lat i odzwierciedla ewolucję przyrody i ludzkości na całym świecie. Odcinek trzeci to podróż przez Sri Lankę - królestwo herbaty. Mądrość wszechświata kryje się w filiżance herbaty. Pijemy ją, by zapomnieć o zgiełku świata. Droga do raju prowadzi przez czajnik. Tak mówią Tuaregowie, Chińczycy, Anglicy... Wszędzie wita się gości herbatą, która łagodzi obyczaje, skłania do refleksji i otwarcia na innych. Herbata pojawiła się w Chinach 200 lat przed naszą erą. Ale Sri Lanka, dawniej Ceylon, tak splotła z herbatą swoją historię, że stały się nierozłączne. W 1875 roku plantacje herbaty zajmowały 400 hektarów, 25 lat później już 160 tysięcy. Roczna produkcja sięgała 23 tysięcy ton. Obecnie w produkcji herbaty Sri Lanka zajmuje czwarte miejsce na świecie po Chinach, Indiach i Kenii. Podczas tej podróży zdradzą nam swoje tajemnice ci, którzy uprawiają krzewy herbaciane, zrywają liście, poddają je obróbce i wysyłają do nas. 19:10 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - PORTUGALIA. SKARB PÓŁWYSPU IBERYJSKIEGO (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W tym odcinku podróż do Portugalii. Portugalia leży na zachodnim skraju Europy. Przez wiele stuleci była celem licznych podbojów. Wypływali stąd i wracali tu najwięksi odkrywcy i podróżnicy. Kraj ten odznacza się niezrównanym bogactwem kulturowym i religijnym, ale także fascynującą przyrodą. Odkryjemy dziś miejsce, w którym szczęście miesza się z melancholią. 20:10 MŁODZI LEKARZE Serial dokumentalny, 44 min, Polska, 2019 Scenariusz i reżyseria: Alina Mrowińska, Joanna Frydrych Trzecia seria "Młodych lekarzy" zrealizowana podobnie jak dwie poprzednie przez Alinę Mrowińską i Joannę Frydrych wg formatu BBC Junior Doctors. Sześciu bohaterów - młodych, zdolnych i ambitnych lekarzy - pokazano głównie w trakcie codziennych zadań zawodowych, czasem w chwilach prywatnych. Bohaterowie III serii to: Agnieszka Szadryn, II rok specjalizacji z kardiologii, ma specjalizację z interny. Jest najmłodszym w Polsce koordynatorem Szpitalnego Oddziału Ratunkowego. Pracuje w Mazowieckim Szpitalu Bródnowskim w Warszawie; Anna Fuchs, III rok specjalizacji z ginekologii i położnictwa. Obroniła doktorat. Uczestniczyła w misjach medycznych w Peru i w Tanzanii. W trakcie serii na stażu w Klinice Położnictwa i Ginekologii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach; Aneta Borkowska, V rok specjalizacji z radioterapii onkologicznej w Centrum Onkologii, w Instytucie im. Marii Skłodowskiej - Curie w Warszawie. Równolegle z medycyną studiowała na Politechnice Warszawskiej. Bierze udział w badaniach klinicznych rzadkich nowotworów tkanek miękkich i czerniaków. Jest w trakcie pisania doktoratu; Mateusz Solecki, VI rok specjalizacji z kardiologii. Pracuje w Instytucie Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia kardynała Stefana Wyszyńskiego w podwarszawskim Aninie. W trakcie serii przystąpi do finalnego egzaminu specjalizacyjnego z kardiologii; Daria Kozak, lekarz stomatolog. Pracuje m.in. na oddziale chirurgii szczękowo - twarzowej Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie. Uczestniczy w skomplikowanych operacjach twarzoczaszki małych pacjentów przyjeżdżających do szpitala z całej Polski. Z pochodzenia jest Ukrainką. Studiowała we Lwowie; Wojciech Luboń, II rok specjalizacji z okulistyki. Pracuje w słynnej na całą Polskę klinice okulistycznej w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym im. prof. Kornela Gibińskiego, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. W trakcie serii zdobył grant na staż naukowy za granicą. Może wybierać spośród wielu renomowanych placówek w całej Europie. Pracuje nad doktoratem. odc. 1 Agnieszka przyjmuje na SOR młodą kobietę, która nie wiedziała, że jest w ciąży. Ania asystuje przy cesarskim cięciu ciąży trojaczej (to 0, 015 % wszystkich ciąż). Większość ginekologów w takcie całej swojej kariery nie będzie miała do czynienia z porodem trojaczków. Aneta prowadzi radioterapię 5 - letniej dziewczynki z nowotworem układu nerwowego. Dziecko jest po dwóch operacjach i 21 cyklach chemioterapii. Mateusz kilka minut po rozpoczęciu 24-godzinnego dyżuru w Klinice Intensywnej Terapii Kardiologicznej przyjmuje chorą, której życie jest zagrożone. Daria asystuje przy skomplikowanej i bardzo rzadkiej operacji rekonstrukcji oczodołów u 15-letniego pacjenta. Wojtek przyjmuje zawodowego strażaka, któremu mikroskopijny odłamek uszkodził oko. Rokowania nie są dobre. 21:10 MIŁOŚĆ WIĘKSZA NIŻ STRACH Film dokumentalny, 64 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Małgorzata Bartas - Witan Zdjęcia: Łukasz Korzeniowski Film dokumentalny poświęcony rodzinom wychowującym dzieci z niepełnosprawnościami. Dokument ukazuje odwagę, bohaterstwo, ale również trud, którego podjęli się rodzice, odmawiając dokonania aborcji i decydując się przyjąć dziecko na świat. To najnowsza produkcja filmowa Centrum Życia i Rodziny, która przedstawia autentyczne historie rodzin wychowujących dzieci z niepełnosprawnościami. Bohaterami filmu są rodzice oraz ich dzieci, które ze względu na podejrzenie lub stwierdzenie choroby, mogły się nigdy nie urodzić. 22:25 HUGO Film dokumentalny, 56 min, Polska, 2017 Reżyseria: Wojciech Klimala Scenariusz: Mateusz Wajda, Wojciech Klimala Bohater dokumentu, Zdzisław Misiak, lat 70, dla przyjaciół Dzidek, emerytowany król wesołych miasteczek od dwóch i pół roku wraz z 7-letnim wnukiem Hugo Huangiem żyje na terenie byłego lunaparku, w jednym z pozostałych po biznesie barakowozów. Ponad wszystko stawiają wzajemną relację i pamięć po przedwcześnie zmarłej Olimpii Misiak, matce Hugona, córce Dzidka. Z upływem czasu wnuk coraz bardziej współtworzy tożsamość dziadka, dla którego wychowanie podopiecznego staje się osobistym wyzwaniem i próbą rekonstrukcji rozbitej przez losy rodziny Misiaków. Nad ich relacją ciąży nierozwiązana kwestia praw rodzicielskich odsiadującego w Hiszpanii wyrok więzienia biologicznego ojca, Yiong Huanga. 17 października 2015 roku chiński tata Hugona wychodzi z więzienia i za jego sprawą rozstrzygną się losy bohaterów. 23:25 KAWALERIA POWIETRZNA - BITWA Z PIECYKIEM CZYLI WOJNA O POKÓJ Serial dokumentalny, 26 min, Polska, 2000 Reżyseria: Wojciech Maciejewski, Jacek Bławut Kolejny dzień z życia żołnierzy. Ćwiczenia działań na posterunkach kontrolnych ONZ. 00:05 KOCHA, LUBI, SZANUJE Reportaż, 21 min, Polska, 1987 Scenariusz: Beata Brongoszewska Zdjęcia: Włodzisław Łarionow "Kocha, lubi, szanuje" to temat lekcji wychowawczej w klasie męskiej Zespołu Szkół Zawodowych Zakładu Energetycznego Łódź - Miasto. Uczniowie dyskutują na temat swojego ideału dziewczyny i oczekiwań wobec przyszłej partnerki. Próbują też odpowiedzieć na pytanie, czy dyskoteka jest dobrym miejscem do nawiązywania wartościowych znajomości. Istotnym problemem nastolatków są reakcje ich rodziców (a zwłaszcza matek) na wybranki ich serc. Chłopcy starają się przeanalizować, czego obawiają się ich mamy i wymyślić sposób, w jaki można w sprzyjających okolicznościach przedstawić dziewczynę swojej rodzinie. Uczniowie dyskutują też o zaufaniu i wchodzeniu w wiek, w którym mogą podejmować już samodzielne decyzje, dotyczące życiowych wyborów. 00:25 PORTRETY DOKUMENTALNE. MARIA DŁUŻEWSKA, DAMA Cykl dokumentalny, 3 min, Polska, 2021 Cykl kilkuminutowych odcinków opowiadających o najważniejszych, najciekawszych filmach wybitnych polskich filmowców, zajmujących się sztuką dokumentu. Ten odcinek poświęcony jest filmowi Marii Dłużewskiej pt. "Dama". Maria Krystyna Dłużewska urodziła się 26 września 1951 w Kielcach, pracuje jako reżyser, scenarzystka, aktorka, dziennikarka. Jest także autorką pięciu książek. W okresie PRL - u była aktywną działaczką opozycji antykomunistycznej. W 1972 ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie. Przez 10 lat pracowała jako aktorka w kilku teatrach. Od września 1980 należała do NSZZ Solidarność. Współorganizowała Msze za Ojczyznę i Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej. W stanie wojennym prowadziła Teatr Poniedziałkowy w Ursusie. Kolportowała podziemne wydawnictwa. Była redaktorem i autorką tekstów Radia Solidarność. Od 1984 do 1988 r. działała w Solidarności Walczącej. Po roku 1989 pracowała jako dziennikarz w tygodnikach "Spotkania" i "Solidarność". W latach 90. zajęła się tworzeniem filmów dokumentalnych, których obecnie ma w swoim dorobku ponad 40 jako scenarzystka, reżyser i producent. Jej filmy, które zostały wyróżnione nagrodami to: "Zablokowani", "Seans". "Wycieczka", "Degrengolada w Teatrze Domowym", "Polacy", "Pogarda", "Ksiądz", "Krótkie popołudnie na Mazurach". 00:30 MAŁGORZATA KOMOROWSKA. GRAŁAM Z BRUNONEM BIAŁOSZEWSKIM Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2015 Małgorzata Komorowska (rocznik 1939), muzykolog, badaczka dziejów polskiej kultury muzycznej, życia operowego i biografii artystów, publicystka "Ruchu Muzycznego", komentatorka koncertów. Ukończyła Uniwersytet Warszawski (praca magisterska: Życie teatralne XIX - wiecznej Warszawy) i Państwową Wyższąj Szkołę Muzyczną (praca magisterska O muzyce teatralnej). 00:50 CO JA TUTAJ ROBIĘ Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2006 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Domaradzki Zdjęcia: Jacek Łukaszewicz, Kamil Domaradzki Muzyka: Zespół Pięć Dwa Dębie Młodzi Polacy wyjeżdżają na studia i do pracy w Australii. Powód: brak pracy w Polsce, trudności w osiągnięciu awansu, zdobyciu własnego mieszkania. Australia jawi się im jako ziemia obiecana. Rzeczywistość jest inna. Przybysze muszą ciężko pracować, wykonując prace poniżej swoich kwalifikacji zawodowych i wykształcenia. Sprzątają, zmywają w restauracjach, pracują na budowach. Dla dziewcząt najpopularniejsza praca to kelnerka, dla mężczyzn - malowanie, remonty budowlane. Wszyscy jednocześnie studiują i liczą na uzyskanie prawa stałego pobytu w Australii. W tym odległym kraju mieszka liczna Polonia z lat 50. i 80. Ich opinia o emigracji jest gorzka. Twierdzą, że chociaż dobrze się im powodzi, to emigracja jest rodzajem choroby. Czują się niespełnieni. Nie mogą jednak wrócić do Polski, bo tam też nie potrafią już się odnaleźć. 01:40 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - WSZYSTKO DLA OJCZYZNY, NIC DLA MNIE Magazyn historyczny, 23 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki "Wszystko dla Ojczyzny, nic dla mnie". Program poświęcimy postaci Piotra Wysockiego. To on poprowadził w Warszawie do walki podchorążych. To on stał się symbolem powstania listopadowego. Ta część jego życiorysu jest powszechnie znana, my zajmiemy się jego dalszymi losami. 6 września 1831 r. został ranny podczas obrony warszawskiej Woli. Podzielił los wielu walczących Polaków i dostał się do niewoli rosyjskiej. W trzecią rocznicę wybuchu powstania sąd skazał Piotra Wysockiego na karę śmierci przez powieszenie. Car zamienił jednak karę śmierci na 20 lat ciężkich robót na Syberii. W 1857 r. gubernator zezwolił Wysockiemu na powrót z zesłania. Osiadł wówczas w Warce. Śladów bytności Wysockiego w Warce spróbujemy poszukać. Niedokończona historia Kolejna nasza opowieść wprawdzie dotyczy zdarzeń z września 1939 roku rozgrywających się na terenie walk grupy operacyjnej Narew, ale w generalnej wymowie też toczyć się będzie wokół niedomkniętych rachunków człowieka współczesnego z wojną. 02:10 DOM NA SARDYNII Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2009 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Piotrowski Filmowa opowieść o trzech polskich kobietach, które wyemigrowały przed laty do Włoch, mieszkają na Sardynii, gdzie spędzają swoje życie, będąc żonami i matkami we włoskich rodzinach. Starają się zachować swoją tożsamość, wychowują swoje dzieci po polsku, zapewniając im na przyszłość możliwość wyboru, czy chcą być Polakami, czy Włochami. Film opowiada o mieszaniu się kultur i obyczajów w sferze historii, tradycji i codzienności oraz o życiu na obczyźnie w dobie Unii Europejskiej. 03:05 BYE BYE DUBLIN Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2010 Scenariusz i reżyseria: Rafael Lewandowski W 2005 roku, jak tysiące młodych Polaków, Klementyna i Wojtek wyemigrowali do Irlandii. Cztery lata później, podobnie jak inni rodacy, postanowili wrócić do ojczyzny. Kryzys, który gwałtownie uderzył w irlandzką gospodarkę był jednym z powodów ich decyzji. Ale nie głównym. Klementyna jest w ciąży: chce, aby jej dziecko urodziło się w Polsce. Tuż przed rozstaniem się z Dublinem przyszli rodzice opowiadają przed kamerą o swoim bogatym doświadczeniu życia za granicą. Tłumaczą również, dlaczego teraz pragną znowu żyć w swoim kraju.